Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 6 sierpnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.483.2025.1.IK

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej również jako: „Pośrednik”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) (dalej: „ustawa o VAT”).

Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, sklasyfikowana w ramach Polskiej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej (dalej jako: „PKD”) pod kodem 64.99.Z. Przedmiotem pozostałej działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest m.in. pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana, sklasyfikowana pod kodem PKD 74.99.Z, pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, sklasyfikowane pod kodem PKD 70.22.Z. oraz pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, sklasyfikowana pod kodem PKD 66.19.Z.

Zaistniały stan faktyczny

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nawiązał współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi lub osobami fizycznymi będącymi akcjonariuszami w spółkach akcyjnych / udziałowcami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zleceniodawcy” lub „Klienci”), polegającą na świadczeniu usług pośrednictwa transakcyjnego przy sprzedaży części lub wszystkich akcji spółki akcyjnej / udziałów w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadanych przez Zleceniodawców (dalej jako: „Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego”) na podstawie umów o świadczenie usług pośrednictwa przy sprzedaży (dalej: „Umowy Pośrednictwa”).

Wnioskodawca wskazuje, że w przypadku spółek akcyjnych Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczyły pośrednictwa przy sprzedaży poza ofertą publiczną zarówno akcji niewprowadzonych do zorganizowanego obrotu w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 722 z późn. zm.) (dalej jako: „Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”), jak i akcji wprowadzonych do zorganizowanego obrotu.

Świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego, zgodnie z treścią zawartych Umów Pośrednictwa, polegały na przeprowadzeniu odpowiednich czynności zmierzających do pozyskania nowego inwestora, który kupi całość lub część akcji/udziałów od Klienta (dalej: „Inwestor”) oraz na doprowadzeniu do sprzedaży na rzecz Inwestora części lub wszystkich (w zależności od danego przypadku) posiadanych przez Klienta akcji/udziałów (dalej „Transakcja”), na które składają się następujące czynności:

1)Etap I: Przygotowanie procesu:

a)Omówienie oczekiwań Klienta, a także zebranie informacji o spółce i otoczeniu rynkowym spółki, której udziały/akcje będą przedmiotem Transakcji (dalej jako: „Spółka");

b)Określenie listy potencjalnych inwestorów;

c)Opracowywanie strategii negocjacyjnej w zakresie przeprowadzenia procesu sprzedaży akcji/ udziałów Spółki będących własnością Klienta oraz odpowiedniej strategii prezentowania Spółki przed potencjalnymi inwestorami;

d)Zebranie kluczowych danych na temat Spółki, jak również sektora, w którym funkcjonuje, w celu przygotowania Transakcji i określenia przewag konkurencyjnych oraz głównych nośników wartości Spółki;

e)Przygotowanie krótkiego profilu Spółki (teaser), a o ile będzie konieczne przygotowanie, we współpracy z Klientem, szerszej prezentacji Spółki lub innych materiałów dotyczących Spółki (memorandum informacyjne, prezentacja strategii);

2)Etap II: Poszukiwanie inwestorów:

a)Aktywne poszukiwanie potencjalnych inwestorów (nabywców) akcji/udziałów i nawiązywanie kontaktów z potencjalnymi inwestorami;

b)Uzgodnienie z Klientem listy potencjalnych inwestorów;

c)Dystrybucja zaakceptowanych przez Klienta materiałów spółki wśród potencjalnych inwestorów;

d)Przedstawienie Klientowi wyników kontaktów z potencjalnymi inwestorami;

3)Etap III: Pozyskanie ofert wstępnych:

a)Uzyskanie potwierdzeń zainteresowania dokonaniem Transakcji przez potencjalnych inwestorów i zaproszenie inwestorów do składania ofert wstępnych;

b)Pośredniczenie w rozmowach pomiędzy stronami na etapie przygotowania ofert wstępnych przez potencjalnych inwestorów;

c)Wsparcie w przygotowaniu danych Spółki zgodnie z potrzebami potencjalnych inwestorów zainteresowanych przeprowadzeniem Transakcji;

d)Spotkania z wybranymi inwestorami w celu odpowiedzi na ich ewentualne pytania dotyczące Spółki i procesu Transakcji;

e)Otrzymanie, przegląd ofert wstępnych otrzymanych od inwestorów i przekazanie ich Klientowi w celu podjęcia przez niego decyzji w zakresie dalszej strategii procesu;

4)Etap IV: Przygotowanie Transakcji:

a)Zaproszenie inwestora/ów do złożenia oferty wiążącej i ustalenie jej wymagań;

b)Otrzymanie, przegląd otrzymanych ofert wiążących i przekazanie ich Klientowi;

c)Uzgodnienie strategii negocjacyjnej i harmonogramu procesu przeprowadzenia Transakcji z Klientem oraz Inwestorem;

d)Wspomaganie Klienta w negocjacjach umowy sprzedaży akcji/udziałów z preferowanym inwestorem w tym współpraca z kancelarią prawną wskazaną przez Klienta do obsługi procesu Transakcji;

e)Pośrednictwo i wsparcie Klienta w kontaktach w obsłudze procesu badania Spółki przez potencjalnego inwestora w ramach due dilligence;

5)Etap V: Transakcja:

a)Pośredniczenie w rozmowach pomiędzy stronami transakcji sprzedaży akcji/udziałów oraz udział w negocjacjach dotyczących transakcji sprzedaży akcji/udziałów;

b)Nadzór nad przygotowaniem dokumentacji związanej z transakcją sprzedaży akcji/udziałów do Inwestora;

c)Współpraca z doradcami prawnymi Klienta i wspomaganie Klienta przy podpisaniu umowy sprzedaży akcji/udziałów spółki;

d)Monitorowanie warunków zawieszających niezbędnych do zamknięcia umowy sprzedaży akcji/ udziałów Spółki;

e)Koordynacja zamknięcia Transakcji i wykonywania innych czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży akcji/udziałów Spółki.

Wskazany wyżej zakres czynności, które były świadczone na rzecz Zleceniodawców w ramach Umów Pośrednictwa miał charakter ramowy i w zależności od potrzeb danego Zleceniodawcy, faktycznie wykonane czynności mogły obejmować tylko niektóre z czynności wskazanych powyżej. Niemniej jednak, każdorazowo świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego sprowadzały się do dokonywania w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego lub osoby fizycznej czynności, w wyniku których dochodzi do zawarcia Transakcji między tym podmiotem a podmiotem trzecim, których całokształt ukierunkowany jest na kojarzenie stron zainteresowanych nabyciem udziałów/akcji i doprowadzenie do finalizacji Transakcji sprzedaży akcji/udziałów.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach świadczenia Usług Pośrednictwa Transakcyjnego nie świadczył usług zarządczych, czynności ściągania długów, factoringu, usług w zakresie leasingu, a opisywane Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego, w opinii Wnioskodawcy, nie miały charakteru usług doradztwa, wymienionych w treści przepisu art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT.

Wnioskodawca świadczył zatem usługi pośrednictwa przy sprzedaży udziałów oraz usługi pośrednictwa, których przedmiotem były akcje, tj. papiery wartościowe wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 3 pkt 1 lit. a) Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, które są wskazane odpowiednio w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) oraz art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie dotyczyły praw i udziałów odzwierciedlających:

a)tytuł prawny do towarów;

b)tytuł własności nieruchomości;

c)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

e)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Każdorazowo Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczyły akcji/udziałów spółek, które prowadzą bieżącą działalność operacyjną w wyspecjalizowanej branży, posiadających ugruntowaną pozycję na rynku, będących właścicielami aktywów niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej, posiadających dostawców i odbiorców oraz realizujących kontrakty handlowe.

W zakresie Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego spółek akcyjnych, usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie stanowiły usług w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi i analogicznie w przypadku udziałów - Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie dotyczyły przechowywania udziałów ani zarządzania nimi.

Wnioskodawca dodatkowo wskazuje, że Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie były świadczone w ramach działalności maklerskiej lub brokerskiej.

Zgodnie z postanowieniami każdej zawartej przez Wnioskodawcę Umowy Pośrednictwa:

1)zakres Usług Pośrednictwa Transakcyjnego, jak również wynikających z nich obowiązków, był ograniczony do typowego zakresu pracy dla pośrednictwa finansowego w tego typu transakcjach;

2)Pośrednik nie doradzał Klientowi w kwestiach biznesowych, prawnych, księgowych, podatkowych i personalnych, a także z zakresu właściwego dla rzeczoznawców majątkowych;

3)żadne postanowienie Umowy Pośrednictwa nie oznaczało wyraźnej lub domniemanej zgody na zapewnienie, poręczenie lub uzyskanie finansowania dla planowanej Transakcji;

4)Pośrednik miał obowiązek przedstawiać Klientowi do jego akceptacji listy potencjalnych inwestorów, do których Pośrednik zamierzał się zwrócić;

5)Pośrednik kontaktował się z potencjalnymi inwestorami oraz innymi podmiotami gospodarczymi jako wyłączny Pośrednik i reprezentant Klienta w całym procesie Transakcji;

6)we wszystkich kontaktach ze stronami trzecimi Pośrednik występował jako Pośrednik Klienta, a nie zleceniodawca oraz był upoważniony do wyjaśnienia tej kwestii stronom trzecim;

7)w celu zapewnienia maksymalnej efektywności prowadzonych działań i uniknięcia niepotrzebnego zamieszania wśród potencjalnych inwestorów lub innych podmiotów gospodarczych, Klient był zobowiązany do powstrzymania się od prowadzenia równoległych rozmów z potencjalnymi inwestorami;

8)Umowa Pośrednictwa nie przewidywała i nie obejmowała doradztwa związanego z emisją jakichkolwiek papierów wartościowych Spółki.

Zleceniodawcy każdorazowo byli stroną Transakcji, tj. podmiotami dokonującymi sprzedaży udziałów/akcji, których byli właścicielami i byli zobowiązani do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenia z tytułu świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego.

Każdorazowo Zleceniodawcy udzielili Wnioskodawcy wyłączności na świadczenie Usług Pośrednictwa Transakcyjnego z wybranym Inwestorem lub Inwestorami pozyskanymi przez Wnioskodawcę.

Celem działań podejmowanych przez Wnioskodawcę w ramach świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego każdorazowo było doprowadzenie do zawarcia umowy sprzedaży pomiędzy zbywcami akcji/udziałów - Klientem a nabywcą akcji/udziałów - Inwestorem, skutkującej odpłatnym przeniesieniem własności części lub wszystkich akcji/udziałów ze zbywcy - Klienta na nabywcę - Inwestora, tj. uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony, którymi są Klient i Inwestor, zawarły umowę sprzedaży akcji/udziałów, tj. aby doszło do Transakcji. Wnioskodawca nie miał żadnego interesu w zakresie treści zawartych umów sprzedaży akcji/udziałów.

Każdorazowo wynagrodzenie Wnioskodawcy miało charakter tzw. success-fee, tj. wynagrodzenia za sukces, należnego tylko i wyłącznie w przypadku, w którym ostatecznie doszło do Transakcji, a jego wysokość stanowiła procent od wartości Transakcji, tj. była uzależniona od wartości Transakcji.

Sposób ustalenia wysokości Transakcji był określany odmiennie dla każdego Klienta na podstawie Umowy Pośrednictwa zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Zleceniodawcą.

Termin zapłaty wynagrodzenia każdorazowo określała Umowa Pośrednictwa zawarta pomiędzy Wnioskodawcę a Zleceniodawcą.

Wnioskodawca wskazuje, że zostały już w przez niego wykonane opisane we tej części wniosku Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego na podstawie zawartych Umów Pośrednictwa, jednakże na moment składania wniosku Wnioskodawca nie otrzymał od Zleceniodawców zapłaty należnego mu wynagrodzenia.

Zdarzenie przyszłe

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza kontynuować działalność gospodarczą z zakresu świadczenia usług pośrednictwa transakcyjnego przy sprzedaży części lub wszystkich akcji spółki akcyjnej / udziałów w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego”) na podstawie umów o świadczenie usług pośrednictwa przy sprzedaży (dalej: „Umowy Pośrednictwa”). W tym celu nawiąże współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi lub osobami fizycznymi będącymi akcjonariuszami w spółkach akcyjnych / udziałowcami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zleceniodawcy” lub „Klienci”).

Wnioskodawca wskazuje, że w przypadku spółek akcyjnych Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego będą dotyczyły pośrednictwa przy sprzedaży zarówno akcji niewprowadzonych do zorganizowanego obrotu w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 722 z późn. zm.) (dalej jako: „Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”), jak i akcji wprowadzonych do zorganizowanego obrotu.

Świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego, zgodnie z treścią zawartych Umów Pośrednictwa, będą polegały na przeprowadzeniu odpowiednich czynności zmierzających do pozyskania nowego inwestora, który kupi całość lub część akcji/udziałów od Klienta (dalej: „Inwestor”) oraz na doprowadzeniu do sprzedaży na rzecz Inwestora posiadanych przez Klienta akcji/udziałów (dalej „Transakcja”), na które będą składać się następujące czynności:

1)Etap I: Przygotowanie procesu:

a)Omówienie oczekiwań Klienta, a także zebranie informacji o spółce i otoczeniu rynkowym spółki, której udziały/akcje będą przedmiotem Transakcji (dalej jako: „Spółka”);

b)Określenie listy potencjalnych inwestorów;

2)Etap II: Poszukiwanie inwestorów:

a)Aktywne poszukiwanie potencjalnych inwestorów (nabywców) akcji/udziałów i nawiązywanie kontaktów z potencjalnymi inwestorami;

b)Uzgodnienie z Klientem listy potencjalnych inwestorów;

c)Dystrybucja zaakceptowanych przez Klienta materiałów spółki wśród potencjalnych inwestorów;

d)Przedstawienie Klientowi wyników kontaktów z potencjalnymi inwestorami;

3)Etap III: Pozyskanie ofert wstępnych:

f)Uzyskanie potwierdzeń zainteresowania dokonaniem Transakcji przez potencjalnych inwestorów i zaproszenie inwestorów do składania ofert wstępnych;

g)Pośredniczenie w rozmowach pomiędzy stronami na etapie przygotowania ofert wstępnych przez potencjalnych inwestorów;

h)Wsparcie w przygotowaniu danych Spółki zgodnie z potrzebami potencjalnych inwestorów zainteresowanych przeprowadzeniem Transakcji;

i)Spotkania z wybranymi inwestorami w celu odpowiedzi na ich ewentualne pytania dotyczące Spółki i procesu Transakcji;

j)Otrzymanie, przegląd ofert wstępnych otrzymanych od inwestorów i przekazanie ich Klientowi w celu podjęcia przez niego decyzji w zakresie dalszej strategii procesu;

4)Etap IV: Przygotowanie Transakcji:

a)Zaproszenie inwestora/ów do złożenia oferty więżącej i ustalenie jej wymagań;

b)Otrzymanie, przegląd otrzymanych ofert więżących i przekazanie ich Klientowi;

c)Uzgodnienie strategii negocjacyjnej i harmonogramu procesu przeprowadzenia Transakcji z Klientem oraz Inwestorem;

d)Wspomaganie Klienta w negocjacjach umowy sprzedaży akcji/udziałów z preferowanym inwestorem w tym współpraca z kancelarią prawną wskazaną przez Klienta do obsługi procesu Transakcji;

e)Pośrednictwo i wsparcie Klienta w kontaktach w obsłudze procesu badania Spółki przez potencjalnego inwestora w ramach due dilligence;

5)Etap V: Transakcja:

a)Pośredniczenie w rozmowach pomiędzy stronami transakcji sprzedaży akcji/udziałów oraz udział w negocjacjach dotyczących transakcji sprzedaży akcji/udziałów;

b)Nadzór nad przygotowaniem dokumentacji związanej z transakcję sprzedaży akcji/udziałów do Inwestora;

c)Współpraca z doradcami prawnymi Klienta i wspomaganie Klienta przy podpisaniu umowy sprzedaży akcji/udziałów spółki;

d)Monitorowanie warunków zawieszających niezbędnych do zamknięcia umowy sprzedaży akcji/ udziałów Spółki;

e)Koordynacja zamknięcia Transakcji i wykonywania innych czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży akcji/udziałów Spółki.

Wskazany wyżej zakres czynności, które będę świadczone na rzecz Zleceniodawców w ramach Umów Pośrednictwa będzie miały charakter ramowy i w zależności od potrzeb danego Zleceniodawcy, faktycznie wykonane czynności mogę obejmować tylko niektóre z czynności wskazanych powyżej. Niemniej jednak, każdorazowo świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego będę sprowadzały się do dokonywania w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego lub osoby fizycznej czynności, w wyniku których dojdzie do zawarcia Transakcji między tym podmiotem a podmiotem trzecim, których całokształt będzie ukierunkowany na kojarzenie stron zainteresowanych nabyciem udziałów/akcji i doprowadzenie do finalizacji Transakcji sprzedaży akcji/udziałów.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach świadczenia Usług Pośrednictwa Transakcyjnego nie będzie świadczył usług zarządczych, czynności ściągania długów, factoringu, usług w zakresie leasingu, a opisywane w niniejszym wniosku usługi, w opinii Wnioskodawcy, nie będę miały charakteru usług doradztwa, wymienionych w treści przepisu art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT.

Wnioskodawca będzie zatem świadczył usługi pośrednictwa przy sprzedaży udziałów oraz usługi pośrednictwa, których przedmiotem są akcje, tj. papiery wartościowe wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 3 pkt 1 lit. a) Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie będę dotyczyły praw i udziałów odzwierciedlających:

a)tytuł prawny do towarów;

b)tytuł własności nieruchomości;

c)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

e)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogę być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Każdorazowo Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego będę dotyczyć akcji/udziałów spółek, które prowadzą bieżącą działalność operacyjną w wyspecjalizowanej branży, posiadających ugruntowaną pozycję na rynku, będących właścicielami aktywów niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej, posiadających dostawców i odbiorców oraz realizujących kontrakty handlowe. W zakresie Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego spółek akcyjnych, usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie będą stanowiły usług w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi i analogicznie w przypadku udziałów - Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie będą dotyczyły przechowywania udziałów ani zarządzania nimi.

Wnioskodawca dodatkowo wskazuje, że Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie będą świadczone w ramach działalności maklerskiej lub brokerskiej.

Zgodnie z postanowieniami każdej z Umów Pośrednictwa, które Wnioskodawca zawrze z nowymi Zleceniodawcami:

1)zakres Usług Pośrednictwa Transakcyjnego, jak również wynikających z nich obowiązków, będzie ograniczony do typowego zakresu pracy dla pośrednictwa finansowego w tego typu transakcjach;

2)Pośrednik nie będzie doradzać Klientowi w kwestiach biznesowych, prawnych, księgowych, podatkowych i personalnych, a także z zakresu właściwego dla rzeczoznawców majątkowych;

3)żadne postanowienie niniejszej Umowy nie oznacza wyraźnej lub domniemanej zgody na zapewnienie, poręczenie lub uzyskanie finansowania dla planowanej Transakcji;

4)Pośrednik będzie przedstawiał Klientowi do jego akceptacji listy potencjalnych inwestorów, do których Pośrednik zamierza się zwrócić;

5)Pośrednik będzie kontaktować się z potencjalnymi inwestorami oraz innymi podmiotami gospodarczymi jako wyłączny Pośrednik i reprezentant Klienta w całym procesie Transakcji;

6)we wszystkich kontaktach ze stronami trzecimi Pośrednik będzie występował jako Pośrednik Klienta, a nie zleceniodawca oraz będzie upoważniony do wyjaśnienia tej kwestii stronom trzecim;

7)w celu zapewnienia maksymalnej efektywności prowadzonych działań i uniknięcia niepotrzebnego zamieszania wśród potencjalnych inwestorów lub innych podmiotów gospodarczych, Klient powstrzyma się od prowadzenia równoległych rozmów z potencjalnymi inwestorami.

8)Umowa Pośrednictwa nie będzie przewidywać ani obejmować doradztwa związanego z emisją jakichkolwiek papierów wartościowych Spółki.

Zleceniodawcy każdorazowo będą stroną Transakcji, tj. podmiotami dokonującymi sprzedaży części lub wszystkich udziałów/akcji, których są właścicielami i będą zobowiązani do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenia z tytułu świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego.

Każdorazowo Zleceniodawcy udzielą Wnioskodawcy wyłączności na świadczenie Usług Pośrednictwa Transakcyjnego z wybranym Inwestorem lub Inwestorami pozyskanymi przez Wnioskodawcę.

Celem działań podejmowanych przez Wnioskodawcę w ramach świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego każdorazowo będzie doprowadzenie do zawarcia umowy sprzedaży pomiędzy zbywcami akcji/udziałów - Klientami a nabywcą akcji/udziałów - Inwestorem, skutkującej odpłatnym przeniesieniem własności części lub wszystkich akcji/udziałów ze zbywcy - Klienta na nabywcę - Inwestora, tj. uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony, którymi są Klient i Inwestor, zawarły umowę sprzedaży akcji/udziałów, tj. aby doszło do Transakcji. Wnioskodawca nie posiada i nie będzie posiadał żadnego interesu w zakresie treści umowy sprzedaży akcji/udziałów.

Każdorazowo wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie miało charakter tzw. success-fee, tj. wynagrodzenia za sukces, należnego tylko i wyłącznie w przypadku, w którym ostatecznie dojdzie do Transakcji, a jego wysokość będzie stanowiła procent od wartości Transakcji, tj. będzie uzależniona od wartości Transakcji. Sposób ustalenia wysokości Transakcji będzie określany odmiennie dla danego Klienta na podstawie Umowy Pośrednictwa zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Zleceniodawcą.

Termin zapłaty wynagrodzenia każdorazowo będzie określać Umowa Pośrednictwa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Zleceniodawcą.

Pytania

1.Czy do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego opisanych w zaistniałym stanie faktycznym, które były wykonane przez Wnioskodawcę na podstawie już zawartych Umów Pośrednictwa, a dotyczących pośrednictwa przy sprzedaży udziałów/akcji ma zastosowanie zwolnienie od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) w stosunku do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego udziałów i przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ww. ustawy w stosunku do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego akcji?

2.Czy Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego opisane w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym, które Wnioskodawca zamierza świadczyć na rzecz nowych Zleceniodawców będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) w stosunku do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego udziałów i przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ww. ustawy w stosunku do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego akcji?

Państwa stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy zarówno do wykonanych przez Wnioskodawcę Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego, jak i Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego, które będą wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz nowych Zleceniodawców będzie miało zastosowanie zwolnione od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) ustawy o VAT w stosunku do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego udziałów i przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stosunku do Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego akcji.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) (dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”), podlega odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei przez dostawę, o której mowa ww. przepisie, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzaniami towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Przez świadczenie usług natomiast rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Na podstawie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Określony w ustawie o VAT zakres opodatkowania podatkiem VAT wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT, zwolnione od podatku VAT są usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a) spółkach,

b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną - z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Z kolei zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, od podatku VAT zwolnione są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 722 z późn. zm.) (dalej: „Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zwolnienie uregulowane w art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Sam zakres usług jest bardzo szeroki, jedynym bowiem kryterium przedmiotowego zwolnienia jest świadczenie usług, których przedmiotem są udziały/akcje, a także usługi pośrednictwa w tym zakresie. Wobec tego, wszystkie usługi dotyczące obrotu udziałami/akcjami oraz pośrednictwa w tym zakresie korzystają ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz pkt 41 ustawy o VAT.

Zwolnienia, o których mowa w art. ust. 1 pkt 7,12 i 37-41 ustawy o VAT, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Z kolei na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, omawiane zwolnienie, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1)tytuł prawny do towarów;

2)tytuł własności nieruchomości;

3)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

5) prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

W dalszej kolejności należy wskazać, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT odwołuje się do definicji zawartych w Ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, instrumentami finansowymi są m.in. papiery wartościowe. Z kolei, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 1 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, papierami wartościowymi są:

a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 i 2320), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,

b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne).

Omawiane zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o VAT na skutek implementacji Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L z 2006 r. Nr 347 str. 1 z późn. zm.) (dalej: „Dyrektywa"). Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f Dyrektywy 2006/112/WE: Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw do papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy.

Podkreślenia wymaga, że zarówno ustawa o VAT, jak i Dyrektywa nie definiują pojęcia „usługi pośrednictwa", a zatem w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć jako „usługi pośrednictwa”, należy oprzeć się na wykładni językowej oraz dotychczasowym dorobku orzeczniczym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”).

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., wydanie internetowe -www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa", warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że:"(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam Pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby Pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. TSUE orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Wobec tego, zgodnie z orzecznictwem TSUE, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

•usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

•z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

•celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu, co do treści umowy),

•usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, aby można było uznać daną działalność za pośrednictwo, konieczne jest, aby

pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z poniższych czynności:

• wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,

• uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

• prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

• nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to jednak, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażonym w wyroku z 12 grudnia 2019 r. (sygn. akt I FSK 1279/17): usługi polegające na identyfikacji potencjalnych nabywców dla sprzedawanych udziałów, uczestniczeniu w negocjacjach oraz dokonywaniu analiz ofert kupna udziałów celem skutecznej realizacji transakcji na najkorzystniejszych warunkach należy zaklasyfikować jako usługi pośrednictwa w sprzedaży udziałów, korzystające ze zwolnienia od podatku VAT.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że usługi pośrednictwa, które Zleceniobiorca świadczył na podstawie już zawartych i wykonanych Umów Pośrednictwa i te, które zamierza świadczyć na rzecz nowych Zleceniodawców nie stanowią usług przechowywania udziałów i zarządzania nimi, jak również usług przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi.

Ponadto, Usługi Pośrednictwa opisane we wniosku:

• nie obejmowały i nie będą obejmować czynności ściągania długów, w tym faktoringu, usług doradztwa i usług w zakresie leasingu,

• nie dotyczyły i nie będą również dotyczyć praw i udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadanie nieruchomości lub jej części, czy prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku VAT.

Należy zatem uznać, że do Usług Pośrednictwa opisanych we wniosku nie znajdują zastosowania wyłączenia, o których mowa w art. 43 ust. 15 i 16 ustawy o VAT.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej we wskazanych poniżej interpretacjach indywidualnych w stosunku do analogicznych stanów faktycznych uznał podobne do usług świadczonych przez Wnioskodawcę usługi za usługi pośrednictwa zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT w stosunku do pośrednictwa przy sprzedaży udziałów i na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stosunku do pośrednictwa przy sprzedaży akcji:

• interpretacja indywidualna z dnia 5 września 2023 r., 0112-KDIL1-1.4012.291.2023.4.JKU,

• interpretacja indywidualna z dnia 13 września 2023 r., 0114-KDIP4-3.4012.299.2023.2.APR,

• interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2023 r., 0112-KDIL1-1.4012.388.2022.11.HW,

• interpretacja indywidualna z dnia 8 lipca 2022 r., 0111-KDIB3-1.4012.255.2022.2.IK,

• interpretacja indywidualna z dnia 13 czerwca 2022 r., 0114-KDIP4-3.4012.217.2022.2.DM,

• interpretacja indywidualna z dnia 1 czerwca 2022 r., 0114-KDIP4 3.4012.191.2022.2.DM,

• interpretacja indywidualna z dnia 17 marca 2022 r., 0114-KDIP4-3.4012.809.2021.4.MP,

• interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2022 r., 0112-KDIL1-1.4012.845.2021.1.WK,

• interpretacja indywidualna z dnia 5 października 2020 r., 0113-KDIPT1-2.4012.505.2020.2.KT,

• interpretacja indywidualna z dnia 31 października 2017 r., 0114-KDIP4.4012.526.2017.1.MPE.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, Usługi Pośrednictwa, które Zleceniobiorca świadczył na rzecz Zleceniodawców, i które zamierza świadczyć na rzecz nowych Zleceniodawców:

•spełniają przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT - w stosunku do pośrednictwa przy sprzedaży udziałów;

•spełniają przesłanki wynikające art. 43. ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT - w stosunku do pośrednictwa przy sprzedaży akcji ustawy i korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. artykułu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.

Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

-wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a) spółkach,

b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną

– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2024 r. poz. 722 i 1863 oraz z 2025 r. poz. 146), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.).

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy 2006/112/WE:

Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw do papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.

Przy czym, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 722 ze zm.):

Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe.

Z kolei, jak stanowi art. 3 pkt 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi:

Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – rozumie się przez to:

a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 18 i 96), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, bankowe prawa pochodne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2023 r. poz. 2488) i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,

b) zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne).

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy:

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1) tytuł prawny do towarów;

2) tytuł własności nieruchomości;

3) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4) udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług których przedmiotem są udziały w spółkach czy instrumenty finansowe oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Z treści powołanych wyżej art. 43 ust. 1 pkt 40a i 41 ustawy, stanowiących implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem od podatku usług, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach, oraz innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną – z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi, a także usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.

Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa powinna stanowić:

-usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;

-z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;

-celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);

-usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

-wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;

-uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;

-prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;

-nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nawiązali Państwo współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi lub osobami fizycznymi będącymi akcjonariuszami w spółkach akcyjnych / udziałowcami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (Zleceniodawcami lub Klientami), polegającą na świadczeniu usług pośrednictwa transakcyjnego przy sprzedaży części lub wszystkich akcji spółki akcyjnej / udziałów w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadanych przez Zleceniodawców na podstawie umów o świadczenie usług pośrednictwa przy sprzedaży.

Na świadczone przez Państwa Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego składają się:

Etap I: Przygotowanie procesu: omówienie oczekiwań Klienta, zebranie informacji o spółce której udziały/akcje będą przedmiotem Transakcji; określenie listy potencjalnych inwestorów; opracowywanie strategii negocjacyjnej; zebranie kluczowych danych na temat Spółki; przygotowanie krótkiego profilu Spółki.

Etap II: Poszukiwanie inwestorów: aktywne poszukiwanie potencjalnych inwestorów (nabywców) akcji/udziałów i nawiązywanie z nimi kontaktów; uzgodnienie z Klientem listy potencjalnych inwestorów; dystrybucja zaakceptowanych przez Klienta materiałów spółki wśród potencjalnych inwestorów; przedstawienie Klientowi wyników kontaktów z potencjalnymi inwestorami.

Etap III: Pozyskanie ofert wstępnych: uzyskanie potwierdzeń zainteresowania dokonaniem Transakcji przez potencjalnych inwestorów i zaproszenie inwestorów do składania ofert wstępnych; pośredniczenie w rozmowach pomiędzy stronami na etapie przygotowania ofert wstępnych przez potencjalnych inwestorów; wsparcie w przygotowaniu danych Spółki zgodnie z potrzebami potencjalnych inwestorów zainteresowanych przeprowadzeniem Transakcji; spotkania z wybranymi inwestorami w celu odpowiedzi na ich ewentualne pytania dotyczące Spółki i procesu Transakcji; otrzymanie, przegląd ofert wstępnych otrzymanych od inwestorów i przekazanie ich Klientowi w celu podjęcia przez niego decyzji w zakresie dalszej strategii procesu.

Etap IV: Przygotowanie Transakcji: zaproszenie inwestora/ów do złożenia oferty wiążącej i ustalenie jej wymagań; otrzymanie, przegląd otrzymanych ofert wiążących i przekazanie ich Klientowi; uzgodnienie strategii negocjacyjnej i harmonogramu procesu przeprowadzenia Transakcji z Klientem oraz Inwestorem; wspomaganie Klienta w negocjacjach umowy sprzedaży akcji/udziałów z preferowanym inwestorem w tym współpraca z kancelarią prawną wskazaną przez Klienta do obsługi procesu Transakcji; pośrednictwo i wsparcie Klienta w kontaktach w obsłudze procesu badania Spółki przez potencjalnego inwestora w ramach due dilligence;

Etap V: Transakcja: Pośredniczenie w rozmowach pomiędzy stronami transakcji sprzedaży akcji/udziałów oraz udział w negocjacjach dotyczących transakcji sprzedaży akcji/udziałów; nadzór nad przygotowaniem dokumentacji związanej z transakcją sprzedaży akcji/udziałów do Inwestora; współpraca z doradcami prawnymi Klienta i wspomaganie Klienta przy podpisaniu umowy sprzedaży akcji/udziałów spółki; monitorowanie warunków zawieszających niezbędnych do zamknięcia umowy sprzedaży akcji/ udziałów Spółki; koordynacja zamknięcia Transakcji i wykonywania innych czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży akcji/udziałów Spółki.

Ponadto zgodnie z postanowieniami każdej zawartej przez Państwa Umowy Pośrednictwa:

-zakres Usług Pośrednictwa Transakcyjnego, jak również wynikających z nich obowiązków, był ograniczony do typowego zakresu pracy dla pośrednictwa finansowego w tego typu transakcjach;

-Pośrednik nie doradzał Klientowi w kwestiach biznesowych, prawnych, księgowych, podatkowych i personalnych, a także z zakresu właściwego dla rzeczoznawców majątkowych;

-żadne postanowienie Umowy Pośrednictwa nie oznaczało wyraźnej lub domniemanej zgody na zapewnienie, poręczenie lub uzyskanie finansowania dla planowanej Transakcji;

-Pośrednik miał obowiązek przedstawiać Klientowi do jego akceptacji listy potencjalnych inwestorów, do których Pośrednik zamierzał się zwrócić;

-Pośrednik kontaktował się z potencjalnymi inwestorami oraz innymi podmiotami gospodarczymi jako wyłączny Pośrednik i reprezentant Klienta w całym procesie Transakcji;

-we wszystkich kontaktach ze stronami trzecimi Pośrednik występował jako Pośrednik Klienta, a nie zleceniodawca oraz był upoważniony do wyjaśnienia tej kwestii stronom trzecim;

-w celu zapewnienia maksymalnej efektywności prowadzonych działań i uniknięcia niepotrzebnego zamieszania wśród potencjalnych inwestorów lub innych podmiotów gospodarczych, Klient był zobowiązany do powstrzymania się od prowadzenia równoległych rozmów z potencjalnymi inwestorami;

-Umowa Pośrednictwa nie przewidywała i nie obejmowała doradztwa związanego z emisją jakichkolwiek papierów wartościowych Spółki.

Państwa wynagrodzenie miało charakter tzw. success-fee, tj. wynagrodzenia za sukces, należnego tylko i wyłącznie w przypadku, w którym ostatecznie doszło do Transakcji, a jego wysokość stanowiła procent od wartości Transakcji, tj. była uzależniona od wartości Transakcji.

Wskazany wyżej zakres czynności, miał charakter ramowy i w zależności od potrzeb danego Zleceniodawcy, faktycznie wykonane czynności mogły obejmować tylko niektóre z czynności wskazanych powyżej. Niemniej jednak, każdorazowo świadczone przez Państwa Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego sprowadzały się do dokonywania w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego lub osoby fizycznej czynności, w wyniku których dochodzi do zawarcia Transakcji między tym podmiotem a podmiotem trzecim, których całokształt ukierunkowany jest na kojarzenie stron zainteresowanych nabyciem udziałów/akcji i doprowadzenie do finalizacji Transakcji sprzedaży akcji/udziałów.

W ramach świadczenia Usług Pośrednictwa Transakcyjnego nie świadczyli Państwo usług zarządczych, czynności ściągania długów, factoringu, usług w zakresie leasingu, a opisywane Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego, w Państwa opinii, nie miały charakteru usług doradztwa, wymienionych w treści przepisu art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT.

Wskazali Państwo, że świadczyli Państwo zatem usługi pośrednictwa przy sprzedaży udziałów oraz usługi pośrednictwa, których przedmiotem były akcje, tj. papiery wartościowe wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 3 pkt 1 lit. a) Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, które są wskazane odpowiednio w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a) oraz art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Świadczone przez Państwa Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie dotyczyły praw i udziałów odzwierciedlających:

1.tytuł prawny do towarów;

2.tytuł własności nieruchomości;

3.prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4.udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

5.prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

W zakresie Usług Pośrednictwa Transakcyjnego dotyczącego spółek akcyjnych, usługi świadczone przez Państwa nie stanowiły usług w zakresie przechowywania instrumentów finansowych bądź zarządzania nimi i analogicznie w przypadku udziałów - Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie dotyczyły przechowywania udziałów ani zarządzania nimi. Ponadto Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego nie były świadczone w ramach działalności maklerskiej lub brokerskiej.

Zleceniodawcy każdorazowo byli stroną Transakcji, tj. podmiotami dokonującymi sprzedaży udziałów/akcji, których byli właścicielami i byli zobowiązani do zapłaty na Państwa rzecz wynagrodzenia z tytułu świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego.

Celem działań podejmowanych przez Państwa, w ramach świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego, każdorazowo było doprowadzenie do zawarcia umowy sprzedaży pomiędzy zbywcami akcji/udziałów - Klientem a nabywcą akcji/udziałów - Inwestorem, skutkującej odpłatnym przeniesieniem własności części lub wszystkich akcji/udziałów ze zbywcy - Klienta na nabywcę - Inwestora, tj. uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony, którymi są Klient i Inwestor, zawarły umowę sprzedaży akcji/udziałów, tj. aby doszło do Transakcji. Nie mieli Państwo żadnego interesu w zakresie treści zawartych umów sprzedaży akcji/udziałów.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierzają Państwo kontynuować działalność gospodarczą z zakresu świadczenia usług pośrednictwa transakcyjnego przy sprzedaży części lub wszystkich akcji spółki akcyjnej / udziałów w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Usługi Pośrednictwa Transakcyjnego”) na podstawie umów o świadczenie usług pośrednictwa przy sprzedaży (dalej: „Umowy Pośrednictwa”). W tym celu nawiążą Państwo współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi lub osobami fizycznymi będącymi akcjonariuszami w spółkach akcyjnych / udziałowcami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zleceniodawcy” lub „Klienci”).

Zakres i przedmiot świadczonych usług będzie tożsamy do przedstawionych powyżej już wyświadczonych usług.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii możliwości zwolnienia od podatku VAT usług pośrednictwa w sprzedaży udziałów i akcji świadczonych na rzecz akcjonariusza.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy, w niniejszej sprawie – w związku z tym, że przedmiotem planowanej sprzedaży są udziały i akcje spółki (papiery wartościowe) – należy rozpatrzyć możliwość zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy i art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.

Odnosząc się więc do Państwa wątpliwości, biorąc pod uwagę powołane wcześniej przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa usługi na rzecz udziałowców i posiadaczy akcji spółek, mające na celu do przeniesienia własności części lub wszystkich akcji/udziałów ze zbywcy - Klienta na nabywcę - Inwestora, spełniały/będą spełniały definicję usług pośrednictwa w świadczeniu usług określonych w art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Całokształt czynności podejmowanych przez Państwa w ramach Umowy pośrednictwa ukierunkowany jest na kojarzenie z akcjonariuszami bądź udziałowcami podmiotów zainteresowanych nabyciem udziałów bądź akcji (papierów wartościowych) spółki i doprowadzenie do transakcji nabycia przez podmioty zainteresowane ww. akcji, udziałów.

Jak bowiem wskazali Państwo w opisie sprawy, celem działań podejmowanych przez Państwa, w ramach świadczonych Usług Pośrednictwa Transakcyjnego, każdorazowo było/będzie doprowadzenie do zawarcia umowy sprzedaży pomiędzy zbywcami akcji/udziałów - Klientem a nabywcą akcji/udziałów - Inwestorem, skutkującej odpłatnym przeniesieniem własności części lub wszystkich akcji/udziałów ze zbywcy - Klienta na nabywcę - Inwestora, tj. uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony, którymi są Klient i Inwestor, zawarły umowę sprzedaży akcji/udziałów, tj. aby doszło do Transakcji. Przy czym nie mieli/nie będą mieć Państwo żadnego interesu w zakresie treści zawartych umów sprzedaży akcji/udziałów.

Państwa wynagrodzenie miało/będzie mieć charakter tzw. success-fee, tj. wynagrodzenia za sukces, należnego tylko i wyłącznie w przypadku, w którym ostatecznie doszło do Transakcji, a jego wysokość stanowiła procent od wartości Transakcji, tj. była/będzie uzależniona od wartości Transakcji.

Zgodnie z postanowieniami Umowy:

1) zakres Usług Pośrednictwa Transakcyjnego, jak również wynikających z nich obowiązków, był/będzie ograniczony do typowego zakresu pracy dla pośrednictwa finansowego w tego typu transakcjach;

2) Pośrednik nie doradzał/nie będzie doradzał Klientowi w kwestiach biznesowych, prawnych, księgowych, podatkowych i personalnych, a także z zakresu właściwego dla rzeczoznawców majątkowych;

3) żadne postanowienie Umowy Pośrednictwa nie oznaczało/nie oznacza wyraźnej lub domniemanej zgody na zapewnienie, poręczenie lub uzyskanie finansowania dla planowanej Transakcji;

4) Pośrednik miał/ będzie mieć obowiązek przedstawiać Klientowi do jego akceptacji listy potencjalnych inwestorów, do których Pośrednik zamierzał się zwrócić;

5) Pośrednik kontaktował się/ będzie kontaktować się z potencjalnymi inwestorami oraz innymi podmiotami gospodarczymi jako wyłączny Pośrednik i reprezentant Klienta w całym procesie Transakcji;

6) we wszystkich kontaktach ze stronami trzecimi Pośrednik występował/będzie występować jako Pośrednik Klienta, a nie zleceniodawca oraz był/będzie upoważniony do wyjaśnienia tej kwestii stronom trzecim;

7) w celu zapewnienia maksymalnej efektywności prowadzonych działań i uniknięcia niepotrzebnego zamieszania wśród potencjalnych inwestorów lub innych podmiotów gospodarczych, Klient był zobowiązany do powstrzymania się/powstrzyma się od prowadzenia równoległych rozmów z potencjalnymi inwestorami;

8) Umowa Pośrednictwa nie przewidywała/nie będzie przewidywać i nie obejmowała/nie będzie obejmować doradztwa związanego z emisją jakichkolwiek papierów wartościowych Spółki.

Celem Państwa działań jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę (a Państwo nie mieli i nie będą mieć żadnego interesu w zakresie treści umowy) - wszelkie działania, które będą Państwo podejmowali/będą podejmować i które zostały wymienione w Umowie Pośrednictwa mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy i obejmą przede wszystkim poszukiwanie i kontaktowanie się z potencjalnymi inwestorami, przedstawianie im informacji o spółce, udział w spotkaniach i udzielanie odpowiedzi na pytania, etc. Co więcej, każdorazowa świadczone przez Państwa przedmiotowe usługi sprowadzały się/będą sprowadzać się do zawarcia Transakcji.

Jak wynika z przedstawionych informacji, świadczone przez Państwa usługi dotyczyły/będą dotyczyć transakcji sprzedaży akcji i udziałów, nie obejmowały/nie będą obejmować czynności ściągania długów w tym faktoringu, usług w zakresie leasingu. W Państwa opinii nie były i nie będą usługami doradztwa. Wykonywane przez Państwa czynności w ramach Umowy Pośrednictwa nie były/nie będą wykonywane w ramach działalności maklerskiej czy też brokerskiej. Z okoliczności sprawy wynika również, że wyświadczone oraz te które będą dopiero świadczone przez Państwa usługi na podstawie opisanej Umowy, nie dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziałów i innych tytułów prawnych dających ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadanie nieruchomości lub jej części czy praw majątkowych, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku. Tak więc w analizowanej sprawie nie znajdują zastosowania wyłączenia, o których mowa w art. 43 ust. 15 i 16 ustawy.

Biorąc zatem pod uwagę powołane wcześniej przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że wyświadczone przez Państwa usługi oraz te które dopiero będą dopiero świadczone spełniają warunki dla uznania ich za usługi pośrednictwa. Państwa działania nie ograniczają się do rutynowych czynności, wykonywania jedynie wsparcia o charakterze technicznym czy operacyjnym – wykonywane przez Państwa czynności będą miały na celu uczynienie wszystkiego co możliwe aby dwie strony zawarły umowę sprzedaży. Państwa działania prowadzą w istocie do zmian prawnych i finansowych zarówno dla inwestora jak i dla akcjonariusza/udziałowca, co wyklucza techniczny lub jedynie informacyjny charakter usługi.

W konsekwencji Usługi Pośrednictwa, które świadczyli Państwo na rzecz Zleceniodawców, i które zamierzają Państwo świadczyć na rzecz nowych Zleceniodawców:

-spełniają przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT - w stosunku do pośrednictwa przy sprzedaży udziałów;

-spełniają przesłanki wynikające art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT - w stosunku do pośrednictwa przy sprzedaży akcji

i korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. przepisów.

Powyższe zwolnienie będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że dla tych czynności nie wybiorą Państwo opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie