Brak prawa do odliczenia podatku VAT od nabytych usług związanych z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od nabytych usług związanych z realizacją zadania.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT. Od 1 stycznia 2017 r. Gmina rozlicza podatek łącznie z jednostkami budżetowymi, które podlegają centralizacji tego podatku.

Gmina jest podmiotem prawa publicznego o charakterze określonym przepisami w ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i wykonuje zadania w imieniu własnym i własną odpowiedzialność. Zadania te są realizowane przez Gminę jako czynności stanowiące działalność statutową, jak i na podstawie umów cywilnoprawnych stanowiących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Gmina składa jako podatnik VAT stosowne deklaracje rozliczeniowe dla potrzeb podatku od towarów i usług.

Gmina realizuje zadanie pn.: „(…)” – realizacja proekologicznego przedsięwzięcia na terenie Gminy. Zadanie dofinansowane jest ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w (…). Maksymalny procentowy udział dofinansowania z WFOŚiGW wynosi 39,49%, pozostałe koszty ponosić będzie Gmina ze środków własnych.

Zadanie polegało na zbieraniu przez Gminę wniosków od mieszkańców chcących uczestniczyć w zadaniu, a następnie zleceniu przez Gminę uprawnionemu przedsiębiorstwu czynności zbierania, transportu i unieszkodliwienia (bez demontażu) wyrobów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców, będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę. Gmina wybrała wykonawcę zadania, podpisała z nim umowę oraz rozliczy się z wykonawcą na podstawie faktury.

Gmina nie będzie zawierała umów cywilnoprawnych z mieszkańcami biorącymi udział w zadaniu. Mieszkańcy nie poniosą także żadnych opłat w związku z realizacją zadania. Zadanie realizowane przez Gminę polega na wyeliminowaniu zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego wynikającego z narażenia na kontakt z azbestem, a także, w sposób bardziej ogólny, na poprawie jakości życia na terytorium administrowanym przez Gminę.

Zgodnie z obowiązującym krajowym Programem Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032, zadaniem własnym gminy jest zorganizowanie usuwania wyrobów zawierających azbest. Zadanie należy także do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1) i 3) ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

Efekty zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina nie będzie działała jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Pytanie

Czy Gmina (…) ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT w związku z realizacją zadania pn.: „(…)”, dla którego Gmina wystąpiła z wnioskiem o dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT w związku z realizacją zadania pn.: „(…)”, ponieważ nabywane przez Gminę towary i usługi związane z realizacją ww. zadania nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W ramach realizacji zadania Gmina ponosi wydatki związane z realizacją zadania i nie zawiera umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług.

Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez Gminę realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko w tym zakresie czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zapis ten jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE/ Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L NR 347 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy – kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada, wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W opisywanej sprawie warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wynika z wniosku – efekty realizowanej inwestycji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Tym samym również nabywane towary i usługi przez Gminę w związku z realizacją inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem. W ramach zadania Gmina pomimo, iż jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT – nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących wydatki dotyczące realizacji zadania pn.: „(…)”.

Realizacja zadania nie wiąże się z generowaniem dochodu, a nabywane przez Gminę towary i usługi w ramach realizowanego zadania nie będą w żadnym zakresie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Gmina wykonuje zadania o charakterze lokalnym określone ustawami, w szczególności w zakresie ładu przestrzennego, ochrony środowiska i przyrody oraz utrzymania czystości i porządku, unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

W związku z powyższym w opisanym zadaniu Gmina występuje jako organ władzy publicznej i nie ma prawa odliczenia podatku naliczonego VAT od nabywanych towarów i usług związanych z usuwaniem azbestu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze  w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 ww. ustawy:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT w związku z realizacją zadania pn.: „(…)”.

Jak wskazali Państwo we wniosku, efekty zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Gmina nie będzie działała jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Ponadto, zorganizowanie usuwania wyrobów zawierających azbest jest zadaniem własnym Gminy, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1) i 3) ustawy o samorządzie gminnym.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji ww. projektu, gdyż – jak wynika z opisu sprawy – efekty zrealizowanego zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn.: „(…)”, dla którego Gmina wystąpiła z wnioskiem o dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Tym samym, Państwa stanowisko zostało uznane jako prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwo w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy, w szczególności na stwierdzeniu, że: ,,Efekty zrealizowanego zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług’’. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Tutejszy organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W szczególności organ nie rozstrzygał kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT otrzymanej dotacji z WFOŚiGW.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).