Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu wykonania przez Państwa usług związanych z obsługą procesu inwestycyjnego na rzecz spółki celowej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło do Organu 13 maja 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką kapitałową pełniącą funkcję centrum usług wspólnych w ramach grupy deweloperskiej. Podstawowym zadaniem Wnioskodawcy jest świadczenie usług księgowych, nadzoru inwestycyjnego, przygotowania dokumentacji dla realizacji procesu inwestycyjnego na rzecz spółek celowych realizujących poszczególne projekty deweloperskie.

Umowy zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a spółkami celowymi będą przewidywać, że Wnioskodawca świadczy usługę związaną z obsługą procesu inwestycyjnego mającą na celu uzyskanie dla spółki celowej prawomocnego pozwolenia na budowę. Należy zwrócić uwagę, że okres realizacji projektu deweloperskiego zazwyczaj przekracza 12 miesięcy. W związku z tym okres świadczenia usługi przez Wnioskodawcę na rzecz spółki celowej może wynosić nawet do 2-3 lat.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy jest określane na poziomie rynkowym adekwatnie dla tego typu usług i realizowane byłoby jako wynagrodzenie „za sukces”. Planowanym jest zawieranie umów obsługi inwestycji w ten sposób, że usługa jest wykonana oraz wynagrodzenie jest należne wówczas, gdy spółka celowa uzyska prawomocne pozwolenie na budowę i może rozpocząć proces budowlany. Wnioskodawca wystawia fakturę VAT niezwłocznie po uzyskaniu pozwolenia na budowę przez daną spółkę celową.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W nadesłanym uzupełnieniu do wniosku w odpowiedzi na pytania Organu wskazali Państwo:

1.Jakie konkretnie czynności wykonują Państwo na rzecz spółki celowej w ramach umowy z nią zawartej?

Odp.:

• przygotowywanie we współpracy z kancelariami wniosków o warunki zabudowy, pozwolenie na budowę oraz wymaganej dokumentacji,
• analiza stanu prawnego i planistycznego nieruchomości (MPZP, Studium, decyzje administracyjne),
• analiza chłonności terenu (m.in. wskaźniki intensywności zabudowy, wysokości, powierzchni biologicznie czynnej, miejsc parkingowych),
• analiza występujących kolizji sieciowych z planowaną inwestycją,
• analiza zadrzewienia terenu inwestycji oraz wsparcie w procedurze uzyskiwania zezwoleń na wycinkę drzew i krzewów,
• analiza możliwości rozbiórek budynków i infrastruktury,
• zebranie i weryfikacja dokumentów niezbędnych do złożenia wniosku (mapy, odpisy z KW, pełnomocnictwa itp.),
• opracowanie koncepcji zabudowy niezbędnej do wniosku o WZ lub PnB,
• przygotowanie i/lub weryfikacja treści wniosku (WZ, PnB, zgłoszenia),
• koordynacja uzyskiwania uzgodnień z gestorami sieci i organami administracji (wodociągi, energetyka, zarządcy dróg, straż pożarna),
• bieżący kontakt z urzędami w zakresie procedowania wniosku,
• udział w czynnościach związanych z uzupełnieniami i wyjaśnieniami na etapie postępowania administracyjnego,
• prowadzenie harmonogramu i nadzoru nad terminowością procedur formalnoprawnych,
• analiza sąsiedztwa – możliwości zabudowy, strony postępowania,
• przeprowadzanie konsultacji z architektami w zakresie przygotowywania analizy chłonności nieruchomości oraz sporządzania projektu architektonicznego,
• przygotowanie wytycznych programowo-przestrzennych dla architekta, uwzględniających założenia (funkcja, powierzchnie, standard, grupy docelowe),
• organizacja i udział w spotkaniach koordynacyjnych z architektami i projektantami branżowymi,
• współtworzenie założeń funkcjonalno-przestrzennych dla danej nieruchomości,
• ocena efektywności powierzchni użytkowej (PUU), wskaźników powierzchni wspólnych i liczby jednostek projektowanych (mieszkań, lokali usługowych),
• wybór materiałowy, technologiczny dla inwestycji,
• weryfikacja koncepcji pod kątem zgodności z przepisami prawa budowlanego i planistycznego,
• uwagi i rekomendacje do projektów koncepcyjnych i architektonicznych, PAB i Projektów Technicznych (z punktu widzenia biznesowego, urbanistycznego, formalnego),
• koordynacja pracy architekta z innymi uczestnikami procesu inwestycyjnego (geolog, geodeta, Gestorzy - media, Zarządca Dróg).

2.Proszę wyjaśnić, co w sytuacji, gdy spółka celowa nie uzyska prawomocnego pozwolenia na budowę – w jaki sposób rozliczą wtedy Państwo wykonane do tej pory czynności na rzecz spółki celowej?

Odp.: Wnioskodawca nie zakłada takiej możliwości, że spółka celowa może nie uzyskać ostatecznie prawomocnego pozwolenia na budowę - proces uzyskiwania może się wydłużyć, ale nieruchomości nabywane przez spółki celowe nie są obciążone ryzykami uprawdopodobniającymi brak możliwości uzyskania prawomocnego pozwolenia na budowę.

3.Czy umowa przewiduje etapy realizacji poszczególnych zadań wykonywanych przez Państwa na rzecz spółki celowej?

Odp.: Umowa nie przewiduje etapów realizacji poszczególnych zadań wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz spółki celowej.

4.Czy muszą Państwo zdawać raporty o wykonaniu poszczególnych etapów wynikających z umowy?

Odp.: Wnioskodawca nie musi zdawać raportów o wykonaniu poszczególnych etapów wynikających z umowy.

5.Czy w związku z umową zawartą ze spółką celową wykonują Państwo na jej rzecz usługi księgowe, jeśli tak, to w jaki sposób jest uzgadniane wykonanie tych usług?

Odp.: Spółki celowe mają zawarte osobne umowy na prowadzenie ksiąg lub zatrudniają osobę dedykowaną, która prowadzi księgi. Zarząd spółki celowej jest informowany o deklaracjach podatkowych, jak również podpisuje sprawozdania finansowe oraz posiada wgląd w księgi spółki celowej.

Pytanie

W jakim momencie powstaje obowiązek podatkowy dla celów VAT z tytułu wykonania przez Wnioskodawcę usług na rzecz spółki celowej?

Państwa stanowisko w sprawie

Kwestie powstania obowiązku podatkowego reguluje w szczególności art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Oznacza to, że obowiązek podatkowy dla celów VAT z tytułu wykonania przez Wnioskodawcę usług na rzecz spółki celowej powstanie z momentem uzyskania prawomocnego pozwolenia na budowę na rzecz spółki celowej.

Co więcej, przyjęcie odmiennego stanowiska jest niemożliwe w sytuacji, gdy rozliczenie i płatność nie są zamknięte do dnia, w którym mija obowiązek złożenia deklaracji VAT, JPK_VAT i zapłaty podatku. Dopóki Wnioskodawca nie uzyska pozwolenia na budowę dla spółki celowej, Wnioskodawca nie posiada wiedzy co do istnienia oraz wysokości wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania usług na rzecz spółki celowej.

Organy podatkowe odnosiły się już do podobnych stanów faktycznych i analogicznego stanu prawnego w wydanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2017 r., sygn. (...) stwierdził, że: „w niniejszej sprawie, Wnioskodawca z uwagi na brak możliwości obliczenia podstawy opodatkowania (zależnej od wysokości należnej zapłaty), nie będzie mógł stwierdzić, w jakiej wysokości zobowiązanie podatkowe go obciąża, a tym samym jaki podatek należny powinien uwzględnić w składanej przez siebie deklaracji i jakiej wpłaty na rzecz organu podatkowego powinien dokonać. W okolicznościach niniejszej sprawy bowiem Wnioskodawca (...) nie ma możliwości samodzielnego ustalenia wysokości należnego mu wynagrodzenia za dany okres. (...) W konsekwencji powyższego, należy stwierdzić, że obowiązek podatkowy w tak przedstawionych okolicznościach, nie może powstawać na podstawie art. 19a ust. 3 ustawy, tj. po ustalonym terminie rozliczeń, gdyż Wnioskodawca nie ma możliwości ustalenia wynagrodzenia jakie mu przysługuje. Należy przyjąć, że Usługa za dany okres jest zakończona, w momencie zapłaty, bądź w momencie, kiedy Wnioskodawca otrzyma raport o wysokości wynagrodzenia, gdyż dopiero wówczas Wnioskodawca będzie mógł w myśl art. 29a ust. 1 ustawy określić podstawę opodatkowania Usługi. Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że z tytułu świadczenia Usług obowiązek podatkowy, pomimo upływu umownego okresu rozliczeniowego, powinien zostać rozpoznany dopiero gdy znana będzie kwota należna Wnioskodawcy z tytułu świadczonych Usług należało uznać za prawidłowe”.

Podobne stanowisko prezentowane jest także w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Niezależnie od powyższego, dla oceny spornego zagadnienia trafny także jest argument, że obowiązki podatnika w omawianym zakresie mogą powstać w sytuacji, gdy ze względu na okoliczności od siebie niezależne nie może on tym obowiązkom sprostać. Z takim właśnie przypadkiem będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy podatnik, z uwagi na niemożność obliczenia podstawy opodatkowania (zależnej od wysokości należnej zapłaty), nie będzie mógł stwierdzić, w jakiej wysokości zobowiązanie podatkowe go obciąża, a tym samym jaki podatek należny powinien uwzględnić w składanej przez siebie deklaracji i jakiej wpłaty na rzecz organu podatkowego powinien dokonać. Nie bez znaczenia jest to, że na podstawie danych znajdujących się w posiadaniu podatnika również organ podatkowy nie byłby w stanie stwierdzić, jaka jest wysokość podatku (WSA w Gdańsku w wyroku z 17 listopada 2020 r., sygn. I SA/Gd 700/20).

Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu w sprawie I FSK 1386/15 zwrócił uwagę na to, że „nie chodzi tutaj o sytuację, gdy podatnik w drodze dobrowolnie przyjętych przez siebie postanowień umownych w taki sposób ukształtuje swoje stosunki z kontrahentem, że pozbędzie się możliwości terminowego wykonania swych ustawowych obowiązków w zakresie rozliczenia podatku od towarów i usług”.

Należy także uwzględnić wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2 maja 2019 r. w sprawie C-224/18, który zapadł po rozpatrzeniu pytania prejudycjalnego skierowanego przez Naczelny Sąd Administracyjny. W powyższym wyroku Trybunał Sprawiedliwości wyjaśnił, że „Art. 66 akapit pierwszy lit. c dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą 2010/45, należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on temu, by w wypadku braku wystawienia faktury dotyczącej świadczonych usług lub wystawienia jej z opóźnieniem formalny odbiór tej usługi był uważany za moment, w którym usługa ta została wykonana, gdy państwo członkowskie przewiduje, że podatek staje się wymagalny z upływem terminu rozpoczynającego bieg w dniu, w którym została wykonana usługa, jeżeli, po pierwsze, formalność odbioru została uzgodniona przez strony w umowie wiążącej je postanowieniami umownymi odzwierciedlającymi rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w której usługa jest wykonywana i, po drugie, formalność ta stanowi materialne zakończenie usługi i ustala ostatecznie wysokość należnego świadczenia wzajemnego, co podlega zweryfikowaniu przez sąd odsyłający”.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Trybunał odniósł się do znaczenia postanowień umownych w ustalaniu momentu powstawania obowiązku podatkowego z tytułu wykonania robót budowlanych. Zwrócił w szczególności uwagę, że „w odniesieniu do świadczenia usług budowlanych lub montażowych są one powszechnie uważane za wykonane w dacie materialnego zakończenia robót, to jednak dla zakwalifikowania transakcji jako „transakcji podlegającej opodatkowaniu” w rozumieniu dyrektywy VAT rzeczywistość gospodarcza i handlowa stanowi podstawowe kryterium dla stosowania wspólnego systemu VAT, które należy uwzględnić” (pkt 27 i powołane tam orzecznictwo).

Mając na względzie postanowienia umowne odzwierciedlające rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w której usługa jest wykonywana, Trybunał wyjaśnił, że „usługa ta może zostać uznana za wykonaną dopiero po dacie materialnego zakończenia usługi, w następstwie spełnienia pewnych warunków nierozerwalnie związanych z usługą i mających decydujące znaczenie dla zapewnienia jej kompletności” (pkt 29).

Trybunał wyjaśniając, jakie okoliczności w jego ocenie przemawiają za koniecznością uwzględnienia postanowień umownych, zauważył, że ponieważ warunek, jakim jest sporządzenie protokołu odbioru przez zamawiającego następuje dopiero po upływie terminu, który jest mu przyznany na zgłoszenie usługodawcy ewentualnych wad, które powinien on skorygować, by usługa budowlana lub budowlano-montażowa była zgodna z uzgodnieniami, nie można wykluczyć, że wspomniana usługa nie zostanie całkowicie wykonana przed owym odbiorem” (pkt 32).

Trybunał przypomniał, że podstawę opodatkowania odpłatnego świadczenia usług stanowi świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane z tego tytułu przez podatnika (pkt 33).

Podkreślił, że w zakresie, w jakim nie jest możliwe określenie wynagrodzenia należnego od usługobiorcy przed dokonaniem przez niego odbioru usług budowlanych lub budowlano-montażowych, podatek od tych usług nie może stać się wymagalny przed owym odbiorem (pkt 34).

Dlatego też Trybunał uznał, że „(...) w zakresie, w jakim odbiór robót został uzgodniony w umowie o świadczenie usług - w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której jest dokonywana usługa, co podlega zweryfikowaniu przez sąd odsyłający - należy uznać, że formalność ta jest jako taka objęta usługą i że w związku z tym jest ona decydująca dla uznania, że owa usługa została rzeczywiście wykonana” (pkt 35).

Jednocześnie Trybunał zaznaczył, że inne formalności, takie jak w szczególności sporządzenie formalnego rozliczenia poniesionych kosztów lub ostatecznego świadectwa płatności „nie mogą mieć znaczenia dla określenia momentu, w którym usługa jest wykonywana, ponieważ nie są one jako takie objęte usługą i w związku z tym nie są decydujące dla stwierdzenia, że została ona rzeczywiście dokonana” (pkt 36).

Z powyższego wyroku Trybunału wynika, że w zakresie, w jakim odbiór robót został uzgodniony w umowie o świadczenie usług - w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której jest dokonywana usługa - należy uznać, że formalność ta jest jako taka objęta usługą i że w związku z tym jest ona decydująca dla uznania, że owa usługa została rzeczywiście wykonana.

W sprawie, w której zostało zadane pytanie prejudycjalne, Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z 18 lipca 2019 r., sygn. akt I FSK 65/16 (dostępny w internetowej bazie orzeczeń sądów administracyjnych: orzeczenia.nsa.gov.pl - dalej CBOSA), przyjął, że „Uzgodniony w umowie o świadczenie usług budowlanych i budowlano-montażowych odbiór robót, w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której taka usługa jest wykonywana, jest decydujący dla uznania, że usługa została wykonana dla potrzeb określenia chwili powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a w związku z art. 19a ust. 1 i 2 oraz art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT”.

Analogiczne stanowisko zostało przyjęte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 maja 2021 r., sygn. akt I FSK 745/16 (dostępny w CBOSA) i podziela je w całości także Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznający skargę kasacyjną wniesioną w rozpoznawanej obecnie sprawie.

Podkreślić należy, że TSUE w wyroku C-224/18 stwierdził, że dyrektywa 2006/112/WE nie sprzeciwiła się temu, aby formalny odbiór usługi był uważany za moment, w którym usługa ta została wykonana, jeżeli po pierwsze, formalność odbioru została uzgodniona przez strony w umowie wiążącej je postanowieniami umownymi odzwierciedlającymi rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w której usługa jest wykonywana i po drugie, formalność ta stanowi materialne zakończenie usługi i ustala ostatecznie wysokość należnego świadczenia wzajemnego.

Tezy tego orzeczenia uwzględnił NSA w wyroku z 18 lipca 2019 r. sygn. I FSK 65/16. Sąd uznał w niniejszej sprawie, iż „uzgodniony w umowie o świadczenie usług budowlanych i budowlano-montażowych odbiór robót, w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której taka usługa jest wykonywana, jest decydujący dla uznania, że usługa została wykonana dla potrzeb określenia chwili powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) w związku z art. 19a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Analogiczne podejście zaprezentował WSA w Warszawie w wyroku z 15 stycznia 2020 r., sygn. III SA/Wa 2687/19. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd stwierdził, że: „Organy podatkowe niezasadnie prezentowały pogląd, zgodnie z którym o wykonaniu usług budowlanych lub budowlano-montażowych będzie decydować faktyczne wykonanie tych usług. Tymczasem na termin powstania obowiązku podatkowego wpływ mogą mieć postanowienia umowne pomiędzy stronami umowy o roboty budowlane. Uzgodniony w umowie o świadczenie usług budowlanych i budowlano-montażowych odbiór robót, w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której taka usługa jest wykonywana, jest decydujący dla uznania, że usługa została wykonana dla potrzeb określenia chwili powstania obowiązku podatkowego”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Regulacje dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług zawierają przepisy art. 19a ustawy.

I tak, zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Wskazana powyżej regulacja jest zgodna z art. 63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym:

Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

W świetle art. 19a ust. 2 ustawy:

W myśl art. 19a ust. 3 ustawy:

W art. 19a ust. 3 ustawy ustawodawca wprowadził unormowanie w zakresie ustalenia momentu wykonania usługi w odniesieniu do usługi, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, czyli takiej usługi, która jest wykonywana w sposób ciągły przez pewien czas natomiast rozliczenie należności za nią następuje w ramach okresu. W takiej sytuacji przyjmuje się, że usługa wykonana jest z upływem każdego okresu, do którego te płatności lub rozliczenia odnoszą się. Przy czym, w przypadku gdy usługa świadczona jest przez okres dłuższy niż rok i w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń usługę taką uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego.

Należy zauważyć, że powołany wyżej przepis art. 19a ust. 3 ustawy jest konsekwencją skorzystania przez ustawodawcę krajowego z możliwości jaką daje art. 64 ust. 2 akapit trzeci Dyrektywy VAT, zgodnie z którym:

Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo spółką kapitałową, której podstawowym zadaniem jest świadczenie usług księgowych, nadzoru inwestycyjnego oraz przygotowania dokumentacji dla realizacji procesu inwestycyjnego na rzecz spółek celowych realizujących poszczególne projekty deweloperskie. Zgodnie z umowami zawartymi między Państwem a spółkami celowymi, będą Państwo świadczyć usługę związaną z obsługą procesu inwestycyjnego mającą na celu uzyskanie dla spółki celowej prawomocnego pozwolenia na budowę.

W ramach umowy zawartej ze spółką celową wykonują Państwo na jej rzecz następujące czynności:

• przygotowywanie we współpracy z kancelariami wniosków o warunki zabudowy, pozwolenie na budowę oraz wymaganej dokumentacji,
• analiza stanu prawnego i planistycznego nieruchomości (MPZP, Studium, decyzje administracyjne),
• analiza chłonności terenu (m.in. wskaźniki intensywności zabudowy, wysokości, powierzchni biologicznie czynnej, miejsc parkingowych),
• analiza występujących kolizji sieciowych z planowaną inwestycją,
• analiza zadrzewienia terenu inwestycji oraz wsparcie w procedurze uzyskiwania zezwoleń na wycinkę drzew i krzewów,
• analiza możliwości rozbiórek budynków i infrastruktury,
• zebranie i weryfikacja dokumentów niezbędnych do złożenia wniosku (mapy, odpisy z KW, pełnomocnictwa itp.),
• opracowanie koncepcji zabudowy niezbędnej do wniosku o WZ lub PnB,
• przygotowanie i/lub weryfikacja treści wniosku (WZ, PnB, zgłoszenia),
• koordynacja uzyskiwania uzgodnień z gestorami sieci i organami administracji (wodociągi, energetyka, zarządcy dróg, straż pożarna),
• bieżący kontakt z urzędami w zakresie procedowania wniosku,
• udział w czynnościach związanych z uzupełnieniami i wyjaśnieniami na etapie postępowania administracyjnego,
• prowadzenie harmonogramu i nadzoru nad terminowością procedur formalnoprawnych,
• analiza sąsiedztwa – możliwości zabudowy, strony postępowania,
• przeprowadzanie konsultacji z architektami w zakresie przygotowywania analizy chłonności nieruchomości oraz sporządzania projektu architektonicznego,
• przygotowanie wytycznych programowo-przestrzennych dla architekta, uwzględniających założenia (funkcja, powierzchnie, standard, grupy docelowe),
• organizacja i udział w spotkaniach koordynacyjnych z architektami i projektantami branżowymi,
• współtworzenie założeń funkcjonalno-przestrzennych dla danej nieruchomości,
• ocena efektywności powierzchni użytkowej (PUU), wskaźników powierzchni wspólnych i liczby jednostek projektowanych (mieszkań, lokali usługowych),
• wybór materiałowy, technologiczny dla inwestycji,
• weryfikacja koncepcji pod kątem zgodności z przepisami prawa budowlanego i planistycznego,
• uwagi i rekomendacje do projektów koncepcyjnych i architektonicznych, PAB i Projektów Technicznych (z punktu widzenia biznesowego, urbanistycznego, formalnego),
• koordynacja pracy architekta z innymi uczestnikami procesu inwestycyjnego (geolog, geodeta, Gestorzy - media, Zarządca Dróg).

Okres realizacji projektu deweloperskiego zazwyczaj przekracza 12 miesięcy. W związku z tym, okres świadczenia usługi przez Państwa na rzecz spółki celowej może wynosić nawet do 2-3 lat. Umowa nie przewiduje etapów realizacji poszczególnych zadań wykonywanych przez Państwa na rzecz spółki celowej.

Planowane jest zawieranie umów obsługi inwestycji w taki sposób, że usługa jest wykonana oraz wynagrodzenie jest należne wówczas, gdy spółka celowa uzyska prawomocne pozwolenie na budowę i może rozpocząć proces budowlany. Wystawiają Państwo fakturę niezwłocznie po uzyskaniu pozwolenia na budowę przez daną spółkę celową. Jak Państwo wskazali, nie zakładają Państwo możliwości, że spółka celowa może nie uzyskać ostatecznie prawomocnego pozwolenia na budowę – proces uzyskiwania może się wydłużyć, ale nieruchomości nabywane przez spółki celowe nie są obciążone ryzykami uprawdopodobniającymi brak możliwości uzyskania prawomocnego pozwolenia na budowę.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla celów VAT z tytułu wykonania przez Państwa usług na rzecz spółki celowej.

Aby ustalić, kiedy w konkretnych przypadkach powstanie obowiązek podatkowy, w pierwszej kolejności niezbędnym jest ustalenie charakteru wykonanego świadczenia, tj. czy świadczenie to jest m.in. świadczeniem ciągłym.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia „sprzedaży o charakterze ciągłym”.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 26 maja 2020 r. sygn. I SA/Wr 943/19 wskazał, że:

Należy zauważyć, że powołany wyżej art. 19a ust. 3 obejmuje usługi ciągłe, czyli takie, których świadczenie jest nieprzerwane, ale też usługi, które mogą polegać na wykonywaniu wielu kolejnych, powtarzalnych czynności w dłuższym okresie. Jednocześnie art. 19a ust. 3 ustawy nie znajduje zastosowania do świadczeń jednorazowych, nawet jeżeli płatność ustalona została w ratach.

Moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa o VAT nie definiuje tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje, jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Należy jednak wskazać, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter. Z kolei o charakterze i o dacie wykonania usługi decydują strony umowy cywilnoprawnej, chyba że moment ten jest określony przez obowiązujący przepis prawa regulujący zasady wykonywania danego rodzaju usług.

Należy w tym miejscu wskazać, że stosownie do art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego.

Jak Państwo wskazali, okres realizacji projektu deweloperskiego zazwyczaj przekracza 12 miesięcy. Tym samym, okres świadczenia przez Państwa usług związanych z obsługą procesu inwestycyjnego może wynosić nawet do 2-3 lat. Umowa nie przewiduje etapów realizacji poszczególnych zadań wykonywanych przez Państwa na rzecz spółki celowej. Z opisu sprawy nie wynika, aby w umowie zostały ustalone następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, a więc nie można przyjąć, że świadczone przez Państwa usługi na rzecz spółki celowej będą wykonane z upływem okresów rozliczeniowych, gdyż okresy takie nie występują. Jednakże, w tym konkretnym przypadku zastosowanie znajdzie art. 19a ust. 3 zdanie drugie ustawy, zgodnie z którym usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Tym samym obowiązek podatkowy w odniesieniu do usług związanych z obsługą procesu inwestycyjnego, które świadczą Państwo na rzecz spółki celowej przez okres dłuższy niż rok i za które otrzymają Państwo wynagrodzenie wówczas, gdy spółka celowa uzyska prawomocne pozwolenie na budowę, powinni Państwo rozpoznać stosując art. 19a ust. 3 zdanie drugie ustawy, tj. z upływem każdego roku podatkowego do momentu zakończenia świadczenia tych usług.

Nie można zgodzić się z Państwem, że obowiązek podatkowy powstanie dopiero z momentem uzyskania prawomocnego pozwolenia na budowę na rzecz spółki celowej. Ze złożonego wniosku wynika, że dopóki nie uzyskają Państwo pozwolenia na budowę dla spółki celowej, nie posiadają Państwo wiedzy co do istnienia oraz wysokości wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania usług na rzecz spółki celowej. Należy jednak wskazać, że to Państwo zobowiązani są w okolicznościach niniejszej sprawy do ustanowienia takiego systemu dochodzenia i określania należnych kwot z tytułu świadczonych usług, który pozwoliłby realizować obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług zgodnie z ustawowymi terminami. Fakt, że może to być w pewien sposób utrudnione nie może przesądzać o tym, że automatycznie, dla uproszczenia należy odsunąć w czasie moment powstania obowiązku podatkowego, w szczególności, gdy regulacje art. 19a ust. 3 ustawy nie przewidują takiej możliwości i wskazują wprost zasady i termin rozpoznania obowiązku podatkowego dla tego rodzaju świadczeń.

Zatem Państwa stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

Odnosząc się do faktu, że na poparcie własnej argumentacji powołali się Państwo na funkcjonujące w obrocie prawnym interpretacje indywidualne, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego mają ze swej istoty charakter indywidualny i jednostkowy, są bowiem rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, dotyczą konkretnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych w kontekście określonego stanu prawnego i wiążą organ podatkowy tylko w sprawie, w której zostały wydane. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnych indywidualnych sprawach, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy.

Wskazać również należy, że wyroki, które powołali Państwo we wniosku nie mogą wpłynąć na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, ponieważ zapadły one w odniesieniu do indywidualnej i właściwej tylko temu orzecznictwu opisie sprawy. W związku z powyższym, moc obowiązująca zaprezentowanych przez Państwa wyroków zamyka się w obrębie spraw, dla których zostały wydane, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.