
Temat interpretacji
Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz.176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w roku 2003, odliczeniu od dochodu podlegają kwoty darowizn przekazanych na: a) na cele naukowe, naukowo-techniczne, oświatowe, oświatowo-wychowawcze, kulturalne, kultury fizycznej i sportu, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także wspierania inicjatyw społecznych w zakresie budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę - łącznie do wysokości nie przekraczającej 15 % dochodu, b) na cele kultu religijnego i na działalność charytatywno-opiekuńczą, bezpieczeństwa publicznego, obrony narodowej, ochrony środowiska, dobroczynne, a także na cele związane z budownictwem mieszkaniowym dla samorządu terytorialnego i na budowę strażnic jednostek ochrony przeciwpożarowej, w rozumieniu przepisów o ochronie przeciwpożarowej, oraz ich wyposażenie i utrzymywanie - łącznie do wysokości nie przekraczającej 10 % dochodu.
W myśl art.26 ust.5 ww.ustawy łączna kwota odliczeń z tytułów określonych w ust. 1 pkt 9 nie może przekroczyć 15 proc. dochodu lub przychodu opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z tym że odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz: 1) osób fizycznych, 2) osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc. oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami. Ponadto z art.26 ust.6 wynika, że jeżeli przedmiotem darowizny są towary lub usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru lub usługi, uwzględniającą należny podatek od towarów i usług.
Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z tym że jeżeli przedmiotem darowizny są pieniądze, wysokość wydatków na cele wymienione w ust. 1 pkt 9 ustala się na podstawie dowodu wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego(art.26 ust. 6).
Z treści ww. przepisów wynika, że przy pominięciu wymagań wynikających z innych przepsów ustawy (np. posiadania bankowego dowodu wpłaty przy darowiznach pieniężnych oraz przesłanki związanej z koniecznością osiągnięcia dochodu), że podatnik ma prawo do zastosowania powyższej ulgi, gdy spełni dwa warunki, tj.:- poniesie wydatek w formie darowizny,- darowizna przekazana będzie na cel określony w ustawie. W świetle art.888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.- Kodeks cywilny (Dz.U.Nr 16,poz.93 z późn.zm) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Do zawarcia tej umowy niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez strony umowy, tj. darczyńcę i obdarowanego. Do podstawowych cech umowy darowizny należy:- nieodpłatny charakter,- przysporzenie innej osobie korzyści majątkowej kosztem swojego majątku. Z bezpłatnym świadczeniem darczyńcy mamy do czynienia wtedy, gdy obdarowany nie będzie zobowiązany do dokonania w zamian za otrzymanie pieniędzy lub rzeczy jakiegokolwiek świadczenia. Inaczej mówiąc, przekazanie pieniędzy lub rzeczy nie będzie wiązać się z uzyskaniem przez darczyńcę ekwiwalentu w chwili dokonania darowizny lub w przyszłości. Bezpłatność przysporzenia na mocy darowizny nie odbiera możliwości nałożenia na obdarowanego polecenia, czyli dodatkowego postanowienia w umowie, na mocy którego obdarowany obowiązany jest do oznaczonego działania lub zaniechania.
Pismem z dnia 11 marca 1997r.Nr PO 2/BKO/AŁ-0130/652/97, na które powołuje się podatnik w swoim piśmie, Ministerstwo Finansów jednoznacznie wskazało, że fakt umieszczenia w umowie darowizny polecenia nie zmienia charakteru ani rodzaju umowy. W związku z tym nie ma to wpływu na pozbawienie możliwości odliczania od podstawy opodatkowania darowizn, których dokonano zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 i ust. 5 cyt. wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z załączonego porozumienia zawartego w dniu 5 marca 2003r. pomiędzy Stowarzyszeniem a podatnikami, działającymi na rzecz córki, zwanej dalej pacjentem wynika, że Stowarzyszenie wyodrębnia subkonto w celu gromadzenia środków finansowych na zakup systemu implantów ślimakowych dla pacjentki. Środki finansowe mają pochodzić z pozyskanych przez pacjenta darowizn. Natomiast z polecenia przelewu wynika, że podatnik dokonał przekazania środków finansowych w wysokości - 65.000 zł na konto Stowarzyszenia tytułem - zakupu implantu dla córki.
W ramach umowy darowizny możliwe jest dokonanie świadczenia na rzecz osoby trzeciej, traktowanej wówczas jako osoba obdarowana. W tym jednak przypadku środki pieniężne, którymi miało zostać obdarowane Stowarzyszenie powróciły w zasadzie do majątku darczyńców w postaci implantu ślimakowego dla niepełnoletniej córki znajdującej się pod władzą rodzicielską darczyńców, która obejmuje pieczę nad osobą dziecka, jego przedstawicielstwo oraz zarząd jego majątkiem.
Zdaniem tutejszego Urzędu wpłaconej przez podatnika kwoty 65.000 zł na zakup implantu dla małoletniej córki, nie można uznać za darowiznę, uprawniającą do skorzystania z odliczenia od podstawy opodatkowania. W rzeczywistości bowiem świadczenia te zmierzały do obdarowania córki, za pośrednictwem Stowarzyszenia. Ponadto fakt, że wpłacona kwota została przeznaczona na zakup implantu ślimakowego dla córki podatnika wskazuje że nie został spełniony warunek braku ekwiwalentności, którego spełnienie jest niezbędne do uznania dokonanej wpłaty za darowiznę uprawniającą do skorzystania z odliczenia od dochodu.
