
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z – brak daty sporządzenia wniosku – o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działalności Wydzielanej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy – wskutek czego do jego zbycia, w wyniku Podziału nie miały zastosowania przepisy ustawy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą prawną (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) działającą w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych z rezydencją podatkową na terenie RP oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm., dalej: „ustawa o VAT”).
Głównym przedmiotem działalności Spółki ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym jest „61.10.Z Działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej”.
Do (...)2025 r. (tj. do dnia poprzedzającego przeprowadzenie podziału przez wydzielenie) w ramach działalności Spółki można było wyodrębnić dwa jej podstawowe obszary – pion hurtowy oraz pion detaliczny.
Jedną z gałęzi działalności stanowiło świadczenie usług w zakresie dostarczania dostępu do sieci nternet (sieć światłowodowa i sieć radiowa), a także telewizji i telefonii na rzecz klientów końcowych (dalej łącznie jako: „pion detaliczny” lub „Działalność Pozostająca”).
Spółka posiadała również odrębny rodzaj działalności gospodarczej w postaci oferowania dostępu do sieci światłowodowej innym operatorom telekomunikacyjnym, którzy za jej pomocą świadczą usługi na rzecz klientów detalicznych (dalej łącznie jako: „pion hurtowy” lub „Działalność Wydzielana”).
Oba piony działalności, przed przeprowadzeniem podziału, funkcjonowały jako formalnie wyodrębnione wewnętrzne jednostki organizacyjne, posiadające przypisane do siebie składniki majątku materialne i niematerialne, w tym aktywa, pasywa, przychody, koszty, prawa i obowiązki wynikające z umów z personelem oraz pozwolenia i inne decyzje związane z wykonywaniem zadań poszczególnych jednostek organizacyjnych. Do każdego z pionów działalności przypisane zostały również określone zadania gospodarcze (realizowane przy pomocy przypisanych składników majątku), osoby odpowiedzialne za kierowanie poszczególnymi pionami działalności, rachunki bankowe oraz określone zostały zasady i zobowiązanie do prowadzenia odrębnej ewidencji operacji gospodarczych.
Wyodrębnienie to znalazło odzwierciedlenie w dokumentacji wewnętrznej Spółki w postaci:
•oświadczeń zarządu o wyodrębnieniu organizacyjnym i finansowym pionów działalności,
•dokumentu w postaci instrukcji dla księgowości określającego zasady prowadzenia odrębnej ewidencji operacji gospodarczych dla każdego z pionów.
W związku z podjęciem decyzji o przeprowadzeniu podziału przez wydzielenie, wyodrębnienie znalazło również odzwierciedlenie w planie podziału, szczegółowo określającym składniki majątku przypisane do każdego z pionów działalności.
W ramach działalności pionu hurtowego Spółka koncentrowała się na świadczeniu usług udostępniania infrastruktury telekomunikacyjnej oraz prac instalacyjnych na rzecz jednego podmiotu na podstawie umowy.
Świadczone usługi polegały m.in. na:
-umożliwieniu dostępu telekomunikacyjnego w zakresie szerokopasmowego dostępu do lokalnej Pętli Abonenckiej;
-dzierżawie ciemnych włókien światłowodowych;
-dzierżawie kanalizacji kablowej;
-przyjmowaniu zgłoszeń dotyczących awarii oraz podejmowanie działań mających na celu usunięcie awarii;
-sprawowaniu nadzoru nad pracami wykonywanymi w związku z koniecznością usunięcia awarii oraz weryfikacji poprawności takich prac.
W praktyce branży, w której działa Spółka, świadczenie usług teleinformatycznych może mieć miejsce w oparciu o infrastrukturę sieciową stanowiącą własność przedsiębiorcy, lub stanowiącą własność podmiotów trzecich (zwykle na podstawie umów dzierżawy). Wnioskodawca dysponował własną infrastrukturą sieciową, która umożliwiała hurtowy dostęp do sieci światłowodowej oraz sieci radiowej. Był również w posiadaniu stosownych zezwoleń, koncesji oraz infrastruktury towarzyszącej.
W związku z odrębną specyfiką działalności prowadzonej w ramach pionu detalicznego i pionu hurtowego (w szczególności z uwagi na różnego rodzaju ryzyka biznesowe towarzyszące obu obszarom działalności oraz optymalizację kosztów), w ślad za aktualnymi trendami branży, w której Spółka działa, wspólnicy Spółki podjęli decyzję o prawnym oddzieleniu działalności prowadzonej przez Spółkę w poszczególnych obszarach.
Rozdzielenie obu obszarów działalności motywowane było również potencjalną możliwością sprzedaży części przedsiębiorstwa, w ramach której prowadzona była działalność związana z hurtowym dostępem do sieci światłowodowej na rzecz zewnętrznego inwestora, który nie był zainteresowany prowadzeniem działalności w ramach modelu detalicznego na rzecz klienta końcowego i dostępu do sieci radiowej. Inwestor ten specjalizuje się w działalności teleinformatycznej w modelu hurtowego dostępu do sieci światłowodowej.
Wydzielenie miało przyczynić się do potencjalnego zmniejszenia złożoności transakcji, uproszczenia procesu due diligence oraz wyceny, co w konsekwencji miało pozwolić na skrócenie czasu potrzebnego do zamknięcia potencjalnej transakcji.
Mając na uwadze powyższe, Wspólnicy Spółki podjęli decyzję o przeprowadzeniu podziału Spółki w formie podziału przez wydzielenie (dalej: „Podział”) zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm; dalej: „KSH”) przez przeniesienie części majątku Spółki dzielonej do istniejącej spółki (…) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, będącej polskim rezydentem podatkowym (dalej: „Spółka Przejmująca”).
W ramach Podziału, do Spółki Przejmującej przeniesione zostały składniki materialne i niematerialne związane z prowadzeniem działalności w zakresie hurtowego dostępu do sieci światłowodowej (pion hurtowy). Pozostała część działalności Spółki pozostała w Spółce (pion detaliczny).
Intencją Udziałowców Spółki było, by na Spółkę Przejmującą przeniesiony został majątek (głównie infrastruktura sieci światłowodowej), zobowiązania oraz personel związany z działalnością w pionie hurtowym.
Po dokonaniu podziału Spółka kontynuuje dotychczasową działalność prowadzoną w ramach pionu detalicznego, przy czym odmiennie niż dotychczas, wykorzystuje sieć światłowodową należącą do podmiotu trzeciego, co zbliża dotychczasowy model biznesowy do zyskującego rosnącą popularność standardu opartego o specjalizację poszczególnych uczestników rynku (outsourcing infrastruktury sieciowej).
Oparcie działalności w pionie detalicznym o cudzą infrastrukturę sieciową upraszcza prowadzenie działalności, w szczególności poprzez wyłączenie konieczności budowy i ponoszenia nakładów inwestycyjnych na sieć oraz jej utrzymanie, a także wyłączenie ryzyk biznesowych związanych z utrzymaniem infrastruktury sieciowej (np. związanych z uszkodzeniem sieci w wyniku zdarzeń losowych).
W przypadku powodzenia rozważanej transakcji z inwestorem Spółka korzystać będzie najprawdopodobniej między innymi z infrastruktury sieciowej udostępnionej odpłatnie przez Spółkę Przejmującą (jeśli przedmiotem transakcji z inwestorem będą udziały w Spółce Przejmującej), albo przez inwestora lub podmiot z nim powiązany, który nabędzie infrastrukturę sieciową od Spółki Przejmującej (w przypadku transakcji z inwestorem obejmującej poszczególne aktywa). W takiej sytuacji Spółka osiągać będzie korzyści wynikające z wyspecjalizowania inwestora w działalności hurtowej, w szczególności z faktu, iż inwestor ten zamierza nabyte (niezależnie od formy prawnej transakcji) zasoby infrastruktury sieciowej stopniowo integrować z własnymi, istniejącymi zasobami. W rezultacie pozwoli to Spółce na korzystanie w przyszłości z sieci o poszerzającym się zasięgu oraz ulepszanych stopniowo parametrach technicznych. Specjalizacja inwestora w działalności hurtowej i związany z tym efekt skali może również oznaczać dla Spółki redukcję kosztów prowadzenia działalności w porównaniu do stanu dotychczasowego.
W przypadku, gdyby rozważana transakcja z inwestorem nie doszła do skutku, Spółka będzie kontynuować działalność w ramach pionu detalicznego wykorzystując do tego infrastrukturę sieciową udostępnianą Spółce odpłatnie przez Spółkę Przejmującą. W takim wypadku Spółka Przejmująca będzie kontynuować i rozwijać działalność Spółki w ramach hurtowego udostępniania sieci światłowodowej, przy czym oprócz klientów zewnętrznych świadczyć będzie usługi na rzecz Spółki.
Proces Podziału poprzedzony został organizacyjnym wyodrębnieniem części przedsiębiorstwa Spółki wykorzystywanej do prowadzenia działalności w ramach hurtowego dostępu do sieci światłowodowej. W strukturze przedsiębiorstwa doszło do wyodrębnienia wewnętrznych jednostek organizacyjnych pionu hurtowego i detalicznego. Do każdej z jednostek przypisane zostały odrębne składniki materialne i niematerialne, rachunek bankowy oraz była prowadzona odrębna ewidencja operacji gospodarczych. Wyodrębnienie to nastąpiło na podstawie wspomnianych wcześniej oświadczeń zarządu o wyodrębnieniu organizacyjnym i finansowym. Wyodrębnienie znalazło również swoje odzwierciedlenie w przygotowanym planie podziału. Przygotowana została również, wspomniana wcześniej, dokumentacja wewnętrzna w postaci instrukcji dla księgowości.
W ramach przeprowadzonego Podziału, zgodnie z planem podziału, na rzecz Spółki Przejmującej przekazane zostały następujące składniki materialne i niematerialne, które wchodziły w skład Działalności Wydzielanej (pionu hurtowego):
1.Infrastruktura telekomunikacyjna składająca się na sieć światłowodową, w szczególności:
a)lokalizacje sieci telekomunikacyjnej,
b)infrastruktura telekomunikacyjna,
c)infrastruktura techniczna,
d)instalacje telekomunikacyjne budynków,
e)infrastruktura krytyczna,
f)sieć telekomunikacyjna, w tym sieć szerokopasmowa oraz
g)urządzenia z dostępem pasywnym, w tym zakończenia sieci, punkty styku, przyłącza telekomunikacyjne i telekomunikacyjne urządzenie końcowe.
2.Prawa i obowiązki (w tym zobowiązania pieniężne) związane z wytworzeniem i prawidłowym funkcjonowaniem ww. infrastruktury światłowodowej wynikające m.in. z:
a)umów dostępu do kanalizacji oraz słupów telekomunikacyjnych,
b)umów z dostawcami energii elektrycznej,
c)służebności przesyłu pozwalających na korzystanie przez Spółkę w ograniczonym zakresie z cudzych nieruchomości,
d)zgód dostępowych na umieszczenie elementów sieci Spółki,
e)decyzji administracyjnych,
f)umów dzierżawy gruntu pod szafy telekomunikacyjne.
3.Dokumentacja techniczna i geodezyjna ww. infrastruktury światłowodowej.
4.Należności o charakterze pieniężnym związane z działalnością pionu hurtowego, w tym m.in. należności z tytułu udostępniania infrastruktury telekomunikacyjnej na rzecz dotychczasowego kontrahenta.
5.Prawa i obowiązki (w tym zobowiązania pieniężne) wynikające z umów o pracę łączących Spółkę z dwoma pracownikami (administratorem sieci i osoby zajmującej się obsługą biurową).
6.Licencje oraz bazy danych programu do paszportyzacji sieci.
7.Prawa i obowiązki wynikające z umowy rachunku bankowego dot. pionu hurtowego (w tym środki pieniężne na rachunku).
8.Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności.
W majątku Spółki po przeprowadzeniu podziału pozostały składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania (rezerwy na zobowiązania) i inne składniki pozwalające na prowadzenie działalności w dotychczasowym zakresie w ramach Działalności Pozostającej.
W tym w szczególności:
1.Infrastruktura sieci radiowej, w tym m.in. kanały telekomunikacyjne.
2.Prawa i obowiązki (w tym należności i zobowiązania pieniężne) związane z działalnością prowadzoną w ramach pionu detalicznego wynikające m.in. z:
a)umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych z klientami końcowymi (klientami indywidualnymi),
b)umów z personelem odpowiedzialnym za sprzedaż usług klientom detalicznym, bieżącą obsługę klienta detalicznego, zarządzanie należnościami abonenckimi, instalację i konfigurację urządzeń końcowych w lokalach, obsługę reklamacji i zgłoszeń serwisowych, obsługę serwisu internetowego Spółki (pracownicy, współpracownicy),
c)umów rachunku bankowego dot. rachunków niezwiązanych z Działalnością Wydzielaną,
d)umów z zewnętrznymi usługodawcami świadczącymi na rzecz Spółki usługi utrzymaniowe związane z pionem detalicznym,
e)prawa do wykorzystania nazw handlowych usług oferowanych na rzecz dotychczasowych klientów pionu detalicznego.
3.Urządzenia udostępniane klientom końcowym (np. routery, dekodery telewizyjne).
4.Zapasy (w tym np. kable).
5.Sprzęt komputerowy wykorzystywany na potrzeby biurowe oraz utrzymanie serwisu internetowego dot. pionu detalicznego.
6.Licencje/prawa majątkowe przypisane do oprogramowania (z wyjątkiem oprogramowania przypisanego do Działalności Wydzielanej).
7.Wyposażenie biurowe, w tym m.in. meble, sprzęt elektroniczny, akcesoria biurowe, komputery.
8.Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych.
Wyodrębnienie części działalności związanej z prowadzeniem działalności pionu hurtowego oraz pionu detalicznego zostało przeprowadzone na trzech płaszczyznach, tj. wyodrębnienie organizacyjne, wyodrębnienie finansowe oraz wyodrębnienie funkcjonalne.
Zespoły te nie stanowią „przypadkowych” zbiorów składników – są one ze sobą powiązane w sposób funkcjonalny, przez co należy rozumieć, że zespoły te jako całość nadają się do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach pionu detalicznego i hurtowego, a kryteria doboru składników do poszczególnych zespołów podyktowane zostały zdolnością zespołów jako całości do realizowania określonych zadań gospodarczych.
Przy czym, należy zwrócić uwagę, że w działalności Spółki przed przeprowadzeniem podziału w jednym podmiocie gospodarczym skupione były zadania dotyczące dwóch pionów prowadzonej działalności, a tym samym niektóre zasoby były „współdzielone” przez oba te obszary. Przede wszystkim mowa tu o infrastrukturze sieciowej sieci światłowodowej.
W związku z powyższym w okresie między przypisaniem do Działalności Wydzielanej przynależnych składników majątku i zobowiązań a Podziałem, w księgach rachunkowych Spółki ewidencjonowane były na bieżąco stosowne wewnętrzne rozliczenia przychodów i kosztów między pionem hurtowym a pozostałą częścią przedsiębiorstwa Spółki polegające na:
·przypisaniu Działalności Wydzielanej stosownych przychodów z tytułu udostępnienia sieci światłowodowej na potrzeby działalności Spółki w ramach pionu detalicznego,
·przypisaniu Działalności Pozostającej kosztów udostępnienia sieci światłowodowej przez Działalność Wydzielaną na potrzeby działalności Spółki w ramach pionu detalicznego.
Spółka prowadziła swoją ewidencję księgową w sposób, który umożliwiał wewnętrzne przyporządkowanie określonych składników majątkowych do osiąganych przychodów i kosztów, a także do zobowiązań i należności. Możliwe było zatem przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz zobowiązań i należności do poszczególnych obszarów działalności, tj. wewnętrznych działów, czyli odrębnie do pionu hurtowego i pionu detalicznego.
Jak zostało wspomniane wcześniej, na mocy wewnętrznej dokumentacji Spółki Działalność Wydzielana i Działalność Pozostająca stanowią wyodrębnione działy pod względem organizacyjnym. Wnioskodawca posiada również, wspomnianą wcześniej instrukcję dla księgowości, na podstawie której sprawy finansowe obu działów są wyodrębnione (w tym wyodrębniony jest rachunek bankowy) i możliwe było zarządzanie nimi niezależnie od innych obszarów wchodzących w skład Spółki.
Wyodrębnienie księgowe operacji dotyczących działu hurtowego polegało na prowadzeniu ewidencji na odrębnych kontach pozabilansowych, zgodnie ze wspomnianą wewnętrzną polityką (instrukcjami dla księgowości).
Jak już wspomniano wyżej, z perspektywy właścicieli Spółki optymalnym sposobem prowadzenia działalności w ramach pionu detalicznego jest wykorzystanie zasobów sieciowych udostępnianych odpłatnie przez podmiot z branży „hurtowej”. Po dokonaniu Podziału Spółka, celem kontynuowania prowadzenia działalności zawarła stosowną umowę ze Spółką Przejmującą, na podstawie której odpłatnie korzysta z infrastruktury sieciowej na potrzeby działalności prowadzonej w ramach pionu detalicznego.
Po dokonaniu Podziału Spółka Przejmująca rozważa zawarcie kolejnych umów umożliwiających odpłatne udostępnianie infrastruktury sieciowej z podmiotami trzecimi. Przykładem takiej aktywności jest zawarta przez Spółkę Przejmującą umowa z niepowiązanym podmiotem trzecim – operatorem telekomunikacyjnym. Rozmowy w tym zakresie były prowadzone jeszcze przed Podziałem, jednak współpraca nie została wówczas nawiązana ze względu na fakt, że podmioty te działały jako konkurenci na rynku detalicznym. Po wydzieleniu pionu hurtowego do odrębnego podmiotu została zawarta umowa testowa między tymi podmiotami. Po jej zakończeniu planowane jest zawarcie umowy o stałej współpracy, o ile strony będą dalej nią zainteresowane mając na uwadze okres testowy.
Pytanie
Czy w ramach przeprowadzonego Podziału, zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działalności Wydzielanej spełnia przesłanki do uznania go dla celów podatkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT – wskutek czego do jego zbycia w wyniku Podziału nie miały zastosowania przepisy ustawy o VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
W opinii Wnioskodawcy, opisana w opisie sprawy, Działalność Wydzielana, która została przeniesiona do Spółki Przejmującej w ramach Podziału oraz związane z tą działalnością składniki materialne i niematerialne stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W konsekwencji, wskutek jej zbycia w wyniku Podziału nie miały zastosowania przepisy ustawy o VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Stosownie do postanowień art. 528 § 1 KSH, spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych.
Natomiast, zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 KSH, podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).
W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Powyższy przepis operuje pojęciem „zbycia”, którego rozumienie nie powinno ograniczać się jedynie do sprzedaży. Przyjmuje się bowiem, że wyodrębnienie składników majątkowych i niemajątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wniesienie go jako majątku wydzielonego w ramach podziału spółki przez wydzielenie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w zamian za udziały tej spółki (w ramach podziału przez wydzielenie), należy uznać za czynność należącą do zakresu pojęcia „zbycie”.
Prawidłowość takiego stanowiska znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych, np. w interpretacji indywidualnej z 26 lutego 2019 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.822.2018.2.MD, gdzie wskazano: „Przez transakcje zbycia, o której mowa w ww. przepisie na gruncie ustawy o VAT należy rozumieć wszelkiego rodzaju transakcje, na skutek których dojdzie do przeniesienia prawa do dysponowania przedsiębiorstwem lub zorganizowaną częścią przedsiębiorstw jako właściciel”.
Z kolei, zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa – oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Z przytoczonej definicji wynika, że za wystarczającą przesłankę uznania danych składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej również jako: „ZCP”) jest istnienie zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych, które umożliwią nabywcy kontynuowanie działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie (potencjał do działania gospodarczego). ZCP musi zatem stanowić na tyle zorganizowany zbiór praw, obowiązków i rzeczy, że jest zdolny do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Jednocześnie wskazać należy, że aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Powyższe potwierdził m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2020 r., o sygn. 0114-KDIP2-1.4010.371.2020.1.JF: „Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego”.
Podobnie uznał również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2020 r., o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.177.2020.7.RK: „(...) zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość)”.
Tym samym, za przesłanki uznania, że transakcja dotyczy ZCP przyjmuje się, że:
1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych,
2)zespół ten jest organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie organizacyjne),
3)zespół ten jest finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie finansowe),
4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze (wyodrębnienie funkcjonalne).
W konsekwencji, w odniesieniu do przedstawionej powyżej definicji, na gruncie ustaw podatkowych, należy stwierdzić, że ZCP to wyodrębniony w strukturze przedsiębiorstwa zorganizowany pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, a składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych, a ich zespół mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
1.Istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych.
Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia „zespołu składników majątkowych” tworzących ZCP. Przyjmuje się jednak, że składniki majątkowe i niemajątkowe (w tym zobowiązania) tworzą ZCP, jeśli są one w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.390.2023.5.AKA).
Warunek realizacji określonych zadań gospodarczych zawarty w definicji ZCP oznacza, iż składniki materialne i niematerialne (ich zespół) muszą być przeznaczone w obrębie istniejącego przedsiębiorstwa do realizacji określonych zadań gospodarczych (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 stycznia 2023 r., 0111-KDIB3-2.4012.809.2022.2.SR; 26 kwietnia 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2 -3.4011.174.2022.3.AK). Aby składniki majątku mogły być uznane za ZCP, muszą one rzeczywiście służyć prowadzeniu działalności gospodarczej.
W ocenie Wnioskodawcy, zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących pion hurtowy stanowi zespół składników przeznaczonych do realizacji określonego, istotnego na tle ogólnej działalności Spółki celu gospodarczego, tj. prowadzenia działalności gospodarczej skupiającej się na oferowaniu dostępu do sieci światłowodowej innym operatorom telekomunikacyjnym, którzy za jej pomocą świadczą usługi na rzecz klientów detalicznych.
W konsekwencji, składniki materialne i niematerialne (takie jak wszelkiego rodzaju aktywa trwałe, prawa i obowiązki wynikające z umów, decyzji administracyjnych, zgód dostępowych, zasoby osobowe, w tym pracownicy przypisani do pionu hurtowego) nie stanowią przypadkowego zbioru, lecz pozostają w ścisłych zależnościach funkcjonalnych. Wszystkie aktywa (w tym infrastruktura telekomunikacja, techniczna) służą zasadniczo prowadzeniu działalności w ramach pionu hurtowego. Dodatkowo, zasoby osobowe (pracownicy przypisani do pionu hurtowego) oraz prawa i obowiązki wynikające z umów oraz decyzji funkcjonalnie związane z pionem hurtowym, są elementami, bez których prowadzenie tejże działalności byłoby niemożliwe.
Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesiony do Spółki Przejmującej zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących pion hurtowy stanowi tym samym wystarczające zaplecze do kontynuacji w ramach Spółki Przejmującej działalności prowadzonej dotychczas przez Spółkę w tym zakresie, co, zdaniem Wnioskodawcy, przesądza o możliwości stwierdzenia, że służą one realizacji określonych zadań gospodarczych.
2.Wyodrębnienie organizacyjne.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej firmy jako dział, oddział, wydział, czy też zakład. Przez wyodrębnienie organizacyjne rozumiane jest wyodrębnienie części składników majątkowych i niemajątkowych w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa, przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Zatem jest to wyodrębniona organizacyjnie część przedsiębiorstwa, która będzie mogła stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
Jak zostało wskazane w opisie stanu sprawy, w działalności Wnioskodawcy zostały wyodrębnione składniki majątkowe związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w obszarze prowadzenia działalności w ramach hurtowego dostępu do sieci światłowodowej oraz odrębnie składniki majątkowe związane z prowadzeniem pozostałej działalności w ramach świadczenia usług telekomunikacyjnych na rzecz klienta końcowego.
Składniki związane z wymienionymi rodzajami działalności gospodarczej podlegają wewnętrznemu wyodrębnieniu zgodnie z posiadaną wewnętrzną procedurą. Zgodnie z opisem sprawy, wyodrębnienie to miało charakter kompleksowy i obejmowało:
•przypisanie odrębnej kadry kierowniczej do każdego z pionów,
•prowadzenie odrębnej ewidencji operacji gospodarczych dla pionu hurtowego i detalicznego,
•wykorzystywanie odrębnych rachunków bankowych dla każdego z pionów,
•przypisanie konkretnych pracowników i współpracowników (w pionie hurtowym: administrator sieci oraz osoba zajmująca się obsługą biurową; w pionie detalicznym: personel odpowiedzialny za sprzedaż, obsługę klienta, zarządzanie należnościami, instalacje i serwis),
•obsługę różnych grup klientów (pion hurtowy – operator telekomunikacyjny, pion detaliczny – klienci końcowi),
•stosowanie odmiennych modeli świadczenia usług (pion hurtowy – udostępnianie infrastruktury, pion detaliczny – kompleksowe usługi telekomunikacyjne).
Co więcej, w ocenie Wnioskodawcy, każdy z opisanego we wniosku zespół składników posiadał zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące przypisane mu zadania. Wyodrębnienie to zostało potwierdzone w dokumentach wewnętrznych Spółki:
•oświadczeniach zarządu o wyodrębnieniu organizacyjnym i finansowym pionów działalności,
•instrukcji dla księgowości określającej zasady odrębnej ewidencji operacji gospodarczych dla każdego z pionów,
•planie podziału szczegółowo określającym składniki przypisane do każdego z pionów.
Konkluzji tej nie zmienia fakt, iż w wyniku planowanego Podziału pewne funkcje lub zasoby, które dotąd były „współdzielone” przez obie części przedsiębiorstwa Spółki są po podziale udostępnione odpowiednio przez Spółkę Przejmującą Spółce Dzielonej na zasadzie „outsourcingu”.
3.Wyodrębnienie finansowe.
Wyodrębnienie finansowe oznacza, że w strukturze przedsiębiorstwa możliwe jest oddzielenie finansów firmy od jej wyodrębnionej części, tj. nie ma problemu z przyporządkowaniem przychodów, kosztów, zobowiązań, jak i należności do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a zatem możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części.
Wnioskodawca prowadził swoją ewidencję księgową w sposób, który umożliwiał wewnętrzne przyporządkowanie określonych składników majątkowych do osiąganych przychodów i kosztów, a także do zobowiązań i należności. Jest w stanie wyodrębnić wśród uzyskiwanych przychodów oraz ponoszonych kosztów tę część przychodów i kosztów, która przypada na Działalność Wydzielaną i Działalność Pozostającą. Ponadto, w rozliczeniach dotyczących Działalności Wydzielanej wykorzystywany był osobny rachunek bankowy.
Z działalnością Spółki w danym obszarze wiązało się zaciąganie i obsługa zobowiązań z odrębnych tytułów, a także osiąganie przychodów z tytułu odrębnego rodzaju świadczonych usług.
Zatem, w momencie Podziału Działalności Wydzielanej i Działalności Pozostającej wszystkie elementy majątku mogły zostać wyodrębnione finansowo.
4.Wyodrębnienie funkcjonalne.
Wyodrębnienie funkcjonalne to kryterium należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych, które sprowadza się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Przesłanką wyodrębnienia funkcjonalnego może być np. posiadanie własnej grupy odbiorców bądź kontrahentów, z którymi istnieją bezpośrednie relacje. Warto dodać, że jak wskazano w opisie stanu sprawy, praktyką rynkową jest, że podmioty w branży udostępniają infrastrukturę sieciową, a Spółka Przejmująca ma na celu poszerzanie kręgu odbiorców. Po przeprowadzenie podziału, Spółka Przejmująca prowadzi aktywne działania w tym zakresie – o czym świadczy między innymi również podjęcie współpracy z niepowiązanym podmiotem trzecim (operatorem telekomunikacyjnym), której podjęcie przed Podziałem było niemożliwe, z uwagi na fakt pozostawania jako podmioty konkurencyjne względem siebie na rynku.
Kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego sprowadza się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku.
Zatem, aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.
Jak zostało wskazane w opisie stanu sprawy, Spółka Przejmująca w ramach Podziału uzyskała składniki majątkowe, które pozwalają jej na kontynuowanie działalności zorientowanej na udostępnianie hurtowego dostępu do sieci światłowodowej. Jednocześnie składniki majątku, które pozostały w Spółce w konsekwencji Podziału pozwalają jej na kontynuowanie działalności telekomunikacyjnej na rzecz klientów końcowych.
Wobec tego, w wyniku Podziału, w ramach majątku Spółki oraz Spółki Przejmującej znajdują się wszelkie niezbędne instrumenty, które pozwalają jej na niezakłócone kontynuowanie dotychczasowej działalności.
Składniki tworzące Działalność Wydzielaną i Działalność Pozostającą służyły więc prowadzeniu przez Spółkę działań w dwóch odmiennych rodzajowo obszarach, tj. pionu hurtowego i detalicznego.
W opinii Wnioskodawcy, wyodrębnione składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania z zawartych umów handlowych, a także czynnik ludzki (umowy z pracownikami) są ze sobą funkcjonalnie i organizacyjnie powiązane, umożliwiając tym samym kontynuowanie dotychczasowej działalności pionu hurtowego oraz pionu detalicznego bez potrzeby podejmowania dodatkowych czynności, takich jak zakup dodatkowych środków trwałych, wyposażenia, wartości niematerialnych i prawnych, jak również bez konieczności zatrudniania dodatkowej kadry pracowniczej.
Warunkiem uznania danego zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie jest bowiem to, by wszelkie funkcje gospodarcze realizował on za pomocą zasobów własnych (np. własnych pracowników, środków trwałych stanowiących własność podatnika). Korzystanie z usług zewnętrznych podmiotów czy aktywów udostępnianych na zasadzie najmu, dzierżawy czy leasingu jest bowiem normalną praktyką gospodarczą, niewpływającą na „zdolność” danego przedsiębiorcy do realizacji jego zamierzeń gospodarczych.
Ponadto na gruncie prawa podatkowego wymienia się również takie cechy zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jak:
•zapewnienie wszystkich składników majątkowych i niemajątkowych (w tym: pracowników oraz pozwoleń i koncesji) koniecznych do prowadzenia działalności;
•zapewnienie źródła przychodów w postaci przeniesienia np. kontraktów i kontrahentów;
•zachowanie ciągłości (kontynuacji) działalności bez przestojów z powodu np. konieczności dodatkowych zakupów środków trwałych, czy dostosowania maszyn i urządzeń;
•wszelkie elementy potrzebne do prowadzenia działalności ZCP będzie w stanie zapewnić sobie we własnym zakresie lub też na podstawie umowy z podmiotem, z którego została wydzielona w zakresie kadr, BHP, usług informatycznych i finansowych, i in.
W kontekście wydzielanego pionu hurtowego Spółki, wszystkie wymienione powyżej cechy znajdują odzwierciedlenie w opisanym stanie sprawy:
•Po pierwsze, jak wskazano w opisie, na Spółkę Przejmującą przeniesione zostały wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe niezbędne do prowadzenia działalności hurtowej – kompletna infrastruktura telekomunikacyjna składająca się na sieć światłowodową, dokumentacja techniczna i geodezyjna, licencje do programu paszportyzacji sieci, a także kluczowy personel (administrator sieci, osoba zajmująca się obsługą biurową oraz projektant sieci telekomunikacyjnej).
•Po drugie, zapewniono źródła przychodów poprzez przeniesienie istniejących kontraktów – w szczególności umowy dzierżawy z dotychczasowym kontrahentem oraz należności z tytułu udostępniania infrastruktury, a dodatkowo Spółka Przejmująca zawarła nowe umowy, w tym ze Spółką Dzieloną oraz podmiotem trzecim (operatorem telekomunikacyjnym), z którym współpraca nie była możliwa przed podziałem ze względu na konkurencję na rynku detalicznym.
•Po trzecie, zachowano pełną ciągłość działalności – jak wynika z opisu, Spółka Przejmująca od pierwszego dnia po podziale kontynuuje świadczenie usług hurtowego dostępu do sieci wykorzystując przekazane składniki, bez konieczności dodatkowych zakupów czy zatrudniania nowej kadry.
•Po czwarte, wydzielony pion hurtowy posiada wszystkie elementy potrzebne do samodzielnego funkcjonowania – własny rachunek bankowy, odrębną ewidencję księgową oraz przypisaną kadrę zarządzającą, co zostało potwierdzone w oświadczeniu zarządu o wyodrębnieniu organizacyjnym i finansowym.
Jak przykładowo stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 17 lutego 2017 r. (sygn. 1462-IPPP3.4512.79.2017.1.RD): „(…) aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym”.
Wskazana linia interpretacyjna ciągle pozostaje aktualna. Jak zostało bowiem stwierdzone przez Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z 11 czerwca 2025 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.173. 2025.4.MK): „(…) aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym”.
Niemniej jednak, należy brać pod uwagę, że zdolność wydzielonej części organizacji do samodzielnego funkcjonowania nie powinna być rozumiana jako pełna niezależność od pozostałej części przedsiębiorstwa i samowystarczalność. Należy bowiem wskazać, iż z praktyki gospodarczej wynika, że wiele funkcji jest scentralizowanych w ramach przedsiębiorstwa (np. księgowość, kadry, ochrony mienia itp.) i nie byłoby zasadne ich dublowanie (choćby z ekonomicznego punktu widzenia) dla potrzeb samego zorganizowania ZCP.
Kluczowe zatem w kontekście oceny prawnej pojęcia ZCP na gruncie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jest:
1)organizacyjne powiązanie pomiędzy składnikami majątku, które łączy te składniki w kompleks wzajemnie się uzupełniających i współgrających elementów tworzących organizacyjną całość,
2)funkcjonalne powiązanie pomiędzy składnikami majątku wyrażające się w zdolności składników majątku do realizowania określonych zadań gospodarczych przy ich wykorzystaniu.
Powyższe stanowisko zostało wyrażone również przez Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z 6 września 2017 r., o sygn. akt II FSK 2095/15 „Okolicznością determinującą możliwość uznania określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych za przedsiębiorstwo jest takie ich zorganizowanie, aby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej (…) Przedsiębiorstwo nie jest jedynie sumą składników niematerialnych i materialnych wchodzących w jego skład, lecz pewnym samoistnym dobrem o wartości majątkowej. (…) Dopiero czynnik organizacyjny, oparty na kryterium funkcjonalności i celowości zestawienia składników, pozwala uznać ten zespół za przedsiębiorstwo”.
W opinii Wnioskodawcy, zarówno przeniesione składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania z zawartych umów handlowych, a także czynnik ludzki (umowy z pracownikami) są ze sobą funkcjonalnie i organizacyjnie powiązane umożliwiając tym samym kontynuowanie dotychczasowej działalności gospodarczej bez potrzeby podejmowania dodatkowych czynności.
Kolejną istotną kwestią jest konieczność „powiązania” pracowników z daną masą majątkową. Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących ZCP, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza. W sytuacji, gdy pracownicy przedsiębiorstwa są związani z jego częścią, to dla spełnienia kryterium organizacyjnego, koniecznym jest również, aby podążali oni w ślad za wydzielaną do nowego podmiotu gospodarczego, masą majątkową. Z perspektywy natomiast Spółki Dzielonej, kluczowe jest aby odpowiednia kadra pracownicza po Podziale, pozostała w niej wraz z masą majątkową.
Jak zostało wskazane w opisie stanu sprawy w wyniku Podziału do Spółki Przejmującej przeszło dwóch pracowników, którzy odpowiadali odpowiednio za administrowanie siecią światłowodową oraz obsługę biurową.
W Spółce pozostali natomiast pozostali pracownicy i zleceniobiorcy, a w szczególności kadra odpowiedzialna za sprzedaż usług klientom detalicznym, bieżącą obsługę klienta detalicznego, zarządzanie należnościami abonenckimi, instalację i konfigurację urządzeń końcowych w lokalach, obsługę reklamacji i zgłoszeń serwisowych oraz obsługę serwisu internetowego Spółki.
W świetle zatem przytoczonych wyżej przepisów ustawy VAT uznać należy, że w związku z dokonaniem podziału przez wydzielenie Spółki w okolicznościach opisanych wyżej, związane z nim zbycie Działalności Wydzielanej, stanowiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W konsekwencji wskutek ich zbycia w wyniku Podziału nie miały zastosowania przepisy ustawy o VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Mając świadomość, iż interpretacje indywidualne mają moc wiążącą jedynie w indywidualnych sprawach, w których zostały wydane, Wnioskodawca pragnie wskazać, że stanowisko Spółki dotyczące uznania działalności podobnej do Działalności Wydzielanej za zespół składników materialnych i niematerialnych, stanowiący zorganizowane części przedsiębiorstwa, znajduje swoje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych dotyczących podmiotów z analogicznej branży, w której funkcjonuje Wnioskodawca m.in. na gruncie:
•Interpretacji indywidualnej z 13 października 2020 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.533.2020.1.LS.
•Interpretacji indywidualnej z 31 października 2022 r. o sygn. 0111-KDIB1-3.4010.586.2022. 1.PC.
•Interpretacji indywidualnej z 15 lipca 2022 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.309.2022.1.DP.
•Interpretacji indywidualnej z 13 lipca 2022 r. o sygn. 0111-KDWB.4010.33.2022.1.APA.
Jakkolwiek część z powołanych stanowisk stanowi rozstrzygnięcia wydane na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jednak z uwagi na tożsamość definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa z definicją zawartą w przepisach ustawy o VAT, w ocenie Wnioskodawcy, ich powołanie jest zasadne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy.
Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa [w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071)] albo zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa – rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
•istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
•zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
•składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
•zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników materialnych i niematerialnych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT uwzględnić należy następujące okoliczności:
•zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
•faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.
Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 25 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 955/12, czy z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15.
W sprawie C-729/21 Trybunał stwierdził, że pojęcie „przekazania całości lub części majątku” obejmuje przeniesienie części przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie zostały przeniesione na nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład tej części, pod warunkiem, że całość przekazanych składników jest wystarczająca dla umożliwienia temu przedsiębiorstwu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
W tym miejscu należy wskazać, że przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.).
Zgodnie z art. 529 § 1 Kodeksu spółek handlowych:
Podział może być dokonany:
1)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);
2)przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez zawiązanie nowych spółek);
3)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);
4)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);
5)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie).
Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez przeniesienie części majątku Spółki do innej istniejącej spółki (podział przez wydzielenie), powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy – przeniesienie własności.
W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.
Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Spółki dzielonej zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po podziale przez wydzielenie powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Spółkę przejmującą, w oparciu o przejęte składniki.
Analizując, czy określone składniki majątkowe stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, zawsze należy wziąć pod uwagę profil działalności danego przedsiębiorcy, warunki rynkowe oraz specyfikę danej branży. Nie można zatem wyznaczyć szczegółowego katalogu warunków koniecznych do spełnienia, aby można było mówić o istnieniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Prawidłowa klasyfikacja przedmiotu transakcji – zorganizowana część przedsiębiorstwa lub poszczególne składniki majątkowe – ma decydujące znaczenie dla prawidłowego ustalenia skutków podatkowych transakcji.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Głównym przedmiotem działalności Spółki ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym jest „61.10.Z Działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej”. Do (...)2025 r. w ramach działalności Spółki można było wyodrębnić dwa jej podstawowe obszary:
-pion detaliczny, czyli świadczenie usług w zakresie dostarczania dostępu do sieci (sieć światłowodowa i sieć radiowa), a także telewizji i telefonii na rzecz klientów końcowych,
-pion hurtowy, czyli oferowanie dostępu do sieci światłowodowej innym operatorom telekomunikacyjnym, którzy za jej pomocą świadczą usługi na rzecz klientów detalicznych.
Oba piony działalności, przed przeprowadzeniem podziału, funkcjonowały jako formalnie wyodrębnione wewnętrzne jednostki organizacyjne, posiadające przypisane do siebie składniki majątku materialne i niematerialne, w tym aktywa, pasywa, przychody, koszty, prawa i obowiązki wynikające z umów z personelem oraz pozwolenia i inne decyzje związane z wykonywaniem zadań poszczególnych jednostek organizacyjnych. Do każdego z pionów działalności przypisane zostały również określone zadania gospodarcze (realizowane przy pomocy przypisanych składników majątku), osoby odpowiedzialne za kierowanie poszczególnymi pionami działalności, rachunki bankowe oraz określone zostały zasady i zobowiązanie do prowadzenia odrębnej ewidencji operacji gospodarczych.
Świadczone usługi polegały m.in. na:
-umożliwieniu dostępu telekomunikacyjnego w zakresie szerokopasmowego dostępu do lokalnej Pętli Abonenckiej;
-dzierżawie ciemnych włókien światłowodowych;
-dzierżawie kanalizacji kablowej;
-przyjmowaniu zgłoszeń dotyczących awarii oraz podejmowanie działań mających na celu usunięcie awarii;
-sprawowaniu nadzoru nad pracami wykonywanymi w związku z koniecznością usunięcia awarii oraz weryfikacji poprawności takich prac.
W związku z odrębną specyfiką działalności prowadzonej w ramach pionu detalicznego i pionu hurtowego, wspólnicy Spółki podjęli decyzję o prawnym oddzieleniu działalności prowadzonej przez Spółkę w poszczególnych obszarach.
Mając na uwadze powyższe, Wspólnicy Spółki podjęli decyzję o przeprowadzeniu podziału Spółki w formie podziału przez wydzielenie (dalej: „Podział”) zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm; dalej: „KSH”) przez przeniesienie części majątku Spółki dzielonej do istniejącej spółki (…) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, będącej polskim rezydentem podatkowym (dalej: „Spółka Przejmująca”).
W ramach Podziału, do Spółki Przejmującej przeniesione zostały składniki materialne i niematerialne związane z prowadzeniem działalności w zakresie hurtowego dostępu do sieci światłowodowej (pion hurtowy). Pozostała część działalności Spółki pozostała w Spółce (pion detaliczny).
Proces Podziału poprzedzony został organizacyjnym wyodrębnieniem części przedsiębiorstwa Spółki wykorzystywanej do prowadzenia działalności w ramach hurtowego dostępu do sieci światłowodowej. W strukturze przedsiębiorstwa doszło do wyodrębnienia wewnętrznych jednostek organizacyjnych pionu hurtowego i detalicznego. Do każdej z jednostek przypisane zostały odrębne składniki materialne i niematerialne, rachunek bankowy oraz była prowadzona odrębna ewidencja operacji gospodarczych. Wyodrębnienie znalazło również swoje odzwierciedlenie w przygotowanym planie podziału. Przygotowana została również, wspomniana wcześniej, dokumentacja wewnętrzna w postaci instrukcji dla księgowości.
W ramach przeprowadzonego Podziału, zgodnie z planem podziału, na rzecz Spółki Przejmującej przekazane zostały następujące składniki materialne i niematerialne, które wchodziły w skład Działalności Wydzielanej (pionu hurtowego):
1.Infrastruktura telekomunikacyjna składająca się na sieć światłowodową, w szczególności:
a)lokalizacje sieci telekomunikacyjnej,
b)infrastruktura telekomunikacyjna,
c)infrastruktura techniczna,
d)instalacje telekomunikacyjne budynków,
e)infrastruktura krytyczna,
f)sieć telekomunikacyjna, w tym sieć szerokopasmowa oraz
g)urządzenia z dostępem pasywnym, w tym zakończenia sieci, punkty styku, przyłącza telekomunikacyjne i telekomunikacyjne urządzenie końcowe.
2.Prawa i obowiązki (w tym zobowiązania pieniężne) związane z wytworzeniem i prawidłowym funkcjonowaniem ww. infrastruktury światłowodowej wynikające m.in. z:
a)umów dostępu do kanalizacji oraz słupów telekomunikacyjnych,
b)umów z dostawcami energii elektrycznej,
c)służebności przesyłu pozwalających na korzystanie przez Spółkę w ograniczonym zakresie z cudzych nieruchomości,
d)zgód dostępowych na umieszczenie elementów sieci Spółki,
e)decyzji administracyjnych,
f)umów dzierżawy gruntu pod szafy telekomunikacyjne.
3.Dokumentacja techniczna i geodezyjna ww. infrastruktury światłowodowej.
4.Należności o charakterze pieniężnym związane z działalnością pionu hurtowego, w tym m.in. należności z tytułu udostępniania infrastruktury telekomunikacyjnej na rzecz dotychczasowego kontrahenta.
5.Prawa i obowiązki (w tym zobowiązania pieniężne) wynikające z umów o pracę łączących Spółkę z dwoma pracownikami (administratorem sieci i osoby zajmującej się obsługą biurową).
6.Licencje oraz bazy danych programu do paszportyzacji sieci.
7.Prawa i obowiązki wynikające z umowy rachunku bankowego dot. pionu hurtowego (w tym środki pieniężne na rachunku).
8.Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności.
W majątku Spółki po przeprowadzeniu podziału pozostały składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania (rezerwy na zobowiązania) i inne składniki pozwalające na prowadzenie działalności w dotychczasowym zakresie w ramach Działalności Pozostającej.
W tym w szczególności:
1.Infrastruktura sieci radiowej, w tym m.in. kanały telekomunikacyjne.
2.Prawa i obowiązki (w tym należności i zobowiązania pieniężne) związane z działalnością prowadzoną w ramach pionu detalicznego wynikające m.in. z:
a)umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych z klientami końcowymi (klientami indywidualnymi),
b)umów z personelem odpowiedzialnym za sprzedaż usług klientom detalicznym, bieżącą obsługę klienta detalicznego, zarządzanie należnościami abonenckimi, instalację i konfigurację urządzeń końcowych w lokalach, obsługę reklamacji i zgłoszeń serwisowych, obsługę serwisu internetowego Spółki (pracownicy, współpracownicy),
c)umów rachunku bankowego dot. rachunków niezwiązanych z Działalnością Wydzielaną,
d)umów z zewnętrznymi usługodawcami świadczącymi na rzecz Spółki usługi utrzymaniowe związane z pionem detalicznym,
e)prawa do wykorzystania nazw handlowych usług oferowanych na rzecz dotychczasowych klientów pionu detalicznego.
3.Urządzenia udostępniane klientom końcowym (np. routery, dekodery telewizyjne).
4.Zapasy (w tym np. kable).
5.Sprzęt komputerowy wykorzystywany na potrzeby biurowe oraz utrzymanie serwisu internetowego dot. pionu detalicznego.
6.Licencje/prawa majątkowe przypisane do oprogramowania (z wyjątkiem oprogramowania przypisanego do Działalności Wydzielanej).
7.Wyposażenie biurowe, w tym m.in. meble, sprzęt elektroniczny, akcesoria biurowe, komputery.
8.Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych.
W działalności Spółki przed przeprowadzeniem podziału w jednym podmiocie gospodarczym skupione były zadania dotyczące dwóch pionów prowadzonej działalności, a tym samym niektóre zasoby były „współdzielone” przez oba te obszary. Przede wszystkim mowa tu o infrastrukturze sieciowej sieci światłowodowej.
W związku z powyższym w okresie między przypisaniem do Działalności Wydzielanej przynależnych składników majątku i zobowiązań a Podziałem, w księgach rachunkowych Spółki ewidencjonowane były na bieżąco stosowne wewnętrzne rozliczenia przychodów i kosztów między pionem hurtowym a pozostałą częścią przedsiębiorstwa Spółki polegające na:
·przypisaniu Działalności Wydzielanej stosownych przychodów z tytułu udostępnienia sieci światłowodowej na potrzeby działalności Spółki w ramach pionu detalicznego,
·przypisaniu Działalności Pozostającej kosztów udostępnienia sieci światłowodowej przez Działalność Wydzielaną na potrzeby działalności Spółki w ramach pionu detalicznego.
Spółka prowadziła swoją ewidencję księgową w sposób, który umożliwiał wewnętrzne przyporządkowanie określonych składników majątkowych do osiąganych przychodów i kosztów, a także do zobowiązań i należności. Możliwe było zatem przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz zobowiązań i należności do poszczególnych obszarów działalności, tj. wewnętrznych działów, czyli odrębnie do pionu hurtowego i pionu detalicznego.
Po dokonaniu Podziału Spółka Przejmująca rozważa zawarcie kolejnych umów umożliwiających odpłatne udostępnianie infrastruktury sieciowej z podmiotami trzecimi. Przykładem takiej aktywności jest zawarta przez Spółkę Przejmującą umowa z niepowiązanym podmiotem trzecim – operatorem telekomunikacyjnym.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy wskazany w opisie sprawy zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działalności Wydzielanej można uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy – wskutek czego do jego zbycia, w wyniku Podziału nie miały zastosowania przepisy ustawy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.
Jak już wskazano, zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Przy czym, jak wynika z treści art. 2 pkt 27e ustawy, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi występować w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Nie jest wystarczające, aby zbywane składniki majątkowe utworzyły przedsiębiorstwo u nabywcy – muszą one stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa u zbywcy. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą zatem składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności zbycia określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Jak wynika z opisu sprawy, w strukturze przedsiębiorstwa doszło do wyodrębnienia wewnętrznych jednostek organizacyjnych pionu hurtowego i detalicznego. Do każdej z jednostek przypisane zostały odrębne składniki materialne i niematerialne, rachunek bankowy oraz była prowadzona odrębna ewidencja operacji gospodarczych. Wyodrębnienie to nastąpiło na podstawie wspomnianych wcześniej oświadczeń zarządu o wyodrębnieniu organizacyjnym i finansowym. Wyodrębnienie znalazło również swoje odzwierciedlenie w przygotowanym planie podziału. Oba piony działalności, przed przeprowadzeniem podziału, funkcjonowały jako formalnie wyodrębnione wewnętrzne jednostki organizacyjne, posiadające przypisane do siebie składniki majątku materialne i niematerialne, w tym aktywa, pasywa, przychody, koszty, prawa i obowiązki wynikające z umów z personelem oraz pozwolenia i inne decyzje związane z wykonywaniem zadań poszczególnych jednostek organizacyjnych. Do każdego z pionów działalności przypisane zostały również określone zadania gospodarcze (realizowane przy pomocy przypisanych składników majątku), osoby odpowiedzialne za kierowanie poszczególnymi pionami działalności, rachunki bankowe oraz określone zostały zasady i zobowiązanie do prowadzenia odrębnej ewidencji operacji gospodarczych. Powyższe spełnia warunek wyodrębnienia organizacyjnego.
Również jest możliwe wyodrębnienie finansowe, ponieważ w okresie między przypisaniem do Działalności Wydzielanej przynależnych składników majątku i zobowiązań a Podziałem, w księgach rachunkowych Spółki ewidencjonowane były na bieżąco stosowne wewnętrzne rozliczenia przychodów i kosztów między pionem hurtowym a pozostałą częścią przedsiębiorstwa Spółki. Spółka prowadziła swoją ewidencję księgową w sposób, który umożliwiał wewnętrzne przyporządkowanie określonych składników majątkowych do osiąganych przychodów i kosztów, a także do zobowiązań i należności. Możliwe było zatem przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz zobowiązań i należności do poszczególnych obszarów działalności, tj. wewnętrznych działów, czyli odrębnie do pionu hurtowego i pionu detalicznego. Spółka posiada również instrukcję dla księgowości, na podstawie której sprawy finansowe obu działów są wyodrębnione (w tym wyodrębniony jest rachunek bankowy) i możliwe było zarządzanie nimi niezależnie od innych obszarów wchodzących w skład Spółki.
Z kolei odnośnie spełnienia warunku wyodrębnienia funkcjonalnego należy wskazać, że Spółka Przejmująca w ramach Podziału uzyskała składniki majątkowe, które pozwalają jej na kontynuowanie działalności zorientowanej na udostępnianie hurtowego dostępu do sieci światłowodowej. Jednocześnie składniki majątku, które pozostały w Spółce w konsekwencji Podziału pozwalają jej na kontynuowanie działalności telekomunikacyjnej na rzecz klientów końcowych.
Fakt ten potwierdza, że Spółka Przejmująca, będzie działała jako niezależny podmiot dzięki wyodrębnionym do niej składnikom materialnym i niematerialnym, w skutek przeniesienia majątku Działalności Wydzielanej. W wyniku tego Spółka Przejmująca będzie posiadać faktyczną możliwość kontynuacji dotychczasowej wskazanej we wniosku częściowej działalności Spółki, czyli odpłatnego udostępniania infrastruktury sieciowej.
W związku z powyższym, z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działalności Wydzielanej będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy ze względu na spełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Wynika to z faktu, że zespół składników majątkowych składających się na Działalność Wydzielaną będzie cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz będzie posiadał zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Dodatkowo, Spółka Przejmująca będzie miała możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Działalność Wydzielaną w takim zakresie, w jakim jest ona obecnie prowadzona w ramach Spółki. Ponadto, do majątku Działalności Wydzielanej, który będzie przeniesiony do Spółki Przejmującej, zostaną przypisane również zobowiązania związane z tą częścią działalności. Zatem ww. transakcja będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Podsumowując należy stwierdzić, że w ramach przeprowadzonego Podziału, zespół składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Działalności Wydzielanej spełnia przesłanki do uznania go dla celów podatkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy – wskutek czego do jego zbycia w wyniku Podziału nie mają zastosowania przepisy ustawy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego w podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
