Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe - w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług wycofania środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazania ich do majątku prywatnego oraz obowiązku korekty podatku naliczonego od przekazanych środków trwałych,
• prawidłowe - w zakresie braku opodatkowania aportu składników majątku i zobowiązań długoterminowych do sp. o.o.,
• nieprawidłowe - w zakresie uznania aportu składników majątku do sp. o.o. i zobowiązań długoterminowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 18 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług wycofania środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazania ich do majątku prywatnego oraz obowiązku korekty podatku naliczonego od przekazanych środków trwałych, braku opodatkowania aportu składników majątku do sp. o.o. oraz uznania aportu składników majątku do sp. o.o. i zobowiązań długoterminowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Uzupełnił go Pan pismem z 24 kwietnia 2025 r. (wpływ 24 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej prowadzi indywidualną działalność gospodarczą pod firmą (…). Przeważający przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawcy to: produkcja pozostałych mebli (PKD 31.09.Z). Pozostała wykonywana działalność gospodarcza to m.in. pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana (PKD 96.09.Z), pozostałe sprzątanie (PKD 81.29.Z), niespecjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych (PKD 81.21.Z), wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKD 77.39.Z), wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń biurowych, włączając komputery (PKD 77.33.Z). Data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej to 1 stycznia 1995 r. Data rejestracji jako podatnik VAT to 2 stycznia 1995 r.

Wnioskodawca ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Wnioskodawca jako podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych rozlicza się w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach, tzw. podatku liniowego (19% podatek dochodowy) na podstawie art. 30c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 163) oraz prowadzi księgi rachunkowe zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. 2023, poz. 120). Zyski osiągane przez Wnioskodawcę w ramach indywidualnej działalności gospodarczej w części, w jakiej nie były przeznaczane na potrzeby prywatne Wnioskodawcy, były kumulowane w ramach działalności gospodarczej. W bilansie zostały zapisane na kapitałach własnych. W bilansie Wnioskodawcy występuje kapitał własny w kwocie (…) i utworzony z zysku wypracowanego przez Wnioskodawcę w okresie od 1 stycznia 1995 r. do 31 grudnia 2023 r. Zyski wypracowane przez Wnioskodawcę za okres od 1 stycznia 1995 r. do 31 grudnia 2023 r. występujące na kapitale własnym zostały już w latach poprzednich opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych (19% podatek dochodowy).

Wnioskodawca obliczał i wpłacał do właściwego urzędu skarbowego miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a po zakończeniu poszczególnych lat podatkowych składał zeznanie roczne (PIT-36L) i wpłacał ewentualną różnicę między należnym podatkiem a sumą uiszczonych w danym roku podatkowym zaliczek.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zaliczył do środków trwałych m.in. prawo wieczystego użytkowania działek nr 1, 2 i 3, niezabudowaną działkę nr 4, zabudowaną działkę nr 5 (budynek nr 7), zabudowaną działkę 6 (budynek nr 4), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 13), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 2, 3, 5, 6), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 13a: magazyn), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 12 biurowo magazynowy), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 1: warsztat mechaniczny), zabudowaną działkę nr 13 (budynek nr 15, budynek nr 16 : pomieszczenie prasy), zabudowaną działkę nr 12 (budynek nr 9: biurowiec niski, budynek 10: biurowiec wysoki, budynek 4: hala rozkroju, budynek 14: wiata), budynek nr 2: gięta, budynek nr 4: rozkrój, budynek nr 3: sortownia odpadów, budynek nr 10: biurowiec stary wysoki, budynek nr 9: biurowiec stary niski, budynek nr 5: magazyn warsztatu mechanicznego, budynek nr 7: magazyn materiałów niebezpiecznych, budynek nr 12: biurowiec (magazyn wyrobów gotowych, magazyn półproduktów, montaż, biura), budynek nr 6: lakiernia, budynek nr 13: budynek magazynowy, sprężarkownia, trafostacja, budynek nr 1: warsztat mechaniczny, budynek nr 16: budynek pomieszczenia prasy, budynek nr 12: przebudowa, docieplenie, budynek nr 4; magazyn przejściowy, budynek nr 4: (pomieszczenie trafostacji) magazyn okleiny, budynek nr 16: adaptacja pomieszczenia socjalnego folia, budynek nr 12: modernizacja, wyodrębnienie dwóch pomieszczeń ładowania akumulatorów, biuro magazynu wyrobów gotowych w wynajmowanym magazynie, instalacja gazowa, budowle: drogi utwardzone, basen p-pożarowy (3), budowle: drogi utwardzone, budynek portierni, oczyszczalnia ścieków (1), obiekt nr 14: wiata przy budynku, palarnia oraz wiata stalowa z pokryciem dachowym.

Wnioskodawca odliczał VAT naliczony z faktur związanych z nabyciem wymienionych środków trwałych. Ponadto Wnioskodawca ponosił nakłady na remonty bądź modernizacje nieruchomości od których odliczał podatek VAT. W chwili obecnej wymienione środki trwałe są wykorzystywane do potrzeb działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca planuje wycofanie ww. środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazanie ich do majątku prywatnego. Wycofanie z działalności gospodarczej ww. aktywów trwałych będzie zrealizowane poprzez pisemne oświadczenie podatnika (protokół wycofania z działalności do majątku prywatnego) oraz stosowny wpis w ewidencji środków trwałych (wykreślenie).

Wnioskodawca planuje, że po wycofaniu do majątku prywatnego, wskazane powyżej środki trwałe będą przez niego wynajmowane w sposób zorganizowany i ciągły w celach zarobkowych w ramach czynności opodatkowanych. Po wycofaniu ww. środków trwałych z obecnie prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca będzie wykorzystywał je wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Wszystkie pozostałe środki trwałe (ujęte w prowadzonej przez Wnioskodawcę w ewidencji środków trwałych) wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej (do których zalicza się m.in.: linie do produkcji mebli, maszyny i urządzenia do obróbki drewna i produkcji mebli, kotłownie, wiertarki, wkrętarki, frezarki, szlifierki i inne urządzenia i narzędzia wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej) oraz zapasy, należności i zobowiązania handlowe oraz zobowiązania długoterminowe wobec właściciela przedsiębiorstwa z tytułu niewypłaconego, a opodatkowanego, zysku Wnioskodawca zamierza wnieść aportem do nowo założonej spółki z o.o.

Zyski z indywidualnej działalności gospodarczej nie zostaną przed wniesieniem aportu przekazane na prywatne konto Wnioskodawcy. W następstwie wniesienia aportu, zysk Wnioskodawcy z indywidualnej działalności gospodarczej zostanie wykazany w pozycji bilansu jako zobowiązanie długoterminowe (Wnioskodawcy). W konsekwencji możliwe będzie dokładne wskazanie, jaką część kapitału Spółki przekształconej stanowi zysk osiągnięty (i opodatkowany) w ramach indywidualnej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca planuje, że po wniesieniu aportu do spółkę z o.o. jako jedyny wspólnik tej Spółki na podstawie art. 227 KSH oraz art. 245 KSH podejmie uchwałę o wypłacie kwot odpowiadających zyskom jednoosobowej działalności gospodarczej. W związku z faktem, że wypłacane kwoty nie będą stanowiły zysków nowo założonej Spółki z o.o. do wypłaty tych kwot nie znajdą zastosowania ograniczenia przewidziane w art. 192 KSH. Czynność prawna, na podstawie której nastąpi ww. wypłata nie będzie miała wpływu na zakres uprawnień Wnioskodawcy jako wspólnika Spółki z o.o. Nie zmieni się ilość posiadanych przez Wnioskodawcę udziałów, a także nie ulegnie zmianie poziom prawa do udziału w zyskach spółki.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

W odpowiedzi na pytanie:

1)Jakie dokładnie składniki materialne i niematerialne zostaną wniesione aportem do sp. z o.o.? Czy będą to również inne poza dotychczas wymienionymi w opisie sprawy składniki majątku?

2)Czy środki trwałe, które planuje Pan wycofać z działalności są związane z przedmiotem aportu? Jeśli tak należało wskazać: jaki jest to związek oraz czy z aportu zostaną wyłączone również prawa i obowiązki wynikające z umów dotyczących ww. środków trwałych (nieruchomości), w tym zobowiązania i należności funkcjonalnie związane z tymi nieruchomościami?

3)Czy przedmiotem aportu będą również pracownicy?

4)Czy przedmiot transakcji na dzień aportu będzie wyodrębniony w przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:

a)organizacyjnej, tj. czy stanowią wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych (w czym to wyodrębnienie będzie się przejawiać),

b)finansowej, tj. czy na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności (w czym to wyodrębnienie będzie się przejawiać),

c)funkcjonalnej, tj. czy będzie miał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy realizujący określone zadania gospodarcze (w czym to wyodrębnienie będzie się przejawiać)?

5)W jaki sposób sp. z o.o. będzie wykorzystywała składniki majątku będące przedmiotem aportu?

6)Czy wniesione do sp. z o.o. składniki majątku (materialne i niematerialne) w dniu aportu będą pozostawały ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, żeby można było o nich mówić jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów?

7)Czy na moment dokonania aportu będzie istniała faktyczna możliwość kontynuowania przez sp. z o.o. działalności prowadzonej przez Pana wyłącznie w oparciu o składniki będące przedmiotem aportu, czy też konieczne będzie w tym celu angażowanie innych składników majątku (niebędących przedmiotem transakcji) lub konieczne będzie podejmowanie dodatkowych działań faktycznych lub prawnych, (np. zawarcie umów – innych niż umów na dostarczanie mediów) niezbędnych do prowadzenia działalności w oparciu o przejęte składniki? Jeśli tak, to jakie będą to działania.

8)Czy sp. z o.o. ma zamiar kontynuowania w oparciu o nabyte składniki działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim była prowadzona obecnie przez Pana? Jeśli nie, to dlaczego?

9)Czy przedmiot aportu do sp. z o.o. w momencie dokonania tej czynności będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze? Jeśli tak, to jakie dokładnie będą to zadania gospodarcze?

Wnioskodawca wskazał:

Ad 1

Zestawienie składników materialnych i niematerialnych, które zostaną wniesione aportem do sp. z o.o. Wnioskodawca przedstawił w załączniku nr 1 do odpowiedzi (będą to m.in. maszyny do produkcji mebli, linie technologiczne w procesie produkcyjnym, środki transportu w logistyce wewnętrznej i zewnętrznej, maszyny biurowe, komputery, laptopy w bieżącej pracy administracyjno-biurowej).

Ad 2

Środki trwałe, które Wnioskodawca planuje wycofać z działalności są związane z przedmiotem aportu w ten sposób, że wszystkie razem stanowią środki trwałe wykorzystywane przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej. Tak, z aportu zostaną wyłączone również prawa i obowiązki wynikające z umów dotyczących ww. środków trwałych (nieruchomości), w tym zobowiązania i należności funkcjonalnie związane z tymi nieruchomościami, (np. podatek od nieruchomości będzie po stronie Wnioskodawcy).

Ad 3

Tak, przedmiotem aportu będą również pracownicy.

Ad 4

Tak, przedmiot transakcji na dzień aportu będzie wyodrębniony w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy na płaszczyźnie:

a)organizacyjnej, tj. stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Wyodrębnienie będzie się przejawiać w tym, że Sp. z o.o. będzie wykorzystywała składniki majątku będące przedmiotem aportu do bieżącej działalności gospodarczej – maszyny do produkcji mebli, linie technologiczne w procesie produkcyjnym, środki transportu w logistyce wewnętrznej i zewnętrznej, maszyny biurowe, komputery, laptopy w bieżącej pracy administracyjno-biurowej,

b)finansowej, tj. na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności. Wszystkie przychody i koszty będą przypisane działalności powstałej na skutek aportu. Wyodrębnienie będzie się przejawiać w przyjętych zasadach rachunkowości.

c)funkcjonalnej, tj. będzie miał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy realizujący określone zadania gospodarcze. Wyodrębnienie będzie się przejawiać w ten sposób, że powstanie spółka prowadząca działalności w zakresie produkcji i sprzedaży mebli.

Ad 5

Sp. z o.o. będzie wykorzystywała składniki majątku będące przedmiotem aportu do bieżącej działalności gospodarczej – maszyny do produkcji mebli, linie technologiczne w procesie produkcyjnym, środki transportu w logistyce wewnętrznej i zewnętrznej, maszyny biurowe, komputery, laptopy w bieżącej pracy administracyjno-biurowej.

Ad 6

Wniesione do sp. z o.o. składniki majątku (materialne i niematerialne) w dniu aportu będą pozostawały ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, żeby można było o ich mówić jako o zespole.

Ad 7

Na moment dokonania aportu nie będzie istniała faktyczna możliwość kontynuowania przez sp. z o.o. działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę wyłącznie w oparciu o składniki będące przedmiotem aportu. W celu kontynuowania przez sp. z o.o. działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę konieczne będzie zawarcie umowy najmu/umowy dzierżawy składników majątkowych, które zostaną przeniesione do majątku prywatnego Wnioskodawcy. Będzie istniała więc możliwość kontynowania działalności w oparciu o majątek wniesiony aportem i przy wykorzystaniu/wynajmie nieruchomości, które zostaną przeniesione do majątku prywatnego Wnioskodawcy.

Ad 8

Sp. z o.o. ma zamiar kontynuowania w oparciu o nabyte składniki działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim była prowadzona obecnie przez Wnioskodawcę.

Ad 9

Przedmiot aportu do sp. z o.o. w momencie dokonania tej czynności będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze. Będą to następujące zadania gospodarcze: produkcja mebli, sprzedaż hurtowa i detaliczna mebli.

Pytania

1)Czy wycofanie wskazanych środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazanie ich do majątku prywatnego Wnioskodawcy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT bądź będzie zobowiązywało Wnioskodawcę do korekty podatku naliczonego od przekazanych środków trwałych?

2)Czy aport do spółki z o.o. składników majątku związanych i wykorzystywanych na potrzeby działalności Wnioskodawcy (wszystkich z wyjątkiem środków trwałych przekazanych przed wniesieniem aportu do majątku prywatnego Wnioskodawcy) oraz zobowiązań długoterminowych wobec Wnioskodawcy z tytułu nie wypłaconego (a opodatkowanego) zysku stanowi niepodlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP)?

Pana stanowisko w sprawie

Stanowisko w zakresie pytania nr 1

Zdaniem Wnioskodawcy, wycofanie wskazanych we wniosku środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazanie ich do majątku prywatnego Wnioskodawcy, nie będzie czynnością opodatkowaną podatkiem VAT i nie będzie zobowiązywało Wnioskodawcy do dokonania korekty podatku naliczonego od przekazanych środków trwałych, tj. pozostanie neutralne na gruncie VAT dla Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 1 VAT, przez dostawę o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Na gruncie art. 7 ust. 2 VAT przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na gruncie powyżej przytoczonych przepisów przyjmuje się, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega także wycofanie składników majątku trwałego przedsiębiorstwa na cele osobiste podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu ich nabycia lub wytworzenia bądź nabycia lub wytworzenia ich części składowych. Zasadniczo, transakcja taka na podstawie art. 7 ust. 2 VAT stanowi czynność zrównaną z odpłatną dostawą towarów.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie jednak wskazać, że opisywana w stanie faktycznym czynność wycofania środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazania ich do majątku prywatnego nie będzie wypełniała przesłanek wskazanych w art. 7 ust. 2 VAT, tj. nie będzie stanowiła wycofania składników majątku trwałego przedsiębiorstwa na cele osobiste podatnika.

Środki trwałe po wycofaniu z działalności gospodarczej, nadal będą wykorzystywane przez niego do czynności opodatkowanych, poprzez oddanie ich w najem w sposób zorganizowany i ciągły w celach zarobkowych.

Zgodnie natomiast z art. 15 VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z definicją działalności gospodarczej zawartą w art. 15 ust. 2 VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, jest znacznie szersza niż definicja działalności gospodarczej uregulowana w ustawie z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.), czy też w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.). W konsekwencji ocena określonych stanów na gruncie powołanych aktów prawnych może być odmienna.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Do majątku przedsiębiorstwa należą m.in. nieruchomości (budynki) wykorzystywane do celów prowadzonej działalności, stanowiące środki trwałe przedsiębiorstwa. Wnioskodawca rozważa wycofanie ww. środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazanie jej do majątku prywatnego. Planowane jest, że nieruchomości, już po wycofaniu do majątku prywatnego Wnioskodawcy, będzie przez Wnioskodawcę wynajmowana.

Mając na względzie powołane przepisy prawa wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do wycofanej z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy nieruchomości do majątku prywatnego, którą Wnioskodawca jako osoba fizyczna ma zamiar wynajmować, nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy. Przedmiotowa nieruchomość nie będzie przekazana do majątku osobistego Wnioskodawcy i nie będzie wykorzystana na cele prywatne, bowiem będzie wynajmowana, a więc będzie wykorzystywana przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Wnioskodawca oddając w najem ww. środki trwałe nie utraci statusu podatnika podatku VAT w tym zakresie. Oddanie bowiem przedmiotowej nieruchomości w najem poza dotychczasową działalnością gospodarczą - na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług - de facto skutkować będzie wykonywaniem działalności gospodarczej (polegającej na wynajmie), zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy oraz dokonywaniem czynności opodatkowanych określonych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jak wskazano wyżej świadczenie usług najmu stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy najem środków trwałych opisanych w stanie faktycznym, po wycofaniu ich z działalności gospodarczej nadal będzie stanowił działalność gospodarczą na gruncie VAT. Będzie on bowiem działalnością polegającą na wykorzystywaniu towarów (wycofanych środków trwałych) w sposób zorganizowany i ciągły do celów zarobkowych.

Biorąc pod uwagę przytoczoną powyżej argumentację, zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym nie sposób uznać, że wycofywane środki trwałe zostaną przekazane na „cele osobiste” Wnioskodawcy. W dalszym ciągu, będą one bowiem wykorzystywane do działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Zmieni się jedynie potencjalnie ich kwalifikacja na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, co zasadniczo nie wpłynie na kwestie ich opodatkowania VAT.

Mając to na uwadze należy stwierdzić zatem, że w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do czynności zrównanej z odpłatną dostawą towaru wskazanej w art. 7 ust. 2 VAT, bowiem w związku z czynnością wycofania środków trwałych z działalności nie dojdzie do przekazania ich na cele osobiste.

Przedmiotowe środki trwałe jako towary nadal bowiem będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę w sposób ciągły do celów zarobkowych w ramach czynności opodatkowanych. Mając na uwadze powyżej przytoczone argumenty, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przedstawione w opisywanym stanie faktycznym wycofanie środków trwałych z działalności gospodarczej Wnioskodawcy i przekazanie ich do majątku prywatnego Wnioskodawcy, w celu ich dalszego najmu podmiotowi trzeciemu, nie będzie stanowiło czynności opisanej w art. 7 ust. 2 VAT zrównanej z odpłatną dostawą towarów i tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniem podatkiem VAT. Nie będzie także stanowiło żadnej innej czynności opodatkowanej ani zwolnionej na gruncie VAT. W związku z tym, w przypadku wycofania przez Wnioskodawcę opisanych w stanie faktycznym środków trwałych z działalności gospodarczej, wykreślenia ich z ewidencji środków trwałych przedsiębiorstwa i przeznaczenia ich do dalszego najmu w ramach czynności opodatkowanych, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do opodatkowania tej czynności podatkiem VAT ani do dokonania korekty podatku naliczonego od przekazanych środków trwałych.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy czynność ta pozostanie dla niego neutralna na gruncie VAT. Powyższe potwierdza m.in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 29 września 2015 r. (nr IPTPP2/4512-426/15-2/PRP), w której stwierdzono: „(...) budynek wraz z gruntem wycofany z ewidencji środków trwałych (ewidencji firmy) i przeznaczony do dalszego najmu, będzie nadal wykorzystywany do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie nastąpi dostawa towaru w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, bowiem nie nastąpi przekazanie budynku wraz z gruntem na cele osobiste. Przedmiotowy budynek wraz z gruntem jako towar będzie wykorzystywany przez Wnioskodawcę w sposób ciągły do celów zarobkowych, o czym świadczy planowany dalszy najem nieruchomości po wycofaniu z ewidencji środków trwałych.

Zatem Zainteresowany będzie nadal prowadził działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji, czynność polegająca na wycofaniu nieruchomości z ewidencji środków trwałych - w sytuacji, gdy będzie ona w dalszym ciągu wykorzystywana do działalności gospodarczej - nie będzie skutkowała opodatkowaniem podatkiem VAT przedmiotowej transakcji.”

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 4 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy, korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty (art. 91 ust. 4).

Natomiast zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

W świetle art. 91 ust. 6 ustaw, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1)opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a).

Zatem mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy zauważyć, że Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących środki trwałe mających być przedmiotem planowanego najmu gdyż:

• przekazanie opisanych w złożonym wniosku składników majątkowych z działalności gospodarczej do majątku prywatnego Wnioskodawcy celem ich wynajmu nie będzie stanowiło zmiany w sposobie ich wykorzystania, w szczególności nie będzie stanowiło czynności zwolnionej od podatku;
• przedmiotowe składniki majątkowe nadal będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. wynajmu.

Nie nastąpi więc w tym przypadku zmiana przeznaczenia tych składników.

W świetle powyższych okoliczności, wycofanie z działalności gospodarczej nieruchomości od nabycia których Wnioskodawca odliczył podatek VAT i dalsze ich wynajmowanie w ramach najmu prywatnego spowoduje, że nie trzeba będzie naliczyć podatku należnego od wycofanego majątku lub korygować odliczonego wcześniej podatku VAT, w sytuacji gdy ten najem prywatny będzie nadal czynnością opodatkowaną podatkiem VAT.

W tym miejscu, Wnioskodawca pragnie wskazać, że powyższe stanowisko potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydawane w podobnych sprawach przez organy podatkowe, w tym m.in.: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 sierpnia 2017 r. (sygn.: 042-KDIL1-1.4012.221.2017.1.RW), interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 czerwca 2017 r. (sygn. 044-KDIP1-1.4012.40.2017.2.KBR), interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Łodzi z 29 września 2015 r. (sygn. IPTPP2/4512-426/15-2/PRP), interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 26 lipca 2013 r. (sygn. IPTPP4/443-284/13-4/UNr), interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 30 września 2013 r. (sygn. IPTPP4/443-528/13-2/UNr).

Ad 2

W ocenie Wnioskodawcy aport do spółki z o.o. składników majątku związanych i wykorzystywanych na potrzeby działalności Wnioskodawcy (wszystkich z wyjątkiem środków trwałych przekazanych przed wniesieniem aportu do majątku prywatnego Wnioskodawcy), zapasów, należności i zobowiązań handlowych oraz zobowiązań długoterminowych wobec Wnioskodawcy z tytułu nie wypłaconego (a opodatkowanego) zysku stanowi nie podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP).

Analizując przepisy ustawy o VAT dotyczące zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej zwane również jako: „ZCP”), w celu określenia skutków podatkowych darowizny części działalności obejmującej swoim zakresem wynajem nieruchomości oraz świadczenie usług budowlanych, należy ustalić status wspomnianego segmentu działalności w aspekcie uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zorganizowaną część przedsiębiorstwa stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Dokonując analizy przepisów prawa podatkowego oraz stanowisk prezentowanych w doktrynie i w orzecznictwie sądów administracyjnych, należy przyjąć, że status ZCP posiada tylko taka część mienia przedsiębiorstwa, która łącznie spełnia poniższe warunki:

1)stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;

2)zespół ten jest wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej;

3)zorganizowana część przedsiębiorstwa mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Zespół składników materialnych i niematerialnych może zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, jeśli odznacza się odrębnością organizacyjną, finansową oraz może samodzielnie funkcjonować spełniając funkcje gospodarcze do jakich został powołany.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiot planowanego aportu spełnia wszystkie wymienione warunki, co oznacza, że stanowi on zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Przedmiotem aportu który Wnioskodawca planuje dokonać będzie zespół funkcjonalnie ze sobą połączonych składników materialnych i niematerialnych, w ramach dotychczasowego przedsiębiorstwa oraz zobowiązań długoterminowych wobec Wnioskodawcy.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że opisany powyżej zespół składników nie jest przypadkowym zbiorem składników, ponieważ służył prowadzeniu działalności gospodarczej w ramach indywidualnej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Przechodząc do następnego warunku, jakim jest wyodrębnienie organizacyjne, należy zaznaczyć, że ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje, co należy rozumieć przez takie wyodrębnienie. Zgodnie jednak z praktyką organów podatkowych, wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma określone miejsce w strukturze organizacyjnej danego podmiotu. Z wyodrębnieniem organizacyjnym mamy do czynienia w sytuacji, w której w danym przedsiębiorstwie środki trwałe zostały ujęte w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności.

Stanowisko takie przedstawione jest w interpretacji indywidualnej z 29 października 2018 r. nr 043-KDIPT2-3.404.416.2018.5.GG wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Zgodnie z nią: „wyodrębnienie organizacyjne sprowadza się do odmiennego przedmiotu działalności obu zorganizowanych części przedsiębiorstwa w ramach jednej działalności gospodarczej”.

Zdaniem Wnioskodawcy aport środków trwałych oraz zobowiązań będzie stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionych finansowo. Z uwagi na brak jednoznacznego określenia w przepisach prawa podatkowego, definiującego wyodrębnienie finansowe, kwestię tą należy poddać analizie w oparciu o wykładnię językową. Na gruncie prawa podatkowego pojęcie „zorganizowana część przedsiębiorstwa” występuje w ustawach o podatkach dochodowych, w ustawie o VAT oraz w Ordynacji podatkowej.

W żadnym z tych aktów prawnych nie ma legalnej definicji pojęcia „wyodrębnienie finansowe”. Zgodnie z definicją słownika języka polskiego, „wyodrębnienie” to „wydzielenie z pewnej części”. Termin „finanse”, „finansowo” oznacza „środki pieniężne, fundusze będące wyrazem określonych stosunków produkcyjnych”, a także „pod względem finansowym, majątkowym, pieniężnym”.

Analizując linię interpretacyjną organów podatkowych należy stwierdzić, że na potrzeby uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa wystarczy, aby zespół składników majątkowych wykazywał jakiekolwiek wyodrębnienie finansowe. Praktyka nie wykształciła przy tym żadnego zamkniętego katalogu niezbędnych przesłanek świadczących o wyodrębnieniu finansowym zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Istota wyodrębnienia finansowego polega na możliwości przyporządkowania przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, za pomocą odpowiedniego oznaczenia w ewidencji zdarzeń gospodarczych. Na moment dokonania aportu możliwe będzie oznaczeniu dokumentów związanych z ZCP.

W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego dla uznania danego zespołu składników za zorganizowaną

część przedsiębiorstwa, składniki te muszą pozostawać między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób, że należy je traktować, jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników powiązanych funkcjonalnie, nie zaś zespół przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest fakt, że stanowią własność jednego podmiotu. Zgodnie z jednolitym stanowiskiem organów podatkowych „wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa” (wspomniane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 lipca 2021 r., sygn. 041-KDIB3- 2.4012.267.2021.3.MD).

Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, to znaczy, że ma obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, ustawodawca wyłączył z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie, a więc również darowiznę, zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Termin „transakcja zbycia” należy bowiem rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, ustawodawca wyłączył z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie, a więc również darowiznę, zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Termin „transakcja zbycia” należy bowiem rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Ustawa o VAT stanowi, że przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Ustawodawca posłużył się pojęciem zbycia, które nie jest w ustawie zdefiniowane.

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 stycznia 204 r. (sygn. ILPP1/443-426/10-2/NS): „Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności, jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport)”. Takie samo stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 15 czerwca 2012 r. (sygn. IBPP1/443-286/12/AZb). Tak samo również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 3 listopada 2023 r. (sygn. 044-KDIP1- 1.4012.528.2023.1.ESZ) gdzie czytamy: „Uwzględniając powyższe, w przedstawionym zdarzeniu zespół składników materialnych i niematerialnych, będący przedmiotem darowizny, można uznać za Zorganizowaną Część Przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Z tego względu, w związku z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, do przeniesienia Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa na rzecz N.B. nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o VAT i transakcja ta nie będzie objęta opodatkowaniem podatkiem VAT.”

Zaprezentowane podejście jest również akceptowane w orzecznictwie sądowym. Przykładowo w prawomocnym orzeczeniu WSA w Warszawie z 12 sierpnia 2008 r., (sygn. III SA/Wa 666/08), sąd wskazał wprost, że „transakcją zbycia, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o VAT jest każda czynność, w świetle obowiązujących przepisów skutkująca przeniesieniem własności przedsiębiorstwa”. Również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że „wyłączone spod opodatkowania jest zarówno odpłatne, jak i nieodpłatne zbycie przedsiębiorstwa. Nie ma znaczenia także forma zbycia – podatkowi nie będzie podlegać sprzedaż przedsiębiorstwa, a także aport, zamiana i darowizna, jeśli mają za przedmiot przedsiębiorstwo” – prawomocny wyrok z 6 października 2009 r. (sygn. III SA/Wa 368/09).

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE. W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.

TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/42/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z 10 listopada 204 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 42) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 42, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy aport do spółki z o.o. składników majątku związanych i wykorzystywanych na indywidualnej potrzeby działalności gospodarczej Wnioskodawcy (wszystkich z wyjątkiem środków trwałych przekazanych przed wniesieniem aportu do majątku prywatnego Wnioskodawcy) oraz aport zobowiązań długoterminowych wobec Wnioskodawcy stanowi nie podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W powyższym przepisie przyjęto generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/42/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 4 grudnia 2016 r. str. 1 ze zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:

Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to takie przekazanie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać jego opodatkowania).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 659 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości lub rzeczy skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy:

Zatem, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta wyłącznie świadczenie usług wynajmu nieruchomości na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest uzależnione od spełnienia przesłanek obiektywnych dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy). Wobec powyższego, zwolnione od podatku od towarów i usług są usługi w zakresie wynajmowania i dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, natomiast usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze niemieszkalnym są opodatkowane.

Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, najem nieruchomości lub rzeczy stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zaliczył Pan do środków trwałych m.in. prawo wieczystego użytkowania działek nr 1, 2 i 3, niezabudowaną działkę nr 4, zabudowaną działkę nr 5 (budynek nr 7), zabudowaną działkę 6 (budynek nr 4), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 13), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 2, 3, 5, 6), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 13a: magazyn), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 12 biurowo magazynowy), zabudowaną działkę nr 6 (budynek nr 1: warsztat mechaniczny), zabudowaną działkę nr 13 (budynek nr 15, budynek nr 16 : pomieszczenie prasy), zabudowaną działkę nr 12 (budynek nr 9: biurowiec niski, budynek 10: biurowiec wysoki, budynek 4: hala rozkroju, budynek 14: wiata), budynek nr 2: gięta, budynek nr 4: rozkrój, budynek nr 3: sortownia odpadów, budynek nr 10: biurowiec stary wysoki, budynek nr 9: biurowiec stary niski, budynek nr 5: magazyn warsztatu mechanicznego, budynek nr 7: magazyn materiałów niebezpiecznych, budynek nr 12: biurowiec (magazyn wyrobów gotowych, magazyn półproduktów, montaż, biura), budynek nr 6: lakiernia, budynek nr 13: budynek magazynowy, sprężarkownia, trafostacja, budynek nr 1: warsztat mechaniczny, budynek nr 16: budynek pomieszczenia prasy, budynek nr 12: przebudowa, docieplenie, budynek nr 4; magazyn przejściowy, budynek nr 4: (pomieszczenie trafostacji) magazyn okleiny, budynek nr 16: adaptacja pomieszczenia socjalnego folia, budynek nr 12: modernizacja, wyodrębnienie dwóch pomieszczeń ładowania akumulatorów, biuro magazynu wyrobów gotowych w wynajmowanym magazynie, instalacja gazowa, budowle: drogi utwardzone, basen p-pożarowy (3), budowle: drogi utwardzone, budynek portierni, oczyszczalnia ścieków (1), obiekt nr 14: wiata przy budynku, palarnia oraz wiata stalowa z pokryciem dachowym. W chwili obecnej wymienione środki trwałe są wykorzystywane do potrzeb prowadzonej przez Pan działalności gospodarczej. Planuje Pan wycofanie ww. środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazanie ich do majątku prywatnego.

Pana wątpliwości dotyczą między innymi ustalenia, czy wycofanie wskazanych środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazanie ich do majątku prywatnego będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT bądź będzie zobowiązywało Pana do korekty podatku naliczonego.

Odnosząc się do przedstawionych wątpliwości wskazać należy, że czynność wycofania do majątku prywatnego wskazanych w opisie sprawy środków trwałych wykorzystywanych w jednoosobowej działalności gospodarczej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy, gdyż w analizowanej sprawie nie nastąpi dostawa towarów (nieruchomości) na Pana cele osobiste i w dalszym ciągu nieruchomości te będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podał Pan, że po wycofaniu do majątku prywatnego, wskazane powyżej środki trwałe będą przez Pana wynajmowane w sposób zorganizowany i ciągły w celach zarobkowych w ramach czynności opodatkowanych. Po wycofaniu ww. środków trwałych z obecnie prowadzonej działalności gospodarczej, będzie Pan wykorzystywał je wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem skoro ww. środki trwałe po wycofaniu z jednoosobowej działalności gospodarczej do majątku prywatnego nie będą wykorzystywane do zaspokajania Pana potrzeb osobistych, czynność wycofania do majątku prywatnego tych środków trwałych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy.

Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 91 ust. 3 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy:

Natomiast, w myśl art. 91 ust. 5 ustawy:

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy:

Na podstawie powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że podatnik jest zobowiązany, co do zasady, do korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie środków trwałych (np. ze związanych z czynnościami dającymi prawo do odliczenia na związane z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT lub na odwrót).

Z opisu sprawy wynika, że po wycofaniu do majątku prywatnego, środki trwałe będą przez Pana wynajmowane w ramach czynności opodatkowanych. Po wycofaniu ww. środków trwałych z obecnie prowadzonej działalności gospodarczej, będzie Pan wykorzystywał je wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Odliczał Pan VAT naliczony z faktur związanych z nabyciem wymienionych środków trwałych. Ponadto ponosił Pan nakłady na remonty bądź modernizacje nieruchomości od których odliczał podatek VAT.

Zatem, skoro:

• wycofanie środków trwałych z majątku Pana firmy do Pana majątku prywatnego, w celu ich wynajmu, nie będzie stanowiło zmiany w sposobie ich wykorzystania, w szczególności nie będzie stanowiło wykonywania czynności zwolnionej od podatku;
• nieruchomości nadal będą wykorzystywane przez Pana do działalności gospodarczej, do czynności opodatkowanych, tj. wynajmu,

nie nastąpi więc w tym przypadku zmiana przeznaczenia środków trwałych będących przedmiotem wniosku.

W konsekwencji, w związku z planowanym wycofaniem z majątku Pana firmy ww. środków trwałych i przekazaniem ich do Pana majątku prywatnego – celem wynajmu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług – nie będzie Pan miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy. Środki trwałe, które planuje Pan wycofać z działalności gospodarczej, wykorzystywane będą wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT (najem).

Tym samym Pana stanowisko w zakresie braku opodatkowania wycofania środków trwałych z majątku przedsiębiorstwa i przekazania ich do majątku prywatnego, korekty podatku naliczonego od przekazanych środków trwałych należało uznać za prawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również tego, czy aport do spółki z o.o. składników majątku (wszystkich z wyjątkiem środków trwałych przekazanych przed wniesieniem aportu do majątku prywatnego) oraz zobowiązań długoterminowych wobec Pana z tytułu nie wypłaconego (a opodatkowanego) zysku stanowi niepodlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu. Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług, pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 Dyrektywy 2006/42/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L, Nr 347, str. 1 ze. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/42/WE Rady, zgodnie z którym:

Zgodnie art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Jak podkreśla się w orzecznictwie sądów administracyjnych, przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, oznacza każdy zespół składników służących do realizacji określonych zadań gospodarczych, jeżeli jest wystarczający do prowadzenia przez nabywcę w oparciu o przekazane składniki majątkowe w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej.

Zatem okolicznością determinującą możliwość uznania określonego zespołu składników materialnych i niematerialnych za przedsiębiorstwo jest takie ich zorganizowanie, aby zespół ten mógł służyć do prowadzenia określonego rodzaju działalności gospodarczej. Składniki te nie mogą stanowić przypadkowego zbioru, lecz muszą pozostawać w ścisłych zależnościach funkcjonalnych. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Chodzi o funkcjonalny i organizacyjny związek między nabytymi składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, decydujący o samodzielnej realizacji celów gospodarczych.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwo”, należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

W myśl art. 55² Kodeksu cywilnego:

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej zbywcy. Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie, przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

W świetle powyższego, posłużenie się w art. 55¹ Kodeksu cywilnego zwrotem niedookreślonym „w szczególności” oraz w związku z art. 55² Kodeksu cywilnego, ustawodawca przesądził, że dla istnienia przedsiębiorstwa nie jest istotne występowanie wszystkich wymienionych w nim elementów, a nadto, że fakt ich istnienia nie przesądza o uznaniu danego zespołu składników za przedsiębiorstwo. Katalog składników tworzących przedsiębiorstwo ma bowiem charakter otwarty.

Stanowisko takie aprobują sądy administracyjne. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 maja 2012 r., sygn. akt I FSK 1223/4 oraz w wyroku z 26 czerwca 2008 r., sygn. akt I FSK 688/07 wskazał, że:

Zatem, strony danej transakcji mogą niektóre składniki przedsiębiorstwa wyłączyć z treści czynności dotyczącej takiego przedsiębiorstwa. Zakres tej swobody ograniczony jest jednak zachowaniem istoty przedsiębiorstwa. Przedmiotem czynności prawnej powinny być przynajmniej te składniki przedsiębiorstwa, które decydują o możliwości spełniania przez nie swojej funkcji.

Jeżeli zatem warunki, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego zostaną spełnione, to zbycie takiego przedsiębiorstwa do innego podmiotu, nie będzie podlegało przepisom ustawy.

Należy zauważyć również, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w art. 55¹ k.c. określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Nie wszystkie jednak elementy tworzące przedsiębiorstwo są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że:

W wyroku z 10 listopada 204 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 42) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 42, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Trybunał uznał również, że regulacja art. 19 Dyrektywy 42 może znaleźć zastosowanie także w sytuacji przekazania aktywów przedsiębiorstwa bez prawa własności nieruchomości, jeżeli działalność gospodarcza nie wymaga użytkowania konkretnych pomieszczeń lub pomieszczeń wyposażonych w stałe instalacje konieczne do jej prowadzenia. Oznacza to, zdaniem TSUE, że wspomniany przepis obejmuje również sytuacje, w których lokal handlowy zostanie udostępniony nabywcy w drodze dzierżawy lub jeżeli nabywca dysponuje odpowiednią nieruchomością, do której może przenieść całość przejętych aktywów i gdzie może kontynuować działalność gospodarczą. Doprowadziło to Trybunał do wniosku, że: „przeniesienie własności zapasu towarów oraz wyposażenia sklepu z jednoczesnym oddaniem nabywcy w dzierżawę lokalu handlowego na podstawie umowy na czas nieoznaczony, ale możliwej do rozwiązania przez każdą ze stron z zachowaniem krótkiego terminu wypowiedzenia, stanowi przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu tego przepisu, pod warunkiem iż przekazane aktywa są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej”.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że planowana transakcja wniesienia do spółki z o.o. wkładu niepieniężnego w postaci składników majątku związanych i wykorzystywanych na potrzeby Pana działalności (wszystkich z wyjątkiem środków trwałych przekazanych przed wniesieniem aportu do Pana majątku prywatnego) oraz zobowiązań długoterminowych wobec Pana z tytułu nie wypłaconego (a opodatkowanego) zysku, będzie wyłączona z opodatkowania w myśl art. 6 pkt 1 ustawy, jako zbycie przedsiębiorstwa.

Okoliczności sprawy wskazują, że przedmiotem aportu będą kluczowe elementy, które umożliwią nabywcy kontynuowanie działalności gospodarczej prowadzonej uprzednio przez Pana oraz inne elementy wymienione w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. W szczególności przedmiotem aportu będą wszystkie pozostałe środki trwałe, które nie zostały wycofane do Pana majątku prywatnego wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej (do których zalicza się m.in.: linie do produkcji mebli, maszyny i urządzenia do obróbki drewna i produkcji mebli, kotłownie, wiertarki, wkrętarki, frezarki, szlifierki i inne urządzenia i narzędzia wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej, a także inne składniki majątku, których szczegółowe zestawienie przedstawił Pan w załączniku do uzupełnienia wniosku) oraz zapasy, należności i zobowiązania handlowe oraz zobowiązania długoterminowe wobec właściciela przedsiębiorstwa z tytułu niewypłaconego, a opodatkowanego zysku. Przedmiotem aportu są również pracownicy. Przedmiot transakcji na dzień aportu będzie wyodrębniony w Pana przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Sp. z o.o. będzie wykorzystywała składniki majątku będące przedmiotem aportu do bieżącej działalności gospodarczej – maszyny do produkcji mebli, linie technologiczne w procesie produkcyjnym, środki transportu w logistyce wewnętrznej i zewnętrznej, maszyny biurowe, komputery, laptopy w bieżącej pracy administracyjno-biurowej. Ponadto wniesione do sp. z o.o. składniki majątku (materialne i niematerialne) w dniu aportu będą pozostawały ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, żeby można było o ich mówić jako o zespole.

A zatem zespół składników majątkowych, który ma zostać wniesiony jako aport do sp. z o.o. będzie stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym i będzie mieć co do zasady możliwość samodzielnego działania i kontynuowania dotychczasowej działalności gospodarczej zbywcy w zakresie produkcji mebli.

W rozpatrywanej sprawie z czynności zbycia majątku Pana przedsiębiorstwa wyłączone zostaną co prawda środki trwałe przekazane do Pana majątku prywatnego, jednakże te składniki majątku – jak Pan wskazał zostaną przekazane nabywcy na podstawie umowy najmu/umowy dzierżawy, dzięki czemu sp. z o.o. będzie mogła kontynuować działalność w oparciu o majątek wniesiony aportem i przy wykorzystaniu/wynajmie nieruchomości, które zostaną przeniesione do Pana majątku prywatnego.

W konsekwencji zostaną spełnione wszystkie wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, wchodzących w skład prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej i mających być przedmiotem aportu, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55¹ k.c. Tym samym, planowana przez Pana transakcja wniesienia ww. majątku do spółki z o.o. będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy oraz na tej podstawie będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Pana stanowisko jest:

• prawidłowe - w zakresie braku opodatkowania aportu składników majątku i zobowiązań długoterminowych do sp. o.o.,
• nieprawidłowe - w zakresie uznania aportu składników majątku do sp. o.o. i zobowiązań długoterminowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Wydana interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie

Odnosząc się do przywołanych przez Pana interpretacji indywidualnych należy zaznaczyć, że każda interpretacja dotyczy unikalnego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Ocena omawianej kwestii, nie jest kwestią uniwersalną dającą się odnieść do ogólnych okoliczności w analizowanych sprawach, lecz opiera się na wielu przesłankach podnoszonych wyżej przez organ podatkowy i powinna być dokonywana z punktu widzenia każdego odrębnego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Należy zwrócić uwagę na to, że w powołanych przez Pana interpretacjach indywidualnych zakres okoliczności faktycznych nie jest tożsamy do sprawy będącej przedmiotem wydanego rozstrzygnięcia. Ponadto specyfika działalności podmiotów jest na tyle różnorodną, że niekiedy nawet podobne pozornie okoliczności faktyczne nie spowodują analogicznych konsekwencji dla przedsiębiorcy, a tym samym nie mogą być tożsamo traktowane.

Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Pana interpretacje indywidualne nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w rozpatrywanej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 41 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.