Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

-prawidłowe w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT nieodpłatnego zniesienia współwłasności, bez względu na to, czy będzie dokonane przed czy po podłączeniu do części lub każdej z działek wody i energii elektrycznej, utwardzeniu drogi i ewentualnym przekazaniu jej do gminy,

-nieprawidłowe w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT darowizny działek, bez względu na kolejność ww. działań podejmowanych przed dokonaniem darowizny.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT nieodpłatnego zniesienia współwłasności, bez względu na to, czy będzie dokonane przed czy po podłączeniu do części lub każdej z działek wody i energii elektrycznej, utwardzeniu drogi i ewentualnym przekazaniu jej do gminy oraz niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT darowizny działek, bez względu na kolejność ww. działań podejmowanych przed dokonaniem darowizny. Uzupełnił go Pan pismem z 17 lipca 2025 (według daty wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym i nie prowadzi działalności rolniczej. Wnioskodawca jest emerytem, nie pracuje zawodowo.

Wnioskodawca wraz z inną osobą fizyczną są współwłaścicielami po 1 części niezabudowanej nieruchomości gruntowej, która na dzień ….03.2007 oznaczona była jako działka nr 1 o powierzchni … hektary … arów … m², położonej we wsi …, gmina …, powiat …, dla której Sąd Rejonowy w … V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW … .

Udział w 1 części opisanej nieruchomości Wnioskodawca nabył w następujący sposób:

-w dniu … .03.2007 r. Wnioskodawca wraz z żoną nabył od osoby fizycznej udział w wysokości 1 części, przy czym nabycia tego małżonkowie dokonali do swego majątku wspólnego na prawach wspólności ustawowej, na swoje potrzeby osobiste. Zakup nieruchomości nie był opodatkowany podatkiem od towarów i usług.

-w dniu … .06.2023 r. zmarła żona Wnioskodawcy. Spadek po niej nabyli Wnioskodawca oraz dwaj synowie po 1/3 części, przy czym na skutek zawarcia w dniu … .06.2024 r. umowy o podział majątku wspólnego i umowy nieodpłatnego działu spadku, Wnioskodawca nabył cały udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej będącej przedmiotem wniosku.

Działka nr 1 nie była przedmiotem najmu czy dzierżawy i nie służyła prowadzeniu przez Wnioskodawcę i drugiego współwłaściciela jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej. Współwłaściciele zakupili działkę na swoje potrzeby osobiste, jako lokatę kapitału i z myślą o darowaniu jej w przyszłości dzieciom i wnukom, aby mogły na niej wybudować dom, w którym zamieszkają.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka nr 1 na dzień 8.03.2007 r. położona była w terenach rolnych oznaczonych symbolem 10.RP.

W celu realizacji swoich planów i umożliwienia zabudowy działki nr 1 w przyszłości, Wnioskodawca i drugi współwłaściciel w dniu 15.11.2017 r. złożył wniosek o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W dniu 28.11.2019 r. Rada Gminy podjęła uchwałę o zmianie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Po zmianie, tereny, na których znajduje się działka nr 1 położone są częściowo w terenie przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oznaczonych symbolami 1MN, 2MN, 3MN, częściowo w terenie wód powierzchniowych śródlądowych - rowów melioracyjnych oznaczonych symbolem 1WS i 2WS oraz częściowo w terenie przeznaczonym pod ciąg pieszo-jezdny oznaczony symbolem 6KPJ.

W dniu 1.12.2022 r. na wniosek Wnioskodawcy i drugiego współwłaściciela wydana została decyzja zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka nr 1 na 19 działek o numerach od 1/1 do 1/19, przy czym działka nr 1/10 przeznaczona została pod ciąg pieszo-jezdny zapewniający dostęp do drogi publicznej dla pozostałych 18 działek. Po podziale do jednej z działek została doprowadzona woda oraz zostało wykorytowane miejsce pod drogę. Od wydatków z tym związanych żaden ze współwłaścicieli nie dokonał odliczenia podatku naliczonego.

Obecnie Współwłaściciele zamierzają ponieść kolejne nakłady i podłączyć do części lub każdej z działek wodę oraz energię elektryczną, a drogę utwardzić. Jeśli gmina wyrazi zgodę, współwłaściciele chcieliby przekazać drogę do gminy. Od nakładów (wydatków) z tym związanych żaden ze współwłaścicieli nie będzie dokonywał odliczenia podatku naliczonego.

Istniejący stan współwłasności ułamkowej w każdej niezabudowanej działce jest dla Współwłaścicieli problematyczny, zwłaszcza w zakresie podejmowania decyzji co do dokonywania nakładów na nieruchomość (np. co do czasu i kosztów uzbrojenia działek) i rozporządzania prawem własności (darowania działek dzieciom i wnukom). Z tej przyczyny współwłaściciele zaplanowali zawarcie umowy zniesienia współwłasności 18 działek o numerach od 1/1 do 1/9 i od 1/11 do 1/19 w ten sposób, że Wnioskodawcy przypadnie na wyłączną własność 9 działek oraz drugiemu współwłaścicielowi przypadnie na wyłączną własność drugie 9 działek. W konsekwencji każdy ze współwłaścicieli będzie w 100% właścicielem części nieruchomości dotychczas wspólnych.

Zniesienie współwłasności ma zostać dokonane nieodpłatnie, tzn. dokonane zostanie bez żadnych spłat czy dopłat, a wartość nabytych przez współwłaścicieli na wyłączną własność działek nie przekroczy wartości ich udziałów we współwłasności, które im przysługiwały przed zniesieniem współwłasności.

Na dzień zniesienia współwłasności wartość 9 działek, jakie przypadną na wyłączną własność Wnioskodawcy będzie równa wartości 9 działek drugiego współwłaściciela, określonej na moment bezpośrednio poprzedzający zawarcie umowy zniesienia współwłasności.

Dopiero po zniesieniu współwłasności właściciele planują darować poszczególne działki dzieciom i wnukom (wszystkie działki lub ich cześć).

Wnioskodawca zastanawia się czy w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, zniesienie współwłasności będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz czy moment poniesienia nakładów (uzbrojenia działek, utwardzenia drogi i ewentualnie przekazania jej do gminy) będzie miał wpływ na opodatkowanie podatkiem od towarów i usług późniejszej darowizny.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku, wskazano, że:

Ad 1)

Działka nr 1 nie była przedmiotem najmu czy dzierżawy i nie służyła prowadzeniu przez Wnioskodawcę i drugiego współwłaściciela jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej. Współwłaściciele zakupili działkę na swoje potrzeby osobiste, jako lokatę kapitału i z myślą o darowaniu jej w przyszłości dzieciom i wnukom.

W całym okresie posiadania, czyli od ponad 18 lat, działka nr 1 nie była użytkowana. Przez cały czas na działce jest łąka (głównie trawy) i rośnie kilka młodych drzew (samosiejek). Przez wszystkie lata trawy nie były koszone.

Ad 2)

Po podziale działka nr 1 nie zmieniła swojego charakteru, nadal nie była przedmiotem najmu czy dzierżawy i nie służyła prowadzeniu jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej.

Po podziale na 19 działek, na działkach o numerach od 1/1 do 1/9 oraz od 1/11 do 1/19 nadal jest niekoszona łąka (głównie trawy) i rośnie kilka młodych drzew (samosiejek).

Działka nr 1/10 przeznaczona została pod ciąg pieszo-jezdny zapewniający dostęp do drogi publicznej dla pozostałych 18 działek. Działka nr 1/10 została wykorytowana, tzn. usunięto wierzchnią warstwę gruntu, aby stworzyć stabilne podłoże pod późniejsze utwardzenie drogi. Przez cały czas z drogi nikt nie korzysta, z wyjątkiem okresu, w którym trwały prace polegające na doprowadzeniu wody do działki nr 1/1.

Do działki nr 1/1 została doprowadzona woda, ale nadal z działki nikt nie korzysta. Na działce nadal jest niekoszona łąka.

Ad 3)

Obecnie Współwłaściciele zamierzają ponieść kolejne nakłady i podłączyć do części lub każdej z działek wodę oraz energię elektryczną, a drogę utwardzić. Od nakładów (wydatków) z tym związanych Wnioskodawcy ani drugiemu współwłaścicielowi nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Pytania

1)Czy nieodpłatne zniesienie współwłasności, bez względu na to, czy będzie dokonane przed czy po podłączeniu do części lub każdej z działek wody i energii elektrycznej, utwardzeniu drogi i ewentualnym przekazaniu jej do gminy, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2)Czy darowizna działek, bez względu na kolejność działań podejmowanych przez Wnioskodawcę przed dokonaniem darowizny dotyczących zniesienia współwłasności, uzbrojenia działek, utwardzenia drogi i ewentualnego przekazania jej do gminy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

W ocenie Wnioskodawcy nieodpłatne zniesienie współwłasności bez względu na to czy będzie dokonane przed czy po podłączeniu wody i energii elektrycznej, utwardzeniu drogi i ewentualnie przekazaniu jej do gminy, nie będzie podlegało podatkowi od towarów i usług.

Dokonana przez Wnioskodawcę darowizna nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez względu na kolejność podejmowanych przez niego działań w zakresie zniesienia współwłasności oraz podłączenia wody i energii elektrycznej, utwardzenia drogi i ewentualnego przekazania jej do gminy.

Ad 1)

Współwłasność jest stanem nietrwałym, tymczasowym, mogącym powodować konflikty pomiędzy współwłaścicielami, gdyż poszczególni współwłaściciele, którzy wykonują władztwo nad rzeczą, muszą brać pod uwagę prawa innych osób (współwłaścicieli) do tej samej rzeczy. Celem postępowania o zniesienie współwłasności jest likwidacja stosunku współwłasności, czyli wyeliminowanie sytuacji, w której prawo własności tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Żądanie zniesienia współwłasności  jest jednym z podstawowych uprawnień współwłaściciela.

Wnioskodawca wraz z inną osobą fizyczną są współwłaścicielami po 1 części niezabudowanych działek gruntu, do których zamierzają doprowadzić wodę, energię elektryczną, utwardzić drogę i ewentualnie przekazać ją do gminy oraz dokonać nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Uzyskane na wyłączną własność działki zamierzają darować dzieciom i wnukom (wszystkie działki lub ich cześć).

Obowiązująca obecnie współwłasność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie tylko do jej części, mimo że udział każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony kwotowo ułamkiem. Obecnie każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do posiadania całej rzeczy będącej przedmiotem współwłasności (nieruchomości) i do korzystania z niej w takim zakresie, w jakim nie przeszkadza on w posiadaniu jej przez innych współwłaścicieli. Każdy ze współwłaścicieli, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, ale odnosi się to wyłącznie do posiadanego udziału. Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.

W myśl art. 210 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U.2024.1061), dalej KC, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności  rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sadu.

Zniesienie współwłasności  może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli (art. 211 i 212 KC.).

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności.

W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne.

Zniesienie współwłasności  nie powoduje nabycia nieruchomości - została ona nabyta wiele lat wcześniej, tyle że na warunkach współwłasności. Zniesienie współwłasności  jest przekształceniem współwłasności we współwłasność w częściach ułamkowych (lub własność w 100%) i powoduje jedynie zmiany organizacyjne u współwłaścicieli.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT.

Wnioskodawca wraz z inną osobą fizyczną są współwłaścicielami po ½ części niezabudowanej nieruchomości gruntowej składającej się z 19 działek, w tym jednej z przeznaczeniem pod ciąg pieszo-jezdny zapewniający dostęp do drogi publicznej dla pozostałych działek. Wnioskodawca nabył nieruchomość w dniu 8.03.2007 r. od osoby fizycznej na swoje potrzeby osobiste. Zakup nieruchomości nie był opodatkowany podatkiem od towarów i usług. Obecnie Współwłaściciele zamierzają podłączyć do części lub każdej z działek wodę i energie elektryczna, a drogę utwardzić. Jeśli gmina wyrazi zgodę, współwłaściciele chcieliby przekazać drogę do gminy. Współwłaściciele zamierzają znieść współwłasność działek. Od nakładów (wydatków) z tym związanych Wnioskodawcy ani drugiemu współwłaścicielowi nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zniesienie współwłasności nastąpi nieodpłatnie bez żadnych spłat. Czynności tej nie będzie towarzyszyła dopłata pieniężna, mająca na celu wyrównanie wartości poszczególnych udziałów, gdyż w następstwie zniesienia współwłasności  18 działek, wartość majątku Wnioskodawcy nie ulegnie zwiększeniu.

Wartość działek nabytych na wyłączną własność będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących 1 części jakie przysługiwały Wnioskodawcy przed zniesieniem współwłasności 18 działek nabytych wiele lat wcześniej.

Planowane zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem takie zniesienie współwłasności nie będzie stanowiło odpłatnej dostawy towaru ani świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i ust. 2 ani też świadczenia usług art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U.2024.361 ze zm.), zwana dalej ustawa lub ustawa o VAT.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei art. 2 pkt 6 ustawy o VAT stanowi, że, towarami w rozumieniu ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponieważ planowane przez Wnioskodawcę zniesienie współwłasności  dokonane zostanie nieodpłatnie, tzn. bez spłat i dopłat, to nie będzie ono stanowiło odpłatnej dostawy towaru, a tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W wyniku planowanej czynności żaden ze współwłaścicieli nie uzyska przysporzenia majątkowego, a jedynie prawo umożliwiające mu wyłączne dysponowanie przypadającymi mu działkami jak właściciel.

Umowy zniesienia współwłasności  nieruchomości dokonanej nieodpłatnie z uwzględnieniem wartości udziałów współwłaścicieli, nie można także utożsamiać z czynnościami zamiany udziałów w nieruchomości, czy ich sprzedaży.

Dla braku opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności  nie ma znaczenia fakt czy przed dokonaniem tej czynności współwłaściciele ponosili na nieruchomości nakłady, czy podłączyli wodę i energie elektryczna, utwardzili drogę i przekazali ją do gminy. Ponieważ sama czynność nieodpłatnego zniesienia współwłasności  nie stanowi odpłatnej dostawy towaru i nie podlega opodatkowaniu, to nie ma znaczenia wartość ewentualnych nakładów na rzecz wspólną poniesionych od momentu zaistnienia współwłasności  i później w czasie jej trwania.

Ad 2)

Darowizna działek, bez względu na kolejność działań podejmowanych przez Wnioskodawcę przed dokonaniem darowizny (zniesienie współwłasności , uzbrojenie działek, utwardzenie drogi i ewentualne przekazanie jej do gminy) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast art. 7 ust. 2 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także każde nieodpłatne przekazanie lub zużycie towarów oraz wszelkie inne darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Należy dodatkowo zauważyć, że dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy jest dokonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że darowizna podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących cześć majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych ustaleń należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z inną osobą fizyczną są współwłaścicielami po ½ części niezabudowanych działek gruntu. Działki zostały wyodrębnione w drodze podziału nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka nr 1. Uzyskane na wyłączną własność działki współwłaściciele zamierzają darować dzieciom i wnukom (wszystkie działki lub ich cześć). Od wydatków związanych z nabyciem działki i jej podziałem Wnioskodawcy ani drugiemu współwłaścicielowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Obecnie Współwłaściciele zamierzają ponieść kolejne nakłady i podłączyć do części lub każdej z działek wodę oraz energię elektryczną, a drogę utwardzić. Jeśli gmina wyrazi zgodę, współwłaściciele chcieliby przekazać drogę do gminy. Od nakładów (wydatków) z tym związanych Wnioskodawcy ani drugiemu współwłaścicielowi nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Żaden ze współwłaścicieli nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku dokonując darowizny działek Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Dokonanie darowizny stanowić będzie zwykłe wykonywanie prawa własności, co oznacza, że Wnioskodawca daruje składnik majątku stanowiący jego majątek prywatny, korzystając z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Skutkiem tego, planowana darowizna nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc także pod uwagę, że przy nabyciu nieruchomości oznaczonej jako działka nr 1 (zakup nieruchomości nie był opodatkowany podatkiem VAT) oraz od wydatków związanych z jej podziałem, doprowadzeniem wody i energii elektrycznej oraz z utwardzeniem drogi Wnioskodawcy ani drugiemu współwłaścicielowi nie przysługiwało i nie będzie przysługiwać w przyszłości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, planowana darowizna działek, na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla braku opodatkowania darowizny podatkiem VAT nie ma znaczenia fakt kiedy współwłaściciele dokonają zniesienia współwłasności  (przed czy po poniesieniu nakładów na nieruchomości), skoro dokonując darowizny działek Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a planowana darowizna nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

-prawidłowe w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT nieodpłatnego zniesienia współwłasności, bez względu na to, czy będzie dokonane przed czy po podłączeniu do części lub każdej z działek wody i energii elektrycznej, utwardzeniu drogi i ewentualnym przekazaniu jej do gminy,

-nieprawidłowe w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT darowizny działek, bez względu na kolejność ww. działań podejmowanych przed dokonaniem darowizny.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Treść powołanego art. 7 ust. 1 ustawy wskazuje, że ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel”. Takie zdefiniowanie konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując  się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie  tylko sprzedaż, czy zamiana rzeczy, jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki. W  konsekwencji, definicja dostawy towarów obejmuje zarówno przypadki (z pewnymi wyjątkami), gdy dochodzi do przeniesienia własności rzeczy, jak i sytuacje, gdy bez przeniesienia prawa własności następuje przejęcie władztwa ekonomicznego nad rzeczą. Istotne tu jest faktyczne dysponowanie towarem, a nie tytuł prawny do niego.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i  odpłatne świadczenie usług. Przy czym, z przytoczonych przepisów nie wynika, aby odpłatność za  czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musiała mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłata w innym towarze lub  usłudze albo mieszaną – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę  czynność.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:

Natomiast kwestia współwłasności została uregulowana w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:

Przepis art. 198 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na  charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 211 Kodeksu cywilnego:

Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. Podział rzeczy wspólnej prowadzi do zniesienia współwłasności. Jest bowiem oczywiste, że w wyniku podziału powstają nowe przedmioty własności – samoistne, odrębne rzeczy, wydzielone z większej rzeczy macierzystej (poprzednio wspólnej). Przypadają zaś one na wyłączną własność poszczególnym współwłaścicielom. Tym samym wygasa współwłasność macierzystej rzeczy wspólnej.

W wyniku umowy zniesienia współwłasności następuje podział rzeczy wspólnej, który prowadzi do  likwidacji stosunku współwłasności poprzez unicestwienie bytu prawnego dotychczasowej rzeczy wspólnej (jako przedmiotu współwłasności), wyodrębnienie (powstanie) z rzeczy macierzystej nowych rzeczy oraz ich nabycie na wyłączną własność przez poszczególnych współwłaścicieli. Gdy  czynność ta ma charakter umowny (wolicjonalny) pomiędzy współwłaścicielami, w ujęciu ustawy ma charakter rozporządzenia rzeczą wspólną (towarem) przez współwłaścicieli w taki sposób, który umożliwia jej podział prowadzący do uzyskania przez każdego z nich wyłącznego prawa własności do nowego towaru. Należy jednak przy tym uwzględnić, że jeżeli czynności tej nie towarzyszy dopłata pieniężna, mająca na celu wyrównanie wartości poszczególnych udziałów, nie  ma  ona charakteru odpłatnego, w tym też na gruncie ustawy. Wydzielone bowiem (bez dopłaty) w wyniku zniesienia współwłasności nowe rzeczy swoją wartością powinny odpowiadać wielkości poszczególnych udziałów, co oznacza, że żaden ze współwłaścicieli nie uzyskuje w wyniku tej  czynności przysporzenia majątkowego (ekonomicznego), a jedynie prawo umożliwiające mu  dysponowanie nowym towarem jak właściciel.

Zauważenia wymaga, że umowne zniesienie współwłasności, polegające na  podziale rzeczy wspólnej, ma charakter rozporządzenia tą rzeczą, prowadzącego do uzyskania przez każdego ze współwłaścicieli wyłącznego prawa własności do nowej rzeczy, co na gruncie podatku od towarów i usług stanowi dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy –  jeżeli czynność ta ma charakter odpłatny, wyrażający się zastosowaniem dopłaty pieniężnej. Nieodpłatne zniesienie współwłasności rzeczy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ jeżeli czynności tej nie towarzyszy dopłata pieniężna, mająca na celu wyrównanie wartości poszczególnych udziałów, nie ma ona charakteru odpłatnego, w tym też na  gruncie VAT.

Ponadto, umowy zniesienia współwłasności rzeczy przez fizyczny jej podział, z uwzględnieniem jedynie wartości udziałów współwłaścicieli, nie można utożsamiać z czynnościami zamiany udziałów w rzeczy, czy ich sprzedaży. Oznacza to, że tego rodzaju umowne zniesienie współwłasności rzeczy, które nie ma charakteru odpłatnego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jedynie w sytuacji, gdy w wyniku zniesienia współwłasności jeden ze współwłaścicieli uzyska własność nowej rzeczy o wartości niższej od wartości jego udziału we własności wspólnej rzeczy, a  drugi ze współwłaścicieli zostanie zobowiązany do wyrównania tej wartości przez dopłatę pieniężną (z uwagi na to, że wartość jego nowej rzeczy jest wyższa od wartości przysługującego mu uprzednio udziału), na gruncie VAT miałaby miejsce odpłatna dostawa towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, której odpłatność wyznacza wielkość poczynionej dopłaty. W takiej bowiem sytuacji, skoro w wyniku zawartej umowy „część” pozyskanego przez współwłaściciela towaru w  części przewyższającej wartość przysługującego mu udziału w rzeczy wspólnej, znalazła się  w jego wyłącznym władaniu, oznacza to, że drugi współwłaściciel dokonał jej zbycia z przynależnej mu części towaru wspólnego, mającego charakter dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy za odpłatnością w wysokości ustalonej dopłaty pieniężnej.

Przechodząc do kwestii objętej zakresem pytania nr 1 stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku dojdzie do wyodrębnienia w sposób materialny posiadanych udziałów w działkach nr 1/1 do 1/9 i od 1/11 do 1/19, a zniesienie współwłasności ww. działek, stanowić będzie  jedynie zmianę formy prawnej tytułu przypadającego do ww. działek. Ponadto, jak Pan wskazał, na dzień zniesienia współwłasności wartość 9 działek, jakie przypadną Panu na wyłączną własność będzie równa wartości 9 działek drugiego współwłaściciela, określonej na moment bezpośrednio poprzedzający zawarcie umowy zniesienia współwłasności.

Wobec powyższego uznać należy, że nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy dokonane nieodpłatnie (zmianę współwłasności na wyłączną własność działek) nie będzie stanowić dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Tym samym zniesienie współwłasności w działkach nr 1/1 do 1/9 i od 1/11 do 1/19 nie będzie stanowić czynności opodatkowanej w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, że na powyższe bez wpływu pozostaje czy ww. zniesienie współwłasności zostanie dokonane przed czy po podłączeniu do części lub każdej z działek wody i energii elektrycznej, utwardzeniu drogi i ewentualnym przekazaniu jej do gminy.

Wobec powyższego Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Natomiast w kwestii objętych zakresem pytania nr 2 w pierwszej kolejności wskazać należy, że stosownie do treści art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co do zasady, podlega tylko taka dostawa towarów, która ma charakter odpłatny. Jednak w ściśle określonych przypadkach nieodpłatne zbycie towarów (np. darowizna) może być również przedmiotem opodatkowania tym podatkiem.

Z kolei dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w  ramach działalności gospodarczej.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje poza działalnością gospodarczą nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Trybunał nie uznał za podatnika VAT w rozumieniu prawa UE osoby fizycznej dokonującej sprzedaży gruntu, która prowadziła działalność rolniczą na tym gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, jeżeli nie wykonywała ona dodatkowych czynności (oprócz podziału) w związku z tą sprzedażą.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Zaznaczyć należy również, że nie ma przeszkód aby podatnik prowadzący działalność gospodarczą nabył nieruchomość do majątku prywatnego, który byłby wyłączony z systemu VAT i sprzedaż takiego majątku również nie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT. Należy mieć jednak na uwadze, że stwierdzenie, czy dany przedmiot sprzedaży stanowi składnik majątku prywatnego, czy też jest związany z prowadzoną czy planowaną działalnością gospodarczą jest konsekwencją oceny prawnej dokonanej przez organ wydający interpretację, a nie elementem stanu faktycznego.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego (np. nieruchomości), a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego, profesjonalnego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

W tym miejscu należy podkreślić, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ugruntowało się stanowisko, że za podatnika uznaje się również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i dokonała w tym celu pewnych nakładów, mimo że sama sprzedaż jeszcze się nie rozpoczęła, czy nawet nigdy nie zostanie rozpoczęta. Bardzo istotnym elementem, przesądzającym o prowadzeniu działalności gospodarczej są czynności przygotowawcze, jakich dokonuje dany podmiot w związku z rozpoczęciem działalności. Sam zamiar prowadzenia działalności powiązany z zakupami realizowanymi w tym celu nadaje status podatnika podatku od towarów i usług, już nawet w fazie dokonywania czynności przygotowawczych, co wynika m.in. z  orzeczenia TSUE z dnia 29 lutego 1996 r. C-110/94 w sprawie Intercommunale voor zeewaterontzilting (INZO).

Za podatnika należy zatem uznać także osobę, która poczyniła pewne nakłady celem prowadzenia działalności gospodarczej, nawet w sytuacji, gdy sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, a nawet w przypadku jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie towarów, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W związku z powyższym zaznacza się, że każdy kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

Należy podkreślić, że przez termin „zamiar” należy pojmować nie wolę wewnętrzną, ale wolę dającą się określić na podstawie obiektywnych możliwych do stwierdzenia okoliczności. Przy ustalaniu zamiaru nie można poprzestawać tylko na oświadczeniach zainteresowanej osoby, lecz muszą istnieć obiektywne dowody potwierdzające przeznaczenie danej nieruchomości wyłącznie do celów prywatnych. Jak wynika z powyższego, w niniejszej sprawie nie miało to miejsca.

Mając zatem na uwadze całokształt okoliczności sprawy, z których wynika, że:

·zakupił Pan działkę 1 jako lokatę kapitału,

·w celu umożliwienia zabudowy działki nr 1 w przyszłości złożył Pan wniosek o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

·dokonał Pan podziału ww. działki na 19 działek o numerach od 1/1 do 1/19, przy czym działka nr 1/10 przeznaczona została pod ciąg pieszo-jezdny zapewniający dostęp do drogi publicznej dla pozostałych 18 działek,

·po podziale do jednej z działek została doprowadzona woda oraz zostało wykorytowane miejsce pod drogę,

·zamierza Pan ponieść kolejne nakłady i podłączyć do części lub każdej z działek wodę oraz energię elektryczną, a drogę utwardzić,

uznać należy, że dokonując darowizny będzie występował Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

W analizowanym przypadku wystąpi zatem ciąg czynności podejmowanych przez Pana, które rozpatrywane łącznie dają podstawę do uznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej darowizny. Nie wykazał Pan bowiem na okoliczności świadczące o wykorzystywaniu w celach wyłącznie osobistych nabytej działki nr 1, z której powstały działki będące przedmiotem planowanej darowizny. Jednocześnie z uwagi na fakt nabycia działki nr 1 jako lokaty kapitału w kontekście wszystkich opisanych działań powyżej uznać należy, że nie przyświecał Panu cel związany z wykorzystaniem działek powstałych z podziału działki nr 1 wyłącznie na potrzeby osobiste.

Przedstawione okoliczności sprawy nie potwierdzają, że ww. działki były wykorzystywane przez Pana do celów osobistych, bowiem od momentu zakupu działki, z której powstały działki będące przedmiotem planowanej darowizny, nie podjęto żadnych działań, które wskazywałyby na osobisty (prywatny) cel nabycia i zaspokajanie dzięki niemu osobistych potrzeb. Szereg podjętych przez Pana działań - bez względu na ich kolejność - wskazuje, że nie należą do zakresu czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W konsekwencji w związku z planowaną darowizną działek powstałych z podziału działki nr 1, będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, bez względu na kolejność działań podejmowanych przed dokonaniem darowizny.

Z powołanych powyżej uregulowań wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Zatem niespełnienie powyższego warunku, tj. prawa do odliczenia podatku naliczonego jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) – w świetle brzmienia art. 7 ust. 2 pkt 2 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Jak wskazano we wniosku, zakup działki nr 1 nie był opodatkowany podatkiem od towarów i usług i tym samym nie przysługiwało Panu prawo odliczenia podatku naliczonego. Jednocześnie jak Pan wskazał od nakładów poniesionych na działki powstałe po podziale działki nr 1 nie będzie  Panu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a zatem nie zostanie spełniona przesłanka, o której mowa w powołanym wyżej art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy w świetle powołanych przepisów uznać należy, że w oparciu o art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy planowana czynność darowizny przez Pana, działek wydzielonych z działki nr 1, nie będzie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem oceniając całościowo Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać je za nieprawidłowe. Jakkolwiek wywiódł Pan prawidłowy skutek prawny, to jednak nie sposób podzielić Pana argumentacji co do niewystępowania Pana w charakterze podatnika VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zauważyć należy, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wywiera zatem skutek prawny wyłącznie dla Pana i nie wywołuje skutków podatkowych dla współwłaściciela.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.