Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

27 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

     (…).

Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(…).

Opis stanu faktycznego

A. Sp. z o. o. (dalej: „Spółka”) jest spółką z grupy A., specjalizującej się w budowie, wynajmie i sprzedaży (...). Spółka prowadzi działalność gospodarczą związaną z realizacją tego typu przedsięwzięć. Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej A. Sp. z o. o. (dalej: „Wykonawca”) jest realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków. Wykonawca również jest zarejestrowany w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

28 lutego 2022 roku Spółka oraz Wykonawca (dalej zwani również łącznie „Stronami” lub „Wnioskodawcami”) zawarli umowę o roboty budowlane (dalej jako: „Umowa”), na podstawie której Spółka zleciła Wykonawcy realizację trzech budynków magazynowych na terenie nieruchomości położonej w (…). W trakcie realizacji przez Wykonawcę prac na podstawie Umowy, Spółka podjęła decyzję o częściowym wstrzymaniu inwestycji i zdecydowała o zaniechaniu budowy jednego z trzech budynków (dalej: „Budynek”). Prace nad realizacją Budynku zakończyły się na etapie wykonania prac ziemnych, które zostały odebrane protokołem odbioru z dnia (…) grudnia 2022 r. W związku z decyzją o niekontynuowaniu budowy, Strony uzgodniły, że Spółka zapłaci Wykonawcy wynagrodzenie za zrzeczenie się przez niego wszelkich roszczeń dotyczących lub związanych z realizacją Budynku, wynikających z Umowy (…). 17 grudnia 2024 r. Strony podpisały w tym zakresie porozumienie (dalej: „Porozumienie”).

Zgodnie z Porozumieniem, w celu ostatecznego rozliczenia wszelkich wzajemnych roszczeń Stron związanych z realizacją Budynku na podstawie Umowy – zarówno istniejących w dniu podpisania Porozumienia, jak i tych, które mogą powstać w przyszłości – oraz pokrycia kosztów odstąpienia od inwestycji w zakresie Budynku, Strony uzgodniły, że Spółka zapłaci Wykonawcy kwotę (…) złotych netto. Kwota ta stanowiła jedynie część kwoty, którą Wykonawca uzyskałby, gdyby Umowa (…) została zrealizowana zgodnie z początkowymi ustaleniami. Strony potraktowały tę kwotę jako wynagrodzenie za zrzeczenie się przez Wykonawcę wszelkich roszczeń dotyczących lub wynikających z realizacji Budynku na podstawie Umowy (…). Wykonawca wystawił na rzecz Spółki fakturę opiewającą na kwotę (…) złotych netto. Zapłata tej kwoty pozwoliła Spółce uniknąć ryzyka oraz kosztów związanych z ewentualnym sporem z Wykonawcą.

Dzięki zawarciu Porozumienia Spółka może kontynuować swoją działalność gospodarczą bez zakłóceń wynikających ze zmiany planów inwestycyjnych. Ponadto, zawarte Porozumienie stworzyło podstawy do utrzymania dobrych relacji biznesowych z Wykonawcą, umożliwiając dalszą współpracę przy innych projektach i przedsięwzięciach.

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko, że zapłata przez Spółkę na rzecz Wykonawcy wynagrodzenia, zgodnie z Porozumieniem, w celu ostatecznego rozliczenia wszelkich wzajemnych roszczeń Stron związanych z realizacją Budynku na podstawie Umowy GW, stanowi wynagrodzenie za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, którą Wykonawca prawidłowo udokumentował fakturą VAT?

2.W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie 1, czy Spółce przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem od Wykonawcy usługi, której zakres wynika z treści Porozumienia?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zapłata przez Spółkę na rzecz Wykonawcy wynagrodzenia, zgodnie z Porozumieniem, w celu ostatecznego rozliczenia wszelkich wzajemnych roszczeń Stron związanych z realizacją Budynku na podstawie Umowy, stanowiła wynagrodzenie za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, którą Wykonawca prawidłowo udokumentował fakturą VAT.

2.Spółka, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem od Wykonawcy usługi, której zakres wynika z treści Porozumienia.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców

Ad 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do regulacji art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie świadczenia usług w ustawie o VAT ma szeroki charakter, co stanowi odzwierciedlenie zasady powszechności opodatkowania VAT. Na gruncie ustawy o VAT należy przez nie rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu, zarówno zachowanie aktywne (np. działanie, wykonanie czegoś) jak i zachowanie bierne (zaniechanie działania, tolerowanie / znoszenie określonych działań lub zdarzeń). Odpowiada to definicji „świadczenia” także na gruncie przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.; dalej: „KC”).

Zgodnie z art. 353 § 2 KC, świadczenie może polegać na działaniu lub zaniechaniu.

Na gruncie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, warunkiem opodatkowania świadczenia usług jest jego odpłatność. Należy zatem mieć na uwadze, że czynność ta podlega VAT zasadniczo wtedy, kiedy usługi świadczone są za wynagrodzeniem, a pomiędzy zapłatą a świadczeniem usług występuje bezpośredni związek (są to świadczenia ekwiwalentne).

Pojęcie świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT wielokrotnie było przedmiotem wykładni w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”). Jak podkreślił TSUE w orzeczeniu w sprawie C-16/93 Tolsma, w pojęciu świadczenia usług mieści się właściwie każde zachowanie (czynność, zobowiązanie do powstrzymania się od czynności bądź tolerowanie czynności lub sytuacji) jednego podmiotu na rzecz drugiego podmiotu, wykonywane w ramach stosunku zobowiązaniowego, które realizowane jest w zamian za wynagrodzenie. Nie każda jednak czynność, która ma miejsce między dwoma podmiotami podlega opodatkowaniu VAT. Jedną z istotnych przesłanek uznania, że mamy do czynienia ze świadczeniem usług w rozumieniu przepisów o VAT, wielokrotnie podkreślaną w orzecznictwie Trybunału, jest istnienie bezpośredniego związku między wzajemnymi świadczeniami stron transakcji. Związek ten przejawia się tym, że uiszczane kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną (możliwą do określenia) usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego. Pogląd taki został w szczególności wyrażony w wyrokach Trybunału wydanych w sprawach C-102/86 Apple and Pear oraz C-174/00 Kennemer Golf, C-277/05 Societe thermale.

Z kolei w wyroku w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark TSUE wskazał, że aby świadczenie usług można było uznać za odpłatne, i wobec tego opodatkowane podatkiem VAT, pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych – usługi i wynagrodzenia, między którymi istnieje bezpośredni związek.

Mając na uwadze powyższe można przyjąć, że aby uznać daną transakcję za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, muszą być łącznie spełnione następujące przesłanki:

1)w ramach stosunku prawnego istnieją co najmniej dwa podmioty, gdzie jeden z nich jest świadczącym usługę a drugi beneficjentem tej usługi;

2)istnieje świadczenie, które stanowi pewną korzyść dla beneficjenta tego świadczenia;

3)stosunek prawny łączący oba podmioty przewiduje świadczenia wzajemne: w zamian za świadczenie, beneficjent tego świadczenia wypłaca wynagrodzenie drugiej stronie; pomiędzy świadczeniem usług a wynagrodzeniem istnieje bezpośredni i ścisły związek (są to świadczenia wzajemne).

Zdaniem Wnioskodawców, w sytuacji opisanej we wniosku powyższe przesłanki zaistnienia odpłatnego świadczenia usług zostały spełnione. W przedstawionym stanie faktycznym występuje stosunek zobowiązaniowy pomiędzy dwoma podmiotami – Spółką oraz Wykonawcą – którzy w ramach zawartego Porozumienia uregulowali kwestie związane z odstąpieniem od realizacji jednego z budynków objętych Umową. Każda ze stron wykonuje na mocy Porozumienia określone świadczenie – Spółka zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty, natomiast Wykonawca rezygnuje z wszelkich roszczeń wynikających lub mogących wyniknąć z niewykonania tej części inwestycji. Świadczenie Wykonawcy, polegające na odstąpieniu od dochodzenia roszczeń – istniejących na dzień podpisania Porozumienia jak i mogących powstać w przyszłości – stanowi realną i wymierną korzyść dla Spółki. Dzięki temu Spółka zyskuje pewność w zakresie kosztów inwestycji oraz eliminuje ryzyko angażowania się w spory prawne i finansowe. Pomiędzy świadczeniem Wykonawcy a zapłatą wynagrodzenia istnieje bezpośredni i nierozerwalny związek – kwota (…) złotych netto została ustalona jako ekwiwalent rezygnacji z roszczeń.

Wnioskodawcy wskazują, że ich stanowisko znajduje również odzwierciedlenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”), w którym akceptuje się, że kwoty wypłacane na podstawie umów zakładających odstąpienie stron od roszczeń związanych z niewywiązaniem się z zawartych wcześniej umów, należy traktować jako usługi podlegające VAT.

Przykładowo, wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2018 r. w sprawie I FSK 499/16 dotyczył wcześniejszego rozwiązania umowy poprzez zawarcie porozumienia dotyczącego wzajemnych ustępstw w zakresie wiążącego obie strony stosunku prawnego. W rozstrzygnięciu NSA zauważył, że: „kwota wypłaconej rekompensaty przez wykonawcę stanowi formę wynagrodzenia za działania gminy, polegające na tolerowaniu czynności, które zmierzały do rozwiązania umowy (…) czynności te w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT spełniają przesłanki uznania ich za świadczenie usług. W rzeczywistości bowiem jest to wynagrodzenie za usługę w postaci niepodejmowania działań w stosunku do gminy i znoszenie sytuacji niedostarczenia skarżącemu zleceniobiorców na jego usługi”.

W wyroku z 7 marca 2018 r., w sprawie o sygn. I FSK 794/16, NSA wskazał z kolei, że „Kwota uiszczana wynajmującemu przez najemcę za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu, stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. i z tego względu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Wnioskodawcy zaznaczają, że w ich ocenie wynagrodzenie wypłacane na podstawie Porozumienia nie posiada cech odszkodowania w rozumieniu przepisów KC. W orzecznictwie wskazuje się, że odszkodowaniu nie towarzyszy żadne świadczenie wzajemne strony otrzymującej płatność, które stanowi element charakteryzujący usługi opodatkowane na podstawie ustawy o VAT. Zapłata odszkodowania nie jest związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Jeśli zatem jedna ze stron zobowiązuje się do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji, mamy do czynienia z usługą w rozumieniu ustawy o VAT.

Potwierdza to przykładowo wyrok NSA z 22 marca 2017 r., sygn. I FSK 1283/15. NSA wskazał w tym orzeczeniu, że „Cechą odszkodowania pojmowanego jako wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta jest to, że nie wiąże się ono z żadnym wzajemnym świadczeniem ze strony podatnika. Taka sytuacja nie ma jednak miejsca w przedstawionym przez skarżącego stanie faktycznym. Dlatego opisana we wniosku o interpretację zgoda na wcześniejsze rozwiązanie umowy w zamian za uiszczenie określonej kwoty powinna być oceniana jako zobowiązanie się do powstrzymania od dochodzenia od najemcy realizacji skutków umowy najmu, która łączyła strony, a takie zachowanie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u”.

Wnioskodawcy wskazują, że ich stanowisko znajduje również odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS).

Przykładowo interpretacja indywidualna z 8 stycznia 2024 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.648.2023.2.MM, dotyczyła realizacji przedsięwzięcia, w którym doszło do sporu pomiędzy spółką rozbudowującą swoją infrastrukturę, a wykonawcą realizującym budowę. Strony zawarły ostatecznie ugodę przewidującą zapłatę przez jedną ze stron określonej kwoty pieniężnej, której miało odpowiadać zrzeczenie się prawa do dochodzenia należnych roszczeń. DKIS potwierdził milcząco prawidłowość stanowiska stron, zgodnie z którym: „(…) zapłata przez Wykonawcę na rzecz Spółki (...) jest należnością wynikającą z łączącego ich stosunku zobowiązaniowego powstałego poprzez zawarcie Ugody. Stosunek ten nie stanowi odszkodowania w rozumieniu Kodeksu cywilnego, a także nie wynika z wcześniejszych umów, które zostały zawarte między powyższymi podmiotami. (…) stanowi na gruncie podatku VAT wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, podlegające w konsekwencji opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT”.

Interpretacja z 26 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.80.2023.2.MAT, także dotyczyła sprawy, w której jedna ze stron zobowiązała się do zapłaty na rzecz kontrahenta określonej w ugodzie kwoty, a druga strona zrzekła się w zamian wszelkich roszczeń i żądań wynikających z wcześniejszej umowy. DKIS uznał, że płatność ta stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT: „Płatność ta stanowić będzie należność wynikającą wprost z łączącego Spółkę i Kontrahenta stosunku zobowiązaniowego. Tym samym, wypłacone Kontrahentowi wynagrodzenie, nie nastąpi na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zatem, wypłatę określonej w Ugodzie kwoty pieniężnej przez Spółkę należy traktować jako wynagrodzenie za świadczenie wykonywane przez Kontrahenta na rzecz Spółki, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania czynności wykonywanych przez Kontrahenta za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy”.

Również w interpretacji z 5 stycznia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.632.2022.2.DS DKIS potwierdził, że zapłata rekompensaty z tytułu przedwczesnego rozwiązania umowy, ustalona w zamian za zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy, była należna z tytułu usługi opodatkowanej VAT: „(…) rekompensata wypłacona za przedwczesne rozwiązanie umowy dzierżawy urządzeń i dystrybucji napojów gorących nie stanowi kary umownej czy też odszkodowania, lecz jest to wynagrodzenie za świadczenie przez Państwa usług na rzecz klienta. Jak Państwo bowiem wskazali w opisie sprawy, kwota podlegająca zapłacie, ustalona w ramach porozumienia stron w zamian za wydaną zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy, stanowi dla Państwa częściową rekompensatę za utracone zyski z tytułu skrócenia czasu trwania umowy. Natomiast po stronie Klienta pojawia się korzyść, z tytułu wcześniejszego zakończenia umowy. (…) Spełniona zatem jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że kwota ta stanowi wynagrodzenie za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT”.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawców zapłata przez Spółkę na rzecz Wykonawcy wynagrodzenia, zgodnie z Porozumieniem, w celu ostatecznego rozliczenia wszelkich wzajemnych roszczeń Stron związanych z realizacją Budynku na podstawie Umowy GW, stanowiła wynagrodzenie za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Z uwagi na fakt, iż w ocenie Wnioskodawców w omawianej sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem usług, Wykonawca miał prawo oraz obowiązek udokumentować świadczoną na rzecz Spółki na podstawie Porozumienia usługę fakturą VAT.

Ad 2

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych regulacji wynika, że prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje jedynie podatnikowi podatku VAT i tylko w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury, w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu VAT albo jest zwolniona z VAT. Jak jednak wskazano powyżej, wynagrodzenie należne Wykonawcy z tytułu zawartego Porozumienia stanowi należność za świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Ustawodawca nie definiuje precyzyjnie zakresu ani sposobu, w jaki towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby umożliwić podatnikowi odliczenie podatku naliczonego. W doktrynie przyjmuje się, że związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O pośrednim związku można mówić w sytuacji, gdy poniesione wydatki wpływają na całość funkcjonowania przedsiębiorstwa, wspierając jego działalność gospodarczą, co w konsekwencji przekłada się na uzyskiwanie obrotu ze sprzedaży opodatkowanej VAT. Kluczowe jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy nabyciem towarów i usług a generowaniem tego obrotu, nawet jeśli ten wpływ przejawia się w sposób ogólny, poprzez poprawę efektywności operacyjnej lub stabilności finansowej przedsiębiorstwa. Wydatki, które przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania podmiotu i jego zdolności do realizacji działań gospodarczych, należy zatem uznać za powiązane z działalnością opodatkowaną, gdyż w ostatecznym rozrachunku umożliwiają one osiąganie przychodów ze sprzedaży opodatkowanej VAT.

Pośredni związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych może zaistnieć w sytuacji zawarcia umowy stwarzającej usługobiorcy warunki do prowadzenia działalności opodatkowanej VAT w sposób płynny i niezakłócony, sprzyjający optymalizacji procesów operacyjnych. Przykładowo, w interpretacji DKIS z 8 stycznia 2024 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.648.2023.2.MM), wnioskodawca wskazał, iż „Nabyte przez Spółkę usługi objęte zakresem przedmiotowym Ugody zawartej z Kontrahentem będą przez Nią wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Realizacja płatności wynikającej z Ugody pozwala Spółce na skupienie się na wykonywaniu bieżącej działalności gospodarczej oraz niezakłóconej realizacji czynności opodatkowanych VAT. Jednocześnie nabywana przez Spółkę od Kontrahenta usługa - jak wykazano wyżej - podlega opodatkowaniu VAT, i nie została wymieniona przez ustawodawcę wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji podlega opodatkowaniu wg stawki VAT właściwej dla tej usługi. Zatem, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia usługi świadczonej przez Kontrahenta objętej przedmiotową Ugodą”.

DKIS uznając stanowisko wnioskodawcy w całości za prawidłowe, odstąpił od uzasadnienia prawnego.

Analogiczne stanowisko przedstawił jednak w interpretacji z 26 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.80.2023.2.MAT, w której zgodził się z wnioskodawcą, że ma prawo do odliczenia VAT w związku z nabyciem usługi, która umożliwiła likwidację potencjalnego ryzyka oraz kosztów związanych z koniecznością zaangażowania się spór z kontrahentem.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi działalność gospodarczą związaną z budową, a następnie wynajmem nieruchomości komercyjnych. W ocenie Wnioskodawców, nabyte przez Spółkę usługi objęte zakresem Porozumienia są pośrednio wykorzystywane do wykonywania przez Spółkę czynności opodatkowanych, tj. prowadzenia działalności na rynku nieruchomościowym w przywołanym zakresie.

Nabyta przez Spółkę w ramach zawartego Porozumienia usługa ma istotne znaczenie dla funkcjonowania i stabilności całego jej przedsiębiorstwa. Zawarcie Porozumienia pozwoliło Spółce uniknąć potencjalnych sporów oraz kosztów związanych z przerwaniem realizacji części inwestycji, co przełożyło się na zabezpieczenie jej interesów majątkowych. Dzięki temu Spółka mogła skoncentrować się na kontynuacji swojej podstawowej działalności, co przyczyniło się do efektywnej realizacji czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Korzyści płynące z zawartego Porozumienia nie ograniczają się jedynie do aspektu finansowego, ale obejmują również budowanie i utrzymanie dobrych relacji z Wykonawcą, co w dłuższej perspektywie wzmacnia pozycję Spółki na rynku. Taka strategia, oparta na polubownym rozwiązywaniu sporów, kształtuje wizerunek Spółki jako wiarygodnego i profesjonalnego partnera biznesowego.

Podsumowując, usługa nabyta od Wykonawcy umożliwiła Spółce niezakłóconą kontynuację działalności gospodarczej oraz eliminację ryzyk, które mogłyby negatywnie wpłynąć na osiąganie przez nią celów biznesowych, co pozytywnie przekłada się na jej poziom sprzedaży opodatkowanej VAT. W związku z powyższym, należy stwierdzić, że Spółka, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem od Wykonawcy usługi, której zakres wynika z treści Porozumienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług określa ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwana dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Powyższe stanowisko potwierdza również inne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku C-16/93 z 3 marca 1994 r. w sprawie pomiędzy R. J. Tolsma v. Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, Trybunał zauważył, że czynność:

„podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Natomiast w wyroku C-90/20 ws. Apcoa Parking Danmark, TSUE wskazał, że aby świadczenie usług można było uznać za odpłatne, i wobec tego opodatkowane podatkiem VAT, to pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych - usługi i wynagrodzenia, między którymi istnieje bezpośredni związek.

W opinii Rzecznika Generalnego w sprawie C295/17 w pkt 34 czytamy:

„Nie ma jednak znaczenia, w jaki sposób prawo krajowe traktuje opłatę wyrównawczą. Jak podkreśliły również Komisja i Portugalia podczas rozprawy, z punktu widzenia przepisów o VAT nie ma znaczenia, czy jest to roszczenie o odszkodowanie z tytułu deliktu czy kara umowna, ani czy jest to określane jako odszkodowanie, rekompensata czy wynagrodzenie. Ocena, czy płatność jest dokonywana w zamian za dostawę lub usługę, jest kwestią z zakresu prawa Unii, która musi być rozstrzygana odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego”.

Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący  z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

W tym miejscu nadmienić należy, że w świetle art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu, polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również składać jednocześnie zachowania polegające na działaniu oraz na zaniechaniu.

Należy wskazać, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia „odszkodowania”. W związku z tym, należy posiłkować się regulacjami zawartymi w Kodeksie cywilnym.

Art. 361 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy, lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Art. 471 Kodeksu cywilnego:

Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę.  W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie  w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się  z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana  z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy więc oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

TSUE w sprawie o sygnaturze C-277/05 Societe Thermale D`Eugenie-les-Bains stwierdził, że:

Artykuły 2 ust. 1 i 6 ust. 1 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, powinny być interpretowane w ten sposób, że kwoty zapłacone tytułem zadatku w ramach umów dotyczących świadczenia usług hotelarskich podlegających podatkowi VAT, w przypadku, gdy klient skorzysta z uprawnienia do odwołania rezerwacji, a kwoty te są zatrzymywane przez przedsiębiorstwo hotelarskie, należy uznać za odszkodowanie ryczałtowe płacone w celu naprawienia szkody poniesionej w następstwie niewykonania umowy przez klienta, bez bezpośredniego związku z jakąkolwiek odpłatnie świadczoną usługą, które jako takie nie podlega opodatkowaniu”.

Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują przepisy Działu II „Skutki niewykonania zobowiązań”  Kodeksu cywilnego.

Art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego:

Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych. Odstąpienie od umowy stanowi realizację uprawnień związanych z określonymi wypadkami niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań z umów wzajemnych i skuteczne odstąpienie od umowy stanowi w pewnym sensie potwierdzenie, że istotnie miał miejsce przypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez drugą stronę.

Z cyt. wyżej art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań. Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).

Mając na uwadze powyższe regulacje prawne należy wskazać, że kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań. Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczenia redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.

Należy zaznaczyć, że dla ustalenia statusu otrzymywanych (czy wypłacanych) środków pieniężnych bez znaczenia pozostaje to jak strony nazywają daną płatność. Istotnym jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie, czy też jest odszkodowaniem w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Odwołując się zatem do art. 361 i art. 471 Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie występuje świadczenie w zamian za wynagrodzenie, a zatem otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Także w przypadku, gdy odszkodowanie wynika z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jego istota sprowadza się do naprawienia wyrządzonej w związku z tym szkody. Innymi słowy, przesłanką odszkodowania przewidzianego w art. 471 Kodeksu cywilnego jest nie samo niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, a spowodowanie tym szkody w rozumieniu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego.

Uwzględniając powyższe przepisy w kontekście okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie przepisy Kodeksu cywilnego dot. szkody czy kar umownych nie mają zastosowania, gdyż przepisy art. 361 Kodeksu cywilnego dotyczą szkody wyrządzonej na majątku, a art. 471 Kodeksu cywilnego dotyczy szkody z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy – a z takimi przypadkami nie mamy do czynienia w opisanej sytuacji.

Z opisu sprawy wynika, że A. Sp. z o. o. (Spółka) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka specjalizuje się w budowie, wynajmie i sprzedaży parków przemysłowych oraz infrastruktury dla przedsiębiorstw z sektora e‑commerce, logistyki i produkcji. Spółka prowadzi działalność gospodarczą związaną z realizacją tego typu przedsięwzięć.

B. Sp. z o. o. (Wykonawca) zajmuje się realizacją projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków. Wykonawca również jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka 28 lutego 2022 r. zawarła umowę o roboty budowlane z Wykonawcą (Umowa), na podstawie której zleciła Wykonawcy realizację trzech budynków magazynowych. W trakcie realizacji przez Wykonawcę prac na podstawie Umowy, Spółka podjęła decyzję o częściowym wstrzymaniu inwestycji i zdecydowała o zaniechaniu budowy jednego z trzech budynków (Budynek). Prace nad realizacją Budynku zakończyły się na etapie wykonania prac ziemnych, które zostały odebrane protokołem odbioru z 19 grudnia 2022 r. W związku z decyzją o niekontynuowaniu budowy, Strony uzgodniły, że Spółka zapłaci Wykonawcy wynagrodzenie za zrzeczenie się przez Niego wszelkich roszczeń dotyczących lub związanych z realizacją Budynku, wynikających z Umowy. 17 grudnia 2024 r. Strony podpisały w tym zakresie porozumienie (Porozumienie).

Zgodnie z Porozumieniem, w celu ostatecznego rozliczenia wszelkich wzajemnych roszczeń Stron związanych z realizacją Budynku na podstawie Umowy – zarówno istniejących w dniu podpisania Porozumienia, jak i tych, które mogą powstać w przyszłości – oraz pokrycia kosztów odstąpienia od inwestycji w zakresie Budynku, Strony uzgodniły, że Spółka zapłaci Wykonawcy kwotę (…) złotych netto. Strony potraktowały tę kwotę jako wynagrodzenie za zrzeczenie się przez Wykonawcę wszelkich roszczeń dotyczących lub wynikających z realizacji Budynku na podstawie Umowy. Wykonawca wystawił na rzecz Spółki fakturę opiewającą na kwotę (…) złotych netto.

W pierwszej kolejności mają Państwo wątpliwości, czy zapłata przez Spółkę na rzecz Wykonawcy wynagrodzenia, zgodnie z Porozumieniem, w celu ostatecznego rozliczenia wszelkich wzajemnych roszczeń Stron związanych z realizacją Budynku na podstawie Umowy, stanowi wynagrodzenie za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, którą Wykonawca udokumentował fakturą.

Z opisu sprawy wynika, że Strony postanowiły zawrzeć Porozumienie, na podstawie którego Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz Wykonawcy ustalonej w Porozumieniu kwoty pieniężnej. W zamian za to, Wykonawca zrzeka się wszelkich roszczeń dotyczących lub wynikających z realizacji Budynku na podstawie Umowy (…). Na analogicznych zasadach, swoich roszczeń względem Wykonawcy zrzeka się również Spółka.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika zatem, że w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie określone w odrębnej umowie – Porozumieniu. Jak stwierdzono wyżej, świadczeniem jest każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu działania lub znoszeniu (tolerowaniu) określonej sytuacji lub stanu rzeczy.

Kwota pieniężna, którą Spółka zobowiązała się zapłacić na podstawie Porozumienia, nie posiada cech odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż nie zaistniały okoliczności, które w rozumieniu Kodeksu cywilnego powodowałyby szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania. Płatność ta stanowi należność wynikającą wprost z łączącego Spółkę i Wykonawcę stosunku zobowiązaniowego (umowy cywilnoprawnej). Tym samym, wypłacone Wykonawcy wynagrodzenie, nie nastąpi na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.

Zatem, wypłatę określonej w Porozumieniu kwoty pieniężnej przez Spółkę należy traktować jako wynagrodzenie za świadczenie wykonywane przez Wykonawcę na rzecz Spółki, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania czynności wykonywanych przez Wykonawcę za czynności podlegające opodatkowaniu w myśl art. 5 ust. 1 ustawy, tj. usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

W analizowanej sprawie występuje konkretny beneficjent tej usługi – Spółka - która w związku z zaistnieniem określonych okoliczności jest zobowiązana do wypłaty ustalonego w umowie (Porozumieniu) wynagrodzenia.

W konsekwencji wynagrodzenie należne Wykonawcy stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, wynikające wprost z zawartego między Stronami Porozumienia (umowy cywilnoprawnej).

Przepisy ustawy, ani rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla ww. usługi. Zatem wynagrodzenia za usługę będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Art. 106b ust. 2 ustawy:

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9, art. 113a ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT.

Zatem skoro świadczenie, które na podstawie zawartego Porozumienia Wykonawca wykona na rzecz Spółki stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu w myśl art. 5 ust. 1 ustawy jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, Wykonawca jest zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej wykonaną usługę.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Mają Państwo także wątpliwości, czy Spółce przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem od Wykonawcy usługi, której zakres wynika z treści Porozumienia.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

  • podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,
  • towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli będzie wykorzystywał do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z treści cytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Podstawę dokonania odliczenia stanowi faktura wystawiona przez uprawniony podmiot i dokumentująca czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego zostaną spełnione. Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wykonawca również jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wynagrodzenie, do którego wypłaty została zobowiązana Spółka na rzecz Wykonawcy na podstawie zawartego Porozumienia jak wyżej wskazano stanowi wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Wypłata ww. wynagrodzenia ma związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą opodatkowaną, tj. budową, wynajmem i sprzedażą parków przemysłowych oraz infrastruktury dla przedsiębiorstw z sektora e‑commerce, logistyki i produkcji. W szczególności wyłata wynagrodzenia jest związana z realizacją przedsięwzięcia wynikającego z Umowy.

Ponadto, zawarte Porozumienie stworzyło podstawy do utrzymania dobrych relacji biznesowych z Wykonawcą, umożliwiając dalszą współpracę przy innych projektach i przedsięwzięciach.

Zatem przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez Wykonawcę i dokumentującej realizację usługi w związku zawartym Porozumieniem.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.