
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Państwa wniosek z 28 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy przeniesienie majątku wydzielonego ze Spółki do innego podmiotu będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, wpłynął 30 maja 2025 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(X.) (zwana dalej: „Wnioskodawcą” lub „Spółką”) ma siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Spółka podlega i na moment zaistnienia zdarzenia przyszłego ujawnionego w niniejszym Wniosku będzie podlegać w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy). Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.
Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność obejmującą między innymi:
-dystrybucje (…) (…),
-wsparcie projektowe, serwisowe, obsługę gwarancyjną i pogwarancyjną (…) (…),
-zwana dalej działalnością operacyjną.
Poza wskazanym wyżej zakresem działalności Spółka planuje rozwijać się z zakresie działalności związanej z nieruchomościami obejmującej między innymi:
-Działalność w zakresie zakupu i sprzedaży nieruchomości
-Działalność w zakresie najmu i obsługi nieruchomości,
-zwana dalej działalnością związaną z nieruchomościami.
Jest to działalność poboczna i na dzień złożenia niniejszego Wniosku nie stanowi ona istotnego przedmiotu działalności. Szersza działalność związana z nieruchomościami jest objęta planem dalszego rozwoju gospodarczego Spółki.
Spółka jest właścicielem zabudowanej nieruchomości położonej w (…) przy ulicy (…), dla których to nieruchomości Sąd Rejonowy w (…) (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (…) zabudowanej budynkami. Spółka dzierżawi również od podmiotu niepowiązanego część terenu przyległego do ww. nieruchomości, tj. parking oraz fragment działki przed wejściem na nieruchomość.
Spółka posiada siedzibę w części jednego z budynków posadowionych na nieruchomości. Nieruchomość, poza tym, że jest siedzibą Spółki jest również najmowana innym podmiotom na potrzeby ich działalności gospodarczej. Aktualnie na moment składania wniosku o interpretacje, zawarte są dwie umowy najmu: umowa najmu pomieszczenia na cele biurowe oraz umowa najmu pomieszczenia na cele magazynowe. Umowy te zawarte są z podmiotami niepowiązanymi ze Spółką. Spółka stale poszukuje przy tym kolejnych najemców na pozostałą część nieruchomości.
Mając na względzie zasadniczy brak związku prowadzonej przez Spółkę działalności operacyjnej z działalnością związaną z nieruchomościami, z punktu widzenia Spółki, celowym jest wyodrębnienie w przyszłości w jej strukturze działu zajmującego się wyłącznie działalnością operacyjną oraz działu dedykowanego działalności związanej z nieruchomościami.
Spółka zamierza podjąć w związku z tym uchwałę Zarządu, na podstawie której Zarząd postanowi o dokonaniu reorganizacji przedsiębiorstwa poprzez wydzielenie wewnętrzne dwóch odrębnych pionów:
1.Pionu Działalności Operacyjnej kontynuującego prowadzenie zasadniczej działalności Spółki, tj. świadczenia usług w zakresie (…) (…) (…). Pionowi temu zostanie przyporządkowane prawo do korzystania z wydzielonego lokalu w nieruchomości Spółki, położnej w (…).
2.Pionu Zarządzania Nieruchomościami, celem rozwoju tego zakresu działalności i zajmującego się obsługą nieruchomości wynajmowanych przez Spółkę – w zakresie utrzymania, gospodarowania i wykorzystania. Pionowi temu zostanie przyporządkowana w całości posiadana przez Spółkę nieruchomość położona w (…), wraz z umowami dotyczącymi nieruchomości, tj. umowami z dostawcami mediów (prąd, wywóz nieczystości, woda, ścieki), umowami dzierżawy, umowami najmu oraz pracownikiem.
Zarząd Spółki podejmie również działania mające na celu opracowanie szczegółowego schematu organizacyjnego oraz przyporządkowania składników do poszczególnych Pionów.
Wobec powyższego Wspólnicy Spółki planują – jako kolejny krok po dokonaniu formalnego rozdzielenia pionów na podstawie uchwały Zarządu Spółki – rozdzielenie strukturalne obu obszarów i kontynuowanie jej przez dwa niezależne podmioty, z których każdy skoncentrowany będzie tylko na jednym z tych obszarów.
Czynność ta w założeniu przyjmie postać podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę w trybie art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, tak by ramach Spółki dzielonej pozostała zorganizowana część przedsiębiorstwa – adekwatna do obecnego obszaru działalności operacyjnej oraz by na nowo powstałą spółkę przenieść zorganizowaną część funkcjonującego obecnie przedsiębiorstwa, związaną wyłącznie z drugim z obszarów działalności Spółki, tj. związanym z zarządzaniem nieruchomościami (dalej jako: „Podział”).
Celem reorganizacji będzie wydzielenie omawianych pionów i umiejscowienie ich w osobnych spółkach. Zgodnie ze strategią rozwoju działalności, co do zasady dany pion ma działać w ramach dedykowanych podmiotów, w których stanowić będzie główną działalność (innymi słowy jedna spółka działa w ramach jednego pionu i posiada jeden zakres głównej działalności). Celem reorganizacji jest doprowadzenie do sytuacji, w której dana spółka będzie wykonywała jedynie działalność obejmującą działalność operacyjną, a druga działalność związaną z nieruchomościami.
Udziały w nowo zawiązanej spółce obejmą dotychczasowi Wspólnicy Spółki według proporcji udziałów analogicznej jak w aktualnie funkcjonującej Spółce. Wobec tego Wnioskodawca planuje, że przyjęta przez Wspólników, dla celów podatkowych, wartość udziałów przydzielonych przez spółkę przejmującą nie będzie wyższa niż wartość udziałów w Spółce dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez Wspólników, gdyby nie doszło do podziału.
Jeśli dojdzie do Podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę, to nowopowstała spółka będzie polskim rezydentem i będzie podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W spółce dzielonej pozostanie zespół aktywów oraz zespół ludzki umożliwiający prowadzenie działalności pionu związanego z działalnością operacyjną. W wyniku Podziału spółka dzielona nie zostanie wykreślona z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Nadrzędnym celem reorganizacji jest wydzielenie pionu związanego z działalnością w zakresie nieruchomości. Jest to czynności wpisująca się w strategie gospodarczą Spółki, mającą na rozwój działalności związanej z nieruchomościami. Spółka chce uniknąć mieszanego profilu funkcjonalnego istniejącego podmiotu (tj. prowadzenia działalności w ramach rozbieżnego profilu biznesowego) na rzecz struktury organizacyjnej, w ramach której podmioty wyspecjalizowane, prowadzą działalność w zakresie wyłącznie jednego przedmiotu działalności.
Realizacja Podziału umożliwi prawne wyodrębnienie oraz uporządkowanie poszczególnych zakresów działalności, a w konsekwencji będzie stanowiła krok do usystematyzowanie struktury oraz zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności działalności, odrębnie przez każdy podmiot. Pozwoli to na uproszczony i przejrzysty rozkład aktywów, funkcji i ryzyk pomiędzy podmiotami powiązanymi. W konsekwencji, nowa struktura pozwoli na skoncentrowanie poszczególnych kompetencji w podmiotach do tego dedykowanych. Jednocześnie forma prawna transakcji, jaką jest podział przez wydzielenie, gwarantuje ciągłość prowadzenia poszczególnych działalności w związku z mającą zastosowanie zasadą sukcesji uniwersalnej (częściowej), w wyniku której spółka przejmująca wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki związane z przejmowanymi składnikami majątkowymi. Planowany podział pozwoli również w przyszłości na łatwiejsze wprowadzenie nowych inwestorów, którzy będą zainteresowani danym rodzajem działalności (tj. dzielnością operacyjną bądź działalnością związaną z nieruchomościami). Aktualnie Spółka prowadzi rozmowy z potencjalnymi inwestorami, którzy zainteresowani są jedynie działalnością operacyjną Spółki. Z uwagi na powyższe inwestorzy są zainteresowani zaangażowaniem kapitałowym w Spółkę jednakże po Podziale.
Mając na względzie przedstawione wyżej założenia i cele biznesowe, Wnioskodawca precyzuje i podkreśla, że ani głównym, ani jednym z celów podziału spółki dzielonej nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Jak już wcześniej wskazano, Spółka zamierza podjąć uchwałę Zarządu, na podstawie której Zarząd sformalizuje reorganizację wewnątrz istniejącego przedsiębiorstwa poprzez wydzielenie dwóch odrębnych pionów:
1.Pionu Działalności Operacyjnej oraz
2.Pionu Zarządzania Nieruchomościami
Do Pionu Działalności Operacyjnej zostaną przypisane określone zasoby oraz zobowiązania, na które składają się w szczególności wykorzystywane/niezbędne do wykonywania działalności:
1)środki trwałe (w tym urządzenia) związane z działalnością operacyjną wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w tym m.in.: regały magazynowe, wózek widłowy, samochód osobowy, stoisko targowe,
2)wszelka dokumentacja związana z działalnością operacyjną;
3)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością operacyjną, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:
-umowy o świadczenie usług przewozowych na transport (…) (…),
-umowa związana z organizacją odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
-umów z pracownikami, umów ze zleceniobiorcami,
-umów na obsługę prawną, obsługę księgową,
-umowa kredytowa związana z bieżącą działalnością Spółki (zabezpieczona hipoteką na nieruchomości),
-umowy leasingu operacyjnego samochodu osobowego,
-umowa dotycząca przekazywania informacji gospodarczych.
Z perspektywy działalności prowadzonej w zakresie działalności operacyjnej, przypisane jej składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki będą umożliwiały faktyczne prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Nawet więc po Podziale i wydzieleniu odrębnego podmiotu Spółka będzie kontynuować prowadzenie działalności operacyjnej w zakresie i na zasadach na jakich prowadzona jest ta działalność obecnie.
Jak wskazywano umowa kredytowa związana z bieżącą działalnością Spółki jest zabezpieczona hipoteką na nieruchomości. W związku z powyższym oraz w związku z planowanym Podziałem, Wnioskodawca podejmie w tym zakresie stosowne czynności w uzgodnieniu z bankiem. Do Pionu Zarządzania Nieruchomościami zostaną przypisane określone zasoby oraz zobowiązania, na które składają się w szczególności wykorzystywane/niezbędne do wykonywania działalności:
1)środki trwałe, związane z działalnością zarządzania wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w szczególności nieruchomość położna w (…) oraz związane z nią środki trwałe, w tym (…) (…), (…) (…), (…) (…) oraz wyposażenie w tym (…), (…), (…) (…);
2)wszelka dokumentacja związana z działalnością zarządzania nieruchomościami;
3)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością zarządzania nieruchomościami, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:
-umowy dzierżawy części nieruchomości tj. dzierżawy przez Spółkę parkingu oraz fragmentu działki przed wejściem na nieruchomość
-umowa najmu pomieszczenia na cele biurowe,
-umowa najmu pomieszczenia na cele magazynowe,
-umowy o dostawę mediów (prąd, wywóz nieczystości, woda, ścieki),
-umowa kredytowa na zakup nieruchomości,
-umowy o świadczenie internetu stacjonarnego, dostawy telewizji kablowej,
-umowa ochrony obiektu, polisa dotycząca nieruchomości,
-umowy o pracę z pracownikiem biurowym, odpowiedzialnym za obsługę aktualnych umów, procedowanie i zawieranie umów z nowymi najemcami.
Z perspektywy działalności prowadzonej w zakresie działalności zarządzania nieruchomościami, przypisane jej składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki będą umożliwiały faktyczne prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Nawet więc po Podziale i wydzieleniu odrębnego podmiotu Spółka będzie kontynuować prowadzenie działalności zarządzania nieruchomościami w zakresie i na zasadach na jakich prowadzona jest ta działalność.
Księgi rachunkowe prowadzone są u Wnioskodawcy aktualnie łącznie dla działalności realizowanej w ramach wszystkich Pionów organizacyjnych, a w konsekwencji sporządzone sprawozdanie finansowe prezentuje sytuację finansową Spółki jako całości. W związku z planowanym rozwojem działalności w zakresie nieruchomości Spółka zamierza wyodrębnić konta służące do rejestrowania działalności i operacji gospodarczych funkcjonalnie związanych z konkretnym Pionem organizacyjnym. W ramach wykorzystywanego systemu rachunkowo-księgowego do poszczególnych Pionów działalności przypisane zostaną poszczególne aktywa i pasywa oraz koszty i przychody, stąd możliwe będzie sporządzenie dedykowanych dla nich odrębnych ewidencji, prezentujących ich sytuację finansową. W konsekwencji, możliwe będzie przygotowanie dla każdego z Pionów organizacyjnych odrębnych raportów (np. dot. danych sprzedażowych lub finansowych), a co za tym idzie sprawozdania finansowego (w tym bilansu, zestawienia zysków i strat).
W zakresie nieruchomości należy wskazać, że w dniu Podziału Spółki nowo powstała spółka i Spółka zawrą umowę, na mocy której Spółka zyska prawo do użytkowania określonej części wskazanej nieruchomości.
Końcowo należy wskazać, że w ocenie Wnioskodawcy aktywa dzielone w ramach podziału będą wystarczające do prowadzenia działalności poszczególnych Pionów biznesowych - po podziale każdy pion może funkcjonować zgodnie z dotychczasowymi planami strategicznymi, operacyjnymi i finansowymi, tj. będzie możliwe zachowanie ciągłości ich działania.
Pytanie (w zakresie podatku od towarów i usług, oznaczone we wniosku nr 4)
Czy zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Pion Zarządzania Nieruchomościami, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, na skutek podziału spółki dzielonej, zostanie wydzielony do innego podmiotu, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a tym samym jego przeniesienie nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
Stanowisko w sprawie (w zakresie podatku od towarów i usług, dotyczące pytanie nr 4)
Zdaniem Wnioskodawcy, składniki majątkowe przeznaczone do prowadzenia działalności operacyjnej oraz działalności związanej z nieruchomościami na dzień Podziału są wyodrębnione organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, i stanowić będą, każde z osobna, zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a w związku z tym Podział przez wydzielenie Działalności związanej z nieruchomościami nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4
Analiza przepisów podatkowych wskazuje, że skutki podatkowe transakcji polegającej na podziale spółki przez wydzielenie zależne są od kwalifikacji podatkowej składników majątku zarówno wydzielanych ze spółki dzielonej jak i w niej pozostawionych.
Zgodnie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT:
„Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.
Zdaniem Wnioskodawcy wydzielany w wyniku podziału Spółki do odrębnego podmiotu zespół składników materialnych i niematerialnych przypisany do Pionu Zarządzania Nieruchomościami będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
Uzasadnienie dla uznania Pionu Zarządzania Nieruchomościami za zorganizowaną część przedsiębiorstwa przedstawiono w uzasadnieniu stanowiska dla pytania nr 1.
W związku z tym wskazaniem poniżej przytaczam uzasadnienie do pytania nr 1
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W świetle powyższej definicji i ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych oraz stanowiska organów podatkowych (np. zaprezentowanego w interpretacji indywidualnej z dnia 13 września 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.355.2023.2.AW; z dnia 1 marca 2023 r.; sygn. 0114-KDIP2-1.4010.268.2022.2.JF), na gruncie ustawy o CIT mamy do czynienia ze ZCP, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych (zespół składników);
2)zespół ten jest organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie organizacyjne);
3)zespół ten jest finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie finansowe);
4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze (wyodrębnienie funkcjonalne).
Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych warunków należy uznać, że przenoszony na skutek Podziału Spółki dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Pion Zarządzania Nieruchomościami stanowi ZCP w rozumieniu przepisów ustawy o CIT.
Pion Zarządzania Nieruchomościami jako zespół składników
Ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „zespołu składników majątkowych” tworzących ZCP. Przyjmuje się jednak, że składniki majątkowe i niemajątkowe (w tym zobowiązania) tworzą ZCP, jeśli są one w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego tak przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 marca 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.268.2022.2.JF oraz z dnia 10 czerwca 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.633.2021.1.AW).
Warunek realizacji określonych zadań gospodarczych zawarty w definicji ZCP oznacza, iż składniki materialne i niematerialne (ich zespół) muszą być przeznaczone w obrębie istniejącego przedsiębiorstwa do realizacji określonych zadań gospodarczych – tak m.in wyrok NSA z dnia 11 kwietnia 2019 r., sygn. II FSK 79/17.
Aby składniki majątku mogły być uznane za ZCP, muszą one rzeczywiście służyć prowadzeniu działalności gospodarczej. Nie mogą być natomiast zbędnym składnikiem majątku zbywcy.
W ocenie Wnioskodawcy, zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Pion Zarządzania Nieruchomościami stanowi zespół składników przeznaczonych do realizacji określonego, istotnego na tle ogólnej działalności Spółki celu gospodarczego tj. prowadzenia działalności gospodarczej skupiającej się na zarządzaniu nieruchomościami, w zakresie utrzymania, gospodarowania i wykorzystania. Pionowi temu zostanie przyporządkowana w całości posiadana przez Spółkę nieruchomość położona w (…), wraz z umowami dotyczącymi nieruchomości, tj. umowami z dostawcami mediów (prąd, wywóz nieczystości, woda, ścieki), umowami najmu, umowami dzierżawy oraz pracownikiem biurowym odpowiedzialnym za obsługę aktualnych umów, procedowanie i zawieranie umów z nowymi najemcami.
W konsekwencji składniki materialne i niematerialne (takie jak wszelkiego rodzaju aktywa trwałe, prawa i obowiązki wynikające z umów) nie stanowią przypadkowego zbioru, lecz pozostają w ścisłych zależnościach funkcjonalnych. Wszystkie aktywa (w tym środki trwałe) służą zasadniczo prowadzeniu działalności w ramach Pion Zarządzania Nieruchomościami. Dodatkowo, prawa i obowiązki wynikające z umów funkcjonalnie związanych w przyszłości z Pionem Zarządzania Nieruchomościami będą elementami, bez których prowadzenie tejże działalności byłoby niemożliwe.
Zdaniem Wnioskodawcy, przenoszony do odrębnego podmiotu w ramach podziału przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Pion Zarządzania Nieruchomościami stanowi tym samym wystarczające zaplecze do kontynuacji w ramach nowej spółki działalności prowadzonej dotychczas przez Spółkę w tym zakresie, co zdaniem Wnioskodawcy przesądza o możliwości stwierdzenia, że służą one realizacji określonych zadań gospodarczych.
Potwierdza to m.in. fakt, że aktualnie Spółka prowadzi w niewielkim zakresie działalność Pionu Zarządzania Nieruchomościami, osiągając przychody z umów zawieranych w zakresie najmu nieruchomości oraz ponosząc koszty z tym związane. Wydzielenie ma na celu rozwój działalności. Zatem po wydzieleniu Pionu Zarządzania Nieruchomościami do odrębnego podmiotu, wspomniana działalność będzie kontynuowana przez nowy podmiot w pełnym zakresie, a Spółka zaprzestanie tej działalności skupiając się wyłącznie na działalności operacyjnej.
Ponadto, poprzez przejęcie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisanych do Pionu Zarządzania Nieruchomościami, nowy podmiot będzie mógł rozwijać działalność w przejętym zakresie z wykorzystaniem przypisanej do niego infrastruktury.
Prawdziwości powyższego nie przeczy okoliczność, że w ramach Podziału w sensie prawnym na nowy podmiot zostanie przeniesiona nieruchomość, w której obecnie Spółka prowadzi swoją działalność w ramach wszystkich Pionów działalności. Z dniem przyszłego Podziału, nowy podmiot zawrze umowę ze Spółką, na mocy której Spółka zyska prawo do użytkowania określonej części nieruchomości. Z perspektywy ekonomicznej Spółka będzie zatem dysponowała jako najemca nieruchomością, w której prowadzona jest działalność gospodarcza na zasadach analogicznych, jak gdyby była jej użytkownikiem. Według oceny Wnioskodawcy, niemożność podzielenia wskazanej nieruchomości w sposób prawny nie zagraża możliwości kontynuacji działalności Pionu Działalności Operacyjnej. Zamiarem biznesowym jest przeniesienie wszelkich praw i obowiązków wynikających z wszystkich umów dotyczących działalności związanej z nieruchomościami w zakresie w jakim jest to faktycznie i prawnie możliwe.
W rezultacie nowy podmiot powstały wskutek podziału będzie zdolny, przy wykorzystaniu otrzymanego, na skutek Podziału przez wydzielenie Spółki, zespołu składników materialnych i niematerialnych, w postaci Pionu Zarządzania Nieruchomościami, a także w oparciu o zawarte umowy, wykonywać określone zadania gospodarcze, tj. obsługą nieruchomości w zakresie najmu, utrzymania i gospodarowania.
Dodatkowo, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w skład przenoszonego zespołu składników materialnych i niematerialnych wchodzić będą również pasywa związane Pionem Zarządzania Nieruchomościami, obejmujące w szczególności zobowiązania, w tym zobowiązania z tytułu: umów istotnych z punktu widzenia bieżącej działalności Pionu Zarządzania Nieruchomościami. W ramach planowanego Podziału przez wydzielenie, dojdzie do przejścia na Spółkę Przejmującą zakładu pracy w rozumieniu art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r., poz. 1465 ze zm.).
Wobec powyższego należy wskazać, że przeniesienie w ramach planowanego Podziału zasobów i zobowiązań przypisanych wewnętrznie do realizacji zadań wykonywanych w ramach Pionu Zarządzania Nieruchomościami stanowi istotny argument przemawiający za uznaniem, że analizowana przesłanka odnośnie możliwości realizacji zadań gospodarczych została spełniona.
Ponadto za możliwością kontynuacji działalności w odpowiednim zakresie przemawia również fakt przeniesienia istotnych aktywów tj. środki trwałe, wyposażenie, wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, związane z Pionem Zarządzania Nieruchomościami i istniejące na dzień Podziału.
W świetle powyższego należy uznać, że Pion Zarządzania Nieruchomościami stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do prowadzenia działalności z zakresu zarządzania nieruchomościami. Przy czym, nie ulega wątpliwości, że poszczególne składniki majątkowe przypisane do Pionu Zarządzania Nieruchomościami pozostają w takich relacjach, że tworzą zorganizowaną całość, która jest w ramach Spółki dzielonej przeznaczona do prowadzenia działalności gospodarczej w określonym zakresie, tj. działalności Pionu Zarządzania Nieruchomościami, która po wydzieleniu do nowego podmiotu będzie zasadniczo mogła kontynuować samodzielnie działalność gospodarczą w ramach nowego podmiotu.
1.2. Pion Zarządzania Nieruchomościami - wyodrębnienie organizacyjne
Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych przedstawianym w interpretacjach indywidualnych, organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w istniejącym przedsiębiorstwie, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Tak np.: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 25 sierpnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.338.2023.2.RH oraz z dnia 25 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.581.2021.1.AP.
Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy zespół składników majątkowych i niemajątkowych obejmujących Pion Zarządzania Nieruchomościami spełnia przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego, jako że:
-Pionu Zarządzania Nieruchomościami będzie wyodrębniony w ramach wewnętrznej struktury Spółki, co znajdzie odzwierciedlenie w przyjętej uchwale Zarządu Spółki, w której potwierdzone zostanie formalnie wyodrębnienie dwóch Pionów działalności oraz przypisane zostaną zasoby służące realizacji zadań każdego Pionu;
-wyodrębnienie Pionu Zarządzania Nieruchomościami znajduje również odzwierciedlenie w wewnętrznych procedurach oraz podziale zadań i kompetencji;
-Pion Zarządzania Nieruchomościami będzie pełnił w ramach Spółki odrębne funkcje od Pionu Działalności Operacyjnej, tj. będzie prowadzić działalność w zakresie zarządzania i obsługi nieruchomości, które nie mogłyby być realizowane w oparciu o aktywa przypisane do Pionu Działalności Operacyjnej.
Zdaniem Wnioskodawcy, przypisane do Pionu Zarządzania Nieruchomościami składniki majątkowe i niemajątkowe, w tym zobowiązania bezsprzecznie stanowią wyodrębnioną organizacyjnie całość w ramach wewnętrznej struktury Spółki. Składniki te posiadają przy tym cechę zorganizowania rozumianą jako możliwość wykonywania określonych zadań gospodarczych. Jak wskazano, składniki majątkowe i niemajątkowe przypisane do Pionu Zarządzania Nieruchomościami są związane z prowadzoną przez tej Pion działalnością gospodarczą i są niezbędne do wykonywania tej działalności.
Podkreślenia wymaga, że wykonywanie określonych zadań gospodarczych przez Pion Zarządzania Nieruchomościami mogłoby odbywać się bez wewnętrznych działów obsługi księgowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa - zadania te mogłyby być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing).
W świetle powyższych okoliczności świadczących o wyodrębnieniu Pionu Zarządzania Nieruchomościami zdaniem Wnioskodawcy, zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisanych w ramach Spółki do wyodrębnionej w przyszłości w wewnętrznej strukturze Pionu Zarządzania Nieruchomościami spełnia przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego w świetle definicji ZCP z ustawy o CIT.
1.3. Pion Zarządzania Nieruchomościami - wyodrębnienie finansowe
Zgodnie z przyjętą praktyką organów podatkowych, wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie danych finansowych do ZCP. Powyższe poparte jest również licznymi wyrokami sądów administracyjnych, w tym także Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Przykładowo: wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 grudnia 2019 r., sygn. I FSK 1797/17; wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 września 2021 r., sygn. I SA/Gd 534/21.
Wnioskodawca wskazuje, że Pion Zarządzania Nieruchomościami będzie wyodrębniona finansowo, bowiem:
-do Pionu Zarządzania Nieruchomościami w ramach systemu rachunkowo-księgowego przypisane będą poszczególne aktywa i pasywa oraz koszty i przychody - co zostało wskazane w ramach opisu zdarzenia przyszłego, czego przejawem będzie możliwość sporządzenia dedykowanych odrębnych ewidencji, prezentujących sytuację finansową Pionu Zarządzania Nieruchomościami;
-dla Pionu Zarządzania Nieruchomościami możliwe będzie sporządzenie oddzielnych budżetu, strategii finansowej, uproszczonego bilansu i rachunków wyników, Wnioskodawca może nie sporządzać osobnych rachunków zysków i strat oraz bilansów dla poszczególnych Pionów, jednak prezentacja wyników finansowych w tej formie będzie możliwa;
-możliwym będzie zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z Pionem Zarządzania Nieruchomościami, w szczególności poprzez weryfikację wydatków przypisanych do centrów kosztowych odpowiednich dla danego Pionu oraz przychodów dotyczących usług świadczonych w ramach każdego w Pionów;
-dostawcy i klienci są co do zasady różni dla poszczególnych Pionów, co pozwala na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych Pionów mających funkcjonować w Spółce;
-możliwym będzie bieżące monitorowanie sytuacji finansowej Pionu Zarządzania Nieruchomościami;
-dla Pionu Zarządzania Nieruchomościami sporządzany będzie odrębny budżet, strategia finansowa oraz cele biznesowe, które podlegać będą ocenie z perspektywy ich realizacji na poziomie wspólników.
Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe elementy przesądzają jednoznacznie o wyodrębnieniu finansowym Pionu Zarządzania Nieruchomościami w ramach Spółki. Ocena Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np.:
1) w interpretacji indywidualnej z dnia 18 września 2023 r., sygn. 0114‑KDIP2‑2.4010.337.2023.3.KW, gdzie wskazano, iż „Zważywszy, że Spółka prowadzi ewidencję zdarzeń gospodarczych umożliwiającą przyporządkowanie i wyodrębnienie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych funkcjonalnie z działalnością produkcyjną i - odrębnie – z działalnością w zakresie zarządzania nieruchomościami, potwierdzić należy spełnienie przesłanki wyodrębnienia finansowego”;
2) w interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2023 r., sygn. 0114‑KDIP2‑2.4010.390.2023.2.KW, w której wskazano, iż „Na Dzień Podziału, ewidencja księgowa będzie umożliwiać przypisanie przychodów, kosztów, aktywów i pasywów do Działalności Wydzielanej oraz Działalności Pozostałej. Jednakże już w chwili obecnej możliwe jest przypisane np. sprzedaży, kosztów sprzedanych towarów i niektórych wydatków operacyjnych do każdej z Grup Biznesowych, w tym do Działalności Wydzielanej, na podstawie wewnętrznej sprawozdawczości finansowej”;
3) w interpretacji indywidualnej z dnia 25 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.7.2022.3.DP, gdzie zaakceptowano pogląd zakładający, iż ,,ABC na dzień planowanej transakcji będzie zatem w stanie sporządzać dla Zakładu rachunek zysków i strat oraz bilans. W ocenie Wnioskodawców w odniesieniu do zespołu składników będącego przedmiotem zapytania spełniony zostanie zatem również warunek wyodrębnienia finansowego w istniejącym przedsiębiorstwie ABC”. W konsekwencji decydujące znaczenie ma możność przygotowania osobnej sprawozdawczości finansowej, nie zaś faktyczne osobne bilanse czy rachunki zysków i strat w zakresie danej działalności;
4) w interpretacji indywidualnej z dnia 8 grudnia 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.365.2020.4.AT, gdzie zaznaczono, że „w sytuacji takiego prowadzenia rozliczeń księgowych, aby możliwe było zidentyfikowanie przyporządkowanych do Działu obsługi klienta korporacyjnego przychodów, kosztów oraz aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań) (…), możliwe będzie prowadzenie przez ten wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych samodzielnych funkcji gospodarczych”.
W świetle powołanych stanowisk organów podatkowych oraz wskazanych przez Wnioskodawcę okoliczności świadczących możliwym o wyodrębnieniu finansowym, zdaniem Wnioskodawcy Pion Zarządzania Nieruchomościami będzie wyodrębniony z prowadzonego przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa również w tym obszarze.
1.4. Pionu Zarządzania Nieruchomościami - wyodrębnienie funkcjonalne
Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych i samodzielną możliwość realizowania tych zadań. ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe i niemajątkowe wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Kwestia wyodrębnienia funkcjonalnego stanowi istotę uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za ZCP. Przesłanka ta była przedmiotem rozważań w licznych wyrokach sądów administracyjnych, interpretacjach organów podatkowych, a także orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Zdaniem TSUE, przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części (...) wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej (wyrok TSUE z dnia 10 listopada 2011 r., sygn. C-444/10).
Podobne do powyższego stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wyrażonym w wyroku z dnia 8 marca 2022 roku, sygn. akt I SA/Po 557/21: „wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy”.
Niniejsze stanowisko zostało również podzielone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 7 września 2021 roku, sygn. I SA/Gd 534/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 7 kwietnia 2021 roku, sygn. I SA/Bd 101/21 i 1 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Bd 57/19.
Wnioskodawca uważa, że Pion Zarządzania Nieruchomościami będzie wyodrębniony funkcjonalnie, ponieważ:
-Pionu Zarządzania Nieruchomościami będzie pełnił określone zadania, do których należy przede wszystkim prowadzenie działalności z zakresu zarządzania nieruchomościami, które zostały wskazane w ramach opisu zdarzenia przyszłego;
-w ramach Pionu Zarządzania Nieruchomościami prowadzona będzie działalność, która będzie przedmiotowo i funkcjonalnie odrębna od pozostałej działalności Wnioskodawcy wykonywanej w ramach Pionu Działalności Operacyjnej (co znajdzie odzwierciedlenie w przyjętej przez Zarząd Spółki Dzielonej uchwale, w której potwierdzone zostanie funkcjonalne wyodrębnienie dwóch Pionów działalności oraz przypisane zostaną im zasoby służące realizacji działalności każdego z Pionów);
-działalność w ramach Pionu Zarządzania Nieruchomościami będzie kontynuowana w co do zasady niezmienionej formie przez nowy podmiot po Podziale Spółki;
-do Pionu Zarządzania Nieruchomościami przyporządkowane będą składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki niezbędne do prowadzenia działalności zarządzania nieruchomościami (m.in. środki trwałe, umowy);
-w związku z prowadzoną działalnością, Pion Zarządzania Nieruchomościami posiadać będzie własną strukturę organizacyjną, co znajdzie odzwierciedlenie w przyjętej uchwale Zarządu;
-Pionu Zarządzania Nieruchomościami będzie generował przychody oraz koszty związane z uzyskaniem przychodu, z tytułu działalności związanej z zarządzeniem nieruchomościami.
Powyższe okoliczności potwierdzają, że Pionu Zarządzania Nieruchomościami będzie przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych i posiadać będzie zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy, co przesądza o jego wyodrębnieniu funkcjonalnym i znajduje potwierdzenie również w interpretacjach indywidualnych, np.:
1)w interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.390.2023.2.KW, w której wskazano, że: „Działalność Wydzielana oraz Działalność Pozostała stanowią dwa odrębne rodzaje działalności gospodarczej, realizujące różne zadania gospodarcze. (...) Do każdej z działalności zostanie przypisany niezależny zespół składników materialnych i niematerialnych, zorganizowany w sposób zapewniający spójność i skuteczność działań w zakresie danego rodzaju działalności. Te zespoły składników materialnych i niematerialnych przypisanych do danej działalności powinny być wystarczające do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej przez Działalność Wydzielaną oraz Działalność Pozostałą. W szczególności, Działalność Wydzielana będzie miała odpowiednią zdolność do samodzielnego zarządzania przydzielonym jej majątkiem, jak również do samodzielnego nabywania towarów i usług na własne potrzeby”;
2)w interpretacji indywidualnej z dnia 25 sierpnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.338.2023.2.RH, gdzie zaakceptowane zostało stanowisko, w którym wskazano, że: „Wyodrębnienie funkcjonalne ZCP w opinii Spółki sprowadza się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Funkcjonujące w strukturach Zbywcy PSD wyposażone było we wszystkie niezbędne składniki materialne jak m.in.: zapasy towarów handlowych, wyposażenie takie jak regały, lady, krzesła i foteliki, stojaki, sprzęt IT, telefony, prasa i inne urządzenia do uzbrajania węży hydraulicznych, urządzenia wystawowe i przymierzalnie itd. Działalność handlowa prowadzona była przez zatrudnionych w tym PSD na umowę o pracę pracowników PSD. Pracownicy PSD mieli dostęp do informacji niezbędnych do prowadzenia działalności handlowej, w tym informacji o swoich klientach (nazwy klientów, adresy, NIP, stosowane dotychczas warunki płatności, rabaty, asortyment). Pracownicy PSD funkcjonowali w oparciu o opracowane zasady organizacji pracy, zasady obsługi klientów, odprowadzania gotówki, zasady wynagradzania pracowników. Faktury sprzedaży i korekty oraz dokumenty obrotu magazynowego typu WZ, PZ i inne wystawione w przedmiotowym PSD miały własny ciąg numeracji, co pozwoliło ustalić należności i zobowiązania związane z działalnością tego konkretnego PSD”;
3)w interpretacji indywidualnej z dnia 15 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.7.2022.3.DP, w której wskazano, że: „kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego ZCP sprowadza się w zasadzie do ustalenia, czy jako pewna odrębna całość jest ona w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku już od momentu jej wyodrębnienia. (...). Zdolność do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa realizującego samodzielnie zadania gospodarcze należy rozumieć jako potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy”.
W świetle powyżej wskazanych stanowisk organów podatkowych i sądów administracyjnych oraz wskazanych przez Wnioskodawcę okoliczności świadczących o wyodrębnieniu funkcjonalnym, zdaniem Wnioskodawcy, Pionu Zarządzania Nieruchomościami po podjęciu stosownej Uchwały będzie wyodrębniony z prowadzonego przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa również w tym obszarze.
Zdaniem Wnioskodawcy, na uznanie Pionu Zarządzania Nieruchomościami za ZCP w rozumieniu ustawy o CIT nie ma wpływu fakt, że część składników przedsiębiorstwa Spółki nie jest przypisana do Pionu Zarządzania Nieruchomościami i po Podziale przez wydzielenie pozostanie w Spółce.
Wewnętrzny podział Spółki Dzielonej na Piony organizacyjne ma na celu oddzielenie od siebie poszczególnych działalności i skoncentrowanie ich w wyodrębnionych organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie Pionach, które mogą działać jak odrębne przedsiębiorstwa, niezależnie realizujące swoje zadania.
Należy wskazać, że przez wyodrębnienie funkcjonalne, należy rozumieć przypisanie do ZCP takich składników materialnych i niematerialnych, które stanowią kluczowe elementy pozwalające prowadzić działalność gospodarczą w określonym zakresie. Wyodrębnienie funkcjonalne nie oznacza przy tym, że zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących ZCP nie może korzystać ze wsparcia podmiotów trzecich poprzez nabywanie od nich określonych usług, które uzupełniają prowadzoną główną działalność gospodarczą.
Zatem w Pionie Zarządzania Nieruchomościami znajdą się wszelkie składniki materialne i niematerialne niezbędne do samodzielnego prowadzenia działalności. Świadczy o tym również fakt, że również obecnie Pion Zarządzania Nieruchomościami jest w stanie funkcjonować w Spółce samodzielnie i niezależnie od innych działów Spółki.
W ocenie Wnioskodawcy, przeniesienie nieruchomości na nowy podmiot, tak długo jak Spółka będzie miała prawo do użytkowania nieruchomości w zakresie i na warunkach umożliwiających jej prowadzenie działalności gospodarczej w tożsamym zakresie jak przed Podziałem, nie wpływa na zdolność Pionu Działalności Operacyjnej do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy oraz nie przesądza o jej wyodrębnieniu funkcjonalnym. Stanowisko takie znajduje odzwierciedlenie w znanej Wnioskodawcy praktyce organów podatkowych, przykładowo:
-w interpretacji indywidualnej z dnia 8 marca 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.919.2021.3.MGO), w której zostało zaakceptowane stanowisko w przestawionym stanie faktycznym, gdzie „Fizycznie pomieszczenia przeznaczone dla Działalności P. są oddzielone od pozostałych części nieruchomości wynajmowanej przez Spółkę (Działalność P. jest prowadzona na innym piętrze niż pozostała działalność Spółki). O wyodrębnieniu Działalności P. świadczą inne akty wewnętrzne regulujące procesy wewnętrzne określające zasady funkcjonowania, tj. np. odrębna lista płac, odrębna procedura budżetowa, odrębna procedura raportowa, odrębna (samodzielna) część biurowa (...), itd., a przede wszystkim odrębny przedmiot działalności”;
-w interpretacji indywidualnej z dnia 10 lutego 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.537.2021.3.SG), w której wskazano, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie musi w dacie jej wniesienia do innego podmiotu mieć lokalizacji wynikającej z przynależnego do zespołu składników materialnych prawa do dysponowania nieruchomością. Warunek pozwalający na uznanie części przedsiębiorstwa za mającą charakter zorganizowany jest spełniony, gdy zespół składników majątkowych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie zawierający praw własności/dysponowania nieruchomością, może stanowić niezależne przedsiębiorstwo wykonujące samodzielnie te zadania;
Należy wskazać, że Pionu Zarządzania Nieruchomościami, który będzie wydzielony do nowego podmiotu stanowi zbiór powiązanych ze sobą wzajemnie elementów składających się na majątek Spółki, będąc zdolnym do kontynuacji działalności po wydzieleniu ze Spółki. Transakcji będzie towarzyszyło przeniesienie odpowiednich zasobów, pozwalających na generowanie przychodów i podejmowanie decyzji gospodarczych z uwzględnieniem odpowiednich czynników wewnętrznych i zewnętrznych, a tym samym będzie miało miejsce dalsze funkcjonowanie Pionu Zarządzania Nieruchomościami, niezależnie od Pionu Działalności Operacyjnej, w nowej strukturze podmiotu powstałego wskutek Podziału.
Podsumowując stanowisko własne Wnioskodawcy, w świetle wyżej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa i argumentów należy stwierdzić, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Pion Zarządzania Nieruchomościami stanowić będzie ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, tj. stanowić będzie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonego celu gospodarczego (prowadzenia działalności), który jest wyodrębniony w wewnętrznej strukturze Spółki na płaszczyźnie:
-organizacyjnej, tj. stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;
-finansowej, tj. na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie przychodów, kosztów, należności oraz zobowiązań do wyodrębnionej działalności;
-funkcjonalnej, tj. opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących Pionu Zarządzania Nieruchomościami jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych, a gospodarczą niezależność tego Pionu wzmacnia organizacyjne i finansowe wyodrębnienie przypisanych do niego składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań.
W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o uznanie stanowiska w sprawie za prawidłowe, tj. potwierdzenie, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Pion Zarządzania Nieruchomościami, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, na skutek Podziału Spółki przez wydzielenie, zostanie wydzielony do innego podmiotu, stanowi ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, tj. należy go uznać za organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w ramach Spółki dzielonej zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, ale z uwagi na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu. Według art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o VAT, pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego.
W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, na podstawie art. 6 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego podział w rozumieniu art. 529 § 1 pkt 4 KSH nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie wyjaśniam, że interpretacja ta dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.
Znajdująca się wyżej cześć stanowiska, oznaczona jako „Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1” została przytoczona zgodnie z Państwa wskazaniem, dla „uzasadnienia dla uznania Pionu Zarządzania Nieruchomościami za zorganizowaną część przedsiębiorstwa”.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j.Dz.U.z2025r. poz. 775) zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).
Jednocześnie art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cytowanym przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.
Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).
Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2)zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
•zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji, oraz
•faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), wcześniej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145 str. 1 ze zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.
Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.
Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE.
W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Mając na uwadze powyższe orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych.
Zatem, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub też jego zorganizowanej części decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik zobowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Podział spółek handlowych regulowany jest przez ustawę z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”).
Stosownie do postanowień art. 528 § 1 KSH:
Spółkę kapitałową i spółkę komandytowo-akcyjną można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych lub spółek komandytowo-akcyjnych. Nie jest dopuszczalny podział spółki akcyjnej i spółki komandytowo-akcyjnej, jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości.
Natomiast, zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 KSH:
Podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie).
Z opisu sprawy wynika, że Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.
Przedmiotem Państwa działalności jest działalność obejmującą między innymi:
-dystrybucje pomp ciepła,
-wsparcie projektowe, serwisowe, obsługę gwarancyjną i pogwarancyjną pomp ciepła,
-zwana dalej działalnością operacyjną.
Poza wskazanym wyżej zakresem działalności Spółka planuje rozwijać się z zakresie działalności związanej z nieruchomościami obejmującej między innymi:
-Działalność w zakresie zakupu i sprzedaży nieruchomości
-Działalność w zakresie najmu i obsługi nieruchomości,
-zwana dalej działalnością związaną z nieruchomościami.
Jest to działalność poboczna i na dzień złożenia niniejszego Wniosku nie stanowi ona istotnego przedmiotu działalności. Szersza działalność związana z nieruchomościami jest objęta planem dalszego rozwoju gospodarczego Spółki.
Spółka jest właścicielem zabudowanej nieruchomości położonej w (...) przy ulicy (...), dla których to nieruchomości Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...) zabudowanej budynkami. Spółka dzierżawi również od podmiotu niepowiązanego część terenu przyległego do ww. nieruchomości, tj. parking oraz fragment działki przed wejściem na nieruchomość.
Spółka posiada siedzibę w części jednego z budynków posadowionych na nieruchomości. Nieruchomość, poza tym, że jest siedzibą Spółki jest również najmowana innym podmiotom na potrzeby ich działalności gospodarczej. Aktualnie na moment składania wniosku o interpretacje, zawarte są dwie umowy najmu: umowa najmu pomieszczenia na cele biurowe oraz umowa najmu pomieszczenia na cele magazynowe. Umowy te zawarte są z podmiotami niepowiązanymi ze Spółką. Spółka stale poszukuje przy tym kolejnych najemców na pozostałą część nieruchomości.
Mając na względzie zasadniczy brak związku prowadzonej przez Spółkę działalności operacyjnej z działalnością związaną z nieruchomościami, z punktu widzenia Spółki, celowym jest wyodrębnienie w przyszłości w jej strukturze działu zajmującego się wyłącznie działalnością operacyjną oraz działu dedykowanego działalności związanej z nieruchomościami.
Spółka zamierza podjąć w związku z tym uchwałę Zarządu, na podstawie której Zarząd postanowi o dokonaniu reorganizacji przedsiębiorstwa poprzez wydzielenie wewnętrzne dwóch odrębnych pionów:
1.Pionu Działalności Operacyjnej kontynuującego prowadzenie zasadniczej działalności Spółki, tj. świadczenia usług w zakresie dystrybucji pomp ciepła. Pionowi temu zostanie przyporządkowane prawo do korzystania z wydzielonego lokalu w nieruchomości Spółki, położnej w (...).
2.Pionu Zarządzania Nieruchomościami, celem rozwoju tego zakresu działalności i zajmującego się obsługą nieruchomości wynajmowanych przez Spółkę – w zakresie utrzymania, gospodarowania i wykorzystania. Pionowi temu zostanie przyporządkowana w całości posiadana przez Spółkę nieruchomość położona w (...), wraz z umowami dotyczącymi nieruchomości, tj. umowami z dostawcami mediów (prąd, wywóz nieczystości, woda, ścieki), umowami dzierżawy, umowami najmu oraz pracownikiem.
Zarząd Spółki podejmie również działania mające na celu opracowanie szczegółowego schematu organizacyjnego oraz przyporządkowania składników do poszczególnych Pionów.
Wobec powyższego Wspólnicy Spółki planują – jako kolejny krok po dokonaniu formalnego rozdzielenia pionów na podstawie uchwały Zarządu Spółki – rozdzielenie strukturalne obu obszarów i kontynuowanie jej przez dwa niezależne podmioty, z których każdy skoncentrowany będzie tylko na jednym z tych obszarów.
Czynność ta w założeniu przyjmie postać podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę w trybie art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, tak by ramach Spółki dzielonej pozostała zorganizowana część przedsiębiorstwa – adekwatna do obecnego obszaru działalności operacyjnej oraz by na nowo powstałą spółkę przenieść zorganizowaną część funkcjonującego obecnie przedsiębiorstwa, związaną wyłącznie z drugim z obszarów działalności Spółki, tj. związanym z zarządzaniem nieruchomościami (dalej jako: „Podział”).
Celem reorganizacji będzie wydzielenie omawianych pionów i umiejscowienie ich w osobnych spółkach. Zgodnie ze strategią rozwoju działalności, co do zasady dany pion ma działać w ramach dedykowanych podmiotów, w których stanowić będzie główną działalność (innymi słowy jedna spółka działa w ramach jednego pionu i posiada jeden zakres głównej działalności). Celem reorganizacji jest doprowadzenie do sytuacji, w której dana spółka będzie wykonywała jedynie działalność obejmującą działalność operacyjną, a druga działalność związaną z nieruchomościami.
Udziały w nowo zawiązanej spółce obejmą dotychczasowi Wspólnicy Spółki według proporcji udziałów analogicznej jak w aktualnie funkcjonującej Spółce. Wobec tego Wnioskodawca planuje, że przyjęta przez Wspólników, dla celów podatkowych, wartość udziałów przydzielonych przez spółkę przejmującą nie będzie wyższa niż wartość udziałów w Spółce dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez Wspólników, gdyby nie doszło do podziału.
Jeśli dojdzie do Podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę, to nowopowstała spółka będzie polskim rezydentem i będzie podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W spółce dzielonej pozostanie zespół aktywów oraz zespół ludzki umożliwiający prowadzenie działalności pionu związanego z działalnością operacyjną. W wyniku Podziału spółka dzielona nie zostanie wykreślona z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Nadrzędnym celem reorganizacji jest wydzielenie pionu związanego z działalnością w zakresie nieruchomości. Jest to czynności wpisująca się w strategie gospodarczą Spółki, mającą na rozwój działalności związanej z nieruchomościami. Spółka chce uniknąć mieszanego profilu funkcjonalnego istniejącego podmiotu (tj. prowadzenia działalności w ramach rozbieżnego profilu biznesowego) na rzecz struktury organizacyjnej, w ramach której podmioty wyspecjalizowane, prowadzą działalność w zakresie wyłącznie jednego przedmiotu działalności.
Realizacja Podziału umożliwi prawne wyodrębnienie oraz uporządkowanie poszczególnych zakresów działalności, a w konsekwencji będzie stanowiła krok do usystematyzowanie struktury oraz zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności działalności, odrębnie przez każdy podmiot. Pozwoli to na uproszczony i przejrzysty rozkład aktywów, funkcji i ryzyk pomiędzy podmiotami powiązanymi. W konsekwencji, nowa struktura pozwoli na skoncentrowanie poszczególnych kompetencji w podmiotach do tego dedykowanych. Jednocześnie forma prawna transakcji, jaką jest podział przez wydzielenie, gwarantuje ciągłość prowadzenia poszczególnych działalności w związku z mającą zastosowanie zasadą sukcesji uniwersalnej (częściowej), w wyniku której spółka przejmująca wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki związane z przejmowanymi składnikami majątkowymi. Planowany podział pozwoli również w przyszłości na łatwiejsze wprowadzenie nowych inwestorów, którzy będą zainteresowani danym rodzajem działalności (tj. dzielnością operacyjną bądź działalnością związaną z nieruchomościami). Aktualnie Spółka prowadzi rozmowy z potencjalnymi inwestorami, którzy zainteresowani są jedynie działalnością operacyjną Spółki. Z uwagi na powyższe inwestorzy są zainteresowani zaangażowaniem kapitałowym w Spółkę jednakże po Podziale.
Do Pionu Zarządzania Nieruchomościami zostaną przypisane określone zasoby oraz zobowiązania, na które składają się w szczególności wykorzystywane/niezbędne do wykonywania działalności:
1)środki trwałe, związane z działalnością zarządzania wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w szczególności nieruchomość położna w (…) oraz związane z nią środki trwałe, w tym (…) (…), (…) (…), (…) (…) oraz wyposażenie w tym (…), (…), (…) (…);
2)wszelka dokumentacja związana z działalnością zarządzania nieruchomościami;
3)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością zarządzania nieruchomościami, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:
-umowy dzierżawy części nieruchomości tj. dzierżawy przez Spółkę parkingu oraz fragmentu działki przed wejściem na nieruchomość
-umowa najmu pomieszczenia na cele biurowe,
-umowa najmu pomieszczenia na cele magazynowe,
-umowy o dostawę mediów (prąd, wywóz nieczystości, woda, ścieki),
-umowa kredytowa na zakup nieruchomości,
-umowy o świadczenie internetu stacjonarnego, dostawy telewizji kablowej,
-umowa ochrony obiektu, polisa dotycząca nieruchomości,
- umowy o pracę z pracownikiem biurowym, odpowiedzialnym za obsługę aktualnych umów, procedowanie i zawieranie umów z nowymi najemcami.
Z perspektywy działalności prowadzonej w zakresie działalności zarządzania nieruchomościami, przypisane jej składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki będą umożliwiały faktyczne prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Nawet więc po Podziale i wydzieleniu odrębnego podmiotu Spółka będzie kontynuować prowadzenie działalności zarządzania nieruchomościami w zakresie i na zasadach na jakich prowadzona jest ta działalność.
Państwa wątpliwości, w zakresie podatku od towarów i usług, dotyczą kwestii czy zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Pion Zarządzania Nieruchomościami, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, na skutek podziału spółki dzielonej, zostanie wydzielony do innego podmiotu, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a tym samym jego przeniesienie nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Rozpatrując kwestię, czy do przedmiotu transakcji znajdą zastosowanie przepisy ustawy o VAT z uwagi na brzmienie art. 6 pkt 1 tej ustawy, należy przeanalizować, czy zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Pion Zarządzania Nieruchomościami, mający być przedmiotem wydzielony do innego podmiotu, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, skutkiem czego transakcja ta nie będzie na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, czynnością podlegającą opodatkowaniu.
Mając zatem na uwadze przywołane przepisy należy stwierdzić, że dla uznania, że zbywany zespół składników stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy doszło do wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego.
Jak wynika bowiem z opisu sprawy, wyodrębnienie organizacyjne Pionu Zarządzania Nieruchomościami nastąpi na podstawie uchwały Zarządu, na podstawie której Zarząd postanowi o dokonaniu reorganizacji przedsiębiorstwa poprzez wydzielenie wewnętrzne dwóch odrębnych pionów. Podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę w trybie art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, tak by ramach Spółki dzielonej pozostała zorganizowana część przedsiębiorstwa – adekwatna do obecnego obszaru działalności operacyjnej oraz by na nowo powstałą spółkę przenieść zorganizowaną część funkcjonującego obecnie przedsiębiorstwa, związaną wyłącznie z drugim z obszarów działalności Spółki, tj. związanym z zarządzaniem nieruchomościami.
Ponadto jak Państwo wskazali wyodrębnienie funkcjonalne przejawia się w tym, że Pion Zarządzania Nieruchomościami, zajmuje się obsługą nieruchomości wynajmowanych przez Spółkę – w zakresie utrzymania, gospodarowania i wykorzystania, a zatem działalnością odrębną od pozostałej działalności Spółki.
Pionowi temu zostanie przyporządkowana w całości posiadana przez Spółkę nieruchomość położona w (…), wraz z umowami dotyczącymi nieruchomości, tj. umowami z dostawcami mediów (prąd, wywóz nieczystości, woda, ścieki), umowami dzierżawy, umowami najmu oraz pracownikiem. Pionu Zarządzania Nieruchomościami posiadał będzie niezależność funkcjonalną rozumianą w taki sposób, że posiada wszystkie cechy pozwalające na to, aby tworzyć niezależny podmiot, zdolny do samoistnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zatem w zakresie działalności zarządzania nieruchomościami, przypisane jej składniki majątkowe, zasoby, prawa i obowiązki będą umożliwiały faktyczne prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.
Z kolei wyodrębnienie finansowe w będzie przejawiało się tym, że Spółka zamierza wyodrębnić konta służące do rejestrowania działalności i operacji gospodarczych funkcjonalnie związanych z konkretnym Pionem organizacyjnym. W ramach wykorzystywanego systemu rachunkowo- księgowego do poszczególnych Pionów działalności przypisane zostaną poszczególne aktywa i pasywa oraz koszty i przychody, stąd możliwe będzie sporządzenie dedykowanych dla nich odrębnych ewidencji, prezentujących ich sytuację finansową. W konsekwencji, możliwe będzie przygotowanie dla każdego z Pionów organizacyjnych odrębnych raportów (np. dot. danych sprzedażowych lub finansowych), a co za tym idzie sprawozdania finansowego (w tym bilansu, zestawienia zysków i strat).
Ponadto jak wynika z wniosku, Spółka Przejmująca po Podziale i wydzieleniu odrębnego podmiotu Spółka będzie kontynuować prowadzenie działalności operacyjnej w zakresie i na zasadach na jakich prowadzona jest ta działalność obecnie. Aktywa dzielone w ramach podziału będą wystarczające do prowadzenia działalności poszczególnych Pionów biznesowych - po podziale każdy pion może funkcjonować zgodnie z dotychczasowymi planami strategicznymi, operacyjnymi i finansowymi, tj. będzie możliwe zachowanie ciągłości ich działania.
Zestawiając przedstawiony przez Państwa we wniosku opis zdarzenia przyszłego z przywołanymi przepisami prawa oraz orzecznictwem TSUE, wskazać należy, że „Pion Zarządzania Nieruchomościami”, do którego przypisane zostaną odpowiednie składniki majątkowe i niemajątkowe będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ będzie odznaczać się odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
W konsekwencji, zbywany majątek tj. opisane powyżej składniki materialne i niematerialne składające się na Pion Zarządzania Nieruchomościami wydzielony do nowo zawiązanej spółki i w związku z planowanym podziałem spółki Wnioskodawcy w rozumieniu art. 529 § 1 pkt 4 ustawy kodeks spółek handlowych, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym transakcja ta w myśl art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zaznaczenia wymaga, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, Organ pragnie zauważyć, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i odnoszą się wyłącznie do okoliczności przedstawionych w inicjujących tę sprawę wnioskach. Podkreślenia w tym miejscu bowiem wymaga, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podmiotów w wyniku rozstrzygnięć, dotyczących konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych osadzonych w określonym stanie prawnym. Interpretacje indywidualne nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz.111, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 iart.54§ 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art.57aPPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
