Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży 26 udziałów w spółce oraz możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mieszkającą na stałe na Wyspach Kanaryjskich (tj. część terytorium Hiszpanii) i posiadającą od 31 października 2019 roku rezydencję podatkową w Hiszpanii. Wnioskodawca nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Polski i nie podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W okresie od 23 grudnia 2002 roku do 31 grudnia 2020 roku Wnioskodawca prowadził w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą A. (NIP: (…)) na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Przeważającym przedmiotem tej działalności była produkcja płyt, arkuszy, rur i kształtowników z tworzyw sztucznych (PKD 22.21.Z).

Ponadto, zgodnie z wpisem w CEIDG, przedmiot działalności Wnioskodawcy obejmował:

     1)Naprawę i konserwację komputerów i urządzeń peryferyjnych (PKD 95.11.Z);

     2)Pozostałą działalność wspomagającą prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKD 82.99.Z);

     3)Działalność związaną z pakowaniem (PKD 82.92.Z);

     4)Działalność świadczoną przez agencje inkasa i biura kredytowe (PKD 82.91.Z);

     5)Wykonywanie fotokopii, przygotowywanie dokumentów i pozostałą specjalistyczną działalność wspomagającą prowadzenie biura (PKD 82.19.Z);

     6)Działalność usługową związaną z administracyjną obsługą biura (PKD 82.11.Z);

     7)Pozostałe sprzątanie (PKD 81.29.Z);

     8)Specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych (PKD 81.22.Z);

     9)Niespecjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych (PKD 81.21.Z);

     10)Dzierżawę własności intelektualnej i podobnych produktów, z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim (PKD 77.40.Z);

     11)Wynajem i dzierżawę pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKD 77.39.Z);

     12)Wynajem i dzierżawę maszyn i urządzeń biurowych, włączając komputery (PKD 77.33.Z);

     13)Wynajem i dzierżawę samochodów osobowych i furgonetek (PKD 77.11.Z);

     14)Pozostałą działalność profesjonalną, naukową i techniczną, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKD 74.90.Z);

     15)Pozostałą działalność usługową w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKD 63.99.Z);

     16)Działalność portali internetowych (PKD 63.12.Z);

     17)Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobną działalność (PKD 63.11.Z);

     18)Pozostałą działalność usługową w zakresie technologii informatycznych i komputerowych (PKD 62.09.Z);

     19)Działalność związaną z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi (PKD 62.03.Z);

     20)Działalność związaną z doradztwem w zakresie informatyki (PKD 62.02.Z);

     21)Działalność związaną z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z);

     22)Działalność w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych (PKD 59.20.Z);

     23)Pozostałą sprzedaż detaliczną prowadzoną poza siecią sklepową, straganami i targowiskami (PKD 47.99.Z);

     24)Sprzedaż detaliczną prowadzoną przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet (PKD 47.91.Z);

     25)Sprzedaż detaliczną artykułów używanych prowadzoną w wyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.79.Z);

     26)Sprzedaż hurtową niewyspecjalizowaną (PKD 46.90.Z);

     27)Konserwację i naprawę pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKD 45.20.Z);

     28)Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKD 43.99.Z);

     29)Wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych (PKD 43.91.Z);

     30)Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych (PKD 43.39.Z);

     31)Posadzkarstwo; tapetowanie i oblicowywanie ścian (PKD 43.33.Z);

     32)Zakładanie stolarki budowlanej (PKD 43.32.Z);

     33)Tynkowanie (PKD 43.31.Z);

     34)Wykonywanie pozostałych instalacji budowlanych (PKD 43.29.Z);

     35)Wykonywanie instalacji wodnokanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych (PKD 43.22.Z);

     36)Wykonywanie instalacji elektrycznych (PKD 43.21.Z);

     37)Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (PKD 41.20.Z);

     38)Realizację projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (PKD 41.10.Z);

     39)Instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia (PKD 33.20.Z);

     40)Naprawę i konserwację pozostałego sprzętu i wyposażenia (PKD 33.19.Z);

     41)Naprawę i konserwację urządzeń elektrycznych (PKD 33.14.Z);

     42)Naprawę i konserwację urządzeń elektronicznych i optycznych (PKD 33.13.Z);

     43)Naprawę i konserwację maszyn (PKD 33.12.Z);

     44)Naprawę i konserwację metalowych wyrobów gotowych (PKD 33.11.Z);

     45)Produkcję pozostałych wyrobów, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKD 32.99.Z);

     46)Produkcję sprzętu instalacyjnego (PKD 27.33.Z);

     47)Produkcję pozostałych elektronicznych i elektrycznych przewodów i kabli (PKD 27.32.Z);

     48)Produkcję pozostałych gotowych wyrobów metalowych, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKD 25.99.Z);

     49)Produkcję wyrobów z drutu, łańcuchów i sprężyn (PKD 25.93.Z);

     50)Produkcję wyrobów nożowniczych i sztućców (PKD 25.71.Z);

     51)Obróbkę mechaniczną elementów metalowych (PKD 25.62.Z);

     52)Produkcję pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych (PKD 22.29.Z);

     53)Produkcję wyrobów dla budownictwa z tworzyw sztucznych (PKD 22.23.Z);

     54)Produkcję opakowań z tworzyw sztucznych (PKD 22.22.Z);

     55)Introligatorstwo i podobne usługi (PKD 18.14.Z);

     56)Działalność usługową związaną z przygotowywaniem do druku (PKD 18.13.Z);

     57)Produkcję pozostałych wyrobów stolarskich i ciesielskich dla budownictwa (PKD 16.23.Z);

     58)Produkcję gotowych parkietów podłogowych (PKD 16.22.Z).

Przedmiot jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, o której mowa wyżej, nigdy nie obejmował:

• działalności trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych,
• działalności maklerskiej związanej z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych,
• pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
• działalności firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych,
• pozostałego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

Od 1 stycznia 1997 roku Wnioskodawca był i jest nadal zarejestrowany w Polsce jako czynny podatnik VAT.

W styczniu 2020 roku Wnioskodawca oraz córka Wnioskodawcy założyli spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą B. z o.o. z siedzibą w (…) (dalej: „Spółka”). Spółka została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (…), numer NIP Spółki: (…). Kapitał zakładowy Spółki wynosił 10.000 zł. Córka Wnioskodawcy objęła 10 udziałów w kapitale zakładowym Spółki, a Wnioskodawca - 90 udziałów. Udziały w Spółce Wnioskodawca objął w zamian za wkład pieniężny pochodzący z majątku osobistego Wnioskodawcy, niezwiązanego z działalnością gospodarczą. Objęcie przez Wnioskodawcę ww. udziałów nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) i w związku z objęciem tych udziałów Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

Działalność operacyjna Spółki koncentruje się na produkcji węży przemysłowych. Zgodnie z danymi ujawnionymi w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przedmiot działalności Spółki obejmuje:

1)Produkcję płyt, arkuszy, rur i kształtowników z tworzyw sztucznych (PKD 22.21.Z), tj. przeważający przedmiot działalności;

2)Produkcję wyrobów dla budownictwa z tworzyw sztucznych (PKD 22.23.Z);

3)Produkcję pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych (PKD 22.29.Z);

4)Obróbkę mechaniczną elementów metalowych (PKD 25.62.Z);

5)Produkcję sprzętu instalacyjnego (PKD 27.33.Z);

6)Naprawę i konserwację metalowych wyrobów gotowych (PKD 33.11.Z);

7)Wynajem i dzierżawę pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKD 77.39.Z);

8)Naprawę i konserwację maszyn (PKD 33.12.Z);

9)Naprawę i konserwację urządzeń elektrycznych (PKD 33.14.Z);

10)Pozostałą działalność usługową w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKD 63.99.Z).

Spółka nie była i nie jest właścicielem ani użytkownikiem wieczystym żadnej nieruchomości. Spółce nie przysługują też żadne ograniczone prawa rzeczowe, takie jak użytkowanie lub służebność na nieruchomości. Wnioskodawca nigdy nie był członkiem zarządu Spółki ani nie zawierał ze Spółką umów o świadczenie usług zarządzania lub kontraktu menedżerskiego.

W okresie od 1 marca 2020 roku do 23 kwietnia 2025 roku Wnioskodawcę (jako wynajmującego) i Spółkę (jako najemcę) łączyła umowa najmu. Przedmiotem najmu były należące do Wnioskodawcy budynki położone na gruncie o powierzchni ok. 400 m² (dalej łącznie: „Nieruchomości”) wraz z wyposażeniem tych budynków, obejmującym maszyny i urządzenia (dalej łącznie: „Maszyny”), które wcześniej stanowiły środki trwałe w jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Zgodnie z umową najmu Spółka płaciła Wnioskodawcy miesięczny czynsz na podstawie wystawianych przez Wnioskodawcę faktur VAT (dalej: „Czynsz Najmu”).

W grudniu 2024 roku Wnioskodawca sprzedał na rzecz Spółki Maszyny, co zostało udokumentowane fakturą VAT. Natomiast w dniu 23 kwietnia 2025 roku Wnioskodawca na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego przekazał swojej córce Nieruchomości, które stanowiły przedmiot najmu.

Obecnie Spółka korzysta z tych Nieruchomości na podstawie umowy najmu, której stroną (wynajmującym) jest córka Wnioskodawcy. Począwszy od dnia 23 kwietnia 2025 roku Wnioskodawca nie wynajmuje Spółce żadnych składników swojego majątku.

Wnioskodawca świadczył i nadal świadczy na rzecz Spółki usługi informatyczne (dalej: „Usługi Informatyczne”), za które otrzymuje od Spółki wynagrodzenie (dalej: „Wynagrodzenie za Usługi Informatyczne”). Usługi Informatyczne Wnioskodawca wykonuje zdalnie, przebywając na Wyspach Kanaryjskich, gdzie mieszka i ma zarejestrowaną jednoosobową działalność gospodarczą. Ze względu na to, że Wyspy Kanaryjskie nie są traktowane jako terytorium Unii Europejskiej dla celów podatku VAT, Wnioskodawca nie jest zarejestrowany w Hiszpanii jako podatnik podatku VAT. Wnioskodawca nie jest również podatnikiem stosowanego na Wyspach Kanaryjskich podatku pośredniego - tzw. IGIC, ponieważ wybrał zwolnienie od tego podatku (zastosowanie takiego zwolnienia jest możliwe, jeśli nie zostaje przekroczony określony poziom obrotów). Faktura, którą Wnioskodawca wystawia Spółce co kwartał z tytułu wykonanych Usług Informatycznych na kwotę ok. 2.000 euro, nie zawiera podatku VAT. Transakcje zakupu od Wnioskodawcy Usług Informatycznych Spółka rozlicza jako import usług od kontrahenta spoza Unii Europejskiej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej: „Ustawa o VAT”).

Poza Usługami Informatycznymi Wnioskodawca nie świadczył ani nie świadczy na rzecz Spółki żadnych innych usług. Poza dywidendą, Czynszem Najmu i Wynagrodzeniem za Usługi

Informatyczne Wnioskodawca nie otrzymywał i nie otrzymuje od Spółki wypłat (świadczeń) z żadnych innych tytułów. Wnioskodawca nigdy nie otrzymywał od Spółki dywidendy w formie niepieniężnej (rzeczowej).

Umowa Spółki nie zawiera postanowienia, które przewidywałoby, że w przypadku likwidacji Spółki określone składniki jej majątku mają przypaść konkretnemu wspólnikowi.

Obecnie Wnioskodawca posiada w kapitale zakładowym Spółki 26 udziałów, które są uprzywilejowane co do głosu w ten sposób, że każdy z tych udziałów daje prawo do trzech głosów. Wnioskodawca zamierza całkowicie wycofać się z uczestnictwa w Spółce poprzez sprzedaż 26 udziałów na rzecz swojego zięcia. Wcześniej na mocy umów darowizny Wnioskodawca przekazał część należących do niego udziałów swojej córce (w dniu 4 grudnia 2023 roku zawarta została umowa darowizny 10 udziałów, następnie na mocy umowy darowizny z dnia 12 sierpnia 2024 roku Wnioskodawca podarował swojej córce 54 udziały w Spółce).

Wnioskodawca nigdy nie zajmował się handlowaniem/obrotem udziałami w Spółce w celach zarobkowych. Poza udziałami w Spółce Wnioskodawca nie posiada udziałów ani akcji innych spółek.

Wnioskodawca nie zajmował i nie zajmuje się w sposób profesjonalny (zawodowy) nabywaniem lub zbywaniem udziałów lub akcji w spółkach, przechowywaniem udziałów lub akcji ani zarządzaniem udziałami lub akcjami.

Ani w Hiszpanii, ani w żadnym innym kraju Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej obejmującej:

• wykonywanie uprawnień właścicielskich w podmiotach zależnych,
• zarządzanie posiadanymi aktywami,
• pomnażanie majątku poprzez nowe inwestycje,
• obrót udziałami, akcjami, papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi,
• realizację praw wynikających z udziałów, akcji, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych.

Pytania

1.Czy planowana sprzedaż przez Wnioskodawcę 26 udziałów w Spółce będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.W przypadku uznania, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe, czy planowana sprzedaż przez Wnioskodawcę 26 udziałów w Spółce będzie objęta zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a Ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy planowana sprzedaż przez Wnioskodawcę 26 udziałów w Spółce nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług został określony w art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W świetle art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT pojęcie towarów obejmuje rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT wskazuje, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie usługi (świadczenia) obejmuje zatem każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi trzeba mieć na względzie, że Ustawa o VAT do kategorii usług zalicza każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 Ustawy o VAT. Należy przy tym zauważyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument - odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W konsekwencji uznać należy, że Ustawa o VAT obejmuje swoim zakresem przedmiotowym zbycie (sprzedaż) udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Świadczenie takie spełnia bowiem definicję świadczenia usług w rozumieniu Ustawy o VAT.

Powyższe nie przesądza jednak automatycznie, że zbycie (sprzedaż) udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Istotny jest bowiem nie tylko zakres przedmiotowy Ustawy o VAT, ale także jej zakres podmiotowy, czyli dokonanie analizy, czy w przedstawionym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W celu rozstrzygnięcia, czy w przedstawionym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT konieczne jest rozważenie, czy transakcja polegająca na sprzedaży przez Wnioskodawcę 26 udziałów w Spółce na rzecz zięcia Wnioskodawcy będzie stanowić wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT.

Podkreślić należy, że nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika VAT podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Status podatnika VAT nie powoduje bowiem automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu.

Za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

W tym kontekście należy zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) wielokrotnie i konsekwentnie podkreślał, że samo posiadanie czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Takie wnioski wynikają m.in. z wyroków w sprawach: C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95, jak również z późniejszego orzecznictwa - np. z wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro (EDM), w którym TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Stanowisko powyższe zostało podtrzymane w orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, w którym TSUE odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. TSUE wskazał, że samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Takie wnioski wynikają także z innych orzeczeń TSUE, w szczególności z dnia 6 września 2012 r. w sprawie Portugal Telecom (C-496/11) oraz z dnia 30 maja 2013 r. w sprawie X BV (C-651/11). W tym ostatnim TSUE podsumował dotychczasowe orzecznictwo i wskazał: „zgodnie bowiem z orzecznictwem Trybunału samo nabywanie i posiadanie udziałów lub akcji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu szóstej dyrektywy, ponieważ samo przejęcie udziałów kapitałowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi korzystania z dobra mającego na celu osiąganie zysków o charakterze trwałym. Ewentualna dywidenda, owoc tego udziału, wynika z samego posiadania dobra (zob. podobnie wyroki: z dnia 20 czerwca 1991 r. w sprawie C-60/90 Polysar Investments Netherlands, Rec.s. I-3111, pkt 13; z dnia 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne i Berginvest, Rec.s. I-9567, pkt 17, 22; z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Rec.s. 6663, pkt 19; a także z dnia 6 września 2012 r. w sprawie C-496/11 Portugal Telecom). Inaczej jest, gdy udziałowi towarzyszy pośrednia lub bezpośrednia ingerencja w zarządzanie spółkami, w których udział został nabyty, jeżeli skutkuje to dokonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, handlowych i technicznych (zob. podobnie ww. wyroki: w sprawie Polysar Investments Netherlands, pkt 14; w sprawie Floridienne i Berginvest, pkt 18, 19; w sprawie Cibo Participations, pkt 20, 21; a także w sprawie Portugal Telecom, pkt 33, 34)”.

W świetle powołanych orzeczeń TSUE stwierdzić należy, że - co do zasady - powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem podatku VAT.

Od powyższej zasady w orzecznictwie TSUE przewiduje się pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o VAT. Dotyczy to sytuacji, gdy:

• posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;
• sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;
• posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Aby obrót udziałami/akcjami podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu Ustawy o VAT w ramach jego profesjonalnej aktywności. W sytuacji zatem, gdy w zakres prowadzonej przez dany podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, czynność samego nabycia/sprzedaży akcji lub udziałów spółek nie powinna być traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu Ustawy o VAT. W takiej sytuacji mamy do czynienia z czynnościami, które należy uznać za zarządzanie własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów/akcji traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły.

W wyroku C-320/17 TSUE wskazał, że samo nabycie i posiadanie udziałów nie powinno być uznane, w rozumieniu dyrektywy VAT, za działalność gospodarczą przyznającą nabywcy lub posiadaczowi status podatnika. Trybunał podkreślił przy tym, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że uczestniczenie spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, w których nabyła ona udział lub akcje, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, w zakresie, w jakim skutkuje ono dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie art. 2 tej dyrektywy, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, finansowych, handlowych, informacyjnych i technicznych przez spółkę holdingową na rzecz spółek.

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką - WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, wyjaśnił że interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od powyższej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką, stwierdził że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki. Ponadto WSA w Opolu podkreślił, że przypadki, w których TSUE uznawał posiadanie udziałów i obrót nimi za działalność gospodarczą dotyczyły tych szczególnych sytuacji, gdzie w związku z posiadaniem udziałów spółki holdingowe wykonywały szereg usług na rzecz podmiotów kontrolowanych i cały sens i cel ich działalności oparty był na kontroli podmiotów gospodarczych przez posiadanie ich udziałów (np. wyrok ETS w sprawie C-16/00 z 27 września 2001 r.). Sąd przyjął, że w odniesieniu do sprzedaży udziałów w spółce dokonywane przez podmiot, który nie trudni się działalnością polegającą na pośrednictwie finansowym, tego rodzaju czynności nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT oraz art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 112/2006.

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż przez niego 26 udziałów w Spółce nie będzie miała charakteru działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, ponieważ w jego przypadku takie szczególne sytuacje nie zachodzą. Jak bowiem wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przedmiot jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy nigdy nie obejmował:

(i)działalności trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych,

(ii)działalności maklerskiej związanej z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych,

(iii)pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,

(iv)działalności firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych,

(v)pozostałego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

Wnioskodawca nigdy nie zajmował się handlowaniem/obrotem udziałami w Spółce w celach zarobkowych. Poza udziałami w Spółce Wnioskodawca nie posiada udziałów ani akcji innych spółek oraz nie zajmował i nie zajmuje się w sposób profesjonalny (zawodowy) nabywaniem lub zbywaniem udziałów lub akcji w spółkach, przechowywaniem udziałów lub akcji ani zarządzaniem udziałami lub akcjami. Ani w Hiszpanii, ani w żadnym innym kraju Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej obejmującej:

(i)wykonywanie uprawnień właścicielskich w podmiotach zależnych,

(ii)zarządzanie posiadanymi aktywami,

(iii)pomnażanie majątku poprzez nowe inwestycje,

(iv)obrót udziałami, akcjami, papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi,

(v)realizację praw wynikających z udziałów, akcji, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych.

Ponadto Wnioskodawca nie jest spółką holdingową, której cały sens i cel działalności opiera się na kontroli podmiotów gospodarczych przez posiadanie ich udziałów, lecz osobą fizyczną, która udziały w Spółce objęła w zamian za wkład pieniężny pochodzący z majątku osobistego, niezwiązanego z działalnością gospodarczą, a zatem objęcie i posiadanie udziałów nie było i nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Objęcie przez Wnioskodawcę ww. udziałów nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) i w związku z objęciem tych udziałów Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Wnioskodawca wprawdzie świadczy na rzecz Spółki Usługi Informatyczne, ale z tytułu ich świadczenia Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT. Świadczenie Usług Informatycznych nie jest powiązane z uczestniczeniem przez Wnioskodawcę w zarządzaniu Spółką, ponieważ Wnioskodawca nie był nigdy członkiem zarządu Spółki ani nie zawierał ze Spółką umów o świadczenie usług zarządzania lub kontraktu menedżerskiego.

W związku z powyższym sprzedaż przez Wnioskodawcę 26 udziałów w Spółce nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy o VAT, a będzie jedynie prostym wykonywaniem funkcji właścicielskiej, która nie podlega przepisom Ustawy o VAT. W konsekwencji - zdaniem Wnioskodawcy - z tytułu sprzedaży 26 udziałów w Spółce Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT. Tym samym planowana sprzedaż 26 udziałów w Spółce nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku uznania, że jego stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe, tj. w razie uznania przez Organ Interpretacyjny, że planowana sprzedaż 26 udziałów w Spółce będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, sprzedaż ta będzie objęta zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a Ustawy o VAT.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 40a Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a)spółkach,

b)innych niż spółkach podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną - z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Stosownie do art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Z kolei na podstawie art. 43 ust. 16 Ustawy o VAT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1)tytuł prawny do towarów;

2)tytuł własności nieruchomości;

3)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

5)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, zastosowanie zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a Ustawy o VAT jest możliwe w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

1)wykonywane czynności stanowią usługi, których przedmiotem są udziały w spółkach,

2)wykonywane czynności nie stanowią usług przechowywania udziałów lub zarządzania nimi,

3)udziały będące przedmiotem wykonywanych usług nie odzwierciedlają tytułów prawnych ani praw majątkowych wymienionych w art. 43 ust. 16 Ustawy o VAT,

4)udziały będące przedmiotem wykonywanych usług nie dotyczą czynności wskazanych w art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a Ustawy o VAT znajdzie zastosowanie w odniesieniu do opisanej we wniosku planowanej sprzedaży 26 udziałów w Spółce, ponieważ spełnione będą wszystkie wskazane wyżej warunki.

Odnosząc się do wyłączenia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a Ustawy o VAT należy zauważyć, że opisanego we wniosku planowanej sprzedaży 26 udziałów w Spółce nie można uznać za usługi przechowywania lub zarządzania udziałami. Tym samym, wyłączenie to nie znajdzie w tym przypadku zastosowania. Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, zastosowania nie znajdzie również żadne z wyłączeń przewidzianych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. Sprzedaż udziałów nie stanowi bowiem czynności ściągania długów (w tym factoringu), usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu.

W ocenie Wnioskodawcy zastosowania nie znajdzie także żadne z wyłączeń wynikających z art. 43 ust. 16 Ustawy o VAT. Przedmiotem umowy sprzedaży, którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć, będą bowiem udziały w Spółce, która jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Istotą udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest to, że odzwierciedlają one jedynie cząstkowe prawo wspólnika do całego majątku danej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a nie pełne, nieograniczone prawo własności tego wspólnika do konkretnego składnika majątku tej spółki. Zdaniem Wnioskodawcy nie sposób zatem przyjąć, by posiadane przez niego udziały w Spółce odzwierciedlały tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości lub prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości (tym bardziej że Spółka nie jest właścicielem ani użytkownikiem wieczystym żadnej nieruchomości oraz nie przysługują jej żadne ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości), jak również udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części, prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego w niniejszym wniosku opisu zdarzenia przyszłego, nie powinno budzić wątpliwości, że posiadanie przez Spółkę aktywów rzeczowych ma jedynie charakter instrumentalny - w tym sensie, że aktywa te są niezbędne i służą zasadniczej działalności Spółki polegającej na produkcji węży przemysłowych. Istoty ani celu powołania i funkcjonowania Spółki nie stanowiło/nie stanowi samo posiadanie tych aktywów.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, przepis art. 43 ust. 16 Ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania do planowanej przez Wnioskodawcę sprzedaży 26 udziałów w Spółce i tym samym, w przypadku uznania przez Organ Interpretacyjny, że sprzedaż udziałów w Spółce będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (tj. w przypadku uznania, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe), planowana transakcja będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a Ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie, z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.

W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 3 i 5 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Przy czym, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy jest spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy. Jednocześnie, aby wystąpił import usług, miejsce świadczenia usługi nabywanej przez podatnika od podatnika zagranicznego musi znajdować się na terytorium Polski.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan osobą fizyczną mieszkającą na stałe na Wyspach Kanaryjskich i posiada od 31 października 2019 r. rezydencję podatkową w Hiszpanii. W okresie od 23 grudnia 2002 r. do 31 grudnia 2020 r. prowadził Pan w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą A., której głównym przedmiotem była produkcja płyt, arkuszy, rur i kształtowników z tworzyw sztucznych (PKD 22.21.Z). Przedmiot Pana działalności gospodarczej nigdy nie obejmował: działalności trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych, działalności maklerskiej związanej z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych, pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, działalności firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych, pozostałego doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

W styczniu 2020 roku Pan oraz Pana córka założyliście spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą B. z o.o. z siedzibą w (…) (dalej: „Spółka”). Objął Pan 90 udziałów w kapitale zakładowym Spółki w zamian za wkład pieniężny pochodzący z Pana majątku osobistego, niezwiązanego z działalnością gospodarczą. Działalność operacyjna Spółki koncentruje się na produkcji węży przemysłowych. Spółka nie była i nie jest właścicielem ani użytkownikiem wieczystym żadnej nieruchomości. Spółce nie przysługują też żadne ograniczone prawa rzeczowe, takie jak użytkowanie lub służebność na nieruchomości. Nigdy nie był Pan członkiem zarządu Spółki ani nie zawierał ze Spółką umów o świadczenie usług zarządzania lub kontraktu menedżerskiego.

W okresie od 1 marca 2020 roku do 23 kwietnia 2025 r. Pana (jako wynajmującego) i Spółkę (jako najemcę) łączyła umowa najmu Nieruchomości oraz Maszyny, które wcześniej stanowiły środki trwałe w Pana działalności gospodarczej. Spółka płaciła Panu Czynsz Najmu. W grudniu 2024 r. sprzedał Pan Maszyny na rzecz Spółki (udokumentowane fakturą VAT), zaś w 23 kwietnia 2025 r. przekazał Pan na podstawie umowy darowizny córce Nieruchomości, które stanowiły przedmiot najmu. Od 23 kwietnia 2025 r. nie wynajmuje Pan Spółce żadnych składników swojego majątku.

Świadczył i nadal Pan świadczy na rzecz Spółki usługi informatyczne, za które otrzymuje od Spółki wynagrodzenie. Usługi Informatyczne wykonuje Pan zdalnie, przebywając na Wyspach Kanaryjskich, gdzie mieszka i ma zarejestrowaną jednoosobową działalność gospodarczą. Transakcje zakupu od Pana Usług Informatycznych Spółka rozlicza jako import usług od kontrahenta spoza Unii Europejskiej zgodnie z przepisami Ustawy o VAT.

Poza Usługami Informatycznymi nie świadczył ani nie świadczy Pana na rzecz Spółki żadnych innych usług. Poza dywidendą, Czynszem Najmu i Wynagrodzeniem za Usługi Informatyczne nie otrzymywał i nie otrzymuje Pan od Spółki wypłat (świadczeń) z żadnych innych tytułów. Nigdy nie otrzymywał Pan od Spółki dywidendy w formie niepieniężnej (rzeczowej).

Obecnie posiada Pan w kapitale zakładowym Spółki 26 udziałów, które są uprzywilejowane co do głosu w ten sposób, że każdy z tych udziałów daje prawo do trzech głosów. Zamierza Pan całkowicie wycofać się z uczestnictwa w Spółce poprzez sprzedaż 26 udziałów na rzecz swojego zięcia. Wcześniej na mocy umów darowizny Wnioskodawca przekazał część należących do niego udziałów swojej córce (4 grudnia 2023 roku zawarta została umowa darowizny 10 udziałów, następnie na mocy umowy darowizny z dnia 12 sierpnia 2024 r. podarował Pan córce 54 udziały w Spółce).

Nigdy nie zajmował się Pan handlowaniem/obrotem udziałami w Spółce w celach zarobkowych. Poza udziałami w Spółce nie posiada Pan udziałów ani akcji innych spółek. Nie zajmował i nie zajmuje się Pan w sposób profesjonalny (zawodowy) nabywaniem lub zbywaniem udziałów lub akcji w spółkach, przechowywaniem udziałów lub akcji ani zarządzaniem udziałami lub akcjami. Ani w Hiszpanii, ani w żadnym innym kraju nie prowadzi Pan działalności gospodarczej obejmującej: wykonywanie uprawnień właścicielskich w podmiotach zależnych, zarządzanie posiadanymi aktywami, pomnażanie majątku poprzez nowe inwestycje, obrót udziałami, akcjami, papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi, realizację praw wynikających z udziałów, akcji, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych.

Pana wątpliwości dotyczą tego, czy planowana sprzedaż 26 udziałów w Spółce będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Co do zasady, czynności sprzedaży akcji czy udziałów nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95 TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Stanowisko to zostało podtrzymane w orzeczeniu z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, gdzie Trybunał odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. Samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy.

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy:

• posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,
• sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
• posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły.

Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką - WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Natomiast dla celów podatku VAT, w sytuacji, gdy dany podmiot wykonuje na rzecz spółki - której udziały zbywa - czynności podlegające opodatkowaniu VAT (np. usługi IT) to takie działania wpisują w definicję prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, a zbycie udziałów w takim przypadku podlega opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. A zatem świadczenie przez Pana usług informatycznych na rzecz spółki, której udziały zamierza Pan zbyć stanowią czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Przy czym w przypadku świadczenia usług istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Zatem istotną kwestią w przedmiotowej sprawie w celu ustalenia, czy sprzedaż przez Pana udziałów podlega opodatkowaniu VAT w Polsce, jest przeanalizowanie przepisów dotyczących miejsca świadczenia tych usług, zgodnie z art. 28b ustawy i następnymi.

Stosownie do art. 28a ustawy:

Powołany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy, która ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Użyta w ww. przepisie  nazwa „podatnik” odnosi się w zasadzie do „przedsiębiorcy” prowadzącego działalność gospodarczą. Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Za podatników, w świetle art. 28a pkt 1 ustawy, uznawane są również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ustawy:

Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Jednocześnie ogólna zasada dotycząca miejsca świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, o której mowa w art. 28c ustawy stanowi, że:

Ww. przepis wprowadza regułę, zgodnie z którą w przypadku świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami miejscem świadczenia usługi jest państwo siedziby usługodawcy, ewentualnie kraj stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji gdy usługa jest świadczona z takiego miejsca i znajduje się ono w innym państwie niż siedziba usługodawcy. Albo też miejscem świadczenia usługi na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce w którym usługodawca posiada stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu w sytuacji gdy nie posiada on siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Należy wskazać, że co do zasady rozliczenie podatku VAT ciąży na wykonawcy usługi, w szczególności w sytuacji świadczenia czynności na rzecz osób fizycznych. W Pana przypadku z tytułu sprzedaży 26 udziałów w spółce rozliczenie podatku VAT w Polsce nie wystąpi. Wskazał Pan, że mieszka na stałe na Wyspach Kanaryjskich (część Hiszpanii), gdzie prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą. Nie jest Pan zarejestrowany w Hiszpanii jako podatnik podatku VAT oraz jako podatnik stosowanego na Wyspach Kanaryjskich podatku pośredniego tzw. IGIC, gdyż korzysta Pan ze zwolnienia. Zatem w Pana sytuacji, w przypadku sprzedaży udziałów w spółce osobie fizycznej miejscem opodatkowania tej transakcji będzie inny kraj niż Polska (tj. Wyspy Kanaryjskie) i do rozliczenia przedmiotowej transakcji zastosowanie będą miały przepisy obowiązujące w kraju opodatkowania usługi, a nie przepisy polskie.

Ewentualnie do rozliczenia podatku VAT należnego w Polsce z transakcji sprzedaży przez Pana udziałów w spółce zobowiązany mógłby być nabywca usługi (polski podatnik), na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy. Wówczas to nabywca usługi będzie zobowiązany rozliczyć tą transakcję jako tzw. import usług oraz wykazać należny podatek VAT bądź zwolnienie.

Zatem z tytułu sprzedaży 26 udziałów w spółce nie będzie Pan zobowiązany do rozliczenia podatku VAT na terytorium Polski.

W konsekwencji oceniając całościowo Pana stanowisko uznaję je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.