Temat interpretacji

Działając na podstawie art.14 par 1 i par 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. Z 2005 r. Nr.8, poz.60) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oleśnie

stwierdza

że stanowisko Pana X zam..., zawarte we wniosku z dnia 20.04.2005 r. (data wpływu 21.04.2005 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej nie zaliczenia w 2004 r. do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio zostały zaliczone do przychodu jest nieprawidłowe.

Pan X wnioskiem z dnia 20 kwietnia 2005 r. zwrócił się z prośbą o udzielenie informacji w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnych, które wcześniej zostały przez niego wskazane jako dochód do opodatkowania. Do wniosku podatnik dołączył następujące dokumenty: cesję wierzytelności z dnia 23.10.2002 r., umowę przelewu wierzytelności z dnia 23.10.2002 r. oraz zawiadomienie Komornika Sądowego z dnia 15.09.2004 r. o bezskuteczności egzekucji przeciwko dłużnikowi.

Jak wynika z treści art. 14 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. Z 2005 r. Nr 8, poz.60) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14 a par. 4 cytowanej ustawy, udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w par. 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Stan faktyczny przedstawiony przez podatnika we wniosku, poparty wyżej wymienionymi dokumentami przedstawia się następująco.

W 2002 r. podatnik dokonał sprzedaży towarów na rzecz firmy X, wystawiając fakturę VAT i przychód z tego tytułu, zgodnie z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wykazał w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kwocie netto, a także wykazał podatek należny, zgodnie z art. 15 ustawy o VAT. Z uwagi na brak zapłaty za sprzedany towar i utratę płynności finansowej firmy, w dniu 23.10.2002 r. podatnik zawarł umowę przelewu wierzytelności na rzecz firmy Y. Jak wynika z załączonej umowy przelewu wierzytelności Pan X przysługującą mu wierzytelność względem firmy X w kwocie należności głównej 103.046,45 złotych brutto przenosi na Cesjonariusza (firmę Y) w całości należności główne wierzytelności za cenę 96.863,66 złotych brutto.

Zapłata za sprzedaż wierzytelności, mimo upływu terminu 09.12.2002 r. i kilku innych wyznaczonych przez Cesjonariusza nie nastąpiła. W związku z powyższym podatnik zawiadomił Prokuraturę o popełnieniu przestępstwa oszustwa oraz założył sprawę w Sądzie Gospodarczym w K. o egzekucję świadczeń pieniężnych przeciwko wyżej wymienionemu dłużnikowi. W wyniku powyższych działań, dnia 15.09.2004 r. Komornik Sądowy (po otrzymaniu pozytywnego wyroku Sądu Gospodarczego) zawiadomił podatnika o bezskutecznej egzekucji przeciwko dłużnikowi.

Posiadając powyżej opisane dokumenty podatnik nie zaliczył w 2004 r. do kosztów uzyskania przychodów kwoty brutto 96.863,66 złotych i pyta czy jego postępowanie jest słuszne, czy też kwota ta, jako wierzytelność nieściągalna, zarachowana jako przychód należny, stanowi koszt uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami), zwanej dalej ustawą, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio, na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Jak wynika z powyższego przepisu, aby można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność nieściągalną, muszą być spełnione dwa warunki.

Pierwszym warunkiem jest zarachowanie wierzytelności nieściągalnej jako przychodu należnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uprzednie zarachowanie wierzytelności jako przychodu należnego ma także rozstrzygające znaczenie w zakresie zapłaconego przez podatnika podatku od towarów i usług. Zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przy czym u podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W konsekwencji do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wartość wierzytelności w kwocie netto (przychód należny).

Drugim warunkiem, od spełnienia którego uzależniona jest możliwość zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów jest udokumentowanie nieściągalności wierzytelności.

Stosownie do treści art. 23 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy za wierzytelności, o których mowa w ust.1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2) postanowieniem sądu o:

1. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub
2. umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
3. ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłoby równe albo wyższe od tej kwoty.

Jak wynika z treści wniosku oraz załączonej do niego umowy, podatnik w dniu 23.10.2002 r. dokonał przelewu wierzytelności (cesji), którą wcześniej zaliczył na podstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do przychodów. Wierzytelność ta została przez podatnika sprzedana za cenę niższą, niż przysługiwała mu względem dłużnika, a zatem poniósł stratę z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności.

Zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio na podstawie art.14 została zarachowana jako przychód należny.

Wysokością straty będzie różnica między wartością wierzytelności w kwocie netto (podatnik jest płatnikiem podatku od towarów i usług), a sumą uzyskaną z jej sprzedaży (również w kwocie netto).

Przepisy dotyczące zmiany wierzyciela zostały zawarte w Kodeksie cywilnym w art. 509 518. Przeniesienie wierzytelności może nastąpić pod tytułem darmowym lub pod tytułem odpłatnym, np. w wyniku sprzedaży.

W wyniku przeniesienia (cesji) wierzytelności pod tytułem odpłatnym, wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, a powstają nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym między nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz między zbywcą a nabywcą wierzytelności.

Zatem u Pana X nowym wierzycielem stała się firma Y, na rzecz której podatnik przelał swoją wcześniejszą wierzytelność. W związku z powyższym jeżeli podatnik udokumentuje jej nieściągalność w sposób określony w przepisie art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Podatnik do wniosku dołączył zawiadomienie z dnia 15.09.2004 r. o bezskuteczności egzekucji, w którym Komornik Sądowy zobowiązał podatnika do złożenia w określonym terminie wniosku lub oświadczenia, co organ egzekucyjny ma czynić dalej, pod rygorem umorzenia postępowania egzekucyjnego. Zawiadomienie to nie jest tożsamym z postanowieniem organu egzekucyjnego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, dokumentującym nieściągalność wierzytelności.

W związku z powyższym, jeżeli podatnik w 2002 r. zaliczył wierzytelność nieściągalną do przychodów, zgodnie z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz do końca 2004 r. otrzymał wyżej wymienione postanowienie organu egzekucyjnego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, to zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy, wierzytelność odpisana jako nieściągalna może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w 2004 r.

Pouczenie

Zgodnie z art. 14a par. 2 Ordynacji podatkowej, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b par 1 i par.2 Ordynacji podatkowej, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie stronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Oleśnie w terminie 7 dni od daty jego otrzymania.