Temat interpretacji

Czy wypłata pracownikom ekwiwalentów za środki higieny osobistej i herbatę, a także ekwiwalentów za używanie własnej odzieży i obuwia korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Starostwa Powiatowego , przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2009 r. (data wpływu 27 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentu za środki higieny osobistej i herbatę, a także ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia jest:

• prawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentów za środki higieny osobistej, a także ekwiwalentów za używanie własnej odzieży i obuwia,

• nieprawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentów za herbatę.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentu za środki higieny osobistej i herbatę, a także ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (Starostwo Powiatowe) dokonuje wypłaty na rzecz pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę: ekwiwalentów pieniężnych za używanie przez nich przy wykonywaniu pracy urządzeń stanowiących ich własność przybory do pisania, ekwiwalentu za środki higieny osobistej i herbatę, ekwiwalentów pieniężnych za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego dla robotników gospodarczych i zaopatrzeniowców.

Wypłata ekwiwalentów za używanie przez pracowników własnych przyborów do pisania, dokonywane jest na podstawie przepisów wewnętrznych obowiązujących w Starostwie.

Regulamin ustala minimalną kwotę wypłacanych ekwiwalentów. Wysokość ekwiwalentu jest ustalana na podstawie kalkulacji (ceny zakupu sporządzonej na podstawie średnich cen obowiązujących w punktach sprzedaży takich artykułów).

Wypłaty ekwiwalentu za środki higieny osobistej i herbatę, dokonuje się na podstawie art. 233 Kodeksu pracy i Regulaminu Starostwa.

Wysokość ekwiwalentu jest ustalana na podstawie kalkulacji (ceny zakupu sporządzonej na podstawie średnich cen obowiązujących w punktach sprzedaży takich artykułów na terenie).

Wypłata ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego dokonywana jest na podstawie art. 237 § 1, 2 i 4 Kodeksu pracy i Zarządzenia Starosty. Wysokość wypłacanych ekwiwalentów ustalana jest na podstawie kalkulacji w sposób opisany wyżej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

w zakresie skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentu za środki higieny osobistej i herbatę, a także ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia.

Czy wypłata pracownikom ekwiwalentów za środki higieny osobistej i herbatę, a także ekwiwalentów za używanie własnej odzieży i obuwia korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata ekwiwalentów za środki higieny osobistej i herbatę oraz za używanie odzieży i obuwia korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentów za środki higieny osobistej, a także ekwiwalentów za używanie własnej odzieży i obuwia,

• nieprawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentów za herbatę.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

W myśl treści art. 12 ust. 1 powołanej powyżej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot w szczególności oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zwolnienie przedmiotowe wynikające z zacytowanego wyżej przepisu można zastosować tylko wówczas jeżeli do wydawania świadczeń pracodawcę zobowiązują szczegółowe przepisy prawa pracy.

Stosownie do treści art. 233 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne oraz dostarczyć niezbędne środki higieny osobistej.

Zgodnie z § 115 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.), pracodawca jest obowiązany zapewnić dostarczanie pracownikom środków higieny osobistej, których ilość i rodzaje powinny być dostosowane do rodzaju i stopnia zanieczyszczenia ciała przy określonych pracach.

Odnosząc wyżej powołane przepisy do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że skoro ustawodawca nałożył na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom środków higieny osobistej i wymienione we wniosku świadczenia rzeczowe, w postaci środków higieny osobistej (ręczników, mydła), są przyznawane pracownikom na mocy przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, to świadczenia te korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust.1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zagadnienia dotyczące dostarczania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, a także związanych z tym wypłat ekwiwalentów pieniężnych reguluje dział X (Bezpieczeństwo i higiena pracy) rozdział IX (Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze) ustawy Kodeks pracy.

Stosownie do postanowień art. 237⁷ § 1 ww. ustawy pracodawca ma obowiązek nieodpłatnego zapewnienia pracownikowi odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania określone w Polskich Normach:

1. jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
2. ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Jednocześnie w art. 237⁷ § 2 Kodeksu pracy przewidziano, że pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z art. 237⁷ § 2, pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny o czym stanowi art. 237⁷ § 4 ww. Kodeksu.

Skoro ekwiwalent pieniężny za używanie własnej odzieży i obuwia został wypłacony pracownikowi na podstawie powyższych przepisów Kodeksu pracy, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentów za środki higieny osobistej, a także ekwiwalentów za używanie własnej odzieży i obuwia stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Z kolei zgodnie z art. 232 ustawy Kodeks pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania.

W myśl natomiast art. 237¹⁵ § 1 Kodeksu pracy Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy.

Stosownie do brzmienia § 112 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.), wydanego na podstawie ww. delegacji ustawowej, pracodawca jest obowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych zapewnić oprócz wody inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników. Szczegółowe zasady zaopatrzenia w napoje pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych określają odrębne przepisy.

Szczegółowe zasady zaopatrzenia w napoje pracowników zatrudnionych stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych, na podstawie delegacji ustawowej wynikającej z cyt. powyżej art. 232 Kodeksu pracy, określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. z 1996 r. Nr 60, poz. 279), rodzajów tych posiłków i napojów oraz wymagań jakie powinny spełniać, a także przypadków i warunków ich wydawania.

Zgodnie z § 1 pkt 1 tego rozporządzenia pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:

1. posiłki wydawane ze względów profilaktycznych, zwane dalej posiłkami, w formie jednego dania gorącego, z zastrzeżeniem § 2 ust. 2,
2. napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca będąc pracodawcą, wypłaca pracownikom ekwiwalenty za herbatę.

Rozporządzenia z dnia 26 września 1997 r. oraz z dnia 28 maja 1996 r. nie określają kto i w jaki sposób winien przygotowywać napoje nakładając jedynie na pracodawcę obowiązek zapewnienia tychże napojów, w sposób nie budzący wątpliwości posługuje się pojęciem napoje. Tymczasem wypłacony pracownikom ekwiwalent za paczki herbaty nie może być utożsamiany z wypłatą ekwiwalentu za napoje. Paczka herbaty pozostaje bowiem wyłącznie paczką herbaty czyli artykułem spożywczym, a nie napojem. Skoro pracownik otrzymuje ekwiwalent za opakowania herbaty, świadczenie to nie może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego w myśl art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę.

Wobec powyższego w części dotyczącej skutków podatkowych wypłaty pracownikom ekwiwalentów za herbatę stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty ekwiwalentów za używanie przez pracowników własnych przyborów do pisania w dniu 20 lipca 2009 r. została wydana odrębna interpretacja indywidualna nr ILPB1/415-522/09-2/TW.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB1/415-522/09-2/TW, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu