Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży Majątku C. na rzecz Banku. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

  • A.

2.Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

  • B. Spółka Akcyjna
  • C. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Opis zdarzenia przyszłego

A. jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

B. Spółka Akcyjna (dalej jako: „Nabywca”, „Bank”) oraz C. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Zbywca”, „C.”) tworzą grupę VAT w rozumieniu art. 15a ustawy o VAT. A. została utworzona 1 marca 2024 r.

Bank jest przedstawicielem Grupy (…) w rozumieniu art. 2 pkt 47 ustawy o VAT.

W efekcie utworzenia Grupy VAT (...), Bank oraz C. utraciły status zarejestrowanych podatników VAT z dniem 29 lutego 2024 r. (tj. podmioty te były zarejestrowanymi podatnikami VAT do końca lutego 2024 r.).

Dopuszczalność złożenia wniosku wspólnego przez Bank i C. jako podatników VAT.

Na moment składania niniejszego wniosku, Bank oraz C. nadal należą do Grupy VAT (...). Równocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 15a ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, grupa VAT traci status podatnika z dniem poprzedzającym dzień wystąpienia zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika. Należy przyjąć, że w związku z realizacją transakcji sprzedaży składników materialnych i niematerialnych C. (transakcja została szczegółowo opisana w dalszej części wniosku), A. utraci status podatnika, z uwagi na to, że C. oraz Bank przestaną być powiązane ekonomicznie w rozumieniu art. 15a ust. 4 ustawy o VAT, podczas gdy w świetle art. 15a ust. 1 ustawy o VAT istnienie powiązań ekonomicznych między podmiotami tworzącymi grupę VAT warunkuje jej status jako podatnika VAT. Tym samym, na moment przeniesienia własności składników materialnych i niematerialnych C., status podatnika VAT będzie osobno posiadał Bank oraz osobno C., natomiast A. utraci status podatnika VAT z dniem poprzedzającym omawianą transakcję (por. art. 96 ust. 7bb oraz 9k ustawy o VAT).

W związku z powyższym, ocena skutków podatkowych planowanej sprzedaży składników materialnych i niematerialnych będąca przedmiotem niniejszego wniosku, powinna być rozpatrywana w kontekście dwóch osobnych podatników VAT, tj. dla Banku oraz C., którzy na moment planowanego przeprowadzenia transakcji będą mieli indywidualne statusy podatników VAT (dalej łącznie jako: „Zainteresowani”).

Opis Zainteresowanych

Bank jest uniwersalnym bankiem komercyjnym oferującym na rynku polskim szeroki zakres usług bankowych świadczonych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych zgodnie z zakresem usług określonych w statucie Banku. Bank prowadzi operacje zarówno w złotych polskich, jak i w walutach obcych oraz aktywnie uczestniczy w obrocie na krajowym i zagranicznych rynkach finansowych. Ponadto, poprzez podmioty zależne Grupa (...) (dalej: „Grupa”) prowadzi działalność maklerską, leasingową, faktoringową oraz świadczy inne usługi finansowe. Bank jest notowany na (…). Prowadzi działalność zarówno w siedzibie, jak i poprzez oddziały w całej Polsce.

C. jest spółką z Grupy, świadczącą usługi poprzez jeden segment, tj. Contact Center - spółka obsługuje klientów bankowych za pośrednictwem kanałów zdalnych w zakresie:

  • obsługi serwisu informacyjnego - Infolinia,
  • obsługi kanałów elektronicznego dostępu dla klientów biznesowych i korporacyjnych (…),
  • obsługi serwisu bankowości elektronicznej dla klienta indywidualnego (...),
  • obsługi serwisu kart płatniczych (zastrzeganie i autoryzacja kart),
  • obsługi pozostałych produktów i usług Banku,
  • obsługi kampanii telemarketingowych,
  • obsługi procesów retencyjnych,
  • realizacji czynności pośrednictwa dla kredytu hipotecznego,
  • realizacji czynności agencyjnych dla zawierania z klientami umów produktów i usług Banku w kanale telefonicznym,
  • wykonywania czynności wspierających prawidłowe funkcjonowanie obsługi klientów Banku, w tym m.in. czynności administracyjne, organizacyjne, techniczne.

Contact Center obejmuje zespół wykwalifikowanych pracowników, którzy zajmują się kompleksową obsługą klientów bankowych przy biurkach. Ich zadania obejmują sprzedaż produktów bankowych, udzielanie pomocy w zakresie bankowości elektronicznej, pomagając klientom m.in. w korzystaniu z platform internetowych oraz aplikacji mobilnych, teledoradztwo, co oznacza, że są dostępni do udzielania informacji i porad telefonicznie oraz opiniowanie reklamacji.

C. świadczy usługi na rzecz Banku. Bank posiada 100% udziałów w C.

C. i Bank są ze sobą powiązane poprzez szereg umów, które regulują różnorodne aspekty współpracy między tymi dwoma podmiotami powiązanymi.

C. i Bank zawarły między sobą umowy biznesowe, w tym m.in. w celu świadczenia przez Zbywcę usług polegających na sprzedaży produktów Banku poprzez swoją działalność Contact Center.

Poza tym zawarte zostały umowy pośrednictwa kredytowego oraz świadczenia usług związanych z obsługą przez C. klientów Banku przez kanały zdalne, a także umowy dotyczące prowadzenia czynności windykacyjnych, a także umowa ramowa o współpracy w zakresie realizacji zamówionych dzieł.

C. korzysta również z licencji oraz sublicencji na oprogramowanie komputerowe od Banku.

W zakresie usług IT, Bank świadczy na rzecz C. usługi zarządzania i utrzymania stanowisk komputerowych oraz zarządzania uprawnieniami użytkowników, co jest formalizowane poprzez umowy o jakości usług (ang. SLA). Dodatkowo, C. korzysta z usług kadrowo-płacowych oferowanych przez Bank, wynajmu sprzętu komputerowego, współpracy w zakresie przetwarzania danych osobowych oraz współpracy szkoleniowej. Pomiędzy C. i Bankiem zawarte są także umowy dotyczące podoutsourcingu oraz outsourcingu.

Opis planowanej transakcji

Bank podjął strategiczną decyzję o rozwoju zdalnych kanałów kontaktu celem zwiększenia możliwości sprzedażowych oraz zwiększenia zadowolenia klientów z obsługi zdalnej. Pierwszym krokiem jest włączenie działalności Contact Center, tj. składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności C. (dalej: „Majątek C.”) w struktury Banku. Zintegrowanie powyższych komplementarnych zasobów osobowo-majątkowych, kompetencji, umów oraz procesów obu podmiotów (C. i Banku) ma być realizacją długoterminowej strategii optymalizacji działalności w Grupie (...). Sprzedaż Majątku C. ma na celu wzmocnienie pozycji Banku na rynku oraz ma zwiększyć konkurencyjność w dynamicznie rozwijającym się otoczeniu instytucji finansowych.

Zintegrowanie C. z Bankiem ma na celu poprawę szeregu aspektów prawnych i operacyjnych. Przede wszystkim, umożliwi to obecnym pracownikom C. sprzedaż produktów ubezpieczeniowych, co ma na celu zwiększenie efektywności sprzedaży i poszerzenie oferty dla klientów. Dodatkowo, integracja powinna pozwolić na szersze oferowanie produktów inwestycyjnych, co przyczyniłoby się do wzrostu satysfakcji i lojalności klientów wobec Banku.

Kolejnym argumentem jest wielokanałowość, która powinna umożliwić lepsze współdziałanie różnych kanałów komunikacji online z klientem. W przypadku, gdy C. funkcjonuje jako osobna spółka, występują dodatkowe ograniczenia natury regulacyjnej związane z outsourcingiem sprzedaży produktów inwestycyjnych i ubezpieczeniowych. Zintegrowana struktura uprości te procesy, eliminując niepotrzebne bariery i zwiększając efektywność operacyjną.

Ponadto, integracja powinna ułatwić spełnienie wymogów regulacyjnych, ponieważ jedna jednostka byłaby odpowiedzialna za przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony danych i tajemnicy bankowej, co zmniejszyłoby ryzyko naruszeń. W dłuższej perspektywie, połączenie zasobów i kompetencji obu podmiotów powinno prowadzić do oszczędności i lepszych wyników finansowych.

W związku z tym, pomiędzy Bankiem a C. zostanie zawarta umowa przedwstępna sprzedaży przedsiębiorstwa (dalej: „Umowa Przedwstępna”), która będzie poprzedzała zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży przedsiębiorstwa (dalej: „Umowa”). Zawarcie Umowy planowane jest na koniec miesiąca, a przeniesienie składników wchodzących w jego skład nastąpi w kolejnym dniu po dniu podpisania Umowy (dalej: „Dzień Zamknięcia”). Zamiarem Banku oraz C. jako stron Umowy Przedwstępnej jest, aby Dzień Zamknięcia przypadał w pierwszym dniu miesiąca kalendarzowego.

Biorąc pod uwagę powyższe, C. zamierza dokonać zbycia kluczowych składników materialnych i niematerialnych związanych z jego działalnością, tj. Majątku C.. Przedmiotem transakcji zbycia Majątku C. będą:

1)prawa do ruchomości przynależne do Majątku C. w Dniu Zamknięcia (w tym środki trwałe, m.in. narzędzia do pracy, w tym laptopy, komputery, telefony, tablety, routery, monitory, słuchawki, niszczarki, dyktafony, drukarki; elementy wyposażenia - szafy, szafki, stojaki, stoliki, ścianki działowe, biurka, fotele obrotowe, tablice, krzesła, regały, lampy, itd.; inwestycje w obcym środku trwałym; materiały promocyjne i szkoleniowe);

2)wartości niematerialne i prawne przynależne do Majątku C. w Dniu Zamknięcia, w tym prawa własności intelektualnej w stosunku do wszelkich przedmiotów tych praw, w tym utworów, opracowanych lub używanych przez Zbywcę w zakresie działalności Contact Center, w tym programów komputerowych;

3)prawa z umów z kontrahentami, w tym umowy dot. wynajmowanych powierzchni do prowadzenia działalności, m.in.:

  • Umowy najmu powierzchni w budynku (…);
  • Umowy najmu nieruchomości w (…);
  • Umowy najmu powierzchni pod automaty vendingowe;
  • Umowy najmu powierzchni w (…).

4)wierzytelność, której C. dochodzi w ramach postępowania upadłościowego dłużnika;

5)posiadane przez Zbywcę księgi i dokumenty (w tym archiwalne) związane z nabywanymi składnikami Majątku C. oraz opracowane lub zgromadzone w toku działalności biznesowej Zbywcy dotyczące Działalności Contact Center w tym wszystkie posiadane przez Zbywcę prawa z nią związane, m.in. dokumentacja pracownicza, zasoby ICT (ang. information and communications technology) dot. infrastruktury i software, a także dokumenty C., w tym umowy;

6)środki pieniężne w walucie polskiej lub obcej znajdujące się na rachunkach bankowych, m.in. na rachunku podstawowym C. oraz na rachunku Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych;

7)tajemnice przedsiębiorstwa dotyczące działalności Contact Center;

8)wszelkie roszczenia do aktywów i praw wskazanych powyżej, jakie przysługują lub mogą przysługiwać Zbywcy wobec jakiejkolwiek osoby trzeciej, włączając prawa w ramach gwarancji i rękojmi w zakresie, w jakim to jest dozwolone na mocy przepisów prawa;

9)prawa i wierzytelności z umów cywilnoprawnych zawartych ze Zbywcą w Dniu Zamknięcia; pozostałe prawa, wierzytelności, należności, obowiązki oraz zobowiązania związane z Majątkiem C. według ich stanu na Dzień Zamknięcia.

W zakresie pkt 3, należy podkreślić, że Zbywca jest stroną licznych umów m.in. umów na usługi druku, umów leasingu samochodów osobowych, umów najmu sprzętu, umów serwisowych IT, umowy na przetwarzanie danych osobowych, umowy na usługi rekrutacyjne, umów na dostawę mediów, a także innych umów związanych z prowadzeniem działalności, które zostaną przejęte przez Nabywcę.

Jednocześnie, Zbywca posiada szereg umów zawartych z Nabywcą, m.in. umowy biznesowe, które wygasną wraz z przeniesieniem Majątku C. do Banku lub zostaną rozwiązane przed przeniesieniem Majątku C. do Banku.

Pozostałe umowy będą kontynuowane przez C., a ich celem będzie zapewnienie prawidłowego przeprowadzenia likwidacji C. W C. pozostanie umowa na usługi pocztowe, umowa o przeprowadzenie badania sprawozdań finansowych czy umowa na wykonanie usługi wyliczenia wartości zobowiązań w skorygowanej cenie nabycia i umowa na wykonanie usługi wyliczenia rezerw na świadczenia pracownicze na dni bilansowe 31 grudnia 2023 r., 31 grudnia 2024 r., 31 grudnia 2025 r., umowa z kancelarią adwokacją na świadczenie usług prawnych, umowa na prowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych (dalej: „PPK”) oraz zarządzanie PPK, umowa na usługi hostingowe oraz umowy z Bankiem: porozumienie w sprawie zasad współpracy w grupie (...), umowa na korzystanie ze znaku towarowego, umowa kadrowo-płacowa. Ponadto w C. pozostaną prawa do domen: (…) oraz prawa i wierzytelności z tytułu umów z Bankiem po ich rozwiązaniu przed sprzedażą Majątku C.

Co także istotne, oprócz wybranych umów w C. pozostaną także środki trwałe (tj. m.in. komputery, krzesła, drukarki, licencje na system zarządzania oraz program finansowo-księgowy), które będą niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wskazanej Spółki w procesie i do momentu przeprowadzenia likwidacji. Po sprzedaży Majątku C., C. zatrudni kilka osób na ułamek etatu. Będą to osoby, które równocześnie będą zatrudnione w Banku w przeważającym wymiarze etatu - osoby te będą wykonywały działania niezbędne z perspektywy funkcjonowania C. (realizacji obsługi spółki) do momentu likwidacji C.

Należy wskazać, że zgodnie z Umową Przedwstępną Bank oraz C. jako strony umowy mogą uzgodnić wspólnie w Umowie zmiany w zakresie listy wyłączonych praw i wierzytelności. Zmiany w tym przedmiocie nie będą jednak znaczące - prawa i wierzytelności pozostające w C. nie będą w jakikolwiek sposób związane z prowadzeniem dotychczasowej działalności C. - świadczeniem usług Contact Center, lecz będą nakierowane na umożliwienie przeprowadzenia likwidacji C..

C. zatrudnia pracowników, którzy zostaną przejęci przez Nabywcę w trybie określonym w art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2023 r. poz. 1465 ze zm., dalej: „Kodeks Pracy”). Pracownicy funkcjonują w ramach różnych zespołów, które składają się na część obsługującą Contact Center oraz na część administracyjną.

W wyniku sprzedaży Majątku C., Bank stanie się pracodawcą w relacjach z pracownikami C., zgodnie z zasadami określonymi w art. 231 § 1 Kodeksu Pracy. Bank i C. w tym zakresie zobowiążą się do współpracy w celu przygotowania informacji dla pracowników C. oraz organizacji związkowych działających u Banku, zgodnie z art. 231 § 3 Kodeksu Pracy oraz art. 261 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. 2022 r. poz. 854 ze zm).

W ramach C., pracownicy funkcjonują w ramach różnych zespołów, które składają się na segment Contact Center (m.in. obsługa bankowości elektronicznej, wsparcie strefy samoobsługowej, teledoradztwo biznesowe, helpdeski biznesowe, obsługa i sprzedaż produktów bankowych, windykacje, sprzedaż, e-hipoteki, onboarding i aktywizacja, retencja i programy lojalnościowe czy obsługa partnerów zewnętrznych) albo zespoły, które zajmują się sprawami administracyjnymi niezbędnymi do funkcjonowania C. (m.in. rekrutacja i onboarding, coaching i rozwój, komunikacja i employer branding, współpraca z partnerami biznesowymi, kadry i płace, księgowość, controlling i prognozowanie, planowanie i zarządzanie wskaźnikami, projekty strategiczne, zarządzanie operacyjne, Lean Management, administracja i zakupy, doskonalenie jakości, obsługa reklamacji, zgodność i obsługa spółki, administratorzy i wsparcie użytkowników, rozwój aplikacji, audytorzy wewnętrzni, koordynator ds. Obsługi Zarządu oraz Dyrekcja i menadżerowie operacyjni).

W ramach sprzedaży Majątku C. dojdzie również do przeniesienia zawartych ze współpracownikami umów cywilnoprawnych oraz innych umów o podobnym charakterze, pod warunkiem uzyskania ich zgód.

Zainteresowani zwracają uwagę, że w kontekście dynamicznych zmian w otoczeniu gospodarczym, struktura organizacyjna C. oraz relacje służbowe mogą być modyfikowane.

Nabywca przejmie wszelkie należności i zobowiązania handlowe według ich stanu na dzień transakcji, z wyłączeniem praw i wierzytelności określonych odpowiednim załącznikiem do umowy sprzedaży przedsiębiorstwa.

Intencją Nabywcy jest kontynuacja działalności C. w oparciu o nabyty Majątek C. W tym celu Nabywca nie będzie zobowiązany do dokonywania żadnych dodatkowych nakładów.

Podsumowując, Majątek C. składa się z przyporządkowanych składników materialnych i niematerialnych, tj.: praw do ruchomości, należności, zobowiązań, środków pieniężnych, pracowników, umów i innych praw majątkowych. C. dokonuje również odpisów amortyzacyjnych od posiadanych środków trwałych, w tym urządzeń i samochodów.

Ponadto należy wskazać, że Nabywca będzie posiadał faktyczną możliwość kontynuowania działalności, w oparciu o Majątek C. będący przedmiotem transakcji, gdyż składniki materialne i niematerialne, które będą stanowiły przedmiot transakcji będą wystarczające, aby tę działalność kontynuować.

W stosunku do Zbywcy planowane jest wszczęcie postępowania likwidacyjnego po sprzedaży całości Majątku C.. Wszelkie składniki, które pozostaną w C., m.in. wcześniej wspomniane umowy będą służyły prawidłowemu przeprowadzeniu likwidacji C..

Transakcja nie będzie miała skutków transgranicznych, ponieważ będzie realizowana pomiędzy dwiema spółkami z siedzibą na terytorium RP. Wszystkie skutki podatkowe związane z planowaną transakcją będą oceniane zgodnie z przepisami polskiego prawa podatkowego. Cena za zbywany Majątek C. zostanie ustalona na podstawie planowanej wyceny.

Pytania

1.Czy opisane we wniosku składniki materialne i niematerialne, Majątek C., stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a w związku z tym, czy sprzedaż tych składników będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

2.Czy Zbywca będzie zobowiązany wystawić fakturę w związku ze sprzedażą Majątku C.?

3.Czy Nabywcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia Majątku C.?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Opisane we wniosku składniki materialne i niematerialne, Majątek C., stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a w związku z tym, sprzedaż tych składników będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

2.Mimo iż, Zbywca na moment przeniesienia własności Majątku C., w związku z utratą statusu podatnika przez Grupę VAT (…), będzie posiadał status podatnika VAT, z uwagi na to, że Majątek C. stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, Zbywca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury VAT w związku ze sprzedażą Majątku C..

3.Nabywca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia Majątku C., ponieważ Majątek C. stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych do pytania nr 1

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast jak wskazuje art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nawiązując do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednakże w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jest to równoznaczne z tym, że w przypadku, gdy przedmiotem czynności jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, ustawa o VAT nie ma zastosowania i dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób szeroki, zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, tj. aportu, a także wszelkie inne formy przeniesienia własności z jednego podmiotu na inny, w tym dokonane w ramach transakcji restrukturyzacyjnych.

W konsekwencji, w przypadku transakcji zbycia, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, zastosowanie będzie miało wyłączenie spod opodatkowania podatkiem VAT.

W ustawie o VAT ustawodawca nie definiuje pojęcia „przedsiębiorstwa”. Z tego względu dokonując wykładni art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego, odwołuje się do definicji sformułowanej na gruncie przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm., dalej: „Kodeks Cywilny”), m.in.:

1)w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora KIS 10 maja 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.133.2023.5.AMA, organ stwierdził, że: „Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny””;

2)w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora KIS 19 stycznia 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.512.2022.1.AKS, organ stwierdził, że: „Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.)”.

3)interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora KIS 14 grudnia 2022 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.512.2022.2.DS, w której organ wskazał, że: „Z kolei zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.)”.

W myśl art. 551 Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jak wskazuje art. 552 Kodeksu cywilnego czynność prawna, w której przedmiotem jest przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Tym samym, należy wskazać, że katalog składników majątkowych i niemajątkowych z art. 551 Kodeksu cywilnego nie posiada charakteru zamkniętego, o czym świadczy, m.in. użyte sformułowanie „w szczególności”. Ponadto, do wypełnienia definicji nie jest konieczne przeniesienie wszystkich składników, o których mowa w art. 551 Kodeksu Cywilnego.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, że przedsiębiorstwo w ramach prawa podatkowego należy rozumieć jako ogół praw podmiotowych, a także stosunków faktycznych, które składa się na zorganizowane składniki majątkowe i niemajątkowe przedsiębiorstwa.

W opinii Zainteresowanych, kluczowym elementem definiującym przedsiębiorstwo zgodnie z art. 551 Kodeksu Cywilnego jest obecność struktury organizacyjnej oraz funkcjonalnych powiązań pomiędzy różnymi składnikami, co pozwala postrzegać przedsiębiorstwo jako jednolitą całość. Tylko organizacyjny aspekt, oparty na kryteriach funkcjonalności i celowości zestawienia składników, umożliwia uznanie tego zbioru za przedsiębiorstwo.

Majątek C. jako zespół składników

W praktyce interpretacyjnej podkreśla się istotność dla uznania przenoszonych składników za przedsiębiorstwo istnienie wzajemnych relacji między tymi składnikami. Pozwala to na postrzeganie ich jako „zespołu”, a nie jedynie jako zbioru odrębnych elementów. Tylko wówczas możliwe będzie efektywne prowadzenie działalności gospodarczej, zarówno w aspekcie formalnym, jak i praktycznym.

W interpretacji indywidualnej z 20 czerwca 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.309.2023.1.EW organ podatkowy wskazał, że: „sformułowanie zawarte w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy w aspekcie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów, który jest przedmiotem zbycia, pozwala na prowadzenie i służy w sposób trwały prowadzeniu samodzielnej działalności gospodarczej nabywcy, realizowanej uprzednio w przedsiębiorstwie zbywcy.”

Z perspektywy neutralności na gruncie ustawy VAT, kluczowe jest ustalenie czy transakcja zbycia obejmuje majątek, który tworzy na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że jest zdolny do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Tylko w takim przypadku można mówić o rzeczywistym transferze przedsiębiorstwa, co ma istotne znaczenie dla prawidłowego stosowania przepisów VAT.

Stanowisko to zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora KIS z 20 czerwca 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.309.2023.1.EW, w której wskazał, że: „Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej - musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym”.

W ocenie Zainteresowanych Majątek C. powinien zostać uznany za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego, a tym samym sprzedaż Majątku C. powinna być kwalifikowana jako sprzedaż przedsiębiorstwa na gruncie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Majątek C., w szczególności obejmuje pracowników świadczących usługi w ramach Contact Center. Jednakże poza pracownikami w skład Majątku C. wchodzą również niezbędne narzędzia do pracy, elementy wyposażenia biurowego, infrastruktura informatyczna, umowy z kontrahentami, w tym umowy najmu, które zapewniają niezbędną infrastrukturę do prowadzenia działalności Contact Center.

Ponadto Majątek C. obejmuje:

  • księgi i dokumenty (w tym archiwalne) związane z nabywanymi składnikami Majątku C. opracowane lub zgromadzone w toku działalności biznesowej Zbywcy dotyczące Działalności Contact Center;
  • wierzytelność dochodzoną w ramach postępowania upadłościowego dłużnika;
  • środki pieniężne znajdujące się na rachunkach bankowych C.;
  • tajemnicę przedsiębiorstwa;
  • wszelkie roszczenia do aktywów i praw wskazanych powyżej, jakie przysługują lub mogą przysługiwać Zbywcy wobec jakiejkolwiek osoby trzeciej; oraz
  • prawa i wierzytelności z umów cywilnoprawnych zawartych z osobami współpracującymi ze Zbywcą w Dniu zamknięcia;
  • pozostałe prawa, wierzytelności, należności, obowiązki oraz zobowiązania związane z Majątkiem C. według ich stanu na dzień transakcji.

Nie sposób uznać, że powyżej wskazane składniki materialne i niematerialne stanowią niepowiązane ze sobą elementy. Przeciwnie, pozostają one ze sobą we wzajemnym związku umożliwiając C. prowadzenie działalności Contact Center. Należy zaznaczyć, że segment Contact Center to zespół pracowników obsługujących klientów bankowych przy biurkach, wykonujących konkretne zadania, takie jak sprzedaż produktów bankowych, udzielanie wsparcia w zakresie bankowości elektronicznej, teledoradztwo oraz opiniowanie reklamacji.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, że Majątek C. będzie stanowić przedsiębiorstwo w rozumieniu ustawy o VAT, gdyż będzie stanowić zespół składników majątkowych, które wykazują cechę zorganizowania zarówno w aspekcie formalnym jak i faktycznym. W szczególności należy wskazać, że Majątek C. nie stanowi pojedynczych składników majątku, a tworzy zespół, który umożliwi Nabywcy kontynuację prowadzenia dotychczasowej działalności C. w postaci kompleksowej obsługi klientów bankowych, obejmującej wszystkie aspekty działalności Contact Center, w tym sprzedaż produktów, wsparcie techniczne oraz zarządzanie relacjami z klientami.

Odrębność i możliwość kontynuacji działalności poprzez Majątek C.

Należy wskazać, że żeby zespół składników mógł być uznany za przedsiębiorstwo w kontekście przepisów podatkowych, nie wystarczy jedynie, że będzie on zorganizowany. Musi on charakteryzować się pełną odrębnością, która jest niezbędna do samodzielnego działania na rynku. Tym samym, transakcja dotycząca sprzedaży przedsiębiorstwa zachodzi tylko wtedy, gdy elementy wymienione w art. 551 Kodeksu Cywilnego (o ile są obecne w danym przypadku) zostaną przekazane nabywcy.

Kontynuowanie działalności gospodarczej w kontekście zbycia przedsiębiorstwa oznacza, że nabywca, po dokonaniu transakcji, nadal prowadzi działalność tego przedsiębiorstwa. Ważne jest, aby zaznaczyć, że nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa, lecz o kontynuację działalności samego przedsiębiorstwa.

W tym kontekście trzeba zaznaczyć, że w ramach planowanej sprzedaży Majątku C. dojdzie do przeniesienia na nabywcę praw do rozporządzania nimi jak właściciel, co jest kluczowe w ramach analizy przesłanek uznania transakcji za zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego w powiązaniu z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. W wyniku planowanej sprzedaży Majątku C., Bank uzyska pełne prawo do rozporządzenia Majątkiem PD. Tym samym, Bank będzie mógł samodzielnie prowadzić działalność zapewniając możliwość dalszego funkcjonowania dotychczasowej działalności Zbywcy.

Nabywca planuje prowadzenie działalności w obszarze Contact Center w Banku. Obecnie w strukturach Banku nie istnieje obszar Contact Center z uwagi na dotychczasowe korzystanie przez Bank z usług świadczonych przez C. na podstawie umów biznesowych. W konsekwencji, w związku ze sprzedażą Majątku C. dojdzie do przeniesienia substratu osobowo-majątkowego (m.in. środki trwałe, wyposażenie, pracownicy, licencje oraz sublicencje do oprogramowania komputerowego, umowy z kontrahentami na wynajem powierzchni biurowych oraz inne niezbędne umowy z perspektywy działalności C.), który umożliwiał prowadzenie działalności Contact Center przez Zbywcę.

W efekcie wszystkie zasoby niezbędne do prowadzenia działalności Contact Center zostaną w pełni przekazane Nabywcy, co umożliwi płynne przejęcie i kontynuowanie przez Bank działalności dotychczas prowadzonej przez C. bez przerwy i jakichkolwiek zakłóceń. Pracownicy Contact Center będą kontynuować wykonywanie tych samych czynności w tych samych lokalizacjach. Będą nadal kontaktować się z klientami Banku, obsługując ich potrzeby i oferując wsparcie. Warto podkreślić, że działalność C. funkcjonuje jako biuro z zespołem ludzi, którzy na bieżąco komunikują się z klientami przez telefon. Zbycie tego przedsiębiorstwa nie wpłynie na codzienną działalność - pracownicy będą pracować tak jak wcześniej, a jedyną zmianą będzie ich nowy pracodawca. W praktyce oznacza to, że procesy obsługi klienta pozostaną niezmienione, a jakość świadczonych usług nie ulegnie pogorszeniu.

Warto zaznaczyć, że istnieje możliwość umownego wyłączenia niektórych składników z transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa, ale tylko wtedy, gdy te składniki nie mają kluczowego znaczenia dla jego funkcjonowania. W przeciwnym razie, transakcja nie może być uznana za sprzedaż przedsiębiorstwa.

Zdaniem Zainteresowanych, umowne wyłączenia niektórych składników dotyczące sprzedaży Majątku C. nie będą miały wpływu na wyodrębnienie i zorganizowanie przedsiębiorstwa. Zbywany Majątek C. będzie charakteryzować się pełną odrębnością z możliwością kontynuowania prowadzonej działalności C. w jednym segmencie, którym jest Contact Center. Tym samym, zachowana zostanie ciągłość operacyjna. Natomiast po stronie C. pozostanie jedynie niezbędne minimum składników, mające na celu kontynuację istnienia jako odrębnego podmiotu prawnego realizującego swoje podstawowe obowiązki wynikające z przepisów prawa oraz zabezpieczające prawidłowy przebieg likwidacji C..

W opinii Zainteresowanych, wątpliwości co do tego, czy składniki objęte Umową wciąż stanowią przedsiębiorstwo, mogłyby się pojawić jedynie w sytuacji, gdyby istotne elementy wykorzystywane w dotychczasowej działalności gospodarczej (takie jak wynajmowane powierzchnie, wyposażenie, urządzenia czy pracownicy) zostały pominięte. Jednakże, opisane składniki majątkowe, które nie zostały uwzględnione w Umowie, nie są kluczowe dla funkcjonowania przedsiębiorstwa C..

W szczególności należy podkreślić, że ich brak nie wpłynie na zdolność Nabywcy do kontynuowania działalności gospodarczej, która była wcześniej prowadzona przez C., opierając się na składnikach materialnych i niematerialnych objętych Umową. W związku z tym, brak przeniesienia tych składników nie powinien dyskwalifikować zespołu składników materialnych i niematerialnych będącego przedmiotem planowanej Umowy jako przedsiębiorstwa.

W szczególności należy wskazać, że umowy, które pozostaną w C., tj. umowy dotyczące usług pocztowych, przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych, wyliczenia wartości zobowiązań w skorygowanej cenie nabycia oraz wyliczenia rezerw na świadczenia pracownicze na dni bilansowe 31 grudnia 2023 r., 31 grudnia 2024 r. i 31 grudnia 2025 r., umowa z kancelarią adwokacką na świadczenie usług prawnych nie są koniecznym elementem z perspektywy Majątku C. przenoszonego do Banku, z uwagi na to, że Bank m.in. dysponuje własnymi umowami na przeprowadzenie audytu, usługi prawne czy umowami na usługi pocztowe. Równocześnie przedmiotowe umowy są istotne z perspektywy przeprowadzenia likwidacji C., która będzie trwała około roku i w tym czasie spółka będzie musiała wypełniać wszelkie procedury związane z likwidacją i funkcjonowaniem spółki do czasu likwidacji, jakie są przewidziane w przepisach. Na cele przeprowadzenia procesu likwidacji C. będzie musiała również zachować minimalny poziom substratu majątkowo-osobowego w postaci kilku pracowników zatrudnionych na ułamek etatu (jednakże osoby te zatrudnione zostaną po sprzedaży Majątku C.) oraz środków trwałych (komputery, krzesła, drukarki, licencje na system zarządzania oraz program finansowo-księgowy).

Należy wskazać, że zgodnie z Umową Przedwstępną Bank oraz C. jako strony umowy mogą uzgodnić wspólnie w Umowie zmiany w zakresie listy wyłączonych praw i wierzytelności. Zmiany w tym przedmiocie nie będą jednak znaczące - prawa i wierzytelności pozostające w C. nie będą w jakikolwiek sposób związane z prowadzeniem dotychczasowej działalności C. - świadczeniem usług Contact Center, lecz będą nakierowane na umożliwienie przeprowadzenie likwidacji C..

W podsumowaniu należy podkreślić, że przedmiotowe składniki majątkowe i niemajątkowe na moment transakcji sprzedaży będą posiadały pełną samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym.

Zbywany Majątek C. umożliwi kontynuowanie działalności dotychczas prowadzonej przez Zbywcę.

Nabywca potrzebuje usług Contact Center, które były świadczone dotychczas przez Zbywcę w zakresie m.in. sprzedaży produktu z uwagi na bezpośredni kontakt z klientem do dalszego funkcjonowania.

Jednym z kluczowych elementów pozwalających na prowadzenie działalności Nabywcy jest kontakt z klientem. Tym samym, Nabywca ma zamiar kontynuowania działalności dotychczas prowadzonej przez Zbywcę przy wykorzystaniu składników majątkowych objętych sprzedażą.

Ponadto należy dodać, że po zbyciu składników nie dojdzie wyłącznie do przeniesienia składników, ale także funkcji oraz procesów, które po sprzedaży Majątku C. będą kontynuowane. Argumentem za tym przemawiającym jest m.in. przejście zakładu pracy zgodnie z art. 231 § 1 Kodeksu Pracy, a także umów z kontrahentami w zakresie w jakim wyrażą na to zgodę.

Zdaniem Zainteresowanych, zbywany Majątek C. będzie wyodrębniony, funkcjonalny oraz odpowiednio zorganizowany, tworząc zespół składników majątkowych będących przedmiotem transakcji. Po sprzedaży będzie on służył do faktycznego kontynuowania działalności dotychczas prowadzonej przez Zbywcę. Tym samym, w ocenie Zainteresowanych, opisane we wniosku składniki materialne i niematerialne stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a w związku z tym, sprzedaż tych składników będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych do pytania nr 2

Jak wynika z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyłączenie z zakresu opodatkowania VAT transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oznacza, że sprzedawca dokonujący takiego zbycia nie nalicza podatku należnego, ani nie dokumentuje transakcji fakturą.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatnik ma obowiązek wystawienia faktury, która dokumentuje sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Ponadto, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zgodnie z art. 15a ust. 15 pkt 1 grupa VAT traci status podatnika z dniem poprzedzającym dzień wystąpienia zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika.

Należy przyjąć, że w związku z realizacją transakcji sprzedaży Majątku C. (przeniesieniem własności Majątku C. na Bank), A. utraci status podatnika, z uwagi na to, że C. oraz Bank przestaną być powiązane ekonomicznie w rozumieniu art. 15a ust. 4 ustawy o VAT, podczas gdy w świetle art. 15a ust. 1 ustawy o VAT istnienie powiązań ekonomicznych między podmiotami tworzącymi grupę VAT warunkuje jej status jako podatnika VAT. Tym samym, na moment przeniesienia własności Majątku C., status podatnika VAT będzie osobno posiadał Bank oraz osobno C., natomiast A. utraci status podatnika VAT z dniem poprzedzającym omawianą transakcję (por. art. 96 ust. 7bb oraz 9k ustawy o VAT).

Mimo iż, Zbywca na moment sprzedaży Majątku C., w związku z utratą statusu podatnika przez Grupę VAT (…), będzie posiadał status podatnika VAT, z uwagi na to, że Majątek C. stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, Zbywca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury VAT w związku ze sprzedażą Majątku C.

Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanych do pytania nr 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Warto podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom VAT, i to tylko w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są używane w działalności opodatkowanej.

Aktualnie Bank i C. pozostają w Grupie VAT, natomiast na dzień przeniesienia własności Majątku C., zarówno Bank jak i C. będą posiadały status niezależnych od siebie podatników VAT w związku z utratą statusu podatnika przez Grupę VAT (…).

Dodatkowo, art. 88 ust. 3a ustawy o VAT wskazuje na konkretne przesłanki, które mogą skutkować utratą prawa do zwrotu podatku naliczonego, mimo spełnienia warunków z art. 86 ust. 1.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W analizowanym przypadku, Zbywca będzie posiadał status podatnika VAT, a Majątek C. będzie wykorzystywany w działalności mieszanej, obejmującej działalność polegającą na wykonywaniu czynności opodatkowanych oraz czynności zwolnionych z VAT.

Na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT Nabywca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia Majątku C., ponieważ Majątek C. stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl zaś art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te - chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów, czy też odpłatne świadczenie usług - nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu). Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwo”, należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przy czym, zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące ze sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 551 Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Podsumowując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

  • istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
  • zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
  • składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
  • zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, czy też ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

  • zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji, oraz
  • faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Aby ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa lub zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.

A zatem o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu, że jako grupa VAT w rozumieniu art. 15a ustawy o VAT są Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. W skład grupy VAT wchodzą B. Spółka Akcyjna (Nabywca, Bank) oraz C. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zbywca, C.). A. została utworzona 1 marca 2024 r. Bank jest przedstawicielem Grupy (…) w rozumieniu art. 2 pkt 47 ustawy o VAT. W efekcie utworzenia Grupy VAT (…), Bank oraz C. utraciły status zarejestrowanych podatników VAT z dniem 29 lutego 2024 r. (tj. podmioty te były zarejestrowanymi podatnikami VAT do końca lutego 2024 r.).

Na moment składania niniejszego wniosku, Bank oraz C. nadal należą do Grupy VAT (...). Równocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 15a ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, grupa VAT traci status podatnika z dniem poprzedzającym dzień wystąpienia zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika. Należy przyjąć, że w związku z realizacją transakcji sprzedaży składników materialnych i niematerialnych C. (transakcja została szczegółowo opisana w dalszej części wniosku), A. utraci status podatnika, z uwagi na to, że C. oraz Bank przestaną być powiązane ekonomicznie w rozumieniu art. 15a ust. 4 ustawy o VAT, podczas gdy w świetle art. 15a ust. 1 ustawy o VAT istnienie powiązań ekonomicznych między podmiotami tworzącymi grupę VAT warunkuje jej status jako podatnika VAT. Na moment przeniesienia własności składników materialnych i niematerialnych C., status podatnika VAT będzie osobno posiadał Bank oraz osobno C., natomiast A. utraci status podatnika VAT z dniem poprzedzającym transakcję.

Bank jest uniwersalnym bankiem komercyjnym oferującym na rynku polskim szeroki zakres usług bankowych świadczonych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych zgodnie z zakresem usług określonych w statucie Banku. C. jest spółką z Grupy, świadczącą usługi poprzez jeden segment, tj. Contact Center - spółka obsługuje klientów bankowych za pośrednictwem kanałów zdalnych w zakresie:

  • obsługi serwisu informacyjnego - Infolinia,
  • obsługi kanałów elektronicznego dostępu dla klientów biznesowych i korporacyjnych (…),
  • obsługi serwisu bankowości elektronicznej dla klienta indywidualnego (…),
  • obsługi serwisu kart płatniczych (zastrzeganie i autoryzacja kart),
  • obsługi pozostałych produktów i usług Banku,
  • obsługi kampanii telemarketingowych,
  • obsługi procesów retencyjnych,
  • realizacji czynności pośrednictwa dla kredytu hipotecznego,
  • realizacji czynności agencyjnych dla zawierania z klientami umów produktów i usług Banku w kanale telefonicznym,
  • wykonywania czynności wspierających prawidłowe funkcjonowanie obsługi klientów Banku, w tym m.in. czynności administracyjne, organizacyjne, techniczne.

Contact Center obejmuje zespół wykwalifikowanych pracowników, którzy zajmują się kompleksową obsługą klientów bankowych przy biurkach. Ich zadania obejmują sprzedaż produktów bankowych, udzielanie pomocy w zakresie bankowości elektronicznej, pomagając klientom m.in. w korzystaniu z platform internetowych oraz aplikacji mobilnych, teledoradztwo, co oznacza, że są dostępni do udzielania informacji i porad telefonicznie oraz opiniowanie reklamacji. C. świadczy usługi na rzecz Banku. Bank posiada 100% udziałów w C. C. i Bank są ze sobą powiązane poprzez szereg umów, które regulują różnorodne aspekty współpracy między tymi dwoma podmiotami powiązanymi.

Bank podjął strategiczną decyzję o rozwoju zdalnych kanałów kontaktu celem zwiększenia możliwości sprzedażowych oraz zwiększenia zadowolenia klientów z obsługi zdalnej. Pierwszym krokiem jest włączenie działalności Contact Center, tj. składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności C. (Majątek C.) w struktury Banku. Zintegrowanie powyższych komplementarnych zasobów osobowo-majątkowych, kompetencji, umów oraz procesów obu podmiotów (C. i Banku) ma być realizacją długoterminowej strategii optymalizacji działalności w Grupie (...). Sprzedaż Majątku C. ma na celu wzmocnienie pozycji Banku na rynku oraz ma zwiększyć konkurencyjność w dynamicznie rozwijającym się otoczeniu instytucji finansowych.

Zintegrowanie C. z Bankiem ma na celu poprawę szeregu aspektów prawnych i operacyjnych: umożliwi to obecnym pracownikom C. sprzedaż produktów ubezpieczeniowych, co ma na celu zwiększenie efektywności sprzedaży i poszerzenie oferty dla klientów, ponadto integracja powinna pozwolić na szersze oferowanie produktów inwestycyjnych, co przyczyniłoby się do wzrostu satysfakcji i lojalności klientów wobec Banku.

Pomiędzy Bankiem a C. zostanie zawarta umowa przedwstępna sprzedaży przedsiębiorstwa, która będzie poprzedzała zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Zawarcie Umowy planowane jest na koniec miesiąca, a przeniesienie składników wchodzących w jego skład nastąpi w kolejnym dniu po dniu podpisania Umowy (Dzień Zamknięcia). Zamiarem Banku oraz C. jako stron Umowy Przedwstępnej jest, aby Dzień Zamknięcia przypadał w pierwszym dniu miesiąca kalendarzowego.

Biorąc pod uwagę powyższe, C. zamierza dokonać zbycia kluczowych składników materialnych i niematerialnych związanych z jego działalnością, tj. Majątku C.. Przedmiotem transakcji zbycia Majątku C. będą:

1)prawa do ruchomości przynależne do Majątku C. w Dniu Zamknięcia (w tym środki trwałe, m.in. narzędzia do pracy, w tym laptopy, komputery, telefony, tablety, routery, monitory, słuchawki, niszczarki, dyktafony, drukarki; elementy wyposażenia - szafy, szafki, stojaki, stoliki, ścianki działowe, biurka, fotele obrotowe, tablice, krzesła, regały, lampy, itd.; inwestycje w obcym środku trwałym; materiały promocyjne i szkoleniowe);

2)wartości niematerialne i prawne przynależne do Majątku C. w Dniu Zamknięcia, w tym prawa własności intelektualnej w stosunku do wszelkich przedmiotów tych praw, w tym utworów, opracowanych lub używanych przez Zbywcę w zakresie działalności Contact Center, w tym programów komputerowych;

3)prawa z umów z kontrahentami, w tym umowy dot. wynajmowanych powierzchni do prowadzenia działalności, m.in.: Umowy najmu powierzchni w budynku (…); Umowy najmu nieruchomości w (…); Umowy najmu powierzchni pod automaty vendingowe; Umowy najmu powierzchni w (…);

4)wierzytelność, której C. dochodzi w ramach postępowania upadłościowego dłużnika;

5)posiadane przez Zbywcę księgi i dokumenty (w tym archiwalne) związane z nabywanymi składnikami Majątku C. oraz opracowane lub zgromadzone w toku działalności biznesowej Zbywcy dotyczące Działalności Contact Center w tym wszystkie posiadane przez Zbywcę prawa z nią związane, m.in. dokumentacja pracownicza, zasoby ICT (ang. information and communications technology) dot. infrastruktury i software, a także dokumenty C., w tym umowy;

6)środki pieniężne w walucie polskiej lub obcej znajdujące się na rachunkach bankowych, m.in. na rachunku podstawowym C. oraz na rachunku Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych;

7)tajemnice przedsiębiorstwa dotyczące działalności Contact Center;

8)wszelkie roszczenia do aktywów i praw wskazanych powyżej, jakie przysługują lub mogą przysługiwać Zbywcy wobec jakiejkolwiek osoby trzeciej, włączając prawa w ramach gwarancji i rękojmi w zakresie, w jakim to jest dozwolone na mocy przepisów prawa;

9)prawa i wierzytelności z umów cywilnoprawnych zawartych ze Zbywcą w Dniu Zamknięcia; pozostałe prawa, wierzytelności, należności, obowiązki oraz zobowiązania związane z Majątkiem C. według ich stanu na Dzień Zamknięcia.

Zbywca posiada szereg umów zawartych z Nabywcą, m.in. umowy biznesowe, które wygasną wraz z przeniesieniem Majątku C. do Banku lub zostaną rozwiązane przed przeniesieniem Majątku C. do Banku. Pozostałe umowy będą kontynuowane przez C., a ich celem będzie zapewnienie prawidłowego przeprowadzenia likwidacji C. W C. pozostanie umowa na usługi pocztowe, umowa o przeprowadzenie badania sprawozdań finansowych czy umowa na wykonanie usługi wyliczenia wartości zobowiązań w skorygowanej cenie nabycia i umowa na wykonanie usługi wyliczenia rezerw na świadczenia pracownicze na dni bilansowe 31 grudnia 2023 r., 31 grudnia 2024 r., 31 grudnia 2025 r., umowa z kancelarią adwokacją na świadczenie usług prawnych, umowa na prowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych oraz zarządzanie PPK, umowa na usługi hostingowe oraz umowy z Bankiem: porozumienie w sprawie zasad współpracy w grupie (...), umowa na korzystanie ze znaku towarowego, umowa kadrowo-płacowa. Ponadto w C. pozostaną prawa do domen: (...) oraz prawa i wierzytelności z tytułu umów z Bankiem po ich rozwiązaniu przed sprzedażą Majątku C.

Oprócz wybranych umów w C. pozostaną także środki trwałe (tj. m.in. komputery, krzesła, drukarki, licencje na system zarządzania oraz program finansowo-księgowy), które będą niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wskazanej Spółki w procesie i do momentu przeprowadzenia likwidacji. Po sprzedaży Majątku C., C. zatrudni kilka osób na ułamek etatu. Będą to osoby, które równocześnie będą zatrudnione w Banku w przeważającym wymiarze etatu - osoby te będą wykonywały działania niezbędne z perspektywy funkcjonowania C. (realizacji obsługi spółki) do momentu likwidacji C.

Należy wskazać, że zgodnie z Umową Przedwstępną Bank oraz C. jako strony umowy mogą uzgodnić wspólnie w Umowie zmiany w zakresie listy wyłączonych praw i wierzytelności. Zmiany w tym przedmiocie nie będą jednak znaczące - prawa i wierzytelności pozostające w C. nie będą w jakikolwiek sposób związane z prowadzeniem dotychczasowej działalności C. - świadczeniem usług Contact Center, lecz będą nakierowane na umożliwienie przeprowadzenia likwidacji C..

C. zatrudnia pracowników, którzy zostaną przejęci przez Nabywcę w trybie określonym w art. 231 ustawy Kodeks pracy. Pracownicy funkcjonują w ramach różnych zespołów, które składają się na część obsługującą Contact Center oraz na część administracyjną. W wyniku sprzedaży Majątku C., Bank stanie się pracodawcą w relacjach z pracownikami C., zgodnie z zasadami określonymi w art. 231 § 1 Kodeksu Pracy.

W ramach sprzedaży Majątku C. dojdzie również do przeniesienia zawartych ze współpracownikami umów cywilnoprawnych oraz innych umów o podobnym charakterze, pod warunkiem uzyskania ich zgód. Nabywca przejmie wszelkie należności i zobowiązania handlowe według ich stanu na dzień transakcji, z wyłączeniem praw i wierzytelności określonych odpowiednim załącznikiem do umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Intencją Nabywcy jest kontynuacja działalności C. w oparciu o nabyty Majątek C. W tym celu Nabywca nie będzie zobowiązany do dokonywania żadnych dodatkowych nakładów. Nabywca będzie posiadał faktyczną możliwość kontynuowania działalności, w oparciu o Majątek C. będący przedmiotem transakcji, gdyż składniki materialne i niematerialne, które będą stanowiły przedmiot transakcji będą wystarczające, aby tę działalność kontynuować.

W stosunku do Zbywcy planowane jest wszczęcie postępowania likwidacyjnego po sprzedaży całości Majątku C. Wszelkie składniki, które pozostaną w C., m.in. wcześniej wspomniane umowy będą służyły prawidłowemu przeprowadzeniu likwidacji C.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania przeniesienia własności składników Majątku C. za transakcję zbycia przedsiębiorstwa, niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy (pytanie nr 1).

Jak już wskazano powyżej, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo lub jego część zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów zasobów, jeśli istnieją.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że jak wynika z powołanego art. 552 Kodeksu cywilnego, strony (poza wyłączeniami wynikającymi z przepisów szczególnych) mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa (art. 551 Kodeksu cywilnego). Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy.

Jak wynika z treści wniosku, przedmiotem transakcji zbycia Majątku C. będą prawa do ruchomości oraz wartości niematerialne i prawne przynależne do Majątku C. w Dniu Zamknięcia, prawa z umów z kontrahentami, wierzytelność, której C. dochodzi w ramach postępowania upadłościowego dłużnika, posiadane przez Zbywcę księgi i dokumenty (w tym archiwalne) związane z nabywanymi składnikami Majątku C. oraz opracowane lub zgromadzone w toku działalności biznesowej Zbywcy dotyczące Działalności Contact Center w tym wszystkie posiadane przez Zbywcę prawa z nią związane, środki pieniężne w walucie polskiej lub obcej znajdujące się na rachunkach bankowych, tajemnice przedsiębiorstwa dotyczące działalności Contact Center, ponadto będą to wszelkie roszczenia do aktywów i praw wskazanych powyżej, jakie przysługują lub mogą przysługiwać Zbywcy wobec jakiejkolwiek osoby trzeciej, włączając prawa w ramach gwarancji i rękojmi w zakresie, w jakim to jest dozwolone na mocy przepisów prawa, jak również prawa i wierzytelności z umów cywilnoprawnych zawartych ze Zbywcą w Dniu Zamknięcia oraz pozostałe prawa, wierzytelności, należności, obowiązki oraz zobowiązania związane z Majątkiem C. według ich stanu na Dzień Zamknięcia. W wyniku sprzedaży Majątku C., Bank stanie się pracodawcą w relacjach z pracownikami C., zgodnie z zasadami określonymi w art. 231 § 1 Kodeksu Pracy. W ramach sprzedaży Majątku C. dojdzie również do przeniesienia zawartych ze współpracownikami umów cywilnoprawnych oraz innych umów o podobnym charakterze, pod warunkiem uzyskania ich zgód.

Wskazali Państwo również, że Nabywca przejmie wszelkie należności i zobowiązania handlowe według ich stanu na dzień transakcji, z wyłączeniem praw i wierzytelności określonych odpowiednim załącznikiem do umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Z treści wniosku wynika, że intencją Nabywcy jest kontynuacja działalności C. w oparciu o nabyty Majątek C. i nie będzie to wymagało dokonywania żadnych dodatkowych nakładów. Nabywca będzie posiadał faktyczną możliwość kontynuowania działalności, w oparciu o Majątek C. będący przedmiotem transakcji, gdyż składniki materialne i niematerialne, które będą stanowiły przedmiot transakcji będą wystarczające, aby tę działalność kontynuować.

Analiza zaprezentowanego opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że dla opisanej transakcji będą spełnione wszystkie przesłanki do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych które składają się Majątek C., za przedsiębiorstwo zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego. Tym samym, jego dostawa będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, opisane we wniosku składniki materialne i niematerialne składające się na Majątek C., stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a zatem sprzedaż tych składników będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Mają Państwo również wątpliwości, czy Zbywca będzie zobowiązany wystawić fakturę w związku ze sprzedażą Majątku C. (pytanie nr 2).

Odnosząc się do obowiązku udokumentowania transakcji sprzedaży Majątku C. fakturą oraz naliczenia podatku od towarów i usług należy wskazać, że jak wynika z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie przez to się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że faktura dokumentuje dokonanie sprzedaży, przez którą rozumie się odpłatne wydanie towaru lub odpłatne świadczenie usług, czyli czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wcześniej wywiedziono, planowana transakcja będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy. W związku z powyższym, skoro planowana transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, to w opisanej sytuacji nie ma podstaw do udokumentowania tej czynności poprzez wystawienie faktury.

Tym samym, w związku z tym że transakcja sprzedaży Majątku C. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, to Zbywca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa Nabywcy do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia Majątku C. (pytanie nr 3).

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy,

nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy,

obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

I tak, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że A. utraci status podatnika, z uwagi na to, że C. oraz Bank przestaną być powiązane ekonomicznie, w związku z tym na moment przeniesienia własności składników materialnych i niematerialnych C., status podatnika VAT będzie osobno posiadał Bank oraz osobno C..

Przechodząc zatem do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wskazać należy, że jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie, warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione ponieważ jak rozstrzygnięto powyżej, przeniesienie Majątku C. będzie stanowiło transakcję zbycia przedsiębiorstwa i zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Tym samym, Nabywcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia Majątku C., z uwagi na zaistnienie przesłanki negatywnej, o której mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A. (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.