Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
1.ponownie rozpatruję sprawę Pana wniosku z 22 lutego 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 31 stycznia 2022 r. sygn. akt I SA/Gl 802/21 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 lutego 2025 r. sygn. akt II FSK 608/22; i
2.stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 marca 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 22 lutego 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 23 kwietnia 2021 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca ma dwóch synów w wieku 10 i 15 lat. Od 17 lutego 2020 r. Wnioskodawca jest rozwiedziony, a od stycznia 2019 r. zamieszkuje oddzielnie. Wnioskodawca nie znajduje się w ponownym związku małżeńskim. Wnioskodawca nie został pozbawiony praw rodzicielskich co do dzieci - w treści wyroku. Sąd (ustalając miejsce zamieszkania dzieci przy matce) pozostawił wykonywanie pełnej władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom i jednocześnie zatwierdził przedstawione we wniosku rozwodowym porozumienie rodzicielskie, mówiące o tym, że dla usprawnienia procesu wychowawczego, codzienne decyzje wychowawcze podejmuje ten rodzic, z którym faktycznie pozostają dzieci. Stan faktyczny jest taki, że dzieci spędzają z Wnioskodawcą co drugi weekend (dwie noce) oraz prawie każdy poniedziałek po zajęciach szkolnych - pozostają wtedy na utrzymaniu i pod wyłączną opieką Wnioskodawcy. W zależności od aktualnej potrzeby i możliwości Wnioskodawcy - dzieci odwiedzają Zainteresowanego także w inne dni. Weekendy Wnioskodawca spędza z dziećmi albo w obecnym miejscu zamieszkania Wnioskodawcy, albo na wyjeździe z noclegiem w innej miejscowości, albo odwiedzając dziadków lub pozostałą rodzinę. Dodatkowo - również zgodnie z zawartym porozumieniem rodzicielskim - dzieci spędzają z Wnioskodawcą część ferii zimowych i wakacji letnich. W 2020 r. były to między innymi kilkudniowe pobyty w (…). Dzieci pozostawały pod opieką Wnioskodawcy także w okresie Świąt Wielkanocnych i Bożego Narodzenia (częściowo z Wnioskodawcą, a częściowo z matką). W 2020 r. pod wyłączną opieką Wnioskodawcy dzieci przebywały ponad 100 dni. Jeśli zachodzi taka potrzeba dzieci pod nadzorem Wnioskodawcy odrabiają lekcje i przygotowują się do zajęć szkolnych. Wnioskodawca ma dostęp i wiedzę odnośnie ich wyników nauczania, a także bierze udział w przygotowaniu młodszego syna do pierwszej komunii świętej. Interesuje się pasjami dzieci, zachęca i wspiera je w rozwoju. Wnioskodawca w 2020 r. dowoził starszego syna na zajęcia z programowania, a w czasie kwarantanny zapewniał mu dostęp do tych zajęć online. Urozmaicenie wspólnie spędzonego czasu stanowiły także wspólne wyjścia na basen, kręgle itp. Wnioskodawca dla dzieci organizuje także przyjęcia urodzinowe, na których mają możliwość spotkania się i rozwijania relacji z rodzicami Zainteresowanego, rodziną i dziećmi brata oraz innym wspólnymi znajomymi. W razie potrzeby (oprócz comiesięcznych alimentów płaconych matce) Wnioskodawca dokonuje także niezbędnych zakupów ubrań, obuwia, itp. Biorąc pod uwagę istniejący stan faktyczny, a także Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 maja 2020 r. II FSK 383/20, na który powołał się również Naczelny Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 12 stycznia 2021 r. (SA/Gd 785/20), stwierdzający iż „kryterium samotnego wychowywania dzieci jest spełnione również wtedy, gdy rozwiedziony rodzic wychowuje dzieci naprzemiennie z drugim rodzicem, tj. w odosobnieniu od drugiego rodzica oraz bez jego udziału wykonuje czynności stanowiące proces wychowania w innym miejscu i czasie niż drugi rodzic.” Wnioskodawca obecnie rozlicza się według skali podatkowej (jest zatrudniony wyłącznie w oparciu o umowę o pracę. Wnioskodawca nie rozlicza się podatkiem liniowym ani ryczałtem.
Pytanie
Czy w ramach rocznego rozliczenia podatkowego Wnioskodawca może rozliczać się jako samotny rodzic - wspólnie z dzieckiem?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionych faktów oraz opierając się na istniejącym w tym zakresie orzecznictwie, Wnioskodawca kwalifikuje się do uznania go za osobę samotnie wychowującą dziecko i może w ten sposób się rozliczyć za 2020 r. Wnioskodawca dysponuje dokumentami potwierdzającymi jego udział w wychowaniu dzieci - są to faktury za pobyty, potwierdzenia rezerwacji, rachunki za zakupione ubrania, korespondencja elektroniczna, zdjęcia z urodzin itp. Ponadto Wnioskodawca dysponuje także kopią orzeczenia sądu o rozwodzie i jego warunkach (porozumienie rodzicielskie).
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Pana wniosek – 28 kwietnia 2021 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0112-KDIL2-1.4011.277.2021.1.MKA, w której uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe.
Interpretację doręczono Panu 29 kwietnia 2021 r.
Skarga na interpretację indywidualną
18 maja 2021 r. wniósł Pan skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 31 stycznia 2022 sygn. akt I SA/Gl 802/21.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 6 lutego 2025 r. sygn. akt II FSK 608/22 oddalił skargę kasacyjną.
Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 6 lutego 2025 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach i Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
•ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 163 ze zm.):
Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej
- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.
W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Natomiast stosownie do art. 6 ust. 9 cyt. ustawy:
Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego przewidzianych dla osób samotnie wychowujących małoletnie dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:
-posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
-wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka).
Wskazać należy, że – zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa – wszelkie preferencje podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej dany przepis prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.
Podkreślenia wymaga fakt, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko.
Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.
Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dzieci” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób. Używając określeń „rodzic albo opiekun prawny” ustawodawca przesądził bowiem, że możliwość preferencyjnego rozliczenia dochodów rodzica w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko przysługuje tylko temu z rodzicowi, który faktycznie wychowuje dziecko.
Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że jest Pan ojcem dwojga małoletnich dzieci. Od stycznia 2019 r. zamieszkuje Pan oddzielnie, natomiast od 17 lutego 2020 r. jest Pan osobą rozwiedzioną. Nie został Pan pozbawiony praw rodzicielskich co do dzieci. Sąd ustalił miejsce zamieszkania dzieci przy matce, pozostawił wykonywanie pełnej władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom oraz zatwierdził przedstawione we wniosku rozwodowym porozumienie rodzicielskie. Zgodnie z porozumieniem codzienne decyzje wychowawcze podejmuje ten rodzic, z którym faktycznie pozostają dzieci. Dzieci spędzają z Panem co drugi weekend oraz prawie każdy poniedziałek po zajęciach szkolnych, odwiedzają Pana także w inne dni - pozostają wtedy na Pana utrzymaniu i pod Pana wyłączną opieką. Weekendy spędza Pan z dziećmi w Pana obecnym miejscu zamieszkania lub na wyjeździe z noclegiem w innej miejscowości, odwiedzając rodzinę. Dodatkowo dzieci spędzają z Panem część ferii zimowych i wakacji letnich oraz Święta Wielkanocne i Bożego Narodzenia. W 2020 r. pod Pana wyłączną opieką dzieci przebywały ponad 100 dni. Dzieci pod Pana nadzorem odrabiają lekcje i przygotowują się do zajęć szkolnych. Interesuje się Pan ich wynikami w szkole. Bierze Pan udział w przygotowaniu syna do pierwszej komunii świętej. Interesuje się Pan pasjami dzieci, zachęca i wspiera je w rozwoju. Urozmaicenie wspólnie spędzonego czasu stanowiły także wyjścia na basen, kręgle itp. Organizuje Pan dla dzieci przyjęcia urodzinowe. W razie potrzeby (oprócz comiesięcznych alimentów płaconych matce) dokonuje Pan także niezbędnych zakupów ubrań, obuwia, itp.
Przy czym, jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 31 stycznia 2022 r. sygn. I SA/Gl 802/21 zapadłym w tej sprawie:
Wykładnia literalna art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. nie pozwala na ograniczenie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko wyłącznie do rodzica, który w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowuje dziecko. Ustawodawca nie zastrzegł tego wprost w tym przepisie, wskazując tylko, że rodzic chcący skorzystać z ulgi musi „w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci". Należy mieć przy tym na uwadze fakt, że ustawodawca nowelizując ustawę od dnia 1 stycznia 2011 r. (Dz. U. z 2010 r. nr 226, poz. 1478) uchylił ust. 5 art. 6 u.p.d.o.f., który regulował definicję „osoby samotnie wychowującej dzieci”. Literalna wykładnia aktualnie obowiązującego przepisu nie pozwala na ograniczenie takiego statusu wyłącznie do rodziców wychowujących dzieci bez wsparcia drugiego z rodziców, bowiem przepis wskazuje tylko, że rodzic chcący skorzystać z ulgi musi „w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci". (…) Wykładnię literalną art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. wspiera wykładnia celowościowa i systemowa art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. Należy mieć na uwadze, że celem wprowadzenia ulgi było umożliwienie preferencyjnego rozliczenia podatkowego dla tych osób, które w roku podatkowym doświadczyły samotnej, samodzielnej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywaniem. (…) Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był w tym czasie wyeliminowany z opieki i wychowania dzieci, taki bowiem warunek przeczyłby polityce prorodzinnej Państwa zmierzającej do systemowego wsparcia rodziców w wychowaniu dzieci, zwłaszcza w samotnym wychowaniu dzieci.
Zatem literalna, celowościowa i systemowa wykładania art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. prowadzi do wniosku, że określone w tym przepisie kryterium samotnego wychowywania dzieci jest spełnione również wtedy, gdy rozwiedziony rodzic wychowuje dzieci naprzemiennie z drugim rodzicem, tj. w odosobnieniu od drugiego rodzica dzieci oraz bez jego udziału wykonuje czynności stanowiące proces wychowania w innym miejscu i czasie niż drugi rodzic, a więc tak jak to przedstawił skarżący w opisie stanu faktycznego.
W konsekwencji powyższego przysługuje Panu prawo do rozliczenia podatku dochodowego w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Zatem, ma Pan prawo do złożenia zeznania podatkowego w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wniesienia wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.