
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił Pan wniosek – na wezwanie organu – 12 marca 2025 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(...) 2007 r. Wnioskodawca zawarł wraz z małżonką A.A umowę kredytu hipotecznego dla osób fizycznych (nr (...)) z (...). z siedzibą w (...). Zawarta umowa kredytu hipotecznego stanowiła umowę kredytu indeksowanego do CHF. Na podstawie umowy kredytu wypłacono łącznie kwotę 151.500 PLN, co stanowiło równowartość salda wyrażonego we franku szwajcarskim.
Zgodnie z zawartą umową kredytu cel kredytu obejmował:
•budowę domu metodą gospodarczą – kwota 150.000 PLN;
•koszty wliczone w kredyt, jednorazową bezzwrotną prowizję – kwota 1.500 PLN.
Przedmiotem kredytowania w rozumieniu postanowień umowy kredytowej jest nieruchomość KW: (...) prowadzona przez Sąd Rejonowy w (...), V Wydział Ksiąg Wieczystych, powierzchnia działki [m.kw.]: (...), powierzchnia domu/mieszkania [m.kw.]: (...), adres: miejscowość (...), Dz. Nr (...), nr działki: 1/1.
Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki na rzecz Banku ustanowionej na kredytowanej nieruchomości (KW (...) prowadzona przez Sąd Rejonowy w (...), V Wydział Ksiąg Wieczystych).
Mimo, że umowa kredytu tego wprost nie definiuje, cel kredytu obejmował budowę domu mieszkalnego jednorodzinnego. Przedmiotowy kredyt hipoteczny zaciągnięty został na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej. Umowa kredytowa zawarta została w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Cel ten został zrealizowany poprzez budowę domu mieszkalnego jednorodzinnego, w którym obecnie Wnioskodawca wraz z żoną mieszkają. Budynek jednorodzinny posiada wbudowany garaż jednostanowiskowy. Garaż jest pomieszczeniem ściśle powiązanym z budynkiem i nie stanowi odrębnej nieruchomości uregulowanej odrębną księgą wieczystą.
W związku ze stosowaniem przez (...) w umowie kredytowej klauzul niedozwolonych (...) 2024 r. Wnioskodawca z żoną wnieśli przeciwko (...). do Sądu Okręgowego w (...) pozew (sygnatura (...)) o ustalenie nieważności umowy kredytu i zapłatę kwoty wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych. Wnioskodawca z żoną oczekują na wyznaczenie terminu rozprawy.
W styczniu 2025 r. (...). przedstawił Wnioskodawcy i Jego żonie propozycję zawarcia ugody pozasądowej, w wyniku której:
•Strony zgodnie oświadczają, że Bank i Kredytobiorcę łączy Umowa kredytu nr (...). Strony mają wolę zakończenia stosunku prawnego wynikającego z Umowy przy jednoczesnym potwierdzeniu, że była ona ważna;
•Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w zakresie kwoty 145.344,74 PLN, tj. w całości, a Kredytobiorca to zwolnienie z długu przyjmuje;
•Wobec zawarcia Ugody Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Kredytobiorcy następujących kwot: 11.834 PLN tytułem zwrotu całości kosztów postępowania sądowego, w tym zwrotu opłaty sądowej od pozwu w całości oraz kosztów zastępstwa procesowego wynikających z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265)/ Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800) oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa; 20.117,16 PLN tytułem dodatkowej kwoty pieniężnej stanowiącej częściowy zwrot spłaconych przez Kredytobiorcę rat kredytowych.
Jednym z załączników do ugody jest oświadczenie o spełnianiu warunków wynikających z Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, w którym Kredytobiorca oświadcza, iż w związku z art. 508 Kodeksu Cywilnego przyjmuje zwolnienie z długu wobec (...)., z tytułu Umowy kredytu hipotecznego nr (...) w kwocie 145.344,74 PLN. Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w dniu 24 grudnia 2024 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 roku (Dz.U. poz. 1912) wydłużające moc obowiązującą rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U. Poz. 592) do dnia 31 grudnia 2026 roku. Jednocześnie Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w celu zastosowania względem niego ww. rozporządzenia niezbędne jest spełnienie warunków wskazanych w tym rozporządzeniu, w zakresie których składa poniższe oświadczenie. Kredytobiorca oświadcza, że:
•wskazany wyżej kredyt hipoteczny został zaciągnięty w 100% na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej,
•nie skorzystał z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.
(...) . jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.
Wnioskodawca z żoną nigdy wcześniej nie korzystali z umorzenia wierzytelności z innego kredytu hipotecznego. Wnioskodawca z żoną nie korzystali i dalej nie korzystają z ulgi odsetkowej. Nigdy żadna działalność gospodarcza nie była zarejestrowana w przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawca z żoną są w trakcie negocjacji ugody z bankiem.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Umowa kredytu przewiduje solidarną odpowiedzialność kredytobiorców. Na kwotę zadłużenia, która zostanie Wnioskodawcy umorzona przez Bank składać się będą: kwota kapitału kredytu, odsetki od kredytu (w tym odsetki skapitalizowane), prowizja od zawarcia umowy kredytu.
Pytania
1.Czy biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, w razie zawarcia ugody pozasądowej z bankiem kwota umorzenia w wysokości 145.344,74 zł powstała w wyniku zawarcia ugody podlegać będzie zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?
2.Czy zwrócona kwota stanowiąca nadpłatę rat kapitałowo-odsetkowych w wysokości 20.117,16 zł oraz kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 11.834 zł stanowić będzie dochód i czy w związku z tym należy od niej naliczyć i odprowadzić podatek dochodowy na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)?
Pana stanowisko w sprawie
Ad 1.
W ocenie Wnioskodawcy, kwota umorzenia powstała w wyniku zawarcia ugody z Bankiem podlegać będzie zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy przy tym wskazać na możliwość zastosowania Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592 z późn. zm.).
Zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1 wskazanego rozporządzenia, zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej.
Ust. 2 ww. rozporządzenia wskazuje zaś, że kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, rozporządzenia obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
Mimo, iż w umowie kredytowej cel kredytu określony został jako: „budowa domu metodą gospodarczą” bez definiowania funkcji budynku kredyt został w całości przeznaczony na budowę domu mieszkalnego jednorodzinnego, co kredytobiorcy potwierdzają w swoim oświadczeniu stanowiącym załącznik do ugody, w którym potwierdzają, że kredyt hipoteczny został zaciągnięty w 100% na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej. Zatem główna przesłanka do skorzystania z zaniechania poboru podatku - cel mieszkaniowy - została spełniona.
W kolejnym punkcie Umowy Kredytowej jako cel kredytu wskazana została pozycja: „koszty wliczone w kredyt” dalej określone jako: „jednorazowa bezzwrotna prowizja”. Zgodnie z ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 rozporządzenia obejmują opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego.
Ponadto spełnione zostały wszystkie warunki zawarte w omawianym Rozporządzeniu, to jest:
a)kredyt został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów;
b)kredyt został zabezpieczony hipotecznie;
c)nie skorzystano wcześniej z żadnego umorzenia.
Ad 2.
W ocenie Wnioskodawcy, zwrot przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu walutowego w związku z zawarciem ugody nie będzie stanowił przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 PIT, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Otrzymane środki będą ekwiwalentem wydatków, które uprzednio poniesione zostały z własnych środków kredytobiorców. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu majątku. Wypłata ta będzie w konsekwencji neutralna podatkowo.
Zwrot przez Bank poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów zastępstwa procesowego, w ramach zawartej ugody, nie spowoduje powstania przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z dokonanym zwrotem ww. kosztów nie nastąpi po stronie Wnioskodawcy realne przysporzenie majątkowe. Kwoty te będą stanowiły jedynie zwrot wydatków poniesionych wcześniej. Dla celów podatkowych otrzymana kwota stanowiąca zwrot kosztów zastępstwa procesowego będzie obojętna podatkowo. W ocenie Wnioskodawcy, z tego tytułu nie będzie obowiązku zapłaty podatku dochodowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) wyraża zasadę powszechności opodatkowania. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty (o czym świadczy użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności”), tak więc nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Tym samym wartość umorzonej kwoty wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego na podstawie ugody z bankiem będzie stanowić dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Przychód taki może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.):
1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego
5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1) jednego gospodarstwa domowego albo
2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).
6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast w myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do § 4 ww. rozporządzenia:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:
•kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;
•kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;
•kredyt był zabezpieczony hipotecznie;
•kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku, nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
W konsekwencji w stosunku do przychodu, który uzyska Pan w związku z umorzeniem przez bank wierzytelności kredytowej zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 11 marca 2022 r. Wobec tego nie będzie Pan zobowiązany do opodatkowania tego przychodu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Odnosząc się natomiast do Pana drugiego pytania, o uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można mówić gdy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia następuje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów.
Skoro – jak wynika z treści wniosku – kwota zwrócona Panu przez Bank stanowić będzie częściowy zwrot zapłaconych przez Pana rat kredytowych, to zwrot ten nie będzie stanowić dla Pana przychodu. Czynność ta nie spowoduje uzyskania przez Pana przysporzenia majątkowego, wzrostu Pana majątku. Otrzymana przez Pana kwota stanowić będzie zwrot pieniędzy, które nienależnie wpłacił Pan wcześniej do banku. Pieniądze te nie będą Pana przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a ich uzyskanie nie będzie skutkować po Pana stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.
W odniesieniu natomiast do zwrotu kosztów postępowania sądowego, stosownie do art. 98 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):
Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu prowadzącego postępowanie.
Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:
Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:
Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.
Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez stronę.
Zwrot kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, przez bank na Pana rzecz, w ramach zawartej ugody nie spowoduje powstania u Pana przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki te nie będą więc podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z dokonanym zwrotem ww. kosztów nie nastąpi realne przysporzenie majątkowe. Kwoty te będą stanowiły jedynie zwrot poniesionych wcześniej przez Pana wydatków – nie będą więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem kosztów procesu będzie obojętna podatkowo.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ta interpretacja dotyczy tylko Pana sytuacji prawnopodatkowej i nie wywołuje skutków prawnych dla Pana żony.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.