Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

-prawidłowe – w zakresie uznania, że faktury wystawione przez firmę A (pomimo braku nr NIP nabywcy) mogą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w przypadku dostaw towarów realizowanych na terytorium kraju;

-nieprawidłowe – w zakresie uznania, że faktury wystawione przez firmę A mogą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w przypadku dostaw towarów, które były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego (z Niemiec).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia czy faktury wystawione przez firmę A (pomimo braku nr NIP nabywcy) mogą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Uzupełnili go Państwo pismem z 27 czerwca 2025 r. (wpływ 27 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca w 2023 r. i 2024 r. dokonał 10 zakupów towarów od A, (…) (zarejestrowane w (…)). Sprzedawca każdorazowo wystawiał dokument nazwany fakturą VAT, który posiadał następujące dane „adres rachunku” będący opisem nabywcy i jego adresu, „adres dostawy”, będący opisem nabywcy i jego adresu, „Numer klienta”, „Numer zamówienia”, „Numer rachunku”, „Rachunek z dnia”, „Dostawa z dnia”, „Liczba”, „Numer produktu”, „Produkt”, „Cena jednostkowa”, „VAT PLN”, „VAT%”. Faktura zawiera w sobie informację o sposobie płatności (…) oraz dane sprzedawcy (nazwę firmy, siedzibę, organ rejestrowy). Faktura nie posiada numeru NIP nabywcy. Faktura posiada niemiecki numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy (…).

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

1.Czy są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT?

Odpowiedź:

2.Czy są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT-UE?

Odpowiedź:

3.Czy faktury wystawiane przez sprzedawcę (A) spełniają wymogi formalne przewidziane w art. 106e ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.)?

Odpowiedź:

4.Czy podczas zawierania transakcji z A podali Państwo swój nr NIP identyfikując się tym samym jako nabywca działający w charakterze podatnika podatku VAT?

Odpowiedź:

5.Czy zakupione od A towary były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego (przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz), czy dostawa ww. towarów odbywa się wyłącznie na terytorium Polski (np. dostawa jest realizowana z magazynów znajdujących się na terytorium Polski)?

Odpowiedź:

6.Czy zakupione od A towary są wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedź:

Pytanie

Czy faktury wystawione przez firmę A, nieposiadające numeru NIP nabywcy stanowić mogą podstawę obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż ma prawo do każdorazowego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego pomimo, iż firma A w wystawianych fakturach VAT nie wskazuje numeru NIP nabywcy. Przede wszystkim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 u.p.t.u.). Po drugie kwota podatku naliczonego wynika z faktury otrzymanej przez Wnioskodawcę z tytułu nabycia towaru (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit a u.p.t.u.). Po trzecie nie zachodzą przesłanki negatywne wykluczające prawo do odliczenia podatku (art. 88 ust. 3a u.p.t.u.). Po czwarte należy mieć na względzie, iż faktury odzwierciedlają rzeczywiste zdarzenia gospodarcze między istniejącymi podmiotami, dającymi się zidentyfikować przez informacje podane w fakturach VAT wystawianych przez sprzedawcę.

W ocenie Wnioskodawcy, nie powinien być on pozbawiony prawa do naliczenia kwoty podatku należnego tylko dlatego, iż faktura wystawiana przez sprzedawcę nie posiada tylko jednego z elementów faktury, o których mowa w art. 106e u.p.t.u., którym jest numer NIP nabywcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

-prawidłowe – w zakresie uznania, że faktury wystawione przez firmę A (pomimo braku nr NIP nabywcy) mogą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w przypadku dostaw towarów realizowanych na terytorium kraju;

-nieprawidłowe – w zakresie uznania, że faktury wystawione przez firmę A mogą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w przypadku dostaw towarów, które były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego (z Niemiec).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Z regulacji tej wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 1 ustawy:

Jak stanowi art. 2 pkt 3 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy:

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 2 ustawy:

Zatem przy spełnieniu warunków dotyczących podmiotów biorących udział w transakcji, wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy, ma miejsce wówczas, gdy w wyniku dostawy, w ramach której dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki.

Dodatkowo, transakcja może zostać uznana za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów pod warunkiem, że nabywcą towarów transportowanych z terytorium jednego państwa członkowskiego na inne jest podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa powyżej, natomiast dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub podatnikiem podatku od wartości dodanej. W sytuacji, gdy spełnione zostaną powyższe warunki – transakcję uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy.

Według art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c) ustawy:

Jak stanowi art. 86 ust. 10 ustawy:

Natomiast w myśl art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy:

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku stanowi integralną część mechanizmu VAT i co do zasady nie może być ograniczane. Prawo to jest wykonywane w sposób bezpośredni w stosunku do całego podatku obciążającego transakcje powodujące naliczenie podatku. Jest to tzw. zasada neutralności, która jest podstawową zasadą VAT wynikającą z charakteru podatku konsumpcyjnego.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z kolei, na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy:

Zatem w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku lub gdy wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku, podatnik mimo spełnienia przesłanek, o których mowa art. 86 ustawy, nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w otrzymanej fakturze.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 31 ustawy:

W świetle art. 106e ust. 1 ustawy:

Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura winna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który winien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zwrócić uwagę, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Unormowanie to jest implementacją wcześniej obowiązującego art. 17 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy Rady z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej. To samo wynika z art. 168 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE. L. 347, s. 1 ze zm.). Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że odliczenie przysługuje jedynie w odniesieniu do podatku powstałego w wyniku czynności wykonanej przez innego podatnika, a dla realizacji tego prawa – stosownie do art. 178 lit. a tej Dyrektywy – konieczne jest posiadanie faktury wystawionej zgodnie z art. 220, art. 236, art. 238, art. 239 i art. 240 Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego. Prawo do odliczenia przysługuje zatem wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi. Potwierdzeniem tego może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 13 grudnia 1989 r. w sprawie Genius Holding BV v. Staatssecretaris van Financiën, C-342/87, w którym stwierdzono, że zgodnie z artykułem 17 (2) podatnik może korzystać z prawa do odliczenia podatku VAT przewidzianego w VI Dyrektywie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług przez innego podatnika wyłącznie w odniesieniu do podatków faktycznie należnych, tj. podatków przypadających do zapłaty z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu lub zapłaconych, o ile były one należne. Zasada ta nie dotyczy podatku, który jest należny tylko z tego powodu, że został wykazany na fakturze. Dysponowanie przez nabywcę fakturą wystawioną przez zbywcę stanowi jedynie formalny warunek skorzystania z tego uprawnienia. Prawo do odliczenia podatku jest następstwem powstania obowiązku podatkowego powstałego na poprzednim etapie obrotu.

Zatem sam fakt otrzymania faktury z wykazanym podatkiem VAT nie jest wystarczającą przesłanką do realizacji prawa do dokonania odliczenia podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT oraz są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT-UE. W 2023 r. i 2024 r. dokonali Państwo 10 zakupów towarów od A – podmiotu zarejestrowanego i prowadzącego działalność gospodarczą w Niemczech. Sprzedawca każdorazowo wystawiał dokument nazwany fakturą VAT, który posiadał następujące dane „adres rachunku” będący opisem nabywcy i jego adresu, „adres dostawy”, będący opisem nabywcy i jego adresu, „Numer klienta”, „Numer zamówienia”, „Numer rachunku”, „Rachunek z dnia”, „Dostawa z dnia”, „Liczba”, „Numer produktu”, „Produkt”, „Cena jednostkowa”, „VAT PLN”, „VAT%”. Faktura zawiera w sobie informację o sposobie płatności (…) oraz dane sprzedawcy (nazwę firmy, siedzibę, organ rejestrowy). Faktura nie posiada numeru NIP nabywcy. Faktura posiada niemiecki numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy. Faktury wystawiane przez sprzedawcę (A) spełniają wymogi formalne przewidziane w art. 106e ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wskazali Państwo, że podczas składania zamówienia podawali Państwo swój NIP identyfikując się tym samym jako nabywca działający w charakterze podatnika podatku VAT. Zakupione od A towary były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego przez A (konkretnie z Niemiec) lub wysyłane lub transportowane z magazynów A na terytorium Polski. Bywało tak, że niektóre towary wymienione w danej fakturze były wysyłane lub transportowane do Bu z magazynu A w Polsce (np. (…)), a pozostałe z Niemiec. Faktura ani żaden inny dokument otrzymywany przez B nie zawierał informacji w tym zakresie. Zakupione od A towary są wykorzystywane przez B do czynności opodatkowanych podatkiem od towarem i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy faktury wystawione przez firmę A, nieposiadające numer NIP nabywcy, stanowić mogą dla Państwa podstawę obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W tym miejscu należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Ponownie wskazać należy, że ustawodawca przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które zostały wskazane w art. 88 ustawy.

Aby jednak powstało prawo do odliczenia podatku VAT musi być zrealizowana transakcja gospodarcza, w której podatek VAT jest naliczany. Należy zwrócić uwagę, że w odniesieniu do nabycia towarów przez polskiego nabywcę prowadzącego działalność gospodarczą, w dużym uproszczeniu, może mieć miejsce nabycie krajowe, kiedy to dostawca jest polskim podatnikiem podatku VAT oraz towary znajdują się w momencie dostawy na terytorium Polski jak również nabycie wewnątrzunijne, kiedy to towary sprzedawane są przez podatnika z innego kraju UE oraz w momencie dostawy towary znajdują się w innym niż Polska kraju członkowskim, z którego to kraju są przemieszczane do Polski. Istnieją jeszcze transakcje związane z eksportem i importem, jednakże w analizowanej sprawie nie występują.

Prawidłowe określenie charakteru przeprowadzanej transakcji ma wpływ na rozliczenie podatku VAT zarówno należnego, jak i naliczonego. W przypadku tzw. dostaw krajowych, polski nabywca (podatnik VAT) otrzymuje od sprzedawcy fakturę z wykazaną kwotą podatku VAT obliczoną według właściwej stawki obowiązującej w Polsce, a następnie kwotę tę traktuje, co do zasady, jako kwotę podatku podlegającą odliczeniu.

Inaczej jest, gdy transakcja ma charakter wewnątrzwspólnotowy, a polski podatnik VAT dokonuje nabycia towarów, które w wyniku dostawy dokonanej na jego rzecz są transportowane z innego kraju unijnego do Polski. Wówczas mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy. W takim przypadku to polski nabywca jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z przeprowadzanej transakcji, przy czym kwota podatku należnego jest równa kwocie podatku naliczonego podlegającego odliczeniu w przypadku gdy nabywane towary służą polskiemu podatnikowi do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy – zakupione od A towary były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego przez A (z Niemiec) lub wysyłane lub transportowane z magazynów A na terytorium Polski. Niektóre towary wymienione w danej fakturze były wysyłane lub transportowane do Państwa z magazynu A w Polsce (np. (…)), a pozostałe z Niemiec.

Należy zatem stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie mają Państwo prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego występującego przy nabyciu towarów wykazanego na fakturze przez dostawcę, pod warunkiem, że dostawa towarów została udokumentowana prawidłowo wystawioną przez dostawcę fakturą VAT (przy spełnieniu warunków wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy).

Konieczność posiadania faktury w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego potwierdzają wyroki TSUE. Przykładowo w wyroku z 14 lipca 1988 r. w sprawie C-123/87, Jeunehomme TSUE wskazał, że artykuły 18 ust. 1 lit. a), 22 ust. 3 lit. a) i (b) oraz 22 ust. 8 VI Dyrektywy zezwalają Państwom Członkowskim na wprowadzenie wymogu, zgodnie z którym prawo do odliczenia VAT uzależnione jest od posiadania faktury, która, oprócz spełnienia minimalnych warunków wymienionych w VI Dyrektywie, musi zawierać określone dane niezbędne do tego, by zapewnić stosowanie VAT i umożliwić organom skarbowym sprawowanie nadzoru. Liczba tych danych ani ich rodzaj nie może uniemożliwiać lub nadmiernie utrudniać korzystanie z prawa do odliczenia. Tożsamo w orzeczeniu z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-152/02 Terra Baubedarf-Handel GmbH, Trybunał orzekł, że art. 17 ust. 2 lit. a) i pierwszy akapit art. 18 ust. 2 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo do odliczenia przysługuje w okresie rozliczeniowym, w którym są spełnione dwa warunki wymagane przez te przepisy, tj. towary powinny być dostarczone lub usługi wykonane, a podatnik powinien być w posiadaniu faktury lub innego dokumentu, który według kryteriów danego państwa członkowskiego jest uznawany za odpowiednik faktury.

Zatem podstawę do dokonania odliczenia podatku naliczonego może stanowić wyłącznie faktura odzwierciedlająca faktyczne zdarzenie gospodarcze w aspekcie podmiotowym, przedmiotowym oraz ilościowym. Tym samym faktura musi potwierdzać, że w rzeczywistości doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług pomiędzy konkretnymi podmiotami, w zakresie ściśle określonego towaru lub usługi oraz w zakresie ilości danego towaru lub usługi. Niezgodność któregokolwiek z tych aspektów eliminuje możliwość odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturze, która nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, należy również zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Jak wskazano powyżej, najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik – aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego – nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Przy czym należy podkreślić, że faktura stanowi podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego, bowiem z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy wynika, że podatkiem naliczonym jest kwota podatku wynikająca z faktury.

W analizowanej sprawie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabyli Państwo – jako czynny, zarejestrowany podatnik VAT – towary od A, które są wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarem i usług. Wskazali Państwo, że otrzymane faktury zawierają wszystkie elementy faktury wymagane przepisami ustawy o podatku od towarów i usług wskazane w art. 106e ustawy, za wyjątkiem Państwa nr NIP. Należy ponownie zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwość jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze. Brak nr NIP, przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Jak wyżej wskazano, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Zatem brak numeru NIP na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT.

Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że w przypadku dostaw towarów, które zostały zrealizowane z magazynów sprzedawcy na terytorium Polski, mają/będą Państwo mieli prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego występującego przy nabyciu towarów wykazanego przez Sprzedawcę na fakturach opisanych we wniosku – przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy.

W konsekwencji, w przypadku dostaw towarów zrealizowanych z magazynów sprzedawcy zlokalizowanych na terytorium Polski, faktury wystawione przez firmę A mogą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przypadku natomiast dostaw towarów, które były wysłane lub transportowane do Państwa z innego państwa członkowskiego (z Niemiec), wskazać należy, że nabycie przez Państwa tych towarów spełnia przesłanki do uznania tych transakcji za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 i następne ustawy. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa towary od sprzedawcy, zarejestrowanego i posiadającego siedzibę na terytorium Niemiec, a zakupione przez Państwa towary – jak wskazano w opisie sprawy – są przesyłane z innego państwa członkowskiego na terytorium kraju.

Podkreślić należy, że w transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów opodatkowaniu podlega czynność nabycia towarów. Podatek należny rozliczany jest przez nabywcę towaru w państwie, do którego następuje dostawa towarów. Transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów towarzyszy zawsze lustrzana czynność, wykonywana przez drugą stronę transakcji, tj. dostawa towarów (co do zasady mająca charakter dostawy wewnątrzwspólnotowej).

Zasady opodatkowania transakcji wewnątrzwspólnotowych, tj. nabycie według stawki właściwej dla danego towaru, zaś dostawa, co do zasady, wedle stawki 0% (zwolnienie z prawem do odliczenia), powodują, że podatek z tytułu danej czynności faktycznej (którą jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami, u jednego kontrahenta stanowiące wewnątrzwspólnotowe nabycie, u drugiego zaś odpowiednio wewnątrzwspólnotową dostawę) jest faktycznie rozliczany przez nabywcę w państwie, do którego towary zostały ostatecznie przemieszczone.

Jak wskazano powyżej, podstawową zasadą podatku VAT jest zasada neutralności, która oznacza, że podatnik VAT dokonujący czynności opodatkowanych ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. A zatem mają Państwo prawo do odliczenia podatku VAT w związku z nabyciem towarów, które są przez Państwa wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednakże nie będzie to kwota podatku wykazana na fakturze otrzymanej od sprzedawcy, tj. kwota podatku obliczona według stawki podatku obowiązującej w Polsce. Powyższe wynika z tego, że z tytułu nabycia towarów od sprzedawcy, powinni Państwo dokonać rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Powołany wcześniej przepis art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c) ustawy stanowi, że kwota podatku naliczonego jest kwotą podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9 ustawy. Podatnik, który nabywa towary w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju musi z tego tytułu rozliczyć podatek VAT w Polsce. Wobec powyższego, ma on obowiązek dokonania samoobliczenia podatku należnego z tego tytułu i wykazania go w deklaracji podatkowej. W takim przypadku kwota VAT należnego wykazana przez podatnika będzie jednocześnie kwotą VAT naliczonego podlegającą odliczeniu (z uwzględnieniem wyłączeń ustawowych), na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c) ustawy, w sytuacji, gdy poniesione wydatki są związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Zatem, w tej sytuacji nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur wystawionych przez sprzedawcę (A), na podstawie art. 86 ust. 1 w zw. z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, ale z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c) ustawy, po uprzednim rozliczeniu podatku należnego.

Zatem, w przypadku gdy sprzedawca (A) nieprawidłowo opodatkuje dokonaną dostawę towarów stawką krajową, nabywca (Państwo) – stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy – nie mogą dokonać odliczenia podatku naliczonego. Skoro faktury wystawione przez sprzedawcę stwierdzają dokonanie dostaw na terenie kraju, które jak wynika z opisu sprawy nie miały miejsca, to podatek naliczony z takich faktur, nie podlega odliczeniu. Należy również podkreślić, że wszelkie ustalenia co do przebiegu i dokumentowania transakcji powinny być przedmiotem uzgodnień pomiędzy stronami tej transakcji w celu uniknięcia nieprawidłowości w rozliczaniu podatku VAT zarówno przez sprzedawcę, jak i przez Państwa.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że w przypadku dostaw towarów, które były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego (z Niemiec), faktury wystawione przez firmę A nie mogą stanowić podstawy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W konsekwencji, Państwa stanowisko jest:

-prawidłowe – w zakresie uznania, że faktury wystawione przez firmę A (pomimo braku Państwa nr NIP) stanowią podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w przypadku dostaw towarów realizowanych na terytorium kraju;

-nieprawidłowe – w zakresie uznania, że faktury wystawione przez firmę A stanowią podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – w przypadku dostaw towarów, które były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego państwa członkowskiego (z Niemiec).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno -skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.