Czy odszkodowanie należne byłemu pracownikowi, wynikające z ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym jest w całości wolne od podatku dochodowego o... - Interpretacja - 0115-KDIT2.4011.296.2022.3.ENB

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 15 lipca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.296.2022.3.ENB

Temat interpretacji

Czy odszkodowanie należne byłemu pracownikowi, wynikające z ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym jest w całości wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia przedmiotowego i obowiązków płatnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – w dniach 13 i 30 czerwca 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Powód był zatrudniony w pozwanej Spółce od dnia 2 lutego 1999 r., na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. W okresie zatrudnienia w pozwanej Spółce powód kilkukrotnie zmieniał stanowisko pracy, przy czym, począwszy od 1 marca 2017 r., zajmował stanowisko Dyrektora ds. (...), z przypisaną mu odpowiedzialnością i zadaniami obejmującymi cały region Centralnej Europy.

W związku z uwagami do pracy powoda, pozwany pracodawca podjął decyzję o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę za wypowiedzeniem. Do wręczenia powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu umowy doszło w dniu 9 czerwca 2020 r. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem okresu jej wypowiedzenia, w dniu 30 września 2020 r.

Pozwem z dnia 29 czerwca 2020 r. powód odwołał się od wypowiedzenia umowy o pracę, kwestionując zasadność przyczyn wypowiedzenia i wnosząc o jego przywrócenie do pracy na stanowisko Dyrektora ds. (...) w ramach regionu Centralnej Europy. Pozew został wniesiony przez powoda do Sądu Rejonowego (...). Sprawie nadano sygnaturę XYZ.

Pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, wyrokiem wydanym w dniu 1 października 2021 r. w sprawie o sygn. XYZ, Sąd Rejonowy (...):

a)przywrócił powoda do pracy u pozwanego X sp. z o.o. z siedzibą w A. na poprzednich warunkach,

b)zasądził od pozwanego X Sp. z o.o. z siedzibą w A. na rzecz powoda A.A. kwotę 14.802 zł tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

c)nakazał zwrócić pozwanemu X Sp. z o.o. z siedzibą w A. ze środków Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w (...) kwotę 130,32 zł z tytułu niewykorzystanej zaliczki uiszczonej w dniu 6 kwietnia 2021 r.

Pozwana Spółka wniosła do Sądu Okręgowego (...), apelację od wyroku sądu pierwszej instancji, zaskarżając wyrok w części, tj. co do punktów 1 i 2. Pozwana zarzuciła wyrokowi jego wydanie z naruszeniem przepisów zarówno prawa materialnego i postępowania, tj. z naruszeniem:

a)art. 45 § 1 Kodeksu pracy,

b)art. 45 Kodeksu pracy w zw. z art. 6 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy,

c)art. 45 § 2 Kodeksu pracy,

d)art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,

e)art. 327[1] § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,

f)art. 98 § 1 i § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.

Sąd Okręgowy (...) nadał sprawie sygnaturę YYY.

Pismem z 22 grudnia 2021 r. powód wniósł odpowiedź na apelację, wnosząc o jej nieuwzględnienie i oddalenie. Po doręczeniu pozwanej odpisu odpowiedzi na apelację, strony podjęły rozmowy ugodowe, zakończone zawarciem porozumienia określającego warunki ugody sądowej.

Na rozprawie w dniu 9 marca 2022 r. strony zawarły ugodę sądową, w której stwierdziły w szczególności, iż:

1)tytułem odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy, pozwany X Sp. z o.o. wypłaci powodowi jednorazowo świadczenie pieniężne w wysokości 147.000 (sto czterdzieści siedem tysięcy) zł (dalej jako: „świadczenie”), z zastrzeżeniem, że mając na uwadze tytuł wypłaty świadczenia, jego wypłatę na podstawie ugody sądowej oraz fakt, że odszkodowanie nie dotyczy utraconych korzyści, które Powód mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, świadczenie w całości nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek, a także będzie zwolnione z obowiązku jego opodatkowania w całości, a co najmniej do wysokości odszkodowania, o którym mowa w art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP, tj. do wysokości trzech wynagrodzeń za pracę otrzymywanych przez powoda przed rozwiązaniem stosunku pracy, liczonych na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop, tj. co najmniej do kwoty 71.757 zł. Ze względu na okoliczności opisane w zdaniu poprzednim, świadczenie zostanie wypłacone powodowi w ten sposób, że zostanie pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy odprowadzony przez pozwanego od kwoty 75.243 zł (stanowiącej różnicę między wysokością świadczenia wskazanego w ust. 1, a kwotą stanowiącą 3-krotność wynagrodzenia za pracę otrzymywanego przez powoda przed rozwiązaniem stosunku pracy, liczonego na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop).

W wykonaniu zobowiązania wynikającego z zwartej przez strony ugody, Wnioskodawca występuje z niniejszym wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że w ugodzie nie wskazano, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę.

Kwotę przedmiotowego świadczenia ustalono między stronami w toku procesu sądowego.

Sąd pierwszej instancji wydał wyrok, w którym m.in. przywrócił powoda do pracy. W apelacji od tego wyroku pozwana spółka wniosła o:

(1)zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części (tj. w szczególności co do punktu, w którym sąd przywrócił powoda do pracy) i orzeczenie co do istoty sprawy, w trybie art. 386 § 1 k.p.c. poprzez oddalenie powództwa w całości,

(2)ewentualnie - w razie stwierdzenia przez Sąd Okręgowy, że sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy, pozwana Spółka wniosła o uchylenie wyroku w zaskarżonej części (tj. w szczególności co do punktu, w którym sąd przywrócił powoda do pracy) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w trybie art. 386 § 4 k.p.c, pozostawiając temu Sądowi do rozstrzygnięcia kwestię zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne,

(3)z ostrożności procesowej, w przypadku podzielania przez Sąd Okręgowy stanowiska Sądu Rejonowego, iż wypowiedzenie powodowi umowy o pracę było niezasadne - pozwana Spółka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części (tj. w szczególności co do punktu, w którym sąd przywrócił powoda do pracy), poprzez nie uwzględnienie żądania Powoda w zakresie przywrócenia go do pracy, wobec niecelowości takiego żądania i zasądzenie na rzecz Powoda odszkodowania, zgodnie z art. 45 § 2 k.p.

Prowadząc rozmowy ugodowe, sfinalizowane zawarciem ugody sądowej, odwołując się do wniosku (3) apelacji od wyroku sądu pierwszej instancji, wniesionej przez pozwaną Spółkę, punktem wyjścia do określenia kwoty świadczenia wypłaconego na podstawie ugody tytułem odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy (mającego charakter de facto zadośćuczynienia), były przepisy art. 45 § 2 k.p. w zw. z art. 47[1] k.p. Zgodnie z tymi przepisami:

Art. 45 § 2 k.p.: „Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu”.

Art. 47[1] k.p. „Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia”.

Mając na uwadze, że powoda obowiązywał 3-miesięczny okres wypowiedzenia, jako kwotę wyjściową przy rozmowach ugodowych strony przyjęły równowartość jego 3-miesięcznego wynagrodzenia za pracę, liczonego na zasadach obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Taki sposób obliczenia wysokości odszkodowania, o którym mowa w art. 47[1] k.p. wynika z przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

W myśl § 2 ust. 1 pkt 2) tego rozporządzenia, „zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop stosuje się także w celu obliczenia odszkodowania przysługującego pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa pracy (art. 47(1], 50 § 1 i 4 oraz art. 58 i 60 Kodeksu pracy)”. Przy przyjęciu przywołanej zasady, kwota stanowiąca równowartość odszkodowania, o którym mowa w art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP, stanowiła 71.757 zł.

Strony zgodziły się niemniej, że ww. wartość nie wyczerpuje całości roszczenia powoda wynikającego z jego poczucia krzywdy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Na podstawie dokonanych z pracownikiem uzgodnień w oparciu o wzajemne ustępstwa, których celem było polubowne zakończenie sporu, strony uzgodniły, że wysokość świadczenia wypłaconego na rzecz pracownika tytułem ugody sądowej, zostanie podwyższona o kwotę 75.243 zł, stanowiącą różnicę między 7-krotnością miesięcznego wynagrodzenia za pracę powoda brutto, wynikającego z umowy o pracę, a kwotą 71.757 zł (obliczoną na zasadach wynikających z art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP i właściwych przepisów wykonawczych). Tak ustalona wartość świadczenia wynikającego z ugody wynosiła łącznie 147.000 zł.

Z ostrożności prawnej, pozwana Spółka odprowadziła zaliczkę na podatek dochodowy od kwoty 75.243 zł (stanowiącej różnicę między całkowitą wysokością świadczenia wynikającego z ugody, tj. 147.000 zł, a kwotą stanowiącą 3-krotność wynagrodzenia za pracę otrzymywanego przez powoda przed rozwiązaniem stosunku pracy, liczonego na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop, obliczoną na zasadach wynikających z art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP i właściwych przepisów wykonawczych, tj. kwotą 71.757 zł).

Świadczenie wskazane we wniosku nie dotyczyło szkody rzeczywistej, ale poczucia krzywdy doznanej przez pracownika. W toku rozmów ugodowych strony uznały, że szkodą dla pracownika jest uszczerbek doznany przez niego w związku z rozwiązaniem z nim stosunku pracy po okresie jego wieloletniego (ponad 21-letniego) zatrudnienia w firmie. Pracownik utracił poczucie przynależności do firmy, z którą się identyfikował, był zmuszony do poszukiwania nowego miejsca zatrudnienia, co wiązało się dla niego z głębokimi trudnościami emocjonalnymi. Świadczenie wypłacone tytułem ugody sądowej stanowiło więc rekompensatę za jego moralne szkody wynikające z rozwiązania umowy o pracę i faktycznie miało charakter zadośćuczynienia. Świadczenie nie dotyczyło korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana. W szczególności, świadczenie nie miało rekompensować wynagrodzenia, lub innych świadczeń, które pracownik mógłby uzyskać od Spółki, gdyby nie rozwiązanie umowy o pracę.

Pytanie

Czy odszkodowanie należne byłemu pracownikowi, wynikające z ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym (...) w dniu 9 marca 2022 r., jest w całości wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, odszkodowanie należne byłemu pracownikowi, wynikające z ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym (...) w dniu 9 marca 2022 r., jest w całości wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Dodatkowo, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Ponadto, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Wypłacona kwota stanowi odszkodowanie za ugodowe zakończenie sporu związanego ze stosunkiem pracy, więc nie może korzystać ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Niemniej, w ocenie Wnioskodawcy odszkodowanie za ugodowe zakończenie sporu może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Dla ustalenia, czy określone świadczenie jest w rzeczywistości odszkodowaniem istotne jest zbadanie jego charakteru, przy czym bez znaczenia jest okoliczność, czy zostało ono w ugodzie sądowej nazwane odszkodowaniem, czy też nie.

Odszkodowanie wypłacone zgodnie z zawartą ugodą jest świadczeniem stanowiącym rekompensatę bądź zadośćuczynienie za utracone korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zawarta ugoda jest jedynie wynikiem uzgodnień dokonanych pomiędzy stronami, których celem było polubowne zakończenie sporu związanego ze stosunkiem pracy.

Zgodnie z ugodą sądową zawartą w dniu 9 marca 2022 r. przez strony przed Sądem Okręgowym (...), Spółka (pozwana) zobowiązała się wypłacić na rzecz byłego pracownika (powoda) kwotę 147.000 zł tytułem odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy. Z uwagi na długi, ponad 21-letni, staż pracy powoda, który w pozwanej Spółce był zatrudniony od 2 lutego 1999 r., a z którym rozwiązano umowę o pracę za wypowiedzeniem wręczonym mu 9 czerwca 2020 r., podejmując decyzję o wypłacie na rzecz byłego pracownika odszkodowania, Spółka kierowała się zamiarem uiszczenia na jego rzecz świadczenia, które zrekompensowałoby mu szkodę wynikającą z nagłego rozwiązania umowy o pracę.

Wypłacone byłemu pracownikowi odszkodowanie nie dotyczyło tym samym utraconych korzyści, które powód mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Wypłacone powodowi świadczenie, zgodnie z intencjami stron, nie miało być ekwiwalentem utraconych przez powoda dochodów, ale związane było z kompensatą jego szkody wynikającej z nieoczekiwanego przez powoda rozwiązania stosunku pracy łączącego go ze Spółką, w której był on zatrudniony przez ponad 21 lat.

Zatem Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając zasądzone odszkodowanie, nie będzie zobowiązany do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w świetle art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie lub zadośćuczynienie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i świadczenia z tytułu utraconych korzyści. Świadczenia z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 31 ustawy:

Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z treści wniosku w szczególności wynika, że powód był zatrudniony w pozwanej Spółce od dnia 2 lutego 1999 r., na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. W okresie zatrudnienia w pozwanej Spółce powód kilkukrotnie zmieniał stanowisko pracy, przy czym, począwszy od 1 marca 2017 r., zajmował stanowisko Dyrektora ds. (...).

W związku z uwagami do pracy powoda, pozwany pracodawca podjął decyzję o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę za wypowiedzeniem. Do wręczenia powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu umowy doszło w dniu 9 czerwca 2020 r. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem okresu jej wypowiedzenia, w dniu 30 września 2020 r.

Pozwem z dnia 29 czerwca 2020 r. powód odwołał się od wypowiedzenia umowy o pracę, kwestionując zasadność przyczyn wypowiedzenia i wnosząc o jego przywrócenie do pracy. Pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, wyrokiem wydanym w dniu 1 października 2021 r. w sprawie o sygn. XYZ, Sąd Rejonowy:

a)przywrócił powoda do pracy u pozwanego na poprzednich warunkach,

b)zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.802 zł tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

c)nakazał zwrócić pozwanemu ze środków Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego kwotę 130,32 zł z tytułu niewykorzystanej zaliczki uiszczonej w dniu 6 kwietnia 2021 r.

Pozwana Spółka wniosła do Sądu Okręgowego, apelację od wyroku sądu pierwszej instancji, zaskarżając wyrok w części, tj. co do punktów 1 i 2. Pozwana zarzuciła wyrokowi jego wydanie z naruszeniem przepisów zarówno prawa materialnego i postępowania, tj. z naruszeniem:

a.art. 45 § 1 Kodeksu pracy,

b.art. 45 Kodeksu pracy w zw. z art. 6 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy,

c.art. 45 § 2 Kodeksu pracy,

d.art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,

e.art. 327[1] § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,

f.art. 98 § 1 i § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.

Sąd Okręgowy (...) nadał sprawie sygnaturę YYY.

Pismem z 22 grudnia 2021 r. powód wniósł odpowiedź na apelację, wnosząc o jej nieuwzględnienie i oddalenie. Po doręczeniu pozwanej odpisu odpowiedzi na apelację, strony podjęły rozmowy ugodowe, zakończone zawarciem porozumienia określającego warunki ugody sądowej.

Na rozprawie w dniu 9 marca 2022 r. strony zawarły ugodę sądową, w której stwierdziły w szczególności, iż:

1)tytułem odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy, pozwany wypłaci powodowi jednorazowo świadczenie pieniężne w wysokości 147.000 (sto czterdzieści siedem tysięcy) zł (dalej jako: „świadczenie”), z zastrzeżeniem, że mając na uwadze tytuł wypłaty świadczenia, jego wypłatę na podstawie ugody sądowej oraz fakt, że odszkodowanie nie dotyczy utraconych korzyści, które Powód mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, świadczenie w całości nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek, a także będzie zwolnione z obowiązku jego opodatkowania w całości, a co najmniej do wysokości odszkodowania, o którym mowa w art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP, tj. do wysokości trzech wynagrodzeń za pracę otrzymywanych przez powoda przed rozwiązaniem stosunku pracy, liczonych na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop, tj. co najmniej do kwoty 71.757 zł. Ze względu na okoliczności opisane w zdaniu poprzednim, świadczenie zostanie wypłacone powodowi w ten sposób, że zostanie pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy odprowadzony przez pozwanego od kwoty 75.243 zł (stanowiącej różnicę między wysokością świadczenia wskazanego w ust. 1, a kwotą stanowiącą 3-krotność wynagrodzenia za pracę otrzymywanego przez powoda przed rozwiązaniem stosunku pracy, liczonego na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop).

W wykonaniu zobowiązania wynikającego z zwartej przez strony ugody, Wnioskodawca występuje z niniejszym wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że w ugodzie nie wskazano, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę.

Kwotę przedmiotowego świadczenia ustalono między stronami w toku procesu sądowego.

Sąd pierwszej instancji wydał wyrok, w którym m.in. przywrócił powoda do pracy. W apelacji od tego wyroku pozwana spółka wniosła o:

(1)zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części (tj. w szczególności co do punktu, w którym sąd przywrócił powoda do pracy) i orzeczenie co do istoty sprawy, w trybie art. 386 § 1 k.p.c. poprzez oddalenie powództwa w całości,

(2)ewentualnie - w razie stwierdzenia przez Sąd Okręgowy, że sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy, pozwana Spółka wniosła o uchylenie wyroku w zaskarżonej części (tj. w szczególności co do punktu, w którym sąd przywrócił powoda do pracy) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w trybie art. 386 § 4 k.p.c., pozostawiając temu Sądowi do rozstrzygnięcia kwestię zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne,

(3)z ostrożności procesowej, w przypadku podzielania przez Sąd Okręgowy stanowiska Sądu Rejonowego, iż wypowiedzenie powodowi umowy o pracę było niezasadne - pozwana Spółka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części (tj. w szczególności co do punktu, w którym sąd przywrócił powoda do pracy), poprzez nie uwzględnienie żądania Powoda w zakresie przywrócenia go do pracy, wobec niecelowości takiego żądania i zasądzenie na rzecz Powoda odszkodowania, zgodnie z art. 45 § 2 k.p.

Prowadząc rozmowy ugodowe, sfinalizowane zawarciem ugody sądowej, odwołując się do wniosku (3) apelacji od wyroku sądu pierwszej instancji, wniesionej przez pozwaną Spółkę, punktem wyjścia do określenia kwoty świadczenia wypłaconego na podstawie ugody tytułem odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy, były przepisy art. 45 § 2 k.p. w zw. z art. 47[1] k.p.

Mając na uwadze, że powoda obowiązywał 3-miesięczny okres wypowiedzenia, jako kwotę wyjściową przy rozmowach ugodowych strony przyjęły równowartość jego 3-miesięcznego wynagrodzenia za pracę, liczonego na zasadach obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Strony zgodziły się niemniej, że ww. wartość nie wyczerpuje całości roszczenia powoda wynikającego z jego poczucia krzywdy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Na podstawie dokonanych z pracownikiem uzgodnień w oparciu o wzajemne ustępstwa, których celem było polubowne zakończenie sporu, strony uzgodniły, że wysokość świadczenia wypłaconego na rzecz pracownika tytułem ugody sądowej, zostanie podwyższona o kwotę 75.243 zł, stanowiącą różnicę między 7-krotnością miesięcznego wynagrodzenia za pracę powoda brutto, wynikającego z umowy o pracę, a kwotą 71.757 zł (obliczoną na zasadach wynikających z art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP i właściwych przepisów wykonawczych). Tak ustalona wartość świadczenia wynikającego z ugody wynosiła łącznie 147.000 zł.

Z ostrożności prawnej, pozwana Spółka odprowadziła zaliczkę na podatek dochodowy od kwoty 75.243 zł (stanowiącej różnicę między całkowitą wysokością świadczenia wynikającego z ugody, tj. 147.000 zł, a kwotą stanowiącą 3-krotność wynagrodzenia za pracę otrzymywanego przez powoda przed rozwiązaniem stosunku pracy, liczonego na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop, obliczoną na zasadach wynikających z art. 45 § 1 KP w zw. z art. 47[1] KP i właściwych przepisów wykonawczych, tj. kwotą 71.757 zł).

Świadczenie wskazane we wniosku nie dotyczyło szkody rzeczywistej, ale poczucia krzywdy doznanej przez pracownika. W toku rozmów ugodowych strony uznały, że szkodą dla pracownika jest uszczerbek doznany przez niego w związku z rozwiązaniem z nim stosunku pracy po okresie jego wieloletniego (ponad 21-letniego) zatrudnienia w firmie. Pracownik utracił poczucie przynależności do firmy, z którą się identyfikował, był zmuszony do poszukiwania nowego miejsca zatrudnienia, co wiązało się dla niego z głębokimi trudnościami emocjonalnymi. Świadczenie wypłacone tytułem ugody sądowej stanowiło więc rekompensatę za jego moralne szkody wynikające z rozwiązania umowy o pracę i faktycznie miało charakter zadośćuczynienia. Świadczenie nie dotyczyło korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana. W szczególności, świadczenie nie miało rekompensować wynagrodzenia, lub innych świadczeń, które pracownik mógłby uzyskać od Spółki, gdyby nie rozwiązanie umowy o pracę.

Zauważyć należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Odwołując się do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym, świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a co za tym idzie jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania, bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy, w sprawach nieuregulowanych przepisami prawa pracy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

 Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 183d, art. 361 § 1, art. 45, art. 56, art. 943 § 3, art. 99, art. 1012 Kodeksu pracy).

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie w sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy). Jednocześnie zgodnie z art. 58 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.

Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie jest odszkodowaniem sensu stricto, lecz sui generis świadczeniem majątkowym, pełniącym funkcję sankcji (ustawowej kary pieniężnej) wobec pracodawcy za bezprawne działanie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik – na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy – poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze, niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno-sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis oraz powołane przepisy, stwierdzić zatem należy, że do wypłaconego przez Państwa odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ kwotę przedmiotowego świadczenia ustalono pomiędzy stronami w toku procesu sądowego i zawarto w ugodzie. Pomimo zatem, że – jak wskazano we wniosku – punktem wyjścia do określenia kwoty świadczenia były przepisy Kodeksu pracy, to nie sposób przyjąć, że wysokość lub zasady ustalania świadczenia wynikały z przepisów tego Kodeksu. Z treści wniosku wynika bowiem, że wobec uzgodnienia, że kwota w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia nie wyczerpywała całości roszczenia powoda wynikającego z jego poczucia krzywdy, ostatecznie ustalono w oparciu o wzajemne ustępstwa, których celem było polubowne zakończenie sporu kwotę 147.000 zł. Skoro zatem w zawieranej ugodzie nie doszło do stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy, a ponadto wysokość ani zasady ustalenia świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych, aktów administracyjnych ani też z postanowień układów zbiorowych pracy lub innych porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów to niezasadnym było nieobliczenie i niepobranie zaliczki do wysokości 3 miesięcznego wynagrodzenia byłego pracownika.

Do wypłaconego przez Państwa odszkodowania nie ma również zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to co prawda zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej, jednak nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono bowiem szkody rzeczywistej.

W kontekście powyższego zauważyć również należy, że zgodnie z art. 32 Kodeksu pracy stosunek pracy może zostać rozwiązany za wypowiedzeniem przez każdą ze stron. Co do zasady nie istnieje zatem prawnie sankcjonowany obowiązek zatrudnienia pracownika, jak też nie istnieje przepis prawa, który przewidywałby odszkodowanie za sam fakt rozwiązania stosunku pracy.

Z opisu zdarzenia wynika, że w ugodzie nie wskazano, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę. Ponadto wskazano, że świadczenie nie dotyczyło szkody rzeczywistej, jak również, że w toku rozmów ugodowych ustalono, że szkodą dla pracownika jest uszczerbek doznany przez niego w związku z rozwiązaniem stosunku pracy po okresie jego wieloletniego zatrudnienia, utrata przynależności do firmy i zmuszenie do poszukiwania nowego miejsca zatrudnienia.

Wobec powyższego uznać należy, że wypłacone świadczenie, pomimo nazwania go odszkodowaniem, nie miało w istocie charakteru odszkodowawczego, jak również nie miało charakteru zadośćuczynienia za zawinione/niezgodne z prawem działanie pracodawcy.

Należy również podkreślić, że nie nazwa, lecz rzeczywisty charakter świadczenia decyduje o tym, czy przybiera ono cechy odszkodowania/zadośćuczynienia, czy też nie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w prawomocnym wyroku z dnia 13 lutego 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 1008/18 wskazuje, że: "(...) Nazwanie świadczenia odszkodowaniem nie oznacza, że obiektywnie posiada ono taki charakter i zawiera się w pojęciu odszkodowania lub zadośćuczynienia korzystającego ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Skoro bowiem odszkodowanie jest świadczeniem, którego zasadniczym celem jest naprawienie wyrządzonej szkody, która nastąpiła wbrew woli uprawnionego, natomiast zadośćuczynienie jest świadczeniem z tytułu wyrządzonej szkody niematerialnej (krzywdy), to nie można przyjąć, że uzyskane przez skarżącego świadczenie wypełnia cechy tak rozumianego odszkodowania lub zadośćuczynienia. (...)"

W konsekwencji, w przypadku, w którym wypłata świadczenia następuje na podstawie zawartego przez strony porozumienia (ugody), a więc wyrażonej w ten sposób woli takiego ułożenia wzajemnych relacji prawnych, nie może być mowy o bezprawności działania i naprawieniu wyrządzonej szkody lub krzywdy.

Skoro zatem ww. odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to w całości stanowi dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem. Oznacza to, że Państwo, jako płatnik, wypłacając wskazane we wniosku odszkodowanie za rozwiązanie stosunku pracy zobowiązani byliście do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od całości świadczenia.

Wobec powyższego Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).