
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:
- nieprawidłowe w zakresie ustalenia, czy czynność przeniesienia towarów handlowych będzie stanowiła odpłatną lub nieodpłatną dostawę towarów oraz powstania obowiązku podatkowego;
- prawidłowe w części dotyczącej braku konieczności wystawienia faktury dokumentującej transakcję przekazania towarów.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 23 czerwca 2025 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
A. (zwany dalej: Wnioskodawcą lub Podatnikiem I) prowadzi na podstawie wpisu do CEIDG jednoosobową działalność gospodarczą od stycznia 2021 r. (zwane dalej: Przedsiębiorstwem I).
Przeważającym rodzajem działalności gospodarczej wykonywanej przez Wnioskodawcę jest: 47.91.Z Pośrednictwo w sprzedaży detalicznej niewyspecjalizowanej. Obok czynności w tym zakresie Wnioskodawca dokonał zgłoszenia do CEIDG także działalności gospodarczej w zakresie następujących kodów PKD: 47.91.Z, Pośrednictwo w sprzedaży detalicznej niewyspecjalizowanej; 46.19.Z Działalność agentów zajmujących się sprzedażą hurtową niewyspecjalizowaną; 46.90.Z Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana; 47.51.Z Sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych; 47.63.Z Sprzedaż detaliczna sprzętu sportowego; 47.71.Z Sprzedaż detaliczna odzieży; 47.72.Z Sprzedaż detaliczna obuwia i wyrobów skórzanych (zwane dalej łącznie: Czynnościami handlowymi).
W ramach Przedsiębiorstwa I Wnioskodawca zajmuje się przede wszystkim sprzedażą detaliczną obuwia sportowego (zwaną dalej: Handlem Towarem).
W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonał nabycia towarów handlowych, które były składowane przez niego na magazynie (zwanych dalej: Towarem).
Nabycie przez Wnioskodawcę Towaru zostało udokumentowane poprzez wystawienie przez sprzedawcę na Wnioskodawcę odpowiedniego dokumentu sprzedaży - faktury VAT (zwanych dalej: Fakturami VAT). Podatnik dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego zawartego w treści Faktur VAT.
Wnioskodawca jest zarejestrowany w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i na dzień złożenia niniejszego wniosku Wnioskodawca nadal zachował ten status.
Prowadzona przez Wnioskodawcę sprzedaż Towarów jest opodatkowana VAT; Wnioskodawca nie korzystał z żadnego zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego przewidzianego przez postanowienia Ustawy o VAT.
Małżonka Wnioskodawcy, Pani B. (zwana dalej: Podatnikiem II) w dniu 28 grudnia 2020 r. rozpoczęła prowadzenie na podstawie wpisu do CEIDG jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie: 47.91.Z Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet; 46.19.Z Działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju; 46.90.Z Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana; 47.99.Z Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiskami.
W ramach Przedsiębiorstwa II Podatnik II zajmował się przede wszystkim sprzedażą detaliczną obuwia sportowego. Podatnik II zarejestrował się w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i zachowuje ten status przez cały okres prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Na dzień złożenia niniejszego wniosku Podatnik II nadal będzie posiadał status czynnego podatnika podatku od towarów i usług.
Prowadzona przez Podatnika II sprzedaż Towarów była opodatkowana VAT; Podatnik II nie korzystał z żadnego zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego przewidzianego przez postanowienia Ustawy o VAT (zwane dalej: Przedsiębiorstwem II).
Podatnik I oraz Podatnik II są małżeństwem od (…) r. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności ustawowej o którym mowa jest w art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Prawo własności opisanego powyżej Towaru przynależało do majątku wspólnego małżonków.
Wnioskodawca zawarł z Podatnikiem II umowę prawa cywilnego na podstawie której Towar został przeniesiony z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II. Przeniesienie Towaru zostało zrealizowane nieodpłatnie, co oznacza, że Wnioskodawca nie otrzymał od Podatnika II jakiegokolwiek wynagrodzenia z tego tytułu. Po przeniesieniu Towaru do Przedsiębiorstwa II Towar ten był przedmiotem odpłatnej dostawy w rozumieniu Ustawy o podatku od towarów i usług, zrealizowanej przez Przedsiębiorstwo II na rzecz jego klientów. W dacie przeniesienia Towaru Podatnik I oraz Podatnik II byli zarejestrowani w Polsce jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług.
Pytanie
1) Czy na gruncie opisanego stanu faktycznego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II będzie stanowiła odpłatną lub nieodpłatną dostawę towarów i czy w związku z tym po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz czy po stronie Wnioskodawcy zaistnieje konieczność wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
1) Odpowiedź na pytanie nr 1 powinna brzmieć następująco - Nie, na gruncie opisanego stanu faktycznego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II nie będzie stanowiła odpłatnej lub nieodpłatnej dostawy towarów i w związku z tym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz po stronie Wnioskodawcy nie zaistnieje konieczność wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.
Uzasadnienie
Ad 1.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej: Ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 7 ust. 2 Ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia (pkt 1), wszelkie inne darowizny (pkt 2) - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Analizując ww. przepisy prawa stwierdzić należy, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przeniesienie towarów bez wynagrodzenia, a w szczególności darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W ocenie niektórych organów skarbowych autonomia prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na prawa i obowiązki podatników w podatku od towarów i usług.
Zdaniem Wnioskodawcy z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.
Należy zwrócić uwagę, że ww. przepisach chodzi o przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Tymczasem w przypadku osób fizycznych będących małżonkami nabywanie przez te podmioty towarów w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej oznacza, że towary te są ich własnością i pozostają ich własnością także mimo dokonania formalnej czynności przekazania składnika majątku służącego do prowadzenia działalności gospodarczej z działalności jednego małżonka do działalności drugiego małżonka. Ustrój majątkowy małżeński wyklucza bowiem możliwość przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel z jednego małżonka na drugiego.
Wnioskodawca podziela pogląd prawny Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie zaprezentowany w wyroku z 4 kwietnia 2018 r. sygn. akt I FSK 887/16, w którym m.in. analizowano kwestię opodatkowania podatkiem od towarów i usług towarów przekazanych między małżonkami, u których obowiązuje wspólność majątkowa. W wyroku tym NSA wskazał, że to właśnie autonomia prawa podatkowego, tj. podatku od towarów i usług i przyjętego w nim rozumienia czynności opodatkowanej ma zasadnicze znaczenie. Odwołując się do autonomii prawa podatkowego w zakresie podatku VAT należy mieć głównie na względzie, że podatek ten rządzi się określonymi zasadami, m.in., jak już zauważono powyżej, poza wyjątkami wskazanymi w ustawie o VAT, z uwagi na treść art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT oraz art. 2 ust. 1a Dyrektywy Rady z dnia 28 listopada 2006 r. nr 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (zwanej dalej: Dyrektywa 112), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, co do zasady, odpłatna dostawa towarów. To odpłatność stanowi element konieczny dla powstania obowiązku w podatku od towarów i usług. Odpłatność oznacza wykonanie dostawy, czy świadczenia usług za wynagrodzeniem. Wyjaśniając znaczenie tego pojęcia, które nie jest definiowane ani na gruncie Ustawy o VAT, ani Dyrektywy 112, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wielokrotnie podkreślał konieczność istnienia bezpośredniego związku pomiędzy otrzymaną zapłatą, a wykonanym świadczeniem w postaci dostawy towarów, czy też usługą (por. wyrok TSUE w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden).
Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Wspomniane wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu. Ponadto nie można domniemywać, że element wynagrodzenia istnieje w każdej sytuacji, w której mowa jest o dostawie towarów (zob. podobnie wyroki TSUE z 29 lipca 2010 r. w sprawie Astra Zeneca UK, C-40/09, ECLI:EU:C:2010:450, pkt 28 i przytoczone tam orzecznictwo oraz z 19 grudnia 2012 r. w sprawie Orfey Byłgarija, C-549/11, ECLI:EU:C:2012:832, pkt 44 oraz Opinia Rzecznika Generalnego z 22 lutego 2018 r. w sprawie C-665-16, pkt 57, pkt 59, pkt 87).
W opisanym we wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego Stanie faktycznym nie będzie miała miejsca dostawa towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, gdyż w rozpatrywanej sprawie nie wystąpi element wynagrodzenia. W opisanym przypadku co do zasady nie ma możliwości dokonywania wypłaty wynagrodzenia z wzajemnych świadczeń między małżonkami, co wynika z istoty wspólności majątkowej.
Podkreślić trzeba, że w myśl art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (jest to ich majątek wspólny). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.
Pomimo trwania wspólności każdy z małżonków ma zarówno prawo do udziału i rozporządzania tak całym majątkiem wspólnym, jak i w odniesieniu do poszczególnych składników majątku wspólnego. Wspólność majątkowa małżeńska nie jest bowiem samodzielnym i niezależnym od małżonków bytem, który realizuje swoje własne uprawnienia do określonych lub wszystkich składników tego mienia. Podmiotami uprawnionymi do dysponowania i zarządzania całym mieniem są zawsze małżonkowie tworzący wspólność majątkową małżeńską. Z powyższego wynika, że prowadzenie przez małżonków odrębnych działalności gospodarczych nie ma wpływu na uprawnienie do dysponowania i zarządzania majątkiem.
Analogicznie, skoro w niniejszej sprawie nie ma możliwości zapłaty za Towar między małżonkami, to też nie ma możliwości przeniesienia własności towaru - tym samym prowadzi to do konkluzji, że w niniejszej sytuacji brak jest możliwości opodatkowania tej transakcji w oparciu o postanowienia art. 7 ust. 2 Ustawy o VAT. Oczywistym jest bowiem, że art. 7 ust. 2 tej ustawy nie ma zastosowania do małżonków znajdujących się we wspólności ustawowej łącznej, ponieważ nie występuje tu przeniesienie wspólnego majątku z jednego podatnika na drugiego. Na gruncie Ustawy o VAT nie mamy do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami (podatnikami VAT), z których jeden dokonuje nieodpłatnego świadczenia, a drugi z tego nieodpłatnego świadczenia korzysta. Fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze nie ma znaczenia, bowiem każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym.
W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębnie działalność gospodarczą nie mogą mieć charakteru odpłatnego. Nie można ich również uznać jako nieodpłatne przeniesienie towaru, albowiem małżonkowie nie mogą wyodrębnić udziałów, którymi mogliby niezależnie rozporządzać w ramach majątku wspólnego.
Tym samym powyższe prowadzi do konkluzji, że opisana w stanie faktycznym czynność między małżonkami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż po pierwsze nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, po drugie nie stanowi nieodpłatnego przekazania towarów należących do przedsiębiorstwa.
W tym stanie rzeczy autonomia prawa podatkowego nie stoi na przeszkodzie by uznać, że przesunięcie towarów z działalności gospodarczej jednego małżonka do działalności gospodarczej drugiego małżonka, dokonywane w ramach tych działalności, gdy małżonków łączy wspólność majątkowa istniejąca na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nie stanowi odpłatnej ani też nieodpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Skoro więc czynność ta znajduje się poza zakresem regulacji przewidzianej przez Ustawę o VAT to oznacza to w konsekwencji, że po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz nie będzie on zobligowany do wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.
Przedstawione w tym miejscu stanowisko prawne znajduje potwierdzenie m.in. w treści wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 11 grudnia 2018 r., I SA/Gd 939/18.
W ramach uzupełnienia niniejszego stanowiska Podatnik wskazuje także, iż przedstawione stanowisko znajduje dodatkowe wzmocnienie argumentacyjne w jednym z najnowszych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które to rozstrzygnięcie zapadło w dniu 3 kwietnia 2025 r. w sprawie C-213/24 [Grzera] - była to sprawa polskiego podatnika która trafiła pod rozstrzygnięcie TSUE. W tej sprawie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajął stanowisko w polskiej sprawie dotyczącej sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne (małżonków). Trybunał orzekł, iż podatnikiem VAT jest osoba, która sprzedaje grunt stanowiący część jej majątku prywatnego, powierzając przygotowanie sprzedaży profesjonalnemu przedsiębiorcy. Chodziło o sytuację, w której pełnomocnik tej osoby podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując w celu tej sprzedaży środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców lub usługodawców w rozumieniu tego przepisu. Co istotne, TSUE orzekł również, iż małżeństwo sprzedające działkę może być jednym podatnikiem VAT w przypadku istnienia między nimi wspólności majątkowej. Powyższe orzeczenie TSUE wzmacnia linię argumentacyjną przedstawioną przez Wnioskodawcę. Skoro bowiem zdaniem TSUE małżonkowie mogą być na gruncie VAT jednym podatnikiem (pomimo tego, że formalnie polskie przepisy Ustawy o VAT nie dopuszczają możliwości zarejestrowania dwóch osób fizycznych - małżonków jako jednego podatnika VAT występującego pod jednym nr NIP), to mając na względzie kierunek wykładni przepisów Ustawy o VAT przedstawiony przez TSUE, m.in. w tym orzeczeniu trzeba stwierdzić, że opisana przez Wnioskodawcę czynność przeniesienia Towaru pomiędzy małżonkami (Podatnikami I oraz II) nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż po pierwsze nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, po drugie nie stanowi nieodpłatnego przekazania towarów należących do przedsiębiorstwa. Jest to czynność dokonana wewnątrz majątku wspólnego małżonków, nie wywiera skutków podatkowych na zewnątrz, tak więc brak jest podstaw do tego aby traktować ją jako odpłatną dostawę towarów.
Mając na uwadze powyższe, stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę należy uznać za prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe w zakresie ustalenia, czy czynność przeniesienia towarów handlowych będzie stanowiła odpłatną lub nieodpłatną dostawę towarów oraz powstania obowiązku podatkowego oraz prawidłowe w części dotyczącej braku konieczności wystawienia faktury dokumentującej transakcję przekazania towarów.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami w świetle tej ustawy – co do zasady – są rzeczy oraz ich części (art. 2 pkt 6 ustawy).
Kwestia, jak należy rozumieć „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel”, była przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym TSUE stwierdził, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.
Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy.
Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.
Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy.
Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Zgodnie natomiast z art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.):
Wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów.
Za odpłatną dostawę towarów nie uznaje się jednakże wykorzystania do celów działalności przedsiębiorstwa podatnika towarów stanowiących prezenty o niskiej wartości i próbki.
Brzmienie powyższych regulacji wspólnotowych i krajowych prowadzi do wniosku, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Wyjątkiem jest przekazanie towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki.
Taką wykładnię potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
W wyroku w sprawie C-48/97 Kuwait Petroleum Ltd, w pkt 22 Trybunał wskazał, że:
„Z samego literalnego brzmienia art. 5 ust. 6 zdanie pierwsze szóstej dyrektywy jasno wynika, że przepis ten traktuje jako dostawę dokonaną za wynagrodzeniem, a zatem podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, nieodpłatne wydanie przez podatnika towarów należących do aktywów jego przedsiębiorstwa, w przypadku gdy podatek VAT z tytułu nabycia tych towarów podlegał odliczeniu, przy czym nie ma znaczenia, czy wydanie to zostało dokonane w celach związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem”
Ponadto, w wyroku z 27 czerwca 1989 r. w sprawie C-50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji.
Również w orzeczeniu z 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans- Georg Fisher) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.
Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy kto dokonuje czynności dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany, co do zasady, za podatnika podatku od towarów i usług.
Należy wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom.
W świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1610 ze zm.):
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.
Natomiast, ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.).
W świetle art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
W myśl art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Stosownie do art. 36 § 1 oraz § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Jak stanowi art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Pana wątpliwości dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności przeniesienia towarów handlowych z Pana przedsiębiorstwa (Przedsiębiorstwo I) do przedsiębiorstwa żony (Przedsiębiorstwo II).
W odniesieniu do przedstawionych wątpliwości w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że na gruncie przepisów podatkowych, zarówno Pan, jak i żona, traktowani są jako odrębne niezależne podmioty (podatnicy).
Przepisy art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług precyzują jakie podmioty wpisują się w definicję podatnika podatku od towarów i usług. Ustawodawca nie wymienił wśród nich małżonków. Ustawa o podatku od towarów i usług nie obejmuje także małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Tym samym na gruncie przepisów tej ustawy małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy, ponieważ każdy z nich wykonując samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest odrębnym podatnikiem tego podatku.
Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Niezależnie od istniejących stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębnie działalności gospodarcze, w transakcjach zawieranych pomiędzy nimi mamy do czynienia z wykonywaniem czynności opodatkowanych pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami.
Towary handlowe podchodzące z Pana działalności gospodarczej przeniesione do działalności gospodarczej żony, w świetle przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowią majątek wspólny. Jednakże na gruncie przepisów podatku od towarów i usług są to towary, które Pan nabył w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i w takim celu miał zamiar wykorzystywać.
Pan, jako podatnik VAT, w oparciu o składniki majątku wspólnego (m.in. nabyte towary handlowe) posiada odrębne przedsiębiorstwo (odrębną własność ekonomiczną), natomiast w ramach małżeństwa współwłasność łączną z żoną. Czyli prowadząc przedsiębiorstwo w oparciu o część składników majątku wspólnego ma Pan nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną. Zatem mimo faktu, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w oparciu o część majątku wspólnego, to w sensie ekonomicznym jest Pan właścicielem tej części majątku wspólnego.
Zatem, pomimo zakupu składników majątku w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, składniki te – jak wynika z wniosku – były przeznaczone wyłącznie do Pana działalności gospodarczej (jednego z małżonków) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, będzie Pan działał z tytułu przekazania towarów handlowych do działalności gospodarczej żony, jak podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Jak wynika z wniosku, w związku z nabyciem ww. towarów handlowych przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z którego to uprawnienia Pan skorzystał.
Zatem należy wskazać, że – wbrew stanowisku wyrażonemu we wniosku – nieodpłatne przekazanie towarów handlowych wykorzystywanych w Pana działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy do działalności gospodarczej żony występującej jako odrębny przedsiębiorca, stanowi nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
W uzasadnieniu własnego stanowiska powołał Pan wyrok TSUE z 3 kwietnia 2025 r. w sprawie C-213/24 (Grzera). W pierwszej kolejności należy podkreślić, że istotą orzecznictwa TSUE jest wskazywanie prawidłowych kierunków wykładni norm prawa, na podstawie których ustawodawca krajowy, jeżeli uzna za zasadne może dokonać zmian obowiązujących przepisów prawa. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) dokonuje wykładni prawa unijnego, aby zapewnić jego stosowanie w taki sam sposób we wszystkich krajach UE. Rozstrzyga też spory prawne między rządami krajów Unii a jej instytucjami. TSUE może także podejmować regulacje niemające wpływu na system podatkowy w sposób bezpośredni, ale stanowiące o podejmowaniu nowego kierunku orzeczniczego.
We wskazanym wyroku sprawa dotyczyła sprzedaży przez małżonków nieprowadzących działalności gospodarczej, gruntów należących do majątku wspólnego. TSUE orzekł, że art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT nie stoi na przeszkodzie uznaniu za podatnika prowadzącego samodzielnie działalność gospodarczą wspólnoty ustawowej istniejącej między małżonkami będącymi współwłaścicielami, jeżeli małżonkowie ci jawią się względem osób trzecich jako dokonujący razem transakcji sprzedaży gruntów należących do tej wspólności, a rzeczona wspólność ponosi ryzyko gospodarcze związane z wykonywaniem tej działalności.
Jednocześnie, w punkcie 29 tego wyroku Trybunał wskazał:
W celu ustalenia, kogo, w okolicznościach takich jak te w postępowaniu głównym, powinno uznać się za „podatnika” VAT, należy zbadać, kto samodzielnie prowadził odnośną działalność gospodarczą. Kryterium samodzielności dotyczy bowiem kwestii możliwości połączenia danej transakcji z konkretną osobą lub z konkretnym podmiotem przy jednoczesnym zagwarantowaniu możliwości pewnego pod względem prawnym skorzystania przez tę osobę lub ten podmiot z ewentualnie przysługującego im prawa do odliczenia. W tym celu, i jak zostało już przypomniane w pkt 23 niniejszego wyroku, należy zbadać, czy dana osoba lub dany podmiot wykonują działalność we własnym imieniu, na własny rachunek i własną odpowiedzialność oraz czy ponoszą związane z prowadzeniem tej działalności ryzyko gospodarcze [wyrok z dnia 16 września 2020 r., Valstybinė mokesčių inspekcija (Umowa o wspólnym przedsięwzięciu), C‑312/19, EU:C:2020:711, pkt 40, 41 i przytoczone tam orzecznictwo].
Zatem TSUE zauważył, że sam fakt, że dana rzecz stanowi część wspólności ustawowej i jest współwłasnością małżonków, nie stoi na przeszkodzie odrębnemu opodatkowaniu małżonków, jeżeli dana działalność gospodarcza jest wykonywana oddzielnie przez jednego z małżonków.
Przedstawione w omawianym wyroku stanowisko TSUE nie przesądza o tym jak z perspektywy VAT traktować małżonków działających wspólnie w ramach transakcji sprzedaży nieruchomości znajdującej się we wspólności majątkowej małżeńskiej. Każdorazowo należy badać okoliczności sprawy.
Wobec tego nie można zgodzić się z Pana twierdzeniem, że wskazane orzeczenie jest przesłanką do uznania, że opisana przez Pana czynność przekazania towarów handlowych z Pana przedsiębiorstwa do przedsiębiorstwa żony nie stanowi nieodpłatnego przekazania towarów należących do przedsiębiorstwa.
Ponadto zagadnienie możliwości uznania małżonków objętych małżeńską wspólnością majątkową za odrębnych podatników VAT było przedmiotem oceny prawnej dokonanej przez TSUE w wyroku z 24 marca 2022 r. w sprawie C-697/20. W wyroku tym TSUE uznał m.in., że artykuły 9, 295 i 296 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie praktyce państwa członkowskiego, która wyklucza możliwość uznania małżonków prowadzących działalność rolniczą w ramach jednego gospodarstwa przy wykorzystaniu majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową za odrębnych podatników podatku od wartości dodanej (VAT), w przypadku gdy każde z tych małżonków prowadzi działalność gospodarczą w sposób samodzielny.
W ocenie TSUE, osoba prowadząca działalność rolniczą w ramach gospodarstwa, które posiada wraz z małżonkiem w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej, ma status podatnika w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT, gdy działalność ta jest prowadzona w sposób samodzielny, to znaczy jeżeli dana osoba działa we własnym imieniu, na własny rachunek i na własną odpowiedzialność, sama ponosząc ryzyko gospodarcze związane z prowadzeniem swojej działalności (pkt 24 uzasadnienia wyroku).
Zatem z przedstawionej wykładni prounijnej jednoznacznie wynika, że każdy z małżonków, który prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą z wydzielonego majątku, mimo wiążącej ich małżeńskiej wspólności ustawowej jest podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
W konsekwencji należy uznać, że przekazanie towarów handlowych nabytych przez Pana do celów działalności gospodarczej, do przedsiębiorstwa prowadzonego odrębnie przez Pana żonę, stanowi nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.
Tym samym, stosownie do art. 19a ust. 1 ustawy, z chwilą dokonania dostawy towarów po Pana stronie powstanie obowiązek w podatku od towarów i usług.
Odnosząc się do powołanych przez Pana we wniosku wyroków sądów administracyjnych należy wskazać, że wyroki te są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają. Zatem, wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie, jednakże zostały potraktowane jako element Pana argumentacji.
Jednocześnie zauważyć należy, że wyrok WSA w Gdańsku z 11 grudnia 2018 r. I SA/Gd 939/18 został uchylony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 czerwca 2023 r. sygn. akt I FSK 440/19. W orzeczeniu tym NSA wskazał, że dopuszczalne jest dokonywanie czynności między małżonkami pozostającymi w małżeńskiej wspólności majątkowej. We wskazanym wyroku Sądu podkreślił autonomię prawa podatkowego w przypadku majątku wspólnego i uznał, że dostawa towarów wskazana w art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT jest związana z przesunięciem władztwa ekonomicznego, a nie z przeniesieniem prawa własności.
Tożsame stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 marca 2025 r. sygn. akt I FSK 1619/21, który zapadł na tle analogicznych okoliczności sprawy, co przedstawione w niniejszym wniosku. W wyroku tym NSA wskazał, że przesunięcie towarów handlowych nabytych przez skarżącego dla celów jego działalności gospodarczej, do przedsiębiorstwa prowadzonego odrębnie przez jego żonę należy traktować jako podlegającą opodatkowaniu dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Sąd podkreślił przy tym, że zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT definicja dostawy towaru kładzie nacisk na aspekty ekonomiczne władania towarem jak właściciel, co w tym wypadku będzie miało miejsce. W ocenie Sądu prawo podatkowe cechuje autonomiczność wobec innych gałęzi prawa, w tym także prawa cywilnego w skład którego (szeroko rozumianego) wchodzi prawo rodzinne.
Tym samym orzecznictwo sądów administracyjnych potwierdza stanowisko wyrażone w niniejszej interpretacji.
Zatem Pana stanowisko w ww. zakresie jest nieprawidłowe.
W odniesieniu do konieczności wystawienia faktury dokumentującej transakcję przekazania towarów należy wskazać, że na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy:
1. Faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a oraz pkt 25;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem;
(…)
Obowiązujące przepisy nie nakładają na podatników żadnych formalnych obowiązków w zakresie dokumentowania fakturami nieodpłatnych dostaw towarów. Z cytowanych przepisów wynika, że fakturę wystawia się, jeśli dokumentuje ona sprzedaż (rozumianą m.in. jako odpłatna dostawa towarów). Przepis art. 7 ust. 2 powołanej ustawy zrównuje nieodpłatne przekazanie towarów z dostawą, jednak tylko dla celów opodatkowania.
Natomiast, nieodpłatne przekazanie towarów handlowych z Pana działalności gospodarczej do działalności gospodarczej Pana żony stanowi nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Nie wypełnia jednak definicji sprzedaży, gdyż mimo że dojdzie do dostawy, to nie dochodzi do odpłatności ze strony nabywcy – Pana żony. Nabywca (Pana żona) otrzymujący ww. towary handlowe nieodpłatnie nie ponosi ciężaru ekonomicznego podatku od towarów i usług.
Zatem w takiej sytuacji brak jest możliwości wystawienia faktury, o której mowa w art. 106b ust. 1 ustawy, dokumentującej opisaną transakcję. Na brak możliwości wystawienia faktury wskazuje również treść art. 106e ustawy, w którym wśród elementów faktury wymieniono m.in. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto), czy kwotę należności ogółem, jako kwoty należne sprzedawcy od nabywcy. Skoro transakcja jest nieodpłatna, kwoty te nie mogłyby znaleźć się na takiej fakturze, a brak takich pozycji skutkowałby wadliwością dokumentu sprzedaży.
Zatem Pana stanowisko w zakresie braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej opisaną transakcję jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które przedstawił Pan we wniosku i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
