Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii ustalenia, czy usługi świadczone w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów, polegające na organizacji opisanych w stanie faktycznym kursów/szkoleń objętych Uchwałami korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w xxx, zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców KRS w Sądzie Rejonowym xxx , posługująca się nr REGON xxx, NIP xxx (dalej: Wnioskodawca) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca uzyskał pozwolenie na prowadzenie szkolenia podyplomowego lekarzy dentystów i akceptację programu kształcenia podyplomowego w Naczelnej Izbie Lekarskiej, uprawniające do uzyskania punktów edukacyjnych ze strony Izby Lekarskiej.

Wnioskodawca na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i dentysty (t. j. Dz. U. z 2024, poz. 1287), uchwały Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej xxx uzyskał potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia kształcenia podyplomowego lekarzy dentystów określonych w art. 19 ust. 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty w okresie od 20 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w przedmiocie i zakresie obejmującym kursy medyczne o tematyce:

1.Zastosowanie fibryny bogatopłytkowej w stomatologii oraz w medycynie estetycznej.

2.Praktyczna chirurgia stomatologiczna podstawy.

3.Praktyczna chirurgia stomatologiczna - poziom zaawansowany.

4.Praktyczna chirurgia stomatologiczna - wprowadzenie do implantologii.

5.Teoretyczno-praktyczne szkolenie z zastosowania szablonów chirurgicznych w zabiegach implantologicznych.

Ponadto Wnioskodawca na podstawie art. 19b ust. 7 ww. ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, uchwały Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej xxx, został również wpisany do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów pod numerem xxx, w przedmiocie i zakresie obejmującym podniesienie wiedzy w zakresie stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów, prowadzonych w terminie od 20 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Powołany wyżej rejestr jest prowadzony przez właściwą Okręgową Izbę Lekarską xxx, a tym samym Wnioskodawca uzyskał pozwolenie na prowadzenie szkolenia podyplomowego lekarzy oraz lekarzy dentystów i akceptację programu kształcenia podyplomowego w Naczelnej Izbie Lekarskiej, uprawniające do uzyskania punktów edukacyjnych ze strony Izby Lekarskiej.

Wnioskodawca posiada potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia kształcenia podyplomowego lekarzy dentystów określonych w art. 19 ust. 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty - w okresie od 20 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. w przedmiocie wymienionych w uchwale kursów, co potwierdzają uchwały Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej xxx oraz Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej xxx.

Na podstawie ww. uchwał i wydanych dla Wnioskodawcy ww. zaświadczeń Wnioskodawca prowadzi wymienione w ww. dokumentach kursy/szkolenia, w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w formie kursów, szkoleń i warsztatów, na temat:

1.Zastosowanie fibryny bogatopłytkowej w stomatologii oraz w medycynie estetycznej.

2.Praktyczna chirurgia stomatologiczna podstawy.

3.Praktyczna chirurgia stomatologiczna - poziom zaawansowany.

4.Praktyczna chirurgia stomatologiczna - wprowadzenie do implantologii.

5.Teoretyczno-praktyczne szkolenie z zastosowania szablonów chirurgicznych w zabiegach implantologicznych.

Reasumując, na mocy wyżej wymienionych uchwał Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Okręgowej Rady Lekarskiej (dalej jako: „Uchwały”), Wnioskodawca jako organizator kształcenia został wpisany do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów oraz otrzymał zaświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, a także uzyskał potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia przez Wnioskodawcę kształcenia w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy dentystów na obszarze RP w zakresie obejmującym ww. kursy/szkolenia.

Podmioty zamierzające wykonywać działalność w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego, z wyłączeniem podmiotów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, przedstawiają bowiem dane potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 19 ust. 2 ww. ustawy oraz składają do właściwej okręgowej rady lekarskiej wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy, zwanego dalej „rejestrem”, zawierający dane, o których mowa w art 19c ust. 3 pkt 1-6 ww. ustawy. Wraz z wnioskiem Wnioskodawca składa oświadczenie następującej treści: „Oświadczam, że: 1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów są kompletne i zgodne z prawdą;

2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów - określone w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty”.

Prowadzone przez Wnioskodawcę ww. kursy/szkolenia (dalej również: „szkolenia”) odbywają się w trybie stacjonarnym, jedno- lub wielodniowym, na terenie kraju, w wybranych miejscowościach i terminach, szczegółowo określonych w terminarzu, który jest dostępny dla uczestników na stronie internetowej. Szkolenia odbywają się w formie: prezentacji teoretycznych, zajęć warsztatowych lub wykładu z ćwiczeniami, w zależności od tematyki i możliwości technicznych. Szkolenia prowadzone w formie prezentacji teoretycznych obejmują komputerowe prezentacje slajdowe i VCD/DVD (projektor multimedialny, duży ekran, nagłośnienie) skupiające się na wybranej metodzie leczenia lub technice, w zależności od tematyki, także z pokazem praktycznym (duży ekran, system kamer współpracujących z projektorem). Szkolenia mają charakter interaktywny, tj. po części wykładowej lub w jej trakcie istnieje możliwość zadawania pytań i dyskusji. Szkolenia prowadzone w formie zajęć warsztatowych polegają na równoległej pracy wszystkich uczestników pod kontrolą prowadzącego, z wykorzystaniem potrzebnych narzędzi i materiałów. Stanowiska pracy są wyposażone w zależności od potrzeb danego programu. Szkolenia typu wykład z ćwiczeniami standardowo odbywają się w małych grupach do 30 osób. Zajęcia obejmują część wykładową oraz ćwiczenia praktyczne. Ćwiczenia polegają na równoległej pracy wszystkich uczestników pod kontrolą prowadzącego, z wykorzystaniem potrzebnych narzędzi i materiałów. Stanowiska pracy są wyposażone w zależności od potrzeb danego programu. Dokumentem potwierdzającym zaliczenie ww. kształcenia jest zaświadczenie uczestnictwa wydawane przez Wnioskodawcę/Organizatora. Ze względu na rodzaj posiadanej akredytacji i wpisu do rejestru podmiotów prowadzących zasadniczo kształcenie podyplomowe lekarzy dentystów Wnioskodawca/Organizator zastrzega, że uznawanie punktów edukacyjnych zdobytych na szkoleniach Wnioskodawcy/Organizatora w przypadku lekarzy medycyny lub pracowników innych zawodów medycznych pozostaje w gestii właściwej izby lekarskiej lub innego organu uprawnionego do weryfikacji przebiegu doskonalenia zawodowego uczestnika. Potrzeba szkolenia lekarzy i lekarzy stomatologów jest podyktowana przede wszystkim lawinowo rosnącą skalą wykonywania zabiegów medycznych. Wiedza i umiejętności pozyskane podczas szkoleń mogą być wykorzystywane zarówno w ramach wykonywanego dotychczas przez uczestników zawodu lekarza w codziennej praktyce lekarzy różnych specjalności, jak również mogą stanowić podstawę do rozszerzenia działalności o nowe usługi. Lekarze dentyści, biorący udział w szkoleniu, nabywają najnowszą wiedzę w zakresie leczenia powikłań, wykorzystania nowych technologii, która może być przydatna zarówno w pracy w sektorze publicznym, jak i prywatnym.

Jednocześnie Wnioskodawca przedstawia następujące informacje:

1.Wnioskodawca nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 737).

2.Wnioskodawca nie jest placówką kształcenia ustawicznego w rozumieniu przepisów ww. ustawy - Prawo oświatowe.

3.Wnioskodawca nie jest uczelnią, jednostką naukową Polskiej Akademii Nauk lub instytutem badawczym.

4.Opisane we wniosku usługi szkoleniowe (dla każdego rodzaju kursów/szkoleń, będących przedmiotem wniosku) nie stanowią usług świadczonych przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk lub instytuty badawcze, w zakresie kształcenia, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).

5.Wnioskodawca nie jest podmiotem, który uzyskał akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, w zakresie usług opisanych we wniosku.

6.Na podstawie umowy zlecenie zawartej z Wnioskodawcą wykładowcy/instruktorzy prowadzący kursy/szkolenia biorą lub będą brali udział w świadczonych przez Wnioskodawcę usługach.

Celem kursów/szkoleń objętych Uchwałami jest przekazanie wiedzy z zakresu stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów, prowadzonych w wymienionych w Uchwałach i zaświadczeniach terminach (włącznie do 31 grudnia 2025 r.), lekarzom dentystom, którzy nie mają doświadczenia w danej dziedzinie, mają niewielkie doświadczenie lub chcą usystematyzować dotychczasowy zasób nabytych wiadomości. Zdobyta wiedza i umiejętności umożliwią uczestnikom poszczególnych szkoleń w ramach wykonywanych przez nich zawodów samodzielne przyjmowanie pacjentów i przeprowadzanie zabiegów.

Usługi świadczone w ramach kursów/szkoleń objętych Uchwałami stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Warunki, które Wnioskodawca musiał spełnić, aby zostać wpisanym do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów zostały wskazane w art. 19 ww. ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej i Okręgowej Rady Lekarskiej potwierdziło spełnienie przez Wnioskodawcę powyższych warunków na podstawie przedłożonego przez Wnioskodawcę planu (programu) kształcenia realizowanego w określonych formach i trybie kształcenia. W przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami właściwa Rada Lekarska jest uprawniona do kontroli Wnioskodawcy w zakresie zgodności ze stanem faktycznym informacji dotyczących określonej formy szkolenia, spełnienia warunków dokonania wpisu do rejestru, prawidłowości prowadzonej dokumentacji przebiegu kształcenia oraz zapewnienie odpowiedniej jakości kształcenia. W przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami Wnioskodawca był zobowiązany do przedłożenia planu (programu) kształcenia realizowanego w określonych formach i trybie kształcenia, który został zatwierdzony przez właściwą Izbę Lekarską.

W przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami Wnioskodawca jest zobowiązany do działania zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przedłożonym planem (programem) kształcenia. W przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami konieczne było uzyskanie od właściwej Rady Lekarskiej stosownej uchwały oraz zaświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów.

Pytanie

Czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów, polegające na organizacji opisanych w stanie faktycznym kursów/szkoleń objętych Uchwałami korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)?

Państwa stanowisko w sprawie

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów, polegające na organizacji opisanych w stanie faktycznym kursów/szkoleń objętych Uchwałami, korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. - dalej: u.p.t.u.), albowiem wiedza i umiejętności pozyskane podczas szkoleń mają bezpośredni związek z zawodem lekarza dentysty i są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.: opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 7 ust. 1 u.p.t.u.: przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Zgodnie z art. 8 ust. 1 u.p.t.u.: przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m in. w art. 43 u.p.t.u.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 u.p.t.u.: zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

a)jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,

b)uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Ograniczenie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a u.p.t.u., umożliwiające skorzystanie ze zwolnienia ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Aby możliwe było skorzystanie z niniejszego zwolnienia nie wystarczy, by dany podmiot był jednostką objętą systemem oświaty, podmiot ten musi świadczyć usługi w zakresie kształcenia i wychowania.

Przepis ten ma więc zastosowanie wyłącznie do tych usług, które są przedmiotem zakresu działania podmiotu jako jednostki objętej systemem oświaty, tj. w ramach uzyskanego wpisu. Zwolnienie to dotyczy tylko i wyłącznie tych usług kształcenia, które podmiot będący jednostką objętą systemem oświaty wskazał we wpisie do ewidencji placówek oświatowych. W zakresie bowiem tylko tych usług kształcenia, podatnik działa jako jednostka objęta systemem oświaty w rozumieniu ustawy - Prawo oświatowe, a w konsekwencji tylko w tym zakresie jest podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a u.p.t.u.

Stosownie zaś do art. 43 ust. 1 pkt 29 u.p.t.u.: zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

a)prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub

b)świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub

c)finansowane w całości ze środków publicznych

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Powołane przepisy art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u. przewidują zatem zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a, istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formie i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Wskazane wyżej regulacje stanowią implementację prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1; lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci § lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

W tym kontekście Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wielokrotnie podkreślał, że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE Rady, stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „pojęcia używane do opisania zwolnień (...) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika” (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Ponadto należy zauważyć, że w dniu 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 77/1). Rozporządzenie to wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio.

Pojęcie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zostało zdefiniowane w art. 44 rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 77 str. 1 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem: usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej oraz właściwej Okręgowej Rady Lekarskiej potwierdziło spełnianie przez Wnioskodawcę warunków do prowadzenia kształcenia w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy dentystów na wskazanym w Uchwałach obszarze oraz w zakresie obejmującym wskazane kursy w przedmiocie i zakresie obejmującym podniesienie wiedzy w zakresie stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów, prowadzonych w terminie do 31 grudnia 2025 r.

Wnioskodawca uzyskał pozwolenie na prowadzenie szkolenia podyplomowego lekarzy dentystów i akceptację programu kształcenia podyplomowego w Naczelnej Izbie Lekarskiej, uprawniające do uzyskania punktów edukacyjnych ze strony Izby Lekarskiej bowiem:

1)Na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i dentysty (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1287), uchwały Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej uzyskał potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia kształcenia podyplomowego lekarzy dentystów określonych w art. 19 ust. 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty w okresie od 20 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w przedmiocie i zakresie obejmującym kursy medyczne o tematyce:

1.Zastosowanie fibryny bogatopłytkowej w stomatologii oraz w medycynie estetycznej.

2.Praktyczna chirurgia stomatologiczna podstawy.

3.Praktyczna chirurgia stomatologiczna - poziom zaawansowany.

4.Praktyczna chirurgia stomatologiczna - wprowadzenie do implantologii.

5.Teoretyczno-praktyczne szkolenie z zastosowania szablonów chirurgicznych w zabiegach implantologicznych.

2)Na podstawie art. 19b ust. 7 ww. ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, uchwały Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej, został również wpisany do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, w przedmiocie i zakresie obejmującym podniesienie wiedzy w zakresie stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów, prowadzonych w terminie od 20 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Reasumując, na mocy wyżej wymienionych Uchwał (Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Okręgowej Rady Lekarskiej), Wnioskodawca jako organizator kształcenia został wpisany do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów oraz otrzymał zaświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, a także uzyskał potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia przez Wnioskodawcę kształcenia w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy dentystów na obszarze RP w zakresie obejmującym ww. kursy/szkolenia.

Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u. przewiduje zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania ww. zwolnienia istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inną niż wymienione w pkt 26, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu.

Jak wynika z opisu sprawy, świadczone przez Wnioskodawcę usługi w ramach kursów/szkoleń objętych Uchwałami, stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 u.p.t.u. Celem kursów/szkoleń objętych Uchwałami jest przekazanie wiedzy z zakresu stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów, prowadzonych w terminie do 31 grudnia 2025 r., lekarzom dentystom, którzy nie mają doświadczenia w danej dziedzinie, mają niewielkie doświadczenie lub chcą usystematyzować dotychczasowy zasób nabytych wiadomości. Zdobyta wiedza i umiejętności umożliwią uczestnikom poszczególnych szkoleń w ramach wykonywanych przez nich zawodów samodzielne przyjmowanie pacjentów i przeprowadzanie zabiegów.

Biorąc zatem pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności sprawy stwierdzić należy, że wykonywane przez Wnioskodawcę usługi świadczone w ramach kursów/szkoleń objętych Uchwałami, stanowią usługi kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 u.p.t.u., gdyż pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem osób biorących udział w szkoleniu i mają na celu zdobycie, uaktualnienie i poszerzenie wiedzy do celów zawodowych.

Przechodząc zaś do pozostałych przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług wskazać należy, że odesłanie w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u. do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do przepisów, które określają formy i zasady usług szkoleniowych w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Odrębne przepisy określające formy i zasady to przepisy, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki, jakie musi spełnić organizator kształcenia.

Wnioskodawca wskazał we wniosku, że w przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami jest zobowiązany do działania zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przedłożonym planem (programem) kształcenia. Właściwa Rada Lekarska jest uprawniona do kontroli Wnioskodawcy w zakresie zgodności ze stanem faktycznym informacji dotyczących określonej formy szkolenia, spełnienia warunków dokonania wpisu do rejestru, prawidłowości prowadzonej dokumentacji przebiegu kształcenia oraz zapewnienie odpowiedniej jakości kształcenia. Wnioskodawca był zobowiązany do przedłożenia planu (programu) kształcenia realizowanego w określonych formach i trybie kształcenia, który został zatwierdzony przez właściwą Izbę Lekarską.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1287): lekarz, z zastrzeżeniem ust. 3, ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego.

W myśl art. 18 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy okręgowa rada lekarska potwierdza przez dokonanie wpisu w rejestrze, o którym mowa w art. 49 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich. Potwierdzenia dokonuje okręgowa rada lekarska na podstawie przedłożonej przez lekarza dokumentacji potwierdzającej odbycie określonych form doskonalenia zawodowego, z zastrzeżeniem art. 19 ust. 4.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: ustawiczny rozwój zawodowy, z wyłączeniem stażu podyplomowego, mogą prowadzić:

1.podmioty uprawnione do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego;

2.inne podmioty niż wymienione w pkt 1 uprawnione do kształcenia na podstawie odrębnych przepisów, w tym uczelnie medyczne, inne uczelnie prowadzące działalność dydaktyczną lub badawczą w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu i instytuty badawcze;

3.inne podmioty niż wymienione w pkt 1 i 2 po uzyskaniu wpisu w rejestrze podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, zwane dalej „organizatorami kształcenia”.

W świetle art. 19 ust. 3 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: spełnienie warunków prowadzenia kształcenia określonych w ust. 2 przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, potwierdza okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na miejsce prowadzenia kształcenia lub Naczelna Rada Lekarska w odniesieniu do okręgowej izby lekarskiej będącej organizatorem kształcenia oraz organizatora kształcenia zamierzającego prowadzić kształcenie na terenie całego kraju. W myśl art. 19a ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: kształcenie w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego wykonywane przez przedsiębiorcę jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 236).

Zgodnie z art. 19b ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: podmioty zamierzające wykonywać działalność w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego, z wyłączeniem podmiotów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2, przedstawiają dane potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 19 ust. 2, oraz składają do właściwej okręgowej rady lekarskiej wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy, zwanego dalej „rejestrem”, zawierający dane, o których mowa w art. 19c ust. 3 pkt 1-6.

Stosownie zaś do art. 19c ust 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: organem prowadzącym rejestr jest okręgowa rada lekarska właściwa dla siedziby organizatora prowadzenia kształcenia, a w przypadku okręgowej izby lekarskiej będącej organizatorem kształcenia Naczelna Rada Lekarska.

Szkolenia podyplomowe dla lekarzy i lekarzy dentystów nie mogą odbywać się w zupełnie dowolnej formie. Szczegółowe zasady organizacji i przeprowadzania szkoleń z tego zakresu określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 21 lutego 2022 r. w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. z 2022 r. poz. 464).

Przepis § 1 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia stanowi, że doskonalenie zawodowe lekarza i lekarza dentysty jest realizowane przez:

1)udział w kursie medycznym krajowym lub zagranicznym nieobjętym programem odbywanej specjalizacji;

2)udział w kursie medycznym prowadzonym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego lub sieci internetowej z ograniczonym dostępem:

a)krajowym, który uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej,

b)zagranicznym, którego organizatorem jest uczelnia medyczna, lekarskie towarzystwo naukowe, międzynarodowa organizacja lekarska lub podmiot, którego działalność w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy lub lekarzy dentystów uzyskała akredytację właściwego organu w państwie, w którym działalność ta jest prowadzona;

3)udział w krajowym lub zagranicznym kongresie lub zjeżdzie. krajowej lub zagranicznej konferencji lub krajowym lub zagranicznym sympozjum naukowym;

4)odbycie praktyki klinicznej w krajowym lub zagranicznym ośrodku specjalistycznym;

5)udział w posiedzeniu oddziału stowarzyszenia działającego jako kolegium specjalistów albo towarzystwo naukowe w danej dziedzinie medycyny, zwane dalej „towarzystwem naukowym”, lub udział w posiedzeniu sekcji albo koła tego stowarzyszenia;

6)udział w szkoleniu wewnętrznym organizowanym przez podmiot leczniczy, w którym lekarz lub lekarz dentysta udziela świadczeń zdrowotnych, lub organizowanym przez grupę lekarzy lub lekarzy dentystów;

7)wykład lub doniesienie w formie ustnej lub plakatowej na kursie medycznym, kongresie, zjeżdzie, konferencji lub sympozjum naukowym krajowym lub zagranicznym;

8)udział w programie edukacyjnym udostępnianym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego, sieci internetowej lub innych mediów, które umożliwiają wiarygodne sprawdzenie uzyskanej przez uczestnika wiedzy lub umiejętności i potwierdzenie jego tożsamości:

a)który uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej,

b)zagranicznym, którego organizatorem jest uczelnia medyczna, lekarskie towarzystwo naukowe, międzynarodowa organizacja lekarska lub podmiot, którego działalność w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy lub lekarzy dentystów uzyskała akredytację właściwego organu w państwie, w którym działalność ta jest prowadzona;

9)uzyskanie w zakresie nauk medycznych stopnia naukowego doktora, doktora habilitowanego lub tytułu profesora;

10)napisanie i opublikowanie fachowej książki medycznej, rozdziału w takiej książce lub medycznego edukacyjnego programu multimedialnego;

11)napisanie i opublikowanie książki o charakterze medycznym, rozdziału w takiej książce lub edukacyjnego programu multimedialnego o takim charakterze;

12)przetłumaczenie i opublikowanie fachowej książki medycznej, rozdziału w takiej książce lub medycznego edukacyjnego programu multimedialnego;

13)autorstwo lub współautorstwo artykułu opublikowanego w fachowym czasopiśmie medycznym wymienionym w aktualnym w dniu opublikowania publikacji naukowej wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478, 619, 1630, 2141 i 2232);

14)napisanie i opublikowanie artykułu w recenzowanym, fachowym czasopiśmie medycznym innym niż czasopismo wymienione w wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

15)przetłumaczenie i opublikowanie artykułu w fachowym czasopiśmie medycznym, o którym mowa w pkt 13 i 14;

16)sprawowanie funkcji opiekuna stażu podyplomowego;

17)kierowanie specjalizacją lekarzy lub lekarzy dentystów;

18)indywidualną prenumeratę czasopisma medycznego wymienionego w aktualnym wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

19)przynależność do kolegium specjalistów lub towarzystwa naukowego, o którym mowa w pkt 5;

20)posiadanie aktywnego indywidualnego konta na internetowych edukacyjnych platformach medycznych wskazanych przez Naczelną Radę Lekarską.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że doskonalenie zawodowe jest obowiązkiem lekarzy i lekarzy dentystów. A zatem prowadzone dla nich kursy/szkolenia uznać należy jako jedną z możliwych form realizacji tego obowiązku, tj. za kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, którego zasady i formy prowadzenia zawarte są w odrębnych niż ustawa o podatku od towarów i usług przepisach.

W konsekwencji uznać należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi w ramach kursów/szkoleń objętych Uchwałami korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u., albowiem wiedza i umiejętności pozyskane podczas kursów/szkoleń mają bezpośredni związek z zawodem lekarza dentysty i są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy powinno być uznane za prawidłowe.

Zasadność powyższej argumentacji i stanowiska Wnioskodawcy potwierdza również argumentacja i stanowisko zaprezentowane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, np. z dnia 24 czerwca 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.117.2024.2.ASZ; z dnia 24 maja 2023 r. sygn. 0111-KDIB3-2 4012.116.2023.1.ASZ; z dnia 17 sierpnia 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-1 4012.421.2021.2.AK.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

a)jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,

b)uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia

-oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Ograniczenie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy, umożliwiające skorzystanie ze zwolnienia ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Aby możliwe było skorzystanie z niniejszego zwolnienia nie wystarczy, by dany podmiot był jednostką objętą systemem oświaty, podmiot ten musi świadczyć usługi w zakresie kształcenia i wychowania.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

a)prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub

b)finansowane w całości ze środków publicznych

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Powołane przepisy art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formie i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Według art. 43 ust. 17 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1)nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a,      22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub

2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Natomiast art. 43 ust. 17a ustawy stanowi:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Z powołanych przepisów art. 43 ust. 17 i art. 43 ust. 17a ustawy wynika, że zwolnienia określone w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe, jeżeli są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, a ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Wskazane wyżej regulacje stanowią implementację prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady,

Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

W tym kontekście wskazania wymaga – co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE Rady, stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Szóstej Dyrektywy 2006/112/WE Rady powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika” (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Ponadto 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77/1 ze zm.). Rozporządzenie to wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio.

Pojęcie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zostało zdefiniowane w art. 44 ww.  rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. Zgodnie z tym przepisem:

Usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzą Państwo kursy/szkolenia dla lekarzy i lekarzy dentystów.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest prawo do korzystania ze zwolnienia ww. usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.

Dla oceny, czy wykonywane przez Państwa usługi korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, konieczne jest m.in. stwierdzenie:

-czy są to usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostkę objętą systemem oświaty lub

-czy są to usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz

-czy są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

We wniosku wskazali Państwo, że

-nie są Państwo jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe;

-nie są Państwo placówką kształcenia ustawicznego w rozumieniu przepisów ww. ustawy - Prawo oświatowe;

-nie są Państwo uczelnią, jednostką naukową Polskiej Akademii Nauk lub instytutem badawczym;

-opisane we wniosku usługi szkoleniowe (dla każdego rodzaju kursów/szkoleń, będących przedmiotem wniosku) nie stanowią usług świadczonych przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk lub instytuty badawcze, w zakresie kształcenia, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, świadczone przez Państwa usługi szkoleniowe nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, ponieważ nie są spełnione przesłanki wynikające z powołanego przepisu.

W konsekwencji należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.

Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy przewiduje zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i  na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania ww. zwolnienia istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inną niż wymienione w pkt 26, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. 

Jak wynika z wniosku, świadczą Państwo usługi w zakresie obejmującym podniesienie wiedzy w zakresie stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów. Prowadzą Państwo ww. kursy/szkolenia, w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w formie kursów, szkoleń i warsztatów, w następujących tematach:

-Zastosowanie fibryny bogatopłytkowej w stomatologii oraz w medycynie estetycznej.

-Praktyczna chirurgia stomatologiczna podstawy.

-Praktyczna chirurgia stomatologiczna - poziom zaawansowany.

-Praktyczna chirurgia stomatologiczna - wprowadzenie do implantologii.

-Teoretyczno-praktyczne szkolenie z zastosowania szablonów chirurgicznych w zabiegach implantologicznych.

Potrzeba szkolenia lekarzy i lekarzy stomatologów jest podyktowana przede wszystkim lawinowo rosnącą skalą wykonywania zabiegów medycznych. Wiedza i umiejętności pozyskane podczas szkoleń mogą być wykorzystywane zarówno w ramach wykonywanego dotychczas przez uczestników zawodu lekarza w codziennej praktyce lekarzy różnych specjalności, jak również mogą stanowić podstawę do rozszerzenia działalności o nowe usługi. Lekarze dentyści, biorący udział w szkoleniu, nabywają najnowszą wiedzę w zakresie leczenia powikłań, wykorzystania nowych technologii, która może być przydatna zarówno w pracy w sektorze publicznym, jak i prywatnym.

Celem kursów/szkoleń objętych Uchwałami jest przekazanie wiedzy z zakresu stomatologii, implantologii, chirurgii stomatologicznej w formie szkoleń i warsztatów, prowadzonych w wymienionych w Uchwałach i zaświadczeniach terminach (włącznie do 31 grudnia 2025 r.), lekarzom dentystom, którzy nie mają doświadczenia w danej dziedzinie, mają niewielkie doświadczenie lub chcą usystematyzować dotychczasowy zasób nabytych wiadomości. Zdobyta wiedza i umiejętności umożliwią uczestnikom poszczególnych szkoleń w ramach wykonywanych przez nich zawodów samodzielne przyjmowanie pacjentów i przeprowadzanie zabiegów.

Usługi świadczone w ramach kursów/szkoleń objętych Uchwałami stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy prowadzi do stwierdzenia, że wykonywane przez Państwa usługi szkoleniowe stanowią usługi kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, gdyż pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem osób biorących udział w szkoleniu i mają na celu uaktualnienie i poszerzenie wiedzy do celów zawodowych.

Przechodząc zaś do pozostałych przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług wskazania wymaga, że odesłanie w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit.  a ustawy do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do przepisów, które określają formy i zasady usług szkoleniowych w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Odrębne przepisy określające formy i zasady to przepisy, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki, jakie musi spełnić organizator kształcenia.

Wskazali Państwa, że posiadają Państwo potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia kształcenia podyplomowego lekarzy dentystów określonych w art. 19 ust. 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty - w okresie od 20 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. w przedmiocie wymienionych w uchwale kursów, co potwierdzają uchwały Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej. Na podstawie ww. uchwał i wydanych dla Państwa ww. zaświadczeń, prowadzą Państwo wymienione w ww. dokumentach kursy/szkolenia, w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w formie kursów, szkoleń i warsztatów. Na mocy wyżej wymienionych uchwał Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Okręgowej Rady Lekarskiej Państwo, jako organizator kształcenia, zostali wpisany do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów oraz otrzymał zaświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, a także uzyskali potwierdzenie spełnienia warunków do prowadzenia przez Państwa kształcenia w zakresie i ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy dentystów na obszarze RP w zakresie obejmującym ww. kursy/szkolenia.

Podmioty zamierzające wykonywać działalność w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego, z wyłączeniem podmiotów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, przedstawiają bowiem dane potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 19 ust. 2 ww. ustawy oraz składają do właściwej okręgowej rady lekarskiej wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy, zwanego dalej „rejestrem”, zawierający dane, o których mowa w art 19c ust. 3 pkt 1-6 ww. ustawy. Wraz z wnioskiem składają Państwo oświadczenie następującej treści: „Oświadczam, że: 1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów są kompletne i zgodne z prawdą;

2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów - określone w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty”.

W tym miejscu wskazania wymaga, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2024 r., poz. 1287 ze zm.):

Lekarz, z zastrzeżeniem ust. 3, ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego.

W myśl art. 18 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy okręgowa rada lekarska potwierdza przez dokonanie wpisu w rejestrze, o którym mowa w art. 49 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich. Potwierdzenia dokonuje okręgowa rada lekarska na podstawie przedłożonej przez lekarza dokumentacji potwierdzającej odbycie określonych form doskonalenia zawodowego, z zastrzeżeniem art. 19 ust. 4.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Ustawiczny rozwój zawodowy, z wyłączeniem stażu podyplomowego, mogą prowadzić:

1) podmioty uprawnione do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego;

2) inne podmioty niż wymienione w pkt 1 uprawnione do kształcenia na podstawie odrębnych przepisów, w tym uczelnie medyczne, inne uczelnie prowadzące działalność dydaktyczną lub badawczą w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu i instytuty badawcze;

3) inne podmioty niż wymienione w pkt 1 i 2 po uzyskaniu wpisu w rejestrze podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, zwane dalej ,,organizatorami kształcenia”.

Stosownie do art. 19 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Warunkami prowadzenia kształcenia w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego są:

1) posiadanie planu kształcenia realizowanego w określonym czasie zawierającego w szczególności:

a) cel (cele) kształcenia,

b) przedmiot i zakres kształcenia, zgodny z aktualną wiedzą medyczną,

c) formę (formy) kształcenia,

d) wymagane kwalifikacje uczestników,

e) sposób (sposoby) weryfikacji wyników kształcenia,

f) sposób potwierdzania uczestnictwa i ukończenia kształcenia;

2) zapewnienie kadry dydaktycznej o kwalifikacjach odpowiednich dla danego rodzaju kształcenia;

3) zapewnienie odpowiedniej do realizacji programu kształcenia bazy dydaktycznej, w tym dla szkolenia praktycznego;

4) posiadanie wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia, uwzględniającego narzędzia oceny jakości kształcenia oraz metody tej oceny;

5) zapewnienie udzielania świadczeń zdrowotnych wchodzących w zakres kształcenia przez uprawnione podmioty i osoby posiadające uprawnienia oraz właściwe kwalifikacje do ich wykonywania.

W świetle art. 19 ust. 3 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Spełnienie warunków prowadzenia kształcenia określonych w ust. 2 przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, potwierdza okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na miejsce prowadzenia kształcenia lub Naczelna Rada Lekarska w odniesieniu do okręgowej izby lekarskiej będącej organizatorem kształcenia oraz organizatora kształcenia zamierzającego prowadzić kształcenie na terenie całego kraju.

W myśl art. 19a ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Kształcenie w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego wykonywane przez przedsiębiorcę jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236).

Zgodnie z art. 19b ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Podmioty zamierzające wykonywać działalność w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego, z wyłączeniem podmiotów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2, przedstawiają dane potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 19 ust. 2, oraz składają do właściwej okręgowej rady lekarskiej wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy, zwanego dalej ,,rejestrem”, zawierający dane, o których mowa w art. 19c ust. 3 pkt 1-6.

Stosownie do art. 19c ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Organem prowadzącym rejestr jest okręgowa rada lekarska właściwa dla siedziby organizatora prowadzenia kształcenia, a w przypadku okręgowej izby lekarskiej będącej organizatorem kształcenia Naczelna Rada Lekarska.

Szkolenia w zakresie doskonalenia zawodowego dla lekarzy i lekarzy dentystów nie mogą odbywać się w zupełnie dowolnej formie. Szczegółowe zasady organizacji i przeprowadzania szkoleń z tego zakresu określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 21 lutego 2022 r. w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. z 2022 r. poz. 464).

Przepis § 1 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia stanowi, że:

Doskonalenie zawodowe lekarza i lekarza dentysty jest realizowane przez:

1) udział w kursie medycznym krajowym lub zagranicznym nieobjętym programem odbywanej specjalizacji;

2) udział w kursie medycznym prowadzonym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego lub sieci internetowej z ograniczonym dostępem:

a) krajowym, który uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej,

b) zagranicznym, którego organizatorem jest uczelnia medyczna, lekarskie towarzystwo naukowe, międzynarodowa organizacja lekarska lub podmiot, którego działalność w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy lub lekarzy dentystów uzyskała akredytację właściwego organu w państwie, w którym działalność ta jest prowadzona;

3) udział w krajowym lub zagranicznym kongresie lub zjeździe, krajowej lub zagranicznej konferencji lub krajowym lub zagranicznym sympozjum naukowym;

4) odbycie praktyki klinicznej w krajowym lub zagranicznym ośrodku specjalistycznym;

5) udział w posiedzeniu oddziału stowarzyszenia działającego jako kolegium specjalistów albo towarzystwo naukowe w danej dziedzinie medycyny, zwane dalej „towarzystwem naukowym”, lub udział w posiedzeniu sekcji albo koła tego stowarzyszenia;

6) udział w szkoleniu wewnętrznym organizowanym przez podmiot leczniczy, w którym lekarz lub lekarz dentysta udziela świadczeń zdrowotnych, lub organizowanym przez grupę lekarzy lub lekarzy dentystów;

7) wykład lub doniesienie w formie ustnej lub plakatowej na kursie medycznym, kongresie, zjeździe, konferencji lub sympozjum naukowym krajowym lub zagranicznym;

8) udział w programie edukacyjnym udostępnianym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego, sieci internetowej lub innych mediów, które umożliwiają wiarygodne sprawdzenie uzyskanej przez uczestnika wiedzy lub umiejętności i potwierdzenie jego tożsamości:

a) który uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej,

b) zagranicznym, którego organizatorem jest uczelnia medyczna, lekarskie towarzystwo naukowe, międzynarodowa organizacja lekarska lub podmiot, którego działalność w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy lub lekarzy dentystów uzyskała akredytację właściwego organu w państwie, w którym działalność ta jest prowadzona;

9) uzyskanie w zakresie nauk medycznych stopnia naukowego doktora, doktora habilitowanego lub tytułu profesora;

10) napisanie i opublikowanie fachowej książki medycznej, rozdziału w takiej książce lub medycznego edukacyjnego programu multimedialnego;

11) napisanie i opublikowanie książki o charakterze medycznym, rozdziału w takiej książce lub edukacyjnego programu multimedialnego o takim charakterze;

12) przetłumaczenie i opublikowanie fachowej książki medycznej, rozdziału w takiej książce lub medycznego edukacyjnego programu multimedialnego;

13) autorstwo lub współautorstwo artykułu opublikowanego w fachowym czasopiśmie medycznym wymienionym w aktualnym w dniu opublikowania publikacji naukowej wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2021 r. poz. 478, 619, 1630, 2141 i 2232);

14) napisanie i opublikowanie artykułu w recenzowanym, fachowym czasopiśmie medycznym innym niż czasopismo wymienione w wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

15) przetłumaczenie i opublikowanie artykułu w fachowym czasopiśmie medycznym, o którym mowa w pkt 13 i 14;

16) sprawowanie funkcji opiekuna stażu podyplomowego;

17) kierowanie specjalizacją lekarzy lub lekarzy dentystów;

18) indywidualną prenumeratę czasopisma medycznego wymienionego w aktualnym wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

19) przynależność do kolegium specjalistów lub towarzystwa naukowego, o którym mowa w pkt 5;

20) posiadanie aktywnego indywidualnego konta na internetowych edukacyjnych platformach medycznych wskazanych przez Naczelną Radę Lekarską.

W związku z powyższym stwierdzenia wymaga, że doskonalenie zawodowe jest obowiązkiem lekarzy oraz lekarzy dentystów. A zatem prowadzone dla nich szkolenia uznać należy jako jedną z możliwych form realizacji tego obowiązku, tj. za kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, którego zasady i formy prowadzenia zawarte są w odrębnych niż ustawa o podatku od towarów i usług, przepisach. 

W konsekwencji, usługi świadczone przez Państwa w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów, polegające na organizacji opisanych wyżej szkoleń/kursów objętych Uchwałami, korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy VAT, albowiem wiedza i umiejętności pozyskane podczas szkoleń mają bezpośredni związek z zawodem lekarza i lekarza dentysty i są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Zatem Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, jak również w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej :

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.