Skutki podatkowe zawierania umów pożyczek. - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4014.357.2022.4.JKU

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 14 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.357.2022.4.JKU

Temat interpretacji

Skutki podatkowe zawierania umów pożyczek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawierania umów pożyczek. Uzupełnili go Państwo –  w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 26 września 2022 r. (wpływ 30 września 2022 r.).

Opis zdarzenia przyszłego

M. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” albo „Wnioskodawca”) specjalizuje się w (…).

W przyszłości Spółka zamierza zaciągać pożyczki, na podstawie podpisywanych w tym zakresie umów, od podmiotu z grupy, tj. M.F., która jako osoba prawna posiada siedzibę w Wielkiej Brytanii (dalej: „MF”). Spółka będzie płacić odsetki od tych pożyczek na rzecz MF. Przedmiotowe pożyczki polegać będą na korzystaniu i spłacaniu przez Spółkę z dowolnych kwot pożyczki wynikających z bieżących potrzeb finansowych Spółki przy założeniu, że aktualne zadłużenie nie będzie wyższe niż przyznany kwotowo w umowie limit. Spółka zobowiązana będzie do spłaty pożyczek na rzecz MF.

MF, jako podmiot wyspecjalizowany w zarządzaniu finansami, w ramach swojej działalności gospodarczej zapewnia obsługę finansową podmiotom z grupy M., w tym m.in. udziela pożyczek, przyjmuje depozyty, świadczy usługi nettingu, obsługuje transakcje w ramach cash poolingu. W ramach tej działalności MF udziela lub będzie udzielać pożyczek różnym podmiotom wchodzącym w skład grupy kapitałowej, w związku z czym pożyczka/pożyczki udzielane na rzecz Spółki nie będą czynnością jednorazową lub sporadyczną. MF nie ma siedziby ani nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. MF jest podmiotem powiązanym ze Spółką, jednakże nie jest bezpośrednim udziałowcem Spółki.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce, natomiast MF jest podatnikiem podatku od towarów i usług w Wielkiej Brytanii.

Co do zasady, umowy pożyczki będą zawierane przez Spółkę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz/lub pieniądze będące przedmiotem tych umów w dniu ich zawarcia znajdować się będą w Polsce.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy pożyczki, o których mowa we wniosku nie będę podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, umowy pożyczki, o których mowa we wniosku nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W pierwszej kolejności wskazują Państwo, iż opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione enumeratywnie w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w tym  m.in. umowy pożyczki.

Jednakże, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wyłączono z opodatkowania te czynności cywilnoprawne (inne niż umowa spółki i jej zmiany), w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron zwolniona jest z tego podatku z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

— umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

— umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Jak wynika z powołanego wyżej przepisu dla stwierdzenia, czy umowy pożyczki, o których mowa w opisie zdarzenia przyszłego, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy rozstrzygnąć, czy czynność ta podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bądź chociażby jedna ze stron tej transakcji korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności.

Natomiast, zgodnie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, usługi udzielania pożyczek, które świadczone będą przez MF niewątpliwie należy zakwalifikować do usług, objętych zwolnieniem z opodatkowania z podatku od towarów i usług. Spółka jednocześnie złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidulanej w zakresie potwierdzenia takiej kwalifikacji w przedmiocie podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, w ocenie Spółki należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy MF świadczyć będzie na rzecz Spółki usługę polegającą na udzieleniu pożyczki, z tytułu której Spółka będzie podatnikiem podatku od towarów i usług i która jest przedmiotowo zwolniona z tego podatku, zastosowanie znajdzie wyłączenie z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku, gdyby powyższe nie miało zastosowania, Spółka pragnie także zauważyć, że zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

Odnosząc się do powyższego Spółka pragnie wskazać, że przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie wskazują, jakiego rodzaju podmioty zagraniczne można uznać za przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Zgodnie z literalną wykładnią powołanego wyżej przepisu, w ocenie Spółki nie jest konieczne, aby tego rodzaju podmiot zagraniczny miał formalny status banku lub innej instytucji finansowej. Przepis ten nie stawia także warunku zawarcia jakichkolwiek zapisów w dokumentach statutowych tego podmiotu. W opinii Spółki jedynym warunkiem, od którego spełnienia jest uzależniona możliwość zastosowania omawianego zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych jest zatem okoliczność, aby zakres faktycznie prowadzonej przez zagranicznego przedsiębiorcę działalności gospodarczej obejmował udzielanie pożyczek lub kredytów.

W opinii Spółki powyższy przepis znajduje także zastosowanie w odniesieniu do przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Wobec powyższego, skoro – jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego – MF jest przedsiębiorcą zagranicznym (spółką kapitałową z siedzibą w Wielkiej Brytanii), który został powołany w celu prowadzenia działalności w zakresie obsługi finansowej podmiotów grupowych oraz faktycznie prowadzi działalność polegającą m.in. na udzielaniu pożyczek podmiotom należących do tej samej grupy kapitałowej, to pożyczka/pożyczki udzielane przez MF będą korzystały także ze zwolnienia z podatku czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali się Państwo na interpretacje indywidualne.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo dane osoby podpisanej pod wnioskiem.

Ocena stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.):

Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży, przy umowie pożyczki – na biorącym pożyczkę.

Zgodnie art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Stawka podatku wynosi od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy:

Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1)rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2)rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z treści powołanego przepisu wynika, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca – pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że zamierzają Państwo zaciągać pożyczki, na podstawie podpisywanych w tym zakresie umów od podmiotu z grupy, który jako osoba prawna posiada siedzibę w Wielkiej Brytanii. Co do zasady, umowy pożyczki będą zawierane przez Spółkę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz/lub pieniądze będące przedmiotem tych umów w dniu ich zawarcia znajdować się będą w Polsce.

Należy stwierdzić, że opisane we wniosku umowy pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułudokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Na podstawie powołanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co do zasady, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub gdy przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z tego podatku (z wyjątkami określonymi w tym przepisie).

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowanie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, znak: ... wynika, że: z uwagi na to, że miejscem świadczenia usług jest terytorium kraju będą Państwo zobowiązani do ich rozliczenia na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto, usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie – usługa udzielania pożyczek przez Pożyczkodawcę na Państwa rzecz korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

A zatem, skoro opisane we wniosku umowy pożyczki będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to do przedmiotowych transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku opisane transakcje pożyczek są wyłączone z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, bezprzedmiotowa jest analiza zwolnienia przewidzianego w art. 9 pkt 10 lit. a ) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. 

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie – znak: ... .

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Inforamcji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy  Ordynacja podatkowa.