Interpretacja indywidualna z dnia 21 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.632.2023.2.MM
Temat interpretacji
Ustalenie źródła przychodu biegłego sądowego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 6 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 6 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG pod PKD 68.31.Z. Jest Pani rzeczoznawcą majątkowym i w ramach działalności gospodarczej wykonuje Pani operaty szacunkowe. Korzysta Pani ze zwolnienia podmiotowego z VAT, ze względu na fakt, iż wartość sprzedaży nie przekracza 200 000 zł.
Dodatkowo jest Pani biegłą sądową z zakresu szacowania nieruchomości i na zlecenia sądów wykonuje Pani opinie w tym zakresie. Faktury za wykonane opinie sądowe wystawia Pani w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i stanowią one większość Pani przychodów. Z roku na rok coraz bardziej zbliża się Pani do limitu sprzedaży 200.000 zł pozwalającego korzystać Pani ze zwolnienia z VAT (nie ze względu na wykonywanie operatów szacunkowych na zlecenia klientów prywatnych, lecz ze względu na wykonanie opinii na zlecenia sądów).
Część biegłych nie rozlicza faktur za wykonane opinie sądowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a przychody uzyskane za wykonane opinie sądowe traktuje jako przychody z działalności wykonywanej osobiście (równolegle prowadząc działalność o podobnym zakresie). Chciałaby Pani również zacząć rozliczać się z sądem, zaliczając przychody z wykonywanych opinii jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.
Pytanie
Czy przychody uzyskiwane za wykonanie opinii sądowych może Pani zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście i nie rozliczać ich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (pomimo podobnego zakresu)?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie – przychody uzyskiwane przez Panią jako biegłego sądowego można zakwalifikować jako przychody z działalności wykonywanej osobiście (pomimo wykonywanej działalności gospodarczej o podobnym profilu), ze względu na fakt, iż zostały one wprost wymienione w art. 13 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 2 i pkt 3 tego przepisu:
– działalność wykonywana osobiście,
– pozarolnicza działalność gospodarcza.
Natomiast pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
W myśl art. 5b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zatem – co do zasady − nie są przychodami z działalności gospodarczej takie przychody, które zostały zaliczone przez ustawodawcę do pozostałych źródeł przychodów znajdujących się w katalogu źródeł przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ww. ustawy), tj. m.in. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.
Ustawodawca wyraźnie bowiem rozróżnił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodów, m.in. z działalności wykonywanej osobiście oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej; dokonany podział ma charakter rozłączny.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.
Jak z tego wynika, ustawodawca wyraźnie rozróżnia działalność wykonywaną osobiście i działalność gospodarczą jako dwa różne źródła przychodów.
Na gruncie powołanych wyżej przepisów prawa pojawiły się jednak wątpliwości w zakresie kwalifikacji przychodów do właściwego źródła w sytuacji, gdy przychody uzyskiwane przez podatnika są wymienione w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście i jednocześnie działalność prowadzona przez podatnika spełnia warunki określone w definicji działalności gospodarczej.
Podkreślam, że w interpretacji ogólnej z 22 maja 2014 r. nr DD2/033/30/KBF/14/RD-47426 Minister Finansów wskazał, że podatnik może, jeżeli uzyskuje przychody w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej, zakwalifikować te przychody do źródła – działalność gospodarcza, nawet w sytuacji, gdy wymienione są w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Do takiego wniosku doprowadza analiza przepisu art. 13 pkt 8 i 9 oraz art. 41 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tylko w art. 13 pkt 9 tej ustawy ustawodawca wyraźnie zastrzegł, że przychody w nim wymienione zawsze będą kwalifikowane do źródła przychodów – „działalność wykonywana osobiście”, nawet jeżeli będą uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej. Ustawodawca dopuszcza więc możliwość zaliczenia przychodów – z działalności wykonywanej osobiście do działalności gospodarczej, jeżeli są uzyskiwane w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej.
Zatem nie ma też powodów, aby inaczej traktować przychody osób, które działają na zlecenie organu administracji państwowej.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyklucza, aby przychody uzyskiwane z działalności wykonywanej osobiście zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej, jeśli wykonywane są one właśnie w warunkach spełniających przesłanki „działalności gospodarczej”. Ten sposób kwalifikacji należy stosować wobec wszystkich grup zawodowych wymienionych w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem także wobec biegłych sądowych, tj. osób działających na zlecenie podmiotów wymienionych w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zauważam przy tym, że skoro ustawa dopuszcza możliwość takiej kwalifikacji, jak wskazałem powyżej, to nie oznacza to, że przychody uzyskiwane przez te osoby muszą być zawsze zaliczane do działalności gospodarczej. Analiza wskazanych przepisów doprowadza do wniosku, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyklucza możliwości osiągania przychodów z działalności wykonywanej osobiście we wskazanym zakresie w ramach działalności gospodarczej. A zatem wskazane przychody mogą być kwalifikowane zarówno do działalności gospodarczej, jak i działalności wykonywanej osobiście. Zależy to od warunków w jakich osoba je uzyskująca wykonuje daną czynność.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą. Jest Pani rzeczoznawcą majątkowym i w ramach działalności gospodarczej wykonuje operaty szacunkowe. Dodatkowo jest Pani biegłą sądową z zakresu szacowania nieruchomości i na zlecenia sądów wykonuje opinie w tym zakresie. Faktury za wykonane opinie sądowe wystawia Pani w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i stanowią one większość Pani przychodów. Chciałaby Pani zacząć rozliczać się z sądem, zaliczając przychody z wykonywanych opinii jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.
Zatem, jeżeli prowadzi Pani działalność gospodarczą, której przedmiotem są czynności wyceny nieruchomości, wówczas Pani wynagrodzenie z tytułu wykonywania wycen/opinii na zlecenie sądów należy zaliczyć również do przychodów z tego źródła. Przesądzający w tym przypadku jest fakt prowadzenia przez Panią działalności gospodarczej w tym samym zakresie, tj. sporządzania operatów szacunkowych określających wartość nieruchomości.
Tym samym przychody uzyskiwane z wykonywania wycen/opinii na zlecenie sądów powinny być kwalifikowane do źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Reasumując – przychody uzyskiwane za wykonanie opinii sądowych nie może Pani zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Powinna je Pani rozliczać w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Dodatkowo informuję, że Pani wniosek w zakresie podatku od towarów i usług podlega odrębnemu rozstrzygnięciu.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).