Czy w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w przedstawionej w niniejszym wniosku Strukturze Cash pooling, zgodnie z Umową zawartą z Bankiem, na Zain... - Interpretacja - ILPB2/436-210/12-2/AJ

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 20.08.2012, sygn. ILPB2/436-210/12-2/AJ, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Czy w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w przedstawionej w niniejszym wniosku Strukturze Cash pooling, zgodnie z Umową zawartą z Bankiem, na Zainteresowanym spoczywał będzie obowiązek zapłat podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC)?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 23 kwietnia 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash pooling jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash pooling.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) zamierza zawrzeć z Bankiem (dalej: Bank) umowę o świadczenie usługi cash pooling rzeczywisty (dalej: Umowa). Stronami Umowy, poza Spółką i Bankiem, będą również podmioty powiązane kapitałowo ze Spółką (Spółka wraz z tymi innymi podmiotami będą zwane dalej łącznie: Uczestnikami, a z osobna: Uczestnikiem).

Zgodnie z Umową, której celem jest zapewnienie w szczególności efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i poprawa płynności finansowej Uczestników, Bank będzie świadczył na rzecz Uczestników usługę cash pooling w ramach opisanej poniżej struktury cash poolingu (dalej: Struktura). Bank będzie zarządzał rachunkami biorącymi udział w Strukturze i realizował określone rozliczenia pieniężne.

Zgodnie z Umową, Struktura będzie wyglądać następująco:

  1. Jeden z Uczestników, Spółka S.A. (dalej: Agent) będzie w ramach Struktury pełnić funkcję Agenta i z tego tytułu będzie posiadać w Banku dwa rachunki: Rachunek Główny Agenta oraz Rachunek Pomocniczy Agenta. Każdy z pozostałych Uczestników (w tym Spółka) będzie posiadać w ramach Struktury tylko jeden rachunek bankowy (Rachunek Główny Agenta, Rachunek Pomocniczy Agenta i rachunki pozostałych Uczestników uczestniczące w operacjach objętych Umową będą zwane dalej łącznie: Rachunkami a z osobna: Rachunkiem).
  2. Bank przyzna dla każdego z Rachunków Limit Dzienny, tj. wyznaczy kwotę, do której dyspozycje Uczestników dotyczące Rachunków będą mogły być realizowane przez Bank w przypadku braku wolnych środków w Rachunku.
  3. Transfery pieniężne w ramach Struktury będą miały miejsce odpowiednio na koniec i początek każdego Dnia Roboczego (tj. każdego dnia od poniedziałku do piątku z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy).
  4. Tytułami prawnymi transferów pieniężnych pomiędzy Rachunkiem Uczestnika innego niż Agent a Rachunkiem Głównym Agenta/Rachunkiem Pomocniczym Agenta oraz między rachunkiem Banku a Rachunkami będzie każdorazowo instytucja ustawowego nabycia wierzytelności (subrogacji) skutkująca wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela (na podstawie 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej: Kodeks cywilny) bądź też instytucja przejęcia długu (art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego).
  5. Transfery Pieniężne w ramach Struktury będą przebiegać następująco:
    1. na koniec każdego Dnia Roboczego, Bank po ustaleniu sald Rachunków dla każdego Uczestnika z osobna dokona kolejno po sobie następujących poniższych czynności:
      1. w przypadku gdy saldo Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem ma wartość ujemną - Bank dokona transferu środków pieniężnyh z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Uczestnika niebędącego Agentem. w przypadku gdy saldo Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem ma wartość dodatnią - Bank dokona transferu środków pieniężnych z Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem na Rachunek Pomocniczy Agenta. Niniejsze transfery środków pieniężnych mają doprowadzić do tego, żeby po ich dokonaniu salda Rachunków Uczestników niebędących Agentem były równe zeru.
      2. w przypadku, gdy w efekcie czynności o których mowa w pkt I. powyżej, saldo Rachunku Pomocniczego Agenta ma wartość ujemną - Bank dokona transferu środków z Rachunku Głównego Agenta na Rachunek Pomocniczy Agenta. w przypadku, gdy w efekcie czynności, o których mowa w pkt i powyżej, saldo Rachunku Pomocniczego Agenta ma wartość dodatnią - Bank dokona transferu środków z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Główny Agenta. Niniejsze transfery środków pieniężnych mają doprowadzić do tego, żeby po ich dokonaniu saldo na Rachunku Pomocniczym Agenta było równe zeru.
    2. jeżeli przed dokonaniem czynności, o których mowa w lit. a powyżej Bank ustali, iż:
      1. co najmniej jeden Uczestnik niebędący Agentem posiada saldo Rachunku dodatnie (dalej: Uczestnik Dodatni i co najmniej jeden Uczestnik niebędący Agentem posiada Saldo Rachunku ujemnie (dalej: Uczestnik Ujemny - to wówczas Agent z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w jego Rachunku Pomocniczym, spłaci zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabędzie w ten sposób wierzytelności Banku względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego. Jednocześnie Uczestnicy Dodatni niebędący Agentem, z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich Rachunkach, spłacą zobowiązania Agenta, istniejące w Rachunku Pomocniczym Agenta, względem Banku i nabędą w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego,
      2. każdy z Uczestników innych niż Agent jest Uczestnikiem Dodatnim lub saldo Rachunku Uczestnika jest równe zeru - to wówczas Uczestnicy Dodatni, z wykorzystaniem środków pieniężnych, zgromadzonych na ich Rachunkach, spłacą zobowiązania Agenta, istniejące w Rachunku Głównym Agenta, względem Banku i nabędą w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,
      3. każdy z Uczestników innych niż Agent jest Uczestnikiem Ujemnym lub saldo Rachunku Uczestnika jest równe zeru - to wówczas Agent, z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w jego Rachunku Głównym spłaci zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabędzie w ten sposób wierzytelności Banku względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,
      4. każdy z Uczestników jest Uczestnikiem Dodatnim lub saldo Rachunku Uczestnika jest równe zeru - to wówczas Agent przejmie długi Banku względem Uczestników Dodatnich, w trybie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego. z tytułu przejęcia długów, Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości wartości nominalnej przejmowanych długów.
    3. na początku każdego Dnia Roboczego (następującego po Dniu Roboczym, w którym zostały dokonane operacje opisane w lit. a oraz b powyżej), w przypadku gdy w poprzednim Dniu Roboczym suma sald Rachunków miała wartość dodatnią, Bank dokona do godziny 07:00 transferów pieniężnych stanowiących równowartość sald Rachunków, z Rachunku Głównego na Rachunek Pomocniczy Agenta, a następnie Bank wykona jedną z poniższych operacji:
      1. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym Agent z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w Rachunku Pomocniczym Agenta spłacił zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabył w ten sposób wierzytelności Banku wobec Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, oraz Uczestnicy Dodatni spłacili z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich Rachunkach zobowiązania Agenta względem Banku istniejące w Rachunku Pomocniczym Agenta i nabyli w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (sytuacja z lit. b pkt i powyżej), to:
        • Bank spłaci wszystkie zobowiązana Uczestników Ujemnych względem Agenta powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabędzie w ten sposób wierzytelności Agenta względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Agenta w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, oraz
        • Bank spłaci wszystkie zobowiązania Agenta względem Uczestników Dodatnich, powstałe w Poprzednim Dniu Roboczym i nabędzie w ten sposób wierzytelności Uczestników Dodatnich względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Uczestników Dodatnich w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.
      2. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym, Uczestnicy Dodatni spłacili z wykorzystaniem środków pieniężnych na ich Rachunkach zobowiązania Agenta istniejące w Rachunku Głównym Agenta i nabyli w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (wszyscy Uczestnicy niebędący Agentem byli Uczestnikami Dodatnimi sytuacja z lit. b pkt II powyżej) - Bank spłaci wszystkie zobowiązania Agenta względem Uczestników Dodatnich powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabędzie w ten sposób wierzytelności Uczestników Dodatnich względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Uczestników Dodatnich, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.
      3. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym, Agent spłacił z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych na Rachunku Głównym Agenta zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabył w ten sposób wierzytelności Banku wobec Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (wszyscy Uczestnicy niebędący Agentami byli Uczestnikami Ujemnymi, sytuacja z lit. b pkt III powyżej) - Bank spłaci wszystkie zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Agenta powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabędzie w ten sposób wierzytelności Agenta względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Agenta, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.
      4. w przypadku, gdy w Poprzednim Dniu Roboczym każdy Uczestnik był Uczestnikiem Dodatnim oraz saldo Rachunków Agenta było dodatnie,a Agent przejął długi Banku względem Uczestników Dodatnich w trybie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego i Bank zapłacił z tego tytułu Agentowi wynagrodzenie równe wartości nominalnej przejmowanych długów (sytuacja z lit. b pkt IV powyżej) - Bank przejmie długi Agenta względem Uczestników Dodatnich w trybie art. 519 § 1 Kodeksu Cywilnegoi Agent zapłaci z tego tytułu Bankowi wynagrodzenie równe wartości nominalnej przejmowanych długów.
  6. Transfery pieniężne w ramach Struktury będą realizowane bez jakichkolwiek pożyczek pomiędzy Uczestnikami lub poręczeń ze strony Uczestników za spłatę zobowiązań wobec Banku.
  7. Transfery pieniężne, o których mowa powyżej będą wykonywane przez Bank w ramach świadczonej usługi cash pooling na podstawie odpowiednich zgód wyrażonych przez Uczestników, bez konieczności udzielania takich zgód w odniesieniu do każdej transakcji z osobna oraz na podstawie udzielonych przez Uczestników pełnomocnictw na rzecz Banku.
  8. Bank będzie naliczał odsetki od środków znajdujących się na Rachunku Głównym Agenta przy zastosowaniu stawki oprocentowania ustalanej zgodnie z Umową. Ponadto, Bank będzie naliczał odsetki należne od wzajemnych zobowiązań Uczestników przy zastosowaniu stawek określonych w załączniku do Umowy. Odsetki będą naliczane przez Bank w cyklach dziennych. Rozliczenie odsetek będzie realizowane raz w miesiącu, Pierwszego Dnia Roboczego każdego miesiąca jednak nie później niż 5 Dnia Roboczego po okresie rozliczeniowym.
  9. Z tytułu świadczenia przez Bank usługi cash pooling, Uczestnicy obciążani będą stałą opłatą.

Uczestnicy są polskimi rezydentami podatkowymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z uczestnictwem Spółki w przedstawionej w niniejszym wniosku Strukturze cash poolingu, zgodnie z Umową zawartą z Bankiem, na Spółce spoczywał będzie obowiązek zapłat podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC)...

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno Umowa, jak i czynności w ramach niej wykonywane nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). w konsekwencji uczestnictwo Spółki w Strukturze będącej przedmiotem niniejszego wniosku nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych po stronie Spółki.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r., o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. u. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm., dalej: ustawa PCC), podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  • umowy pożyczki,
  • umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  • umowy dożywocia,
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  • ustanowienie hipoteki,
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności,
  • umowy depozytu nieprawidłowego,
  • umowy spółki.

Ponadto, PCC podlegają zmiany powyższych umów, jeśli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem, jak równie orzeczenia sądów (w tym sądów polubownych) - jeśli wywołują one takie same skutki prawne, jak wymienione powyżej czynności cywilnoprawne.

Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć, iż opodatkowaniu PCC podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne enumeratywnie wymienione w ustawie PCC (wskazane powyżej).

Cash pooling, będąc usługą finansową, nie doczekał się w Polsce kompleksowego uregulowania prawnego. Istnieje co prawda przepis art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.), który odnosi się do oferowanych przez banki podatkowym grupom kapitałowym umów o skonsolidowane oprocentowanie. Przepis ten ma jednak bardzo ograniczony zakres zastosowania, gdyż dotyczy wyłącznie:

  • tzw. wirtualnego (notional) cash poolingu, w którym nie dochodzi do rzeczywistych przepływów środków pomiędzy rachunkami uczestników a rachunkiem pool leadera (agenta),
  • podatkowych grup kapitałowych.

Taki stan rzeczy powoduje, iż w przypadku cash poolingu tzw. rzeczywistego (a więc takiego, który jest przedmiotem niniejszego wniosku; ang. cash concentration) należy posiłkować się przepisami ogólnymi prawa cywilnego, bankowego i dewizowego a więc w szczególności przepisami o rachunkach bankowych, przelewach, poręczeniach, subrogacji i tajemnicy bankowej.

Brak uregulowania instytucji cash pooling w prawie polskim powoduje konieczność kształtowania jej w oparciu o treść art. 3531 Kodeksu cywilnego. Przepis ten statuuje zasadę swobody umów zwaną zasadą swobody kontraktowania. Zgodnie z tą zasadą strony mogą ukształtować treść umowy, a także wybrać kontrahenta według swego uznania, byleby treść stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, zasadom współżycia społecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzględnie wiążącym.

Mając na względzie powyższe Spółka stoi na stanowisku, że czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej na podstawie Umowy (która nie znajduje się w Kodeksie cywilnym i tym samym pozostaje Umową nienazwaną) nie mieści się zamkniętym katalogu art i ust. 1 ustawy PCC przedstawionym powyżej.

Należy zauważyć, iż Umowa ma na celu zapewnienie efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i poprawę płynności finansowej Uczestników. Treść Umowy, zdaniem Spółki, nie pozwala jej zidentyfikować jako czynności cywilnoprawnej znajdującej się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC.

Ponadto warto zauważyć, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. u. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm. dalej: ustawa VAT) do usług zwolnionych od podatku VAT należą usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W świetle aktualnego stanowiska organów podatkowych usługa polegająca na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) mieści się w zakresie usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje się na interpretację indywidualną z dnia 6 kwietnia 2011 r. nr IPPP1/443-33/11-2/BS, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził stanowisko podatnika, że: Oczywistym jest zatem, że Usługa cash-poolingu realizowana przez Bank w ramach cash-poolingu rzeczywistego, jest kompleksową usługą depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług zdefiniowaną w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu od 1 stycznia 2011 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, również ten fakt potwierdza, iż czynności wykonywane w ramach Umowy, składające się na usługę cash poolingu świadczoną przez bank nie mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W tym miejscu należy podkreślić, iż prawidłowość stanowiska prezentowanego przez Spółkę jest konsekwentnie potwierdzana przez organy skarbowe.

Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 10 listopada 2011 r., Nr IPPB2/436-376/11-2/MZ, wskazał, co następuje: Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. (...) Uczestnik cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy sprzedaży lub umowy zamiany. Tym samym, czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowa cash-poolingu nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. w związku z powyższym, czynności dotyczące przepływów finansowych i konsolidacji sald dokonywane w ramach cash-poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym, bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie powyższej czynności pod kątem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Takie samo stanowisko znajduje się m.in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 listopada 2011 r., Nr IBPBII/1/436-389/11/MZ, oraz z dnia 14 października 2011 r., Nr IBPBII/1/436-338/11/AA, w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 września 2011 r., Nr IPPB2/436-289/11-5/MZ, z dnia 10 listopada 2011 r., Nr IPPB2/436-376/11-2/MZ, jak również w interpretacji z dnia 16 grudnia 2011 r., Nr IPPB2/436-450/11-2/LS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

  1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  3. (uchylona),
  4. umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  5. umowy dożywocia,
  6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  7. (uchylona),
  8. ustanowienie hipoteki,
  9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  10. umowy depozytu nieprawidłowego,
  11. umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak wymienione powyżej czynności cywilnoprawne.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i lit. j) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są pożyczki i umowy depozytu nieprawidłowego.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Depozyt nieprawidłowy został natomiast uregulowany w art. 845 Kodeksu cywilnego. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego, analogicznie do umowy pożyczki, ma obowiązek zwrócić tę sama ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowy zarządzania środkami pieniężnymi pozostają na gruncie polskiego prawa umowami nienazwanymi. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umów. Nadmienia się, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowa cash-poolingu jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym wszystkie czynności dokonywane w ramach Umowy, nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem. Opodatkowaniu tym podatkiem będą podlegały natomiast czynności cywilnoprawne, o ile przybiorą postać którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wówczas zastosowanie może znaleźć art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy popartej treścią interpretacji indywidualnych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. u. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu