
Temat interpretacji
Umorzenie udziałów (akcji) jest formą wyzbycia się przez udziałowca udziałów (akcji). Kodeks spółek handlowych rozróżnia trzy rodzaje umorzenia udziałów (akcji). Jednym z nich jest umorzenie dobrowolne (wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie), które następuje w drodze wykupu przez spółkę udziału od wspólnika, po czym następuje "wewnętrzne" umorzenie udziałów własnych posiadanych przez spółkę.
Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o pdof, dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany przez osoby fizyczne z tytułu umorzenia udziałów (akcji) oraz z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz Spółki w celu ich umorzenia.
Od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w/w dochodów, w myśl postanowień art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o pdof, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Kwoty tego podatku obliczane są i pobierane przez płatnika (art. 41 ust. 4 ustawy o pdof), który dokonuje wypłaty należności osobom fizycznym z tytułu nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia. Stosownie do przepisu art. 42 ust. 1 cyt. ustawy o pdof , płatnik zobowiązany jest przekazać kwoty pobranego zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika.
Z analizy w/w przepisów wynika, że opodatkowaniu podlega wypłata należności z tytułu odpłatnego zbycia udziałów przez udziałowca w celu ich umorzenia. Bez znaczenia w tym przypadku jest fakt, iż udziałowiec przed uzyskaniem zapłaty dokonał cesji wierzytelności na rzecz Spółki Y S.A. z siedzibą w Luksemburgu. Mimo cesji wierzytelności obowiązek podatkowy nadal ciąży na byłym udziałowcu Spółki X. Cesja wierzytelności jest odrębnym stosunkiem cywilno-prawnym, które nie ma wpływu na prawidłowe obliczenie i pobranie należnego zryczałtowanego podatku dochodowego przez płatnika. Przychód uzyskał właściciel udziałów zbywanych w celu umorzenia, a przedmiotem opodatkowania jest uzyskany z tego tytułu dochód. Po dokonaniu cesji wierzytelności jej właścicielowi przysługuje wyłącznie prawo do otrzymania zapłaty, nie otrzymuje on natomiast dochodu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w celu umorzenia.
