Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego związanych z rozbudową stacji uzdatniania wody (SUW) oraz budową przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ).

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu obejmującego rozbudowę stacji uzdatniania wody (SUW) oraz budowę sześciu przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) jest czynnym podatnikiem VAT.

Gmina realizuje projekt pn. „(…)”.

Projekt jest realizowany w ramach zadań własnych gminy.

Projekt obejmuje rozbudowę stacji uzdatniania wody (SUW) oraz budowę sześciu przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ). Celem Projektu jest poprawa jakości wody pitnej poprzez rozbudowę SUW oraz zagospodarowanie ścieków bytowych poprzez budowę POŚ. Termin realizacji rozbudowy SUW został ustalony na 30 listopada 2024 r., zaś przydomowych oczyszczalni ścieków na 31 maja 2023 r.

Na realizację Projektu Gmina pozyskała dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW), w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na Rzecz Obszarów Wiejskich (EFRROW), na podstawie umowy o przyznaniu pomocy zawartej z Samorządem Województwa (…).

Dofinansowanie zostało przyznane w wysokości 100% kosztów kwalifikowalnych, w związku z czym Projekt jest w całości finansowany ze środków pochodzących z dofinansowania (tj. stacja uzdatniania wody i sześć przydomowych oczyszczalni ścieków). Dofinansowanie wyniosło 100%, gdyż pomoc została udzielona również z dodatkowych zasobów w ramach EFRROW z Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19.

Stacja uzdatniania wody jest i będzie po jej rozbudowie własnością Gminy (…), przy czym będzie użytkowana nieodpłatnie przez Zakład (…). Zakład jest samorządowym zakładem budżetowym Województwa (…). Z tytułu użytkowania stacji uzdatniania wody przez Zakład Gmina nie osiąga i nie będzie osiągać żadnego obrotu ze sprzedaży. SUW nie jest i nie będzie wykorzystywany do sprzedaży opodatkowanej Gminy. SUW będzie wykorzystywany przez Zakład na cele działalności tej jednostki w zakresie zaopatrzenia w wodę.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków są budowane na prywatnych nieruchomościach mieszkańców, na podstawie umowy Gminy z poszczególnymi właścicielami nieruchomości. Gmina podejmuje się wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków nieodpłatnie. Również za korzystanie z przydomowych oczyszczalni ścieków właściciele nieruchomości nie będą ponosić odpłatności na rzecz Gminy. Gmina nie będzie wykorzystywać przydomowych oczyszczalni ścieków do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT. W celu wybudowania POŚ na danej nieruchomości, właściciel tej nieruchomości udostępnia nieodpłatnie grunt Gminie na czas niezbędny do realizacji budowy oraz na okres trwałości Projektu. Po zakończeniu budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i jej uruchomieniu, właściciel nieruchomości zobowiązuje się do eksploatacji oczyszczalni zgodnie z instrukcją i ponoszenia całości kosztów jej utrzymania i eksploatacji.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT od rozbudowy stacji uzdatniania wody i budowy przydomowych oczyszczalni ścieków?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od rozbudowy stacji uzdatniania wody ani od budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Uzasadnienie

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zasada ta wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT bądź niepodlegających temu podatkowi.

Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma więc zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi, tj. intencje podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Gmina realizuje Projekt, który nie będzie służył sprzedaży opodatkowanej. Rozbudowana stacja uzdatniania wody oraz wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków nie będę generowały obrotu ze sprzedaży opodatkowanej gdyż będą nieodpłatnie użytkowane przez Zakład   – w przypadku SUW, oraz przez właścicieli nieruchomości - w przypadku POŚ.

Nie jest spełniony zatem warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Wobec powyższego Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od rozbudowy stacji uzdatniania wody, ani od budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z przywołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony  związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem, wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1  pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Na tle przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą m.in. prawa do odliczenia podatku VAT od rozbudowy stacji uzdatniania wody.

Realizują Państwo projekt pn. „(…)”.

Stacja uzdatniania wody jest i będzie po jej rozbudowie Państwa własnością, przy czym będzie użytkowana nieodpłatnie przez Zakład (…). Zakład jest samorządowym zakładem budżetowym Województwa (…). Z tytułu użytkowania stacji uzdatniania wody przez Zakład nie osiągają i nie będą Państwo osiągać żadnego obrotu ze sprzedaży. SUW nie jest i nie będzie wykorzystywany do Państwa sprzedaży opodatkowanej. SUW będzie wykorzystywany przez Zakład na cele działalności tej jednostki w zakresie zaopatrzenia w wodę.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie, w związku z realizacją projektu w części dotyczącej rozbudowy stacji uzdatniania wody związek taki nie występuje. Towary i usługi nabywane na realizację tej części inwestycji, nie będą związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych. Jak Państwo wskazali, SUW nie jest i nie będzie wykorzystywana do Państwa sprzedaży opodatkowanej (SUW będzie użytkowana nieodpłatnie przez Zakład (…)). W konsekwencji nie będzie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Tym samym nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację projektu w części dotyczącej rozbudowy stacji uzdatniania wody.

Ponadto Państwa wątpliwości dotyczą również prawa do odliczenia podatku VAT od budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

W ramach bowiem tego samego projektu wykonają Państwo budowę sześciu przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ).

Na realizację Projektu pozyskali Państwo dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW), w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na Rzecz Obszarów Wiejskich (EFRROW), na podstawie umowy o przyznaniu pomocy zawartej z Samorządem Województwa (…). Dofinansowanie zostało przyznane w wysokości 100% kosztów kwalifikowalnych, w związku z czym Projekt jest w całości finansowany ze środków pochodzących z dofinansowania (tj. stacja uzdatniania wody i sześć przydomowych oczyszczalni ścieków). Dofinansowanie wyniosło 100%, gdyż pomoc została udzielona również z dodatkowych zasobów w ramach EFRROW z Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków są budowane na prywatnych nieruchomościach mieszkańców, na podstawie Państwa umowy z poszczególnymi właścicielami nieruchomości. Podejmują się Państwo wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków nieodpłatnie. Również za korzystanie z przydomowych oczyszczalni ścieków właściciele nieruchomości nie będą ponosić odpłatności na Państwa rzecz. Nie będą Państwo wykorzystywać przydomowych oczyszczalni ścieków do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT. W celu wybudowania POŚ na danej nieruchomości, właściciel tej nieruchomości udostępnia Państwu nieodpłatnie grunt na czas niezbędny do realizacji budowy oraz na okres trwałości Projektu. Po zakończeniu budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i jej uruchomieniu, właściciel nieruchomości zobowiązuje się do eksploatacji oczyszczalni zgodnie z instrukcją i ponoszenia całości kosztów jej utrzymania i eksploatacji.

Jak już wskazano, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. Zatem w celu stwierdzenia czy będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, należy określić czy czynności, w związku z którymi dokonują Państwo zakupów towarów i usług, tj. czynności budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy, są wykonywane w ramach prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 2a ustawy:

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy. Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych Dyrektywą 2006/112/WE. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W dorobku orzecznictwa Trybunału przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Przepisy nie określają formy zapłaty, zatem wynagrodzenie (zapłata) może mieć postać zarówno świadczenia pieniężnego, jak i rzeczowego (określonego w naturze), np. w przypadku dostawy towaru w zamian za świadczenie usługi czy też w sytuacji zamiany towarów bądź usług.

Reasumując, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Jak już wskazano, aby dana czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, wykonującym określone czynności w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W pierwszej kolejności należy więc rozstrzygnąć, czy w związku z realizacją projektu w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, będą Państwo występować w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wytyczne do oceny charakteru podjętych przez Państwa działań znajdują się w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/21 – Gmina L. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej. Zapadł on w wyniku wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego w ramach sporu w przedmiocie interpretacji indywidualnej dotyczącej opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do przeprowadzonych na zlecenie gminy czynności związanych z usuwaniem azbestu oraz prawa do odliczenia VAT naliczonego od tych czynności.

Z wyroku tego wynika, że:

Trybunał wskazał, że:

W omawianym wyroku w  sprawie C-616/21 Trybunał przypomniał, że:

TSUE zwrócił uwagę na trzy przesłanki, które uznał za istotne dla oceny świadczenia realizowanego przez gminę L. na rzecz jej mieszkańców:

Podsumowując Trybunał uznał, że:

Ostatecznie z wyroku TSUE w sprawie C-616/21 wynika, że okoliczność zlecania przez gminę przedsiębiorstwu czynności usuwania azbestu i odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę, nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i nie prowadzi do żadnej płatności ze strony tych mieszkańców, zaś czynności te są finansowane ze środków publicznych.

Potwierdzeniem powyższego jest również wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 – Gmina O. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej, który zapadł z kolei w wyniku wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego w ramach sporu w przedmiocie interpretacji indywidualnej dotyczącej opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do transakcji polegających na zawarciu przez rzeczoną gminę umowy z niektórymi z jej mieszkańców w celu instalacji systemów odnawialnych źródeł energii (zwanych dalej „systemami OZE”) na ich nieruchomościach w zamian za świadczenie pieniężne ze strony tych mieszkańców.

W wyroku tym TSUE wskazał, że:

TSUE doszedł do wniosku, że:

Ostatecznie Trybunał orzekł, że:

Rozpatrując Państwa wątpliwości należy uwzględnić ww. wyroki w sprawach C-616/21 oraz C-612/21, zgodnie z którymi dla określenia czy czynności budowy przydomowych oczyszczalni ścieków wykonywane przez Państwa są realizowane w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy, kluczowe jest zidentyfikowanie realizowanego Projektu  pod kątem jego opodatkowania w świetle przesłanek w nim wskazanych, tj.:

• brak zarobkowego charakteru podejmowanych czynności – czynność nie ma na celu osiągnięcia stałego dochodu,
• brak równorzędnego (albo jakiegokolwiek) ekwiwalentu ekonomicznego ze strony ostatecznego beneficjenta inwestycji (mieszkańca Gminy),
• zgoda mieszkańca na wykonanie usługi na jego nieruchomości,
• uzyskanie dofinansowania,
• zlecenie zrealizowania inwestycji wyspecjalizowanemu podmiotowi trzeciemu.

W przedmiotowej sprawie ww. przesłanki są spełnione. Z opisu sprawy wynika bowiem, że celem Projektu jest zagospodarowanie ścieków bytowych poprzez budowę POŚ. Na realizację Projektu pozyskali Państwo dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW), w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na Rzecz Obszarów Wiejskich (EFRROW), na podstawie umowy o przyznaniu pomocy zawartej z Samorządem Województwa (…). Dofinansowanie zostało przyznane w wysokości 100% kosztów kwalifikowalnych, w związku z czym Projekt jest w całości finansowany ze środków pochodzących z dofinansowania (tj. stacja uzdatniania wody i sześć przydomowych oczyszczalni ścieków). Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków nie będzie czynnością wykonywaną w sposób ciągły dla celów zarobkowych, zaś za zasadniczy cel projektu należy uznać, poprawę warunków życia mieszkańców gminy.

Biorąc więc pod uwagę tezy wyroków TSUE – nie można stwierdzić, że inwestycja polegająca na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków, którą realizują Państwo dla mieszkańców, ma na celu osiąganie z tego tytułu stałych dochodów. Potwierdzeniem jest to, że mieszkańcy sami będą ponosili opłaty za korzystanie z powstałych przydomowych oczyszczalni ścieków, tj. będą zobowiązani do eksploatacji oczyszczalni zgodnie z instrukcją i ponoszenia całości kosztów jej utrzymania i eksploatacji. Zatem to mieszkańcy, a nie Państwo, osiągną korzyść z budowy na ich rzecz przydomowych oczyszczalni ścieków, ponieważ  mieszkańcy poprawią swoje warunki życia. Natomiast Państwo nie będą osiągali przychodów związanych z wybudowaniem przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców. Podejmują się Państwo wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków nieodpłatnie. Również za korzystanie z przydomowych oczyszczalni ścieków właściciele nieruchomości nie będą ponosić odpłatności na Państwa rzecz.

Jeżeli zatem przeprowadzenie przez Państwa inwestycji polegającej na budowie sześciu przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ) nie będzie stanowiło dla Państwa stałego źródła dochodu (a na to wskazywałby fakt nieuiszczania opłat przez mieszkańców oraz opróżnianie i wywóz nieczystości na własny koszt przez mieszkańców), to realizując taki projekt będą Państwo ponosili jedynie ryzyko strat bez perspektywy zysku i tym samym nie będą Państwo działali w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu w art. 15 ust. 2 ustawy.

Podsumowując, w analizowanej sprawie należy stwierdzić, że skoro:

• celem głównym Projektu jest poprawa warunków życia mieszkańców gminy,
• prace w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków zostaną wykonane przez wyłonionego przez Państwa wykonawcę (z wniosku nie wynika, że dla realizacji Projektu zatrudniają Państwo pracowników),
• czynności wykonywane przez Państwa polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą miały charakteru zarobkowego,
• w celu wybudowania POŚ na danej nieruchomości, właściciel tej nieruchomości udostępnia nieodpłatnie Państwu grunt na czas niezbędny do realizacji budowy oraz na okres trwałości Projektu,
• faktury dokumentujące wydatki ponoszone przez Państwa na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków będą wystawiane na Państwa,
• koszty Inwestycji są finansowane ze środków publicznych (dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW)),

to w świetle stanowiska TSUE przedstawionego w ww. wyrokach, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy w ramach realizacji opisanego Projektu nie będzie stanowiła świadczenia usług na rzecz mieszkańców i tym samym czynności wykonywane przez Państwa na rzecz mieszkańców, nie będą wykonywane w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Czynności te nie podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem nie będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Nabywane na potrzeby realizacji projektu w części dotyczącej budowy sześciu przydomowych oczyszczalni ścieków towary i usług nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji, nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazanego na fakturach dokumentujących koszty realizacji Projektu.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).