Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wykupem dla pracowników. - Interpretacja - 0115-KDIT2.4011.321.2022.2.MM

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 8 sierpnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.321.2022.2.MM

Temat interpretacji

Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wykupem dla pracowników.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Treść wniosku jest następująca.

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką z o.o., która planuje w przyszłości wprowadzić motywacyjny system wynagradzania pracowników oraz osób pełniących funkcje w organach Spółki przy współpracy z firmą A. S.A. poprzez zakup dla tych osób ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym ze Składką Regularną (…) zachęcając pracowników i zarządzających do stałej i efektywnej współpracy i budując z nimi długofalowe relacje. Wobec trudności na rynku pracy Spółka ocenia, iż te działania spowodują wzrost atrakcyjności zatrudnienia kluczowych pracowników w Spółce. W pierwszej kolejności umowy ubezpieczenia będą zawierane dla kluczowych pracowników zajmujących bardzo istotne dla Spółki stanowiska, w późniejszym okresie planowane jest zawieranie polis dla szeregowych pracowników zatrudnionych na różnych stanowiskach.

Ubezpieczenie, które chce zakupić Spółka to rozwiązanie długofalowe oparte na wpłatach regularnych z możliwością alokacji kwot dodatkowych w minimalnej wysokości 100 zł. Umowa ubezpieczeniowa przewiduje obowiązek opłacania składek regularnych z częstotliwością miesięczną w wysokości co najmniej 400 zł miesięcznie.

Produkt ubezpieczeniowy, który ma zostać nabyty dzieli się na część ochroną i kapitałową. Podział składki podstawowej na część ochronną i kapitałową następuje w ten sposób, że około 95% stanowi część kapitałowa (kumulacja składki na koncie podstawowym) natomiast pozostałe 5% stanowi część ochronna. Wpłaty składki podstawowej dokonuje się w następujący sposób: pierwsza składka opłacana jest do wniosku ubezpieczeniowego. Każda następna składka podstawowa jest opłacana cyklicznie co miesiąc zaczynając od miesiąca następnego po dacie rozpoczęcia obowiązywania umowy (składka opłacona do wniosku pokrywa pierwszy miesiąc trwania polisy). Wpłaty na konto dodatkowe są dobrowolne. Klient ma możliwość dokonywania wpłat w dowolnym czasie. Wypłata z konta dodatkowego może być zrealizowana raz w miesiącu.

Okres obowiązywania polisy: Polisa zawierana jest na min. 10 lat z możliwością jej przedłużenia nie dłużej niż do 65 roku życia osoby ubezpieczonej.

W przypadku tego produktu składka podstawowa jest obowiązkowa, płatna miesięcznie, dzieli się na część ochronną i kapitałową. Część ochronna stanowi bezpośredni przychód pracownika - należy od wysokości tej składki odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ZUS. Część kapitałowa tej składki „odkłada" się na koncie polisy i w przypadku dotrwania do końca umowy jest wypłacana kwota wszystkich zebranych składek. Przykładowo: 1.000 zł składki podstawowej dzieli się na 50 zł części ochronnej oraz 950 zł części kapitałowej (kumulacja składki i wypłata na koniec umowy). Kwota 950 zł odkładana co miesiąc x 12 m-cy x 10 lat = 114.000 zł wypłaty z tytułu końca umowy.

Dodatkowo w tym produkcie klient ma do dyspozycji konto dodatkowe, na które może dokonywać wpłat w wysokości 10-krotności składki podstawowej opisanej powyżej. Ponadto możliwe jest dokonywanie wypłat z tego konta jeden raz w miesiącu na podstawie pisemnego zlecenia wypłaty potwierdzonego własnoręcznym podpisem i wysłanego do towarzystwa w formie papierowej listem poleconym. Towarzystwo ma 14 dni na wypłatę środków z konta dodatkowego. Polisa nie rozwiązuje się oraz nie przewiduje żadnych opłat przy częściowym wykupie z konta dodatkowego.

Właścicielem polisy jest spółka (ubezpieczający), a Ubezpieczony jest beneficjentem polisy.

W sytuacji zakończenia umowy o pracę lub pełnienia funkcji w organach spółki umowa ubezpieczenia jest wypowiadana co wiąże się z opłatą likwidacyjną 4% oraz dodatkowo przepada depozyt pobierany przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Depozyt pobierany jest przez pierwsze trzy lata trwania polisy i wynosi 30% środków wpłaconych w każdym roku polisowym na koncie podstawowym polisy.

Spółka dopuszcza możliwość dokonywania wpłat dodatkowych na konto polisy z której to będą dokonywane wypłaty przez osoby fizyczne (pracowników/osoby pełniące funkcje w organach Wnioskodawcy).

Umowa ubezpieczenia którą zamierza zawrzeć Spółka należeć będzie do umów dotyczących grup ryzyka 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2021 r., poz. 1130 ze zm.)

Uprawnionym do otrzymywania świadczeń wynikających z zawartej umowy ubezpieczenia będzie ubezpieczony lub inna osoba wskazana przez ubezpieczającego - Spółkę.

Pracodawca nie będzie dokonywał wypłat z umowy ubezpieczenia z konta dodatkowego na swoją rzecz. Spółka może dokonać wypłaty z konta inwestycyjnego (dodatkowego) na dowolne konto nawet własne jednakże nie zamierza tego czynić. Ewentualne wypłaty będą jedynie na rzecz pracowników jako dodatkowe świadczenie motywacyjne.

Ubezpieczającym będzie pracodawca a ubezpieczonym pracownik.

Przez pracowników w świetle art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy należy rozumieć osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę. Natomiast zgodnie z art. 3 ww. Kodeksu pracy Pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Pracodawca nie będzie uprawniony do otrzymywania świadczenia zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uprawnionym do otrzymania świadczeń wynikających z zawartej umowy ubezpieczeniowej będzie ubezpieczony lub osoba wskazana przez Spółkę – pracodawcę.

Przedmiotem umowy będzie życie Ubezpieczonego oraz lokowanie środków pochodzących ze składek wpłacanych z tytułu umowy ubezpieczenia w okresie na jaki umowa będzie zawarta.

Zakres ubezpieczenia obejmie następujące zdarzenia ubezpieczeniowe:

dożycie przez Ubezpieczonego daty dożycia oraz

śmierć Ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia.

Zawarta umowa ubezpieczeniowa będzie wykluczała:

wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

Umowa umożliwia uzyskanie świadczenia wykupu w każdym czasie trwania umowy, przy czym przez okres pierwszych 5 lat jej trwania świadczenie to może być wypłacone tylko z tzw. inwestycyjnej części uiszczanych składek (nie z części podstawowej). Ubezpieczający ma prawo odstąpić od umowy po upływie terminów w niej wskazanych i w takim przypadku wypłacana jest kwota równa kwocie świadczenia wykupu.

Świadczenia z tytułu ubezpieczenia na życie mają charakter osobisty i są niezbywalne czyli nie mogą być w ogóle przedmiotem zastawu co wynika z przepisów art. 327 Kodeksu cywilnego. Sama umowa nie odnosi się do tych kwestii.

Produkt ubezpieczeniowy jest tak skonstruowany, iż warunkiem skutecznego zawarcia umowy jest min. nieukończenie w dniu zawarcia umowy 56 lat przez uprawnionego pracownika, co w praktyce uniemożliwia wypłatę świadczenia z tytułu dożycia przed upływem 5 lat obowiązania polisy.

 Pytania

1)Czy w kontekście zaprezentowanego zdarzenia przyszłego, powstanie u Pracodawcy obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych, określonego w art. 31 i art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z opłacaniem przez Pracodawcę na rzecz pracowników składki ubezpieczeniowej na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym?

2)Czy w kontekście zaprezentowanego zdarzenia przyszłego, istnieje możliwość zaliczenia na bieżąco (w miarę opłacania kolejnych składek) składki ubezpieczeniowej ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, do kosztu uzyskania przychodów Pracodawcy?

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź w zakresie pytania nr 1 odnoszącego się do podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie pytania nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

 Państwa stanowisko w sprawie – w zakresie pytania nr 1

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Natomiast dochodem zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodów od osób fizycznych z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Mając na względzie, iż składka ubezpieczeniowa dzieli się na część ochronną i część inwestycyjną stwierdzić należy, iż część ochronna składki płacona przez pracodawcę z tytułu objęcia pracownika ochroną ubezpieczeniową stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy w dacie poniesienia wydatku przez pracodawcę. Pracownik otrzymuje bowiem korzyść majątkową w postaci ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej  ochrony. Dlatego też powinien być odprowadzony podatek dochodowy obliczony z części ochronnej składki ubezpieczeniowej.

Inna natomiast będzie sytuacja dotycząca części inwestycyjnej składki.

Zwolnienie podatkowe nie dotyczy tej części dochodu wypłacanego beneficjentowi (bez względu na to czy będzie to Spółka czy Ubezpieczony), który jest związany z częścią inwestycyjną składki. Jednak jeżeli taki dochód nie wystąpi, wówczas kwoty wypłacone w drodze wykupu częściowego lub całkowitego w całości korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy z zastrzeżeniem art. 52a.

Zdaniem Wnioskodawcy nie będzie on zobowiązany na podstawie art. 31 i art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do poboru i odprowadzenia zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z opłacaniem na rzecz pracowników składki ubezpieczeniowej na życie z ubezpieczeniowym- funduszem kapitałowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4)w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Ponieważ przepisy ustawy nie zawierają legalnej definicji pojęcia „nieodpłatne świadczenia”, należy przyjąć takie rozumienie tego terminu, jakie ukształtowało się w orzecznictwie sądowo-administracyjnym. Pojęcie „nieodpłatne świadczenie” było m.in. przedmiotem interpretacji Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w uchwale podjętej w składzie siedmiu sędziów w dniu 18 listopada 2002 r., sygn. akt FSP 9/02 stwierdził, iż „dla celów podatkowych pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" (…) ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu/działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony - por. art. 353 Kc, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2002 r., III RN 106/01, jeszcze nie publ., a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1999 r., III RN 31/99 - OSNAPU 2000 nr 13 poz. 496).”

Natomiast katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Źródłami przychodów wymienionymi w art. 10 ust. 1 ww. ustawy są m. in. wskazane w pkt 1 tego przepisu:

stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 12 ust. 3 ww. ustawy:

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką z o.o., która planuje w przyszłości wprowadzić motywacyjny system wynagradzania pracowników oraz osób pełniących funkcje w organach spółki przy współpracy z firmą A. S.A. poprzez zakup dla tych osób ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym ze Składką Regularną (…) zachęcając pracowników i zarządzających do stałej i efektywnej współpracy i budując z nimi długofalowe relacje. Wobec trudności na rynku pracy Spółka ocenia, iż te działania spowodują wzrost atrakcyjności zatrudnienia kluczowych pracowników w Spółce. W pierwszej kolejności umowy ubezpieczenia będą zawierane dla kluczowych pracowników zajmujących bardzo istotne dla Spółki stanowiska, w późniejszym okresie planowane jest zawieranie polis dla szeregowych pracowników zatrudnionych na różnych stanowiskach.

Ubezpieczenie, które chce zakupić Spółka to rozwiązanie długofalowe oparte na wpłatach regularnych z możliwością alokacji kwot dodatkowych w minimalnej wysokości 100 zł. Umowa ubezpieczeniowa przewiduje obowiązek opłacania składek regularnych z częstotliwością miesięczną w wysokości co najmniej 400 zł miesięcznie.

Produkt ubezpieczeniowy, który ma zostać nabyty dzieli się na część ochroną i kapitałową. Podział składki podstawowej na część ochronną i kapitałową następuje w ten sposób, że około 95% stanowi część kapitałowa (kumulacja składki na koncie podstawowym) natomiast pozostałe 5% stanowi część ochronna. Wpłaty składki podstawowej dokonuje się w następujący sposób: pierwsza składka opłacana jest do wniosku ubezpieczeniowego. Każda następna składka podstawowa jest opłacana cyklicznie co miesiąc zaczynając od miesiąca następnego po dacie rozpoczęcia obowiązywania umowy (składka opłacona do wniosku pokrywa pierwszy miesiąc trwania polisy). Wpłaty na konto dodatkowe są dobrowolne. Klient ma możliwość dokonywania wpłat w dowolnym czasie. Wypłata z konta dodatkowego może być zrealizowana raz w miesiącu.

Okres obowiązywania polisy: Polisa zawierana jest na min. 10 lat z możliwością jej przedłużenia nie dłużej niż do 65 roku życia osoby ubezpieczonej.

W przypadku tego produktu składka podstawowa jest obowiązkowa, płatna miesięcznie, dzieli się na część ochronną i kapitałową. Część ochronna stanowi bezpośredni przychód pracownika - należy od wysokości tej składki odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ZUS. Część kapitałowa tej składki „odkłada" się na koncie polisy i w przypadku dotrwania do końca umowy jest wypłacana kwota wszystkich zebranych składek. Przykładowo: 1.000 zł składki podstawowej dzieli się na 50 zł części ochronnej oraz 950 zł części kapitałowej (kumulacja składki i wypłata na koniec umowy). Kwota 950 zł odkładana co miesiąc x 12 m-cy x 10 lat = 114.000 zł wypłaty z tytułu końca umowy.

Dodatkowo w tym produkcie klient ma do dyspozycji konto dodatkowe, na które może dokonywać wpłat w wysokości 10-krotności składki podstawowej opisanej powyżej. Ponadto możliwe jest dokonywanie wypłat z tego konta jeden raz w miesiącu na podstawie pisemnego zlecenia wypłaty potwierdzonego własnoręcznym podpisem i wysłanego do towarzystwa w formie papierowej listem poleconym. Towarzystwo ma 14 dni na wypłatę środków z konta dodatkowego. Polisa nie rozwiązuje się oraz nie przewiduje żadnych opłat przy częściowym wykupie z konta dodatkowego.

Właścicielem polisy jest spółka (ubezpieczający), a Ubezpieczony jest beneficjentem polisy.

W sytuacji zakończenia umowy o pracę lub pełnienia funkcji w organach spółki umowa ubezpieczenia jest wypowiadana co wiąże się z opłatą likwidacyjną 4% oraz dodatkowo przepada depozyt pobierany przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Depozyt pobierany jest przez pierwsze trzy lata trwania polisy i wynosi 30% środków wpłaconych w każdym roku polisowym na koncie podstawowym polisy.

Spółka dopuszcza możliwość dokonywania wpłat dodatkowych na konto polisy z której to będą dokonywane wypłaty przez osoby fizyczne (pracowników/osoby pełniące funkcje w organach Wnioskodawcy).

Umowa ubezpieczenia którą zamierza zawrzeć Spółka należeć będzie do umów dotyczących grup ryzyka 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2021 r., poz. 1130 ze zm.)

Uprawnionym do otrzymywania świadczeń wynikających z zawartej umowy ubezpieczenia będzie ubezpieczony lub inna osoba wskazana przez ubezpieczającego - Spółkę.

Pracodawca nie będzie dokonywał wypłat z umowy ubezpieczenia z konta dodatkowego na swoją rzecz. Spółka może dokonać wypłaty z konta inwestycyjnego (dodatkowego) na dowolne konto nawet własne jednakże nie zamierza tego czynić. Ewentualne wypłaty będą jedynie na rzecz pracowników jako dodatkowe świadczenie motywacyjne.

Pracodawca nie będzie uprawniony do otrzymywania świadczenia zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotem umowy będzie życie Ubezpieczonego oraz lokowanie środków pochodzących ze składek wpłacanych z tytułu umowy ubezpieczenia w okresie na jaki umowa będzie zawarta.

Zakres ubezpieczenia obejmie następujące zdarzenia ubezpieczeniowe:

dożycie przez Ubezpieczonego daty dożycia oraz

śmierć Ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia.

Zawarta umowa ubezpieczeniowa będzie wykluczała:

wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

Umowa umożliwia uzyskanie świadczenia wykupu w każdym czasie trwania umowy, przy czym przez okres pierwszych 5 lat jej trwania świadczenie to może być wypłacone tylko z tzw. inwestycyjnej części uiszczanych składek (nie z części podstawowej). Ubezpieczający ma prawo odstąpić od umowy po upływie terminów w niej wskazanych i w takim przypadku wypłacana jest kwota równa kwocie świadczenia wykupu.

Świadczenia z tytułu ubezpieczenia na życie mają charakter osobisty i są niezbywalne czyli nie mogą być w ogóle przedmiotem zastawu co wynika z przepisów art. 327 Kodeksu cywilnego. Sama umowa nie odnosi się do tych kwestii.

Produkt ubezpieczeniowy jest tak skonstruowany, iż warunkiem skutecznego zawarcia umowy jest m.in. nieukończenie w dniu zawarcia umowy 56 lat przez uprawnionego pracownika, co w praktyce uniemożliwia wypłatę świadczenia z tytułu dożycia przed upływem 5 lat obowiązania polisy.

W kontekście powyższego wyjaśnienia wymaga, że z treści art. 805 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2022 r. poz. 1360) wynika, że:

Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1)przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;

2)przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Na podstawie art. 808 § 1 ww. ustawy:

Ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia.

Stosownie do art. 829 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć:

1)przy ubezpieczeniu na życie – śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku,

2)przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków – uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku.

Kwestie uposażenia zostały natomiast uregulowane w art. 831 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Ubezpieczający może wskazać jedną lub więcej osób uprawnionych do otrzymania sumy ubezpieczenia w razie śmierci osoby ubezpieczonej; może również zawrzeć umowę ubezpieczenia na okaziciela. Ubezpieczający może każde z tych zastrzeżeń zmienić lub odwołać w każdym czasie.

Z zacytowanych powyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychodem pracowników są m.in. opłacone przez Wnioskodawcę składki w części podstawowej o charakterze ochronnym, gdzie ubezpieczonym jest pracownik. Przychód powstanie w momencie zapłacenia składki przez Wnioskodawcę, gdyż wskazany w umowie pracownik prawa wynikające z polisy nabywa z chwilą zawarcia przez pracodawcę umowy ubezpieczenia.

Przychód powstaje również w sytuacji, gdy zgodnie z umową ubezpieczenia opłacającym składkę podstawową - w części kapitałowej oraz składkę na koncie dodatkowym - jest Wnioskodawca natomiast uprawnionym do wypłaty środków będzie pracownik.

Przy czym jedynie w przypadku, gdy z umowy ubezpieczenia jednoznacznie wynika, że beneficjentem wypłaconych z polisy świadczeń jest pracownik, przychód powstaje w momencie wpłaty środków (składki) przez ubezpieczającego. Natomiast, gdy do czasu wystąpienia o wypłatę przez ubezpieczającego nie wiadomo, na czyją rzecz ostatecznie nastąpi wypłata (na rzecz pracownika lub też na rzecz innej osoby), momentem otrzymania przychodu przez pracowników jest moment przyznania prawa do świadczenia z polisy z tym, że nie w wysokości wartości tego prawa, lecz w wysokości opłaconych przez pracodawcę składek na tę polisę (w przypadku częściowego wykupu polisy powinno to stanowić odpowiednią proporcję takich wpłat do uzyskanych z tej polisy praw do świadczeń).

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że składka opłacona przez Wnioskodawcę (Ubezpieczającego) w ramach umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym za pracowników stanowi przychód pracownika w dacie poniesienia wydatku przez Wnioskodawcę, czyli w dacie zapłaty składki firmie ubezpieczającej. Przychód ten należy doliczyć do pozostałych przychodów pracownika osiąganych w danym miesiącu – jako przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika bowiem, że Wnioskodawca jest spółką z o.o., która planuje w przyszłości wprowadzić motywacyjny system wynagradzania pracowników oraz osób pełniących funkcje w organach spółki przy współpracy z firmą A. S.A. poprzez zakup dla tych osób ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym ze Składką Regularną (…) zachęcając pracowników i zarządzających do stałej i efektywnej współpracy i budując z nimi długofalowe relacje.

Właścicielem polisy jest spółka (ubezpieczający), a Ubezpieczony jest beneficjentem polisy, zaś Uprawnionym do otrzymywania świadczeń wynikających z zawartej umowy ubezpieczenia będzie ubezpieczony lub inna osoba wskazana przez ubezpieczającego - Spółkę. Wnioskodawca nie będzie dokonać wypłaty na swoją rzecz.

Polisa zawierana jest na min. 10 lat z możliwością jej przedłużenia nie dłużej niż do 65 roku życia osoby ubezpieczonej.

Umowa umożliwia uzyskanie świadczenia wykupu w każdym czasie trwania umowy, przy czym przez okres pierwszych 5 lat jej trwania świadczenie to może być wypłacone tylko z tzw. inwestycyjnej części uiszczanych składek (nie z części podstawowej). Część kapitałowa tej składki „odkłada" się na koncie polisy i w przypadku dotrwania do końca umowy jest wypłacana kwota wszystkich zebranych składek. Ubezpieczający ma prawo odstąpić od umowy po upływie terminów w niej wskazanych i w takim przypadku wypłacana jest kwota równa kwocie świadczenia wykupu. Z konta dodatkowego Klient ma możliwość dokonywania wypłat w dowolnym czasie.

Zatem skoro pracownik Wnioskodawcy zostaje objęty ochroną ubezpieczeniową i jest uprawniony do otrzymania środków – to również w przypadku opłacania przez Wnioskodawcę składki podstawowej w części kapitałowej oraz składki dodatkowej ma miejsce przysporzenie majątkowe po stronie ubezpieczonych pracowników. Zatem w momencie opłacenia przez Wnioskodawcę składek ubezpieczeniowych pracownik uzyskuje przychód, który należy doliczyć do pozostałych przychodów ze stosunku pracy.

Na powstanie po stronie pracowników przychodu, w momencie opłacenia składki przez ubezpieczającego nie wpływa okoliczność, że osoby ubezpieczone dopiero po kilku latach mogą uzyskać uprawnienie do otrzymania kwoty z tytułu objęcia ich ubezpieczeniem w zakresie składki podstawowej w części kapitałowej. W opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca opłacać będzie za ubezpieczonych składkę, którą osoby te musiałby finansować z własnych środków, gdyby na własną rękę przystąpiły do analogicznego ubezpieczenia. Niewątpliwie zatem uzyskają one korzyść z tego tytułu, że opłaty składki dokonywać będzie za nich Spółka – jako ubezpieczający. Skoro ubezpieczony nie poniesie żadnych wydatków związanych z opłaceniem składki na ubezpieczenie, w tym kapitałowe (inwestycyjne), to każda wypłata na jego rzecz z tytułu realizacji umowy ubezpieczenia będzie dla niego korzystna.

Powyższe oznacza, że Wnioskodawca, jako płatnik, od opłaconej za pracowników składki ubezpieczeniowej podstawowej (zarówno w części ochronnej i kapitałowej), jak i składki dodatkowej będzie obowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy z ww. tytułu.

Stosownie bowiem do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne:

Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej ,,zakładami pracy'', są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Jednocześnie wskazać należy, że w myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowano zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Stosownie do art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Według art. 24 ust. 15a tej ustawy:

dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1)ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2)równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik

jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Natomiast na mocy art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Wobec powyższego, dochód z polisy, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegać będzie opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 tej ustawy. Obowiązek poboru tego podatku nie będzie ciążył jednak na Spółce.

Natomiast wypłacone ubezpieczonemu środki z umowy ubezpieczeniowej – do wysokości uprzednio zapłaconych przez Spółkę składek – nie będą stanowić przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ww. ustawy, a w konsekwencji późniejsza wypłata środków zgromadzonych w Funduszu – poza dochodem, o którym mowa w art. 24 ust. 15 – nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie nie będzie mogła być objęta zwolnieniem przedmiotowym, gdyż stosowanie tego zwolnienia ma charakter wtórny w stosunku do powstania przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).