Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych po otwarciu likwidacji. Uzupełnili go Państwo, w odpowiedzi na wezwanie, pismem z 1 lipca 2025 r. (wpływ 1 lipca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Spółka Akcyjna w likwidacji (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z informacjami z Krajowego Rejestru Przedsiębiorców główny przedmiot działalności Spółki stanowi wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (68.20.Z).

Spółka należy do grupy kapitałowej X, która jest spółką prawa włoskiego, wywodzącą się z rodzinnego przedsiębiorstwa założonego i kierowanego w latach 30. XX wieku przez Y. W (...) X założył (...) firmę B, specjalizującą się w wytwarzaniu sprzętu elektrycznego AGD (...).

Spółka, w której w kapitale zakładowym X posiada 100% akcji, w latach 90. rozpoczęła działalność handlową, tj. zajmowała się dystrybucją (...) sprzętu AGD i prowadziła ją przez okres około (...). Ze względu jednak na zmiany rynkowe (...) i pogarszającą się sytuację finansową, X 14 października 2008 r. została postawiona w stan upadłości i władzę w spółce przejął Zarząd Komisaryczny, sprawujący tą funkcję do dnia dzisiejszego.

W konsekwencji powyższego, w Spółce rozpoczął się proces zmiany profilu działalności z handlowej na wynajem powierzchni magazynowo-biurowych należących do Spółki, trwający przez okres około 5 lat. Następnie, z inicjatywy wspólnika Spółki, w roku 2021 nastąpiła sprzedaż aktywów Spółki. 1 lutego 2021 r. Spółka zawarła umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania dwóch nieruchomości w A. wraz z budynkami na jednej z nich (dalej: „Nieruchomość”). Nieruchomości te były wykorzystywane w ramach realizacji zadań dotyczących głównego przedmiotu działalności Spółki.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki 1 kwietnia 2021 r. rozwiązało Spółkę i otworzyło jej likwidację. Podstawowym celem postępowania likwidacyjnego jest zamknięcie Spółki, czyli zakończenie jej bieżących interesów, spłata zobowiązań oraz upłynnienie majątku. W konsekwencji, działania organów Spółki zmierzają do zakończenia prowadzonych spraw i wypłaty wspólnikowi Spółki środków finansowych pozostałych po spłacie wierzycieli Spółki. Spółka nie prowadzi obecnie działalności operacyjnej.

1 kwietnia 2021 r. Spółka zawarła umowę zlecenia (dalej: „Umowa”) z C.C. działającym osobiście pod firmą A C.C. (dalej: „Likwidator”) w przedmiocie świadczenia usług związanych z prowadzeniem procesu likwidacji Spółki w charakterze likwidatora. C.C. przed objęciem funkcji Likwidatora pełnił funkcję członka zarządu Spółki.

Wnioskodawca w tym miejscu wskazuje, że po sprzedaży Nieruchomości, w Spółce pozostały środki trwałe stanowiące m.in. wyposażenie biurowe oraz dwa samochody osobowe. W związku z procesem upłynnienia majątku Spółki, w marcu 2023 r. Spółka wykazała ostatnią sprzedaż opodatkowaną VAT, polegającą na sprzedaży samochodu osobowego ze środków trwałych Wnioskodawcy. Obecnie, w Spółce pozostał jeden samochód osobowy oraz wyposażenie biurowe, które w końcowej fazie procesu likwidacji Spółki zostaną sprzedane. Spółka nie posiada innego majątku rzeczowego niż te środki trwałe. W Spółce pozostały środki pieniężne ze sprzedaży Nieruchomości, które po likwidacji zostaną wypłacone wspólnikom.

Zadaniem Likwidatora, zgodnie z Umową, jest świadczenie usług związanych z prowadzeniem procesu likwidacji Spółki w charakterze likwidatora, które będą obejmować dopełnienie wszystkich obowiązków wynikających z przepisów prawa, koniecznych do przeprowadzenia procesu likwidacji, i jej wykreślenia z KRS.

Zgodnie z Umową Zleceniobiorca (Likwidator) samodzielnie decyduje o czasie wykonania usług oraz może też wykonywać usługi w siedzibie Spółki lub poza nią. Wynagrodzenie Zleceniobiorcy jest stałe i wypłacane miesięcznie na podstawie wystawionych przez Likwidatora faktur VAT. Do celów realizacji Umowy Spółka udostępniła Likwidatorowi samochód osobowy.

Dodatkowo zgodnie z Umową Likwidator ponosi pełną odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy świadczeniu usług, zarówno za szkodę na osobie jak i na mieniu, w tym mieniu osób trzecich. W przypadku poniesienia szkody przez Spółkę wskutek działania lub zaniechania Likwidatora, Wnioskodawca ma prawo dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych prawa cywilnego.

Ponadto strony Umowy oświadczyły, że Umowa nie jest umową o pracę, co wyłącza stosowanie przepisów prawa pracy do wiążącego ich stosunku prawnego. Likwidator nie nabywa żadnych uprawnień pracowniczych.

Po rozpoczęciu likwidacji Spółka ponosi koszty związane z likwidacją, które obejmują głównie:

1)usługi Likwidatora,

2)usługi przechowywania dokumentacji,

3)usługi najmu powierzchni biurowej,

4)usługi księgowe i informatyczne,

5)usługi prawne i doradcze,

6)usługi związane z eksploatacją samochodu m.in. naprawy,

7)inne bieżące koszty.

Spółka dokonuje odliczenia podatku VAT od wszystkich ponoszonych wydatków, uznając, że mają one związek z działalnością gospodarczą.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W zakresie dotyczącym wydatków ponoszonych obecnie w celu prowadzenia i/lub zakończenia likwidacji Spółki, Wnioskodawca poniżej przekazał podsumowanie poniesionych kosztów, ujętych w rejestrach zakupów za lata 2022-2024:

·usługi likwidatora,

·wynajem lokalu,

·usługi księgowe,

·usługi prawne zmierzające do zakończenia likwidacji Spółki,

·usługi notarialne zmierzające do zakończenia likwidacji Spółki,

·usługi doradcze zmierzające do zakończenia likwidacji Spółki,

·usługi tłumaczeń z/na język włoski,

·usługi informatyczne,

·usługi telekomunikacyjne,

·usługi dostępu do Internetu,

·prenumerata prasy fachowej ((...), (...)),

·utrzymanie domeny A.com.pl,

·utrzymanie poczty e-mail,

·opłaty za prowadzenie rejestru akcjonariuszy,

·opłaty za podpis elektroniczny likwidatora i księgowej,

·przewóz i rozładunek mebli,

·usługi niszczenia dokumentów,

·usługi przechowania dokumentów,

·zakup licencji na programy (Adobe, druki i deklaracje księgowe, kreator stron www),

·zakup laptopa,

·zakup telefonu komórkowego,

·zakup akcesoriów do telefonu,

·zakup akcesoriów do laptopa,

·przegląd samochodu - obowiązkowy (wykazano do odliczenia 50% podatku VAT),

·przegląd samochodu - okresowy (wykazano do odliczenia 50% podatku VAT),

·wymiana i przechowywanie opon, drobne naprawy (wykazano do odliczenia 50% podatku VAT),

·zakup minidrukarki do opisu segregatorów.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, że Spółka nie wykazuje do odliczenia podatku VAT od faktur za paliwo.

Usługi Likwidatora: Likwidację Spółki prowadzi Likwidator, który został powoływany zgodnie z przepisami KSH. Likwidator pełni kluczową rolę w procesie likwidacji spółki - jego zadania wynikają m.in. z art. 281-283 KSH. Do obowiązków likwidatora należy w szczególności: zakończenie bieżących spraw spółki, ściąganie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki, a ostatecznie organizację wystąpienia z wnioskiem o wykreślenie Spółki z rejestru przedsiębiorców KRS. Zadania te wykonuje Likwidator na podstawie umowy zawartej ze Spółką 1 kwietnia 2021 r.

Do zakończenia bytu Spółki potrzebne jest uregulowanie wzajemnych należności i zobowiązań Spółki względem wspólnika, które powstały w okresie, kiedy Spółka prowadziła działalność gospodarczą, opodatkowaną VAT.

X to spółka prawa włoskiego, założona w 1968 r. i specjalizująca się w wytwarzaniu sprzętu elektrycznego AGD. Przez kilkadziesiąt lat firma z sukcesami prowadziła swoją działalność, dostarczając sprzęt AGD do kilkunastu krajów w całej Europie.

Polska spółka A. Spółka Akcyjna (obecnie w likwidacji), w której w kapitale zakładowym X posiada 100% akcji, w latach 90. rozpoczęła działalność handlową, tj. zajmowała się dystrybucją produkowanego we Włoszech sprzętu AGD i prowadziła ją przez okres około 25 lat. Ze względu jednak na zmiany rynkowe we Włoszech i pogarszającą się sytuację finansową, X 14 października 2008 r. została postawiona w stan upadłości i władzę w spółce przejął Zarząd Komisaryczny, sprawujący tą funkcję do dnia dzisiejszego.

W konsekwencji powyższego, w Spółce rozpoczął się proces zmiany profilu działalności z handlowej na wynajem powierzchni magazynowo-biurowych należących do Spółki, trwający przez okres około 5 lat. Następnie, z inicjatywy wspólnika, w roku 2021 nastąpiła sprzedaż aktywów Spółki oraz Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy podjęło uchwałę w sprawie rozwiązania i likwidacji Spółki. 1 kwietnia 2021 r. Spółka została postawiona w stan likwidacji.

Na dzień postawienia wspólnika w stan upadłości, tj. na dzień 14 października 2008 r., Spółka posiadała należności od wspólnika w kwocie około 6,4 mln EUR wynikające z faktur wystawionych za usługi reklamowe oraz zobowiązania w wysokości ok. 9 mln euro z tytułu zakupu sprzętu AGD. Należności zostały zaliczone do przychodów podatkowych Spółki w roku 2008. Należności, z których wynikało wynagrodzenie za usługi reklamowe świadczone na rzecz X, tj. podatnika VAT z siedzibą we Włoszech, wynikały z faktur VAT, ponieważ stanowiły czynności opodatkowane VAT.

Wierzytelności Spółki wobec wspólnika zostały zgłoszone w ramach postępowania upadłościowego X i włączone do listy wierzytelności, co potwierdził wyrok sądu we Włoszech z 9 sierpnia 2009 r. Wierzytelność zgłoszona przez Spółkę wynosi ok. 6,4 mln EUR i ujęta jest w zobowiązaniach X, natomiast w związku z postawieniem wspólnika w stan upadłości, Spółka utworzyła w 2022 r. odpis aktualizujący te należności. Wierzytelność nie uległa przedawnieniu.

Z kolei zobowiązania Spółki wobec wspólnika z tytułu zakupu sprzętu AGD były sukcesywnie spłacane w latach 2017-2021 i zostały uregulowane w całości.

Podstawowym celem postępowania likwidacyjnego jest zamkniecie Spółki, czyli zakończenie jej bieżących interesów, spłata zobowiązań oraz upłynnienie majątku.

W procesie likwidacji Likwidator zajmował się spłatą zobowiązań i odzyskaniem wierzytelności wynikających z zakończonej działalności w zakresie wynajmu powierzchni magazynowo-biurowych oraz sprzedaży nieruchomości; upłynnieniem majątku obrotowego Spółki, który pozostał po sprzedaży nieruchomości (w środkach trwałych pozostaje jeden samochód osobowy udostępniony do używania Likwidatorowi, który ma zostać wkrótce sprzedany, pozostały majątek został już sprzedany) oraz uregulowaniem zobowiązań i odzyskaniem należności od wspólnika wynikających z poprzedniej działalności Spółki w zakresie obrotu sprzętem AGD. Ze względu na postawienie wspólnika w stan upadłości, ostatnia ze spraw wydłuża proces likwidacji.

2) Usługi przechowywania dokumentacji: Spółka przechowuje dokumentację kadrową, rachunkową i księgową w okresach wymaganych przez odpowiednie przepisy prawa. Oprócz tego Spółka przechowuje dokumentację w związku z dochodzeniem należności od wspólnika w postępowaniu upadłościowym oraz wcześniejszą spłatą zobowiązań wspólnikowi. Jest to dokumentacja starsza, niż wymagają tego przepisy prawa rachunkowego, podatkowego i prawa pracy. Z dokumentacji tej wynika wierzytelność Spółki względem wspólnika zgłoszona w postępowaniu upadłościowym.

3) Usługi najmu powierzchni biurowej: Spółka musi posiadać własną siedzibę do czasu zakończenia likwidacji Spółki, dlatego też wynajmuje powierzchnię biurową. Siedziba służy do wykonywania czynności przez Likwidatora (może on świadczyć usługi z dowolnego miejsca) oraz do przechowywania dokumentacji Spółki.

4) Usługi księgowe i informatyczne: Usługi księgowe zapewniają wykonywanie obowiązków Spółki wynikających z przepisów prawa. Zakres prac obejmuje m.in. sporządzanie sprawozdań finansowych, czy przygotowywanie deklaracji podatkowych. Natomiast usługi informatyczne wspierają funkcjonowanie infrastruktury technicznej, niezbędnej do obsługi m.in. do oprogramowania księgowego, komunikacji elektronicznej, czy archiwizacji danych. Do usług informatycznych zalicza się w szczególności: licencje na programy (np. Adobe), oprogramowanie do druków i deklaracji księgowych, kreator stron internetowych, obsługa poczty e-mail, podpisy elektroniczne, utrzymanie domeny A.com.pl.

5) Usługi prawne i doradcze: Obejmują doradztwo przy sprzedaży majątku obrotowego, usługi związane z dochodzeniem należności od wspólnika w procesie jego upadłości, usługi związane z uregulowaniem zobowiązań względem wspólnika, inne usługi bieżącego doradztwa podatkowego, prawnego i gospodarczego (na przykład pomoc w zawieraniu umów na przechowywanie dokumentacji w okresie likwidacji czy czynności związane z prowadzeniem sprawy sądowej ) oraz usługi związane z zakończeniem likwidacji i przygotowaniem do wypłaty majątku likwidacyjnego wspólnikowi. Ich celem jest zapewnienie zgodności działań z przepisami prawa i ograniczenie ryzyka błędów.

6) Usługi związane z eksploatacją samochodu (np. przegląd, za który odliczono 50% podatku VAT): W trakcie procesu likwidacji wykorzystywany jest samochód służbowy, z którego korzysta Likwidator. Samochód był używany do przewozu dokumentów, sprzętu biurowego, materiałów eksploatacyjnych oraz do dojazdów na spotkania z kontrahentami, doradcami, prawnikami, notariuszami czy urzędami. Utrzymanie pojazdu w należytym stanie technicznym, tj. wykonywanie obowiązkowych przeglądów, napraw, wymiany i przechowywania opon, miało bezpośredni wpływ na możliwość sprawnego wykonywania obowiązków związanych z likwidacją.

7) Inne bieżące koszty: Wśród pozostałych kosztów operacyjnych, niezbędnych do sprawnego prowadzenia procesu likwidacji, znajdują się m.in.: usługi telekomunikacyjne, drobne wyposażenie biura, prenumerata prasy fachowej (...), opłaty za prowadzenie rejestru akcjonariuszy, opłaty za wykonanie tłumaczeń. Wymienione wydatki zapewniają ciągłość komunikacji, dostęp do informacji specjalistycznych, sprawną obsługę administracyjną i możliwość realizacji obowiązków sprawozdawczych i formalnych. Wszystkie te elementy stanowią wsparcie techniczne i organizacyjne, bez którego niemożliwe byłoby skuteczne przeprowadzenie procesu likwidacji.

W ramach kategorii „inne bieżące koszty”, o których mowa w punkcie 7) opisu stanu faktycznego, Spółka ponosi obecnie następujące wydatki, które są bezpośrednio związane z kontynuacją oraz prawidłowym zakończeniem procesu likwidacji:

·usługi notarialne - konieczne przy dokonywaniu czynności formalnoprawnych z zachowaniem formy aktu notarialnego;

·usługi tłumaczeń z/na język włoski - niezbędne w związku z prawidłowym przygotowaniem dokumentów dla polskich i włoskich podmiotów (akcjonariuszy z Włoch);

·usługi telekomunikacyjne - zapewniające bieżący kontakt telefoniczny w ramach czynności likwidacyjnych;

·usługi dostępu do Internetu - konieczne do obsługi systemów księgowych, elektronicznej korespondencji, składania deklaracji i raportów;

·prenumerata prasy fachowej ((…), (…)) - źródło aktualnych informacji prawno- podatkowych, niezbędnych dla podejmowania zgodnych z przepisami decyzji;

·opłaty za prowadzenie rejestru akcjonariuszy - wynikające z obowiązku utrzymywania i aktualizowania rejestru akcjonariuszy zgodnie z przepisami;

·przewóz i rozładunek mebli - związane z opróżnianiem biura i reorganizacją zasobów rzeczowych Spółki;

·usługi niszczenia dokumentów - dotyczące m.in. dokumentacji, dla której upłynął obowiązek przechowywania, czy dokumentacji, która z innych powodów nie jest potrzebna;

·zakup laptopa, telefonu komórkowego, akcesoriów do laptopa i telefonu - zapewniających sprzęt do wykonywania czynności likwidacyjnych;

·zakup minidrukarki do opisu segregatorów - ułatwiającej organizację i oznaczenie dokumentacji.

Wszystkie powyższe koszty stanowią element bieżącej działalności operacyjnej Spółki w okresie likwidacji i są ponoszone wyłącznie w celu zapewnienia skutecznego, zgodnego z przepisami i sprawnego zakończenia tego procesu.

Zgodnie z aktualnymi informacjami zawartymi w KRS, przedmiotem pozostałej działalności Spółki jest m.in. wynajem samochodów (77.12.Z). Natomiast Wnioskodawca nie prowadzi działalności w tym zakresie. Spółka aktualnie prowadzi jedynie działania zmierzające do likwidacji Spółki.

Samochód osobowy, o którym mowa we wniosku jest pojazdem samochodowym, o których mowa w art. 2 pkt 34 ustawy o VAT. Ww. samochód nie jest pojazdem samochodowym, o których mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1-3 ustawy o VAT.

Dnia 1 kwietnia 2021 r. w A. Spółka zawarła z Likwidatorem umowę o świadczenie przez niego usług likwidacyjnych.

W ww. umowie w § 5 Spółka zobowiązała się do nieodpłatnego udostępnienia Likwidatorowi samochodu osobowego, który miał być używany wyłącznie do celów realizacji Umowy, tj. przeprowadzenia likwidacji Spółki. Natomiast Likwidator ma obowiązek utrzymania samochodu w należytym stanie, a koszty napraw, ubezpieczenia i serwisu obciążają Wnioskodawcę. Likwidator ostatecznie jest zobowiązany najpóźniej z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy do zwrotu Spółce udostępnionego mu samochodu. Umowa została zawarta na czas określony do momentu wykreślenia Spółki z rejestru przedsiębiorców KRS w następstwie zakończonej likwidacji.

Samochód nie został zgłoszony do Urzędu Skarbowego jako wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dla celów podatku VAT. Wydatki związane z eksploatacją samochodu objęto 50% odliczeniem podatku VAT, zgodnie z zasadami dotyczącymi pojazdów wykorzystywanych zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych. Natomiast od wydatków na paliwo nie dokonywano odliczenia VAT.

Wydatki objęte zapytaniem dotyczą bieżącej eksploatacji oraz utrzymania pojazdu w należytym stanie technicznym, które mają bezpośredni związek z jego użytkowaniem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku wszystkich poniższych wydatków wykazano do odliczenia 50% podatku VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT. Do przedmiotowych wydatków zaliczają się w szczególności: wymiana kół (wulkanizacja) i przechowywanie opon, naprawa mocowania tylnego zderzaka, przegląd obowiązkowy pojazdu, przegląd okresowy pojazdu.

Spółka nie odlicza podatku VAT od faktur za paliwo.

Faktury dot. usług związanych z eksploatacją samochodu wystawiane są na Wnioskodawcę.

Samochód ten nie jest konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.

Nie jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu, o której mowa w art. 86a ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 86a ust. 7 i 8 ustawy.

Na podstawie umowy zostały określone zasady użytkowania ww. samochodu osobowego.

Jak wyżej zostało wskazane, 1 kwietnia 2021 r. w A Spółka zawarła z Likwidatorem umowę o świadczenie przez niego usług likwidacyjnych. W § 5 ww. umowy określone zostały zasady użytkowania samochodu osobowego, który został nieodpłatnie udostępniony Likwidatorowi przez Spółkę.

Zgodnie z postanowieniami umowy, samochód ten miał być wykorzystywany wyłącznie do celów związanych z realizacją przedmiotu Umowy, tj. prowadzeniem czynności likwidacyjnych Spółki. Likwidator zobowiązany jest do utrzymania pojazdu w należytym stanie technicznym, natomiast koszty związane z jego eksploatacją, w tym serwisem, ubezpieczeniem oraz naprawami, ponosi Wnioskodawca.

Likwidator zobowiązany jest również do zwrotu pojazdu najpóźniej z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy. Umowa została zawarta na czas określony do momentu wykreślenia Spółki z rejestru przedsiębiorców KRS w następstwie zakończonej likwidacji.

W konsekwencji, zasady korzystania z pojazdu zostały uregulowane w umowie zawartej między Spółką a Likwidatorem - nie ustanowiono odrębnego regulaminu ani wewnętrznego zarządzenia w tym zakresie.

Zasady użytkowania samochodu zostały określone w § 5 umowy zawartej pomiędzy Spółką a Likwidatorem w dniu 1 kwietnia 2021 r. Zgodnie z jej treścią, pojazd został udostępniony wyłącznie do celów realizacji umowy o świadczenie usług likwidacyjnych, tj. do prowadzenia czynności związanych z likwidacją Spółki.

Spółka w żaden sposób nie dokonała zgłoszenia pojazdu do urzędu skarbowego jako wykorzystywanego wyłącznie do działalności gospodarczej dla celów podatku VAT, dlatego odlicza 50% VAT od wydatków eksploatacyjnych oraz nie odlicza VAT od paliwa.

Egzekwowanie zasad określonych w umowie może następować na podstawie przepisów prawa cywilnego regulujących odpowiedzialność kontraktową. Ze względu na rezygnację przez Spółkę z pełnego prawa do odliczenia VAT od wydatków związanych z eksploatacją samochodu, Spółka nie weryfikuje sposobu użytkowania samochodu przez Likwidatora.

W przypadku naruszenia postanowień umowy dotyczących przeznaczenia pojazdu, Spółka może dochodzić odpowiedzialności Likwidatora na zasadach ogólnych wynikających z przepisów Kodeksu cywilnego.

W ww. umowie nie została zawarta definicja pojęcia „użycia samochodu do celów prywatnych”. Umowa przewiduje jedynie, że pojazd udostępniony Likwidatorowi ma być wykorzystywany wyłącznie w związku z realizacją czynności wynikających z umowy o świadczenie usług likwidacyjnych.

W praktyce sposób wykorzystywania samochodu nie wyklucza jego użycia do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, ponieważ Spółka nie wdrożyła mechanizmów umożliwiających pełną kontrolę nad faktycznym sposobem użytkowania pojazdu przez Likwidatora, ze względu na rezygnację Spółki z pełnego prawa do odliczenia VAT od wydatków związanych z używaniem samochodu przez Likwidatora.

Obiektywnie należy stwierdzić, iż sposób użytkowania samochodu wskazany w ww. umowie nie wykluczy w 100% możliwości użycia samochodu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Spółka nie dysponuje bieżącymi informacjami o przebytych trasach przez Likwidatora.

Pojazd nie jest ani nie przewiduje się, że zostanie wyposażony w urządzenia rejestrujące faktyczny jego przebieg i miejsce gdzie się znajduje, pozwalające na sprawdzenie rzetelności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów.

Podatek naliczony VAT Wnioskodawca zamierza odliczyć od wszystkich wydatków wskazanych w pkt 1-7 opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Należy w tym miejscu uwzględnić jednak, że w zakresie wydatków związanych z eksploatacją samochodu, Spółka zamierza odliczyć 50% kwoty podatku VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT. Dodatkowo Wnioskodawca nie odlicza i nie zamierza odliczać podatku VAT od kosztów paliwa.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, iż:

• pytanie nr 1 odnosi się do możliwości odliczenia podatku VAT od wszystkich wydatków wymienionych w pkt 1-7, poniesionych po otwarciu likwidacji Spółki; natomiast
• pytanie nr 2 dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych wyłącznie ze świadczeniem usług przez Likwidatora, który - jak wskazano - wystawia faktury z wykazaną kwotą podatku VAT. Jeśli organ uzna, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT od usług wskazanych w pkt 1)-7) stanu faktycznego ze względu na charakter tych usług i ich związek z czynnościami opodatkowanymi Spółki dokonywanymi w przeszłości, to Spółka dodatkowo w tym pytaniu zwraca się o potwierdzenie, że Likwidator działa w charakterze podatnika VAT w zakresie świadczonych usług, a tym samym Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawianych przez Likwidatora.

Pytania

1)Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych po otwarciu likwidacji, mimo że Spółka zaprzestała wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT?

2)Jeśli odpowiedź na pierwsze pytanie jest twierdząca, czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktur Likwidatora, ponieważ faktury zostały wystawione przez Likwidatora będącego podatnikiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w świetle opisanego stanu faktycznego:

1)Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia VAT od wydatków poniesionych po otwarciu likwidacji Spółki, mimo zaprzestania przez Spółkę wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

2)Likwidator powołany w Spółce jest podatnikiem podatku VAT i w związku z tym Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez Likwidatora.

Uzasadnienie stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu Faktycznego

I. Odliczenie VAT w okresie likwidacji w odniesieniu do przepisów ustawy o VAT

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego przepisu wynikają dwie zasadnicze przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego:

1)prawo to musi być realizowane przez podatnika (w rozumieniu ustawy o VAT); oraz

2)towary i usługi mają być wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych.

Kwoty podatku naliczonego powinny wynikać, zgodnie z art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, z właściwych faktur VAT dotyczących nabycia towarów lub usług.

Ad 1)

Uznanie Spółki za podatnika VAT w odniesieniu do art. 15 ustawy o VAT

Zdaniem Spółki jest ona podatnikiem VAT, mimo zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Prowadzenie likwidacji spełnia przesłankę „wszelkiej działalności”, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Przedsiębiorca, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, przechodzi różne jej etapy, w tym etap inwestycyjny i likwidacyjny. Prowadzenie czynności likwidacyjnych nie wyłącza podatnika z systemu VAT, ale stanowi etap końcowy działalności gospodarczej, w której przedsiębiorca kończy swoje interesy i ostatecznie zostaje wykreślony z rejestru spółek. Zasady zakończenia działalności regulują w tym przypadku przepisu Kodeksu Spółek Handlowych określające czynności, które mają na celu zakończenie działalności w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami prawa. W tym kontekście, działania podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach procesu likwidacji stanowią kontynuację działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach prowadzonej działalności wykonywał czynności opodatkowane podatkiem VAT. Skoro Wnioskodawca realizował czynności opodatkowane i rozliczał z tego tytułu VAT należny, to zgodnie z zasadą neutralności VAT, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z zakończeniem tej działalnością. Odmowa prawa do odliczenia oznaczałaby, że podatnik na zakończenie działalności zostałby obciążony dodatkowymi kosztami podatku VAT i podatek ten przestałby być neutralny. Brak neutralności podatku VAT na tym etapie działalności byłby tym dotkliwszy, że przedsiębiorca nie prowadzi bieżących interesów i osiąga wówczas przychody jedynie z upłynnienia majątku rzeczowego.

Dodatkowo, należy wskazać, że podmiot znajdujący się w likwidacji (w tym w upadłości likwidacyjnej) ma możliwość odliczenia podatku naliczonego została potwierdzona przez organy podatkowe m.in. w interpretacji indywidualnej z 27 lipca 2012 r. sygn. ILPP2/443-448/12-4/AD, czy też w interpretacji indywidualnej z 10 sierpnia 2021 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.272.2021.3.ŻR, jak również w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 3 marca 2005 r. sygn. C-32/03, gdzie Sąd uznał, że:

·(...) czynności, takie jak płatności, których Fini H musiała nadal dokonywać podczas likwidacji swojej działalności gastronomicznej, winny być uznane za część działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 szóstej dyrektywy.

W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że co do zasady, na każdym etapie rozwoju przedsiębiorstwa, w tym podczas trwania czynności likwidacyjnych podatnik powinien mieć prawo odliczenia podatku naliczonego. Zdaniem Wnioskodawcy, inna interpretacja naruszyłaby zasadę neutralności podatku VAT.

Konkludując, w ocenie Wnioskodawcy, pomimo zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych VAT może być on nadal uznany za podatnika VAT.

Ad 2)

Związek podatku VAT naliczonego z czynnościami opodatkowanymi Spółki

W ocenie Wnioskodawcy wydatki Spółki mają związek z czynnościami opodatkowanymi dokonanymi w przeszłości.

Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi związane były z wykonywaniem czynności opodatkowanych w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej. Usługi nabywane przez Wnioskodawcę, w trakcie procesu likwidacji, związane są z procesem zakończenia jego działalności gospodarczej, a także są konsekwencją uprzednio prowadzonej działalności. W szczególności Spółka powołała Likwidatora, czego wymagał od niej Kodeks Spółek Handlowych, najmuje powierzchnię biurową pod siedzibę firmy; ponosi koszty przechowywania dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością przez okres wymagany przepisami prawa, nabywa usługi telekomunikacyjne, informatyczne, księgowe w tym usługi polegające na sporządzeniu sprawozdań finansowych i deklaracji podatkowych oraz usługi prawne, notarialne i doradcze dotyczące prowadzenia likwidacji, dokonuje zakupów materiałów biurowych i drobnego wyposażenia biurowego.

W interpretacji dotyczącej podobnego stanu faktycznego z 10 sierpnia 2021 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.272.2021.3.ŻR organ potwierdził możliwość odliczenia VAT przez spółkę w upadłości likwidacyjnej w okresie po sprzedaży całego majątku do daty zakończenia postępowania upadłościowego od faktur za usługi niezbędne do prawidłowego prowadzenia postępowania upadłościowego, takie jak doradcze, obsługi w zakresie spraw finansowych, organizacyjnych i zarządczych. W interpretacji organ potwierdził, iż:

• Wnioskodawcy w trakcie postępowania upadłościowego, z tytułu nabycia towarów lub usług objętych zakresem pytania, po zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, czyli po sprzedaży całego majątku wchodzącego do masy upadłości i braku innych czynności opodatkowanych VAT - z uwagi na spełnienie warunku określonego w art. 86 ust. 1 ustawy - przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dodatkowo w wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie I/S Fini H, o sygn. C-32/03, Trybunał potwierdził, że podmiotowi po otworzeniu likwidacji przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od poniesionych wydatków, jeśli istnieje bezpośredni i ścisły związek między dokonanymi płatnościami a działalnością gospodarczą, a także zostanie stwierdzony brak nieuczciwego zamiaru, czy też nadużycia.

• Artykuł 4 ust. 1-3 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku zmienionej dyrektywą Rady 95/7/WE z dnia 10 kwietnia 1995 r. należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, lecz nadal płaci czynsz oraz opłaty związane z pomieszczeniem służącym uprzednio wykonywaniu tej działalności, ponieważ umowa najmu zawiera klauzulę uniemożliwiającą jej wypowiedzenie, jest uważany za podatnika w rozumieniu tego artykułu i może odliczyć podatek VAT naliczony od poniesionych w ten sposób wydatków, o ile istnieje bezpośredni i ścisły związek między dokonanymi płatnościami a działalnością gospodarczą oraz zostanie stwierdzony brak nieuczciwego zamiaru bądź nadużycia.

Dodatkowo również w interpretacji indywidualnej z 27 lipca 2012 r. sygn. ILPP2/443-448/12-4/AD, organ potwierdził, że jeśli nabycie towarów i usług podczas procesu likwidacji, dokonywane jest w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oraz miało, ma lub będzie mieć związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, to takiemu wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów i interpretacji, należy uznać, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w trakcie procesu likwidacji, ponieważ wydatki te pozostają w związku z wcześniej prowadzoną działalnością opodatkowaną. Likwidacja stanowi bowiem naturalny etap funkcjonowania przedsiębiorstwa i pozostaje w związku z uprzednio wykonywaną działalnością gospodarczą. Wydatki ponoszone w tym okresie - takie jak usługi księgowe, prawne, najem powierzchni biurowej, czy zabezpieczenie dokumentacji - są konsekwencją prowadzenia działalności opodatkowanej i są niezbędne do jej prawidłowego zakończenia zgodnie z przepisami prawa.

II. Prawo do odliczenia podatku VAT od usług likwidacyjnych świadczonych przez Likwidatora

Zdaniem Wnioskodawcy, Likwidator jest podatnikiem podatku VAT i w związku z tym Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia usług w przedmiocie przeprowadzenia likwidacji Spółki przez Likwidatora.

Zgodnie z art. 282 § 1 Kodeksu Spółek Handlowych (KSH) likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki (czynności likwidacyjne). Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki - jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników. Zgodnie z § 2 tego przepisu w stosunku wewnętrznym likwidatorzy są obowiązani stosować się do uchwał wspólników. Likwidatorzy, ustanowieni przez sąd, są obowiązani stosować się do jednomyślnych uchwał, powziętych przez wspólników oraz przez osoby, które spowodowały ich ustanowienie zgodnie z art. 276 § 4.

Zgodnie z art. 283 § 1 KSH w granicach swoich kompetencji, określonych w art. 282 § 1, likwidatorzy mają prawo prowadzenia spraw oraz reprezentowania spółki. Zgodnie z § 2 tego przepisu ograniczenia kompetencji likwidatorów nie mają skutku prawnego wobec osób trzecich. Zgodnie z art. 283 § 3 KSH wobec osób trzecich działających w dobrej wierze czynności podjęte przez likwidatorów uważa się za czynności likwidacyjne.

Jak już wyżej zostało wskazane, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zdaniem Spółki, Likwidator jest podatnikiem VAT, ponieważ prowadzi samodzielną działalność gospodarczą. Likwidator samodzielnie decyduje jakie czynności likwidacyjne są potrzebne do zakończenia działalności Spółki oraz w jaki sposób je przeprowadzić; jest związany uchwałą wspólników, jeśli takie uchwały zostaną podjęte. Poza tym, zgodnie z Umową, Likwidator ponosi odpowiedzialność za swoje czynności.

W przypadku przeprowadzenia oceny, czy mamy do czynienia z samodzielnie wykonywaną działalnością gospodarczą, należy odwołać się do art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, które to przesłanki powołane w tym przepisie muszą być spełnione łącznie, aby uznać, że dany podmiot nie wykonuje działalności gospodarczej w sposób samodzielny i w związku z tym nie jest podatnikiem VAT.

Z brzmienia art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT wynika, że nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą czynności, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby fizyczne są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie i wykonującym zlecane czynności, co do:

a.warunków wykonywania tych czynności (warunek pierwszy)

b.wynagrodzenia (warunek drugi)

c.odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich (warunek trzeci) Istotnie.

Likwidator otrzymuje stałe wynagrodzenie za świadczone przez niego usługi, co oznacza, że nie ponosi ryzyka gospodarczego wykonywanej działalności. Jednakże, w fazie likwidacji, kiedy spółka nie prowadzi interesów gospodarczych, a likwidator ma za zadanie zakończenie jej spraw, ustalenie stałego wynagrodzenia dla likwidatora jest uzasadnione, ponieważ sama Spółka nie ponosi już ryzyka gospodarczego. Poza tym, zdaniem Wnioskodawcy, nie zostają spełnione pozostałe dwie przesłanki, aby uznać, że Likwidator nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest podatnikiem VAT.

W odniesieniu do pierwszej przesłanki (z punktu a), Likwidator nie wykonuje powierzonych mu zadań w warunkach ściśle określonych przez Spółkę. W szczególności nie został mu narzucony sztywny czas pracy ani też miejsce jej wykonywania. Likwidator samodzielnie organizuje wykonywanie swoich zadań, podejmując decyzje m.in. co do sposobu realizacji obowiązków. Z uwagi na samodzielność organizacyjną, Likwidator podejmuje decyzje dotyczące zarówno wyboru narzędzi, jak i miejsca wykonywania obowiązków.

W związku z powyższym Likwidator nie wykonuje powierzonych mu obowiązków w ramach reżimu charakterystycznego dla stosunku pracy czy też umów cywilnoprawnych opartych na podporządkowaniu organizacyjnym.

W odniesieniu do trzeciej przesłanki (z punktu c) należy wskazać, że Minister Finansów w odniesieniu do warunku odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich wskazał w interpretacji ogólnej z 6 października 2017 r., sygn. PT3.8101.11.2017, iż:

• Warunek będzie spełniony, jeżeli zgodnie z umową odpowiedzialność jest po stronie spółki, a nie po stronie faktycznego wykonawcy (zarządzającego), co wyklucza samodzielny charakter jego działalności. Warunek będzie także spełniony, gdy dana umowa nie przewiduje (nie wprowadza) takiej odpowiedzialności.

Jak zostało wskazane w przedstawionym stanie faktycznym, z treści Umowy jednoznacznie wynika, że Likwidator ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za podejmowane działania w ramach realizowanych zadań. Oznacza to, że wszelkie skutki prawne wynikające z błędów, zaniechań lub nienależytego wykonania obowiązków przez Likwidatora obciążają bezpośrednio jego samego. W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy, w niniejszym stanie faktycznym nie spełniono dwóch z trzech warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, które to warunki muszą być spełnione łącznie, aby działalność mogła zostać uznana za wykonywaną w sposób niesamodzielny. Należy zatem przyjąć, iż Likwidator - jako podmiot wykonujący czynności w sposób samodzielny, za wynagrodzeniem i na własną odpowiedzialność - prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Usługi świadczone przez Likwidatora pozostają w związku z zakończeniem działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Czynności podejmowane przez Likwidatora polegające na zakończeniu działalności Spółki, rozliczeniu się z jej obowiązków publiczno-prawnych Spółki i wypłacie środków pozostających po likwidacji wspólnikom są związane z działalnością gospodarczą Spółki prowadzoną w przeszłości, która była objęta opodatkowaniem VAT. Tym samym, nabywane przez Spółkę usługi likwidacyjne są elementem procesu gospodarczego, który stanowi kontynuację wcześniejszej działalności opodatkowanej Wnioskodawcy.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług świadczonych przez Likwidatora.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku pomiędzy dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną generującą podatek należny.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni bądź pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przy czym istotna jest intencja nabycia, tzn. jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych, wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, pod warunkiem że nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Dyrektywa 2006/112/WE jako fundamentalną cechę podatku od wartości dodanej wskazuje zasadę neutralności podatku. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ust. 2 art. 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami art. 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazane w ust. 2, prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Szczegółowe zasady realizacji prawa do odliczenia podatku zawierają przepisy Tytułu X Dyrektywy 2006/112/WE. Z tego powodu należy uznać, że przepisy tego Tytułu należą bez wątpienia do najistotniejszych regulacji ww. Dyrektywy. Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się, m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej, nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku, są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT, jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE, m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excise), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur régional des impôts du Nord-Pas-de-Calais). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa do odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. W latach 90. rozpoczęli Państwo działalność handlową, i prowadzili ją przez okres około 25 lat. 14 października 2008 r. zostali Państwo postawieni w stan upadłości i władzę w spółce przejął Zarząd Komisaryczny, sprawujący tą funkcję do dnia dzisiejszego.

W Spółce rozpoczął się proces zmiany profilu działalności z handlowej na wynajem powierzchni magazynowo-biurowych należących do Państwa, trwający przez okres około 5 lat. Następnie, z inicjatywy Państwa wspólnika, w roku 2021 nastąpiła sprzedaż Państwa aktywów. 1 lutego 2021 r. Spółka zawarła umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania dwóch nieruchomości w A wraz z budynkami na jednej z nich. Nieruchomości te były wykorzystywane w ramach realizacji zadań dotyczących głównego przedmiotu działalności Spółki.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki 1 kwietnia 2021 r. rozwiązało Spółkę i otworzyło jej likwidację. Podstawowym celem postępowania likwidacyjnego jest zamknięcie Spółki, czyli zakończenie jej bieżących interesów, spłata zobowiązań oraz upłynnienie majątku. W konsekwencji, działania organów Spółki zmierzają do zakończenia prowadzonych spraw i wypłaty wspólnikowi Spółki środków finansowych pozostałych po spłacie wierzycieli. Obecnie nie prowadzą Państwo działalności operacyjnej.

1 kwietnia 2021 r. zawarli Państwo umowę zlecenia z C.C. działającym osobiście pod firmą A C.C. w przedmiocie świadczenia usług związanych z prowadzeniem procesu likwidacji Spółki, w charakterze likwidatora. C.C. przed objęciem funkcji Likwidatora pełnił funkcję członka zarządu Spółki.

Po sprzedaży Nieruchomości, w Spółce pozostały środki trwałe stanowiące m.in. wyposażenie biurowe oraz dwa samochody osobowe. W związku z procesem upłynnienia Państwa majątku, w marcu 2023 r. wykazali Państwo ostatnią sprzedaż opodatkowaną VAT, polegającą na sprzedaży samochodu osobowego ze środków trwałych. Obecnie, w Spółce pozostał jeden samochód osobowy oraz wyposażenie biurowe, które w końcowej fazie procesu likwidacji zostaną sprzedane. Nie posiadają Państwo innego majątku rzeczowego niż te środki trwałe. W Spółce pozostały środki pieniężne ze sprzedaży Nieruchomości, które po likwidacji zostaną wypłacone wspólnikom.

Zadaniem Likwidatora, zgodnie z Umową, jest świadczenie usług związanych z prowadzeniem procesu likwidacji Spółki w charakterze likwidatora, które będą obejmować dopełnienie wszystkich obowiązków wynikających z przepisów prawa, koniecznych do przeprowadzenia procesu likwidacji, i jej wykreślenia z KRS.

Zgodnie z Umową Zleceniobiorca (Likwidator) samodzielnie decyduje o czasie wykonania usług oraz może też wykonywać usługi w siedzibie Spółki lub poza nią. Wynagrodzenie Zleceniobiorcy jest stałe i wypłacane miesięcznie na podstawie wystawionych przez Likwidatora faktur VAT. Do celów realizacji Umowy Spółka udostępniła Likwidatorowi samochód osobowy.

Dodatkowo zgodnie z Umową Likwidator ponosi pełną odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy świadczeniu usług, zarówno za szkodę na osobie jak i na mieniu, w tym mieniu osób trzecich. W przypadku poniesienia szkody przez Spółkę wskutek działania lub zaniechania Likwidatora, mają Państwo prawo dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych prawa cywilnego. Ponadto strony Umowy oświadczyły, że Umowa nie jest umową o pracę, co wyłącza stosowanie przepisów prawa pracy do wiążącego ich stosunku prawnego. Likwidator nie nabywa żadnych uprawnień pracowniczych.

Po rozpoczęciu likwidacji ponoszą Państwo koszty związane z likwidacją, które obejmują głównie:

1)Usługi Likwidatora:

Państwa Likwidację prowadzi Likwidator, który został powoływany zgodnie z przepisami KSH, pełni on kluczową rolę w procesie likwidacji - jego zadania wynikają m.in. z art. 281-283 KSH. Do obowiązków likwidatora należy w szczególności: zakończenie Państwa bieżących spraw, ściąganie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie Państwa majątku, a ostatecznie organizację wystąpienia z wnioskiem o wykreślenie Państwa z rejestru przedsiębiorców KRS. Zadania te wykonuje Likwidator na podstawie umowy zawartej z Państwem 1 kwietnia 2021 r. Do zakończenia bytu Spółki potrzebne jest uregulowanie wzajemnych należności i zobowiązań Spółki względem wspólnika, które powstały w okresie, kiedy prowadzili Państwo działalność gospodarczą, opodatkowaną VAT. Podstawowym celem postępowania likwidacyjnego jest zamkniecie Spółki, czyli zakończenie jej bieżących interesów, spłata zobowiązań oraz upłynnienie majątku.

W procesie likwidacji Likwidator zajmował się spłatą zobowiązań i odzyskaniem wierzytelności wynikających z zakończonej działalności w zakresie wynajmu powierzchni magazynowo-biurowych oraz sprzedaży nieruchomości; upłynnieniem majątku obrotowego Spółki, który pozostał po sprzedaży nieruchomości (w środkach trwałych pozostaje jeden samochód osobowy udostępniony do używania Likwidatorowi, który ma zostać wkrótce sprzedany, pozostały majątek został już sprzedany) oraz uregulowaniem zobowiązań i odzyskaniem należności od wspólnika wynikających z poprzedniej działalności Spółki w zakresie obrotu sprzętem AGD. Ze względu na postawienie wspólnika w stan upadłości, ostatnia ze spraw wydłuża proces likwidacji.

2)Usługi przechowywania dokumentacji:

Przechowują Państwo dokumentację kadrową, rachunkową i księgową w okresach wymaganych przez odpowiednie przepisy prawa. Oprócz tego przechowują Państwo dokumentację w związku z dochodzeniem należności od wspólnika w postępowaniu upadłościowym oraz wcześniejszą spłatą zobowiązań wspólnikowi. Jest to dokumentacja starsza, niż wymagają tego przepisy prawa rachunkowego, podatkowego i prawa pracy. Z dokumentacji tej wynika Państwa wierzytelność względem wspólnika zgłoszona w postępowaniu upadłościowym.

3)Usługi najmu powierzchni biurowej:

Muszą Państwo posiadać własną siedzibę do czasu zakończenia likwidacji Spółki, dlatego też wynajmują powierzchnię biurową. Siedziba służy do wykonywania czynności przez Likwidatora (może on świadczyć usługi z dowolnego miejsca) oraz do przechowywania Państwa dokumentacji.

4)Usługi księgowe i informatyczne:

Usługi księgowe zapewniają wykonywanie Państwa obowiązków wynikających z przepisów prawa. Zakres prac obejmuje m.in. sporządzanie sprawozdań finansowych, czy przygotowywanie deklaracji podatkowych. Natomiast usługi informatyczne wspierają funkcjonowanie infrastruktury technicznej, niezbędnej do obsługi m.in. do oprogramowania księgowego, komunikacji elektronicznej, czy archiwizacji danych. Do usług informatycznych zalicza się w szczególności: licencje na programy (np. Adobe), oprogramowanie do druków i deklaracji księgowych, kreator stron internetowych, obsługa poczty e-mail, podpisy elektroniczne, utrzymanie domeny A.com.pl.

5)Usługi prawne i doradcze:

Obejmują doradztwo przy sprzedaży majątku obrotowego, usługi związane z dochodzeniem należności od wspólnika w procesie jego upadłości, usługi związane z uregulowaniem zobowiązań względem wspólnika, inne usługi bieżącego doradztwa podatkowego, prawnego i gospodarczego (np. pomoc w zawieraniu umów na przechowywanie dokumentacji w okresie likwidacji czy czynności związane z prowadzeniem sprawy sądowej) oraz usługi związane z zakończeniem likwidacji i przygotowaniem do wypłaty majątku likwidacyjnego wspólnikowi. Ich celem jest zapewnienie zgodności działań z przepisami prawa i ograniczenie ryzyka błędów.

6)Usługi związane z eksploatacją samochodu (np. przegląd, za który odliczono 50% podatku VAT):

W trakcie procesu likwidacji wykorzystywany jest samochód służbowy, z którego korzysta Likwidator. Samochód był używany do przewozu dokumentów, sprzętu biurowego, materiałów eksploatacyjnych oraz do dojazdów na spotkania z kontrahentami, doradcami, prawnikami, notariuszami czy urzędami. Utrzymanie pojazdu w należytym stanie technicznym, tj. wykonywanie obowiązkowych przeglądów, napraw, wymiany i przechowywania opon, miało bezpośredni wpływ na możliwość sprawnego wykonywania obowiązków związanych z likwidacją.

Ww. samochód osobowy, jest pojazdem samochodowym w rozumieniu art. 2 pkt 34 ustawy o VAT. W umowie z Likwidatorem zobowiązali się Państwo do nieodpłatnego udostępnienia Likwidatorowi samochodu osobowego, który miał być używany wyłącznie do celów realizacji Umowy, tj. przeprowadzenia Państwa likwidacji. Natomiast Likwidator ma obowiązek utrzymania samochodu w należytym stanie, a koszty napraw, ubezpieczenia i serwisu obciążają Państwa. Likwidator ostatecznie jest zobowiązany najpóźniej z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy do zwrotu Państwu udostępnionego mu samochodu. Umowa została zawarta na czas określony do momentu wykreślenia Państwa z rejestru przedsiębiorców KRS w następstwie zakończonej likwidacji.

Samochód nie został zgłoszony do Urzędu Skarbowego jako wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dla celów podatku VAT. Wydatki związane z eksploatacją samochodu objęto 50% odliczeniem podatku VAT, zgodnie z zasadami dotyczącymi pojazdów wykorzystywanych zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych. Natomiast od wydatków na paliwo nie dokonywano odliczenia VAT. Faktury dot. usług związanych z eksploatacją samochodu wystawiane są na Państwa.

7)Inne bieżące koszty:

Wśród pozostałych kosztów operacyjnych, niezbędnych do sprawnego prowadzenia procesu likwidacji, znajdują się m.in.: usługi telekomunikacyjne, drobne wyposażenie biura, prenumerata prasy fachowej ((…), (…)), opłaty za prowadzenie rejestru akcjonariuszy, opłaty za wykonanie tłumaczeń. Wymienione wydatki zapewniają ciągłość komunikacji, dostęp do informacji specjalistycznych, sprawną obsługę administracyjną i możliwość realizacji obowiązków sprawozdawczych i formalnych. Wszystkie te elementy stanowią wsparcie techniczne i organizacyjne, bez którego niemożliwe byłoby skuteczne przeprowadzenie procesu likwidacji.

W ramach kategorii „inne bieżące koszty”, o których mowa wyżej, ponoszą Państwo obecnie następujące wydatki, które są bezpośrednio związane z kontynuacją oraz prawidłowym zakończeniem procesu likwidacji:

·usługi notarialne - konieczne przy dokonywaniu czynności formalnoprawnych z zachowaniem formy aktu notarialnego;

·usługi tłumaczeń z/na język włoski - niezbędne w związku z prawidłowym przygotowaniem dokumentów dla polskich i włoskich podmiotów (akcjonariuszy z Włoch);

·usługi telekomunikacyjne - zapewniające bieżący kontakt telefoniczny w ramach czynności likwidacyjnych;

·usługi dostępu do Internetu - konieczne do obsługi systemów księgowych, elektronicznej korespondencji, składania deklaracji i raportów;

·prenumerata prasy fachowej ((...), (...)) - źródło aktualnych informacji prawno- podatkowych, niezbędnych dla podejmowania zgodnych z przepisami decyzji;

·opłaty za prowadzenie rejestru akcjonariuszy - wynikające z obowiązku utrzymywania i aktualizowania rejestru akcjonariuszy zgodnie z przepisami;

·przewóz i rozładunek mebli - związane z opróżnianiem biura i reorganizacją zasobów rzeczowych Spółki;

·usługi niszczenia dokumentów - dotyczące m.in. dokumentacji, dla której upłynął obowiązek przechowywania, czy dokumentacji, która z innych powodów nie jest potrzebna;

·zakup laptopa, telefonu komórkowego, akcesoriów do laptopa i telefonu - zapewniających sprzęt do wykonywania czynności likwidacyjnych;

·zakup minidrukarki do opisu segregatorów - ułatwiającej organizację i oznaczenie dokumentacji.

Wszystkie powyższe koszty stanowią element Państwa bieżącej działalności operacyjnej Spółki w okresie likwidacji i są ponoszone wyłącznie w celu zapewnienia skutecznego, zgodnego z przepisami i sprawnego zakończenia tego procesu.

Podatek naliczony VAT zamierzają Państwo odliczyć od wszystkich wydatków wskazanych w pkt 1-7 ww. opisu, natomiast w zakresie wydatków związanych z eksploatacją samochodu, zamierzają Państwo odliczyć 50% kwoty podatku VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT.

Państwa wątpliwości zawarte w pytaniach nr 1 i 2 dotyczą tego, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych po otwarciu likwidacji, mimo że zaprzestali Państwo wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, w tym z faktur wystawionych przez Likwidatora będącego podatnikiem VAT.

Przepisy dotyczące rozwiązania i likwidacji spółki akcyjnej określonej zostały w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), dalej jako KSH.

I tak, stosownie do art. 459 KSH:

Na podstawie art. 461 § 1-3 KSH:

W myśl art. 462 § 1 KSH:

Na podstawie art. 463 § 1 KSH:

W odniesieniu do Państwa wątpliwości zauważyć należy, że postawienie spółki w stan likwidacji nie wpływa na jej status podatkowy. W szczególności na skutek postawienia spółki w stan likwidacji, nie przestaje ona być podatnikiem podatku od towarów i usług. Sprzedaż jakiegokolwiek towaru jako składnika majątkowego likwidowanej spółki, dokonywana przez likwidatora w ramach procesu likwidacji, stanowi dostawę towaru podlegającą zasadniczo opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdzie podatnikiem jest likwidowana spółka. Postawienie spółki w stan likwidacji nie stanowi zakończenia bytu prawnego tej spółki. Oceny tej nie zmienia fakt niekontynuowania przez spółkę w likwidacji swojej dotychczasowej działalności w rozumieniu przepisów prawa gospodarczego.

Z orzecznictwa TSUE wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. TSUE zwracał uwagę, że właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy wskazać orzeczenie TSUE z 3 marca 2005 r. w sprawie C-32/03 l/S Fini H przeciwko Skatteministeriet, w którym Trybunał wypowiedział się, że

WSA w Gliwicach w orzeczeniu z 11 września 2009 roku, sygn. akt III SA/GI 482/09, stwierdził, że

Wynika z tego, że jeśli chodzi o związek wydatków ze sprzedażą opodatkowaną, to należy przyjąć, że pomiędzy wydatkami ponoszonymi na usługi dotyczące całej działalności podatnika, które są zaliczane do tzw. kosztów ogólnych, istnieje bezpośredni związek z działalnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy uznać, że podatnikowi, którego działalność przed rozpoczęciem procesu likwidacji obejmowała wyłącznie czynności opodatkowane, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia usług lub towarów związanych i niezbędnych do zakończenia działalności spółki i jej likwidacji.

Z opisu sprawy wynika, że 1 kwietnia 2021 r. zawarli Państwo umowę w przedmiocie świadczenia usług związanych z prowadzeniem procesu likwidacji Spółki w charakterze likwidatora z osobą, która pełniła wcześniej funkcję członka zarządu Spółki. Jest to zgodne z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych. W związku z ww. likwidacją Spółki ponoszą Państwo koszty związane z tą likwidacją, które obejmują nabycie usług Likwidatora, przechowywania dokumentacji, najmu powierzchni biurowej, księgowych i informatycznych, prawnych i doradczych, związanych z eksploatacją samochodu i innych.

Wskazali Państwo jednocześnie, że wszystkie koszty stanowią element bieżącej działalności operacyjnej Spółki w okresie likwidacji i są ponoszone wyłącznie w celu zapewnienia skutecznego, zgodnego z przepisami i sprawnego zakończenia tego procesu.

Mając na uwadze powyższe w przedmiotowej sprawie spełnione są przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT warunkujące prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków określonych w opisie sprawy poniesionych po otwarciu likwidacji Spółki i związanych z przeprowadzeniem tego procesu, pomimo, że Spółka zaprzestała wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Prawo to przysługuje Państwu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Mając na względzie powyższe, przysługuje Państwu również prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane ze świadczeniem usług przez Likwidatora, który wystawia faktury z wykazaną kwotą podatku VAT. Likwidator występuje w przedmiotowej sprawie w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Trzeba podkreślić, że oba ww. warunki muszą być spełnione, aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Podkreślenia wymaga, że aby dana czynność – stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu ustawy – podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Według art. 15 ust. 3 ustawy:

Jak stanowi art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Przy czym w myśl ust. 4 ww. artykułu:

Z cytowanego przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy wynika z kolei, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy, istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

• wykonywania tych czynności,
• wynagrodzenia, oraz
• odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zatem, użycie słowa „samodzielnie” w kontekście art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, wyklucza opodatkowanie pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub inny stosunek prawny tworzący więzi (stosunek podporządkowania) między pracodawcą a pracownikiem co do (w zakresie) warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko powinny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Jak Państwo wskazali w opisie sprawy, zgodnie z Umową Likwidator samodzielnie decyduje o czasie wykonania usług, może też wykonywać usługi w siedzibie Spółki lub poza nią. Jego wynagrodzenie jest stałe i wypłacane miesięcznie na podstawie wystawianych przez Likwidatora faktur. Dodatkowo zgodnie z Umową Likwidator ponosi pełną odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy świadczeniu usług, zarówno za szkodę na osobie jak i na mieniu, w tym mieniu osób trzecich. W przypadku poniesienia szkody przez Spółkę wskutek działania lub zaniechania Likwidatora, mają Państwo prawo dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych prawa cywilnego. Ponadto strony Umowy oświadczyły, że Umowa nie jest umową o pracę, co wyłącza stosowanie przepisów prawa pracy do wiążącego ich stosunku prawnego. Likwidator nie nabywa żadnych uprawnień pracowniczych.

Analiza powyższych okoliczności prowadzi do wniosku, że w przypadku czynności wykonywanych przez Likwidatora na podstawie Umowy, nie zostały spełnione warunki określone w art. 15 ust. 3 ustawy, a zatem występuje On w niniejszej sprawie w charakterze podatnika podatku od towarów i usług świadczącego na Państwa rzecz usługi podlegające opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji, wystawienie przez Likwidatora faktur dokumentujących wykonane na Państwa rzecz usługi związane z likwidacją Spółki uprawniają Państwa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tych faktur (pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy).

Państwa stanowisko w odniesieniu do pytań nr 1 i 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zaznaczyć, że zakres przedmiotowy wniosku wyznaczają pytania przedstawione przez Wnioskodawcę. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie wynikające np. z Państwa opisu, stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.