Temat interpretacji
W odpowiedzi na zapytania dotyczące prawnych możliwości zawarcia umów między osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej na wykonanie prac z zakresu budownictwa, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Kielcach informuje, że kwestie te regulują przepisy Kodeksu cywilnego, Kodeksu pracy a w zakresie stosownych uprawnień przepisy Prawa budowlanego.
W świetle przepisów art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. Nr 926 z późn. zm.) "naczelnik urzędu skarbowego... na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego....". Zapytania zawarte w piśmie wykraczają poza zakres spraw pozostających we właściwości rzeczowej organów podatkowych.
Podatkowy aspekt umowy o pracę regulują art. 31, 32 oraz 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Osoba fizyczna zatrudniająca inną osobę fizyczną na umowę o pracę, wg art. 31 w/w ustawy jako "zakład pracy" jest płatnikiem i tym samym jest obowiązana obliczać i pobierać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od zatrudnionych osób fizycznych. Wysokość zaliczki określa art. 32 ust. 1 ustawy i wynosi ona 19% dla podatników nie przekraczających pierwszego przedziału skali, 30% dla podatników przekraczających pierwszy przedział skali oraz 40% dla podatników przekraczających górną granicę drugiego przedziału skali określonej w art. 27 ust.1 ustawy. Zgodnie z art. 32 ust. 5 zakład pracy przy obliczaniu zaliczki stosuje koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 2. Kwotę pobranych zaliczek na podatek, według art. 38 ustawy, płatnik przekazuje w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania płatnika, przesyła również deklarację według wzoru PIT-4. Zgodnie z art. 39 płatnik jest zobowiązany przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym imienne informacje sporządzone według wzoru PIT-11. Jeśli obowiązek poboru przez płatników zaliczek na podatek ustał w ciągu roku, płatnicy informację PIT-11 przekazują podatnikowi i urzędowi skarbowemu do dnia 15 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrana została ostatnia zaliczka.
W przypadku umowy zlecenia lub umowy o dzieło, pracownik osiąga przychód ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy, czyli z działalności wykonywanej osobiście. Pod względem podatkowym art. 13 pkt 8a ustawy, do tego źródła przychodów pozwala zakwalifikować jedynie przychody uzyskane wyłącznie od osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Tak więc w przypadku zatrudnienia osoby fizycznej przez osobę fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej przychód nie będzie przychodem z działalności wykonywanej osobiście lecz przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy. Zatrudniający nie będzie w takim wypadku obowiązany do zapłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, co wynika z art. 41 ust. 1. Natomiast zatrudniona osoba od kwoty otrzymanego przychodu, pomniejszonego o ewentualne udokumentowane koszty jego uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne powinna zgodnie z art. 40 oraz art. 44 ust. 3a powoływanej ustawy wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 19% dochodu za miesiące, w których uzyskała ten dochód i złożyć deklarację PIT-53 w terminie do dnia 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień w terminie zeznania podatkowego do urzędu skarbowego, właściwego wg miejsca zamieszkania podatnika, oraz wykazać ten przychód w zeznaniu rocznym jako przychód z innych źródeł.