Wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie uznania sprzedaży działek, w wyniku licytacji komorniczej, za czynność podlegająca opodatkowaniu i moż... - Interpretacja - 0111-KDIB3-3.4012.385.2023.2.MPU

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 9 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.385.2023.2.MPU

Temat interpretacji

Wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie uznania sprzedaży działek, w wyniku licytacji komorniczej, za czynność podlegająca opodatkowaniu i możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT do tej sprzedaży.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

-nieprawidłowe w zakresie braku podlegania pod przepisy ustawy o VAT sprzedaży działek w wyniku licytacji komorniczej;

-prawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT do sprzedaży działek nr I., II., IV., V. i VI..

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Pana wniosek z 20 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie uznania sprzedaży działek, w wyniku licytacji komorniczej, za czynność podlegająca opodatkowaniu i możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT do tej sprzedaży, wpłynął 20 października 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. (zwany dalej „Komornikiem”) w postępowaniu egzekucyjnym z wniosku wierzyciela B. przeciwko „dłużniczce C.” zamierza ogłosić licytację nieruchomości - „dłużniczki C.”- położonych w miejscowości D.. oznaczonych księdze wieczystej (...): wyciąg z Ksiąg Wieczystych Działki Ewidencyjne:

-nr działki I. sposób korzystania (Ł - łąki trwałe),

-nr działki II. sposób korzystania (LS - lasy),

-nr działki III. sposób korzystania (BI - inne tereny zabudowane),

-nr działki IV. sposób korzystania (LS - lasy),

-nr działki V. sposób korzystania (WS - grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi) i

-nr działki VI. sposób korzystania (LS - lasy)

o łącznej powierzchni (...)ha

Ponadto w dziale III - „prawa, roszczenia i ograniczenia” ujawnione zostały: umowa dzierżawy nieruchomości zawarta w (...) 2016 roku, z podpisami notarialnie poświadczonymi oraz umowa poddzierżawy nieruchomości zawarta w (...) 2016 roku, z podpisami notarialnie poświadczonymi

Nabycie nastąpiło na podstawie Umowy Podziału Majątku Wspólnego Oraz Umowa Darowizny rep (...) z dnia 2011-(...) w efekcie zawarcia Umowy Majątkowej Małżeńskiej rep (...) z dnia 2011-(...).

W toku prowadzonego postępowania ustalono, że „dłużniczka C.” zakończyła prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą z dniem (...).2017 roku. Nie jest czynnym płatnikiem podatku VAT - deklaracja VAT-Z złożona w dniu (...).2017 roku.

„Komornik” w trybie art. 761 kpc oraz art. 2 pkt 5 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji poprosił Naczelniczka Urzędu Skarbowego w E. o informację czy w przypadku zbycia ww. nieruchomości „dłużniczki C.” , położonych w D. należy naliczyć podatek VAT, jeżeli tak to w jakiej kwocie. W odpowiedzi na pismo z dnia (...).2021 rok Sygn. akt (...) oraz z dnia (...).2021 rok Sygn. akt (...) i (...) dotyczące zajęcia stanowiska w sprawie opodatkowania sprzedaży licytacyjnej nieruchomości należących do podatnika C. nr (...) Naczelnik Urzędu Skarbowego w E. poinformował, „iż z uwagi na niezgłaszanie się podatnika na wezwania i nieprzedkładanie żądanych dokumentów (złożono jedynie drogą elektroniczną oświadczenie z (...).2021 r., nie jest możliwe zebranie kompletu dokumentów niezbędnych do udzielenia wyczerpującej informacji w przedmiocie opodatkowania nieruchomości opisanych w pismach.

Nadmienia się jednak, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (j.t. Dz. U. z 2021, poz. 685), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju dokonane przez podmiot, który w związku z ich wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem, gdy: 1) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, 2) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Przez pierwsze zasiedlenie, według art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej”.

Zgodnie z postanowieniem - protokołem opisu i oszacowania nieruchomości położonych w miejscowości D. posiadających założone księgi wieczyste w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w E. „Nieruchomości w nich opisane stanowią własność „dłużniczki C.”.

I.Oznaczenie nieruchomości:

Nieruchomość opisana w księdze wieczystej nr (...), składa się z działek nr I., II., III., IV. - położonych w D. oraz działek nr V., VI. - położonych w miejscowości F.. Powierzchnia poszczególnych działek: działka nr I. – (...) m2 , działka nr II. –(...) m2, działka nr III. –(...) m2, działka nr IV. – (...) m2, działka nr V. – (...) m2, działka nr VI. – (...) m2. Powierzchnia razem: (...) m2. Właścicielem tej nieruchomości jest „dłużniczka C.” w całości.

II.Opis nieruchomości:

Szacowana nieruchomość położona jest częściowo w miejscowości D. (działki nr I., II., III.,IV.) oraz częściowo w F. (działki nr V., VI.), w północnej części gminy G., w bezpośrednim sąsiedztwie lasu. (...)

Jeden kompleks stanowią działki nr I., II., III., IV., które sąsiadują ze sobą, mają nieregularne kształty, natomiast razem stanowią teren o kwadratowym kształcie. W środku tego kompleksu znajduje się zbiornik wodny - staw otoczony lasem, do którego prowadzą utwardzone ścieżki. Według Operatu Urządzenia Lasu na działce nr II. znajduje się las olchowy (wiek 69 lat) o klasie bonitacji II. Dojazd droga asfaltowa. Przez teren działki nr III. przechodzi kanalizacja sanitarna. W sąsiedztwie usytuowany jest wodociąg i sieć elektryczna. Na wschodniej części działki nr III. znajduje się plac zabaw dla dzieci, ziemianka, budynek gastronomiczny o powierzchni zabudowy (...) m2, wykonany w konstrukcji drewnianej oraz usytuowana w granicy działki nr III. około 3/4 część drewnianej wiaty grillowej. Kompleks stanowi zaplecze rekreacyjne dla restauracji usytuowanej na sąsiednich działkach.

Drugi kompleks stanowią działki nr V., VI. usytuowane w odległości około (...) m na południe od pierwszego kompleksu. Działki nr V. i VI. sąsiadują ze sobą, mają nieregularne kształty, częściowo obejmują grunty pod wodami (staw) i częściowo grunty leśne. Według Operatu Urządzenia Lasu na działkach nr V. i VI. znajduje się las o klasie bonitacji Ia i I, składający się z gatunków drzew takich jak: sosna, buk, modrzew i brzoza (wiek 39 lat). Działki nie są uzbrojone. Brak prawnie i fizycznie uregulowanego dojazdu do działek. Najkrótszy dostęp od drogi utwardzonej około (...) m jest możliwy od (...), drogą polną, nie wydzieloną geodezyjnie.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy G. zatwierdzonym Uchwałą (...) z (...) 2013 r., opublikowaną w (...)., wyceniana nieruchomość znajduje się: działka nr III. częściowo w strefie oznaczonej symbolami H2 USI - tereny usług sportu i rekreacji oraz częściowo w strefie H2 ZL tereny lasów; działki nr I., II., IV. w strefie H2 ZL - tereny lasów; działki nr V., VI. w strefie A1 ZL - tereny lasów.

III.Prawa i obciążenia wpisane do księgi wieczystej lub zgłoszone do protokołu przez strony:

-prawo dzierżawy na czas nieoznaczony na rzecz „męża dłużniczki C.”

-prawo poddzierżawy na czas nieoznaczony na rzecz H.

-wpis do Księgi Wieczystej wzmianki do wszczęciu egzekucji przez „Komornika” w sprawie (...),

-wpis do Księgi Wieczystej wzmianki do wszczęciu egzekucji przez „Komornika” w sprawie (...),

-wpis do Księgi Wieczystej wzmianki do wszczęciu egzekucji przez „Komornika” w sprawie (...),

-hipoteka umowna łączna na rzecz J.

IV.Umowy ubezpieczenia:

Dłużnik nie złożył oświadczenia w przedmiocie ubezpieczenia.

V.Sposób korzystania z nieruchomości przez dłużnika:

Nieruchomość powyższa jest użytkowana przez dłużnika w sposób opisany przez biegłego w opinii.

VI.Wycena nieruchomości:

Wycena nieruchomości dokonana została w podejściu porównawczym, metodą porównania parami.

VII.Zgłoszone prawa do nieruchomości: - do opisanej nieruchomości nikt nie zgłosił żadnych praw. Obwieszczenia o przystąpieniu do opisu i jej oszacowania zostały wywieszone na tablicach ogłoszeń Urzędów wymienionych w postanowieniu - w trybie określonym art. 945 kpc. Strony i uczestnicy postępowania zostali powiadomieni odrębnymi pismami.

VIII.Ustanowienie dozoru: Opisaną i oszacowaną nieruchomość stosownie do art. 931 kpc oddano pod dozór „dłużniczce C.”, którego pouczono o obowiązkach dozorcy. „Dłużniczka C.” nabyła wszystkie wyżej wymienione działki na podstawie Umowy podziału majątku wspólnego oraz umowy darowizny rep (...) z dnia 2011-(...) w efekcie zawarcia Umowy majątkowej małżeńskiej rep (...) z dnia 2011-(...). W § 6 Umowy podziału majątku wspólnego oraz umowa darowizny rep (...) z dnia 2011-(...) „mąż dłużniczki C.” daruje swojej żonie „dłużniczce C.” nieruchomość objętą (...) położoną a „Dłużniczka C.” darowiznę przyjmuje.

Pismem z 10 stycznia 2024 r. uzupełnił Pan wniosek. Poniżej Pytania organu i odpowiedzi, jakie na nie Pan udzielił:

1)w jaki sposób Dłużniczka wykorzystywała nieruchomość będącą przedmiotem wniosku, czy nieruchomość wykorzystywana była przez Dłużniczkę w prowadzonej przez nią działalności gospodarczej?

Do czasu zakończenia (prowadzenia działalności gospodarczej) Dłużniczka wykorzystywała nieruchomości do prowadzonej działalności gospodarczej.

2)czy ww. nieruchomość była przez Dłużniczkę wykorzystywana do czynności opodatkowanych, zwolnionych czy niepodlegających opodatkowaniu?

Dłużniczka wezwana do złożenia oświadczenia na powyższe pytanie nie złożyła go.

3)czy wszystkie budynki, budowle wykorzystywane były przez Dłużniczkę wyłącznie do czynności zwolnionych?

Dłużniczka wezwana do złożenia oświadczenia na powyższe pytanie nie złożyła go.

4)czy przedmiotowa nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużniczkę wyłącznie na cele prywatne przez cały okres jej posiadania?

Zajęte nieruchomości z uwagi na ich przeznaczenie nie są wykorzystywane do celów prywatnych.

5)czy umowy dzierżawy i poddzierżawy przedmiotowych nieruchomości mają charakter odpłatny?

Wg. stanu wiedzy komornika umowy dzierżawy i poddzierżawy nie mają charakteru odpłatnego.

6)czy na działkach nr I., II., III., IV., V., VI. obowiązuje zakaz jakiejkolwiek zabudowy lecz pomimo tego któraś z ww. działek jest zabudowana? Proszę odnieść się do każdej z działek odrębnie?

nr działki:

- I. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), działka niezabudowana

- II. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), działka niezabudowana

- III. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy) oraz H2US1 (możliwość zabudowy), na wschodniej części działki nr III. w strefie H2USI, znajduje się plac zabaw dla dzieci, ziemianka, budynek gastronomiczny o powierzchni zabudowy 50 m2, wykonany w konstrukcji drewnianej oraz usytuowana w granicy działki nr III. około 3/4 część drewnianej wiaty grillowej.

- IV. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), działka niezabudowana

- V. jest objęta strefą ARL (brak dopuszczenia zabudowy), działka niezabudowana

- VI. jest objęta strefą A1ZL (brak dopuszczenia zabudowy), działka niezabudowana

7)czy na działkach nr I., II., III., IV., V., VI. dopuszcza się w tym warunkową jakąkolwiek zabudowę? Jeśli tak to proszę wskazać zgodnie z MPZP jaki rodzaj zabudowy dopuszcza się na ww. terenach?

nr działki

- I. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy)

- II. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy)

- III. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy) oraz H2USI (możliwość zabudowy), na wschodniej części działki nr III. w strefie H2USI dopuszcza się zgodnie z MPZP: „1) Przeznaczenie podstawowe: obiekty i urządzenia sportu i rekreacji. 2) Przeznaczenie uzupełniające: a) usługi: handlu, gastronomii, hotelarskie, administracji, b) sieci i urządzenia infrastruktury technicznej, c) drogi wewnętrzne, dojścia, parkingi, ciągi piesze, rowerowe, d) budynki pomocnicze, garaże, e) zieleń urządzona, f) obiekty małej architektury”

- IV. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy)

- V. jest objęta strefą A1ZL (brak dopuszczenia zabudowy)

- VI. jest objęta strefą AIZL (brak dopuszczenia zabudowy)

8)czy na dzień licytacji działki nr I., II., IV., V., VI. będą przeznaczone pod zabudowę? Jeśli tak, to proszę wskazać jaki rodzaj zabudowy i na jakiej podstawie (np. po zmianie MPZP lub na podstawie wydanych warunków zabudowy) będzie możliwy dla ww. terenów.

Na podstawie zapisów Studium MPZP oraz informacji uzyskanej w Urzędzie, na dzień licytacji (jeśli nastąpi do końca 2024 r.) nie przewiduje się zmiany zapisów MPZP, związku z tym działki nr I., II., IV., V., VI. nie będą przeznaczone pod zabudowę.

nr działki:

- I. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), studium LS - lasy

- II. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), studium LS - lasy

- IV. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), studium LS - lasy

- V. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), studium LS - lasy

- VI. jest objęta strefą H2ZL (brak dopuszczenia zabudowy), studium LS - lasy

9)na której/których działce/działkach znajdują się utwardzone ścieżki, proszę wskazać numer/-y działki/-ek?

Utwardzone ścieżki znajdują się na części działki nr III., położonej w strefie z możliwością zabudowy.

10)czy utwardzone ścieżki stanowią budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz.U. 2023 r., poz. 682 ze zm.)?

Utwardzone ścieżki stanowią budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

11)czy obiekty posadowione na działce III. (tj. kanalizacja sanitarna, plac zabaw dla dzieci ziemianka, budynek gastronomiczny, drewniana wiata grilowa) stanowią budynki i budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz.U. 2023 r., poz. 682 ze zm.)?

Obiekty posadowione na działce nr III. tj. kanalizacja sanitarna, plac zabaw dla dzieci, ziemianka, budynek gastronomiczny, drewniana wiata grillowa, stanowią budynki i budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

12)czy wszystkie naniesienia znajdujące się na działce III. są trwale z gruntem związane? (tj. kanalizacja sanitarna, plac zabaw dla dzieci ziemianka, budynek gastronomiczny,drewniana wiata grilowa)? Jeśli nie, to proszę wskazać, które naniesienia nie są trwale związane z gruntem ?

Wszystkie naniesienia znajdujące się na działce III. są trwale z gruntem związane.

13)kiedy doszło do pierwszego zasiedlenia budynków, budowli lub ich części znajdujących się na poszczególnych działkach? Proszę podać dokładną datę odrębnie dla każdego budynku, budowli?

- stajnia (D.) wraz z infrastrukturą została wybudowana ok 2001 roku i od tego czasu jest wykorzystywana zgodnie z przeznaczeniem, wówczas została również po raz pierwszy zasiedlona,

- restauracja wraz z infrastrukturą została wybudowana ok 2004 roku, wówczas została również po raz pierwszy zasiedlona, sala koncertowa została wybudowana w 2006 roku i od tego czasu wykorzystywane są zgodnie z przeznaczeniem (D.), wówczas została również po raz pierwszy zasiedlona.

14)czy od pierwszego zasiedlenia budynków, budowli znajdujących się na poszczególnych działkach do dnia licytacji komorniczej minie okres dwóch lat?

Tak.

15)czy ponoszone były nakłady na ulepszenie budynków i budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej tych budynków i budowli? Jeśli tak, to należy wskazać:

Dłużniczka wezwana do złożenia oświadczenia na powyższe pytanie nie złożyła go.

a)kiedy takie wydatki były ponoszone?

Dłużniczka wezwana do złożenia oświadczenia na powyższe pytanie nie złożyła go.

b)czy w stosunku do wydatków na ulepszenie budynków, budowli będących przedmiotem sprzedaży, Dłużniczce/Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Dłużniczka wezwana do złożenia oświadczenia na powyższe pytanie nie złożyła go.

c)czy i kiedy budynki, budowle po dokonaniu ulepszeń, zostały oddane do użytkowania? Należy wskazać dokładną datę.

Brak informacji.

d)czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonych budynków, budowli, a ich dostawą, upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

W stosunku do wszystkich budynków upłynie okres 2 lat.

Ponadto na prośby aby „wskazał Pan czy prowadził udokumentowane działania, które nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużniczki, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a ustawy o podatku od towarów i usług?”

Wskazał Pan, że „Wezwanie do złożenia oświadczenia w trybie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług zostało wysłane do Dłużniczki 30 czerwca 2021 roku. Odpowiedź na wezwanie nie została złożona”.

Pytania (oznaczone we wniosku nr 1 i 2)

1. Czy sprzedaż ww. działek w wyniku licytacji komorniczej podlega pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług

2. Czy dokumentując sprzedaż w wyniku licytacji komorniczej, działek nr I., II., IV. oraz V., VI. może Pan zastosować tezę wynikająca z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu)

Ad 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel,

Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Właściwe jest więc wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowych istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży gruntów zbywca podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania sprzedającego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

W celu wyjaśnienia wątpliwości w pierwszej kolejności należy ustalić, czy w odniesieniu do opisanej sprzedaży, „dłużniczka C.” działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku, który nie został nabyty w celu wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich transakcja została zrealizowana.

„Dłużniczka C.” nabyła wyżej wymienione działki na podstawie umowy podziału majątku wspólnego oraz umowy darowizny w efekcie zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej w roku 2011, przy czym ww. działki „mąż dłużniczki C.” w całości darował swojej żonie „dłużniczce C.” a Ona darowiznę przyjęła. W dniu nabycia na własność powyższych nieruchomości „dłużniczka C.” prowadziła działalność gospodarczą i była czynnym podatnikiem VAT. W roku 2017 „dłużniczka C.” zaprzestała prowadzanie działalności gospodarczej a nieruchomość zostały wydzierżawione. Zbycie ww. nieruchomości ma nastąpić w formie licytacji komorniczej dokonanej przez „Komornika”.

W niniejszej sprawie, brak jest zatem przesłanek świadczących aktywności w przedmiocie zbycia ww. nieruchomości , która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że ww. sprzedaż wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjęto aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Co ważne nieruchomości nie były od 2017 roku wykorzystywane w działalności gospodarczej – a więc na dzień planowanej sprzedaży stanowią elementy majątku osobistego dłużniczki C. - co potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji 0112- KDIL4.4012.464.2019.2.TKU.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu dłużnika. Prowadzona przez komornika sądowego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku jest zobowiązany dłużnik, tzn. w przypadku gdy dłużnik - właściciel towarów - występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu dostawy tego towaru. W przypadku natomiast, gdy dana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jest od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do odprowadzenia podatku. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy i do uwzględniania, w trakcie sprzedaży egzekucyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie opodatkowanie podatkiem od towarów i usług ma miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione są przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Reasumując: sprzedaż ww. nieruchomości w wyniku licytacji komorniczej, nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług gdyż na dzień licytacji dłużniczka nie spełnia definicji podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art 15 ust. 1. ustawy o VAT.

Ad 2

Zauważyć należy, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Należy wskazać, że stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 33 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę - są zwolnione od podatku VAT.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r. poz. 778, z późn. zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy - jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Artykuł 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług, w zgodny sposób odpowiada zatem także treści powyższego orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

W wyroku z 12 czerwca 2018, sygn. II OSK 1811/16 NSA zauważył: „Skoro działka jest terenem leśnym, to nie ma znaczenia na potrzeby ustalania warunków zabudowy kwestii wielkości rzeczywistego zalesienia tej działki. Dopóki taki wpis będzie znajdował się w ewidencji gruntów, dopóty organy w procedurze ustalania warunków zabudowy będą zobowiązane do respektowania jej przeznaczenia jako teren leśny”.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy G.  zatwierdzonym Uchwałą (...)., ww. nieruchomość znajduje się: działka nr III. częściowo w strefie oznaczonej symbolami H2 USI - tereny usług sportu i rekreacji oraz częściowo w strefie H2 ZL tereny lasów; działki nr I., II., IV. w strefie H2 ZL - tereny lasów; działki nr V., VI. w strefie A1 ZL - tereny lasów.

Reasumując: sprzedaż w wyniku licytacji komorniczej działek nr I., II.,IV. V., VI. - wypełnia tezę postawioną w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

- nieprawidłowe w zakresie braku podlegania pod przepisy ustawy o VAT sprzedaży działek w wyniku licytacji komorniczej;

- prawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT do sprzedaży działek nr I., II., IV., V. i VI..

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że poniższe rozstrzygnięcie odnosi się tylko do pytania nr 1 i 2 we wniosku. Odpowiedź na pytania 3 i 4 jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a  nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania  i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…)

Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, grunt oraz budynek i budowla spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż, jak również oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste oraz zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Uznanie czy dany podmiot – w odniesieniu do konkretnej czynności – działa jako podatnik podatku od towarów i usług czy też czynności te maja charakter zarządzania majątkiem prywatnym, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Podał Pan, że ramach licytacji komorniczej zamierza Pan sprzedać nieruchomości (działki nr I., II., III., IV., V., VI.) „dłużniczki C.”. Do czasu zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej (deklaracja VAT-Z złożona w dniu (...).2017 roku) Dłużniczka wykorzystywała nieruchomości do prowadzonej działalności gospodarczej. Podał Pan Również, że zajęte nieruchomości z uwagi na ich przeznaczenie nie są wykorzystywane do celów prywatnych. Ponadto podał Pan, że księgi wieczystej (prowadzonej dla przedmiotowych nieruchomości), w dziale III - „prawa, roszczenia i ograniczenia” ujawnione zostały: umowa dzierżawy nieruchomości zawarta w dniu (...) 2016 roku, z podpisami notarialnie poświadczonymi oraz umowa poddzierżawy nieruchomości zawarta w dniu (...) 2016 roku, z podpisami notarialnie poświadczonymi. Według Pana stanu wiedzy umowa dzierżawy nie ma charakteru odpłatnego.

Mając na uwadze sposób wykorzystania nieruchomości przez Dłużniczkę nie można stwierdzi, że wchodzi stanowią one jej majątek prywatny. Nieruchomości były, a według zapisów w księdze wieczystej (z wniosku nie wynika aby umowa dzierżawy została wykreślona), nadal są wykorzystywane do działalności gospodarczej. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i  pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

W konsekwencji, dzierżawa nieruchomości stanowi świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy zatem uznać, że przedmiotowe nieruchomości nigdy nie uzyskały statusu majątku prywatne w skazanym powyżej rozumieniu, co potwierdził Pan podając, że nieruchomości nie są wykorzystywane do celów prywatnych.

Dlatego należy uznać, że sprzedaż tych nieruchomości ma miejsce w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Dłużniczki. Tym samym ich sprzedaż podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.

Podkreślić jednak należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT może korzystać ze zwolnienia od tego podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy

Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz – w przypadku braku takiego planu – wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Opodatkowaniu podlegają te dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych, tylko te, które stanowią tereny budowlane w myśl art. 2 pkt 33 ustawy. Natomiast dostawa gruntów niezabudowanych, które nie są terenami budowlanymi, jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 977 ze zm.),

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Pana pytanie (oznaczone we wniosku nr 2) dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy do dostawy niezabudowanych działek nr I., II., IV., V., VI..

Z podanego przez Pana opisu wynika, że działki te są niezabudowane i zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – co jednoznacznie Pan podał w uzupełnieniu – nie zostały dopuszczone pod zabudowę. Zatem, w tak nakreślonych przez Pana okolicznościach, działki te są działkami niezabudowanymi innymi niż tereny budowlane – czyli takimi, które nie wpisują się w definicję terenów budowlanych (art. 2 pkt 33 ustawy) i w konsekwencji są objęte zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując planowana dostawa – opisanych przez Pana – niezabudowanych działek nr I., II., IV., V., VI., dokonywana w trybie licytacji komorniczej podlegała będzie  zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja odnosi się do pytania nr 1 i 2 zadanego we wniosku. W zakresie pytań 3 i 4 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Odnosząc się do powołanej przez Pana interpretacji wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych oraz konkretnych stanów prawnych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Zaznaczenia wymaga, że Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Pana. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Podkreślić należy, że wydając interpretację indywidualną Organ związany jest opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Pana we wniosku. Zatem w przypadku zmiany stanu prawnego lub gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).