Temat interpretacji

Na podstawie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) - Naczelnik Urzędu karbowego w Wadowicach, na żądanie strony z dnia 20.02.2004 r., udziela pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.

W myśl art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika: towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogą, być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Przepis ten nie dotyczy części wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z powodu przekroczenia norm w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (art. 25 ust. 2 pkt 3 ustawy). Natomiast, zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 3 a ustawy - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do nabywanych paliw silnikowych benzynowych, oleju napędowego oraz gazu wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg.

Jeżeli więc wykorzystuje Pan w swojej działalności samochód osobowy - wówczas nie przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu paliwa wykorzystywanego do napędu tego samochodu. Natomiast w kwestii odliczenia innych kosztów eksploatacji (naprawy, ubezpieczenie itp.) samochodu użyczonego od Pańskiej matki - odliczenie to jest możliwe jedynie wówczas, gdy wydatki na ich nabycie mogą, być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Stosownie do przepisów art. 23 ust. 1 pkt. 46 i ust. 5 tejże ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzonej działalność gospodarcza, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika - w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra; w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Przebieg pojazdu powinien być udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu obowiązana jest osoba używająca tego pojazdu. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast w myśl art. 23 ust. 1 pkt 48 tejże ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym. W świetle powyższego konieczne jest, aby nakłady poczynione na rzecz składnika majątku wykorzystywanego bezpłatnie w działalności gospodarczej związane były z przychodami z tej działalności. Podatnik wykorzystujący na potrzeby prowadzonej działalności samochód osobowy niestanowiący jego własności np. używany na podstawie umowy użyczenia, najmu może uznać za koszt uzyskania przychodu faktycznie poczynione przez siebie nakłady związane z jego bieżąca eksploatacja tj. zakupem paliwa, olejów, bieżących remontów oraz zapłaconych składek związanych z ubezpieczeniem samochodu o ile obowiązek jego ponoszenia został nałożony na podatnika w zawartej umowie z właścicielem samochodu.

Zaliczenie tych wydatków do kosztów musi jednak odbywać się z uwzględnieniem ograniczenia wynikającego z art. 23 ust. 1 pkt 46 w/w ustawy tzn. za koszt uzyskania przychodu przyjmuje się wydatki faktycznie poniesione (na podstawie dowodu poniesienia), ale tylko do wysokości kwoty wynikającej z pomnożenia liczby przejechanych kilometrów i stawki za 1 km przebiegu. W tym celu podatnik obowiązany jest prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. Brak tej ewidencji będzie skutkował niemożnością uznania za koszt podatkowy wydatków związanych z eksploatacja używanego samochodu.

Odrębnej ocenie należy poddać koszty remontu powypadkowego samochodu. Z przedstawionego stanu faktycznego w piśmie należy wnioskować, iż przedmiotowy samochód był objęty ubezpieczeniem dobrowolnym uiszczonym przez podatnika. Uzasadnia to przyjęcie stanowiska, że wydatki na jego remont można potraktować jako koszty uzyskania przychodów. Niemniej naszym zdaniem warunkiem skorzystania przez użytkownika samochodu, nie będącego jego właścicielem, z dyspozycji art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy jest cesja na niego wynikającego z polisy prawa do odszkodowania za ewentualne szkodę w pojeździe. Powyższy przepis odnosi się nie tylko do samochodów uznanych za środki trwałe. Objęte są nimi wszystkie samochody służące podatnikowi do działalności gospodarczej, a więc również nie będące środkami trwałymi, ale używane przez podatnika. W przypadku więc wystąpienia jakiegokolwiek uszkodzenia lub straty samochodu używanego w działalności gospodarczej może zaistnieć następująca sytuacja, że samochód nie będący środkiem trwałym, objęty ubezpieczeniem autocasco, ulega uszkodzeniu - wartość remontu (obojętnie jakiego rodzaju) stanowi koszt uzyskania przychodów, wraz z innymi wydatkami związanymi z jego eksploatacja , ale do wysokości kwoty stanowiącej iloczyn ilości kilometrów przejechanych dla celów działalności i obowiązującej stawki za 1 km przebiegu.

Jeżeli więc w swojej działalności wykorzystuje Pan samochód osobowy użyczony od matki - wówczas nie przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu paliwa wykorzystywanego do napędu tego samochodu. Natomiast pozostałe koszty eksploatacji mogą być odliczone jedynie w sytuacji, gdy na podstawie powołanych przepisów wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodu (przekroczenie norm w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym nie ma w tym przypadku znaczenia ).

Dodać w tym miejscu należy, iż odliczenie podatku naliczonego przysługuje, jeżeli spełnione są również inne warunki wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Żeby podatnik mógł zrealizować swe uprawnienie, winien m.in.: być zarejestrowanym dla potrzeb VAT (art. 9 ustawy o VAT), posiadać prawidłowy dokument uprawniający do odliczenia (art. 23, 25 i 32 ustawy), podatek naliczony przy zakupie lub imporcie winien być całkowicie lub częściowo związany z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT(art. 20 ustawy), otrzymać towar (art. 79 ust. 3 a ustawy), odliczyć podatek w ściśle określonym ustawowym terminie (art. 79 ust. 3 ustawy), jak również nie mogą wystąpić przypadki o których mowa w § 48 ust 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.).