Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dodatkowych płatności otrzymywanych od nabywcy lub podmiotu trzeciego z tytułu zmniejszenia wolumenu sprzedaży, zwiększenia wolumenu sprzedaży, rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów, awaryjnego nabycia materiałów lub komponentów, przygotowania lub modyfikacji produkcji oraz dodatkowych kosztów logistycznych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowany w Polsce jako „podatnik VAT czynny” oraz jako „podatnik VAT UE”. W ramach tej działalności Spółka sprzedaje innym przedsiębiorcom („nabywcy”) towary wytworzone przez Spółkę („wyroby”), na okoliczność czego wystawiane są faktury (przez Spółkę lub przez nabywcę w imieniu i na rzecz Spółki) zawierające m.in. ustalone między stronami ceny wyrobów oraz ich dostarczone ilości.

Oprócz wskazanych na fakturach cen wyrobów Spółka otrzymuje również dodatkowe płatności, w następujących sytuacjach:

a)zmniejszenie wolumenu sprzedaży: nabywca kupuje od Spółki wyroby w ilości mniejszej niż ta, do której nabycia się zobowiązał (lub poinformuje Spółkę, że taka sytuacja wystąpi w okresie trwającym bądź przyszłym), w efekcie czego Spółka nie może pokryć ceną wyrobów całości poniesionych kosztów, a to z uwagi na mniejszy niż spodziewany wolumen sprzedaży; są to przykładowo koszty prac rozwojowych i projektowych oraz koszty zakupu komponentów, które nie zostały faktycznie zużyte do produkcji;

b)zwiększenie wolumenu sprzedaży: już po złożeniu zamówienia przez nabywcę i ustaleniu ceny sprzedaży Spółce zgłaszane jest większe zapotrzebowanie na wyroby, w efekcie czego ponosi ona dodatkowe koszty, celem zwiększenia mocy produkcyjnych i wytworzenia większej niż spodziewana ilości wyrobów. Koszty takie wynikają m.in. z zakupu dodatkowych maszyn i urządzeń, wypłaty większego wynagrodzenia pracownikom czy większych wydatków logistycznych i z uwagi na ustalenie ceny sprzedaży wyrobów przed poniesieniem tych wydatków Spółka nie może ich pokryć dochodami ze sprzedaży;

c)rezygnacja z zakupu zamówionych wyrobów: nabywca rezygnuje z zakupu wyrobów przed ich dostawą, ale już po tym jak Spółka poniesie koszty np. prac rozwojowych i projektowych czy też koszty zakupu komponentów, których nie może odzyskać w cenie wyrobów (z uwagi na brak sprzedaży);

d)awaryjne nabycie materiałów lub komponentów: dostawcy Spółki, z którymi wiążą ją długoterminowe relacje, nie są w stanie dostarczyć jej w odpowiednim czasie wystarczającej ilości materiałów lub komponentów niezbędnych do produkcji wyrobów dla danego nabywcy, w związku z czym Spółka uzgadnia z nabywcą, że nabędzie brakujące materiały lub komponenty z innego źródła. W takim jednak przypadku zakup odbywa się na warunkach gorszych niż w przypadku transakcji z dostawcami, z którymi Spółkę wiążą długoterminowe kontrakty, a tym samym Spółka ponosi większe koszty produkcji, które nie zostały uwzględnione w cenie wyrobów;

e)przygotowanie lub modyfikacja produkcji: celem rozpoczęcia produkcji wyrobów lub już po jej rozpoczęciu Spółka wykonuje prace rozwojowe i projektowe oraz prace związane z budową bądź rozbudową linii produkcyjnej, w tym nabywa maszyny i narzędzia (pozostające własnością Spółki) jak również takie prace, które są związane z samymi wyrobami (np. zmiana czy aktualizacja oprogramowania), których koszt nie jest uwzględniany w cenie wyrobów;

f)dodatkowe koszty logistyczne: Spółka podejmuje się czynności o charakterze logistycznym, związanych z wyrobami, takich jak ich transport do nabywcy czy też zmiana środka transportu oraz ponosi związane z tym koszty, które nie są uwzględnione w cenie sprzedaży (gdyż ta została ustalona wcześniej).

We wszystkich powyższych sytuacjach Spółka podejmuje starania celem otrzymania dodatkowego wynagrodzenia (płatności), mającego zrekompensować jej nieprzewidziane wydatki bądź poniesione koszty, których z powodów wskazanych wyżej nie może pokryć ceną sprzedanych wyrobów. Wypłata takiego dodatkowego wynagrodzenia wynika z odrębnej umowy zawartej przez Spółkę z nabywcą lub z podmiotem trzecim takim jak klient nabywcy (w odniesieniu do przypadków, o których mowa w pkt b i d) albo wyłącznie z takim podmiotem trzecim (w odniesieniu do pozostałych przypadków), określającej m.in. wysokość tego wynagrodzenia - a nie z zawartej wcześniej umowy na sprzedaż wyrobów. Umowa, na podstawie której Spółka otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie (płatność) może (ale nie musi) przewidywać dodatkowe warunki jego wypłaty, np. stanowić, że płatność lub jej część zostanie dokonana, o ile Spółka nie zostanie wybrana dostawcą wyrobów na potrzeby innego projektu nabywcy.

Niniejszy wniosek dotyczy sytuacji, w której dodatkowe wynagrodzenie przysługujące Spółce w powyższych przypadkach nie jest umownie alokowane do konkretnych transakcji obejmujących sprzedaż wyrobów przez Spółkę i nie jest dokumentowane fakturą korygującą, ale innym dokumentem, np. fakturą, notą uznaniową lub notą obciążeniową wystawianą na nabywcę lub na podmiot trzeci. W szczególności, Spółka nie określa z podmiotem zobowiązanym do zapłaty w umowie, na podstawie której Spółka otrzymuje dodatkową płatność, czy i jaka jej część powinna być przypisana konkretnej sprzedaży wyrobów.

Spółka również zaznacza, że ilekroć w opisie stanu faktycznego jest mowa o „umowie”, może to oznaczać zarówno umowę zawartą w formie pisemnej lub elektronicznej, jak również jakiekolwiek inne ustalenia między stronami płatności poczynione w dowolnej formie, w tym w formie korespondencji e-mail.

Pytania

1.Czy dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu zmniejszenia wolumenu sprzedaży stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty?

2.Czy dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu zwiększenia wolumenu sprzedaży stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty?

3.Czy dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty?

4.Czy dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu awaryjnego nabycia materiałów lub komponentów stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty?

5.Czy dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu przygotowania lub modyfikacji produkcji stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty?

6.Czy dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu dodatkowych kosztów logistycznych stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że:

1.dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu zmniejszenia wolumenu sprzedaży stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty;

2.dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu zwiększenia wolumenu sprzedaży stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty;

3.dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty;

4.dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu awaryjnego nabycia materiałów lub komponentów stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty;

5.dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu przygotowania lub modyfikacji produkcji stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty;

6.dodatkowa płatność należna Spółce z tytułu dodatkowych kosztów logistycznych stanowi wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty.

Powyższe stanowisko Wnioskodawca uzasadnia w sposób następujący:

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT), które oznacza każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również tolerowanie sytuacji (art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT). W świetle tych przepisów nie powinno budzić wątpliwości, że w przedstawionych stanach faktycznych (zdarzeniach przyszłych) Spółka świadczy usługi polegające na tolerowaniu opisanych sytuacji, tj. takich, w których kupowane jest mniej lub więcej wyrobów niż to wcześniej uzgodniono, czy też w ogóle rezygnuje się z zakupu bądź też sprowadza się na Spółkę konieczność poniesienia dodatkowych kosztów np. z tytułu awaryjnego nabycia materiałów i komponentów. Świadczeniem usług są też bezsprzecznie prace mające na celu rozpoczęcie lub modyfikację procesu produkcji oraz czynności o charakterze logistycznym - gdyż w ich ramach Spółka nie przenosi prawa do rozporządzania jak właściciel żadnymi towarami, w szczególności nie przenosi prawa własności do zakupionych maszyn i urządzeń.

Aby świadczenie usług miało charakter odpłatny (w konsekwencji czego podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT) między usługodawcą a usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, tj. usługi i płatności oraz musi istnieć między nimi bezpośredni związek, tj. jedno musi być dokonywane pod warunkiem dokonania drugiego i viceversa (zgodnie z pkt 21 i 26 wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie San Domenico Vetraria, C-94/19). Nie powinno być jednocześnie wątpliwości, że te warunki są spełnione w przedstawionych stanach faktycznych (zdarzeniach przyszłych) - Spółka bowiem otrzymuje wynagrodzenie (tj. dodatkowe płatności), na podstawie stosunku prawnego (tj. umowy, na podstawie której Spółce przyznawana jest dodatkowa płatność) łączącego Spółkę z osobą zobowiązaną do zapłaty, które jest należne w zamian za określoną czynność, tj. tolerowanie wymienionych sytuacji bądź wykonanie czynności i prac. Wynika z tego również, że tego rodzaju usługi są świadczone na rzecz osoby, która ma za nie Spółce zapłacić, bowiem świadczenie usług następuje pomiędzy osobami, pomiędzy którymi istnieje wspomniany stosunek prawny (pkt 33 wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Lebara, C-520/10).

Powyższe usługi nie powinny być postrzegane jako element innej czynności, czyli sprzedaży wyrobów na rzecz nabywcy z racji tego, że są wykonywane na podstawie odrębnych umów oraz są odrębnie wyceniane i fakturowane, zaś należne z ich tytułu dodatkowe płatności nie są alokowane do konkretnych transakcji obejmujących sprzedaż wyrobów. Jak bowiem wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, ocena co do istnienia pojedynczego świadczenia złożonego bądź wielu świadczeń odrębnych powinna uwzględniać sposób fakturowania, ustalania cen oraz konstrukcję umów (zgodnie z pkt 44 i 45 wyroku w sprawie BGŻ Leasing C-224/11, pkt 34 i 35 postanowienia w sprawie Purple Parking i Airparks Sen/ices, C-117/11 oraz pkt 23 wyroku w sprawie Field Fisher Waterhouse, C-392/11). Jeśli zatem strony ustaliły odrębne ceny za poszczególne czynności, ceny te są odrębnie fakturowane i wynikają z odrębnych umów (co ma miejsce w przedstawionych stanach faktycznych i zdarzeniach przyszłych) to te czynności są odrębne od siebie na gruncie przepisów o podatku VAT. Ujęcie świadczonych usług jako elementu sprzedaży wyrobów jest natomiast zupełnie wykluczone w przypadku, gdy usługobiorcą (osobą zobowiązaną do zapłaty za usługi) nie jest nabywca, ale osoba trzecia jak np. jego klient.

Pomocniczo w omawianej kwestii można również odwołać się do stanowisk Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej („Dyrektor KIS”) dotyczących ujęcia dla celów VAT tzw. korekty cen transferowych: wynika z nich bowiem, że decyduje w tym zakresie wola stron, tj. jeśli zdecydowały się one zaalokować korektę do konkretnych transakcji modyfikując tym samym ich ceny, wówczas dochodzi do zmiany podstawy opodatkowania, którą winno się udokumentować fakturą korygującą (tak np. w interpretacji z 10 maja 2021 r. nr 0112-KDIL1-2.4012.122.2021.1.ST czy z 29 listopada 2021 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.567.2021.2.KS); natomiast w okolicznościach odmiennych, korekta cen transferowych pozostaje poza zakresem stosowania przepisów o VAT (tak np. w interpretacji z 21 lutego 2022 r. nr 0114-KDIP4-3.4012.750.2021.2.KM). W konsekwencji należy przyjąć, że o ile dodatkowa płatność nie jest alokowana do konkretnych transakcji (a tak jest w opisanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym), wówczas stanowi ona wynagrodzenie za usługi świadczone przez Spółkę.

Stanowisko Spółki znajduje oparcie w interpretacji indywidualnej wydanej dla Spółki przez Dyrektora KIS w dniu 19 stycznia 2023 r. (nr 0113-KDIPT1-2.4012.786.2022.1.SM) osadzonej w niemal identycznym stanie faktycznym.

W interpretacji tej Dyrektor KIS uznał, że otrzymane od nabywcy środki w postaci dodatkowych płatności z tytułu zmniejszenia wolumenu sprzedaży lub rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów, stanowią/będą stanowić wynagrodzenie za odpłatne świadczenie przez Państwa usług. Usługi te, zdaniem Dyrektora KIS, polegają na tolerowaniu zmniejszenia wolumenu sprzedaży bądź rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów. Za świadczenie usług Dyrektor KIS uznał również przygotowanie do lub modyfikację produkcji.

Na poprawność stanowiska Spółki wskazują również następujące interpretacje:

• interpretacja z 30 marca 2022 r. (nr 0114-KDIP1-1.4012.44.2022.2.AKA), w której organ podatkowy uznał, że kwota należna jednej ze stron umowy w związku ze zmniejszeniem wolumenu zakontraktowanych pierwotnie towarów stanowi wynagrodzenie za świadczenie przez nią usług;

• interpretacja z 14 czerwca 2019 r. (nr 0115-KDIT1-1.4012.310.2019.1.MM), w której organ podatkowy potwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy co do tego, że zapłata tytułem przedterminowego rozwiązania umowy stanowi wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług co potwierdza, że tolerowanie sytuacji, w której nabywca rezygnuje z zakupu towarów, o którym mowa w pkt c) opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) stanowi świadczenie usług;
• interpretacja z 10 maja 2018 r. (nr 0112-KDIL1-3.4012.171.2018.2.AP), w której organ podatkowy uznał, że opracowanie technologii produkcji towarów oraz przygotowanie techniczne produkcji, w tym również wytworzenie lub zakup przyrządów do produkcji stanowią świadczenie usług odrębne od dostawy towarów co potwierdza, że przygotowanie do lub modyfikacja produkcji, o których mowa w pkt e) opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) stanowi świadczenie usług;
• interpretacja z 1 lutego 2022 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.539.2021.2.RD), w której organ podatkowy uznał, że dostawa towarów i ich transport stanowią odrębne czynności, gdyż transport jest zlecany przez kupującego odrębnie (tj. jest objęty odrębną umową/zamówieniem) i jest zań ustalona odrębną płatność co potwierdza, że wskazane w pkt f) czynności o charakterze logistycznym stanowią odrębną usługę dla celów VAT, gdyż są wykonywane na podstawie odrębnej umowy i odrębnie są wyceniane.

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie poprawności swojego stanowiska co do tego, że dodatkowe płatności należne Spółce z tytułu: (i.) zmniejszenia wolumenu sprzedaży, (ii.) zwiększenia wolumenu sprzedaży, (iii.) rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów, (iv.) awaryjnego nabycia materiałów lub komponentów, (v.) przygotowania lub modyfikacji produkcji, oraz (vi.) czynności o charakterze logistycznym stanowią wynagrodzenie za odrębne usługi świadczone przez Spółkę na rzecz osoby zobowiązanej do zapłaty za nie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Według art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy przy tym podkreślić, że aby dana czynność (dostawa towarów lub świadczenie usług) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi zostać wykonywana przez podatnika tego podatku.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z wyżej wskazanymi regulacjami pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Należy również zaznaczyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, że dostawa towarów czy świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie natomiast wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.

Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem, jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

A zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej, zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu, wskazać należy, że co do zasady, sama czynność przekazania środków finansowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie rodzi żadnych obowiązków podatkowych, o ile nie pełni funkcji zapłaty lub zaliczki z tytułu jakiegokolwiek świadczenia usług lub dostawy towarów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy. Aby uznać, że pomiędzy podmiotami doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy przekazaną zapłatą, a wykonanym świadczeniem. Przekazana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia – wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z okoliczności sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność gospodarczą i są zarejestrowani w Polsce jako „podatnik VAT czynny” oraz jako „podatnik VAT UE”. W ramach tej działalności sprzedają Państwo innym przedsiębiorcom („nabywcy”) towary wytworzone przez Państwa („wyroby”), na okoliczność czego wystawiane są faktury (przez Państwa lub przez nabywcę w imieniu i na rzecz Państwa) zawierające m.in. ustalone między stronami ceny wyrobów oraz ich dostarczone ilości.

Oprócz wskazanych na fakturach cen wyrobów otrzymują Państwo również dodatkowe płatności, w następujących sytuacjach:

a)zmniejszenie wolumenu sprzedaży: nabywca kupuje od Państwa wyroby w ilości mniejszej niż ta, do której nabycia się zobowiązał (lub poinformuje Państwa, że taka sytuacja wystąpi w okresie trwającym bądź przyszłym), w efekcie czego Państwo nie mogą pokryć ceną wyrobów całości poniesionych kosztów, a to z uwagi na mniejszy niż spodziewany wolumen sprzedaży; są to przykładowo koszty prac rozwojowych i projektowych oraz koszty zakupu komponentów, które nie zostały faktycznie zużyte do produkcji;

b)zwiększenie wolumenu sprzedaży: już po złożeniu zamówienia przez nabywcę i ustaleniu ceny sprzedaży zgłaszane jest Państwu większe zapotrzebowanie na wyroby, w efekcie czego ponoszą Państwo dodatkowe koszty, celem zwiększenia mocy produkcyjnych i wytworzenia większej niż spodziewana ilości wyrobów. Koszty takie wynikają m.in. z zakupu dodatkowych maszyn i urządzeń, wypłaty większego wynagrodzenia pracownikom czy większych wydatków logistycznych i z uwagi na ustalenie ceny sprzedaży wyrobów przed poniesieniem tych wydatków Państwo nie mogą ich pokryć dochodami ze sprzedaży;

c)rezygnacja z zakupu zamówionych wyrobów: nabywca rezygnuje z zakupu wyrobów przed ich dostawą, ale już po tym jak poniosą Państwo koszty np. prac rozwojowych i projektowych czy też koszty zakupu komponentów, których nie może odzyskać w cenie wyrobów (z uwagi na brak sprzedaży);

d)awaryjne nabycie materiałów lub komponentów: Państwa dostawcy, z którymi wiążą Państwa długoterminowe relacje, nie są w stanie dostarczyć w odpowiednim czasie wystarczającej ilości materiałów lub komponentów niezbędnych do produkcji wyrobów dla danego nabywcy, w związku z czym Państwo uzgadniają z nabywcą, że nabędą brakujące materiały lub komponenty z innego źródła. W takim jednak przypadku zakup odbywa się na warunkach gorszych niż w przypadku transakcji z dostawcami, z którymi wiążą Państwa długoterminowe kontrakty, a tym samym ponoszą Państwo większe koszty produkcji, które nie zostały uwzględnione w cenie wyrobów;

e)przygotowanie lub modyfikacja produkcji: celem rozpoczęcia produkcji wyrobów lub już po jej rozpoczęciu wykonują Państwo prace rozwojowe i projektowe oraz prace związane z budową bądź rozbudową linii produkcyjnej, w tym nabywają maszyny i narzędzia (pozostające Państwa własnością) jak również takie prace, które są związane z samymi wyrobami (np. zmiana czy aktualizacja oprogramowania), których koszt nie jest uwzględniany w cenie wyrobów;

f)dodatkowe koszty logistyczne: podejmują się Państwo czynności o charakterze logistycznym, związanych z wyrobami, takich jak ich transport do nabywcy czy też zmiana środka transportu oraz ponosi związane z tym koszty, które nie są uwzględnione w cenie sprzedaży (gdyż ta została ustalona wcześniej).

We wszystkich powyższych sytuacjach podejmują Państwo starania celem otrzymania dodatkowego wynagrodzenia (płatności), mającego zrekompensować Państwu nieprzewidziane wydatki bądź poniesione koszty, których z powodów wskazanych wyżej nie może pokryć ceną sprzedanych wyrobów. Wypłata takiego dodatkowego wynagrodzenia wynika z odrębnej umowy zawartej przez Państwa z nabywcą lub z podmiotem trzecim takim jak klient nabywcy (w odniesieniu do przypadków, o których mowa w pkt b i d) albo wyłącznie z takim podmiotem trzecim (w odniesieniu do pozostałych przypadków), określającej m.in. wysokość tego wynagrodzenia - a nie z zawartej wcześniej umowy na sprzedaż wyrobów. Umowa, na podstawie której otrzymują Państwo dodatkowe wynagrodzenie (płatność) może (ale nie musi) przewidywać dodatkowe warunki jego wypłaty, np. stanowić, że płatność lub jej część zostanie dokonana, o ile Państwo nie zostaną wybrani dostawcą wyrobów na potrzeby innego projektu nabywcy.

Ponadto wskazali Państwo, że niniejszy wniosek dotyczy sytuacji, w której dodatkowe wynagrodzenie przysługujące Państwu w powyższych przypadkach nie jest umownie alokowane do konkretnych transakcji obejmujących sprzedaż wyrobów przez Państwa i nie jest dokumentowane fakturą korygującą, ale innym dokumentem, np. fakturą, notą uznaniową lub notą obciążeniową wystawianą na nabywcę lub na podmiot trzeci. W szczególności, Państwo nie określają z podmiotem zobowiązanym do zapłaty w umowie, na podstawie której Państwo otrzymują dodatkową płatność, czy i jaka jej część powinna być przypisana konkretnej sprzedaży wyrobów.

Podają Państwo również, że ilekroć w opisie stanu faktycznego jest mowa o „umowie”, może to oznaczać zarówno umowę zawartą w formie pisemnej lub elektronicznej, jak również jakiekolwiek inne ustalenia między stronami płatności poczynione w dowolnej formie, w tym w formie korespondencji e-mail.

Biorąc pod uwagę w szczególności przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz sytuacje opisane we wniosku, wskazać należy, że zostaną wypełnione wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie, iż będziemy mieli do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do sytuacji opisanych w pkt a), b), c) wniosku wskazać należy, że w związku z zawarciem dodatkowych umów pomiędzy Państwem a nabywcą lub podmiotem trzecim i poniesieniem przez Państwa Spółkę kosztów prac rozwojowych i projektowych oraz kosztów zakupu komponentów, które nie zostały faktycznie zużyte do produkcji; kosztów wynikających z zakupu dodatkowych maszyn i urządzeń, wypłaty większego wynagrodzenia pracownikom czy większych wydatków logistycznych, zobowiążą się Państwo do tolerowania takich sytuacji, w których Państwa nabywca lub podmiot trzeci kupił od Państwa wyroby w ilości mniejszej niż ta, do której nabycia się zobowiązał bądź poinformuje Państwa, że taka sytuacja wystąpi w okresie trwającym bądź przyszłym, lub po złożeniu zamówienia zgłasza większe zapotrzebowanie na wyroby albo całkowicie zrezygnuje z zakupu zamówionych wyrobów. Z kolei Państwa nabywca lub podmiot trzeci w zamian za możliwość odebrania wyrobów w ilości mniejszej lub większej niż zamówiona bądź całkowitej rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów zobowiąże się do zapłaty określonej wysokości wynagrodzenia w postaci dodatkowej płatności mającej zrekompensować nieprzewidziane wydatki bądź poniesione koszty.

Świadczenie zatem Państwa polegające na tolerowaniu zmniejszenia lub zwiększenia wolumenu sprzedaży wyrobów bądź rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów przez nabywcę lub podmiot trzeci, wykonywane jest/będzie w ramach umowy zobowiązaniowej, a nabywcę lub podmiot trzeci wyrobów należy uznać za bezpośredniego beneficjenta tego świadczenia. Przy tym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz nabywcy lub podmiotu trzeciego ma/będzie mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, że należy stwierdzić, iż płatność następuje/będzie następować w zamian za to świadczenie.

Wobec powyższego uznać należy, że otrzymane od nabywcy środki w postaci dodatkowych płatności z tytułu zmniejszenia lub zwiększenia wolumenu sprzedaży lub rezygnacji z zakupu zamówionych wyrobów, stanowią/będą stanowić wynagrodzenie za odpłatne świadczenie przez Państwa usług na rzecz nabywcy lub podmiotu trzeciego, które podlega/będzie podlegać opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Odnosząc się z kolei do sytuacji opisanych w pkt d), e), f) wniosku wskazać należy, że z okoliczności sprawy wynika, że Państwa Spółka za dodatkową płatnością zobowiązuje się/zobowiąże się wobec nabywcy lub podmiotu trzeciego do świadczenia czynności opisanych w pkt d), e), f) wniosku, związanych z awaryjnym nabyciem materiałów lub komponentów, przygotowaniem lub modyfikacją produkcji oraz czynnościami o charakterze logistycznym. Zatem Państwa Spółka otrzymuje/będzie otrzymywała wynagrodzenie za wyświadczone usługi w ramach awaryjnego nabycia materiałów lub komponentów, przygotowania lub modyfikacji produkcji oraz czynności o charakterze logistycznym.

Tym samym, również w sytuacjach opisanych w pkt d), e), f) wniosku istnieje/będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami przez Państwa Spółkę na rzecz nabywcy a wypłaconym wynagrodzeniem. Wobec powyższego, otrzymane przez Państwa Spółkę dodatkowe opłaty z tytułu awaryjnego nabycia materiałów lub komponentów, przygotowania lub modyfikacji produkcji oraz czynności o charakterze logistycznym stanowią/będą stanowiły wynagrodzenie za usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, świadczone przez Państwa Spółkę na rzecz nabywcy, które podlegają/będą podlegać opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1, 2, 3, 4, 5 i 6 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

• stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

oraz

• zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.