
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
30 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku od towarów i usług.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie pismem z 18 czerwca 2025 r. (wpływ 18 czerwca 2025 r.).
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowany będący stroną postępowania:
A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B
Opis zdarzenia przyszłego
Pan B (dalej „Sprzedający”) jest właścicielem 4 działek położonych w (…).
1) działka 1: pow. 0,2533 ha, działka niezabudowana,
2) działka 2, pow. 1,5963 ha; działka zabudowana,
3) działka 3, pow. 2,37 ha; działka zabudowana,
4) działka 4, pow. 1,78 ha; działka zabudowana.
Działka 1 jest faktycznie działką niezabudowaną. Znajduje to potwierdzenie w wypisach i wyrysach z rejestru gruntów oraz rejestru budynków. Z tym stanem faktycznym niespójna jest część dokumentacji, tj. w niektórych pozwoleniach na budowę/przebudowę oraz użytkowanie działka 1 błędnie wskazywana jest jako działka lokalizacji części inwestycji.
Działki 2, 3 oraz 4 są zabudowane.
Wszystkie cztery działki określane są dalej jako „Działki”; działka 1 określana jest jako „Działka niezabudowana”; działki 2, 3 oraz 4 określane są łącznie jako „Działki zabudowane”.
Działki nie są objęte Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego.
Dla Działki niezabudowanej nie ma obowiązującej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o której mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wójt Gminy, stosownie do przepisów: art. 4 ust. 2 pkt 1, art. 50 ust. 1, art. 51 ust. 1, pkt 2, art. 52 ust. 1, art. 53, ust. 3 i 4 i art. 54 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 647, 951, 1445, z 2013 r. poz. 21, 155, 405, 1238, 1446) oraz art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. — Kodeksu Postępowania Administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 267), wydał decyzję z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (dalej „Decyzja o inwestycji”). W decyzji tej ustalił lokalizację inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym, polegającą na przebudowie linii napowietrznej ŚN oraz stacji transformatorowej 5-A132 i budowie linii kablowej 15kV ARES na działkach nr ewid. 4, 3 oraz 1. Z uzasadnienia Decyzji o inwestycji wynika, że:
1)celem zamierzenia inwestycyjnego jest demontaż linii napowietrznej 15KV dł. 93 m oraz budowa linii kablowej 15kV kablem ziemnym dł. 202 m.,
2)Warunki i zasady zagospodarowania terenu wynikają z przepisów odrębnych.,
3)Realizacja zgodnie z warunkami zawartymi w przepisach szczególnych w tym: normy, katalogi oraz przepisy branżowe związane z projektowaniem linii kablowych elektroenergetycznych,
4)Teren realizacji inwestycji położony jest na fragmentach działek j/w.
5)Inwestycja nie naruszy istniejącego układu komunikacyjnego, sieci uzbrojenie terenu, przeciwpożarowego zabezpieczenia w wodę, ukształtowania terenu oraz zieleni i drzewostanu.
Z Decyzji o inwestycji i załączników wynika, że na działce 1 (określanej jako „Działka niezabudowana”) w wyniku realizacji inwestycji znajdą się m.in. agregat prądotwórczy, rozdzielnia n/N, stacja STSK. Na podstawie Decyzji o inwestycji starosta wydał decyzję z 4 listopada 2014 r. zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na wskazaną powyżej przebudowę linii elektroenergetycznej na działkach oznaczonych w ewidencji gruntów numerami 4, 3, 1 (dalej „Pozwolenie na przebudowę”). Przebudowa realizowana na podstawie powyższej decyzji jest w toku. Oznacza to, że Decyzja o inwestycji oraz Pozwolenie na przebudowę obejmują m.in. Działkę niezabudowaną.
Wszelkie budynki i budowle (dalej „Naniesienia”) znajdujące się na Działkach zabudowanych zostały wybudowane przez Sprzedającego w ramach JDG. Działalność prowadzona w ramach JDG była opodatkowana VAT i nie korzystała ze zwolnienia. Sprzedający odliczał VAT zawarty w cenie towarów i usług wykorzystanych przy budowie Naniesień. Naniesienia zostały ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych JDG. Sprzedający początkowo wykorzystywał Naniesienia w jednoosobowej działalności gospodarczej (dalej „JDG”), przy czym Działki nigdy nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.
W styczniu 2021 doszło do przekształcenia prowadzonej przez Sprzedającego JDG w spółkę z o.o. (dalej „Spółka”). W ramach tego przekształcenia Spółka nie stała się właścicielem Działek – pozostały one w majątku prywatnym Sprzedającego. Od momentu przekształcenia działka 3 oraz działka 4 zostały udostępnione Spółce na podstawie umów użyczenia (dalej „Umowy użyczenia”). W ramach przekształcenia JDG w Spółkę Naniesienia zostały ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Spółki jako budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie w rozumieniu art. 16a ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2025 poz. 278 ze zm.; dalej „Ustawa o CIT”).
Po 31 grudnia 2022 r. na żaden z budynków oraz na żadną z budowli (stanowiących Naniesienia) nie zostały poniesione wydatki na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Na dzień zawarcia planowanej (i będącej przedmiotem niniejszego wniosku) umowy sprzedaży Działek wraz z Naniesieniami (dalej łącznie określanych jako „Nieruchomość”) Sprzedający będzie właścicielem Nieruchomości (w rozumieniu prawa cywilnego) oraz będzie nią faktycznie w całości dysponował – posiadał. Oznacza to, że wcześniej przestaną obowiązywać umowy użyczenia Działek oraz Nieruchomość (Działki oraz Naniesienia) zostanie wydana przez Spółkę Sprzedającemu.
Sprzedający w 2025 r. zawrze umowę sprzedaży (dalej „Transakcja”) Nieruchomości do A (dalej „Kupujący”).
Sprzedający na dzień złożenia wniosku jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT (z tytułu najmu) i będzie nim na dzień zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości. Kupujący będzie czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT na dzień zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości. Wolą Sprzedającego i Kupującego (dalej „Wnioskodawcy”) jest objęcie opodatkowaniem VAT (rezygnacja ze zwolnienia) wszelkich budynków i budowli znajdujących się na Działkach zabudowanych. Z tego względu w Umowie sprzedaży (akcie notarialnym), na podstawie art. 43 ust. 10 i 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. – dalej „Ustawa o VAT”), Wnioskodawcy zrezygnują ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, i wybiorą opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części.
Przedmiotem Transakcji będzie Nieruchomość, czyli Działki wraz z Naniesieniami. Oznacza to, że przedmiotem transakcji nie będą m.in.:
-oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo Sprzedającego,
-środki pieniężne na rachunku bankowym oraz prawa i obowiązki wynikające z jakichkolwiek umów rachunku bankowego zawartych przez Sprzedającego,
-księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem przez Sprzedającego przedsiębiorstwa,
-zobowiązania finansowe Sprzedającego,
-wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środków pieniężnych w gotówce,
-koncesje, licencje i zezwolenia,
-patenty i inne prawa własności przemysłowej,
-majątkowe prawa autorskie,
-majątkowe prawa pokrewne,
-tajemnice przedsiębiorstwa.
Wnioskodawcy nie przewidują przejęcia przez Kupującego jakichkolwiek pracowników Sprzedającego.
Ponadto Wnioskodawcy wyjaśniają, że niezależnie od opisanej powyżej transakcji Kupujący kupi od Spółki wykorzystywane w jej działalności gospodarczej ruchomości.
Przedmiotem zakupu od Spółki nie będą jednak m.in.:
-oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo Spółki,
-środki pieniężne na rachunku bankowym oraz prawa i obowiązki wynikające z jakichkolwiek umów rachunku bankowego zawartych przez Sprzedającego,
-księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem przez Sprzedającego przedsiębiorstwa,
-zobowiązania finansowe Sprzedającego,
-wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środków pieniężnych w gotówce,
-koncesje, licencje i zezwolenia,
-patenty i inne prawa własności przemysłowej,
-majątkowe prawa autorskie,
-majątkowe prawa pokrewne,
-tajemnice przedsiębiorstwa.
Kupujący, z wykorzystaniem Nieruchomości nabytych od Sprzedającego oraz ruchomości nabytych od Spółki będzie od podstaw rozpoczynał prowadzenie działalności gospodarczej, co będzie wymagało m.in. zatrudnienie pracowników, uzupełnienie wyposażenia, znalezienie odbiorców i dostawców. Kupujący kupi Nieruchomość w celu wykonywania działalności opodatkowanej VAT.
Pismem z 18 czerwca 2025 r. uzupełniono opis sprawy następująco.
1.Jaką i od kiedy działalność gospodarczą prowadzi Pan B?
Pan B nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej. Prowadził ją do 2021 r., kiedy to jednoosobowa działalność gospodarcza została przekształcona w spółkę z o.o. Obecnie pan B prowadzi działalność gospodarczą rolniczą jako osoba fizyczna.
2.Czy Sprzedający był/jest rolnikiem ryczałtowymi, zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług, jeśli tak, to od kiedy, w jakim okresie?
Sprzedający nie był rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług. Pan B jest czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego.
3. Z jakim zamiarem Sprzedający (B) nabył niezabudowaną działkę nr 1?
Pan B nabył niezabudowaną działkę nr 1 jako osoba fizyczna w celu powiększenia gospodarstwa rolnego.
4.W jaki konkretnie sposób Sprzedający wykorzystuje działkę nr 1 od momentu jej nabycia do chwili obecnej?
Na działce 1 rośnie trawa, która jest koszona.
5.Czy Sprzedający niezabudowaną działkę nr 1 wykorzystywał wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku?
Działka 1 stanowi część gospodarstwa rolnego. Z tytułu prowadzenia tego gospodarstwa rolnego Sprzedający jest czynnym podatnikiem VAT. Oznacza to, że Sprzedający nie wykorzystywał działki nr 1 wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.
6.Czy Sprzedającemu z tytułu nabycia niezabudowanej działki nr 1 przysługiwało/nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
Nie. Działka została nabyta od osoby fizycznej. Transakcja nie podlegała opodatkowaniu VAT i nie była udokumentowana fakturą.
7.Czy działka nr 1 była/jest wykorzystywana przez Sprzedającego w działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)?
Działka stanowi część gospodarstwa rolnego. Z tytułu prowadzenia gospodarstwa Sprzedający jest czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług: „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.” Oznacza to, że działka nr 1 była i jest wykorzystywana do działalności rolniczej.
Definicja ta obejmuje działalność rolników.
8.Czy działka nr 1 była/jest przez Sprzedającego przedmiotem najmu lub dzierżawy, jeśli tak, to w jakim okresie oraz jakie pożytki Sprzedający czerpał/czerpie z tego tytułu?
Nie.
9.Czy z działki nr 1 Sprzedający dokonywał sprzedaży ewentualnych płodów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej (jeśli tak, to jakie to produkty i w jakim okresie sprzedaż ta miała miejsce) i czy sprzedaż była opodatkowana podatkiem VAT?
Nie.
10. Jakie działania marketingowe podjął Sprzedający w celu sprzedaży działki nr 1? Publikowanie w Internecie ogłoszeń o sprzedaży.
11. W jaki sposób Sprzedający znalazł nabywcę na zakup działki nr 1?
Sprzedający znalazł nabywcę poprzez publikowanie w Internecie ogłoszeń o sprzedaży.
12. Co jest powodem sprzedaży działki nr1?
Zmiana miejsca zamieszkania.
13. Na co zostaną przeznaczone środki, które otrzyma Sprzedający ze sprzedaży działki nr 1?
Na chwilę obecną Sprzedający nie ma skonkretyzowanych planów co do przeznaczenia środków. Decyzję podejmie po sfinalizowaniu transakcji.
14. Budynków i budowli w rozumieniu art. 3 pkt 2 i pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawa budowlanego (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 418) posadowionych na działce nr 2, 3, 4 trwale z gruntem związanych, proszę wskazać osobno dla każdej działki?
Na działkach 2, 3, 4 posadowione są następujące budynki i budowle (w nawiasach wskazano działki, niektóre budynki/budowle położone są na więcej niż jednej działce):
Budynki:
a) Budynek magazynowy - chłodnia (działka: 3)
b) Budynek magazynowy chłodnia (działka: 3)
c) Budynek myjni samochodowej (działka: 3)
d) Budynek magazynowy - chłodnia (działki: 3, 4)
e) Budynek wolno stojący (działka: 2)
f) Budynek rozbioru (działka: 3)
Budowle:
a) Wjazd droga (działki: 3, 4, 2)
b) Utwardzenie placu (działki: 3, 4)
c) Utwardzenie placu (działki: 3, 4)
d) Ogrodzenie placu betonowe (działki: 3, 4, 2)
e) Powiększenie placu manewrowego (działka: 4)
f) Stacja trafo (działka: 4)
15.Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług wszystkich budynków i budowli posadowionych na działkach nr 2, 3, 4, a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
Jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem któregokolwiek budynku posadowionego na ww. działce, a jego dostawą nie upłynie okres dłuższy niż 2 lata, to proszę wymienić ten budynek i wskazać, na której działce jest posadowiony.
Jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem którejkolwiek budowli posadowionej na ww. działce, a jej dostawą nie upłynie okres dłuższy niż 2 lata, to proszę wymienić tą budowlę i wskazać, na której działce jest posadowiona.
Tak. W przypadku każdego budynku oraz każdej budowli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
16.Czy przedmiot sprzedaży u Sprzedającego będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług tj. będzie stanowił:
a)zespół składników wyodrębnionych organizacyjnie tj. występuje w strukturze organizacyjnej w prowadzonym przedsiębiorstwie Sprzedającego?
b)zespół składników wyodrębnionych finansowo u Sprzedającego, tzn. czy poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tej części przedsiębiorstwa Sprzedającego i oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów tej części przedsiębiorstwa?
c)wyodrębnioną organizacyjnie całość, która będzie w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku tj. posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy?
Sprzedający zwraca uwagę, że jest jedynie właścicielem nieruchomości. Od 2021 r. Sprzedający nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej. Oznacza to, że Sprzedający nie jest właścicielem innych składników majątkowych. W konsekwencji przedmiot sprzedaży nie będzie stanowił:
a)zespołu składników wyodrębnionych organizacyjnie tj. nie występuje w strukturze organizacyjnej w prowadzonym przedsiębiorstwie Sprzedającego (ponieważ sprzedający nie posiada przedsiębiorstwa)
b)zespołu składników wyodrębnionych finansowo u Sprzedającego, ponieważ sprzedający nie posiada przedsiębiorstwa
c)wyodrębnionej organizacyjnie całości, która będzie w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku – Sprzedający nie posiada przedsiębiorstwa, nie można zatem dokonać wyodrębnienia całości , która będzie w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku
17. Czy Sprzedający dokonywał już wcześniej sprzedaży nieruchomości (oprócz opisanej we wniosku), jeśli tak to należy podać odrębnie do każdej sprzedanej nieruchomości:
Sprzedający nie dokonywał transakcji sprzedaży nieruchomości.
a) Jakie to nieruchomości?
Nie dotyczy.
b) Kiedy i w jaki sposób wszedł Pan B w posiadanie tych nieruchomości?
Nie dotyczy.
c) W jakim celu nieruchomości te zostały nabyte przez Pana B?
Nie dotyczy.
d)W jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane przez Pana B od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży?
Nie dotyczy.
e) Kiedy Pan B dokonał ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży?
Nie dotyczy.
f)Ile działek zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych, jeśli zabudowanych to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe)?
Nie dotyczy.
g)Czy z tytułu ich sprzedaży Pan B odprowadzał podatek VAT, składał deklaracje VAT-7 oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R?
Nie dotyczy.
h) Na co zostały przeznaczone środki uzyskane ze sprzedaży ww. nieruchomości?
Nie dotyczy.
18. Czy któreś z naniesień (znajdujących się na działkach, które będą przedmiotem sprzedaży) stanowi ruchomości (w rozumieniu Kodeksu cywilnego), tj. nie jest częścią składową budynku lub gruntu (proszę wskazać które)?
Na terenie działek znajdują się składniki majątku Spółki (a nie Sprzedającego), m.in. (…)
Nie są one trwale związane z gruntem. W ocenie Wnioskodawców nie są to jednak naniesienia.
W ocenie Wnioskodawców na działkach nie ma obiektów, które stanowią naniesienia stanowiące ruchomości w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
19. Czy któreś z naniesień znajdujących się na działkach, które będą przedmiotem sprzedaży stanowi własność przedsiębiorstwa przesyłowego (proszę wskazać które)?
Nie.
Na działce 4 znajduje się stacja trafo, która jest używana przez Spółkę; w rozumieniu Kodeksu cywilnego stanowi ona własność Sprzedającego, ponieważ jest trwale związana z gruntem i na mocy szczególnych zasad nie została uznana za majątek przedsiębiorstwa przesyłowego.
Pytania w zakresie podatku od towarów i usług
1.Czy Transakcja w całości będzie podlegać podatkowi od towarów i usług?
2.Czy do Transakcji nie będzie mieć w jakimkolwiek zakresie zastosowania zwolnienie z VAT?
3.Czy Kupujący będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokumentującej Transakcję faktury wystawionej przez Sprzedającego na rzecz Kupującego?
Państwa stanowisko w sprawie/Stanowisko Zainteresowanych
1.Transakcja w całości będzie podlegać podatkowi od towarów i usług.
2.Do Transakcji nie będzie mieć w jakimkolwiek zakresie zastosowania zwolnienie z VAT.
3.Kupujący będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokumentującej Transakcję faktury wystawionej przez Sprzedającego na rzecz Kupującego.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców
Ad. 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. – dalej „Ustawa o VAT”): „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają (…) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.”
Zgodnie z art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT: „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o (…) towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii”.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 Ustawy o VAT: „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o (…) sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów”.
Z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT wynika, że: „Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…)”.
Oznacza to, że sprzedaż Nieruchomości stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT. Należy jednak wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa w charakterze podatnika VAT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT: „Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.”
Zgodnie z art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT: „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.”
W analizowanej sytuacji kluczowe jest to, że Sprzedający wykorzystywał Nieruchomość w JDG, której działalność była opodatkowana VAT i nie korzystała ze zwolnienia. Oznacza to, że Nieruchomość była wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT. Powoduje to, że również sprzedaż Nieruchomości będzie transakcją zawartą w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT. Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że Sprzedający odliczał VAT zawarty w cenie towarów i usług wykorzystanych przy budowie Naniesień. Wszystkie te okoliczności potwierdzają, że dokonując transakcji sprzedaży Nieruchomości Sprzedający działa w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT: „Przepisów ustawy nie stosuje się do (…) transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
Użyte w art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż. Ze względu na szczególny charakter art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT musi on być interpretowany ściśle. Oznacza to, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. z 2024 poz. 1061 ze zm. – dalej „Kodeks cywilny”) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT. Same pojęcia przedsiębiorstwa oraz zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej „ZCP”) również muszą być interpretowane ściśle (co wynika m.in. z zasady powszechności opodatkowania VAT).
Przepisy Ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dla potrzeb przepisów podatkowych należy zatem stosować definicję zawartą w art. 55[1] Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z tym przepisem: „Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5)koncesje, licencje i zezwolenia;
6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8)tajemnice przedsiębiorstwa;
9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.”
Zgodnie z art. 55[2] Kodeksu cywilnego: „Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.”
Zgodnie z art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT: „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o (…) zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.
Nie może być żadnych wątpliwości, że przedmiot Transakcji nie stanowi ani przedsiębiorstwa, ani ZCP. Przede wszystkim nie jest to zespół składników niematerialnych i materialnych – przedmiotem Transakcji są bowiem wyłącznie Działki i znajdujące się na nich Naniesienia. Pojęcie zespół (a nie zbiór) oznacza natomiast istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami. Przedmiot Transakcji nie obejmuje takich składników, jak:
-oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo Sprzedającego,
-środki pieniężne na rachunku bankowym oraz prawa i obowiązki wynikające z jakichkolwiek umów rachunku bankowego zawartych przez Sprzedającego,
-księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem przez Sprzedającego przedsiębiorstwa,
-zobowiązania finansowe Sprzedającego,
-wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środków pieniężnych w gotówce,
-koncesje, licencje i zezwolenia,
-patenty i inne prawa własności przemysłowej,
-majątkowe prawa autorskie,
-majątkowe prawa pokrewne,
-tajemnice przedsiębiorstwa.
Co istotne, sam przedmiot Transakcji nie może stanowić niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze (nie stanowi całości pod względem gospodarczym).
W rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej. Musi ona odznaczać się pełną możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
W analizowanym przypadku nie można mówić o jakiejkolwiek formie zorganizowania, czy też o jakiejkolwiek możliwości samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Przedmiotem Transakcji są bowiem tylko Działki wraz z Naniesieniami.
Podsumowując, przedmiot Transakcji nie będzie stanowił ani przedsiębiorstwa, ani ZCP. W konsekwencji do Transakcji nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania wynikające z art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.
Stanowisko Wnioskodawców w tym zakresie znajduje potwierdzenie w orzecznictwie, w szczególności w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 10 listopada 2011 r. w sprawie Schriever (C-444/10).
Ad. 2
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT: „Zwalnia się od podatku (…) dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego”.
Zwolnienie to nie ma zastosowania, ponieważ Sprzedający nie wykorzystywał Nieruchomości (zarówno w całości, jak i poszczególnych działek) wyłącznie na cele działalności zwolnionej od VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT: „Zwalnia się od podatku (…) dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane”.
Zgodnie z art. 2 pkt 33 Ustawy o VAT: „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o (…) terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym”.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 503 z późn. zm. – dalej „Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym”): „Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.”
Zgodnie z art. 4 ust. 1 Ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym: „Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.”
Zgodnie z art. 4 ust. 2 Ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym: „W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.”
Z zapisów wyżej cytowanego przepisu wynika, że przez decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu należy rozumieć zarówno decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzję o warunkach zabudowy.
W świetle art. 2 pkt 5 Ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym: „Przez inwestycję celu publicznego należy rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899).”
Stosownie do art. 6 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 344): „Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania.”
Zgodnie z art. 50 ust. 1 Ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym: „Inwestycja celu publicznego jest lokalizowana na podstawie planu miejscowego, a w przypadku jego braku - w drodze decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Warunek, o którym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4, stosuje się odpowiednio.”
Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: „Ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego następuje na wniosek inwestora.”
Stosownie do art. 54 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: „Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego określa:
1)rodzaj inwestycji;
2)warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy wynikające z przepisów odrębnych, a w szczególności w zakresie:
a)warunków i wymagań ochrony i kształtowania ładu przestrzennego,
b)ochrony środowiska i zdrowia ludzi oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
c)obsługi w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacji,
d)wymagań dotyczących ochrony interesów osób trzecich,
e)ochrony obiektów budowlanych na terenach górniczych;
3)linie rozgraniczające teren inwestycji, wyznaczone na mapie w odpowiedniej skali, z zastrzeżeniem art. 52 ust. 2 pkt 1.”
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu - jako akt indywidualny prawa administracyjnego. Stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza „każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.
Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Dokonana wyżej analiza przepisów jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania z ww. zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.
Działka niezabudowana nie znajduje się na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, jednak wydano dla niej decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, która dotyczy przebudowy sieci energetycznej.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro dla Działki niezabudowanej została wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji celu publicznego, która umożliwia jej zabudowanie, to Działka niezabudowana spełnia definicję terenu budowlanego określoną w art. 2 pkt 33 Ustawy o VAT. W konsekwencji jej dostawa nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wydawanych dotychczas interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. z dnia 5 kwietnia 2023 r. (0114-KDIP4-1.4012.16.2023.1.BS).
Zwolnienie uregulowane w 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT nie ma również zastosowania do Działek zabudowanych. Wynika to z jego zakresu, który nie obejmuje działek, na których znajdują się budynki lub budowle.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT: „Zwalnia się od podatku (…) dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata”.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 Ustawy o VAT: „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o (…) pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej”.
Zgodnie z art. 29a ust. 8 Ustawy o VAT: „W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.”
Z art. 29a ust. 8 Ustawy o VAT wynika zasada, że stawkę podatku mającą zastosowanie do budowli (budynku) stosuje się również do działki (gruntu), na której budowla (budynek) jest posadowiona.
W stosunku do wszystkich Naniesień w momencie zawarcia Transakcji upłyną ponad 2 lata od pierwszego zasiedlenia. Oznacza to, że do wszystkich działek zabudowanych ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT.
Nie oznacza to jednak, że Transakcja podlega zwolnieniu, ponieważ w art. 43 ust. 10 i 11 Ustawy o VAT ustawodawca umożliwił stronom Transakcji wybór opcji opodatkowania (rezygnacji ze zwolnienia), z czego Wnioskodawcy zamierzają skorzystać (spełniając warunki wynikające z tych przepisów).
Zgodnie z art. 43 ust. 10 Ustawy o VAT: „Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1)są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2)złożą:
a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów - zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.”
Zgodnie z art. 43 ust. 11 Ustawy o VAT: „Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części - w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3)adres budynku, budowli lub ich części.”
Wolą Wnioskodawców jest objęcie opodatkowaniem VAT (rezygnacja ze zwolnienia) wszelkich budynków i budowli znajdujących się na Działkach zabudowanych.
Z tego względu w Umowie sprzedaży (akcie notarialnym), na podstawie art. 43 ust. 10 i 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. – dalej „Ustawa o VAT”), Wnioskodawcy zrezygnują ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybiorą opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części. Oznacza to, że do dostawy Działek zabudowanych nie znajdzie zastosowania zwolnienie z VAT wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 10a Ustawy o VAT: „Zwalnia się od podatku (…) dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów”.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w przypadku każdego z Naniesień na dzień Transakcji spełniony będzie warunek upływu ponad dwóch lat od pierwszego zasiedlenia i braku ulepszeń.
Oznacza to, że do wszystkich stanowiących budynki i budowle Naniesień będzie miał zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT. W konsekwencji do żadnego z Naniesień nie będzie mieć zastosowanie zwolnienie z art. 43 ust. 10a Ustawy o VAT. Oznacza to, że zwolnienie to nie będzie też mieć zastosowania do żadnej z Działek.
W ocenienie Wnioskodawców do Transakcji zbycia Nieruchomości nie jest celowe analizowanie innych zwolnień niż przedstawione powyżej przepisy: art. 43 ust. 1 pkt 2, 9, 10 oraz 10a Ustawy o VAT, ponieważ w sposób oczywisty nie mają one zastosowania do analizowanej sytuacji. Oznacza to, że Transakcja dostawy Działek zabudowanych nie podlega, w jakimkolwiek zakresie, zwolnieniu z VAT.
Natomiast sprzedaż Działki niezabudowanej będzie zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT.
W piśmie z 18 czerwca 2025 r. wskazali Państwo, że:
Wnioskodawca wskazuje, że ostatnie zdanie uzasadnienia stanowiska w zakresie pytania 2 („Natomiast sprzedaż Działki niezabudowanej będzie zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT.”) należy zastąpić zdaniem: „Także sprzedaż Działki niezabudowanej nie podlega, w jakimkolwiek zakresie, zwolnieniu z VAT.”
Ad. 3
Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT: „W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.”
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 Ustawy o VAT: „Kwotę podatku naliczonego stanowi:
1)suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.”
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Warunek wykorzystywania przez Kupującego Nieruchomości do wykonywania czynności opodatkowanych będzie spełniony. Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych (wynikających z art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT) oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych (określonych w art. 88 Ustawy o VAT).
Art. 88 Ustawy o VAT określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT: „Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: (…) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku”.
Zgodnie z art. 88 ust. 4 Ustawy o VAT: „Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.”
Zgodnie z powyższymi przepisami, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, a transakcja udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona od podatku. Jak wykazano w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców do pytania 2 sprzedaż Nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT według właściwej stawki (innej niż zwolnienie). Wnioskodawcy są zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. Nieruchomość będzie wykorzystywana przez Kupującego do czynności opodatkowanych VAT. W konsekwencji, Kupujący będzie miał prawo do odliczenia VAT zawartego w cenie Nieruchomości.
Podsumowując, że Kupujący będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokumentującej Transakcję faktury wystawionej przez Sprzedającego na rzecz Kupującego.
(…)
Przykładami są wydane przez Dyrektora KIS interpretacje indywidualne:
1)z 7 maja 2024 r. (0111- KDIB3-1.4012.159.2024.2.AB)
2)z 24 kwietnia 2024 r. (0113-KDIPT1-3.4012.137.2024.1.MW)
3)z 26 marca 2024 r. (0111-KDIB3-3.4012.33.2024.3.MW)
4)z 25 marca 2024 r. (0111-KDIB3-2.4012.707.2023.3.KK)
5)z 8 marca 2024 r. (0114-KDIP1-1.4012.60.2024.1.AWY).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach działalności gospodarczej. W świetle powołanych przepisów przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie, które nie jest dostawą towarów, świadczone na rzecz innego podmiotu.
Jednocześnie jak wynika z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę. Zatem odpłatne świadczenie usług może zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem istnieje stosunek prawny, w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.
Ponadto należy zauważyć, że na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Przepisy art. 6 wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które, co do zasady, należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cyt. przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Jak już wskazano, ustawodawca na mocy art. 6 pkt 1 ustawy wyłączył od opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”. Zgodnie z tym przepisem:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Natomiast definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 pkt 27e ustawy, pod którym to pojęciem rozumie się:
Organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.
Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:
1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;
2)zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa winna mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 k.c.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:
1)zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2)faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Oceny tej należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespól składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Zatem należy wskazać, że fakt wyłączenia niektórych składników materialnych i niematerialnych może pozostawać bez wpływu na kwalifikację zbywanych składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01 Zita Modes Sarl, stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12 oraz z 21 listopada 2016 r. sygn. akt I FSK 1316/15).
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
W sytuacji przedstawionej we wniosku nie doszło do spełnienia wszystkich przedstawionych powyżej przesłanek. W konsekwencji przedmiot Transakcji nie będzie spełniał przesłanek do uznania go za „przedsiębiorstwo” w rozumieniu art. 551 kodeksu cywilnego czy też zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy o podatku od towarów i usług.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Sprzedający jest właścicielem 4 działek tj.: 1, 2, 3, 4. Działka 1 jest działką niezabudowaną. Działki 2, 3 oraz 4 są zabudowane.
Przedmiotem Transakcji będzie Nieruchomość, czyli Działki wraz z Naniesieniami. Oznacza to, że przedmiotem transakcji nie będą m.in.:
-oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo Sprzedającego,
-środki pieniężne na rachunku bankowym oraz prawa i obowiązki wynikające z jakichkolwiek umów rachunku bankowego zawartych przez Sprzedającego,
-księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem przez Sprzedającego przedsiębiorstwa,
-zobowiązania finansowe Sprzedającego,
-wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środków pieniężnych w gotówce,
-koncesje, licencje i zezwolenia,
-patenty i inne prawa własności przemysłowej,
-majątkowe prawa autorskie,
-majątkowe prawa pokrewne,
-tajemnice przedsiębiorstwa.
Wnioskodawcy nie przewidują przejęcia przez Kupującego jakichkolwiek pracowników Sprzedającego.
Od 2021 r. Sprzedający nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej. Oznacza to, że Sprzedający nie jest właścicielem innych składników majątkowych. W konsekwencji przedmiot sprzedaży nie będzie stanowił:
-zespołu składników wyodrębnionych organizacyjnie tj. nie występuje w strukturze organizacyjnej w prowadzonym przedsiębiorstwie Sprzedającego,
-zespołu składników wyodrębnionych finansowo u Sprzedającego,
-wyodrębnionej organizacyjnie całości, która będzie w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku.
Odnosząc się do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Transakcja nie będzie stanowiła przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części z tego powodu, że w związku z dostawą Nieruchomości nie dojdzie do przeniesienia na Państwa wielu istotnych aktywów definiujących przedsiębiorstwo. Od 2021 r. Sprzedający nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej. Na Państwa nie zostaną przeniesione: oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo Sprzedającego, środki pieniężne na rachunku bankowym oraz prawa i obowiązki wynikające z jakichkolwiek umów rachunku bankowego zawartych przez Sprzedającego, księgi rachunkowe i dokumenty związane z prowadzeniem przez Sprzedającego przedsiębiorstwa, zobowiązania finansowe Sprzedającego, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środków pieniężnych w gotówce, koncesje, licencje i zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie, majątkowe prawa pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa. Ponadto, jak Państwo wskazali zbywane składniki majątkowe u Sprzedającego nie spełniają kryterium wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego.
Podsumowując, przedmiot Transakcji nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 ustawy Kodeks cywilny ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym sprzedaż składników majątkowych nie będzie stanowiła transakcji wyłączonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Tak, więc Transakcja będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.
Stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 jest zatem prawidłowe.
Kolejne wątpliwości Państwa dotyczą kwestii zastosowania zwolnienie z VAT do Transakcji.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W tym miejscu należy również wskazać, że na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: (…); dostawa terenu budowlanego.
W myśl art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (…).
Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając niezabudowany lub zabudowany grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).
Zatem, w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży niezabudowanej działki nr 1 i zabudowanych działek nr 2, 3 i 4, istotne jest, czy w celu dokonania ich sprzedaży Sprzedający podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkowałoby to koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Ze wskazanych powyżej orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.
W przypadku Sprzedającego taka sytuacja nie ma miejsca, gdyż wszelkie budynki i budowle (Naniesienia) znajdujące się na Działkach zabudowanych zostały wybudowane przez Sprzedającego w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Działalność prowadzona w ramach JDG była opodatkowana VAT i nie korzystała ze zwolnienia. Sprzedający odliczał VAT zawarty w cenie towarów i usług wykorzystanych przy budowie Naniesień. Niezabudowaną działkę nr 1 Sprzedający nabył w celu powiększenia gospodarstwa rolnego, z tytułu którego jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W związku z powyższym sprzedaż działek (niezabudowanej działki nr 1 i zabudowanej działki nr 2, 3, i 4) będzie dokonana przez Sprzedającego w ramach działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
W tym miejscu wskazać należy, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być opodatkowana podatkiem VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Do dostawy terenów niezabudowanych stosuje się przepisy art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy, a do dostawy terenów zabudowanych stosuje się przepisy art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a i pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się:
Grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.
Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2024 r., poz. 1130 ze zm.):
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych przez organ inny niż minister właściwy do spraw transportu, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 i ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1) lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2) sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
Z zapisów wyżej cytowanego przepisu wynika, że przez decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu należy rozumieć zarówno decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzję o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że dla Działki niezabudowanej nie ma obowiązującej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o której mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wójt Gminy, stosownie do przepisów: art. 4 ust. 2 pkt 1 (…) ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz art. 107 ustawy Kodeksu Postępowania Administracyjnego, wydał decyzję z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. W decyzji tej ustalił lokalizację inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym, polegającą na przebudowie linii napowietrznej ŚN oraz stacji transformatorowej 5-A132 i budowie linii kablowej 15kV ARES na działkach nr ewid. 4, 3 oraz 1.
Na podstawie Decyzji o inwestycji starosta wydał decyzję z 4 listopada 2014 r. zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na przebudowę linii elektroenergetycznej na działkach oznaczonych w ewidencji gruntów numerami 4, 3, 1. Przebudowa realizowana na podstawie powyższej decyzji jest w toku. Oznacza to, że Decyzja o inwestycji oraz Pozwolenie na przebudowę obejmują m.in. Działkę niezabudowaną.
Działka niezabudowana nie znajduje się na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, jednak wydano dla niej decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, która dotyczy przebudowy sieci energetycznej.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro dla Działki niezabudowanej została wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji celu publicznego, która umożliwia jej zabudowanie, to Działka niezabudowana spełnia definicję terenu budowlanego określoną w art. 2 pkt 33 Ustawy o VAT. W konsekwencji jej dostawa nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 Ustawy o VAT.
W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Jak wskazali Państwo Sprzedający nie wykorzystywał działki nr 1 wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku. Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowania do zbycia działki, gdyż nie była ona wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.
Natomiast odnosząc się do dostawy działek zabudowanych należy stwierdzić, co następuje.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z przepisu tego wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.
W przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy,
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do stwierdzenia, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o ww. przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Bowiem stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu), na którym obiekt jest posadowiony.
Z opisu sprawy wynika, działki nr 2, 3 i 4 są zabudowane. Na działkach 2, 3, 4 posadowione są następujące budynki i budowle
Budynki:
a) Budynek magazynowy - chłodnia (działka: 3)
b) Budynek magazynowy chłodnia (działka: 3)
c) Budynek myjni samochodowej (działka: 3)
d) Budynek magazynowy - chłodnia (działki: 3, 4)
e) Budynek wolno stojący (działka: 2)
f) Budynek rozbioru (działka: 3)
Budowle:
a) Wjazd droga (działki: 3, 4, 2)
b) Utwardzenie placu (działki: 3, 4)
c) Utwardzenie placu (działki: 3, 4)
d) Ogrodzenie placu betonowe (działki: 3, 4, 2)
e) Powiększenie placu manewrowego (działka: 4)
f) Stacja trafo (działka: 4).
W przypadku każdego budynku oraz każdej budowli - jak Państwo wskazali - pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Po 31 grudnia 2022 r. na żaden z budynków oraz na żadną z budowli (stanowiących Naniesienia) nie zostały poniesione wydatki na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Analizując przedstawione przez Państwa informacje w kontekście definicji pierwszego zasiedlenia należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie dostawa budynków oraz budowli nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim.
Pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków oraz budowli opisanych we wniosku, a ich planowaną dostawą nie upłynie okres krótszy niż 2 lata, tym samym w odniesieniu do dostawy budynków i budowli będą spełnione przesłanki wymagane dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
W związku z tym, że planowana dostawa budynków i budowli będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, dalsza analiza zwolnień ww. dostawy – wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a lub pkt 2 ustawy – jest bezzasadna.
Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2) złożą:
a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Przy czym zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:
Oświadczenie, o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2 musi również zawierać:
1) imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2) planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
3) adres budynku, budowli lub ich części.
Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Zatem, w przypadku gdy spełnione zostaną warunki do rezygnacji ze zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 10 i 11 ustawy, to Transakcja dostawy Działek zabudowanych nr 2, 3 i 4 wraz z naniesieniami w postaci budynków i budowli oraz Działki niezabudowanej nr 1, będzie w całości opodatkowana właściwą stawką podatku dla przedmiotu dostawy i nie będzie korzystać ze zwolnienia.
Stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Przechodząc do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem Nieruchomości w ramach planowanej transakcji, wskazać należy, że:
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że będą czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT na dzień zawarcia umowy sprzedaży Nieruchomości. Kupią Państwo Nieruchomość w celu wykonywania działalności opodatkowanej VAT.
W konsekwencji należy stwierdzić, że warunki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, zatem, będą Państwo uprawnieni do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego w związku ze sprzedażą Nieruchomości.
Stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowani ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
