Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, że wyodrębniony ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej Departament na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym czynność wyodrębnienia z Państwa Spółki do Spółki Przejmującej będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, mającym siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest także czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podstawowy (dominujący) przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawcy obejmuje produkcję oraz dystrybucję mięsa i wędlin. Na majątek Spółki Dzielonej niezwiązany z dominującym przedmiotem działalności wchodzą także inne składniki majątkowego, które są wykorzystywane w działalności gospodarczej. Głównie są to nieruchomości rolne, które w żaden sposób nie są powiązane z działalnością związaną z produkcją oraz dystrybucją mięsa i wędlin. Należy podkreślić, iż wartość rynkowa aktywów niezwiązanych z podstawowym (dominującym) przedmiotem działalności Wnioskodawcy prezentuje istotną (znaczną wartość).

W związku z odrębnością działalności związanej produkcją oraz dystrybucją mięsa i wędlin od pozostałej działalności Spółki, w ramach Wnioskodawcy została formalnie powołana nowa jednostka organizacyjna (dalej: „Departament”) prowadząca działalność w przedmiotowym zakresie, to jest w zakresie produkcji i dystrybucji mięsa i wędlin. Funkcjonalnie, jednostka ta działa w ramach Spółki Dzielonej od wielu lat.

Podkreślić bowiem należy, iż wspólnicy Wnioskodawcy zamierzają dokonać sprzedaży działalności związanej z produkcją oraz dystrybucją mięsa i wędlin na rzecz podmiotu niepowiązanego. Przy czym kupujący nie jest zainteresowany nabyciem samych składników majątkowych wchodzących w skład Departamentu, a udziałów w spółce, która będzie właścicielem Departamentu. Wynika to z faktu, iż do Departamentu jest przypisanych wiele umów z odbiorcami (kontrahentami), którymi zainteresowany jest kupujący. Z tego powodu wspólnicy Wnioskodawcy planują dokonać podziału Spółki Dzielonej w trybie art. 529 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 18 ze zm.; dalej: „KSH”), tj. w drodze podziału przez wyodrębnienie. Planowane jest, aby Departament został wyodrębniony do odrębnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka Przejmująca”), będącej podatnikiem CIT.

Podział Wnioskodawcy zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych - ani głównym ani jednym z głównych celów tego podziału nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Zasadniczym celem podziału Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej jest przeniesienie działalności związanej z produkcją oraz dystrybucją mięsa i wędlin w sposób zapewniający pełną sukcesję prawną w odniesieniu do umów z kontrahentami, które są przypisane do Departamentu, bez konieczności uzyskiwania zgód od tych kontrahentów. Jak zostało wskazane, kupujący jest zainteresowany nabyciem udziałów w podmiocie będącym właścicielem Departamentu i jednocześnie kupujący nie jest zainteresowany nabyciem pozostałych składników majątkowych Spółki Dzielonej. Zasadnym jest zatem stwierdzenie, że planowany podział przez wyodrębnienie jest środkiem do realizacji celów biznesowych wspólników Wnioskodawcy, a nie celem samym w sobie.

Na moment podziału przez wyodrębnienie, Spółka Przejmująca będzie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W następstwie przeprowadzonego podziału przez wyodrębnienie Wnioskodawca otrzyma udziały w podwyższonym kapitale zakładowym Spółki Przejmującej.

Na moment przeprowadzenia podziału Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Dzielonej, Departament będzie posiadać następujące cechy na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej:

A.W zakresie wyodrębnienia organizacyjnego:

1)Departament będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w wyniku uchwały zarządu Spółki Dzielonej

2)Departament będzie posiadał własną strukturę organizacyjną oraz zasoby osobowe, w tym pracowników niezbędnych do realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności Departamentu w obszarze produkcji i dystrybucji mięsa i wędlin;

3)na czele Departamentu będzie stał dyrektor Departamentu;

4)Departament będzie funkcjonował w oparciu o wyodrębnione składniki materialne i niematerialne, a więc w szczególności: środki pieniężne (kapitał obrotowy) środki trwałe (np. kontener, krajalnica, maszyna rolowa, etykieciarka, kontener chłodniczy, regał magazynowy), zapasy (głównie towar przeznaczony do sprzedaży), umowy z kontrahentami (odbiorcami), umowy z agencjami pracy, za pośrednictwem których zatrudniani są pracownicy świadczący pracę wyłącznie na rzecz Departamentu, umowy najmu/dzierżawy nieruchomości, które są wykorzystywane wyłącznie w działalności Departamentu, umowa licencyjna na znak towarowy, pozwolenia i decyzje administracyjne, należności, prawa i obowiązku z umów leasingu, umowy z pracownikami, pozostałe zobowiązania.

5)w związku z podziałem przez wyodrębnienie Departamentu, do Spółki Przejmującej w trybie art. 23[1] Kodeksu pracy przejdą pracownicy przypisani do Departamentu i wykonujący zadania związane wyłącznie z działalnością realizowaną w ramach Departamentu. Jednocześnie w związku z podziałem przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej przejdą także umowy z agencjami pracy za pośrednictwem których zatrudniani są pracownicy świadczący pracę wyłącznie na rzecz Departamentu;

B. W zakresie wyodrębnienia finansowego:

1)w systemie księgowym Spółki Dzielonej będzie funkcjonować odrębna struktura centrów kosztowych, która będzie umożliwiała prowadzenie odrębnej gospodarki finansowej i ewidencji księgowej Departamentu. Tym samym będzie możliwe zidentyfikowanie przychodów, kosztów, aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań) Departamentu;

2)Departament będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności;

3)do Departamentu będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z jego działalnością - w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania przyporządkowane wyłącznie do Departamentu zostaną przejęte przez Spółkę Przejmującą.

C. W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego:

1)składniki majątkowe przyporządkowane do Departamentu będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych, obejmujących działalność związaną z produkcją i dystrybucją mięsa i wędlin. Zespół składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład Departamentu będzie mógł być uznany za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.

Wszystkie składniki materialne i niematerialne przypisane do Departamentu w drodze podziału przez wyodrębnienie zostaną przeniesione na Spółkę Przejmująca. W oparciu o nabywane składniki materialne i niematerialne przypisane do Departamentu, na moment podziału Spółka Przejmująca będzie miała zamiar i będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej przez Departament, bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych bądź prawnych.

Po przeprowadzonym podziale Spółki Dzielonej przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej, Spółka Przejmująca oraz Spółka Dzielona nie zawrą pomiędzy sobą wzajemnych umów. Działalność Departamentu jest całkowicie niezależna od działalności pozostającej w Spółce Dzielonej. W szczególności pracownicy przypisani do Departamentu nie będą świadczyć pracy na rzecz Spółki Dzielonej po podziale.

Na moment przeprowadzonego podziału Spółki Dzielonej przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej u Wnioskodawcy pozostanie majątek (dalej: „Majątek Pozostający”) służący do prowadzenia działalności gospodarczej w obszarze zarządzania aktywami. W szczególności, w Spółce Dzielonej pozostaną:

1) dwie nieruchomości rolne, prezentujące znaczną wartość rynkową;

2) umowy najmu/dzierżawy wskazanych powyżej nieruchomości;

3) umowa najmu na baner reklamowy znajdujący się na wskazanej powyżej nieruchomości;

4) sprzęt biurowy;

5) umowa leasingu pojazdu wykorzystywanego na działalność niezwiązaną z funkcjonowaniem Departamentu;

6) rozpoczęta inwestycja w odnawialne źródła energii;

7) pracownicy zajmujący się wyłącznie działalnością związaną z obsługą tych nieruchomości;

8) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

9) tajemnice przedsiębiorstwa;

10) środki pieniężne niezwiązane z funkcjonowaniem Departamentu;

11) umowy rachunków bankowych;

12) zobowiązania z tytułu pożyczek niezwiązanych z funkcjonowaniem Departamentu.

Majątek Pozostający w Spółce Dzielonej będzie ściśle powiązany ze sobą w taki sposób, że za jego pośrednictwem Wnioskodawca będzie mógł kontynuować działalność gospodarczą w zakresie zarządzania aktywami Spółki Dzielonej (na moment podziału będą to wskazane nieruchomości, do których w wyniku opisywanego podziału przez wyodrębnienie dołączą udziały w Spółce przejmującej; po sprzedaży udziałów w Spółce Przejmującej, na majątek Wnioskodawcy będą się składały środki pieniężne). Przy czym Majątek Pozostający nie będzie organizacyjnie wyodrębniony na podstawie uchwały zarządu Wnioskodawcy w przedsiębiorstwie Spółki Dzielonej jako odrębny departament, lecz będą stanowić majątek Wnioskodawcy służący do prowadzenia działalności gospodarczej niejako obok wyodrębnianego Departamentu zajmującego się produkcją i dystrybucją mięsa i wędlin.

Niemniej z uwagi na brak ścisłej korelacji Majątku Pozostającego z wyodrębnianym do Spółki Przejmującej Departamentem, stwierdzić należy, iż Majątek Pozostający będzie finansowo odrębny od majątku wyodrębnianego Departamentu, albowiem:

1)w systemie księgowym Spółki Dzielonej będzie funkcjonować odrębna struktura centrów kosztowych, która będzie umożliwiała prowadzenie odrębnej gospodarki finansowej i ewidencji księgowej Departamentu oraz prowadzenie odrębnej gospodarki finansowej i ewidencji księgowej w stosunku do Majątku Pozostającego. Dzięki temu będzie możliwość niezależnej identyfikacji przychodów, kosztów, aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań) dotyczących Departamentu oraz dotyczących Majątku Pozostającego;

2)Departament oraz Majątek Pozostający - każdy z osoba - będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności;

3)do Departamentu oraz Majątku Pozostającego - każdego z osoba - będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z działalnością. Jak zostało wskazane powyżej, w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania przyporządkowane wyłącznie do Departamentu zostaną przejęte przez Spółkę Przejmującą.

W tym miejscu podnieść należy, iż w związku z przeprowadzeniem opisanego powyżej podziału przez wyodrębnienie, na Majątek Pozostający będą także wchodziły udziały w Spółce Przejmującej. Udziały te, zgodnie z założeniami biznesowymi wspólników Wnioskodawcy maja zostać sprzedane na rzecz podmiotu niepowiązanego, co oznacza, że na majątek Wnioskodawcy będą w przyszłości wchodziły środki pieniężne pochodzące z otrzymanej ceny sprzedaży. Z punktu widzenia bilansu Spółki Dzielonej nie ulegnie zmianie jej sytuacja finansowa. Majątek, który obecnie stanowi Departament, w związku z podziałem przez wyodrębnienie zostanie zamieniony na udziały w Spółce Przejmującej.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone we wniosku jako nr 1 i 4)

1)Czy wyodrębniany ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej Departament na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT?

2)Czy w związku z planowanym podziałem Spółki Dzielonej przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej, po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o VAT?

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, którego dotyczy pytanie oznaczone we wniosku nr 1 i 4.

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług

Stanowisko Wnioskodawcy do pytania nr 1

Wyodrębniany z Wnioskodawcy do Spółki Przejmującej Departament na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy do pytania nr 2

W związku z planowanym podziałem Spółki Dzielonej przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Definicje legalne zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej także: „ZCP”) zostały zawarte w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT a także w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Z przepisów tych wynika, że ZCP to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jednocześnie, z ugruntowanego stanowiska wskazanego w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego wynika, że aby mówić o istnieniu ZCP niezbędne jest wykazanie:

1) istnienia zespołu składników niematerialnych i materialnych, w tym zobowiązań;

2) wyodrębnienia organizacyjnego;

3) wyodrębnienia finansowego;

4) wyodrębnienia funkcjonalnego;

Na zasadność powyższego twierdzenia wskazuje stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażone w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z dnia 8 marca 2024 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.457.2023.4.MW. W interpretacji tej wskazano, że:

„(…) status zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiada tylko taka część mienia przedsiębiorstwa, która spełnia łącznie następujące warunki:

• stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań),
• jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie,
• jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych,
• mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest zatem dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.”

Poniżej przedstawiono analizę spełnienia poszczególnych warunków niezbędnych dla uznania danej masy majątkowej za ZCP.

Istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych

Uznanie masy majątkowej za ZCP wymaga istnienia zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Jak zauważył Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 23 czerwca 2023 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.173.2023.4.MS:

„Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.”

Warunek wyodrębnienia organizacyjnego

Wskazać należy, że zgodnie z praktyką organów podatkowych wyodrębnienie organizacyjne oznacza odrębny pod względem organizacyjnym zespół składników materialnych i niematerialnych zachowujący miejsce w strukturze organizacyjnej podmiotu (dział, oddział, pion lub wydział). W tym przypadku istotne jest również formalne potwierdzenie struktury organizacyjnej, dokonane na bazie statutu, regulaminu lub uchwały zarządu. W szczególności w ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażonej w interpretacji indywidualnej z 5 kwietnia 2024 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.61.2024.4.EK wskazano, iż: „samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności "widocznym z zewnątrz". Oznacza to, że wyodrębnienie musi wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne.”

Ponadto, należy zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2019 roku o sygn. akt II FSK 79/17, w którym - w stosunku do warunku wyodrębnienia organizacyjnego - wskazano, że:

„Rozważając kwestię wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze”.

Warunek wyodrębnienia finansowego

W odniesieniu do wyodrębnienia finansowego w interpretacjach indywidualnych wskazuje się, że warunek ten jest spełniony, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nie zadań gospodarczych. Podkreśla się jednak, że pojęcia tego nie należy utożsamiać z pełną samodzielnością finansową (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 kwietnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.77.2024.3.PJ).

Warunek wyodrębnienia funkcjonalnego

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w interpretacjach indywidualnych wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Wskazuje się ponadto, że aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa (por. interpretacja indywidualna z 22 kwietnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.78.2024.3.MS).

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). W wyroku z 27 listopada 2003 r. sygn. akt C-497/01 Zita-Modes, TSUE stwierdził, że:

„(…) celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.”

Podobnie TSUE wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie o sygn. akt C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że:

„(…) regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.”

Zatem, w myśl orzecznictwa TSUE, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. TSUE uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Reasumując powyższe, aby uznać część przedsiębiorstwa za ZCP w rozumieniu przepisów ustawy o VAT oraz ustawy o CIT powinny być spełnione następujące przesłanki:

• istnienie w ramach ZCP składników materialnych i niematerialnych;
• organizacyjne wyodrębnienie ZCP w strukturze istniejącego przedsiębiorstwa, przyporządkowanie pracowników oraz majątku do ZCP;
• finansowe wyodrębnienie w istniejącym przedsiębiorstwie polegające na takiej ewidencji zdarzeń gospodarczych, aby możliwe było przyporządkowanie do ZCP przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań;
• funkcjonalne wyodrębnienie ZCP polegające na realizowaniu w przedsiębiorstwie określonej (i odrębnej od pozostałych) działalności i zadań gospodarczych oraz możliwości kontynuacji dotychczasowych zadań ZCP, w przypadku jego przeniesienia na nowy podmiot.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że na moment podziału wyodrębniany Departament będzie spełniać wszelkie warunki do uznania za ZCP w rozumieniu analizowanych przepisów ustawy o VAT oraz ustawy o VAT. Należy bowiem uznać, iż:

A. w stosunku do Departamentu będzie istniał zespół przypisanych składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, a w szczególności: środki pieniężne (kapitał obrotowy) środki trwałe (np. kontener, krajalnica, maszyna rolowa, etykieciarka, kontener chłodniczy, regał magazynowy), zapasy (głównie towar przeznaczony do sprzedaży), umowy z kontrahentami (odbiorcami), umowy z agencjami pracy, za pośrednictwem których zatrudniani są pracownicy świadczący pracę wyłącznie na rzecz Departamentu, umowy najmu/dzierżawy nieruchomości, które są wykorzystywane wyłącznie w działalności Departamentu, umowa licencyjna na znak towarowy, pozwolenia i decyzje administracyjne, należności, prawa i obowiązku z umów leasingu, umowy z pracownikami, pozostałe zobowiązania.

B. istniejący w ramach Departamentu zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie:

1)Departament będzie wyodrębniony organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w wyniku uchwały zarządu Spółki Dzielonej

2)Departament będzie posiadał własną strukturę organizacyjną oraz zasoby osobowe, w tym pracowników niezbędnych do realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności Departamentu w obszarze produkcji i dystrybucji mięsa i wędlin;

3)na czele Departamentu będzie stał dyrektor Departamentu;

4)w związku z podziałem przez wyodrębnienie Departamentu, do Spółki Przejmującej w trybie art. 23[1] Kodeksu pracy przejdą pracownicy przypisani do Departamentu i wykonujący zadania związane wyłącznie z działalnością realizowaną w ramach Departamentu. Jednocześnie w związku z podziałem przez wyodrębnienie Departamentu do Spółki Przejmującej przejdą także umowy z agencjami pracy za pośrednictwem których zatrudniani są pracownicy świadczący pracę wyłącznie na rzecz Departamentu;

C. istniejący w ramach Departamentu zespół składników materialnych i niematerialnych na dzień wyodrębnienia będzie finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie:

1)w systemie księgowym Spółki Dzielonej będzie funkcjonować odrębna struktura centrów kosztowych, która będzie umożliwiała prowadzenie odrębnej gospodarki finansowej i ewidencji księgowej Departamentu. Tym samym będzie możliwe zidentyfikowanie przychodów, kosztów, aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań) Departamentu;

2)Departament będzie posiadał przypisane do siebie własne rachunki bankowe, na które będą wpływały należności i z których będą płacone zobowiązania przypisane wyłącznie do jego działalności;

3)do Departamentu będą przyporządkowane zobowiązania związane wyłącznie z jego działalnością - w wyniku podziału przez wyodrębnienie zobowiązania przyporządkowane wyłącznie do Departamentu zostaną przejęte przez Spółkę Przejmującą.

D. składniki majątkowe przyporządkowane do Departamentu będą służyły realizacji określonych zadań gospodarczych, obejmujących działalność związaną z produkcją i dystrybucją mięsa i wędlin. Zespół składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład Departamentu będzie mógł być uznany za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Zespół składników majątkowych i niemajątkowych wchodzących w skład Departamentu będzie mógł być uznany za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Dodatkowo Spółka Przejmująca będzie kontynuowała działalność wyodrębnianego Departamentu w oparciu o nabyte składniki w takim samym zakresie, w jakim prowadzona jest działalność Departamentu w ramach Spółki Dzielonej. W oparciu o przejęte składniki majątku będące przedmiotem podziału przez wyodrębnienie, Spółka Przejmująca będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności realizowanej w ramach Departamentu.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wyodrębniany ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej Departament na moment podziału przez wyodrębnienie będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 2

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy tym wskazać należy, że użyte w tym przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, oznacza to, że zakres pojęcia „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. W tym miejscu wskazać należy, że również w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wyodrębnienie przedmiotem przeniesienia jest zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy o VAT. Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e o VAT. (por. interpretacja indywidualna z 4 grudnia 2023 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.525.2023.1.JKU). W odniesieniu do dotychczas funkcjonujących form podziału spółki, uregulowanych przepisami kodeksu spółek handlowych, podział przez wyodrębnienie (art. 529 § 1 pkt 5 KSH) wyróżnia się tym, że w nowej spółce lub spółce istniejącej, do której następuje przeniesienie części majątku spółki dzielonej, udziały lub akcje obejmuje spółka dzielona. Z kolei, we wszystkich innych formach podziału przewidzianych w art. art. 529 § 1 pkt 1-4 KSH, omawiane akcje lub udziały są zawsze obejmowane przez wspólników lub akcjonariuszy spółki podlegającej podziałowi.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że podział Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Departamentu przeniesienie go do Spółki Przejmującej, jako transakcja dotycząca zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko jest szeroko prezentowane przez organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, np.:

- Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 24 grudnia 2024 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.459.2024.1.JSU podkreślił, że:

„wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, będących przedmiotem Podziału (Wyodrębnienia), jak wynika z wniosku, stanowi/będzie stanowił zespół składników, który jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie oraz przeznaczony jest/będzie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Ponadto nabywca nabyte składniki majątkowe będzie wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej w tym samym zakresie co zbywca.

Wobec powyższego, skoro w niniejszej sprawie zespół składników materialnych i niematerialnych, będących przedmiotem Podziału (Wyodrębnienia), charakteryzuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym oraz Nabywca będzie kontynuował prowadzoną dotychczas przez Państwa działalność gospodarczą, to przedmiotowa transakcja stanowi/będzie stanowić zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. W konsekwencji, przedmiotowa transakcja Podziału (Wyodrębnienia) jako Dział w związku z art. 6 pkt 1 ustawy nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

- Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 października 2024 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.562.2024.3.MŻ wskazał, że:

„Zatem, z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionego Działu X. i Działu Y. będzie cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym i finansowym oraz będzie posiadał zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Jak wynika z wniosku, Spółki Przejmujące (C. i nowo utworzona Spółka) będą miały faktyczną możliwość kontynuowania działalności związanej z Działem Serwisu i Działem Y. w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Reasumując, wyodrębniony ze Spółki Dzielonej do C. Dział X., a także wyodrębniony ze Spółki Dzielonej do nowo utworzonej Spółki Dział Y. stanowić będzie - na dzień dokonania Podziału Państwa Spółki przez wyodrębnienie - zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność ich wyodrębnienia z Państwa Spółki do Spółek Przejmujących (tj. do C. i nowo utworzonej Spółki) będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

A zatem w związku z planowanym Podziałem przez wyodrębnienie Spółki Dzielonej i przeniesieniem do Spółek Przejmujących Działu X. i Działu Y. po stronie Spółki Dzielonej nie wystąpi obowiązek podatkowy w podatku VAT.”

Mając na uwadze powyższe, jak i stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego numerem 1, w ocenie Spółki Dzielonej podział Wnioskodawcy przez wyodrębnienie Departamentu nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania oznaczone we wniosku nr 1 i 4. W zakresie pytań nr 2, 3 nr 5 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.