Skutki podatkowe wypłaty rekompensat stanowiących środki pieniężne o wartości równej dotychczas wniesionym przez członków udziałom nadobowiązkowym. - Interpretacja - 0115-KDIT2-2.4011.1.2019.2.HD

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 22.03.2019, sygn. 0115-KDIT2-2.4011.1.2019.2.HD, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Skutki podatkowe wypłaty rekompensat stanowiących środki pieniężne o wartości równej dotychczas wniesionym przez członków udziałom nadobowiązkowym.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2019 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie klasyfikacji przychodów osiąganych z tytułu wypłaty rekompensaty oraz możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty rekompensaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 28 września 2016 r. Wnioskodawca wykupił ponadobowiązkowe udziały X. w ilości szt. o wartości zł.

W związku ze złą sytuacją finansową X. oraz możliwością wprowadzenia zarządcy komisarycznego w dniu 22 grudnia 2016 r. Wnioskodawca wystąpił do X. z wnioskiem o zwrot całości ponadobowiązkowych udziałów.

W dniu 14 czerwca 2017 r. Komisja Nadzoru Finansowego (dalej: KNF) podjęła decyzję w sprawie ustanowienia zarządcy komisarycznego w X., co uniemożliwiło zwołanie Walnego zebrania członków X., na którym podjąć miano decyzję o wypłacie ponadobowiązkowych udziałów zgodnie z wnioskami o ich zwrot złożonymi przez członków X.

W związku ze złą sytuacja finansową X., KNF podjął decyzję o wszczęciu postępowania administracyjnego na podstawie art. 74c ust. 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych mając na celu zbadanie możliwości przejęcia X. przez bank krajowy. W związku ze zgłoszeniem się Banku, KNF wydał zgodę na przejęcie X. przez wskazany bank, co ostatecznie nastąpiło w dniu 30 maja 2018 r.

W związku z powyższym członkowie X. utracili wszelkie posiadane udziały, które zostały przeznaczone na pokrycie zadłużenia X. Ze względu na utratę udziałów, Y. podpisała porozumienie z Bankiem, jako następcą prawnym, o wypłacie rekompensat dla członków X. w kwocie równej posiadanym wcześniej udziałom.

Rekompensaty, o których mowa, zostały wypłacone przez Y. za pośrednictwem Banku z funduszu stabilizacyjnego Y., na który składają się wszystkie kasy zrzeszone w Y. zgodnie z ustawą. Warunkiem wypłaty rekompensaty była spłata wszelkich zobowiązań jakie posiadali członkowie X.

Zatem aby móc otrzymać rekompensatę Wnioskodawca musiał spłacić posiadany w X. kredyt.

W dniu 6 grudnia 2018 r. Wnioskodawca otrzymał interpretację przepisów wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jaką otrzymała Y. na swoje zapytanie (). Wskazano w niej, iż kwota jaką Y. przekazała członkom X. tytułem rekompensat nie może zostać zwolniona z podatku, a sam X. powinien wystawić i przesłać członkom X. informację PIT-8C. Zatem po stronie członków X., którzy otrzymali rekompensaty powstaje przychód i co za tym idzie obowiązek zapłaty podatku od całej otrzymanej kwoty rekompensaty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy zgodnie z art. 58 ustawy o X. środki z funduszu stabilizacyjnego, które Y. powinna przekazać, są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych tak jak środki otrzymane przez członków X. z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego?
  2. W przypadku konieczności rozliczenia się z otrzymanych środków z Y. co według interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stanowi przychód czy Wnioskodawca może wskazać w rozliczeniu rocznym koszty jakie poniósł w związku z wykupem ponadobowiązkowych udziałów w postaci środków przekazanych na ich wykup? Czy zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymana kwota rekompensaty jest zwolniona z podatku dochodowego i Wnioskodawca nie musi wskazywać żadnych poniesionych kosztów?
  3. Czy wypłata rekompensaty powoduje skutek podatkowy w postaci konieczności zapłaty podatku lub braku jego powstania zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 3. W pozostałej części, tj. w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 i 2 wniosek rozpatrzony zostanie odrębnym pismem.

Zdaniem Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 3 mając na uwadze treść art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni, są zwolnione z podatku dochodowego to wypłata rekompensaty w takiej formie zwalnia go od zapłaty podatku dochodowego. Otrzymany zwrot jest w wysokości odpowiadającej kwocie przeznaczonej przez Wnioskodawcę na wykup udziałów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przy czym przez pojęcie otrzymane zgodnie ze Słownikiem języka polskiego należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast postawionymi do dyspozycji są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik wykazując określoną aktywność ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie natomiast z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte w ww. przepisie sformułowanie w szczególności, świadczy o tym, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Z wniosku wynika, że w dniu 28 września 2016 r. Wnioskodawca wykupił ponadobowiązkowe udziały X. w ilości 1.658 szt. o wartości 49.740 zł. W związku ze złą sytuacją finansową X. oraz możliwością wprowadzenia zarządcy komisarycznego w dniu 22 grudnia 2016 r. Wnioskodawca wystąpił do X. z wnioskiem o zwrot całości ponadobowiązkowych udziałów. W dniu 14 czerwca 2017 r. Komisja Nadzoru Finansowego podjęła decyzję w sprawie ustanowienia zarządcy komisarycznego w X., co uniemożliwiło zwołanie Walnego zebrania członków X., na którym podjąć miano decyzję o wypłacie ponadobowiązkowych udziałów zgodnie z wnioskami o ich zwrot złożonymi przez członków X. W związku ze złą sytuacja finansową X., KNF podjął decyzję o wszczęciu postępowania administracyjnego na podstawie art. 74c ust. 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych mając na celu zbadanie możliwości przejęcia X. przez bank krajowy. W związku ze zgłoszeniem się Banku, KNF wydał zgodę na przejęcie X. przez wskazany bank, co ostatecznie nastąpiło w dniu 30 maja 2018 r. W związku z powyższym członkowie X. utracili wszelkie posiadane udziały, które zostały przeznaczone na pokrycie zadłużenia X. Ze względu na utratę udziałów, Y. podpisała porozumienie z Bankiem, jako następcą prawnym, o wypłacie rekompensat dla członków X. w kwocie równej posiadanym wcześniej udziałom. Rekompensaty, o których mowa, zostały wypłacone przez Y. za pośrednictwem Banku z funduszu stabilizacyjnego Y., na który składają się wszystkie kasy zrzeszone w Y. zgodnie z ustawą. Warunkiem wypłaty rekompensaty była spłata wszelkich zobowiązań jakie posiadali członkowie X. Zatem aby móc otrzymać rekompensatę Wnioskodawca musiał spłacić posiadany w X. kredyt.

Przystępując do oceny skutków podatkowych wypłaty opisanych we wniosku środków pieniężnych przede wszystkim zauważyć należy, że Wnioskodawcy jako byłemu członkowi X. nie zostały zwrócone udziały ponadobowiązkowe, lecz środki stanowiące rekompensatę w kwocie równej posiadanym wcześniej udziałom. Są to środki, których celem było zlikwidowanie poniesionej przez Wnioskodawcę straty. Pomimo iż wypłata tych środków ma związek z wcześniej opłacanymi przez Wnioskodawcę, jako członka X., udziałami nadobowiązkowymi, to jednak nie stanowi ona bezpośrednio zwrotu tych wpłat (poniesionych na poczet udziałów), mimo iż odpowiada wysokości wniesionego wkładu. Jak bowiem wynika z wniosku w związku ze złą sytuacją X. i wprowadzeniem zarządcy komisarycznego członkowie X. utracili wszelkie posiadane udziały. Udziały te zostały przeznaczone na pokrycie zadłużenia X. Oznacza to, że wypłacona rekompensata stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który należy opodatkować według skali podatkowej. Takiej kwalifikacji nie zmienia fakt wypłaty tych środków z funduszu stabilizacyjnego Y.

Zauważyć również należy, że wypłacona Wnioskodawcy rekompensata nie mieści się w zakresie żadnego ze zwolnień wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również nie został od niej zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych posługuje się pojęciem rekompensata wskazując na nie w kontekście zwolnienia z opodatkowania art. 21 ust. 1 pkt 30a, 52, 53, 101, art. 52d, art. 52h. Taki stan rzeczy mając na uwadze zasadę powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na to, że ustawodawca objął zakresem ustawy rekompensaty mimo celu jaki przyświeca ich przyznawaniu/wypłacie. Zdecydował jednocześnie, na jakich zasadach przyznane korzystają ze zwolnienia.

W szczególności do otrzymywanej przez Wnioskodawcę, jako byłego członka X., kwoty rekompensaty nie znajduje zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na podstawie którego wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni. Jeszcze raz podkreślić należy, że w analizowanej sytuacji nie mamy do czynienia ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, a wypłatą rekompensaty, która stanowi odrębne źródło przychodów.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej