Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pt. „(…)”. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt. 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.) do obligatoryjnych zadań własnych gminy należą m.in. sprawy z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. Ponadto zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z 1 dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 244) gmina jest odpowiedzialna za utrzymanie bojowe jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych. W ramach realizacji zadania własnego gmina zapewnia tym jednostkom obiekty, pojazdy i sprzęt specjalistyczny, środki ochrony indywidualnej, umundurowanie, w tym umundurowanie wyjściowe, środki łączności oraz ich utrzymanie.

Gmina (…) realizuje projekt pn. „(…)” finansowany z Funduszy Europejskich dla (…) 2021-2027. 22 maja 2024 r. została zawarta umowa o partnerstwie, na podstawie którego Liderem projektu jest Województwo (…) z siedzibą w (…) a Gmina (…) jest partnerem projektu. Partnerstwo ustanowiono na rzecz realizacji Projektu pn. „(…)” polegającego na zakupie nowych średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych dla jednostek ochotniczych straży pożarnych z obszaru województwa (…).

Porozumienie określa obowiązki i prawa stron umowy. Lider projektu w imieniu Partnera odpowiedzialny jest za kontakty z (…) oraz osobami trzecimi, w tym także do zawarcia umowy z Wykonawcą w imieniu Partnerów, którzy udzielili jej stosownych uprawnień (w tym Gmina (…) jako strona porozumienia).

Województwo (…) przeprowadziło postępowanie na podstawie przepisów ustawy Prawa zamówień publicznych w celu wyboru najkorzystniejszej oferty na zakup średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych (wynagrodzenie za dostawę samochodu marki (…) dla Gminy (…) wynosi (…) zł, dofinansowanie ze środków unijnych wynosi (…) zł co stanowi 65 % kosztów kwalifikowanych, wkład własny Gminy (…) wynosi (…) zł). Samochód ten zostanie użyczony Ochotniczej Straży Pożarnej w (…), która jest włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Termin dostawy i protokolarnego odbioru samochodu planowany jest na 29 lipca 2025 r. Po odbiorze samochodu Wykonawca dostarczy fakturę wystawioną na Gminę (…) (Nabywca). Do realizacji projektu unijnego został wyodrębniony rachunek bankowy, z którego nastąpi zapłata za fakturę i wpłynie dofinansowanie.

Przedmiot projektu nie będzie w żadnym zakresie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina realizuje zadanie z zakresu ochrony przeciwpożarowej w ramach swojej działalności statutowej. Zadanie to jest obligatoryjnym zadaniem publicznym, wykonywanym w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność i nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej.

Stosowanie do art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług tylko przy czynnościach realizowanych w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, mającej charakter odpłatnej działalności gospodarczej np. sprzedaż, wynajem, dzierżawa, świadczenie odpłatnych usług itd. Zakupiony samochód strażacki nie będzie wykorzystywany do działalności odpłatnej. Tylko będzie służył do ratowania ludzi i dóbr naturalnych i materialnych podczas klęsk żywiołowych, tj. pożar, powódź, wypadek itd. Za te działania Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat, tylko będzie w powyższym zakresie realizowała zadania publiczne. Gmina wykonuje powyższe zadania za pośrednictwem ochotniczych straży pożarnych i za ich utrzymanie bojowe ponosi odpowiedzialność Gmina.

Ochotnicza Straż Pożarna w (…) działa jako stowarzyszenie i nie prowadzi działalności gospodarczej w powyższym zakresie. Użyczony przedmiot projektu będzie wykorzystywany tylko do działalności związanej z ochroną przeciwpożarową i przeciwpowodziową, która jest jej działalnością statutową i nieodpłatną. Efekt projektu będzie wykorzystywany zatem tylko do ochrony życia i zdrowia mieszkańców oraz środowiska naturalnego.

Pytanie

Czy Gminie (…) przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z realizacją projektu pn. „(…)” finansowanego z Funduszy Europejskich dla (…) 2021-2027?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Dla oceny przysługującego prawa do odliczenia podatku VAT konieczne jest ustalenie, czy nabywane towary i usługi zostały nabyte przez podatnika VAT oraz czy są związane z dokonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

W przedstawionej wyżej sytuacji, Gmina nie działa jako podmiot działalności gospodarczej i nie pobiera z tego tytułu opłat, lecz występuje jako podmiot publiczny realizujący zadania obligatoryjne.

Zakres tej działalności to sfera publiczna, nieodpłatna, związana z realizacją własnych zadań publicznych w zakresie ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. Średni samochód pożarniczo-gaśniczy marki (…) (efekt projektu) będzie przeznaczony dla jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w (…), która jest włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego i do jej zadań należy: prowadzenie działań ratowniczy, zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów, klęsk żywiołowych, wyjazdy alarmowe do miejscowych zagrożeń m.in. wypadków komunikacyjnych, rolniczych, wykonywanie pierwszej pomocy oraz kwalifikowanej pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, zabezpieczenie obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, określonego w powiatowym planie ratowniczym.

OSP (…) będzie wykorzystywała samochód tylko do celów realizacji zadań przeciwpożarowych (nieodpłatnie), na podstawie umowy użyczenia zawartej z Gminą (…). Efekt projektu nie będzie wykorzystywany do odpłatnej działalności przez Ochotniczą Straż Pożarną w (…), tylko do realizacji obligatoryjnych zadań własnych Gminy (…).

Reasumując zadanie jest realizowane przez Gminę (…) w ramach jej działalności statutowej - jest ono zadaniem publicznym nałożonym odrębnymi przepisami, wykonywanym w imieniu własnym i na jej własną odpowiedzialność (zgodnie z art. 7 ust.1 pkt. 14 ustawy o samorządzie gminnym) i nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej.

Przedstawiona sytuacja wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, ponieważ produkt projektu nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym Gmina (…) uważa, że nie przysługuje jej prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z zakupem średniego samochodu pożarniczo-gaśniczego marki (…), który ma być użyczony na podstawie umowy użyczenia Ochotniczej Straży Pożarnej w (…).

Indywidualna Interpretacja Izby Skarbowej jest wymagana do realizacji projektu. (Uchwała Nr (…) Zarządu Województwa (…) z dnia 3 czerwca 2025 r. w załączniku nr 14.)

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odliczenia podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, może więc dokonać zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT pod warunkiem, że nabyte towary i usługi są lub będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym:

W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do treści art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z realizacją projektu pn. „(…)” finansowanego z Funduszy Europejskich dla (…) 2021-2027.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT naliczonego, jakim jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, nie został spełniony. Jak wskazali Państwo, przedmiot projektu nie będzie w żadnym zakresie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zakupiony samochód strażacki udokumentowany fakturą wystawioną na Gminę nie będzie wykorzystywany do działalności odpłatnej, zostanie użyczony Ochotniczej Straży Pożarnej w (…) i będzie służył do ratowania ludzi i dóbr naturalnych i materialnych podczas klęsk żywiołowych, tj. pożar, powódź, wypadek itd. Za te działania nie będą Państwo pobierać żadnych opłat.

Zatem, nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury zakupowej wystawionej na Państwa, dokumentującej nabycie samochodu strażackiego w ramach wydatków na realizację projektu pn.: „(…)”.

W konsekwencji, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.