Temat interpretacji

Spółka świadczy usługi telekomunikacyjne w zakresie telefonii komórkowej jako operator sieci Plus GSM. W ramach prowadzonej działalności Spółka zawiera umowy promocyjne z klientami o świadczenie usług telekomunikacyjnych, ograniczając jednocześnie prawo klienta do wypowiedzenia umowy przez okres dwóch lat. Ograniczenie to wynika z Regulaminu akceptowanego przez klienta jako część zawieranej umowy. W przypadku wcześniejszego zerwania umowy przez klienta, Spółka posiada prawo do egzekwowania kar umownych za niewywiązywanie się z postanowień umowy. W celu wyegzekwowania należnych kwot kar umownych, Spółka wystawia wraz z ostatnią fakturą wezwania do zapłaty.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 13 lipca 2000 r., Nr 54, poz. 654 - dalej pdop) "Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności (...) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe". Art. 12 ust. 3 pdop stanowi, że "Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. (...)". W art 12 ust. 3a określona została data powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 z zastrzeżeniem ust 3b i 3c, jako dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca w którym nastąpiło:1)wydanie rzeczy, zbycie praw majątkowych oraz dostarczenie wszelkiej postaci energii lub2)wykonanie usługi, lub3)otrzymanie zapłaty za wykonanie świadczenia - w pozostałych przypadkach

Przepis przywołanego art. 12 ust. 1 pkt 1 pdop, stanowi, że przychodami z zastrzeżeniem art. 12 ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14 pdop, są m.in. otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Art. 12 ust. 3 pdop w swojej pierwszej części stanowi, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Z przepisu tego wynika, że wszelkie inne przychody niż przychody z działalności gospodarczej, są opodatkowane dopiero wówczas, gdy zostały otrzymane. Kary umowne płacone przez abonentów zalicza się również do tej kategorii przychodów, gdyż tytułem do jego uzyskania nie jest prowadzona działalność gospodarcza, lecz wykonywanie określonych postanowieniami umów cywilnoprawnych, świadczeń pieniężnych na rzecz Spółki. Dlatego też nie ma podstaw, aby traktować kwoty kar umownych jako przychód należny i w związku z tym poddawać go opodatkowaniu podatkiem dochodowym przed momentem ich faktycznego otrzymania.

Konkludując, w świetle przytoczonych przepisów, kary naliczone za nieprzestrzeganie postanowień umów, o których mowa w piśmie Spółki, są przychodem Spółki, która owe kary nalicza i pobiera, w momencie ich faktycznej zapłaty, ponieważ naliczanie i pobieranie tych kar nie jest związane z wykonywaną działalnością gospodarczą. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji działalności gospodarczej. W związku z tym należy przyjąć definicję zawartą w art. 3 pkt. 8 ustawy Ordynacja podatkowa, który stanowi, iż przez działalność gospodarczą rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów prawa o działalności gospodarczej, wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonujące taką działalność do przedsiębiorców. Określenie w art. 12 ust. 3a pdop, momentu uzyskania przychodu dotyczy przychodów związanych z działalnością gospodarczą a naliczanie i pobieranie kar umownych, stanowi jedynie efekt uboczny prowadzonej działalności gospodarczej i dlatego też przychód powstaje w momencie ich faktycznego otrzymania.