Temat interpretacji
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2004 r., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Natomiast w myśl art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Definicję podróży służbowej zawiera art. 775 § 1 Kodeksu pracy. Wynika z niej, że podróżą służbową jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Nie można zatem uznać za podróż służbową
- podróży do i w obrębie miejscowości, w której pracownik ma stałe miejsce pracy,
- podróży do i w obrębie miejscowości, w której pracodawca ma siedzibę, jeżeli pracownik w umowie o pracę ma wyznaczone jako miejsce pracy - siedzibę firmy.
W związku z powyższym ważne jest dokładne określenie miejsca wykonywania pracy dla stwierdzenia faktu nabycia przez pracownika uprawnień do świadczeń przysługujących z tytułu podróży służbowych lub też do ich braku. Przy czym pod pojęciem miejsca pracy rozumie się zarówno stały punkt wykonywania pracy, jak i pewien oznaczony obszar, określoną strefę w którym będzie świadczona praca.
Pracownikowi oddelegowanemu w podróż służbową odbywaną na obszarze kraju, zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1990), przysługują diety oraz zwrot kosztów przejazdów. Podróż służbowa może zostać odbyta przy użyciu samochodu osobowego niebędącego własnością pracodawcy. Oznacza to możliwość używania przez pracowników na potrzeby zakładu pracy samochodów stanowiących własność pracownika. Przy czym, aby pracownik mógł skorzystać dla odbycia podróży służbowej z prywatnego samochodu musi wystąpić z takim wnioskiem do pracodawcy a on musi wyrazić na to zgodę (pracodawca nie może nakazać pracownikowi użycia do tego celu prywatnego samochodu).
Tylko w takiej sytuacji tj. oddelegowania pracownika zwrot kosztów przejazdu z tytułu podróży służbowej odbytej pojazdem niebędącym własnością pracodawcy w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za 1 kilometr przebiegu korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) lub w jazdach lokalnych, korzystające ze zwolnienia z opodatkowania do końca grudnia 2003 r. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - od 1 stycznia 2004 r. podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Fundacja na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873) ma obowiązek pokrywać koszty podróży służbowych i diet wolontariuszy oraz może pokrywać także inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza, związane z wykonywaniem świadczeń na rzecz Fundacji - na dotyczących pracowników zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Ponieważ wolontariusze wykonują świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy na rzecz Fundacji na podstawie art. 42 ust. 1 ww. ustawy - zatem wydatki ponoszone przez Fundację na rzecz wolontariuszy z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych na potrzeby Fundacji w celu odbycia podróży służbowej do wysokości nie przekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu, jeżeli nie są związane z oddelegowaniem wolontariusza - od 1 stycznia 2004 r. również podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.