Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ponoszonych wydatków w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) (dalej: Gmina) na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465) posiada osobowość prawną i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Gmina rozlicza podatek VAT w okresach miesięcznych i składa JPK_VAT. Do zadań własnych Gminy należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Wykonując zadania własne Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), dalej: ustawa VAT. Jednym z takich obszarów działania Gminy są zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych.

Gmina (...) w 2025 roku przystąpiła do realizacji zadania inwestycyjnego „(...)”. W ramach realizowanej inwestycji zostanie wybudowana m.in. oczyszczalnia ścieków w (...) wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, budynki administracyjno-socjalne, przemysłowe, garaże, główne magistrale kanalizacji sanitarnej (...) i dwie sieci wodociągowe (jedna na potrzeby funkcjonowania oczyszczalni (...), a druga do transportu wody ze stacji uzdatniania wody do podmiotów działających na terenie Strefy).

Budowa oczyszczalni ścieków w gminie (...) wraz z zagospodarowaniem terenu umożliwi przyjmowanie i oczyszczanie ścieków oraz zagospodarowywanie osadów pościekowych poprzez technologie (...), która w przyszłości będzie podstawą do rozbudowy układu o instalację do odzysku zielonego wodoru. Ciąg technologiczny będzie składał się z części ściekowej i osadowej. Obiekt będzie umożliwiał oczyszczanie ścieków powstających w zakładach przemysłowych działających na terenach aktywności gospodarczej (ścieki przemysłowe), jak i ścieków typowo komunalnych mieszkańców gminy (bytowo-socjalnych). W ramach realizowanej inwestycji zostanie wybudowana instalacja umożliwiająca utylizację osadów ściekowych oraz kanał zrzutowy z retencją awaryjną ścieku oczyszczonego do odprowadzalnika. Przewiduje się przepustowość oczyszczalni na poziomie około (...) na dobę. Realizowane zadanie inwestycyjne obejmuje projektowanie, prace przygotowawcze, nadzór budowlany, budowę obiektów technologicznych, budynków, urządzeń, elektrowni fotowoltaicznej, dróg wewnętrznych, zagospodarowanie terenu, wykonanie sieci międzyobiektowych oraz niezbędnych instalacji i doprowadzenie mediów.

Odbiorem ścieków od indywidualnych mieszkańców gminy, a także podmiotów gospodarczych działających na terenie Strefy, a następnie ich transportem do głównej magistrali kanalizacyjnej, będzie zajmował się Zakład Usług Komunalnych spółka z o.o.

Budowa głównych magistrali kanalizacji sanitarnej odprowadzającej ścieki ze strefy aktywności gospodarczej i od mieszkańców gminy na oczyszczalnię ścieków w (...) wraz z budową systemu monitorującego pracę sieci pozwoli na bezpieczne i bezawaryjne transportowanie ścieków przez Gminę (...).

W ramach realizowanego zadania inwestycyjnego powstanie również infrastruktura doprowadzająca media na potrzeby oczyszczalni ścieków i przepompowni - sieć energetyczna, sieć wodociągowa (...) wraz z uzbrojeniem na potrzeby bytowo-socjalne oczyszczalni ścieków (...) i światłowód. Dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania oczyszczalni ścieków powstanie infrastruktura techniczna, w tym sieci zasilające, aparatura kontrolno-pomiarowa, systemy sygnalizacji i monitoringu, instalacje przeciwpożarowe, panele fotowoltaiczne. W ramach realizacji zadania zostaną wybudowane również budynki: administracyjno-socjalny, socjalno-techniczny, magazynowo-warsztatowy, wielofunkcyjny, zasilania energetycznego, budynek odwadniania i higienizacji osadu, garaże, hala na kontenery ze skratkami i piaskiem, a także waga najazdowa, elektrownia fotowoltaiczna i wiata na odpady stałe. W ramach realizowanej inwestycji zostaną również zakupione 2 specjalne samochody asenizacyjne niezbędne do funkcjonowania oczyszczalni, służące utrzymaniu instalacji i infrastruktury przemysłowej (m.in. oczyszczaniu głównych magistrali kanalizacyjnych).

W ramach realizacji inwestycji zostanie ponadto wybudowany wodociąg (...) wraz z uzbrojeniem o planowanej wartości (...) netto. Budowa wodociągu pozwoli stworzyć sieć połączeń pomiędzy zakładami produkcji wody (stacjami uzdatniania wody) umożliwiających bezawaryjne zaopatrzenie w wodę podmioty gospodarcze działające w strefie aktywności gospodarczej na terenie Strefy. Po wytworzeniu przedmiotowego środka trwałego (sieci wodociągowej) zostanie on wydzierżawiony odpłatnie na okres co najmniej 10 lat dla komunalnej spółki prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100% udziałowcem jest Gmina. Spółka będzie wykorzystywała wydzierżawioną sieć wodociągową na cele wyłącznego wykorzystywania do wykonywania czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na zbiorowym zaopatrzeniu mieszkańców i podmiotów gospodarczych w wodę.

Po kompleksowym zrealizowaniu inwestycji zaplanowanym na IV kwartał 2027 roku, Gmina będzie wykorzystywała oczyszczalnię ścieków wraz z wytworzoną infrastrukturą towarzyszącą i zakupionymi samochodami asenizacyjnymi do wykonywania zadań własnych w zakresie kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych wynikających z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym.

Odbiorem ścieków komunalnych i przemysłowych przy pomocy wybudowanych głównych magistrali kanalizacyjnych, a następnie ich oczyszczeniem w oczyszczalni ścieków, będzie zajmowała się Gmina (...) przy pomocy Urzędu Miejskiego w (...) lub specjalnie utworzonej w tym celu jednostce budżetowej. Zarówno Urząd Miejski w (...), jak i ewentualnie utworzona przez Gminę jednostka budżetowa nie będzie odrębnym od Gminy (...) podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Urząd Miejski w (...) lub specjalnie utworzona jednostka budżetowa Gminy będą zajmowały się odbiorem ścieków komunalnych i przemysłowych od Zakładu Usług Komunalnych Spółka z o.o., ich transportem przy pomocy wybudowanych głównych magistrali kanalizacyjnych do oczyszczalni ścieków w (...), a następnie oczyszczeniem i zrzutem oczyszczonych ścieków do rzeki (...). Odbiorem ścieków od indywidualnych mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów znajdujących się na terenie Gminy, a następnie ich przesyłem do głównych magistrali kanalizacyjnych wytworzonych w ramach realizowanej inwestycji będzie zajmowała się komunalna spółki prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100% udziałowcem jest Gmina. Spółka świadcząc odpłatnie usługi odbioru ścieków od indywidualnych mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów organizacyjnych będzie wykonywała czynności opodatkowane podatkiem VAT stosując właściwą stawkę podatku. Ścieki następnie będą odpłatnie odbierane przez Gminę (...) od Zakładu Usług Komunalnych spółki z o.o. w celu ich oczyszczenia w wybudowanej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w (...). Odbierając odpłatnie ścieki Gmina (...) będzie wykonywała czynności opodatkowane podatkiem VAT, stosując właściwą stawkę podatku.

Gmina nie zamierza wykorzystywać oczyszczalni ścieków ani wytworzonej w ramach realizowanej inwestycji infrastruktury towarzyszącej czy zakupionych samochodów asenizacyjnych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT bądź też zwolnionych z podatku VAT.

Niektóre z wybudowanych budynków w ramach realizowanej inwestycji (budynek administracyjno-socjalny, socjalno-techniczny, garaże, budynek magazynowo-warsztatowy i wiata na odpady stałe), będą wydzierżawione/wynajęte odpłatnie na okres co najmniej 10 lat dla komunalnej spółki prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100% udziałowcem jest Gmina. Spółka będzie wykorzystywała wynajęte nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Pozostałe niewynajęte nieruchomości (budynki) będą wykorzystywane przez Gminę na potrzeby oczyszczalni ścieków i będą służyły wyłącznemu wykonywaniu czynności opodatkowanych.

Tytułem ponoszonych wydatków na realizowaną inwestycję Gmina będzie otrzymywała od kontrahentów faktury zawierające podatek VAT. Planowany termin otrzymania pierwszej faktury to czerwiec-lipiec 2025 roku. Faktury dotyczyć będą wyłącznie wydatków, które są związane z realizowaną inwestycją „(...)” - budowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą.

Ponoszone wydatki w ramach realizowanej inwestycji służyć będą tylko i wyłącznie działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Gmina (...) przystąpiła do budowy oczyszczalni ścieków w miejscowości (...) wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, głównych magistrali kanalizacji sanitarnych i sieci wodociągowych, zakupu samochodów asenizacyjnych z zamiarem wyłącznego ich wykorzystywania do wykonywania czynności opodatkowanych, poprzez odpłatne realizowanie zadań Gminy w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych oraz częściowego odpłatnego udostępniania nieruchomości na rzecz Spółki, tj. z zamiarem wykorzystania do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zrealizowana inwestycja jest związana z działalnością statutową Gminy (...) i należy do zadań własnych wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Planowana wartość realizowanej inwestycji wyniesie ogółem (...).

Inwestycja jest realizowana przy dofinansowaniu w 79,71% z Rządowego Funduszu Polski Ład -Program Inwestycji Strategicznych; wkład własny Gminy wyniesie 20,29%.

Wartość dofinansowania z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych wynosić będzie (...) zł.

Wysokość środków własnych Gminy na realizację inwestycji wynosić będzie: (...), co będzie stanowiło 20,29% ogółu wydatków inwestycyjnych na przedmiotowe zadanie.

Na podstawie § 1 zarządzenia Burmistrza Gminy (...) w sprawie ustalenia stawek amortyzacyjnych, z dniem 1 stycznia 2025 roku wysokość stawki amortyzacyjnej wynosi 2,5% dla następujących wytworzonych/nabytych środków trwałych po dniu 1 stycznia 2024 roku przez Gminę (...):

1.rurociągi przesyłowe (naziemne, podziemne lub podwodne) do transportu wody i ścieków oraz stacje pomp, stacje filtrów lub ujęć wody,

2.rurociągi sieci rozdzielczej zimnej i gorącej wody,

3.studnie, fontanny, hydranty i wieże ciśnień,

4.rurociągi sieci kanalizacyjnej rozdzielczej i kolektory oraz oczyszczalnie wód i ścieków,

5.obiekty inżynierii lądowej i wodnej tworzące całość funkcjonalno-użytkową z obiektami wymienionymi w ust. 1-4.

Mając na względzie powyższe zarządzenie, stawka amortyzacyjna dla oczyszczalni ścieków, sieci wodociągowych, głównych magistrali kanalizacji sanitarnych i innej infrastruktury towarzyszącej powyższym środkom trwałym wytworzonych w wyniku zrealizowanej inwestycji a wymienionych w zarządzeniu Burmistrza Gminy (...) wynosić będzie 2,5%.

Pozostałe środki trwałe wytworzone/nabyte w wyniku zrealizowanej inwestycji będą amortyzowane właściwymi stawkami wynikającymi z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiącego załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dla przykładu: zakupione specjalne samochody asenizacyjne - 14% stawką amortyzacji, panele fotowoltaiczne - 7% stawką, budynki socjalno-techniczne, magazynowo-warsztatowe, administracyjno-socjalne, wielofunkcyjne, garaże - 2,5% stawką.

Obniżenie stawki w stosunku do oczyszczalni ścieków i infrastruktury towarzyszącej wodno-kanalizacyjnej nastąpiło na podstawie art. 16i ust. 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.), zgodnie z którym podatnicy mogą obniżać podane w „Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych” stawki dla poszczególnych środków trwałych, stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Stosownie do § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 342) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne umarza się lub amortyzuje. Odpisów umorzeniowych lub amortyzacyjnych dokonuje się według zasad przyjętych przez jednostkę zgodnie z przepisami ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.).

Ustalając zasady umarzania lub amortyzacji, jednostka może przyjąć stawki określone w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.) albo stawki określone przez jednostkę nadrzędną albo zarząd jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy z dnia 12 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 278), roczna stawka amortyzacji dla środków trwałych wymienionych w § 1 ww. zarządzenia Burmistrza (...) wynosiła 4,5%.

Powodem obniżenia przez Gminę stawki amortyzacyjnej jest przewidywany dłuższy efektywny okres użytkowania gospodarczego oczyszczalni ścieków wraz z infrastrukturą towarzyszącą i sieci wodnokanalizacyjnych, aniżeli wynikałoby to przy zastosowaniu ustawowej stawki 4,5% wynikającej z załącznika nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z uzasadnionymi przewidywaniami przedmiotowe środki trwałe (oczyszczalnia ścieków wraz z infrastruktura towarzyszącą, sieci wodociągowe i kanalizacyjne) będą użytkowany przez okres co najmniej 40 lat. A zatem właściwą stawką amortyzacyjną jest stawka 2,5% (40 lat x 2,5% = 100% amortyzacji środka trwałego). Przy ustawowej stawce amortyzacji wynoszącej 4,5%, środki trwałe zostałyby zamortyzowane księgowo już po niespełna 23 latach użytkowania. Środki trwałe zostały wykonywane z nowoczesnych materiałów technologicznych i w nowoczesnej technologii, co gwarantuje ich efektywne długoterminowe użytkowanie przez okres co najmniej 40 lat.

Oczyszczalnia ścieków wraz z infrastruktura towarzyszącą od momentu jej oddania do użytkowania nie będzie służyła Gminie do wykonywania czynności zwolnionych ani też nieopodatkowanych przy realizacji nieodpłatnej działalności statutowej.

Po kompleksowej realizacji inwestycji zaplanowanej na IV kwartał 2027 roku, część budynków przemysłowych, garaży i administracyjno-socjalnych oraz sieć wodociągowa służąca przesyłu wody pomiędzy stajami uzdatniania wody zostaną wydzierżawione na okres co najmniej 10 lat komunalnej spółce prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100% udziałowcem jest Gmina. Spółka jest na gruncie ustawy VAT odrębnym od Gminy czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest m.in. odpłatna działalność w zakresie zbiorowej sprzedaży wody i świadczenia usług odbioru ścieków; Spółka została specjalnie m.in. w tym celu utworzona w dniu 1 stycznia 1997 roku. Z tytułu dzierżawy Gmina będzie pobierać czynsz dzierżawny podlegający opodatkowaniu właściwą stawką podatkiem VAT (aktualna stawka podatku dla przedmiotu dzierżawy wynosi 23%). Wysokość czynszu będzie skalkulowana w oparciu o poniesione nakłady inwestycyjne i stosowany roczny wskaźnik amortyzacji dla poszczególnych środków trwałych stanowiących przedmiot dzierżawy/najmu. Jak podano, wskaźnik amortyzacji dla wydzierżawianych budynków i sieci wodociągowej będzie wynosić 2,5% wartości początkowej. Czynsz będzie stały i będzie stanowić iloczyn wartości środka trwałego i stosowany wskaźnik zużycia (amortyzacji). Przy tak skalkulowanej stawce czynszu zwrot poniesionych nakładów nastąpi po upływie 40 lat. W ramach dzierżawy Spółka (dzierżawca) będzie zobowiązana do utrzymania przedmiotów dzierżawy w należytym stanie, przeprowadzać konserwacje, naprawy i usuwać bieżące awarie. Przez cały okres dzierżawy/najmu Gmina pozostanie właścicielem środków trwałych.

W wyniku zawartej umowy dzierżawy przedmioty dzierżawy będą w całości i wyłącznie wykorzystywane przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych. W czasie oddania przedmiotowego środka trwałego w dzierżawę, Gmina ani jej jednostki organizacyjne nie będą korzystały z tej infrastruktury i nie będzie służyła ona nieodpłatnej realizacji zadań własnych Gminy. Po cały okres dzierżawy Gmina zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości będzie dokonywała odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu 2,5% stawki amortyzacyjnej. Wysokość stawki amortyzacyjnej wynikać będzie z uwzględnienia długości efektywnej użyteczności gospodarczej danego środka trwałego.

Wydzierżawiona sieć wodociągowa będzie wykorzystywana przez Spółkę do zbiorowego zaopatrzenia w wodę mieszkańców gminy i podmiotów gospodarczych działających w Podstrefie (...) (...) Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Świadczone usługi przez Spółkę będą wykonywane wyłącznie odpłatnie, stanowiąc czynności opodatkowane właściwą stawką podatku VAT (aktualna stawka VAT wynosi 8%). Natomiast wynajmowane przez Spółkę budynki przemysłowe i administracyjno-socjalne będą służyły prowadzonej pozostałej działalności gospodarczej.

Przewidywany roczny obrót z tytułu dzierżawy sieci wodociągowej wynosić będzie: (...). Planowana roczna wysokość czynszu netto zostanie ustalona jako iloczyn wartości początkowej netto wytworzonego środka trwałego i stawki amortyzacyjnej (...).

Natomiast przewidywany roczny obrót z tytułu dzierżawy/najmu budynków przemysłowych i administracyjno-socjalnych wynosić będzie: (...). Planowana roczna wysokość czynszu netto zostanie ustalona jako iloczyn wartości początkowej netto wytworzonego środka trwałego i stawki amortyzacyjnej (...). Po uzyskaniu pozytywnej interpretacji w przedmiotowej sprawie i odliczeniu naliczonego podatku VAT, wartość początkowa środka trwałego zostanie ustalona jako koszt jego wytworzenia pomniejszony o odliczony podatek VAT.

Jak przedstawiono we wniosku, Gmina dokona kalkulacji czynszu w oparciu o wartość początkową środka trwałego i jego stawkę amortyzacyjną. Gmina nie dokonywała kalkulacji wysokości czynszu w oparciu o inne realia rynkowe. Niemniej jednak w ocenie Gminy ustalenie czynszu na poziomie wysokości rocznej amortyzacji będzie odpowiadać wartości rynkowej czynszu i umożliwi uzyskanie prawa do dokonania odliczenia w całości naliczonego podatku VAT. Gmina zaznacza, że wysokość amortyzacji środka trwałego stanowi jedną z metod wyceny majątkowej wartości czynszu stosowanej przez rzeczoznawców majątkowych. Ustalenie czynszu w taki sposób będzie rekompensowało amortyzację dzierżawionego majątku, stanowiącej efektywne jego zużycie. Przewidywany zwrot poniesionych nakładów na inwestycję nastąpi po 40 latach dzierżawy/najmu. Sieć wodociągowa będzie wykonana z nowoczesnej technologii i jej okres użytkowania będzie długotrwały. Gmina dokonując kalkulacji czynszu w powyższy sposób kieruje się utrwalonym orzecznictwem sądowo-administracyjnym, z którego wynika, że czynsz musi być skalkulowany co najmniej na poziomie wysokości amortyzacji, aby umożliwiał podatnikowi dokonanie odliczenia podatku VAT z tytułu poniesionych nakładów na nabycie/wytworzenie środka trwałego. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uznaje się, że czynsz zostaje na poziomie rynkowym wówczas, gdy został ustalony co najmniej na poziomie amortyzacji majątku, wyceny rzeczoznawcy lub w wyniku przetargu na dzierżawę.

Ze względu na specyfikę wytwarzanej infrastruktury wodociągowej, Gmina nie planuje jej wydzierżawić w trybie procedury przetargowej, pozwalającej na wyłonienie najlepszej oferty odpłatnego udostępnienia.

Sposób ustalenia czynszu ma na celu zwrot (rekompensatę) poniesionych nakładów na wytworzenie środka trwałego w przewidywanym okresie jego użytkowania, uzyskiwaną wraz z amortyzacją środka trwałego. Realizacja inwestycji ma na celu zaspokajanie potrzeb mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, stanowiących zadanie własne Gminy określone w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465).

Kwota czynszu z tytułu dzierżawy sieci wodociągowej i najmu budynków przemysłowo-biurowych będzie znacząca dla budżetu Gminy (...).

Planowane aktualnie dochody ogółem budżetu Gminy (...) w 2025 roku (wg stanu na dzień 11 kwietnia 2025 r.) wynoszą (...), w tym dochody własne (...).

Planowana łączna wartość przedmiotu dzierżawy/najmu wynosić będzie (...) (wartość początkowa netto środka trwałego - księgowa), a zatem planowany roczny dochód netto z tytułu czynszu (...). Na podstawie zawartej umowy dzierżawy/najmu przewidywana miesięczna kwota czynszu będzie wynosić (...). Planowany dochód netto (czynsz netto) z tytułu dzierżawy/najmu w skali roku w stosunku do dochodów Gminy ogółem w 2025 roku będzie stanowić 0,27%, natomiast w stosunku do dochodów własnych Gminy w 2025 roku wyniesie 0,38%.

Roczne wynagrodzenie (czynsz dzierżawny) należne Gminie (...) wynikające z umowy dzierżawy sieci wodociągowej i najmu budynków będzie stanowiło 2,5% wartości wydatków inwestycyjnych (wytworzenia przedmiotu dzierżawy/najmu).

Realizowana inwestycja „(...)” - budowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą i zakupionymi samochodami asenizacyjnymi będzie służyła wyłącznie do wypełnienia zadań publicznych Gminy nałożonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Nie przewiduje się, aby inwestycja służyła realizacji celów komercyjnych.

Pytanie

Czy w zaistniałym stanie faktycznym Gminie (...) przysługuje na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od kontrahentów w zakresie wszystkich ponoszonych wydatków w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego „(...)” tj. budowy oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą, budynków, głównej magistrali kanalizacji sanitarnej, sieci wodociągowej i zakupu dwóch samochodów asenizacyjnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego zawartego na fakturach otrzymywanych od kontrahentów w zakresie wszystkich ponoszonych wydatków w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego „(...)” tj. budowy oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą, budynków, głównej magistrali kanalizacji sanitarnej, sieci wodociągowej i zakupu dwóch samochodów asenizacyjnych.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361), dalej ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. A zatem warunkiem niezbędnym do przysługiwania prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest posiadanie przez podatnika statusu VAT czynnego i wykorzystywanie towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych.

Gmina (...) posiada status podatnika VAT czynnego, o którym mowa w art. 15 ustawy VAT.

Terminy „podatnik” i „działalność gospodarcza” na potrzeby ustalenia obowiązków z zakresu VAT zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy. W świetle tych przepisów podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Są to w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Szczególny status na gruncie rozliczeń VAT mają organy władzy publicznej oraz obsługujące je urzędy. Z art. 15 ust. 6 ustawy wynika bowiem, że wspomniane organy i urzędy nie są uznawane za podatników w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których podmioty te zostały powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wykonując zadania własne Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Z regulacji prawnych jednoznacznie wynika, że gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej (określoną w art. 15 ust. 2 ustawy), działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Jak przedstawiono w zaistniałym w stanie faktycznym, po kompleksowym zrealizowaniu inwestycji zaplanowanym na IV kwartał 2027 roku, sieć wodociągowa służąca przesyłowi wody ze stacji uzdatniania wody oraz budynek administracyjno-socjalny, socjalno-techniczny, garaże, budynek magazynowo-warsztatowy i wiata na odpady stałe zostaną wydzierżawiona na okres co najmniej 10 lat dla komunalnej spółki prawa handlowego (dalej jako: Spółka), której 100% udziałowcem jest Gmina.

Natomiast pozostałe wytworzone środki trwałe (oczyszczalnia ścieków wraz z infrastrukturą towarzyszącą i główną magistralą kanalizacji sanitarnej) będą służyły Gminie wyłącznie wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT poprzez odpłatne świadczenie usługi odbioru i oczyszczania ścieków.

Sieć wodociągowa służąca przesyłowi wody ze stacji uzdatniania wody oraz budynek administracyjno-socjalny, socjalno-techniczny, garaże, budynek magazynowo-warsztatowy i wiata na odpady stałe w wyniku oddania w dzierżawę/najem będą w całości i wyłącznie służyły wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT przez okres co najmniej 10 lat. Z tytułu umowy dzierżawy Gmina będzie pobierała czynsz opodatkowany właściwą stawką VAT (aktualnie stawką 23%). Jak przedstawiono w stanie faktycznym, wysokość czynszu będzie skalkulowana w oparciu o poniesione nakłady inwestycyjne i stosowany roczny wskaźnik amortyzacji środków trwałych. Jak podano, wskaźnik amortyzacji dla przedmiotowych środków trwałych będzie wynosić 2,5% wartości początkowej. Czynsz będzie stały i będzie stanowić iloczyn wartości środka trwałego i stosowany wskaźnik zużycia (amortyzacji). Przy tak skalkulowanej stawce czynszu zwrot poniesionych nakładów nastąpi po upływie 40 lat, a wysokość czynszu będzie odpowiadała jego wartości rynkowej. W ramach dzierżawy Spółka (dzierżawca) będzie zobowiązana do utrzymania przedmiotu dzierżawy/najmu w należytym stanie, dokonać ubezpieczenia majątku, przeprowadzać konserwacje, przeglądy gwarancyjne, naprawy i usuwać bieżące awarie.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W ocenie Gminy w zaistniałym stanie faktycznym nie zaistniały przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy wyłączające możliwość odliczenia podatku VAT.

Wskazać również należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jednym z obszarów działalności gospodarczej Gminy są zadania z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, należące do zadań własnych wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym.

Ze środków trwałych wytworzonych/zakupionych w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego nie będą korzystać jednostki organizacyjne Gminy (...), a także nie będą one wykorzystywane do wykonywania innych czynności niż opodatkowane.

Jak wskazano we wniosku, część wybudowanych budynków wskazanych we wniosku i sieć wodociągowa zostanie odpłatnie wynajęta/wydzierżawiona Spółce. Czynności te podlegają aktualnie opodatkowaniu 23% stawką VAT. Spółka zaś będzie wykorzystywała przedmiot dzierżawy wyłącznie do odpłatnego świadczenia usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę podlegających aktualnie opodatkowaniu 8% stawką podatku VAT, natomiast budynki w pozostałej prowadzonej działalności gospodarczej.

Przez cały okres trwania umowy dzierżawy/najmu właścicielem przedmiotu dzierżawy/najmu pozostanie Gmina, która będzie dokonywała amortyzacji środków trwałych zgodnie z ustawą o rachunkowości.

Faktury dotyczące ponoszonych wydatków na realizację przedmiotowej inwestycji będą wystawiane na Gminę i będą w całości dotyczyły wykonywanych czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Realizowana inwestycja jest dofinansowana z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. W ocenie Gminy przesłankę negatywną do odliczenia podatku VAT nie może stanowić dofinansowanie w 79,71% w kwocie brutto wydatków na realizację przedmiotowego zadania inwestycyjnego z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Jak wynika z powołanych przepisów prawa, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie powyższe warunki uprawniające do pełnego odliczenia podatku VAT w zakresie wydatków związanych z realizowaną inwestycją zostały spełnione. Gmina (...) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a ponoszone wydatki inwestycyjne na wytworzenie przedmiotowych środków trwałych będą w całości i wyłącznie przeznaczone do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (częściowo w wyniku zawartej cywilnoprawnej umowy dzierżawy/najmu, a w pozostałym zakresie w wyniku wyłącznego wykorzystywania środków trwałych do wykonywania czynności opodatkowanych poprzez wyłącznie odpłatny odbiór i oczyszczanie ścieków komunalnych i przemysłowych). Jak już wcześniej zaznaczono, nie jest planowane wykorzystanie wytworzonych/nabytych środków trwałych w ramach realizowanej inwestycji do innej działalności niż opodatkowana podatkiem VAT. Odbiorem ścieków komunalnych i przemysłowych przy pomocy wybudowanych głównych magistrali kanalizacyjnych, a następnie ich oczyszczeniem w oczyszczalni ścieków, będzie zajmowała się Gmina (...) przy pomocy Urzędu Miejskiego w (...) lub specjalnie utworzonej w tym celu jednostce budżetowej. Zarówno Urząd Miejski w (...), jak i ewentualnie utworzona przez Gminę jednostka budżetowa, nie będzie odrębnym od Gminy (...) podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie wiążą prawa do odliczenia podatku naliczonego ze źródłem pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na zakup towarów i usług, przy nabyciu których podatek został naliczony. Przepisy ustawy nie wyłączają prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku dokonywania zakupów ze środków finansowych pochodzących od podmiotów trzecich. Zatem dla ustalenia prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podstawowe znaczenie ma związek dokonanych zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, natomiast bez znaczenia pozostaje źródło pochodzenia środków finansowych na pokrycie ww. zakupów. Przepisy ustawy o podatku VAT nie uzależniają możliwości odliczenia podatku VAT od poniesionych nakładów inwestycyjnych od pozyskania dofinansowania w kwocie brutto od podmiotu zewnętrznego, w przedmiotowej sytuacji z Rządowego Funduszu Polski Ład - Program Inwestycji Strategicznych. Tym samym zdaniem Gminy nie istnieją negatywne przesłanki, aby Gmina otrzymując środki z Banku Gospodarstwa Krajowego w kwocie brutto nie miała prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu.

Z punktu widzenia ustawy o podatku VAT odliczenie podatku VAT nie jest obowiązkiem podatnika lecz uprawnieniem. Niemniej jednak zaniechanie z przysługującego jej prawa świadczyłoby o niegospodarności Gminy i narażałoby osoby odpowiedzialne za finanse Gminy na zarzut niegospodarności i odpowiedzialności karnej z tytułu dyscypliny finansów publicznych.

Reasumując, w zaistniałym stanie faktycznym zostały spełnione wszystkie przesłanki pozytywne określone w art. 86 ust. 1 ustawy VAT, umożliwiające obniżenie podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od kontrahentów tytułem wszystkich ponoszonych wydatków inwestycyjnych w ramach zadania inwestycyjnego „(...)” tj. budowy oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą, głównej sieci kanalizacji sanitarnej, sieci wodociągowej i zakupu dwóch samochodów asenizacyjnych i jednocześnie nie zaistniały przesłanki negatywne wyłączające możliwość odliczenia podatku. Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczania podatku VAT w zakresie wszystkich wydatków ponoszonych tytułem realizowanego zadania inwestycyjnego. Wydatki te po kompleksowej realizacji inwestycji będą w całości służyły wyłącznemu wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady odliczenia podatku VAT zostały przedstawione w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy:

• odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz
• towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona zasada wyklucza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeśli związany jest z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych (czyli zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi).

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Nie każda czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności:

• inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz
• mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z przedstawionych okoliczności wynika, że są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik VAT. Do Państwa zadań własnych należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych.

W 2025 roku przystąpili Państwo do realizacji zadania inwestycyjnego „(...)”. W ramach realizowanej inwestycji zostanie wybudowana m.in. oczyszczalnia ścieków w (...) wraz niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, budynki administracyjno-socjalne, przemysłowe, garaże, główne magistrale kanalizacji sanitarnej (...) i dwie sieci wodociągowe (jedna na potrzeby funkcjonowania oczyszczalni (...), a druga do transportu wody ze stacji uzdatniania wody do podmiotów działających na terenie Strefy).

Obiekt będzie umożliwiał oczyszczanie ścieków powstających w zakładach przemysłowych działających na terenach aktywności gospodarczej (ścieki przemysłowe), jak i ścieków typowo komunalnych mieszkańców gminy (bytowo-socjalnych). Realizowane zadanie inwestycyjne obejmuje projektowanie, prace przygotowawcze, nadzór budowlany, budowę obiektów technologicznych, budynków, urządzeń, elektrowni fotowoltaicznej, dróg wewnętrznych, zagospodarowanie terenu, wykonanie sieci międzyobiektowych oraz niezbędnych instalacji i doprowadzenie mediów.

Odbiorem ścieków komunalnych i przemysłowych przy pomocy wybudowanych głównych magistrali kanalizacyjnych, a następnie ich oczyszczeniem w oczyszczalni ścieków, będą zajmować się Państwo przy pomocy Urzędu Miejskiego lub specjalnie utworzonej w tym celu jednostce budżetowej. Zarówno Urząd Miejski jak i ewentualnie utworzona przez Państwa jednostka budżetowa nie będą odrębnym od Państwa podatnikiem podatku VAT. Urząd Miejski lub specjalnie utworzona jednostka budżetowa będą zajmowały się odbiorem ścieków komunalnych i przemysłowych od Zakładu Usług Komunalnych Spółka z o.o., ich transportem przy pomocy wybudowanych głównych magistrali kanalizacyjnych do oczyszczalni ścieków, a następnie oczyszczeniem i zrzutem oczyszczonych ścieków do rzeki.

Odbiorem ścieków od indywidualnych mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów znajdujących się na Państwa terenie, a następnie ich przesyłem do głównych magistrali kanalizacyjnych wytworzonych w ramach realizowanej inwestycji będzie zajmowała się komunalna spółki prawa handlowego, której 100% udziałowcem są Państwo.

Odbierając odpłatnie ścieki będą Państwo wykonywali czynności opodatkowane podatkiem VAT stosując właściwą stawkę podatku. Nie zamierzają Państwo wykorzystywać oczyszczalni ścieków ani wytworzonej w ramach realizowanej inwestycji infrastruktury towarzyszącej czy zakupionych samochodów asenizacyjnych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT bądź też zwolnionych z podatku VAT.

Po kompleksowej realizacji inwestycji (zaplanowanej na IV kwartał 2027 r.) część budynków przemysłowych, garaży i administracyjno-socjalnych oraz sieć wodociągowa służąca przesyłowi wody pomiędzy stajami uzdatniania wody zostaną wydzierżawione na okres co najmniej 10 lat komunalnej spółce prawa handlowego, której 100% udziałowcem są Państwo. Spółka jest na gruncie ustawy odrębnym od Państwa czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest m.in. odpłatna działalność w zakresie zbiorowej sprzedaży wody i świadczenia usług odbioru ścieków; Spółka została specjalnie m.in. w tym celu utworzona 1 stycznia 1997 r.

Z tytułu dzierżawy będą Państwo pobierać czynsz dzierżawny podlegający opodatkowaniu właściwą stawką podatkiem VAT. Wysokość czynszu będzie skalkulowana w oparciu o poniesione nakłady inwestycyjne i stosowany roczny wskaźnik amortyzacji dla poszczególnych środków trwałych stanowiących przedmiot dzierżawy/najmu. Wskaźnik amortyzacji dla wydzierżawianych budynków i sieci wodociągowej będzie wynosić 2,5% wartości początkowej. Czynsz będzie stały i będzie stanowić iloczyn wartości środka trwałego i stosowany wskaźnik zużycia (amortyzacji).

Przewidywany roczny obrót z tytułu dzierżawy sieci wodociągowej wynosić będzie: (...). Planowana roczna wysokość czynszu netto zostanie ustalona jako iloczyn wartości początkowej netto wytworzonego środka trwałego i stawki amortyzacyjnej (....).

Natomiast przewidywany roczny obrót z tytułu dzierżawy/najmu budynków przemysłowych i administracyjno-socjalnych wynosić będzie: (...). Planowana roczna wysokość czynszu netto zostanie ustalona jako iloczyn wartości początkowej netto wytworzonego środka trwałego i stawki amortyzacyjnej (...).

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ponoszonych przez Państwa wydatków w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego „(...)”, tj. budowy oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą, budynków, głównej magistrali kanalizacji sanitarnej, sieci wodociągowej oraz zakupu dwóch samochodów asenizacyjnych.

Podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

Z wniosku wynika, że powstałe/zakupione w ramach wydatków inwestycyjnych środki trwałe będą przez Państwa wykorzystywane w dwojaki sposób.

Pierwszy dotyczy powstałej w ramach zadania inwestycyjnego oczyszczalni ścieków, infrastruktury towarzyszącej i zakupionych samochodów asenizacyjnych.

Jak Państwo wskazali, obiekt będzie umożliwiał oczyszczanie ścieków powstających w zakładach przemysłowych działających na terenach aktywności gospodarczej (ścieki przemysłowe), jak i ścieków typowo komunalnych mieszkańców gminy (bytowo-socjalnych).

Odbiorem ścieków komunalnych i przemysłowych przy pomocy wybudowanych głównych magistrali kanalizacyjnych, a następnie ich oczyszczeniem w oczyszczalni ścieków, będą zajmować się Państwo przy pomocy Urzędu Miejskiego lub specjalnie utworzonej w tym celu jednostce budżetowej.

Odbiorem ścieków od indywidualnych mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów znajdujących się na terenie gminy, a następnie ich przesyłem do głównych magistrali kanalizacyjnych wytworzonych w ramach realizowanej inwestycji będzie zajmowała się komunalna spółki prawa handlowego, której 100% udziałowcem są Państwo.

Odbierając odpłatnie ścieki będą Państwo wykonywali czynności opodatkowane podatkiem VAT stosując właściwą stawkę podatku. Nie zamierzają Państwo wykorzystywać oczyszczalni ścieków ani wytworzonej w ramach realizowanej inwestycji infrastruktury towarzyszącej czy zakupionych samochodów asenizacyjnych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT bądź też zwolnionych z podatku VAT.

Tym samym z uwagi na związek wydatków w ww. przypadku z wykonywaniem wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatnym odbiorem i oczyszczaniem ścieków komunalnych i przemysłowych od Zakładu Usług Komunalnych Sp. z o.o. przez Urząd Miejski lub specjalnie utworzoną jednostkę budżetową gminy), przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w tym zakresie.

Wskazali Państwo również drugi sposób wykorzystania powstałego majątku, tj. część budynków przemysłowych, garaży i administracyjno-socjalnych oraz sieć wodociągowa służąca przesyłowi wody pomiędzy stacjami uzdatniania wody zostaną przez Państwa wydzierżawione (na okres co najmniej 10 lat) komunalnej spółce prawa handlowego.

W tym zakresie w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy dzierżawa ww. składników majątkowych będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Umowa dzierżawy jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest umową cywilnoprawną, która nakłada na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki. Umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy przez dzierżawcę.

W odniesieniu do tej czynności nie będą Państwo działać jako organ władzy publicznej i nie będą mogli skorzystać z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Wykonując cywilnoprawną umowę dzierżawy będą Państwo występować w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Czynność odpłatnej dzierżawy wskazanych składników majątkowych na rzecz Spółki będzie stanowić usługę, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na dzierżawie ww. majątku na rzecz zewnętrznych podmiotów, za którą będzie pobierane wynagrodzenie, w związku z czym usługa ta nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Odpłatna dzierżawa składników majątkowych na rzecz Spółki będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niekorzystającą ze zwolnienia z VAT.

Zatem w tym zakresie (dzierżawy) również spełnione będą przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, które warunkują prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Z uwagi zatem na fakt, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT oraz ponoszone wydatki będą mieć związek z wykonywaniem wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług – w części ze świadczeniem odpłatnych opodatkowanych usług odbioru i oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych, a w części z odpłatną dzierżawą - mają Państwo prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ramach realizowanego zadania inwestycyjnego „(...)”, tj. budowy oczyszczalni ścieków w (...) wraz z infrastrukturą towarzyszącą, budynków, głównej magistrali kanalizacji sanitarnej, sieci wodociągowej oraz zakupu dwóch samochodów asenizacyjnych.

Odliczenie jest możliwe pod warunkiem tego, że nie zaistnieją przesłanki negatywne zawarte w art. 88 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie nieobjęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W szczególności interpretację wydano uznając, że powstałe w ramach zadania inwestycyjnego oczyszczalna ścieków, infrastruktura towarzysząca i zakupione samochody asenizacyjne będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tj. na Państwa wskazaniu w opisie stanu faktycznego, że „Ścieki następnie będą odpłatnie odbierane przez Gminę (...) od Zakładu Usług komunalnych spółki z o.o. w celu ich oczyszczenia w wybudowanej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w (...). Odbierając odpłatnie ścieki Gmina (...) będzie wykonywała czynności opodatkowane podatkiem VAT, stosując właściwą stawkę podatku. Gmina nie zamierza wykorzystywać oczyszczalni ścieków ani wytworzonej w ramach realizowanej inwestycji infrastruktury towarzyszącej czy zakupionych samochodów asenizacyjnych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT bądź też zwolnionych z podatku VAT”.

Ponadto w interpretacji przyjęto Państwa wyjaśnienia dotyczące kalkulacji wysokości czynszu dzierżawnego. Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie ustalone, że wysokość wynagrodzenia za świadczenie usług na podstawie umowy dzierżawy odbiega od realiów rynkowych i skalkulowana jest na zbyt niskim poziomie lub też że inwestycja nie jest wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych (a np. do realizacji zadań własnych gminy), interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.