
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT otrzymanych od Podmiotów trzecich dokumentujących Koszty wymiany, w sytuacji późniejszego obciążania Dostawcy Kosztami wymiany za pomocą not obciążeniowych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
A. sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług budowlanych (...).
Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym w Polsce w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2025 poz. 278 t.j. ze zm.) tj. podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 t.j. ze zm.; dalej: „ustawa o VAT”). Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka realizuje inwestycję budowlaną (dalej: „Obiekt”). Wnioskodawca zawarł z Generalnym Wykonawcą umowę podwykonawczą na wykonanie w Obiekcie m.in. przeszklonej ślusarki aluminiowej elewacyjnej (zewnętrznej).
Na potrzeby wykonania wskazanej umowy podwykonawczej Wnioskodawca zawarł umowę z zewnętrznym podmiotem (dalej: „Dostawca”) na dostawę zewnętrznych szyb elewacyjnych (dalej: „Szyby”). Dostawca dostarczył Wnioskodawcy Szyby, które zostały przez Wnioskodawcę zamontowane w elewacji Obiektu. Dostarczone przez Dostawcę Szyby okazały się być obarczone wadami, które nie były możliwe do stwierdzenia przed ich montażem.
Wnioskodawca złożył reklamację. Poinformował Dostawcę o wadach Szyb oraz wniósł o:
•dostarczenie zewnętrznych szyb elewacyjnych pozbawionych wad oraz
•zwrot kosztów ich wymiany.
W celu wymiany Szyb konieczny jest ich demontaż. Strony (Wnioskodawca oraz Dostawca) w drodze zawartego porozumienia (dalej: „Porozumienie”) postanowiły, że to Wnioskodawca będzie odpowiedzialny za demontaż Szyb z elewacji. Przy czym wszelkie czynności naprawcze lub wymienne będą wykonywane wyłącznie przez profesjonalne podmioty trzecie, specjalizujące się w świadczeniu usług danego rodzaju, działające na zasadach rynkowych (dalej: „Podmioty trzecie”). Wnioskodawca nabędzie więc od Podmiotów trzecich usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad), które będą dokumentowane fakturami VAT (dalej: „Koszty wymiany”). Koszty wymiany nie obejmują dostawy szyb do wymiany, które zostaną dostarczone przez Dostawcę w ramach zgłoszonej reklamacji.
Dostawca zobowiązuje się względem Wnioskodawcy do zwrotu tytułem odszkodowania poniesionych Kosztów wymiany (forma rekompensaty za szkodę). Wnioskodawca otrzyma więc od Dostawcy odszkodowanie na podstawie not obciążeniowych wystawianych przez Spółkę (jako czynność pozostająca poza opodatkowaniem VAT).
Pytanie
Czy Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT otrzymanych od Podmiotów trzecich dokumentujących Koszty wymiany, w sytuacji późniejszego obciążania Dostawcy Kosztami wymiany za pomocą not obciążeniowych?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy przysługuje mu prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT otrzymanych od Podmiotów trzecich dokumentujących Koszty wymiany, w sytuacji późniejszego obciążania Dostawcy Kosztami wymiany za pomocą not obciążeniowych.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Natomiast w myśl ust. 2 pkt 1 lit. a tego samego artykułu kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z kolei w art. 88 ustawy VAT wskazano przypadki, w których prawo do odliczenia jest wyłączone. W szczególności ust. 3a pkt 2 tego artykułu wskazuje, że odliczenie VAT nie przysługuje, jeśli transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, iż prawo do odliczenia VAT przysługuje, gdy (i) odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz towary lub usługi, z tytułu nabycia których podatek został naliczony, będą wykorzystywane przez tego podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych oraz (ii) gdy nie zachodzą żadne przesłanki wyłączające prawo do odliczenia wskazane w art. 88 ustawy VAT.
Związek z czynnościami opodatkowanymi VAT
Wnioskodawca zwraca uwagę, że przepisy ustawy o VAT nie precyzują jakiego rodzaju związek powinien wystąpić pomiędzy nabywanymi przez podatnika towarami/usługami, a jego działalnością opodatkowaną, aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia VAT. W praktyce przyjmuje się, iż związek ten może być bezpośredni lub pośredni.
O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić, gdy nabywane towary/usługi bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika, tj. służą np. dalszej odsprzedaży lub są to towary/usługi, które są niezbędne do wytworzenia towarów/usług będących przedmiotem dostawy.
Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Aby można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem przychodu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka realizuje inwestycję budowlaną, w której jest odpowiedzialna za wykonanie m.in. przeszklonej ślusarki aluminiowej elewacyjnej (zewnętrznej). Na potrzeby wykonania tych usług Wnioskodawca zawarł umowę na dostawę zewnętrznych szyb elewacyjnych. Jednakże dostarczone przez Dostawcę Szyby, po ich zamontowaniu, okazały się być obarczone wadami, które nie były możliwe do stwierdzenia przed ich montażem.
Na skutek zamontowania wadliwych Szyb w elewacji Obiektu, Spółka jest zobligowana do poniesienia dodatkowych kosztów. Wnioskodawca nabędzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad), z tytułu których będzie uiszczać stosowne wynagrodzenie (Koszty wymiany).
Nabycie usług demontażu i wymiany Szyb jest niezbędne w celu realizacji inwestycji, dla której Wnioskodawca wykonuje usługi przeszklonej ślusarki aluminiowej elewacyjnej (zewnętrznej). Wydatki poniesione na wskazane usługi (Koszty wymiany) są więc bezpośrednio wykorzystywane przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Wyłączenie prawa do odliczenia VAT naliczonego
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 8 ust. 1 ustawy VAT stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (tj. przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel), w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z powyższego przepisu wynika, iż niewątpliwie pojęcie „świadczenia usług” na gruncie VAT jest pojęciem szerokim.
Jak wynika z ugruntowanego orzecznictwa sądowego, w tym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”), opodatkowaniu VAT jako świadczenie usług podlegają czynności, co do których łącznie spełnione są następujące warunki:
1)czynność dokonywana jest przez podatnika VAT działającego w takim charakterze, w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej;
2)istnieje odbiorca usługi odnoszący z niej choćby potencjalną korzyść, inny niż podmiot wykonujący usługę;
3)czynność dokonana jest w oparciu o więź prawną łączącą świadczącego usługę z jej odbiorcą;
4)czynność dokonana jest na skutek zgodnej woli usługodawcy i usługobiorcy;
5)czynność dokonana jest, co do zasady, za odpłatnością, przy tym pomiędzy wynagrodzeniem a świadczoną usługą zachodzi bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy oraz występuje ekwiwalentność.
W ocenie Wnioskodawcy świadczenia Podmiotów trzecich na jego rzecz spełnią wszystkie ww. warunki.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy VAT, podatnikiem VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje zaś wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Tym samym świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywane jest przez podmiot mający status podatnika VAT i działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. W tym kontekście należy zaznaczyć, iż Podmioty trzecie działają jako podatnicy VAT, a usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad) świadczone na rzecz Spółki będą wykonywać w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Wnioskodawca odnosi korzyść z tytułu usług świadczonych przez Podmioty trzecie. Działania podjęte przez Podmioty trzecie przyczynią się do realizacji inwestycji budowlanej przez Spółkę, co przełoży się na zwiększanie przychodów ze sprzedaży Spółki. W zamian za świadczone usługi Podmioty trzecie otrzymają wynagrodzenie (Koszty wymiany).
Pomiędzy Wnioskodawcą i Podmiotami trzecimi będzie istniał stosunek prawny. Podmioty zawrą stosowne umowy na świadczenie usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad). W ramach ww. stosunku prawnego na każdej ze stron będą ciążyć określone obowiązki, a także każdej ze stron będą przysługiwać określone prawa. Taka umowa będzie również stanowiła potwierdzenie zgodnej woli stron w zakresie współpracy przy demontażu i wymianie Szyb.
W ocenie Wnioskodawcy między zachowaniem Podmiotu trzeciego a należnym mu wynagrodzeniem za wykonywane przez niego czynności będzie możliwe zidentyfikowanie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego. Podmiot trzeci w zamian za otrzymane wynagrodzenie będzie zobowiązany do świadczenia czynności polegających na demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad).
Transakcja udokumentowana fakturą VAT od Podmiotu trzeciego podlega więc opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, nie zachodzą żadne przesłanki wyłączające prawo do odliczenia VAT naliczonego wskazane w art. 88 ustawy VAT.
Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż na tle okoliczności przedstawionego stanu faktycznego, przy założeniu spełnienia warunków formalnych, będzie mu przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur VAT otrzymywanych od Podmiotów trzecich z tytułu wykonania usług demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad). Udokumentowane nimi zakupy będą pozostawać w bezpośrednim związku ze sprzedażą opodatkowaną Spółki, w związku z czym za spełnioną należy uznać przesłankę odliczenia określoną w art. 86 ust. 1 ustawy VAT.
Jednocześnie nie znajdzie zastosowania wyłączenie prawa do odliczenia VAT określone w art. 88 ustawy VAT. Na powyższe nie ma wpływu fakt, iż po nabyciu usług demontażu i wymiany Szyb, Spółka otrzyma od Dostawcy odszkodowanie na podstawie not obciążeniowych [kwota odszkodowania będzie skalkulowana m.in. w oparciu o koszty poniesione przez Spółkę na usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad)].
Podobne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w indywidualnej interpretacji podatkowej z 17 marca 2023 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.604.2022.1.JO.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775) zwanej dalej „ustawą”:
W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Zauważyć należy, że ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.
O pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
Ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
We wniosku wskazali Państwo, że prowadzą Państwo działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług budowlanych (...). Są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny, a prowadzona przez Państwa działalność gospodarcza podlega opodatkowaniu VAT.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizują Państwo inwestycję budowlaną (Obiekt). Zawarli Państwo z Generalnym Wykonawcą umowę podwykonawczą na wykonanie w Obiekcie m.in. przeszklonej ślusarki aluminiowej elewacyjnej (zewnętrznej). Na potrzeby wykonania wskazanej umowy podwykonawczej zawarli Państwo umowę z Dostawcą na dostawę Szyb. Dostawca dostarczył Państwu Szyby, które zostały przez Państwa zamontowane w elewacji Obiektu. Dostarczone przez Dostawcę Szyby okazały się być obarczone wadami, które nie były możliwe do stwierdzenia przed ich montażem.
Złożyli Państwo reklamację. Poinformowali Państwo Dostawcę o wadach Szyb oraz wnieśli o:
•dostarczenie zewnętrznych szyb elewacyjnych pozbawionych wad oraz
•zwrot kosztów ich wymiany.
W celu wymiany Szyb konieczny jest ich demontaż. Strony (Państwo oraz Dostawca) w drodze zawartego Porozumienia postanowiły, że to Państwo będą odpowiedzialni za demontaż Szyb z elewacji. Przy czym wszelkie czynności naprawcze lub wymienne będą wykonywane wyłącznie przez profesjonalne podmioty trzecie, specjalizujące się w świadczeniu usług danego rodzaju, działające na zasadach rynkowych (Podmioty trzecie). Nabędą Państwo więc od Podmiotów trzecich usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad), które będą dokumentowane fakturami VAT (Koszty wymiany). Koszty wymiany nie obejmują dostawy szyb do wymiany, które zostaną dostarczone przez Dostawcę w ramach zgłoszonej reklamacji.
Dostawca zobowiązuje się względem Państwa do zwrotu tytułem odszkodowania poniesionych Kosztów wymiany (forma rekompensaty za szkodę). Otrzymają Państwo więc od Dostawcy odszkodowanie na podstawie not obciążeniowych wystawianych przez Państwa (jako czynność pozostająca poza opodatkowaniem VAT).
Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT otrzymanych od Podmiotów trzecich dokumentujących Koszty wymiany, w sytuacji późniejszego obciążania Dostawcy Kosztami wymiany za pomocą not obciążeniowych.
Kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w przestawionej sytuacji w pierwszej kolejności jest ustalenie, czy zwrot tytułem odszkodowania poniesionych Kosztów wymiany, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.
Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.
Tym samym każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
•w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
•świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Kwestią „odpłatności” zajmował się wielokrotnie w swoim orzecznictwie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. w sprawach: C-16/93, C-213/99, C-404/99) podkreślając, że o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami. Związek, o którym mowa musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za to świadczenie.
Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji pojęcia „odszkodowanie”. Zatem w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.
Kwestię odszkodowań regulują przepisy art. 361-363 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Na podstawie art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Zgodnie z art. 362 ww. Kodeksu:
Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.
Natomiast zgodnie z art. 363 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
§ 2. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.
Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 ustawy Kodeks cywilny:
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
W świetle wyżej przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika oraz na istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą.
Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie - co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.
Mając zatem na uwadze przepisy regulujące kwestię odszkodowań stwierdzić należy, że w zakresie opodatkowania podatkiem VAT nie mieści się przeniesienie na Dostawcę Kosztów wymiany, które będą Państwo ponosić w celu wymiany wadliwych Szyb, czyli kosztów dotyczących demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad). Zwrot kosztów zakupionych przez Państwa usług demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy wykonanych przez Podmioty trzecie będzie miał charakter odszkodowawczy i nie będzie związany z zobowiązaniem się Państwa do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Wskazali Państwo, że strony (Państwo oraz Dostawca) w drodze zawartego Porozumienia postanowiły, że to Państwo będą odpowiedzialni za demontaż Szyb z elewacji. Przy czym wszelkie czynności naprawcze lub wymienne będą wykonywane wyłącznie przez profesjonalne podmioty trzecie, specjalizujące się w świadczeniu usług danego rodzaju, działające na zasadach rynkowych (Podmioty trzecie). Nabędą Państwo więc od Podmiotów trzecich usługi demontażu wadliwych Szyb i montażu nowo dostarczonych zewnętrznych szyb elewacyjnych od Dostawcy (pozbawionych wad), które będą dokumentowane fakturami VAT (Koszty wymiany). Koszty wymiany zostaną poniesione w całości przez Państwa jako koszty usunięcia szkody za podmiot odpowiedzialny za jej wyrządzenie, tj. Dostawcę. Skoro planowane do odzyskania odszkodowanie od Dostawcy nie wiąże się z żadnym świadczeniem z Państwa strony, to w konsekwencji nie będzie stanowiło ono wynagrodzenia za świadczenie usługi lub dokonanie dostawy.
Zatem, powyższe środki otrzymane od Dostawcy na pokrycie kosztów usługi wymiany Szyb wykonanych przez Podmioty nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług bądź dokonanie dostawy w rozumieniu odpowiednio art. 8 i art. 7 ustawy, a więc nie stanowią wynagrodzenia za wykonanie czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy.
Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie nie będą spełnione przesłanki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy. Obciążenie Dostawcy ww. kosztami będzie stanowiło należność o charakterze odszkodowawczym, niezwiązaną z czynnością ekwiwalentną (a więc ani z dostawą towarów ani ze świadczeniem usług), która podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wydatki dotyczące Kosztów wymiany Szyb będą pozostawały w ścisłym związku z postępowaniem odszkodowawczym, nie będą związane z żadnymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Zatem nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT otrzymanych od Podmiotów trzecich dokumentujących Koszty wymiany.
Zatem Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do powołanej przez Państwa interpretacji indywidualnej należy zauważyć, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Interpretacja wskazana przez Państwa jest rozstrzygnięciem odnoszącym się do indywidualnej sprawy przedstawionej przez wnioskodawcę i nie rozciąga swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Każdą sprawę jestem zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
