Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.393.2025.2.IK

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 17 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.393.2025.2.IK

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 czerwca 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (B. sp. z o.o.) jest właścicielem lokali spółdzielczych, w stosunku do których ponosi opłaty administracyjne. Opłaty te są na niego nakładane przez Spółdzielnie Mieszkaniowe, w ramach których Wnioskodawca posiada stosowne lokale. Spółdzielnia wykonuje bowiem szereg czynności związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości, za które pobierane są opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Spółdzielnie Mieszkaniowe prowadzą działalność w oparciu o przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i statut Spółdzielni. Szczegółowy zakres działalności określony jest w Statucie Spółdzielni. Spółdzielnia jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółdzielnia Mieszkaniowa posiada w swych zasobach m.in. lokale mieszkalne o statusie spółdzielczego prawa do lokalu oraz prawa odrębnej własności, które przysługują zarówno członkom, jak i nie członkom Spółdzielni.

Właścicielami lokali mieszkalnych jest między innymi Wnioskodawca.

Ostatnio Wnioskodawca otrzymał od Spółdzielni prośbę o złożenie stosownego oświadczenia określającego, na jakie cele wykorzystywany jest lokal mieszkalny będący Pana/Pani/Państwa własnością.

Oświadczenie powyższe ma bezsprzecznie określać cel posiadania lokalu mieszkalnego, czyli czy w/w mieszkanie zaspokaja potrzeby mieszkaniowe czy jest wykorzystywane na inne cele np. cele związane z prowadzeniem w nim działalności gospodarczej. Jeżeli właściciel lokalu mieszkalnego nie zamieszkuje lokalu i prowadzi w nim działalność gospodarczą to przeznaczenie lokalu nie jest celem mieszkaniowym.

Spółdzielnia poinformowała, że brak pisemnego oświadczenia określającego, że lokal mieszkalny jest wykorzystywany na cele mieszkaniowe lub złożenie oświadczenia z którego wynika, że lokal wykorzystywany jest na inne cele niż potrzeby mieszkaniowe, będzie równoznaczne z wystawianiem dokumentów sprzedaży za opłaty pobierane przez Spółdzielnię bez zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT co oznacza, że do opłat należnych Spółdzielni zostanie doliczony podatek od towarów i usług w wysokości obowiązujących stawek podatkowych VAT.

Przedmiotowe lokale są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wynajmu na rzecz innych podmiotów gospodarczych, które następnie podnajmują ten lokal na zaspokajanie celów mieszkaniowych (np. swoich pracowników).

Wnioskodawca nie wynajmuje tych lokali bezpośrednio na rzecz osób zaspokajających swoje własne potrzeby mieszkaniowe. Wnioskodawca ma status podatnika VAT czynnego.

Wątpliwości Wnioskodawcy powstały na skutek interpretacji indywidualnej z dnia 6 grudnia 2024 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.629.2024.1.IK, którą Wnioskodawca otrzymał od Spółdzielni, która w tym zakresie zamierza obecnie wystawiać faktury ze stawką VAT 23%.

Wnioskodawca wskazuje, iż jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że z racji na opisane w stanie faktycznym okoliczności Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu faktur wystawianych przez Spółdzielnię za pobierane przez Spółdzielnię opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w przypadku gdy wynajmowane na rzecz innych podmiotów gospodarczych lokale służą potencjalnie realizacji celów mieszkaniowych dopiero osób, z którymi te podmioty gospodarcze zawierają umowy, a nie z Wnioskodawcą?

Państwa stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy z racji na opisane w stanie faktycznym okoliczności Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu faktur wystawianych przez Spółdzielnię za pobierane przez Spółdzielnię opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w przypadku gdy wynajmowane na rzecz innych podmiotów gospodarczych lokale służą potencjalnie realizacji celów mieszkaniowych dopiero osób, z którymi te podmioty gospodarcze zawierają umowy, a nie z Wnioskodawcą.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Na samym wstępie należy wskazać, że z racji na fakt, iż Wnioskodawca nie jest bezpośrednim wynajmującym na rzecz osób realizujących w ramach lokali swoje wyłącznie własne cele mieszkaniowe. To z kolei zgodnie z interpretacją ogólną Ministerstw Finansów z dnia 18 października 2021 r. znak: PT1.8101.1.2021 powoduje, że realizowane później przez niego czynności podlegające opodatkowaniu nie są zwolnione z VAT.

Jak wskazane bowiem zostało w tej interpretacji ogólnej: powyższa argumentacja ma również zastosowanie w przypadku wynajmu bądź dzierżawy nieruchomości dla podmiotu gospodarczego, wykorzystującego następnie wynajmowaną nieruchomość w celu udostępnienia (odpłatnego lub nieodpłatnego) swoim pracownikom do celów mieszkaniowych. Dopiero bowiem na etapie udostępniania nieruchomości pracownikom spełniony zostaje warunek celu wynajmu/dzierżawy nieruchomości - wyłącznie na cele mieszkaniowe. Wyjątkiem od omówionej powyżej koncepcji zwolnienia dla wynajmowania/dzierżawienia nieruchomości - w kontekście warunku realizacji celów mieszkaniowych - jest wykonywanie takich czynności na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Jakkolwiek prowadzą one działalność gospodarczą w zakresie wynajmowania/dzierżawienia nieruchomości, stanowią jednak podmioty o szczególnym charakterze. Zgodnie z przepisami ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego przedmiotem działalności takich agencji jest dzierżawa lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych od ich właścicieli oraz wynajmowanie tych lokali lub budynków osobom fizycznym wskazanym przez gminę (według kryteriów i zasad określonych w uchwale rady gminy). Działalność społecznych agencji najmu jest zatem elementem realizowanej przez samorządy polityki mieszkaniowej. Podmioty te działają na podstawie szczegółowo określonych w ustawie warunków, dochody z wynajmowania osobom fizycznym nieruchomości mieszkalnych są przeznaczane w całości na tę działalność.

W związku z powyższym, Wnioskodawca będzie wykonywał czynności opodatkowane, a nabywane przez niego usługi od Spółdzielni będą wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, a Wnioskodawca będzie występował w relacji podatnika VAT.

Spełniona zatem jest pierwsza kluczowa przesłanka do nabycia przez Wnioskodawcę prawa do odliczenia VAT tj. ta określona w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Następnie kluczowe jest rozważenie czy nie występują przesłanki negatywne uniemożliwiające Wnioskodawcy odliczenie VAT.

Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W związku z powyższym – niezależnie czy Spółdzielnia wystawi fakturę ze stawką VAT w wysokości 23% to po stronie Wnioskodawcy spoczywa obowiązek również prawidłowego przeanalizowania czy w warunkach towarzyszących transakcji, jego kontrahent prawidłowo stosuje stawkę VAT 23% zanim dokona odliczenia VAT z tej faktury.

Mając na uwadze powyższe – zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Powołany wyżej przepis art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że:

1.Członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

2.Osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.

3.Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

4.Członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

5.Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Z powołanych przepisów wynika, że zwolnienie od podatku odnosi się do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych, a także osób niebędących członkami spółdzielni.

Muszą być oni właścicielami lokali mieszkalnych, a w przypadku członka spółdzielni może przysługiwać mu spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Rodzaje opłat wymienione w prawie spółdzielczym dotyczą opłat, związanych z utrzymaniem lokalu mieszkalnego i nieruchomości wspólnych.

Zatem zwolnienie, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest związane z czynnościami, za które Spółdzielnia pobiera opłaty, a które dotyczą lokali mieszkalnych lub spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. Zwolnienie dotyczy wyłącznie czynności (za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy natomiast czynności związanych z lokalami użytkowymi.

W myśl art. 2 ust. 1 powołanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych lokalem w rozumieniu ustawy jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali.

Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o własności lokali samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

W tym miejscu należy ponownie podkreślić, że zwolnienie od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, odnosi się do czynności związanych z lokalami mieszkalnymi. Zwolnienie dotyczy wyłącznie czynności – za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych – związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy zaś czynności związanych z lokalami użytkowymi.

Posiadane przez Wnioskodawcę lokale o statusie spółdzielczego prawa do lokalu oraz prawa odrębnej własności są lokalami mieszkalnymi (przesłanka nr 1 spełniona).

Jednakże ich wynajmowanie przez Wnioskodawcę nie może korzystać ze stosownego zwolnienia od VAT na podstawie choćby art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT (z racji że najemca Wnioskodawcy nie realizuje w tej nieruchomości własnego celu mieszkaniowego).

Powoduje to zatem, że również wobec Spółdzielni nie zostanie spełniona przesłanka wykorzystania tego lokalu przez nabywcę usługi na wyłącznie cele mieszkaniowe. Te dopiero zostaną spełnione przez podmiot drugi w kolejności tj. najemcy kontrahenta Wnioskodawcy.

W konsekwencji w ocenie Wnioskodawcy:

a)transakcje nabywane przez Wnioskodawcę od Spółdzielni usługi nie będą usługami, o których mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT tj. zwolnionymi od VAT,

b)nabywane przez Wnioskodawcę usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, bowiem są one związane z lokalami mieszkalnymi, które są potem wynajmowane na rzecz podmiotu, który nie realizuje przy okazji tej usługi własnego celu mieszkaniowego, bowiem czynią to potencjalnie dopiero osoby (najemcy tego podmiotu), którym te nieruchomości są podnajmowane.

Mając na uwadze powyższe przedstawione na wstępie stanowisko Wnioskodawcy powinno zostać uznane za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zwrócić uwagę, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Unormowanie to jest implementacją wcześniej obowiązującego art. 17 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej. To samo wynika z art. 168 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE. L. 347, s. 1 ze zm.). Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że odliczenie przysługuje jedynie w odniesieniu do podatku powstałego w wyniku czynności wykonanej przez innego podatnika, a dla realizacji tego prawa - stosownie do art. 178 lit. a tej Dyrektywy - konieczne jest posiadanie faktury wystawionej zgodnie z art. 220, art. 236, art. 238, art. 239 i art. 240 Dyrektywy. Sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego. Prawo do odliczenia przysługuje zatem wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi. Potwierdzeniem tego może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 13 grudnia 1989 r. w sprawie Genius Holding BV v. Staatssecretaris van Financien, C-342/87, w którym stwierdzono, że zgodnie z artykułem 17 (2) podatnik może korzystać z prawa do odliczenia podatku VAT przewidzianego w VI Dyrektywie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług przez innego podatnika wyłącznie w odniesieniu do podatków faktycznie należnych, tj. podatków przypadających do zapłaty z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu lub zapłaconych, o ile były one należne. Zasada ta nie dotyczy podatku, który jest należny tylko z tego powodu, że został wykazany na fakturze. Dysponowanie przez nabywcę fakturą wystawioną przez zbywcę stanowi jedynie formalny warunek skorzystania z tego uprawnienia. Prawo do odliczenia podatku jest następstwem powstania obowiązku podatkowego powstałego na poprzednim etapie obrotu.

Zatem sam fakt otrzymania faktury z wykazanym podatkiem VAT nie jest wystarczającą przesłanką do realizacji prawa do dokonania obniżenia podatku należnego.

Aby powstało prawo do odliczenia, u wystawcy faktury podatek VAT musi być wymagalny, co oznacza, że powstał obowiązek podatkowy z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz powstała także podstawa opodatkowania z tytułu zrealizowania jednej z czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo spółką z o.o. – czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Są Państwo właścicielem lokali spółdzielczych, w stosunku do których ponoszą Państwo opłaty nakładane przez Spółdzielnie Mieszkaniowe. Spółdzielnia wykonuje bowiem szereg czynności związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości, za które pobierane są opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Spółdzielnia Mieszkaniowa posiada w swych zasobach m.in. lokale mieszkalne o statusie spółdzielczego prawa do lokalu oraz prawa odrębnej własności, które przysługują zarówno członkom, jak i nie członkom Spółdzielni. Właścicielami lokali mieszkalnych są między innymi Państwo.

Ostatnio otrzymali Państwo od Spółdzielni prośbę o złożenie stosownego oświadczenia określającego, na jakie cele wykorzystywany jest lokal mieszkalny będący Państwa własnością.

Przedmiotowe lokale są przez Państwa wykorzystywane do wynajmu na rzecz innych podmiotów gospodarczych, które następnie podnajmują ten lokal na zaspokajanie celów mieszkaniowych (np. swoich pracowników). Nie wynajmują Państwo tych lokali bezpośrednio na rzecz osób zaspokajających swoje własne potrzeby mieszkaniowe.

Aby wskazać czy przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur wystawionych przez Spółdzielnię za pobierane przez Spółdzielnie opłaty z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w pierwszej kolejności należy zbadać czy ww. opłaty są opodatkowane czy tez zwolnione od podatku.

W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia, przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, zwalnia się od podatku:

czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 4381463 i 1681).

Powołany wyżej przepis art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 558) stanowi, że:

1. Członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

11. Osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.

2. Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

3. Członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

4. Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.

Z powołanych przepisów wynika, że zwolnienie od podatku odnosi się do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych, a także osób niebędących członkami spółdzielni. Muszą być oni właścicielami lokali mieszkalnych, a w przypadku członka spółdzielni może przysługiwać mu spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Rodzaje opłat wymienione w prawie spółdzielczym dotyczą opłat, związanych z utrzymaniem lokalu mieszkalnego i nieruchomości wspólnych.

Zatem zwolnienie, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, jest związane z czynnościami, za które Spółdzielnia pobiera opłaty, a które dotyczą lokali mieszkalnych lub spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. Zwolnienie dotyczy wyłącznie czynności (za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy natomiast czynności związanych z lokalami użytkowymi.

W myśl art. 2 ust. 1 powołanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

Lokalem w rozumieniu ustawy jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2021 r. poz. 1048 oraz z 2023 r. poz. 1688).

Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o własności lokali (Dz. U. z 2021 r., poz. 1048):

Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

W tym miejscu należy ponownie podkreślić, że zwolnienie od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, odnosi się do czynności związanych z lokalami mieszkalnymi. Zwolnienie dotyczy wyłącznie czynności – za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych – związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy zaś czynności związanych z lokalami użytkowymi.

W rozpatrywanej sprawie Spółdzielnia nie można zastosować zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy do opłat pobieranych od Państwa - właściciela lokali mieszkalnych, który nie wykorzystuje lokali mieszkalnych na cele mieszkalne.

Jak wynika z treści wniosku, nie zamieszkują Państwo lokali mieszkalnych. Lokale te wynajmują Państwo na rzecz innych podmiotów gospodarczych, które następnie podnajmują ten lokal na zaspokajanie celów mieszkaniowych (np. swoich pracowników).

Sam fakt, że właściciel lokalu mieszkalnego o statusie spółdzielczego prawa do lokalu oraz prawa odrębnej własności, który jest albo nie jest członkiem spółdzielni nie powoduje automatycznie, że opłaty pobierane przez Spółdzielnię mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy.

Jeżeli właściciel lokalu, nie zamieszkuje lokali mieszkalnych, ale prowadzi w nich działalność gospodarczą  to trudno uznać, że przeznaczenie lokalu to cel mieszkaniowy.

Zatem, w odniesieniu do okoliczności sprawy nie jest możliwe zastosowanie zwolnienia od podatku dla opłat pobieranych przez Spółdzielnię na podstawie powołanego art. 43 ust. 1 pkt 11, w sytuacji gdy posiadane przez Państwa mieszkania nie są wykorzystywane na cele mieszkaniowe, z uwagi na fakt, że ww. opłaty dotyczą w istocie lokalu przeznaczonego w całości na cele inne niż mieszkaniowe.

Pobierane opłaty eksploatacyjne, związane z utrzymaniem lokalu, w którym Państwo prowadzą działalność gospodarczą, nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy.

Następnie należy zbadać czy wynajem lokalu mieszkalnego przez Państwa na rzecz podmiotów gospodarczych, którzy podnajmują te lokale jest czynnością opodatkowaną czy korzystającą ze zwolnienia.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 790 i 1114, 1463 i 1693).

Z powołanego wyżej przepisów wynika, że ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta wyłącznie świadczenie usług wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest więc uzależnione od spełnienia przesłanek obiektywnych, dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych, dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy). W związku z tym, zwolnieniu nie podlega wynajem nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cel inny niż mieszkaniowy.

Powyższe wskazuje, że przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

-świadczenie usługi na własny rachunek,

-charakter mieszkalny nieruchomości,

-mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

Zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala natomiast na zastosowanie zwolnienia i w konsekwencji następuje opodatkowanie świadczonej usługi.

W analizowanej sprawie nie zostanie spełniona przesłanka dająca możliwość zastosowania zwolnienia, o którym mowa w ww. art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, tj. brak mieszkalnego charakteru nieruchomości.

Jak bowiem wynika z wniosku, lokale mieszkalne są wynajmowane podmiotom gospodarczym, które podnajmują te lokale.

Mieszkaniowy cel najmu wyłącza z zakresu zwolnienia usługi wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości wykonywane na cele inne niż mieszkaniowe – a zatem np. na cele prowadzonej działalności gospodarczej lub inne (z zastrzeżeniem wykonywania czynności na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego). Podkreślić należy, iż decydującym kryterium uznania czy czynność jest dokonywana wyłącznie na cele mieszkaniowe czy na inne cele, jest cel wykorzystania nieruchomości przez podmiot ją najmujący, tj. cel nabywcy usługi. Istotny zatem w tym kontekście jest sposób rozporządzania mieniem przez usługobiorcę, który musi realizować jego cele mieszkaniowe.

Kwestia ta była przedmiotem rozważań sądów administracyjnych. Warto tu wskazać w szczególności na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 1182/16:

„Z treści powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że zwolniona z opodatkowania jest usługa najmu »wyłącznie na cele mieszkaniowe«. Oznacza to, że z punktu widzenia zastosowania tego zwolnienia istotny jest sposób wykorzystywania nieruchomości przez najemcę (usługobiorcę), a zatem to najemca w wynajmowanym lokalu powinien realizować własne cele mieszkaniowe. Jedynie bowiem w takim przypadku uprawnione będzie stwierdzenie, że wynajmujący (usługobiorca) wynajął nieruchomość »wyłącznie na cele mieszkaniowe«. (…)

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażany jest pogląd, zgodnie z którym zwolnienie najmu lokali mieszkalnych ma charakter zwolnienia celowego, ukierunkowanego na ochronę, w aspekcie ekonomicznym, najemców lokali mieszkalnych faktycznie zaspokajających potrzeby mieszkaniowe poprzez tenże najem. Preferencją tą nie są natomiast objęte usługi wynajmu lokali mieszkalnych, których bezpośrednim celem nie jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych najemcy, lecz realizacja przez niego celów gospodarczych, w tym zarobkowych (wyroki: z 3 sierpnia 2013 r. sygn. akt I FSK 1012/12, z 7 kwietnia 2016 r. sygn. akt I FSK 1963/14 oraz z 4 października 2017 r. sygn. akt I FSK 501/16; dostępne na http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Skład orzekający w niniejszej sprawie pogląd ten podziela”.

Z powyższego wynika, że usługa wynajmu bądź dzierżawy nieruchomości (lub jej części) o charakterze mieszkalnym (np. lokalu mieszkalnego), świadczona przez czynnego podatnika podatku od towarów i usług na rzecz podmiotu gospodarczego (innego niż społeczna agencja najmu), który wykorzystuje wynajmowaną nieruchomość na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, np. podnajmuje tę nieruchomość innym podmiotom na cele mieszkaniowe, podlega opodatkowaniu z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT.

Podmiot gospodarczy, na którego rzecz wynajmują Państwo lokale nie realizuje swoich celów mieszkaniowych, ale wykorzystuje te lokale do prowadzenia działalności gospodarczej, tj. podnajmuje je.

Tym samym nie będą spełnione wymienione wyżej przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

W rezultacie, świadczone przez Państwa usługi nie będą spełniały przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy i są opodatkowane właściwą stawką podatku.

Skoro zatem:

- są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT,

- poniesione przez Państwa koszty, udokumentowane przez Spółdzielnie mieszkaniową fakturą są opodatkowane podatkiem VAT

- usługa świadczona przez Państwa na rzecz innych podmiotów gospodarczych polegająca na wynajmie mieszkań jest usługą opodatkowaną

- to przysługuje Państwu prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z otrzymanej od Spółdzielni prawidłowo wystawionej faktury dokumentującej pobierane przez Spółdzielnie opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych .

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.