Skutki podatkowe wypłaty przez bank kwoty odpowiadającej wydatkom poniesionym na pogrzeb.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 czerwca 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez bank kwoty odpowiadającej wydatkom poniesionym na pogrzeb. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 26 sierpnia 2022 r. Treść wniosku i jego uzupełnienia jest następująca:

Opis stanu faktycznego

12 maja 2021 r. zmarła Pani matka.

Pismem z 19 maja 2021 r. bank … poinformował Panią, że w związku z powzięciem informacji o śmierci Pani matki …, została Pani przez zmarłą ustanowiona beneficjentem dyspozycji na wypadek śmierci, obejmującej środki zgromadzone na rachunku prowadzonym w przedmiotowym banku.

Jednocześnie została Pani poinformowana, że środki podlegające wypłacie zostaną Pani wypłacone po przedłożeniu odpisu aktu zgonu (udokumentowaniu stopnia pokrewieństwa ze zmarłą) oraz udokumentowaniu poniesionych wydatków.

W banku przedstawiła Pani następujące faktury:

-faktura nr … z 17 maja 2021 r. na kwotę 275 zł (konsumpcja – obiad pogrzebowy) - …;

-Urząd Miasta … - faktura VAT … na kwotę 108 zł za dochowanie urny do istniejącego grobu;

-Kamieniarstwo-Betoniarstwo … - faktura nr … z 27 maja 2021 r. na kwotę 5 400 zł (zakup nagrobka);

-… - faktura nr … z 17 maja 2021 r. na kwotę 4 711 zł obejmująca następujące wydatki: transport zwłok, przechowywanie zwłok w chłodni, kosmetykę ciała, trumnę, klepsydrę, tabliczkę, proces kremacji, obsługę pogrzebu, wyroby kwiaciarskie, znicze, wkłady, przygotowanie grobu.

Po przedłożeniu wymaganych dokumentów (ww. faktur) 30 czerwca 2021 r. otrzymała Pani na wskazany numer rachunku bankowego kwotę 10 100 zł 47 gr. Pieniądze te określono mianem: wypłata na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych (zwrot kosztów pogrzebu). W tytule przelewu wpisano: odkupienie jednostek uczestnictwa oraz podano PESEL uczestnika (Pani zmarłej matki). Środki pieniężne, o których mowa we wniosku otrzymała Pani z banku … z funduszu inwestycyjnego otwartego, którego uczestnikiem była Pani matka. Bank nie pokrył w całości poniesionych przez Panią wydatków na organizację pogrzebu. Poniosła Pani wydatki w łącznej kwocie 10 494 zł, zaś otrzymała Pani w formie zwrotu kwotę 10 100 zł 47 gr.

W lutym 2022 r. otrzymała Pani z banku PIT-11, w którym w części F. poz. 82 wykazano przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie 10 100 zł 47 gr.

Powyższą kwotę wykazała Pani w zeznaniu rocznym PIT-36 za 2021 r. w pozycji: inne źródła. Wykazanie przychodu, bez umieszczenia w zeznaniu rocznym poniesionych wydatków związanych z organizacją pogrzebu, zobowiązało Panią do zapłaty z tego tytułu podatku w kwocie 1 717 zł, co znacząco uszczupliło Pani budżet. W związku z brakiem możliwości uregulowania niedopłaty podatku jednorazowo, złożyła Pani do organu podatkowego wniosek o rozłożenie podatku na raty.

Ponadto wskazuje Pani, że możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do katalogu kosztów uzyskania przychodu została uzależniona od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie przychodu. Wydatki poniesione przez Panią zostały faktycznie i w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami oraz nie zostały wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Możliwość wypłacenia przez bank … środków zgromadzanych na rachunku została uzależniona od przedłożenia konkretnych dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków związanych z organizacją pogrzebu.

Po przedłożeniu dokumentów zostały Pani wypłacone środki pieniężne stanowiące „zwrot kosztów pogrzebu”, będące przychodem z innych źródeł.

Pytanie

Czy otrzymany PIT-11 z banku … zobowiązuje Panią do rozliczenia w zeznaniu rocznym PIT-36 za 2021 r. otrzymanego przychodu, bez wykazywania poniesionych wydatków i czy poniesione wydatki na organizację pogrzebu można zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu?

Pani stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 ze zm.), w razie śmierci uczestnika, fundusz jest zobowiązany na żądanie osoby, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków związanych z pogrzebem uczestnika, odkupić jednostki uczestnictwa do wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku oraz wypłacić tej osobie kwotę uzyskaną z tego odkupienia.

Nie budzi Pani wątpliwości fakt, że otrzymała Pani świadczenie pieniężne, które należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

A zatem, kosztami uzyskania przychodu będą wszelkie wydatki, które poniosła Pani w związku z organizacją pogrzebu, które łącznie spełniają następujące warunki:

-zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu i pozostają w związku przyczynowo-skutkowym,

-nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającej katalog wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Mając powyższe na uwadze - Pani zdaniem -otrzymane przez Panią świadczenie pieniężne stanowiące „zwrot kosztów pogrzebu” należy uznać za przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, przychód ten należy pomniejszyć o faktycznie poniesione koszty uzyskania przychodu związane z organizacją pogrzebu Pani matki zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku. Istnieje bowiem bezpośredni związek między wydatkami związanymi z pogrzebem, a otrzymanym przez Panią z funduszu inwestycyjnego zwrotem wydatków związanych z organizacją pogrzebu, uznanych przez fundusz za koszty urządzenia pogrzebu uczestnika funduszu inwestycyjnego (Pani matki).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Należy podkreślić, że użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności” świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, niewymienione wprost w tym przepisie. Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Z przedstawionych przez Panią informacji wynika, że:

-12 maja 2021 r. zmarła Pani matka;

-30 czerwca 2021 r. po przedłożeniu stosownych dokumentów w związku z organizacją pogrzebu zmarłej, otrzymała Pani środki pieniężne wypłacone przez bank … z funduszu inwestycyjnego otwartego, tytułem zwrotu kosztów pogrzebu.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 ze zm.):

Stosownie do ust. 2 ww. przepisu:

W myśl natomiast art. 111 ust. 3 powyższej ustawy:

Zgodnie z powyższym, osoba, która poniosła wydatki związane z pogrzebem zmarłego uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego uzyskuje uprawnienie do otrzymania określonych wartości pieniężnych od funduszu, na podstawie przedstawionych rachunków. Osoba ta nie staje się zarejestrowanym uczestnikiem funduszu i nie nabywa jednostek uczestnictwa, a jedynie fundusz wypłaca tej osobie kwotę uzyskaną z odkupienia jednostek zmarłego uczestnika, do wartości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku. Tytułem prawnym do otrzymania tej wypłaty jest art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

W omawianej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, którą przewiduje przywołany wyżej przepis, bowiem na podstawie przedstawionych rachunków, uzyskała Pani środki pieniężne, które w części pokryły wydatki związane ze zorganizowaniem pogrzebu Pani matki. Nie budzi zatem wątpliwości, że uzyskała Pani świadczenie pieniężnie, o którym mowa w art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Zatem, otrzymaną przez Panią wypłatę należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pani wątpliwość budzi kwestia, czy przychód uzyskany z banku … może Pani pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu związane z organizacją pogrzebu Pani matki w kwocie nieprzekraczającej wysokości uzyskanego świadczenia.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

-„celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,

-„zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast

-„zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.

Zaliczenie poszczególnych wydatków do kosztów podatkowych jest możliwe, jeżeli zostaną spełnione kryteria wynikające z wyżej wymienionego przepisu.

A zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

-nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów;

-zostały faktycznie i w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Z powyższego wynika, że do kosztów uzyskania przychodów należy zaliczyć wydatki o charakterze definitywnym, których ciężar ekonomiczny ponosi podatnik, czyli wydatki faktycznie poniesione.

Mając na uwadze opis stanu faktycznego oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że otrzymane przez Panią świadczenie pieniężne stanowiące „zwrot kosztów pogrzebu” należy uznać za przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy wskazać, że wydatki związane z pogrzebem Pani matki, będącej uczestnikiem funduszu inwestycyjnego otwartego, poniesione przez Panią, mogą stanowić koszty uzyskania przychodu. Istnieje bowiem bezpośredni związek między wydatkami związanymi z pogrzebem a otrzymanym przez Panią zwrotem wydatków związanych z organizacją tego pogrzebu, uznanych przez fundusz za koszty zorganizowania pogrzebu uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego, czyli Pani matki.

Mając powyższe na uwadze, przychód, który otrzymała Pani tytułem zwrotu kosztów pogrzebu powinna Pani wykazać w rozliczeniu rocznym za 2021 r., przy czym przychód ten należy pomniejszyć o wydatki faktycznie poniesione przez Panią na urządzenie pogrzebu matki (uczestnika funduszu), zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawiła Pani i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).