Temat interpretacji
1) Czy od przekazania ww. nieruchomości na rzecz Pożyczkodawcy w dniu 19 sierpnia 2013 r, a zakupionej dnia 1 sierpnia 2012 r. muszę zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 30e ustawy, czy też nie ma takiego obowiązku? 2) Czy tym samym jestem zobowiązany do złożenia deklaracji PIT39 za rok podatkowy 2013?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2016 r. (data wpływu 3 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 3 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości.
We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.
Dnia 1 sierpnia 2012 r. na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca nabył nieruchomość działkę gruntową nr A, obszar X ha, obręb nr Y, w miejscowości Z. Wartość nabycia tej nieruchomości wraz z opłatami wynosiła B zł. Dnia 2 sierpnia 2012 r. Wnioskodawca pożyczył C zł na podstawie zawartej umowy pożyczki pieniężnej od spółki T w G. Całkowity koszt pożyczki wynikający z umowy wyniósł D zł. Pożyczka została zawarta na okres jednego roku. Zabezpieczenie pożyczki obejmowało podpisanie weksla in blanco oraz założenie hipoteki na kwotę D zł na rzeczonej nieruchomości. Dnia 19 sierpnia 2013 r. na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca dokonał przekazania ww. nieruchomości na rzecz Pożyczkodawcy spółki T z siedzibą w G. Wnioskodawca będąc pożyczkobiorcą nie był w stanie zwrócić kwoty zaciągniętej pożyczki, stąd też, w celu zwolnienia się z zobowiązania do zwrotu pożyczki w wysokości D zł zobowiązał się na podpisanie powyższego aktu, w myśl art. 453 Kodeksu cywilnego, przenoszącego własność nieruchomości na Pożyczkodawcę. Od wspomnianej czynności nie została pobrana opłata na podatek od czynności cywilnoprawnych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
- Czy od przekazania ww. nieruchomości na rzecz Pożyczkodawcy w dniu 19 sierpnia 2013 r, a zakupionej dnia 1 sierpnia 2012 r. muszę zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 30e ustawy, czy też nie ma takiego obowiązku?
- Czy tym samym jestem zobowiązany do złożenia deklaracji PIT39 za rok podatkowy 2013?
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zobowiązanie podatkowe nie powstaje, gdyż nie była to sprzedaż nieruchomości, lecz jedynie zbycie jej jako spłata długu wobec Pożyczkodawcy.
Wnioskodawca wskazuje, iż rozmawiał telefonicznie w owej kwestii, dzwoniąc na infolinię Ministerstwa Finansów. Po szczegółowym opisie stanu faktycznego omawianej sprawy poinformowano Wnioskodawcę, że w zaistniałej sytuacji jest zwolniony z płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych, a tym samym nie ma obowiązku złożenia PIT39 za rok 2013.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).
Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:
- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w tym przepisie. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma więc moment i sposób ich nabycia.
Należy nadmienić, iż w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy ustawodawca posłużył się terminem odpłatne zbycie. Zarówno ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych jak również inne akty prawne nie zawierają legalnej definicji odpłatnego zbycia rzeczy lub praw. Tym samym, w celu ustalenia znaczenia tego terminu, należy posłużyć się wynikami wykładni językowej.
Odpłatne zbycie, zgodnie z językowym (potocznym) rozumieniem tego terminu, to zbycie rzeczy lub prawa za wynagrodzeniem. Terminem przeciwstawnym do zbycia odpłatnego jest zbycie nieodpłatne, to jest takie, gdy za zbytą rzecz lub prawo zbywca nie otrzymuje świadczenia wzajemnego, przenosząc ich własność pod tytułem darmym.
Należy zauważyć, że płatność nie musi mieć charakteru pieniężnego w postaci konkretnego przepływu gotówkowego. Płatność może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. Innymi słowy, pod pojęciem płatności nie należy rozumieć wyłącznie zapłaty ceny w pieniądzu (zwiększenie aktywów zbywcy) płatnością może być również zwolnienie z długu czy potrącenie wzajemnych, wymagalnych wierzytelności (zmniejszenie pasywów zbywcy).
Zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.
Świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum) jest umową, na mocy której obie strony (dłużnik i wierzyciel) wyrażają zgodę na umorzenie istniejącego dotąd zobowiązania, jeśli dłużnik zamiast pierwotnie ustalonego, spełni inne świadczenie. Przyjmuje się, że umowa, o której mowa w ww. przepisie ma charakter odpłatnej umowy rozporządzającej, gdyż wierzyciel w miejsce dotychczasowego roszczenia uzyskuje inne. Płatność za świadczenie (wynagrodzenie) nie musi mieć bowiem charakteru pieniężnego, może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. I tak, przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy lub prawa w zamian za zwolnienie z długu, jest odpłatnym zbyciem tej rzeczy lub prawa; nie następuje bowiem pod tytułem darmym.
Ponieważ przedmiotowe zbycie nieruchomości przez Wnioskodawcę na rzecz Pożyczkodawcy w zamian za zwolnienie z długu nastąpiło przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w cytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rzeczone zbycie stanowiło dla Wnioskodawcy źródło przychodu w rozumieniu tejże ustawy.
W myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Przy tym, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy).
W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:
- dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
- dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że na gruncie niniejszej sprawy przedmiotowe zbycie przez Wnioskodawcę na rzecz spółki T. z siedzibą w G nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu spowodowało po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu w wysokości określonej zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, na zasadach wynikających z art. 30e cyt. ustawy podatkowej.
Rzeczone zbycie nieruchomości miało w swej istocie służyć zwolnieniu Wnioskodawcy z długu, co jak wskazano we wniosku wynikało z umowy przeniesienia własności. Dzięki temu, że Wnioskodawca zbył nieruchomość na rzecz spółki T wygasł dług Wnioskodawcy wobec Pożyczkodawcy. Celem tego zbycia było więc zwolnienie Wnioskodawcy z długu.
Jak już wyjaśniono powyżej zbycie na podstawie umowy datio in solutum ma charakter odpłatny, a Wnioskodawca zbywając na jej podstawie nieruchomość uzyskał korzyść w postaci zwolnienia siebie z długu jaki posiadał wobec Pożyczkodawcy - spółki T.
W konsekwencji, Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu przeniesienia własności nieruchomości nabytej dnia 1 sierpnia 2012 r., a tym samym wykazania w zeznaniu rocznym PIT-39 dochodu uzyskanego z jej zbycia.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy