Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 maja 2025 r. (data wpływu 6 maja 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółdzielnia Mieszkaniowa podpisała umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej władz spółdzielni czyli Członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz dla Pełnomocnika Zarządu i Głównej Księgowej na okres jednego roku. Zarząd składa się z 2 osób: Prezesa Zarządu, Członka Zarządu, którzy są zatrudnieni na umowę o pracę na okres kadencji trwającej trzy lata. Rada Nadzorcza składa się z 11 członków wybieranych na okres 3 lat, którym przysługuje wynagrodzenie za udział w posiedzeniach, które jest wypłacane w formie miesięcznego ryczałtu, bez względu na ilość posiedzeń. Pełnomocnik Zarządu jest pracownikiem spółdzielni zatrudnionym na umowę o pracę na czas nieokreślony i jednocześnie Zarząd ustanowił ww. pracownika pełnomocnikiem w zakresie reprezentowania i składania oświadczeń woli w imieniu spółdzielni z pewnymi wyłączeniami. Główna księgowa jest zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony i nie jest Członkiem Zarządu.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Spółdzielnia Mieszkaniowa podpisała umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej władz spółdzielni czyli Członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz Pełnomocnika Zarządu i Głównej Księgowej na okres jednego roku. Zakres wykupionego ubezpieczenia OC obejmuje odpowiedzialność osoby ubezpieczonej oraz koszty, które Spółdzielnia Mieszkaniowa poniosła lub jest zobowiązana ponieść na pokrycie szkody, naruszenie praw pracowniczych, koszty postępowania przygotowawczego oraz postępowania wyjaśniającego do wysokości sumy ubezpieczenia 200.000,00 zł oraz grzywny i kary administracyjne, odpowiedzialność solidarna spółdzielni mieszkaniowej i koszty awaryjne do wysokości 10.000,00 zł.

Zakres obowiązków i uprawnień jest zróżnicowana (zgodnie z zapisem w KRS), natomiast odpowiedzialność osób objętych ubezpieczeniem jest taka sama. Umowa ubezpieczenia OC nie określa jaka część składki przypada na każdą z osób ubezpieczeniowych, jest podana łączna kwota 3.084,00 zł. Jest to składka ustalona na okres trwania obecnej polisy OC i nie ulegnie zmianie do końca ważności polisy. Składkę ubezpieczeniową OC uiszcza Spółdzielnia. Osoby objęte ubezpieczeniem są zgłaszane do ubezpieczenia automatycznie, bez wyrażania zgody przez ubezpieczonych.

W chwili zawarcia polisy krąg osób objętych ubezpieczeniem jest Państwu znana z imienia i nazwiska, ale w trakcie trwania umowy ubezpieczenia, krąg osób jakie zostały objęte powyższym ubezpieczeniem ulegnie zmianie, ponieważ w czerwcu kończy się kadencja obecnej Rady Nadzorczej. Rada Nadzorcza składa się z 11 członków wybieranych na okres 3 lat. Zarząd składa się z 2 osób: Prezesa Zarządu, Członka Zarządu, którzy są zatrudnieni na umowę o pracę na okres kadencji trwającej trzy lata. Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni może nie udzielić absolutorium członkom Spółdzielni, ponadto zgodnie ze statutem członek Zarządu może w każdej chwili zostać odwołany przez Radę Nadzorczą. Pełnomocnik Zarządu jest pracownikiem Spółdzielni zatrudnionym na umowę o pracę na czas nieokreślony i jednocześnie Zarząd ustanowił ww. pracownika pełnomocnikiem w zakresie reprezentowania i składania oświadczeń woli w imieniu spółdzielni z pewnymi wyłączeniami (zgodnie z zapisem w KRS). Główna Księgowa jest zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony i nie jest Członkiem Zarządu.

Polisa OC obejmuje nie tylko obecnych Członków Zarządu, Członków Rady Nadzorczej, Pełnomocnika Zarządu i Główną Księgową, ale również byłych i przyszłych członków/pełnomocników/księgowych.

Pytanie

Czy składka ubezpieczeniowa OC stanowi przychód dla Członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz Pełnomocnika Zarządu i Głównej Księgowej, jeżeli ubezpieczenie i kwota składki nie jest przypisana konkretnej osobie z imienia i nazwiska?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, opłacona przez Spółdzielnię składka na ubezpieczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej dla Członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz innych osób określonych we wniosku, tj. Pełnomocnika Zarządu i Głównego księgowego nie stanowi ich przychodu, lecz jedynie jest zabezpieczeniem przed możliwością pozwania do sądu o odszkodowanie za czynności związane z funkcjonowaniem Spółdzielni. Zaznaczyć należy, że ubezpieczenie OC zawierane jest nie tyle w interesie członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółdzielni czy Pełnomocnika Zarządu i Głównego księgowego, co w celu zabezpieczenia interesu Spółdzielni. Ustalenie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia wymaga indywidualizacji osoby będącej beneficjentem tego świadczenia. Aby powstał przychód musi być on zidentyfikowany danymi określonej osoby i określać kwotę dochodu, od której należałoby pobrać podatek. Jedynie umowa ubezpieczeniowa konkretnej osoby z nazwiska i imienia oraz sprawowanej funkcji rodziłaby po jej stronie przychód. Składki ubezpieczenia OC członków władz Spółdzielni Mieszkaniowej zapłacone przez Spółdzielnię zapewniają ochronę ubezpieczeniową: obecnych i przyszłych członków Zarządu, Rady Nadzorczej, Pełnomocnika Zarządu, Głównego księgowego i nie mogą stanowić formy przysporzenia majątkowego tylko osób pełniących funkcję członków Zarządu, Rady Nadzorczej czy Pełnomocnika Zarządu i Głównego księgowego w dniu zawarcia polisy OC. W dacie zawierania umowy ubezpieczenia OC znany jest aktualny skład zarządu, rady nadzorczej, pełnomocnik zarządu i główny księgowy, ale ten skład może ulec zmianie w trakcie okresu objętego ubezpieczeniem. Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni, może nie udzielić absolutorium członkom władz, ponadto zgodnie ze statutem członek Zarządu może w każdej chwili zostać odwołany przez Radę Nadzorczą. Oznacza to, że objecie uprawnionych osób ubezpieczeniem OC nie powoduje dla tych osób powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., w odniesieniu do osób zatrudnionych na umowę o pracę - przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f., a do członków Rady Nadzorczej - przychodu, o którym mowa w art. 13 pkt 7 u.p.d.o.f.. Takie stanowisko wyrażone zostało również w interpretacjach indywidualnych oraz orzecznictwie sądów administracyjnych, wydanych w podobnych sprawach, czego przykładem są:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0112-KDIL2-1.4011.792.2023.1.KF z dnia 13 grudnia 2023 r.;
• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji nr 0115-KDIT2.4011.415.2023.1.ENB dnia 20 września 2023 r.;
• wyrok NSA z dnia 7 września 2021 r., sygn. akt: II FSK 216/19;
• wyrok NSA z dnia 9 grudnia 2020 r., sygn. akt: II FSK 2186/18.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy:

Przepis art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Stosownie do art. 11 ust. 2a ww. ustawy:

Ponadto, jak wynika z art. 11 ust. 2b ww. ustawy:

Za przychody, należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie słowa „w szczególności” co oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Zatem przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz świadczenia nieodpłatne, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Natomiast w myśl art. 13 pkt 7 ww. ustawy:

Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy:

Ponieważ przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji „nieodpłatnych świadczeń” przy interpretacji tego pojęcia należy odwołać się do jego słownikowego znaczenia. W związku z powyższym stwierdzić należy, że zgodnie z Internetowym słownikiem języka polskiego, świadczeniem nieodpłatnym jest świadczenie „niewymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (https://sjp.pwn.pl). W orzecznictwie sądowym przyjmuje się natomiast, że nieodpłatne świadczenie obejmuje nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Kwestia rozumienia pojęcia „innych nieodpłatnych świadczeń” – w aspekcie świadczeń pracowniczych – była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, stwierdził, że za przychód pracownika z tytułu „innych nieodpłatnych świadczeń”, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy, mogą być uznane takie świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W kontekście pierwszego warunku, Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że „inne nieodpłatne świadczenia” na rzecz pracownika mogą być uznane za jego dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tylko pod warunkiem, że rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie przez niego wydatków. Ustalenie tej okoliczności zależy od tego, czy pracownik skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę w pełni dobrowolnie. Zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie – z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej – jest celowe i przydatne, leży w jego interesie. Oznacza to, że w braku świadczenia ze strony pracodawcy pracownik musiałby ponieść wydatek. W konsekwencji, przyjęcie świadczenia oferowanego przez pracodawcę oznacza uniknięcie tego wydatku.

Formułując drugi warunek Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił, że dla oceny czy świadczenie leżało w interesie pracownika, istotne jest czy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Trybunał Konstytucyjny – w ślad za uchwałami NSA – uznał, że w zakres nieodpłatnego świadczenia, jako przychodu wchodzą wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, „których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W konsekwencji, aby wartość świadczenia uzyskanego od pracodawcy podlegała opodatkowaniu, po stronie pracownika musi pojawić się dochód, czyli korzyść majątkowa. Korzyść ta może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. W wyniku takiego świadczenia w majątku pracownika nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale ponieważ znaczenie dochodu na gruncie ustawy jest szersze, zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny zauważył, iż w sytuacji, gdy nieodpłatne świadczenie zostało przyjęte jako warunek niezbędny do zgodnego z prawem wykonania pracy – po stronie pracownika nie pojawia się korzyść, która mogłaby być objęta podatkiem dochodowym.

Odnosząc się natomiast do trzeciego warunku, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że przychód powstaje, gdy można zindywidualizować świadczenie, określić jego wartość pieniężną oraz skonkretyzować odbiorcę.

Chociaż powołany wyrok dotyczy świadczeń na rzecz pracowników, jednakże ogólne zasady rozpoznawania nieodpłatnych świadczeń, które zostały w nim przedstawione, mogą znaleźć zastosowanie również w sprawie członków Zarządu i Rady Nadzorczej.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, podpisaliście Państwo umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej władz spółdzielni czyli Członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz dla Pełnomocnika Zarządu i Głównej Księgowej na okres jednego roku.

Należy w związku z tym wskazać, że zgodnie z treścią art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Stosownie do art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jednocześnie zgodnie z § 2 ww. artykułu:

Celem umowy ubezpieczenia jest więc udzielenie ubezpieczonemu ochrony na wypadek określonego w umowie ryzyka, w zamian za zapłatę składki. Funkcja ochronna jest istotą każdej umowy ubezpieczenia. W konsekwencji opłacenie składki przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Świadczenie nieodpłatne stanowi bowiem w tym przypadku ochrona ubezpieczeniowa na wypadek zaistnienia zdarzenia określonego w umowie ubezpieczenia.

Jednakże z powołanego powyżej brzmienia przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że opodatkowaniu może podlegać tylko przychód ze świadczeń nieodpłatnych faktycznie otrzymanych. Ustalenie przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia wymaga wskazania osoby będącej beneficjentem świadczenia.

Wobec powyższego, skoro – jak wynika z wniosku – w rozpatrywanej sprawie:

• w chwili zawarcia polisy krąg osób objętych ubezpieczeniem jest Państwu znana z imienia i nazwiska, ale w trakcie trwania umowy ubezpieczenia, krąg osób jakie zostały objęte ubezpieczeniem ulegnie zmianie, ponieważ w czerwcu kończy się kadencja obecnej Rady Nadzorczej,
• ubezpieczenie i kwota składki nie jest przypisana konkretnej osobie z imienia i nazwiska,
• zakres osób objętych ubezpieczeniem będzie szeroki (bowiem Polisa OC obejmuje nie tylko obecnych Członków Zarządu, Członków Rady Nadzorczej, Pełnomocnika Zarządu i Główną Księgową, ale również byłych i przyszłych członków/pełnomocników/księgowych),
• zakres obowiązków i uprawnień jest zróżnicowana (zgodnie z zapisem w KRS), natomiast odpowiedzialność osób objętych ubezpieczeniem jest taka sama,
• umowa ubezpieczenia OC nie określa jaka część składki przypada na każdą z osób ubezpieczeniowych, jest podana łączna kwota 3.084,00 zł,

to opłacenie przez Państwa składki z tytułu bezimiennej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej osób objętych ochroną ubezpieczeniową nie spowoduje powstania po stronie tych osób przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Tym samym na Państwu – w związku z opłaceniem ww. polisy – nie będzie ciążył obowiązek naliczania i odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy od składki ubezpieczeniowej zapłaconej z tytułu ubezpieczenia osób objętych tą polisą.

Stanowisko Państwa jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do powołanych przez Państwo wyroków i interpretacji indywidualnych informuję, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.