
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:
‒prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT sprzedaży budynku warsztatowego wraz z przynależnym do niego gruntem,
‒nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT sprzedaży budynku warsztatowego wraz z przynależnym do niego gruntem,
‒nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy o VAT sprzedaży budynku gospodarczego wraz z przynależnym do niego gruntem.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
26 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 26 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy o VAT sprzedaży działki nr 1 zabudowanej budynkiem warsztatowym i gospodarczym. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 lipca 2025 r. (data wpływu 22 lipca 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1.Zainteresowany będący stroną postępowania:
A.A. …
2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
B.B. …
Opis zdarzenia przyszłego
W dniu 19 stycznia 1996 r. Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli prawo użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, położonego w ... (księga wieczysta ..., działka nr 1), wraz z prawem własności budynków i budowli znajdujących się na tej nieruchomości. Nabycie było związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale od zakupu nie został odliczony podatek VAT, ponieważ Wnioskodawca nie był czynnym podatnikiem VAT.
Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w formie zakładu usługowego, opodatkowaną w formie karty podatkowej od 10 czerwca 1986 r. do 10 marca 2015 r. Dopiero od dnia 1 sierpnia 2000 r. Wnioskodawca był czynnym podatnikiem VAT.
W dniu 25 listopada 1998 r. Wnioskodawca wraz z żoną nabył prawo własności do gruntu, który wcześniej objęty był użytkowaniem wieczystym. W 1999 r. na powyższej działce rozpoczęto budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego. W latach 1996–1997 część starych zabudowań na działce została rozebrana, jednak pozostał budynek warsztatowy wraz z budynkiem gospodarczym.
Faktyczne wykorzystywanie budynku warsztatowego do działalności gospodarczej rozpoczęto w 1998 r. Budynek warsztatowy był wykorzystywany w działalności gospodarczej do czasu zakończenia działalności w 2015 r. W tym też roku przekazano nieruchomość do użytku prywatnego.
Po likwidacji działalności gospodarczej, od 2015 r. do stycznia 2017 r. dwa pomieszczenia w budynku były odpłatnie wynajmowane w ramach najmu prywatnego. Następnie od 2017 r. do stycznia 2025 r. budynek był nadal wynajmowany odpłatnie, również w ramach najmu prywatnego. W okresie tym Wnioskodawca nie był czynnym podatnikiem VAT.
Budynek warsztatowy nie był w międzyczasie ulepszany w stopniu przekraczającym 30% jego wartości początkowej.
Obecnie planowany jest geodezyjny podział działki nr 1 na dwie części:
‒część zabudowaną budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym – pozostanie w majątku prywatnym Wnioskodawcy,
‒część zabudowaną budynkiem warsztatowym i gospodarczym – przeznaczona do sprzedaży.
Wnioskodawca nie prowadzi obecnie działalności gospodarczej i nie jest czynnym podatnikiem VAT.
W uzupełnieniu wniosku, na pytania dotyczące podatku od towarów i usług, wskazał Pan:
Nabycie prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 nastąpiło w ramach transakcji zwolnionej od podatku i usług.
Poniżej fragment aktu notarialnego:
„Kupujący powyższe nabywają w celu prowadzenia nań działalności gospodarczej ….
….
….
…”.
Sprzedaż prawa użytkowania wieczystego wraz z budynkami została udokumentowana aktem notarialnym, w którym stroną kupującą jest A.A i B.B.. Dodatkowo sprzedający, tj. ... wystawiło w dniu 24.01.1996 r. rachunek uproszczony na A.A., na którym widnieje pozycja: działka 1 o pow. 0,6673 ha wartość netto … zł, stawka VAT: zw i wartość z podatkiem … zł oraz druga pozycja rachunku uproszczonego: budynki gdzie wartość netto wynosi … zł, stawka VAT: 22%, tj. … zł i wartość z podatkiem … zł.
Na pytanie o treści „Czy z tytułu nabycia prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 wraz z prawem własności budynków posadowionych na tej działce Pani B.B. - Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania - przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?” odpowiedział Pan: „Prawo to nie przysługiwało ani w stosunku do budynku warsztatowego ani w stosunku do budynku gospodarczego – nie była w tym okresie prowadzona działalność gospodarcza”.
Na działce powstałej w wyniku podziału działki nr 1 znajdują się dwa budynki, tj. budynek warsztatowy i budynek gospodarczy.
Budynek warsztatowy i budynek gospodarczy stanowią budynek w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418)
Budynki były wykorzystywane przez poprzedniego właściciela, tj. ....
Pani B.B. rozpoczęła użytkowanie części budynku warsztatowego (60 m2) wraz z rozpoczęciem działalności gospodarczej, tj. 26.03.1996 r. Pan A.A. rozpoczął użytkowanie budynku warsztatowego w dniu 02.02.1998 r. Natomiast budynek gospodarczy był wykorzystywany do celów prywatnych od dnia zakupu, tj. 19.01.1996 r.
Pani B.B. nie była i nadal nie jest czynnym podatnikiem VAT.
Przedmiotem najmu była część budynku warsztatowego. Budynek gospodarczy nie był wynajmowany.
Na pytanie o treści „Kto był stroną umów najmu pomieszczeń w budynku/budynku (tj. Pan, Pani B.B., czy oboje Państwo)?” odpowiedział Pan „Stroną umów najmu byli oboje Państwo, tj. A.A. i B.B.”.
Budynek warsztatowy był wykorzystywany głównie przez A.A. i tak jak wspomniano powyżej cześć budynku była wykorzystywana również przez Panią B.B.. Natomiast budynek gospodarczy nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej.
Budynek gospodarczy nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.
Budynek gospodarczy i budynek warsztatowy nie są obecnie i do dnia sprzedaży nie będą wykorzystywane przez Panią B.B. w działalności gospodarczej.
Zasiedlenie budynku gospodarczego nastąpiło 19.01.1996 r.
Państwo A.A. i B.B. nie ponosili nakładów na ulepszenie budynku gospodarczego jak i budynku warsztatowego przekraczających 30% ich wartości początkowej.
Na pytanie o treści „Czy nabycie w 1996 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, położonego w ... (działka nr 1), wraz z prawem własności budynków i budowli znajdujących się na tej nieruchomości, a następnie w 1998 r. prawa własności do gruntu, który wcześniej objęty był użytkowaniem wieczystym, nastąpiło do Państwa majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską, czy może nastąpiło do majątków odrębnych (osobistych) Pana i Pani B.B.?” odpowiedział Pan „Nabycie nastąpiło do majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską”.
Państwo A.A. i B.B. nie dokonywali sprzedaży innych nieruchomości.
Obecnie Państwo A.A. i B.B. nie posiadają innych nieruchomości, które zamierzają sprzedać.
Budynek warsztatowy i budynek gospodarczy są trwale związane z gruntem.
Pytanie
Czy planowana sprzedaż po podziale działki zabudowanej budynkiem warsztatowym i gospodarczym będzie korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Opodatkowanie sprzedaży działki zabudowanej budynkiem warsztatowym (VAT)
W ocenie Wnioskodawcy, planowana sprzedaż części działki nr 1 (po podziale geodezyjnym) zabudowanej budynkiem warsztatowym i gospodarczym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT), ponieważ będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.
Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się z VAT dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem przypadku, gdy:
‒dostawa następuje w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
‒lub od pierwszego zasiedlenia nie upłynął okres 2 lat.
W przedmiotowej sprawie budynek warsztatowy:
‒był użytkowany do prowadzenia działalności gospodarczej (od 1998 r. do 2015 r.),
‒a następnie wynajmowany odpłatnie w ramach najmu prywatnego (do stycznia 2025 r.).
Takie wykorzystanie stanowi tzw. pierwsze zasiedlenie (w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT), a zatem planowana sprzedaż nastąpi po upływie ponad 2 lat od pierwszego zasiedlenia. Co więcej, budynek nie był ulepszany w stopniu przekraczającym 30% jego wartości początkowej, dlatego nie doszło do ponownego „pierwszego zasiedlenia”.
Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest czynnym podatnikiem VAT i sprzedaż następuje w ramach majątku prywatnego. W związku z powyższym, spełnione są warunki do zastosowania zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Z ostrożności, nawet gdyby organ uznał, że nie wystąpiły warunki z art. 43 ust. 1 pkt 10, to sprzedaż będzie objęta zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a, ponieważ:
‒Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy nabyciu gruntu ani nakładach inwestycyjnych,
‒nie dokonywał ulepszeń przekraczających 30% wartości początkowej,
‒nie dokonywał odliczeń VAT z tytułu nakładów.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest:
‒prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT sprzedaży budynku warsztatowego wraz z przynależnym do niego gruntem,
‒nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT sprzedaży budynku warsztatowego wraz z przynależnym do niego gruntem,
‒nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy o VAT sprzedaży budynku gospodarczego wraz z przynależnym do niego gruntem.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Według art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki, a także grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
a)określone udziały w nieruchomości;
b)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
c)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.
Na mocy art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.
Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
W świetle art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Art. 198 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.
Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą i jest wykorzystywany na potrzeby osobiste. Sprzedaż majątku prywatnego nie może być uznana za działalność gospodarczą ze skutkiem uznania tej osoby za podatnika.
Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 659 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony
§ 2. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Z przywołanego przepisu wynika, że najem jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Wynika z tego, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne, należne za używanie lokalu/budynku przez najemcę. Podstawową usługą świadczoną na rzecz najemcy jest natomiast usługa najmu.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług najem stanowi zatem świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
Wobec tego, podmiot świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek.
Z opisu sprawy wynika, że w 1996 r. nabyli Państwo prawo użytkowania wieczystego gruntu (działka nr 1) wraz z prawem własności budynków i budowli znajdujących się na tej nieruchomości. W 1998 r. nabyli Państwo prawo własności do gruntu, który wcześniej objęty był użytkowaniem wieczystym. W 1999 r. na działce rozpoczęto budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego. W latach 1996–1997 część starych zabudowań na działce została rozebrana, jednak pozostał budynek warsztatowy wraz z budynkiem gospodarczym.
Planują Państwo dokonać podział działki nr 1 na dwie części:
‒część zabudowaną budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, która pozostanie w Państwa majątku prywatnym,
‒część zabudowaną budynkiem warsztatowym i gospodarczym, która zostanie przeznaczona do sprzedaży.
Budynek gospodarczy był wykorzystywany do celów prywatnych od dnia zakupu, tj. 19.01.1996 r. Budynek gospodarczy nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Budynek gospodarczy nie był wynajmowany.
Pani B.B. rozpoczęła użytkowanie części budynku warsztatowego (60 m2) wraz z rozpoczęciem działalności gospodarczej, tj. 26.03.1996 r. Pan A.A. rozpoczął użytkowanie budynku warsztatowego w dniu 02.02.1998 r. Po likwidacji działalności gospodarczej, od 2015 r. do stycznia 2017 r. dwa pomieszczenia w budynku były odpłatnie wynajmowane w ramach najmu prywatnego. Następnie od 2017 r. do stycznia 2025 r. budynek był nadal wynajmowany odpłatnie. Stroną umów najmu byli oboje Państwo, tj. A.A. i B.B.. Nie ponosili Państwo nakładów na ulepszenie budynku warsztatowego przekraczających 30% ich wartości początkowej.
Zatem, dokonując sprzedaży prawa własności budynku gospodarczego będą Państwo korzystali z przysługującego Państwu prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, w odniesieniu do sprzedaży prawa własności budynku gospodarczego ani Pan jako Zainteresowany będący stroną postępowania, ani Zainteresowana niebędąca stroną postępowania nie będziecie działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Brak tego statusu pozbawia dostawę prawa własności budynku gospodarczego cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
W związku z tym, dokonując sprzedaży prawa własności budynku gospodarczego będą korzystali Państwo z przysługującego Państwu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
W konsekwencji, sprzedaż prawa własności budynku gospodarczego nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, rozstrzygnięcie kwestii korzystania ze zwolnienia ww. czynności na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy stało się bezprzedmiotowe.
Natomiast inaczej przedstawia się sytuacja w związku ze sprzedażą budynku warsztatowego. Zauważyć bowiem należy, że skoro budynek ten był wykorzystywany przez Państwa w działalnościach gospodarczych, a następnie był przedmiotem najmu (który również spełnia definicję działalności gospodarczej), to Pan - jako Zainteresowany będący stroną postępowania oraz Zainteresowana niebędąca stroną postępowania będziecie spełniali przesłanki określone w art. 15 ust. 1 ustawy pozwalające na uznanie Pana oraz Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania za podatników podatku od towarów i usług, prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, w odniesieniu do ww. sprzedaży.
W konsekwencji, dostawa prawa własności budynku warsztatowego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Transakcja ta będzie dotyczyła bowiem towaru w rozumieniu ustawy oraz dokonana będzie przez Pana oraz przez Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania - jako podatników podatku od towarów i usług.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dostawy budynków i budowli zostały określone m.in. w art. 43 ust. 10 i ust. 10a ustawy.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku budowli lub ich części do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.
W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków i budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.
Jednocześnie wskazania wymaga, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418).
W myśl art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku, należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Zatem, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
W celu ustalenia czy dostawa przez Państwa prawa własności budynku warsztatowego będzie opodatkowana podatkiem VAT czy też będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie tego budynku.
W odniesieniu do budynku warsztatowego wskazali Państwo w opisie sprawy, że budynek warsztatowy stanowi budynek w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane i jest trwale związany z gruntem. Pani B.B. rozpoczęła użytkowanie części budynku warsztatowego (60 m2) wraz z rozpoczęciem działalności gospodarczej, tj. 26.03.1996 r. Pan A.A. rozpoczął użytkowanie budynku warsztatowego w dniu 02.02.1998 r. Budynek warsztatowy był wykorzystywany przez poprzedniego właściciela.
Analiza przedstawionych okoliczności sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że planowana sprzedaż budynku warsztatowego nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a jego dostawą upłyną co najmniej 2 lata.
Zatem, z uwagi na fakt, że w stosunku do budynku warsztatowego doszło już do jego pierwszego zasiedlenia i od pierwszego zasiedlenia do momentu jego sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata, a ponadto – jak wynika z opisu sprawy – nie ponosili Państwo nakładów na ulepszenie budynku warsztatowego przekraczających 30% jego wartości początkowej, to dostawa budynku warsztatowego będzie objęta zwolnieniem od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Wobec faktu, że dostawa budynku gospodarczego, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, nie można stwierdzić, że dostawa ww. budynku gospodarczego będzie korzystała również ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.
Jak wskazałem wyżej, na mocy art. 29a ust. 8 ustawy, w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu, na którym te budynki lub budowle są posadowione będzie korzystał ze zwolnienia od podatku.
Tym samym dostawa prawa własności działki wydzielonej z działki nr 1, w części przyporządkowanej do budynku warsztatowego - stosownie do art. 29a ust. 8 ustawy - również będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Natomiast dostawa części działki, wydzielonej z działki nr 1, przyporządkowanej do budynku gospodarczego, którego dostawa - jaka wskazałem powyżej - nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, również nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, dostawa budynku gospodarczego wraz z przyporządkowanym do niego gruntem, wykorzystywanego na Państwa własne potrzeby nie będzie stanowiła działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, z tytułu dostawy ww. budynku gospodarczego wraz z przyporządkowanym do niego gruntem nie będą Państwo podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast w odniesieniu do sprzedaż budynku warsztatowego wraz z przyporządkowanym do niego gruntem będą Państwo podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże będzie korzystała ze zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29 a ust. 8 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
