Temat interpretacji

Czy zawarte umowy pożyczki podlegają opodatkowaniu PCC, a w konsekwencji czy wystąpi obowiązek zapłaty PCC?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2010 r. (data wpływu 4 października 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 grudnia 2010 r. (data wpływu 20 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki w przedstawionym zdarzeniu przyszłym jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki w ramach prowadzonej działalności oraz podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i § 4 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 8 grudnia 2010 r. nr ILPP1/443-1079/10-2/MP ILPB2/436-221/10-2/MK, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 8 grudnia 2010 r., skutecznie doręczono dnia 13 grudnia 2010 r., zaś w dniu 20 grudnia 2010 r. (data nadania 17 grudnia 2010 r.), do tut. organu wpłynęła odpowiedź, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz w celu pokrycia bieżących potrzeb finansowych Wnioskodawca będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością podjął kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania. W konsekwencji Spółka zawarła umowy pożyczki (w których występowała jako pożyczkobiorca) w następujących dniach: 6 lutego 2006 r. oraz 31 marca 2006 r. z podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Polski, prowadzącym działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług oraz zarejestrowanym dla celów VAT na terytorium Polski (podmiot ten nie był udziałowcem Spółki).

Wspomniane pożyczki mają charakter odpłatny. Jednocześnie w związku z przewidywanymi dalszymi potrzebami w zakresie finansowania bieżącej działalności, Spółka nie wyklucza, iż kolejne umowy pożyczki (również o charakterze odpłatnym) zostaną zawarte w przyszłości.

Dodatkowo, Spółka pragnie wskazać, iż udzieliła za wynagrodzeniem pożyczek na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Polski (umowy pożyczki z dnia 26 kwietnia 2004 r. oraz 27 września 2005 r.) Spółka pragnie przy tym wskazać, iż jest (i była w chwili gdy udzielała wspomnianych powyżej pożyczek) podmiotem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce, prowadzącym działalność opodatkowaną VAT (Spółka nie była przy tym udziałowcem pożyczkobiorcy).

Wnioskodawca wskazał również, iż w dacie zawarcia umów pożyczek z dnia 26 kwietnia 2004 r. oraz dnia 27 września 2005 r. nie był wspólnikiem, ani akcjonariuszem pożyczkobiorcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy zawarte w przyszłości umowy pożyczki będą podlegały opodatkowaniu PCC, a w konsekwencji czy wystąpi obowiązek zapłaty PCC.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane we wniosku potencjalne zawarcie kolejnych umów pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na brzmienie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. W konsekwencji, zawarcie omawianych umów nie spowoduje w przyszłości obowiązku zapłaty PCC przez Spółkę oraz obowiązku złożenia deklaracji PCC, według ustalonego wzoru. Zainteresowany wskazuje, iż ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu PCC podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ustawy o PCC, w tym także umowy pożyczki. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, podatkowi nie podlegają w szczególności czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT, bądź zwolniona z VAT. Mając na uwadze powyższe zdaniem Wnioskodawcy - dokonanie czynności cywilnoprawnej podlegającej opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT, bądź zwolnionej spod opodatkowania VAT, co do zasady, nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC.

Zatem, w opinii Spółki, opisane we wniosku umowy pożyczki zawarte w przyszłości nie będą podlegać opodatkowaniu PCC na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Na potwierdzenie własnego stanowiska, Zainteresowany powołał pisma organów podatkowych:

• stwierdzić należy, że opisana we wniosku umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zawarcie przedmiotowej umowy nie spowodowało więc obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obowiązku złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 maja 2010 r. sygn. ITPB2/436-64/10/TJ,
• pożyczkodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i udzielona pożyczka zostanie zakwalifikowana u niego, jako usługa zwolniona, na podstawie odpowiednich przepisów o podatku od towarów i usług. Dlatego też, jeżeli pożyczkodawca z tytułu zawarcia umowy pożyczki będzie zwolniony z podatku VAT, to przedmiotowa pożyczka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 maja 2010 r. sygn. ITPB2/436-57/10/MK,
• należy stwierdzić, iż skoro umowa pożyczki objęta została zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. IPPB2/436-507/09-4/AF,
• w przedmiotowej sprawie, podlegająca generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, umowa pożyczki zawarta przez wnioskodawcę jest wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 sierpnia 2009 r. sygn. IBPBII/1/436-135/09/TK,
• w związku z tym, mając na uwadze wyżej wskazane przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, uznać należy, że skoro pożyczka udzielona przez Wnioskodawcę mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z podatku VAT to stosownie do art. 2 pkt 4 lit b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 lipca 2009 r. sygn. ITPB2/436-65a/08/IL.

W opinii Spółki usługa udzielania pożyczek poza systemem bankowym jest objęta zakresem ustawy o VAT i jako usługa pośrednictwa finansowego jest zwolniona z VAT po stronie pożyczkodawcy. W konsekwencji czynność udzielenia pożyczki na rzecz Spółki w przyszłości nie powinna podlegać opodatkowaniu PCC na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC.

Reasumując, zdaniem Spółki w przypadku zawarcia umów pożyczki w przedstawionym stanie faktycznym, czynność ta nie będzie w przyszłości podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na fakt, iż udzielanie pożyczek stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z VAT świadczoną przez pożyczkodawcę. W konsekwencji Spółka nie będzie zobowiązana do zapłaty PCC oraz złożenia deklaracji PCC z tytułu zawarcia umów pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie należy posiłkować się uregulowaniami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W myśl art. 720 ww. ustawy, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umowy spółki i jej zmiany,
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja będzie podlegać regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

W przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania pożyczki w ramach prowadzonej działalności (zdarzenie przyszłe), w dniu 31 grudnia 2010 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP1/443-1079/10-5/MP, w którym Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdził, że usługi udzielania pożyczek poza systemem bankowym mieszczące się w grupowaniu PKWiU 65.22.10, wykonywane przez podatnika podatku VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Jednocześnie usługi te korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji planowane w przyszłości czynności cywilnoprawne zawarcie umów pożyczek - nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych organów podatkowych należy stwierdzić, iż wydane zostały one w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Jednocześnie tut. organ informuje, iż w zakresie przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wydana została interpretacja indywidualna z dnia 4 stycznia 2011 r. Nr ILPB2/436-221/10-4/MK, natomiast w przedmiocie podatku od towarów i usług - interpretacje indywidualne z dnia 31 grudnia 2010 r. nr ILPP1/443-1079/10-4/MP oraz nr ILPP1/443-1079/10-5/MP.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

IBPBII/1/436-135/09/TK, interpretacja indywidualna
ILPP1/443-1079/10-4/MP, interpretacja indywidualna
ILPP1/443-1079/10-5/MP, interpretacja indywidualna
IPPB2/436-507/09-4/AF, interpretacja indywidualna
ITPB2/436-57/10/MK, interpretacja indywidualna
ITPB2/436-64/10/TJ, interpretacja indywidualna
ITPB2/436-65a/08/IL, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu