Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu w wyniku przeniesienia własności samochodu na pożyczkodawcę. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 11 września 2025 r. (wpływ 11 września 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca.

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest spółką kapitałową w Polsce (sp. z o.o. w likwidacji - A. Sp. z o.o. w likwidacji - „Spółka”), posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz jest czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca był leasingobiorcą (korzystającym) w stosunkach z leasingodawcą w zakresie leasingu operacyjnego pojazdu osobowego marki (...). 9 kwietnia 2025 r. Spółka dokonała wykupu przedmiotu leasingu i ww. pojazd osobowy stał się własnością Spółki. Podczas trwania stosunku leasingu, Spółka dokonywała odliczeń amortyzacyjnych oraz wrzucała fakturę comiesięczną wystawianą przez leasingodawcę Spółce w rozliczenia podatku VAT.

8 kwietnia 2025 r. wspólnik spółki, B.B., udzielił Spółce pożyczki jako wspólnik Spółki z zakreśleniem terminu jej spłaty. Udzielona pożyczka jest wolna od podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 9 pkt. 10) lit. i) ustawy o podatku od czynności w cywilnoprawnych). Spółka oświadczyła pożyczkodawcy, iż może mieć problemy finansowe związane ze spłatą zadłużenia. Zaproponowała jednakowoż, iż może przekazać pożyczkodawcy, w zamian za zwolnienie z długu, pojazd osobowy.

Pożyczkodawca zwróciła się do KIS z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej w zakresie kwestii podatkowej, która może powstać w jej sprawie osobistej. KIS wydała 24 czerwca 2025 r. interpretację indywidualną, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.398.2025.4.MZ, w której potwierdzała częściowo stanowisko pożyczkodawcy.

Aktualnie, powstałe zagadnienie prawne, budzące poważną wątpliwość po stronie Spółki, będące osnową pytania oraz stanowiska własnego wyrażonego w części dalszej.

W międzyczasie, Spółka oraz pożyczkodawca (w celu zapewnienia interesów pożyczkodawcy), planują zawrzeć umowę zastawu rejestrowego (kwestia ta jest irrelewantna pod kątem zadanego pytania).

Doprecyzowanie i uzasadnienie opisu stanu faktycznego

Spółka rozlicza podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

Samochód był wykorzystywany w sposób mieszany, tj. zarówno na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych.

W okresie obowiązywania umowy leasingu operacyjnego Spółka ponosiła przede wszystkim wydatki związane z zakupem paliwa, opłatami parkingowymi, nabyciem polis ubezpieczeniowych oraz korzystała z usług wulkanizacji.

Spółka zaliczała w koszty uzyskania przychodów raty leasingowe w proporcji 89,49%, przy czym wartość samochodu przy zawarciu umowy leasingu wynosiła X zł brutto. Opłaty z tytułu zakupu polis ubezpieczeniowych były zaliczane do kosztów proporcjonalnie do wartości samochodu przyjętych do ubezpieczenia. Pozostałe koszty eksploatacyjne Spółka ujmowała w kosztach podatkowych w wysokości 75%.

Faktyczna cena wykupu samochodu wynosiła X zł, w tym X zł netto oraz 50% podatku VAT w wysokości X zł.

Po wykupie samochód był wykorzystywany w sposób mieszany, tj. zarówno do działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych.

Samochód został zaliczony do środków trwałych Spółki.

Wykup samochodu został sfinansowany ze środków udzielonej pożyczki.

Umowa pożyczki była oprocentowana.

Kwota (wartość rynkowa pojazdu - dop. organu) pokryje wartość udzielonej pożyczki.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1)Czy przeniesienia własności pojazdu osobowego, wykupionego przez Spółkę po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego oraz wniesieniu pojazdu jako środka trwałego do majątku Spółki, na rzecz Wspólnika w celu wygaśnięcia umowy pożyczki udzielonej przez Wspólnika Spółce (datio in solutum) powoduje obowiązek uiszczenia przez Spółkę podatku dochodowego od osób prawnych?

2)Czy przeniesienia własności pojazdu osobowego, wykupionego przez Spółkę po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego oraz wniesieniu pojazdu jako środka trwałego do majątku Spółki, na rzecz Wspólnika w celu wygaśnięcia umowy pożyczki udzielonej przez Wspólnika Spółce (datio in solutum) powoduje obowiązek skorygowania deklaracji podatkowych VAT przez Spółkę za cały okres trwania leasingu?

Niniejsza interpretacja dotyczy rozstrzygnięcia w podatku dochodowego do osób prawnych (pytanie nr 1). W przedmiocie podatku od towarów i usług (pytanie nr 2) wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

W przypadku samochodów osobowych ustawodawca przewidział limit w wysokości 150 000 zł (pozostałe samochody osobowe) dotyczące uwzględniania w kosztach uzyskania przychodów: odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia auta (art. 16 ust. 1 pkt 4 PDOPrU) oraz opłat leasingowych w części stanowiącej spłatę przedmiotu leasingu (art. 16 ust. 1 pkt 49a PDOPrU).

W interpretacja indywidualnej Dyrektora KIS z 19.8.2021 r. (0114-KDIP2-2.4010.140.2021.2.ASK). wskazano, że podatnikowi: „(…) będą przysługiwać dwa limity odnoszące się do kwoty 150 000 zł w odniesieniu do zawartej umowy leasingu operacyjnego, tj. jeden wynikający z art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy o CIT (dotyczący opłat wynikających z umowy leasingu), a drugi określony w art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT dotyczący ewentualnych odpisów amortyzacyjnych dokonywanych po wykupie przedmiotu umowy leasingu operacyjnego”.

Opłaty z tytułu umowy leasingu (zasadniczo: opłata wstępna i raty leasingowe) są zatem limitowane odrębnie od opcji wykupu/opłaty końcowej. Podkreślił to także Dyrektor KIS, który w interpretacji indywidualnej z 19.8.2021 r. (0114-KDIP3-2.4011.503.2021.1.MG, Legalis) wprost wskazał, że: „(…) opłaty końcowej nie należy uwzględniać przy obliczaniu wartości samochodu osobowego dla wyliczenia proporcji, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pod katem osób fizycznych)”.

(…) przeniesienie pojazdu na rzecz wspólnika Spółki w zamian za wygaśnięcie (spłatę) pożyczki nie spowoduje po stronie Spółki przychodu podatkowego (…). Przemawia za tym wykładnia celowościowa - brak spłaty pożyczki powoduje, iż wymagalna pożyczka uprawnia wspólnika Spółki do złożenia pozwu w przedmiocie jej zwrotu (w tym dodatkowo o zabezpieczenie jego powództwa w trybie art. 730 i nast. k.p.c. poprzez orzeczenie przez sąd zakazu zbycia pojazdu). Po wydaniu wyroku zasądzającego, wspólnik będzie uprawniony w ramach postępowania egzekucyjnego do zlicytowania pojazdu lub przejęcie jego własności.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska jako nieobjęte pytaniem, nie podlegają rozpatrzeniu w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

Z wniosku wynika, że są Państwo spółką kapitałową w likwidacji, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka rozlicza podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Byli Państwo leasingobiorcą (korzystającym) w stosunkach z leasingodawcą w zakresie leasingu operacyjnego pojazdu osobowego marki (...). 9 kwietnia 2025 r. dokonali Państwo wykupu przedmiotu leasingu i ww. pojazd osobowy stał się Państwa własnością. Podczas trwania umowy leasingu, dokonywali Państwo odliczeń amortyzacyjnych oraz wrzucali comiesięczną fakturę wystawianą Państwu przez leasingodawcę w rozliczenia podatku VAT.

8 kwietnia 2025 r. Państwa wspólnik udzielił Państwu oprocentowanej pożyczki z zakreśleniem terminu jej spłaty. Oświadczyli Państwo pożyczkodawcy, że mogą mieć Państwo problemy finansowe związane ze spłatą zadłużenia. Zaproponowali Państwo jednak, że mogą przekazać pożyczkodawcy, w zamian za zwolnienie z długu, pojazd osobowy.

Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy przeniesienia własności pojazdu osobowego, wykupionego przez Spółkę po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego oraz wniesieniu pojazdu jako środka trwałego do majątku Spółki, na rzecz Wspólnika w celu wygaśnięcia umowy pożyczki udzielonej przez Wspólnika Spółce (datio in solutum) powoduje obowiązek uiszczenia przez Spółkę podatku dochodowego od osób prawnych.

Ponownie zaznaczyć należy, że zakres rozpatrywanego wniosku ORD-IN w analizowanej sprawie wyznacza sformułowane przez Państwa pytanie, którego istota dotyczy skutków podatkowych zwolnienia z długu w wyniku przeniesienia własności samochodu na pożyczkodawcę (datio in solutum).

Ustawa o CIT nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń zaliczanych do tej kategorii. W myśl z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Na podstawie ww. art. 12 ust. 1 ustawy o CIT można zatem stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „otrzymane” oznacza, że momentem powstania przychodu pieniężnego jest moment otrzymania, czyli wpływu bezpośrednio do majątku podatnika - względnie na jego rachunek - wymienionych środków, skutkującego powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, którymi może rozporządzać.

Na podstawie przywołanego art. 12 ust. 1 ww. ustawy można stwierdzić, że podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej, a także otrzymane z innych tytułów. Jednocześnie stwierdzić należy, że podatek dochodowy od osób prawnych posiada cechy podatku powszechnego, tj. podatku, który jest ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Ustawodawca nie zastrzega, że przychodem są tylko wymienione w art. 12 ustawy o CIT pożytki, które są wprost wynikiem realizacji celu działalności gospodarczej osoby prawnej. Wszelkie wpłaty pieniężne, o ile spełniają inne wymagania podane w rozdziale 2 ustawy, mogą być uznane za przychód osoby prawnej zwłaszcza, że listę pożytków - stanowiącą katalog zamknięty, którego zakres nie podlega rozszerzeniu, czy też zawężeniu - które nie mogą być zaliczone do przychodów zawarto w ust. 4 cytowanego przepisu.

Jednocześnie wskazać należy, że za przychód podatkowy w rozumieniu przepisów prawa podatkowego mogą zostać uznane tylko takie przysporzenia podatnika, które mają charakter definitywny, tj. w sposób bezzwrotny i trwały powiększają jego majątek. Przychody należne to bowiem wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. „Należność” odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia.

Przepisy ustaw podatkowych nie definiują pojęcia przychód należny, w związku z tym wyjaśnienia powyższego pojęcia należy szukać na gruncie tej gałęzi prawa, która zajmuje się problematyką zobowiązań między podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Regulację prawną w tym zakresie zawierają przepisy prawa cywilnego, zgodnie z którymi świadczenie staje się wymagalne, a tym samym należne, w momencie, który przewiduje umowa zawarta pomiędzy stronami. Zatem zgodnie z zasadami wykładni systemowej, powyższa interpretacja pojęcia świadczenia należnego będzie miała zastosowanie na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Oznacza to, że przychodem należnym jest przychód, którego na podstawie umowy podatnik może żądać od swojego dłużnika. Zatem powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

W myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Na podstawie tych przepisów stwierdzam, że samo udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkobiorcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Inaczej rzecz biorąc, kwota przenoszona na drugą stronę w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla niej definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem obojętnym pod względem prawnopodatkowym. Opodatkowaniu podlegają jedynie uzyskane odsetki od pożyczek, które dla pożyczkodawcy stanowią realne przysporzenie majątkowe.

Stosownie do art. 453 Kodeksu cywilnego:

Celem powyższej konstrukcji świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum) - jest wygaśnięcie istniejących między stronami zobowiązań przez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w pierwotnej umowie. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty pożyczki), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste spełnienie świadczenia przez dłużnika.

Przy czym ocena skutków podatkowych w związku z likwidacją spółki wymaga ustalenia, czy w sytuacji zwolnienia z długu (datio in solutum) w wyniku przeniesienia własności samochodu na pożyczkodawcę, po Państwa stronie powstanie przychód podatkowy, czy też nie.

Przepisem, który znajduje zastosowanie do sytuacji przedstawionej we wniosku jest art. 14a ustawy o CIT, zgodnie z którym:

Przepis ten wprost określa, w jaki sposób podatnik przekazujący majątek likwidacyjny wspólnikowi powinien ustalić wysokość tego przychodu - jest nim wysokość zobowiązania z tego tytułu uregulowanego poprzez dokonanie świadczenia niepieniężnego.

Na podstawie art. 14 ust. 1, 2 i 3 ustawy o CIT:

Wyżej przywołane przepisy wprost określają, w jaki sposób spółka przekazująca majątek tytułem dywidendy czy też majątek likwidacyjny swoim wspólnikom powinna ustalić wysokość tego przychodu. Jest nim wysokość zobowiązania z tego tytułu uregulowanego poprzez dokonanie świadczenia niepieniężnego. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego.

Czynności opisane przez Państwa we wniosku, tj. zwolnienie z długu Spółki w likwidacji w wyniku przeniesienia własności samochodu na pożyczkodawcę - wspólnika Spółki, spowodują powstanie przychodu podatkowego rozpoznanego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT w związku z art. 14a ust. 1 tej ustawy.

Zatem przepis art. 14a ustawy o CIT dotyczy sytuacji, w której podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie likwidowanej spółki. Z taką sytuacją mamy do czynienia w analizowanej sprawie.

Podsumowując, przekazanie wspólnikowi składnika majątku (samochodu) tytułem zwolnienia z długu w związku z likwidacją spółki, prowadzi do wygaśnięcia Państwa zobowiązania z tego tytułu. W ten sposób Spółka jako dłużnik zwolni się z długu, a ww. składnik majątku będzie przysługiwał wspólnikowi. Tym samym po stronie Spółki powstanie przychodu na podstawie art. 14a ustawy o CIT.

W tych okolicznościach stwierdzić należy, że przeniesienie pojazdu na rzecz wspólnika Spółki w zamian za wygaśnięcie (spłatę) pożyczki, powoduje po stronie Spółki powstanie przychodu podatkowego.

Państwa stanowisko w odniesieniu do pytania nr 1 należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Biorąc pod uwagę powyższe, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. W przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.