Zapomoga specjalna wypłacona członkom samorządu zawodowego celem sfinansowania lub zwrotu wydatków stanowić będzie dla nich przychód z prowadzonej dzi... - Interpretacja - 0115-KDIT2.4011.481.2022.2.KC

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 7 września 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.481.2022.2.KC

Temat interpretacji

Zapomoga specjalna wypłacona członkom samorządu zawodowego celem sfinansowania lub zwrotu wydatków stanowić będzie dla nich przychód z prowadzonej działalności gospodarczej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika w związku z wypłatą zapomogi specjalnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X jest jednostką organizacyjną samorządu (...) posiadającą osobowość prawną, działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia (...).

Stosownie do art. (...) tworzą samorząd (...), jako swój samorząd zawodowy, obejmujący (...). Przynależność (...) do samorządu jest obowiązkowa. X jest jedną z (...) w Polsce. X tworzą (...) prowadzący (...) w X. Organami (...) są:

Walne Zgromadzenie (...)

(...).

(...)

(...)

Skutki epidemii COVID-19 wpłynęły na działalność (...) podobnie jak na inne grupy zawodowe. Przepisy (...) nie przewidują możliwości zmiany dotychczas obowiązujących zasad funkcjonowania (...) w jakichkolwiek stanach nadzwyczajnych lub sytuacjach szczególnych związanych z zagrożeniami dla zdrowia i życia, w tym epidemią COVID-19.

Kryteria, jakimi powinni kierować się (...) dostosowując prowadzenie (...) w okresie epidemii, w tym (...) zrzeszeni w X, wymienione zostały w stanowisku (...), dotyczącym zasad funkcjonowania (...).

(...)

Dlatego część (...) (...) w X była zmuszona czasowo zawiesić prowadzenie (...) na czas trwania epidemii lub ograniczyć ich działalność do wykonywania jedynie niektórych czynności o charakterze niezbędnym, zwłaszcza w sprawach niecierpiących zwłoki, np. (…).

Jak wynika z danych (...) w samym 2020 r. co dziesiąta (...) była zamknięta z powodu zagrożenia koronawirusem, a co piąta ograniczyła swoje działanie. Ponadto, w czasie ogłoszenia stanu epidemii w roku 2020 część (...) odnotowało spadek liczby klientów – klienci często wycofywali się z umówionych transakcji albo odkładali termin ich zawarcia m.in. z uwagi na zakażenie koronawirusem, sytuację finansową, brak dostępu do kredytów, i niepewność zatrudnienia. Wprowadzane czasowe zakazy gromadzenia określonej liczby osób oraz ograniczenia poruszania się po terenie kraju, pośrednio stanowiły przeszkodę do dokonania (...), czy dokonywania przez (...) ewentualnych czynności wyjazdowych.

Ze względu na obowiązek bezpośredniego udziału w czynnościach (...), (...) i pracownicy (...) są bardziej narażeni na ryzyko zakażenia COVID-19, kontakt z osobą zakażoną (powodujący obowiązek odbycia kwarantanny, czy izolacji). Dlatego też (...) i ich pracownicy musieli wdrożyć i stosować rozwiązania niezbędne do dostosowania funkcjonowania w czasie epidemii COVID-19, w szczególności zachować należytą ostrożność, zapewnić środki ochrony zdrowia i życia pracowników oraz klientów, wprowadzić rozwiązania celem zwiększenia zakresu cyfryzacji i digitalizacji czynności (...), co wiąże się z poniesieniem znacznych wydatków oraz ograniczeniem możliwości zarobkowania.

Z uwagi na powyższe X planuje udzielić pomocy finansowej zrzeszonym w niej (...) w okresie epidemii COVID-19.

Uchwałą Walnego Zgromadzenia w X, X zamierza utworzyć fundusz celowy - Fundusz (...) („Fundusz (...)” lub „Fundusz”) i uchwalić Regulamin tego Funduszu.

Zgodnie z treścią uchwały i Regulaminu Funduszu, jego celem będzie (...).

Na Fundusz będą przeznaczone tylko środki pieniężne pochodzące z nadwyżek budżetowych uzyskanych przez X, które zostały zgromadzone na funduszu statutowym (...), a łączna kwota środków pieniężnych przeznaczonych na Fundusz, zostanie określona w uchwale Walnego Zgromadzenia X.

Należy przypomnieć, że pieniądze i cały majątek zgromadzone przez X pochodzą w całości z obowiązkowych składek (...) i nie są to pieniądze uzyskane ze źródeł publicznych.

Według planowanego Regulaminu Fundusz (...) zrealizuje swój cel poprzez: wypłatę z posiadanych środków zapomogi specjalnej na finansowanie lub zwrot wydatków zgodnych z celem Funduszu (tj. na funkcjonowanie ich (...) w okresie epidemii COVID-19) ponoszonych przez osoby uprawnione tj. (...) w X, którzy złożyli wniosek i prowadzili w X w dniu 31 grudnia roku obrotowego poprzedzającego rok obrotowy albo w dniu, w którym została podjęta uchwała Walnego Zgromadzenia (...) o przeznaczeniu środków finansowych na ten Fundusz.

Osoba uprawniona będzie mogła uzyskać jednorazową, bezzwrotną zapomogę specjalną na finansowanie wydatków zgodnych z celem Funduszu lub zrekompensowanie (zwrot) wydatków już poniesionych w okresie epidemii COVID-19, w wysokości kwoty wynikającej ze złożonego wniosku, nieprzekraczającej maksymalnej kwoty zapomogi (wyliczonej m.in. z uwzględnieniem sumy składek wpłaconych X przez osobę uprawnioną za ostatnie lata obrotowe).

Wniosek o wypłatę zapomogi specjalnej z Funduszu osoba uprawniona - (...) w X - będzie zobowiązana złożyć w określonym terminie w 2022 r., w którym zostanie podjęta uchwała Walnego Zgromadzenia (...) o przeznaczeniu środków finansowych na Fundusz.

Wniosek może zawierać pole przeznaczone na uzasadnienie złożenia wniosku, w tym przedstawienie okoliczności uzasadniających przyznanie środków z Funduszu w związku z epidemią COVID-19 np.: zachorowanie na COVID-19 przez (...), pracowników i współpracowników prowadzonej przez niego (...) oraz członków ich rodzin, domowników, obowiązku kwarantanny, izolacji lub domowej izolacji (...), jego pracowników i współpracowników oraz członków ich rodzin, domowników z uwagi na kontakt z osobą zakażoną, czasowe zamknięcie lub ograniczenie działalności (...), czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się, utrudnienie dostępu do lokalu (...) oraz inne istotne okoliczności związane z zagrożeniem epidemiologicznym, poniesienie lub konieczność ponoszenia wydatków m.in. na: zapewnienie środków ochrony zdrowia i życia, tworzenie i wdrożenie rozwiązań niezbędnych do dostosowania (...) w okresie epidemii COVID-19.

Przy wniosku zawarte będzie oświadczenie osoby uprawnionej, dotyczące wykorzystania środków z zapomogi otrzymanych z Funduszu (...) na sfinansowanie wydatków w związku z epidemią COVID-19 zgodnych z celem Funduszu w okresie 3 lat od ich otrzymania lub o poniesieniu tych wydatków przed otrzymaniem środków z Funduszu w czasie trwania epidemii.

Pytania

1)Czy środki pieniężne wypłacone przez X, (...)- członkom (...) w X - w związku z epidemią COVID-19 z Funduszu (...) tytułem zapomogi specjalnej na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia (...) w X, będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2)Czy X będzie obowiązana jako płatnik do obliczenia i poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, z tytułu wypłaconej z Funduszu (...) kwoty zapomogi przekraczającej limit zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 10 000 zł w roku podatkowym 2022, która będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem PIT i czy X będzie miała obowiązek wykazać kwotę tej nadwyżki w informacji podatkowej i przesłania informacji w trybie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, środki pieniężne wypłacone (...) - członkom (...) w X tytułem zapomogi specjalnej z Funduszu (...) w związku z epidemią COVID-19 będą stanowiły zapomogi, otrzymywane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych lub/i klęsk żywiołowych zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli świadczenia pieniężne wypłacone tytułem zapomogi z Funduszu (...) przekroczą kwotę zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 10 000 zł w roku 2022, to wówczas nadwyżka ponad ten limit będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z działalności gospodarczej (...) beneficjenta. Jednocześnie, X, nie będzie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu i nie będzie miała obowiązku wykazać kwoty wypłaconej zapomogi w informacji podatkowej w trybie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co do zasady wszelkie świadczenia pieniężne, w tym środki z Funduszu (...) otrzymane przez (...) prowadzących (...) – w formie indywidualnej działalności gospodarczej, spółki cywilne albo partnerskie będą stanowiły dla beneficjentów przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej określonej w art. 5a pkt 6 i art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisami art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zdanie pierwsze, za przychód z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów i udzielonych bonifikat.

Przychodem z działalności gospodarczej są również dotacje, subwencje, dopłaty, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 13, i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem ust. 2g i art. 21 ust. 1 pkt 125 i 125a (art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Celem planowanego Funduszu będzie pomoc i finansowe wsparcie (...) w X w zakresie funkcjonowania (...) z przeznaczeniem w szczególności na: zapewnienie środków ochrony zdrowia i życia, tworzenie i wdrożenie rozwiązań niezbędnych do dostosowania (...) w okresie epidemii COVID-19. Fundusz zamierza zrealizować swój cel poprzez wypłatę jednorazowej, bezzwrotnej zapomogi specjalnej na sfinansowanie lub zrekompensowanie wydatków zgodnych z celem Funduszu, tj. na funkcjonowanie ich (...) w okresie epidemii COVID-19, ponoszonych przez (...) w X.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci:

a)z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra - niezależnie od ich wysokości,

b)z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6 000 zł.

Jednocześnie, zgodnie z art. 52l pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku zapomogi otrzymanej z innych źródeł limit zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 wynosi 10 000 zł. Na dzień złożenia niniejszego wniosku podwyższony limit obowiązuje w całym roku 2022.

Powyższe zwolnienie otrzymanej zapomogi nie jest powiązane z określonym źródłem przychodu, co oznacza, że ma zastosowanie do wszystkich kategorii przychodów w tym przychodu z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają wyłącznie zapomogi wypłacone w przypadkach opisanych w tym przepisie tj. indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci.

Jak wskazał WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 22 lutego 2022 r. sygn. akt. I SA/Gd 1239/21 z uwagi na to, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „zapomogi” i „indywidualnych zdarzeń losowych” wykładnia takiego pojęcia winna odbywać się przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN, zapomoga to „bezzwrotna pomoc finansowa”. W języku potocznym przez „zapomogę” należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Pod pojęciem „indywidualnego zdarzenia losowego” należy rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności, jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu itp.

W ocenie X, wystąpienie w kraju epidemii koronawirusa oraz związane z nią ryzyko zakażenia i zachorowania na COVID-19, czy sam kontakt z osobą zakażoną (powodujący obowiązek odbycia kwarantanny czy izolacji) stanowi nagłe i niespodziewane zdarzenie, wywołane czynnikami zewnętrznymi, niezależnymi od człowieka, których nie można było przewidzieć czy zapobiec nawet zachowując odpowiednią ostrożność i stosując środki zabezpieczenia (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidulanej z 26 kwietnia 2021 r. znak: 0113-KDIPT2-3.4011.78.2021.2.MS).

Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej ilekroć w ustawie jest mowa o klęsce żywiołowej rozumie się przez to katastrofę naturalną lub awarię techniczną, których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem.

Z kolei katastrofa naturalna w rozumieniu ww. ustawy to zdarzenie związane z działaniem sił natury, w szczególności wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, osuwiska ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, chorób roślin lub zwierząt albo chorób zakaźnych ludzi albo też działanie innego żywiołu (art. 3 ust. 1 pkt 2).

Na gruncie przywołanych przepisów epidemia koronawirusa COVID-19 to masowo występując choroba zakaźna ludzi, która stanowi katastrofę naturalną.

Z uwagi na powyższe, zdaniem X, epidemia COVID-19 spełnia zarówno definicję indywidualnego zdarzenia losowego jak również jest katastrofą naturalną będącą klęskę żywiołową w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 w związku z pkt 2 ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej.

Nie ulega wątpliwości, że (...) tak jak inne grupy zawodowe odczuwają skutki epidemii koronawirusa, która istotnie wpływa na funkcjonowanie ich (...). Z uwagi na specyfikę wykonywanego zawodu (...) nie mogą prowadzić działalności w trybie pracy zdalnej (online), ograniczając bezpośrednią obsługę klientów, ponieważ czynności (...) wymagają obecności (...) w (...) i obecności stron takich czynności. Z tego względu wiele (...) miało (czasowo) ograniczone możliwości zarobkowania i musiały wdrożyć i stosować rozwiązania niezbędne do dostosowania funkcjonowania w okresie epidemii COVID-19, co wiąże się z poniesieniem znacznych wydatków oraz ograniczeniem możliwości zarobkowania. Treść uchwały Walnego Zgromadzenia (...) w X w sprawie utworzenia Funduszu (...) i Regulamin Funduszu będzie wprost wskazywała, iż jest to pomoc finansowa w formie zapomogi specjalnej, przeznaczona na wsparcie funkcjonowania (...) w okresie epidemii COVID-19. Zapomoga będzie miała zatem charakter bezzwrotnej pomocy finansowej i będzie udzielona osobom (...), którzy znaleźli się w trudnej sytuacji osobistej i zawodowej, w związku ze zdarzeniem losowym i klęską żywiołową (stanem epidemii koronawirusa).

Tym samym środki pieniężne wypłacone (...) - członkom (...) w X - tytułem zapomogi specjalnej w związku z epidemią COVID-19 z Funduszu (...) będą stanowiły zapomogi otrzymywane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych i/lub klęsk żywiołowych, które są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2022 kwoty 10 000 zł zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b i art. 52l pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 lutego 2021 r. znak: 0113-KDIPT2-2.4011.1062.2020.2.AKR i z 26 kwietnia 2021 r. znak: 0113-KDIPT2 3.4011.78.2021 2.MS).

Natomiast, kwota zapomogi z Funduszu przekraczająca powyższy limit zwolnienia będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem PIT jako przychód z działalności gospodarczej (...) beneficjenta, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 i 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe stanowisko potwierdza również fakt, że limit tego zwolnienia został podwyższony ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw. Przedmiotowa ustawa została przyjęta w ramach tzw. Tarczy antykryzysowej - pakietu zmian w podatkach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

W ocenie (...) w X, sam ustawodawca uznał epidemię COVID-19 za zdarzenie spełniające przesłanki zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro podwyższył limit tego zwolnienia w czasie ogłoszenia stanu epidemii.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują obowiązku obliczenia i poboru przez płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodu zakwalifikowanego do przychodu z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tylko podmioty, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, od których są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu. Podmioty, które nie mają obowiązku poboru tych zaliczek jako płatnicy, nie muszą składać takich informacji.

Z uwagi na powyższe, X, nie będzie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu nadwyżki wypłaconej zapomogi ponad limit zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. ponad kwotę 10 000 zł w roku 2022 i nie będzie miała obowiązku wykazać kwoty tej zapomogi w informacji podatkowej w trybie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Źródłami przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Na podstawie art. 5b ust. 2 ustawy:

Jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Na mocy art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci:

a)z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra - niezależnie od ich wysokości,

b)z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6000 zł.

Natomiast zgodnie z art. 52l pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Limit zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b - w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi 10 000 zł.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia „zapomoga”, „zdarzenie losowe”, czy „indywidualne zdarzenie losowe”. W orzecznictwie podatkowym zasadą jest, że w sytuacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony, to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać się przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym.

Powołując się na językowe znaczenie wyrazów, przez „zapomogę” należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej.

Pod pojęciem „indywidualnego zdarzenia losowego” można rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności.

Przez „zdarzenie losowe” należy rozumieć wszelkie nagłe i niespodziewane zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności. Zdarzenie losowe jest więc wydarzeniem, na które człowiek nie ma wpływu, które pojawia się nagle, nieoczekiwanie i pociąga za sobą przemijające, usuwalne skutki lub następstwa nieodwracalne.

Ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzystają tylko zapomogi wypłacane w związku z zaistnieniem sytuacji określonych powyżej. A zatem tylko zapomogi pieniężne wypłacane w przypadku zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci (pod warunkiem udokumentowania przez osobę starającą się o świadczenie) podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy przy tym zauważyć, że zapomoga charakteryzuje się tym, że jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu, wystąpienia określonego zdarzenia.

Niewątpliwie pandemia jest nagłym, niespodziewanym zdarzeniem, które jest wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka – nawet przy zachowaniu należytej staranności.

Stosownie do art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Z opisu sprawy wynika, że X jest jednostką organizacyjną samorządu (...) posiadającą osobowość prawną, działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia (...). Stosownie do art. (...) tworzą samorząd (...), jako swój samorząd zawodowy, obejmujący (...). Przynależność (...) do samorządu jest obowiązkowa. X tworzą (...) prowadzący (...) w X. (...), jako członkowie (...) w X, prowadzą działalność (...) w ramach (...) prowadzonych przede wszystkim w formie indywidualnej działalności gospodarczej oraz - w mniejszym stopniu - na zasadach spółek cywilnych albo partnerskich. Skutki epidemii COVID-19 wpłynęły na działalność (...) podobnie jak na inne grupy zawodowe. Ze względu na obowiązek bezpośredniego udziału w czynnościach (...), (...) i pracownicy (...) są bardziej narażeni na ryzyko zakażenia COVID-19, kontakt z osobą zakażoną (powodujący obowiązek odbycia kwarantanny, czy izolacji). Dlatego też (...) i ich pracownicy musieli wdrożyć i stosować rozwiązania niezbędne do dostosowania funkcjonowania w czasie epidemii COVID-19, w szczególności zachować należytą ostrożność, zapewnić środki ochrony zdrowia i życia pracowników oraz klientów, wprowadzić rozwiązania celem zwiększenia zakresu cyfryzacji i digitalizacji czynności (...), co wiąże się z poniesieniem znacznych wydatków oraz ograniczeniem możliwości zarobkowania. Z uwagi na powyższe X planuje udzielić pomocy finansowej zrzeszonym w niej (...) w okresie epidemii COVID-19. Uchwałą Walnego Zgromadzenia (...) w X, X zamierza utworzyć fundusz celowy - Fundusz (...) i uchwalić Regulamin tego Funduszu. Zgodnie z treścią uchwały i Regulaminu Funduszu, jego celem będzie (...). Na Fundusz będą przeznaczone tylko środki pieniężne pochodzące z nadwyżek budżetowych uzyskanych przez X, które zostały zgromadzone na funduszu statutowym (...), a łączna kwota środków pieniężnych przeznaczonych na Fundusz, zostanie określona w uchwale Walnego Zgromadzenia (...) w X. Pieniądze i cały majątek zgromadzone przez X pochodzą w całości z obowiązkowych składek (...) i nie są to pieniądze uzyskane ze źródeł publicznych. Według planowanego Regulaminu Fundusz (...) zrealizuje swój cel poprzez: wypłatę z posiadanych środków zapomogi specjalnej na finansowanie lub zwrot wydatków zgodnych z celem Funduszu (tj. na funkcjonowanie ich (...) w okresie epidemii COVID-19) ponoszonych przez osoby uprawnione tj. (...) w X, którzy złożyli wniosek i prowadzili (...) w X w dniu 31 grudnia roku obrotowego poprzedzającego rok obrotowy albo w dniu, w którym została podjęta uchwała Walnego Zgromadzenia (...) o przeznaczeniu środków finansowych na ten Fundusz. Osoba uprawniona będzie mogła uzyskać jednorazową, bezzwrotną zapomogę specjalną na finansowanie wydatków zgodnych z celem Funduszu lub zrekompensowanie (zwrot) wydatków już poniesionych w okresie epidemii COVID-19, w wysokości kwoty wynikającej ze złożonego wniosku, nieprzekraczającej maksymalnej kwoty zapomogi (wyliczonej m.in. z uwzględnieniem sumy składek wpłaconych (...) przez osobę uprawnioną za ostatnie lata obrotowe).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zapomoga specjalna wypłacona przez X celem sfinansowania lub zwrotu wydatków poniesionych przez (...) w okresie epidemii COVID-19 na zapewnienie środków ochrony zdrowia i życia, tworzenie i wdrożenie rozwiązań niezbędnych do dostosowania (...) w czasie pandemii – stosownie do art. 14 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi dla (...) przychód z prowadzonej działalności gospodarczej.

W takim przypadku na X niezależnie od wysokości wypłacanej zapomogi nie będą ciążyły obowiązki płatnika jak i obowiązki wynikające z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bez wpływu na obowiązki Wnioskodawcy pozostaje zatem również kwestia zastosowania zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).