Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania pobieranej opłaty za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Miasto (...) (dalej: Gmina lub Miasto) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. W swojej strukturze organizacyjnej posiada m.in. Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji - dalej również jako: „MOSiR”. MOSiR jest jednostką budżetową Miasta. Wraz z Miastem jest jednym podatnikiem VAT - czynności podlegające opodatkowaniu wykonywane przez MOSiR rozlicza Miasto. Gdy w dalszej części jest mowa, że MOSiR świadczy usługę należy przez to rozumieć, że są to czynności Miasta, jako podatnika, realizowane za pośrednictwem jego jednostki organizacyjnej - MOSiR.

Miasto zakupiło budynek hotelu, który oddano w trwały zarząd MOSiR.

MOSiR na rzecz grup zorganizowanych świadczy świadczenie kompleksowe, na które składa się usługa noclegowa wraz z pełnym wyżywieniem.

Rezerwacja hotelu: Warunkiem skorzystania z usługi noclegowej jest rezerwacja przez zainteresowanych - grupy zorganizowane. W konsekwencji tego, grupy zorganizowane są każdorazowo zobowiązane do zawarcia umowy o świadczenie usług noclegowych i jej bezwzględne przestrzeganie.

Grupy zorganizowane (dalej: „Klient”) za pośrednictwem portalu internetowego, osobiście, mailowo lub telefonicznie dokonują rezerwacji usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem. Podczas rezerwacji Klient wskazuje ilość osób, które zawiera grupa, ich grupę wiekową, początek i koniec rezerwacji (okres pobytu) oraz liczbę pokoi, z których chce skorzystać.

Hotel dysponuje pokojami hotelowymi wg poniższego zestawienia:

Liczba pokoi: 13, w tym:

• pokój 1-osobowy ze wspólną łazienką - 3
• pokoje 3-osobowe z własną łazienką - 6
• pokoje 4-osobowe z własną łazienką - 8
• pokoje 5-osobowe z własną łazienką - 2.

Klient decyduje na jaki czas i w jakim terminie chce skorzystać z usługi noclegowej z pełnym wyżywieniem i w przypadku, gdy hotel nie jest zajęty w określonym terminie - ww. świadczenie kompleksowe zostaje zarezerwowane. Wysokość wynagrodzenia zależy od czasu, na jaki hotel jest udostępniany oraz od liczby osób z niego korzystających. Ponosi się więc odpłatność za osobodobę. Zatem, wynagrodzenie Wnioskodawcy stanowi iloczyn ustalonej opłaty, czasu rezerwacji (ilości dób) oraz liczby osób, składających się na grupę zorganizowaną. W zamian za ustalone wynagrodzenie Wnioskodawca świadczy ww. świadczenie kompleksowe.

Zasady korzystania z hotelu zostały określone w regulaminie.

Sporządzony przez MOSiR cennik ustala wysokość stawek za świadczenie usług noclegowych dla grup zorganizowanych za każdą osobę w zależności od jej grupy wiekowej.

Po dokonaniu rezerwacji, osoba reprezentująca grupę zorganizowaną jest zobowiązana do odesłania przesłanego jej przez MOSiR egzemplarza umowy o świadczenie usług noclegowych (dalej: „umowa”) w terminie 3 dni od daty jej otrzymania. Nieodesłanie umowy przez tą osobę jest równoznaczne z uznaniem przez MOSiR rezerwacji za niedokonaną.

Klient zobowiązany jest do przekazania informacji MOSiR co najmniej 3 dni przed przyjazdem o ostatecznej liczbie uczestników korzystających z usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem.

Rozliczenie płatności: W zamian za ww. świadczenie kompleksowe, Klient zobowiązuje się zapłacić na rzecz MOSiR kwotę stanowiącą opisane powyżej wynagrodzenie. Cena zawiera podatek VAT.

W przypadku przyjazdu większej lub mniejszej ilości osób niż wskazana przy dokonywaniu rezerwacji, różnica w wynagrodzeniu MOSiR zostanie rozliczona zgodnie z obowiązującym cennikiem dla grup zorganizowanych.

Odstąpienie od umowy: Przed rozpoczęciem pobytu Klient ma możliwość odstąpienia od umowy (anulowania rezerwacji i rezygnacji ze świadczenia kompleksowej usługi) za zapłatą na rzecz MOSiR odstępnego. Za dzień odstąpienia uważa się dzień doręczenia MOSiR oświadczenia Klienta o odstąpieniu od Umowy w formie pisemnej.

Wysokość odstępnego wynosi:

• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do 90 dnia przed rozpoczęciem pobytu - 10 % ustalonej ceny;
• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do 60 dnia przed rozpoczęciem pobytu - 40 % ustalonej ceny;
• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do 30 dnia przed rozpoczęciem pobytu - 70 % ustalonej ceny;
• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do dnia rozpoczęcia pobytu lub nieprzyjechaniu bez uprzedniego powiadomienia MOSiR - 90 % ustalonej ceny.

MOSiR przysługuje uprawnienie do zaspokojenia roszczenia o zapłatę odstępnego z kwot wpłaconych przez Klienta.

Spóźnione odwołanie rezerwacji lub nieprzybycie do hotelu przez grupę zorganizowaną, wiąże się z tym, że MOSiR traci możliwość wynajęcia wielu pokoi na rzecz innych potencjalnych grup zorganizowanych lub klientów indywidualnych. Grupy zorganizowane rezerwują obiekty noclegowe z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, w związku z czym oczywiste jest, iż MOSiR odmawia innym zainteresowanym rezerwacji tych konkretnych pokoi w tym konkretnym terminie. Odwołanie terminu w czasie krótkim w stosunku do terminu faktycznej rezerwacji powoduje, że MOSiR ma znikome szanse, na obłożenie hotelu na podobnym poziomie niż zakładany w momencie rezerwacji przez grupy zorganizowane. Jednocześnie MOSiR musi ponosić pewne stałe koszty związane z utrzymaniem hotelu, w którym znajdują się udostępniane pokoje, a także stałe koszty związane z bieżącą działalnością MOSiR, w tym utrzymaniem personelu. Odwołanie lub rezygnacja z rezerwacji (nieprzybycie do hotelu) w sposób niezgodny z warunkami rezerwacji obowiązującymi Klienta naraża MOSiR na wymierne straty, a także na utratę korzyści. Opłata za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu stanowi zatem, z punktu widzenia MOSiR, pewną zryczałtowaną rekompensatę za poniesione koszty i utracone korzyści.

Opłatą, o której mowa powyżej obciążany jest Klient, który dokonał spóźnionego anulowania rezerwacji lub nie zjawił się w hotelu w terminie wskazanym w rezerwacji. Opłata ta stanowi rekompensatę za poniesione przez MOSiR koszty. Czasami opłata taka stanowić też będzie odszkodowanie za utracone korzyści.

Pytanie

Czy opisane w stanie faktycznym opłaty za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu, powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Opisane w stanie faktycznym opłaty za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu, nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), dalej: „UoVAT” - Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług […] podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 UoVAT - Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 UoVAT - Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 UoVAT - Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Świadczenie usług na gruncie podatku VAT ma szersze znaczenie niż świadczenie usług w rozumieniu potocznym. Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 UoVAT, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę. Zatem pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że UoVAT zalicza do grona usług każde świadczenie.

Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania, tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

W doktrynie podkreśla się, że: „usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną). [...] Dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą. Nie ma tutaj bowiem żadnej konsumpcji. Skoro świadczenie nie jest konsumowane (przy czym nie chodzi tutaj wyłącznie o finalną konsumpcję), to nie stanowi ono usługi. Musi pozostać poza sferą objętą opodatkowaniem VAT; podatek ten bowiem obciąża konsumpcję” (Adam Bartosiewicz, VAT. Komentarz, wyd. XVII, LEX 2023).

UoVAT nie definiuje, co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z art. 5 ust. 1 pkt 1 UoVAT.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Aby więc opłaty za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu mogły zostać uznane za wynagrodzenie za usługi MOSiR, musiałyby zostać spełnione łącznie dwa warunki:

1.opłaty te musiałyby być skorelowane z wzajemnym świadczeniem MOSiR i

2.uiszczający opłatę musieliby uzyskiwać jakąś korzyść od MOSiR w zamian za tą opłatę.

Zatem, aby dostawę towarów oraz świadczenie usług można było uznać za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć związek pomiędzy dostawą tego towaru lub też świadczeniem usług oraz wypłaconym wynagrodzeniem. Tylko wówczas zapłata za ten towar lub usługę będzie stanowić podstawę opodatkowania dokonania danej czynności.

Natomiast jak wynika z opisu stanu faktycznego, opłaty te z całą pewnością tych warunków nie spełniają. Opłaty są pobierane za anulowanie rezerwacji:

• po określonym terminie lub
• w przypadku niepojawienia się Klienta w hotelu bez uprzedniego powiadomienia o tym fakcie MOSiR.

Powyższe opłaty są więc swego rodzaju karą umowną za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu. Mają one mobilizować potencjalnych Klientów do dokonywania rezerwacji w sposób przemyślany i rozważny, aby nie blokować miejsc noclegowych, które MOSiR mógłby sprzedać innym klientom.

Spóźnione odwołanie rezerwacji lub nieprzybycie do hotelu przez grupę zorganizowaną, wiąże się z tym, że MOSiR traci możliwość wynajęcia wielu pokoi na rzecz innych potencjalnych grup zorganizowanych lub klientów indywidualnych. Grupy zorganizowane rezerwują obiekty noclegowe z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, w związku z czym oczywiste jest, iż MOSiR odmawia innym zainteresowanym rezerwacji tych konkretnych pokoi w tym konkretnym terminie. Odwołanie terminu w czasie krótkim w stosunku do terminu faktycznej rezerwacji powoduje, że MOSiR ma znikome szanse, na obłożenie hotelu na podobnym poziomie niż zakładany w momencie rezerwacji przez grupy zorganizowane. Jednocześnie MOSiR musi ponosić pewne stałe koszty związane z utrzymaniem hotelu, w którym znajdują się udostępniane pokoje, a także stałe koszty związane z bieżącą działalnością MOSiR, w tym utrzymaniem personelu. Odwołanie czy rezygnacja z rezerwacji w sposób niezgodny z warunkami rezerwacji obowiązującymi Klienta naraża MOSiR na wymierne straty, a także na utratę korzyści. Opłata za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu stanowi zatem, z punktu widzenia MOSiR, pewną zryczałtowaną rekompensatę za poniesione koszty i utracone korzyści.

W powyższych przypadkach nie dochodzi do wykonania przez MOSiR żadnej usługi na rzecz potencjalnego klienta. Uiszczenie opłaty przez danego Klienta nie wiąże się również z otrzymaniem przez niego jakiejkolwiek korzyści od MOSiR. Opłata ta skutkuje jedynie uszczupleniem majątkowym po stronie Klienta. Zatem w niniejszej sprawie, kwota pobranego przez MOSiR odstępnego, w sytuacji spóźnionego anulowania rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu, nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług, gdyż faktycznie do takiego świadczenia usług nie dochodzi z przyczyn leżących po stronie Klienta. Jest to zatem sytuacja, w której doszło do niewykonania umowy sprzedaży, a więc zatrzymana przez MOSiR kwota odstępnego nie będzie tu ekwiwalentem, wynagrodzeniem za wykonane usługi, lecz będzie ona pełnić funkcję odszkodowawczą.

W niniejszej sytuacji należy zwrócić uwagę na fakt, iż należność inkasowana od Klienta, który w zbyt późnym terminie odwołał rezerwację lub nie pojawił się w hotelu - nie ma związku ze świadczonymi przez MOSiR usługami noclegowymi, bowiem opłaty te pobierane są wyłącznie w przypadku, gdy do wyświadczenia usługi noclegowej nie dochodzi.

Reasumując, w odniesieniu do ww. czynności nie znajdą zastosowania przepisy UoVAT, gdyż otrzymana kwota (opłata za spóźnione anulowanie rezerwacji lub za niepojawienie się w hotelu) nie wiąże się z wykonaniem przez MOSiR jakiegokolwiek świadczenia i tym samym nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT wymienionym w art. 5 ust. 1 UoVAT.

Potwierdzeniem powyższego stanowiska są:

1.interpretacja indywidualna z dnia 16 stycznia 2025 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.846.2024.1.KP;

2.interpretacja indywidualna z dnia 19 września 2024 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.421.2024.2.MC;

3.interpretacja indywidualna z dnia 2 września 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.470.2024.1.JKU;

4.wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2018 r., sygn. I SA/Łd 530/18 - „Za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być relacje, w których:

• istnieje jakiś związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego”.

5.Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 27 października 2016 r., sygn. I SA/Kr 654/16 - „Z konstrukcji podatku od towarów i usług, wynika, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną). Podatek od towarów i usług obciąża konsumpcję, czyli dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne(wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą, ponieważ niema wówczas żadnej konsumpcji. Odbiorcą świadczenia musi być inny podmiot niż wykonujący usługę”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 poz. 361 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Świadczenie usług na gruncie podatku od towarów i usług ma szersze znaczenie niż świadczenie usług w rozumieniu potocznym. Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę. Zatem pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Ustawa nie definiuje, co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Zatem, aby dostawę towarów oraz świadczenie usług uznać za podlegającą opodatkowaniu musi istnieć związek pomiędzy dostawą tego towaru lub też świadczeniem usług oraz wypłaconym wynagrodzeniem. Tylko wówczas zapłata za ten towar lub usługę będzie stanowić podstawę opodatkowania dokonania danej czynności.

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. W swojej strukturze organizacyjnej posiadają Państwo m.in. Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji. MOSiR jest Państwa jednostką budżetową. Zakupili Państwo budynek hotelu, który oddano w trwały zarząd MOSiR.

MOSiR na rzecz grup zorganizowanych świadczy świadczenie kompleksowe, na które składa się usługa noclegowa wraz z pełnym wyżywieniem.

Warunkiem skorzystania z usługi noclegowej jest rezerwacja przez zainteresowanych - grupy zorganizowane. W konsekwencji tego, grupy zorganizowane są każdorazowo zobowiązane do zawarcia umowy o świadczenie usług noclegowych i jej bezwzględne przestrzeganie.

Grupy zorganizowane (Klient) za pośrednictwem portalu internetowego, osobiście, mailowo lub telefonicznie dokonują rezerwacji usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem. Podczas rezerwacji Klient wskazuje ilość osób, które zawiera grupa, ich grupę wiekową, początek i koniec rezerwacji (okres pobytu) oraz liczbę pokoi, z których chce skorzystać.

Klient decyduje na jaki czas i w jakim terminie chce skorzystać z usługi noclegowej z pełnym wyżywieniem i w przypadku, gdy hotel nie jest zajęty w określonym terminie - ww. świadczenie kompleksowe zostaje zarezerwowane. Wysokość wynagrodzenia zależy od czasu, na jaki hotel jest udostępniany oraz od liczby osób z niego korzystających. Ponosi się więc odpłatność za osobodobę. Zatem, Państwa wynagrodzenie stanowi iloczyn ustalonej opłaty, czasu rezerwacji (ilości dób) oraz liczby osób, składających się na grupę zorganizowaną. W zamian za ustalone wynagrodzenie świadczą Państwo ww. świadczenie kompleksowe.

Zasady korzystania z hotelu zostały określone w regulaminie. Sporządzony przez MOSiR cennik ustala wysokość stawek za świadczenie usług noclegowych dla grup zorganizowanych za każdą osobę w zależności od jej grupy wiekowej.

Po dokonaniu rezerwacji, osoba reprezentująca grupę zorganizowaną jest zobowiązana do odesłania przesłanego jej przez MOSiR egzemplarza umowy o świadczenie usług noclegowych w terminie 3 dni od daty jej otrzymania. Nieodesłanie umowy przez tą osobę jest równoznaczne z uznaniem przez MOSiR rezerwacji za niedokonaną. Klient zobowiązany jest do przekazania informacji MOSiR co najmniej 3 dni przed przyjazdem o ostatecznej liczbie uczestników korzystających z usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem.

W zamian za ww. świadczenie kompleksowe, Klient zobowiązuje się zapłacić na rzecz MOSiR kwotę stanowiącą opisane powyżej wynagrodzenie. Cena zawiera podatek VAT. W przypadku przyjazdu większej lub mniejszej ilości osób niż wskazana przy dokonywaniu rezerwacji, różnica w wynagrodzeniu MOSiR zostanie rozliczona zgodnie z obowiązującym cennikiem dla grup zorganizowanych.

Przed rozpoczęciem pobytu Klient ma możliwość odstąpienia od umowy (anulowania rezerwacji i rezygnacji ze świadczenia kompleksowej usługi) za zapłatą na rzecz MOSiR odstępnego. Za dzień odstąpienia uważa się dzień doręczenia MOSiR oświadczenia Klienta o odstąpieniu od Umowy w formie pisemnej.

Wysokość odstępnego wynosi:

• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do 90 dnia przed rozpoczęciem pobytu - 10 % ustalonej ceny;
• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do 60 dnia przed rozpoczęciem pobytu - 40 % ustalonej ceny;
• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do 30 dnia przed rozpoczęciem pobytu - 70 % ustalonej ceny;
• w przypadku doręczenia MOSiR oświadczenia o odstąpieniu od umowy do dnia rozpoczęcia pobytu lub nieprzyjechaniu bez uprzedniego powiadomienia MOSiR - 90 % ustalonej ceny.

MOSiR przysługuje uprawnienie do zaspokojenia roszczenia o zapłatę odstępnego z kwot wpłaconych przez Klienta.

Spóźnione odwołanie rezerwacji lub nieprzybycie do hotelu przez grupę zorganizowaną, wiąże się z tym, że MOSiR traci możliwość wynajęcia wielu pokoi na rzecz innych potencjalnych grup zorganizowanych lub klientów indywidualnych. Grupy zorganizowane rezerwują obiekty noclegowe z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, w związku z czym oczywiste jest, iż MOSiR odmawia innym zainteresowanym rezerwacji tych konkretnych pokoi w tym konkretnym terminie. Odwołanie terminu w czasie krótkim w stosunku do terminu faktycznej rezerwacji powoduje, że MOSiR ma znikome szanse, na obłożenie hotelu na podobnym poziomie niż zakładany w momencie rezerwacji przez grupy zorganizowane. Jednocześnie MOSiR musi ponosić pewne stałe koszty związane z utrzymaniem hotelu, w którym znajdują się udostępniane pokoje, a także stałe koszty związane z bieżącą działalnością MOSiR, w tym utrzymaniem personelu. Odwołanie lub rezygnacja z rezerwacji (nieprzybycie do hotelu) w sposób niezgodny z warunkami rezerwacji obowiązującymi Klienta naraża MOSiR na wymierne straty, a także na utratę korzyści. Opłata za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu stanowi zatem, z punktu widzenia MOSiR, pewną zryczałtowaną rekompensatę za poniesione koszty i utracone korzyści.

Opłatą, o której mowa powyżej obciążany jest Klient, który dokonał spóźnionego anulowania rezerwacji lub nie zjawił się w hotelu w terminie wskazanym w rezerwacji. Opłata ta stanowi rekompensatę za poniesione przez MOSiR koszty. Czasami opłata taka stanowić też będzie odszkodowanie za utracone korzyści.

Państwa wątpliwości dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług pobieranych od Klientów opłat za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu.

W rozpatrywanej sprawie istotne jest określenie, czy w zamian za ww. opłaty wykonywane jest świadczenie usług, i czy opłaty te stanowią wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia.

Dla określenia, jak już wyżej wskazano, czy ma miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT muszą być spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Co istotne, oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało - jako usługa - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”:

Oznacza to, że strony mogą także swobodnie umówić się w kwestiach dotyczących wynagrodzenia za realizację warunków umowy.

Natomiast z treści art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Zgodnie z art. 362 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

W świetle wyżej przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika oraz na istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie - co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

W analizowanej sprawie kwota pobranej przez Państwa opłaty, w sytuacji za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu (a więc rezygnacji z usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem), nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług, ponieważ faktycznie do takiego świadczenia usług nie dochodzi z przyczyn leżących po stronie Klienta. Zatem skoro nie doszło do wykonania usługi to należy się z Państwem zgodzić, że zatrzymana przez Państwa (świadczących usługi) kwota opłaty pełni funkcję odszkodowawczą. Co istotne, należność inkasowana od Klienta, który w zbyt późnym terminie odwołał rezerwację lub nie pojawił się w hotelu (zrezygnował z usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem) - nie ma związku ze świadczonymi przez Państwa usługami, bowiem opłaty te pobierane są wyłącznie w przypadku, gdy do wyświadczenia usługi noclegowej wraz z pełnym wyżywieniem nie dochodzi.

Zatem w odniesieniu do tej czynności nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż otrzymana kwota (opłata za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu) nie wiąże się z wykonaniem przez Państwa jakiegokolwiek świadczenia i tym samym nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy.

Tym samym opłaty za opłat za spóźnione anulowanie rezerwacji lub niepojawienie się w hotelu nie powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług, ponieważ zatrzymane kwoty nie stanowią wynagrodzenia dla Państwa za świadczone usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.