Wliczenie rekompensaty do podstawy opodatkowania oraz prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w kwestii ustalenia:

-czy Spółka jest obowiązana do naliczania podatku VAT do kwot rozliczających rekompensatę zgodnie z art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług, w tym od otrzymanych zaliczek rekompensaty udokumentowanych fakturą;

-czy Spółce będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z rekompensaty;

-czy Spółce będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 lipca 2023 r. (wpływ 5 lipca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym pod nr: (…) o numerach NIP: (…) i REGON (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jej założycielem oraz jedynym udziałowcem jest Gmina (…) (dalej również jako: Gmina). W funkcjonowaniu spółki należy wyróżnić cztery wiodące przedmioty działalności Wnioskodawcy:

1.Prowadzenie targowiska miejskiego „(…)”,

2.Utrzymanie miejskich placów zabaw,

3.Zarządzanie zasobem mieszkaniowym Gminy Miasto (…),

4.Zarządzanie gminnymi obiektami, lokalami przeznaczonymi na zaspokojenie potrzeb w zakresie administracji publicznej (budynek Urzędu Miasta), oświaty (oddział placówki oświatowej), nauki (oddział placówki oświatowej), wychowania (oddział placówki oświatowej), kultury (budynek biblioteki publicznej), społeczne (klub seniora), socjalne (lokal (…)) położonymi w (…).

Do zadań własnych Gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1. 11, 15, Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 40) należą zadania własne, które obejmują sprawy:

1.ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;

2.targowisk i hal targowych;

3.utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Zgodnie z art. 3 i 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679 ze zm.) Gmina może powierzyć ich wykonanie podmiotowi prawa publicznego. Zgodnie z tym, Wnioskodawca wykonuje zadania powierzone przez Gminę, w jej imieniu, jako podmiot uprawniony do prowadzenia działalności w ramach powierzonych zadań, a przy tym spełnia wszelkie wymogi odpowiednich ustaw i innych aktów prawnych regulujących obszary powierzonych zadań

W Gminie Miasta (…) zostały podjęte następujące uchwały, w których zdecydowano o powierzeniu Wnioskodawcy zadań własnych Gminy:

1.Uchwała nr (…) Rady Miasta (…) z dnia (…) r. w sprawie powierzenia X Sp. z o.o. z siedzibą w (…) wykonywania zadań własnych Gminy Miasto (…) w zakresie utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, oświaty, nauki, wychowania, kultury, społeczne oraz socjalne;

2.UCHWAŁA NR (…) RADY MIASTA (…) z dnia (…) r. w sprawie powierzenia spółce X Sp. z o.o. z siedzibą w (…) zadania własnego Gminy Miasto (…) związanego z prowadzeniem targowiska miejskiego „(…)”;

3.UCHWAŁA NR (…) RADY MIASTA (…) z dnia (…) r. w sprawie powierzenia spółce X Sp. z o.o. z siedzibą w (…) zadania własnego w zakresie zarządzania zasobem nieruchomości mieszkaniowych Gminy Miasta (…);

4.UCHWAŁA NR (…) RADY MIASTA (…) z dnia (…) r. w sprawie powierzenia spółce X Sp. z o.o. z siedzibą w (…) zadania własnego Gminy Miasta (…) w zakresie utrzymania placów zabaw.

Wnioskodawca oraz Gmina zawarły umowy związane ze świadczeniem przez Spółkę usług publicznych:

1.Umowa o zarządzanie lokalami niemieszkalnymi z dnia (…) r.,

2.Umowa wykonawcza nr (…) zarządzanie gminnymi obiektami i urządzeniami użyteczności publicznej przeznaczonymi na potrzeby administracji publicznej, oświaty, nauki, wychowania, kultury, społeczne oraz socjalne z dnia (…) r.,

3.Umowa wykonawcza nr (…) utrzymanie placów zabaw z dnia (…) r.

4.Umowa wykonawcza nr (…) zarządzanie zasobem nieruchomości mieszkaniowych z dnia (…) r.,

5.Umowa wykonawcza nr (…) prowadzenie targowiska miejskiego „(…)” z dnia (…) r.

Ponadto, w ramach wykonywania ww. uchwał zostały wydane:

1.ZARZĄDZENIE Nr (…) PREZYDENTA MIASTA (…) z dnia (…) r. w sprawie zatwierdzenia regulaminu wykonywania przez X Sp. z o.o. z siedzibą w (…) zadania własnego Gminy Miasto (…) w zakresie utrzymania placów zabaw na obszarze Gminy Miasto (…);

2.ZARZĄDZENIE Nr (…) PREZYDENTA MIASTA (…) z dnia (…) r. w sprawie zatwierdzenia regulaminu wykonywania przez X Sp. z o.o. z siedzibą w (…) zadania własnego Gminy Miasto (…) w zakresie prowadzenia targowiska miejskiego "(…)" na obszarze miasta (…).

Usługi wskazane w przedmiotowych umowach, świadczone przez Wnioskodawcę w ramach wykonywania zadania własnego Gminy, posiadają charakter usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym w rozumieniu przepisów zawartych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Decyzji Komisji Europejskiej z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie zasad stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczeń usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorstwom zobowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (dalej: Decyzja KE).

Na podstawie Uchwały z dnia (…) roku Rada Miasta (…) Nr (…) zawarto Umowę wykonawczą nr (…) z dnia (…) roku, w której wskazano zakres powierzonego zadania do realizacji przez Wnioskodawcę. Urządzenia użyteczności publicznej znajdujące się przy obiektach i lokalach, które zostały przeznaczone do zarządzania służą do bieżącego i nieprzerwanego zaspakajania zbiorowych potrzeb osób korzystających tych obiektów i lokali.

Do obowiązków Spółki należy zarządzanie gminnymi obiektami, lokalami przeznaczonymi na zaspokojenie potrzeb w zakresie administracji publicznej (budynek Urzędu Miasta), oświaty (oddział placówki oświatowej), nauki (oddział placówki oświatowej), wychowania (oddział placówki oświatowej), kultury (budynek biblioteki publicznej), społeczne (klub seniora), socjalne (lokal (…)) położonymi w (…). Wobec wskazanych obiektów w umowie wykonawczej (…) określono następujące obowiązki:

1)zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej obiektów, lokali i urządzeń;

2)zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji obiektów lokali i urządzeń;

3)zapewnienie właściwej gospodarki energetycznej obiektów, lokali i urządzeń w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, 1723,2127.2243 i 2370);

4)bieżące administrowanie obiektami, lokalami i urządzeniami;

5)utrzymanie obiektów, lokali oraz urządzeń w stanie niepogorszonym zgodnie z ich przeznaczeniem;

6)podejmowanie czynności zmierzających do uzasadnionego inwestowania w obiekty, lokale oraz urządzenia;

7)opracowywanie regulaminów postępowań o udzielenie zamówień publicznych, organizowanie i przeprowadzanie tych postępowań, zawieranie i rozwiązywanie umów dotyczących obiektów, lokali i urządzeń;

8)przeprowadzanie prac remontowych w zarządzanych obiektach, lokalach i urządzeniach;

9)prowadzenie czynności windykacyjnych dotyczących należności czynszowych, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz innych opłat odnoszących się do obiektów i lokali;

10)przygotowywanie dokumentacji do dochodzenia należności określonych w pkt 9 na drodze postępowania sądowego, odszkodowań za bezumowne korzystanie, eksmisja osób zajmujących obiekt, lokal, urządzenia bez tytułu prawnego;

11)reprezentowanie Gminy w postępowaniach sądowych przed sądami powszechnymi wszystkich instancji, w postępowaniach sądowych związanych z dochodzeniem roszczeń przysługujących Gminie w związku z zarządzaniem obiektami, lokalami i urządzeniami wobec osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, a także w postępowaniu egzekucyjnym;

12)kierowanie prawomocnych orzeczeń sądowych na drogę postępowania egzekucyjnego;

13)reprezentowanie Gminy w sądowych postępowaniach karnych w związku z uszkodzeniem mienia obiektów, lokali lub urządzeń;

14)prowadzenie czynności księgowych w zakresie przychodów i kosztów związanych z zarządzanymi obiektami, lokalami i urządzeniami;

15)prowadzenie ksiąg rachunkowych, dokumentacji księgowej zgodnie z ustawą o rachunkowości odnoszących się do obiektów, lokali i urządzeń;

16)regulowanie zobowiązań dotyczących obiektów, lokali i urządzeń;

17)przyjmowanie i obsługa kontroli finansowych dokumentów księgowych związanych z obsługą zarządzanymi obiektami, lokalami i urządzeniami;

18)realizacja czynności, procedur związanych z likwidacją obiektów, lokali i urządzeń przeznaczonych do wykwaterowania i rozbiórki;

19)prowadzenie technicznej obsługi obiektów, lokali i urządzeń;

20)prowadzenie rozliczeń osób korzystających z obiektów, lokali i urządzeń, w tym wystawianie miesięcznych faktur, naliczanie odsetek za opóźnienia, pobierania opłat, rozliczania zaliczek na pokrycie opłat za korzystanie z mediów i wywozu odpadów komunalnych, prowadzenie indywidualnych rachunków rozliczeniowych i książeczek;

21)pełnienie funkcji inwestora zastępczego w sprawach dotyczących obiektów, lokali oraz urządzeń;

22)wykonywanie w imieniu Gminy decyzji organów administracji publicznej, w tym organów nadzoru budowlanego. Straży Pożarnej, Sanepidu dotyczących obiektów, lokali oraz urządzeń użyteczności publicznych;

23)przyjmowanie oraz załatwiania skarg i wniosków kierowanych do Gminy dotyczących obiektów, lokali oraz urządzeń użyteczności publicznych;

24)utrzymanie w należytym stanie technicznym obiektów, lokali oraz urządzeń technicznych i instalacji w szczególności poprzez ich bieżącą konserwację, zlecanie napraw oraz nadzór nad wykonywaniem tych prac;

25)prowadzenie ksiąg obiektów budowlanych oraz nadzór nad wykonywaniem okresowych kontroli, przeglądów obiektów budowlanych wymaganych przepisami ustawy - z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 oraz z 2022 r. poz. 88, 1557. 1768, 1783. 1846 i 2206), ewidencjonowania protokołów z przeprowadzonych kontroli oraz informowania Gminy o wynikach przeglądów;

26)zapewnienie porządku i czystości powierzchni wewnątrz zarządzanych przez Spółkę obiektów, lokali stanowiących własność Gminy.

Na podstawie Uchwały Rada Miasta (…) z dnia (…) r. Nr (…) zawarto umowę wykonawczą nr (…) z dnia (…) r. W umowie tej wskazano zakres powierzonego zadania do realizacji przez Wnioskodawcę:

1. Utrzymanie czystości na terenie placów zabaw znajdujących się na terenie Gminy.

2.Wykonywanie okresowych, funkcjonalnych, rocznych kontroli placów zabaw.

3.Przez kontrole okresowe należy rozumieć tygodniowe kontrole wykonywane przez Spółkę w zakresie:

1)grubości, czystości i stanu technicznego nawierzchni placów zabaw;

2)kompletności i stanu technicznego urządzeń stanowiących wyposażenia placów zabaw;

3)kompletność i stan techniczny ogrodzenia placów zabaw.

4.Przez kontrole funkcjonalne należy rozumieć kwartalne kontrole wykonywane przez Spółkę z udziałem pracowników Urzędu Miasta (…).

5.Przez kontrole roczne należy rozumieć roczne kontrole wykonywane zgodnie z wymogami określonymi w ustawie - Prawo budowlane przez osoby posiadające właściwe uprawnienia, reprezentujące Spółkę z udziałem pracowników Urzędu Miasta (…).

6.Spółka będzie prowadzić dokumentację w celu prawidłowego przeprowadzenia kontroli i właściwego funkcjonowania placów zabaw.

7.Kontrola roczną powinna być przeprowadzona przez Inspektora Placów Zabaw i Siłowni Plenerowych według wymogów Normy PN-EN 1176-7 oraz według wymogów Normy PN-EN 16630.

8.Przygotowywanie w terminach uzgodnionych z Gminą rocznych planów rzeczowo- finansowych dotyczących planowanych remontów placów zabaw z zestawieniem proponowanych prac remontowych lub inwestycyjnych oraz zestawieniem przewidywanych kosztów tychże prac.

9.Wykonywanie zatwierdzonych przez Gminę planów remontów, z tym zastrzeżeniem, iż Gminie będzie przysługiwało prawo do dokonywania korekty tych planów w ciągu danego roku kalendarzowego w przypadku zaistnienia ważnych przyczyn.

10.Przeprowadzanie postępowań na udzielenie zamówień publicznych dotyczących realizowanego Zadania Publicznego, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

11.Zawieranie z wykonawcami umów na wykonanie prac remontowo-budowlanych, konserwacyjnych placów zabaw oraz na usługi i dostawy, w tym nadzorowanie prawidłowej ich realizacji.

12.Bieżące informowanie Gminy o wynikłych potrzebach remontowych nieujętych w rocznych planach remontów zatwierdzonych przez Gminę.

13. Informowanie Gminy o zaistnieniu stanu zagrożenia obiektu budowlanego, w tym obiektów małej architektury celem ustalenia zakresu prac niezbędnych do wykonania na placu zabaw, po uprzednim zabezpieczeniu bezpieczeństwa osób i mienia.

Na podstawie Uchwały Rada Miasta (…) z dnia (…) r. Nr (…) zawarto umowę wykonawczą nr (…) z dnia (…) r. W umowie tej wskazano zakres powierzonego zadania do realizacji przez Wnioskodawcę:

1)zarządzanie budynkami mieszkalnymi wchodzącymi w skład mieszkaniowego zasobu Gminy oraz znajdującymi się w tych budynkach lokalami użytkowymi stanowiącymi własność Gminy oraz budynkami przeznaczonymi do wykwaterowania, rozbiórki i budynkami mieszkalnymi, które są w posiadaniu Gminy;

2)administrowanie lokalami znajdującymi się w budynkach wspólnot mieszkaniowych, w których Gmina posiada udziały;

3)administrowanie terenami przyległymi do budynków, o których mowa w pkt 1 i 2 za wyjątkiem terenów przyległych do budynków wspólnot mieszkaniowych zarządzanych przez innych zarządców niż Spółka;

4)pełnienie funkcji inwestora zastępczego dla realizowanych inwestycji budowlanych w zasobie mieszkaniowym.

W zakresie zarządzania zasobem stanowiącym przedmiot powierzenia Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

1)zawierania i rozwiązywania umów najmu lokali mieszkalnych, socjalnych oraz pomieszczeń tymczasowych z uwzględnieniem zasad określonych w uchwałach Rady Miasta (…) oraz stawek czynszu określonych zarządzeniem Prezydenta Miasta (…);

2)informowania Gminy o rozwiązaniu umów na najem lokali;

3)bieżącego naliczania czynszów oraz odszkodowań za bezumowne korzystanie z lokali wraz z opłatami należnymi od właściciela oraz doręczania aneksów do umów najmu, zawiadomień o zmianie wysokości odszkodowań za bezumowne korzystanie, zawiadomień o zmianie wysokości opłat za media oraz faktur najemcom lub osobom korzystającym bez tytułu prawnego z tych lokali;

4)rozliczania najemców oraz osób korzystających z lokali mieszkalnych, socjalnych i pomieszczeń tymczasowych z tytułu dostarczanych mediów;

5)protokolarnego przejmowania i przekazywania budynków lub lokali mieszkalnych, socjalnych, pomieszczeń tymczasowych oraz niezwłoczne informowanie o tym Gminę;

6)zabezpieczania zwalnianych budynków i lokali przed samowolnym zajęciem;

7)prowadzenia ewidencji zasobów zarządzanych przez Spółkę;

8)informowania Gminy o wydanych decyzjach administracyjnych dotyczących zarządzanego zasobu oraz do przygotowywania analizy rzeczowo - finansowej obejmującej nakłady i koszty niezbędne do ich wykonania;

9)wykonywania w imieniu Gminy decyzji organów administracji publicznej, w tym organów nadzoru budowlanego, Straży Pożarnej, Sanepidu dotyczących budynków lub lokali wchodzących w skład zarządzanego zasobu;

10)przygotowywania na polecenie Gminy dokumentacji niezbędnej do zbycia nieruchomości lub jej części;

11)przekazywania informacji o powstałych lub zgłoszonych szkodach oraz roszczeniach odszkodowawczych;

12)przyjmowania oraz załatwiania skarg i wniosków kierowanych do Gminy dotyczących zarządzanego zasobu, a nadto do ustalenia stałych terminów przyjmowania interesantów przez Spółkę;

13)opracowania regulaminu postępowań przetargowych na najem lokali mieszkalnych w budynkach będących w posiadaniu Gminy na podstawie wydanych decyzji administracyjnych;

14)sporządzania i terminowego przekazywania Gminie sprawozdawczości ze stanu zasobu zgodnie z wymogami Głównego Urzędu Statystycznego.

W zakresie zapewnienia należytej eksploatacji i stanu technicznego zarządzanego zasobu Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

1)utrzymania w należytym stanie technicznym budynków, lokali oraz urządzeń technicznych i instalacji w szczególności poprzez ich bieżącą konserwację, zlecanie napraw oraz nadzór nad wykonywaniem tych prac;

2)prowadzenia ksiąg obiektów budowlanych oraz nadzór nad wykonywaniem okresowych kontroli, przeglądów obiektów budowlanych wymaganych przepisami ustawy - z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 oraz z 2022 r. poz. 88, 1557, 1768, 1783, 1846 i 2206), ewidencjonowania protokołów z przeprowadzonych kontroli oraz informowania Gminy o wynikach przeglądów;

3)opiniowania pod względem technicznym wniosków najemców lokali mieszkalnych, socjalnych, pomieszczeń tymczasowych oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego w przedmiocie wymiany lub zainstalowania urządzeń technicznych stanowiących wyposażenie lokalu oraz wykonania nakładów związanych z poprawą warunków użytkowych lokali;

4)zapewnienia porządku i czystości powierzchni wewnątrz zarządzanych przez Spółkę budynków stanowiących własność Gminy oraz budynków posiadanych na podstawie wydanych decyzji administracyjnych poprzez nadzór nad podmiotem wykonującym w/w usługi;

5)sprawowania nadzoru nad realizacją zawartych umów o dostawę mediów;

6)sprawowania nadzoru nad utrzymaniem w odpowiednim stanie sanitarno - technicznym miejsc i urządzeń służących do gromadzenia odpadów komunalnych znajdujących się na terenie zarządzanego zasobu;

7)uczestniczenia w organizowanych lub zleconych przez Gminę oględzinach lokali lub innych powierzchni zarządzanego zasobu;

8) dokonywania oceny i potwierdzanie pod względem formalnym i merytorycznym dokumentów kosztowych związanych z obsługą zarządzanego zasobu zgodnie z zawartymi umowami.

W zakresie przeprowadzania prac remontowych w zarządzanym zasobie Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

1)przygotowywania w terminach uzgodnionych z Gminą rocznych planów rzeczowo finansowych dotyczących planowanych remontów w zarządzanym zasobie zawierających w szczególności adres i opis budynku, zestawienie proponowanych prac remontowych lub inwestycyjnych oraz zestawienie przewidywanych kosztowy tych prac;

2)wykonywania zatwierdzonych planów remontów z zastrzeżeniem, iż Gminie będzie przysługiwało prawo do dokonywania korekty tych planów w ciągu określonego roku kalendarzowego z ważnych przyczyn, jeżeli nie można było ich przewidzieć w chwili ich sporządzania;

3)ogłaszania i przeprowadzania we własnym imieniu postępowań o udzielenie zamówień publicznych dotyczących nieruchomości wchodzących do zarządzanego zasobu, zgodnie z obowiązującym w danym roku planami remontów oraz inwestycji;

4)zawierania umów z wykonawcami robót i nadzorowania prawidłowej ich realizacji;

5)występowania do Miejskiego Konserwatora Zabytków w celu uzyskania decyzji zezwalających na wykonanie robót budowlanych w budynkach objętych ochroną konserwatorską;

6)bieżącego informowania Gminy o występujących potrzebach remontowych nieujętych w rocznych planach remontów zatwierdzonych przez Gminę;

7)uzgadniania z Gminą konieczności wykonania ekspertyz lub opinii technicznych oraz przygotowywania wyceny takich ekspertyz;

8)informowania Gminy o zaistnieniu stanu zagrożenia budowlanego celem ustalenia zakresu prac niezbędnych do wykonania, po uprzednim zabezpieczeniu bezpieczeństwa osób i mienia;

9)wykonywania czynności przewidzianych w ustawie - Prawo budowlane w przypadku wystąpienia katastrofy budowlanej, a w szczególności:

a)niezwłocznego zawiadomienia Gminy, właściwego organu nadzoru budowlanego, właściwą miejscowo Policję lub Prokuraturę o katastrofie budowlanej,

b)informowania Gminy o potrzebie zorganizowania doraźnej pomocy poszkodowanym poprzez przyznanie im lokali zamiennych,

c)rozbiórki i przeciwdziałania rozszerzaniu się skutków katastrofy,

d)zabezpieczenia miejsca katastrofy przed zmianami uniemożliwiającymi prowadzenie postępowań mających na celu ustalenie przyczyn katastrofy,

e)uczestniczenia na wezwanie w pracach komisji powołanej przez właściwy organ nadzoru budowlanego ustalającej przyczyny i okoliczności katastrofy oraz zakres czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia dla osób lub mienia;

10)nadzoru nad pracami remontowymi i adaptacyjnymi, w tym wykonywanymi przez najemców lokali mieszkalnych, do weryfikowania wykonanego zakresu prac, dokonywania ich odbioru oraz zawiadamiania Gminy o wykonaniu tych prac;

11)opracowania regulaminu postępowań o udzielenie zamówień publicznych mających na celu pozyskanie usługodawców na wykonanie prac remontowo- budowlanych, konserwacyjnych oraz usług i dostaw;

12)zawierania umów na wykonanie prac remontowo-budowlanych, konserwacyjnych oraz na usługi i dostawy;

W zakresie windykacji zarządzanego zasobu Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

1)bieżącego kontrolowania terminowości wpłat należności czynszowych, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz innych opłat za okres do trzech miesięcy;

2)sporządzania i kierowania do dłużników wezwań do zapłaty za nieregulowanie należności tytułem czynszu, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz innych opłat za okres do trzech miesięcy;

3)przyjmowania i przekazywania Gminie wniosków dłużników w przedmiocie rozłożenia zaległości na raty albo umorzenia tych należności;

4)monitorowania ratalnej spłaty zadłużeń i informowania o ewentualnym niewywiązywaniu się dłużników z zaakceptowanego przez Gminę systemu rat;

5)kierowania wezwań do osób zajmujących lokale bez tytułu prawnego w przedmiocie wydania lokalu.

W zakresie finansów i księgowości zarządzanego zasobu Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

a)prowadzenia księgowości w zakresie przychodów i kosztów związanych z zarządzanym zasobem w sposób umożliwiający sporządzenie wszystkich wymaganych sprawozdań i deklaracji,

b)prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości,

c)przyjęcia i obsługi kontroli finansowej dokumentów księgowych związanych z obsługą zarządzanego zasobu,

d)regulowania zobowiązań.

W zakresie zarządzania terenami przyległymi Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

1)prowadzenia ewidencji i zasobów terenów przyległych;

2)wykonywania konserwacji i remontów określonych w rocznych planach dotyczących:

a)przyłączy wodociągowych do wodomierzy głównych do budynków,

b)przyłączy kanalizacyjnych zgodnie z umową zawartą z X Sp. z o.o. z siedzibą w (…),

c)istniejących chodników,

d)opasek wokół budynków,

e)istniejących elementów małej architektury,

f)budynków gospodarczych i innych,

g)zapewnienia porządku i czystości poprzez nadzór nad podmiotem wykonującym w/w usługi na podstawie umowy zawartej ze Spółką;

3)informowania Gminy o wydanych decyzjach administracyjnych dotyczących zarządzanego zasobu oraz przygotowywania analizy rzeczowo - finansowej obejmującej nakłady i koszty niezbędne do ich wykonania;

4)przygotowywania na polecenie Gminy dokumentacji niezbędnej do zbycia nieruchomości lub ich części.

W zakresie zarządzania budynkami przeznaczonymi do wykwaterowania i rozbiórki, realizacją procedur związanych z likwidacją budynków Spółka jest uprawniona i zobowiązana do:

1)rozwiązywania umów najmu i opróżniania pomieszczeń;

2)występowania do Gminy o wskazanie lokali zamiennych;

3)nadzoru nad zabezpieczeniem obiektów zagrażających zdrowiu i życiu ludzi oraz podejmowania postępowań w celu wyłączenia ich z użytkowania;

4)nadzoru nad realizacją robót rozbiórkowych zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy - Prawo budowlane.

Spółka niezależnie od czynności dotyczących zarządzanego zasobu będzie wykonywała także czynności:

1) w zakresie technicznej obsługi zarządzanego zasobu związane z:

a)wykonywaniem rocznych przeglądów budynków zgodnie z przepisami ustawy - Prawo budowlane,

b)sporządzaniem kosztorysów dotyczących remontów lokali i budynków,

c)udziałem w opracowywaniu planów remontów i inwestycji poprzez sporządzanie kosztorysów inwestorskich,

d)ustalaniem zakresu prac remontowych lokali zwalnianych przez najemców lub osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego,

e)odbiorem prac remontowych wykonanych przez przyszłych najemców,

f)odbiorem prac remontowych wykonanych przez podmioty zewnętrzne na zlecenie Spółki,

g)sprawowaniem nadzoru budowlanego nad pracami wykonywanymi przez personel techniczny Spółki oraz przez podmioty działające na zlecenie Spółki,

h)kontrolą wykonanych prac w okresie gwarancyjnym zgodnie z zawartymi umowami,

i)przygotowywanie dokumentacji o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie z ustawą - Prawo zamówień publicznych, Regulaminem udzielania zamówień publicznych przyjmowanym przez Spółkę, opracowywanie w oparciu o przygotowane przez inspektorów technicznych kosztorysy inwestorskie i przedmiary robót i inne opisy przedmiotu zamówienia,

j)ogłaszaniem postępowań o udzielenie zamówień publicznych poprzez umieszczenie ogłoszeń na stronie internetowej Spółki oraz w Biuletynie Zamówień Publicznych lub Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

k)prowadzeniem innych postępowań oraz wyborem oferentów poza ustawą - Prawo zamówień publicznych,

l)prowadzeniem i archiwizacją dokumentacji o udzielenie zamówienia publicznego oraz dokumentacją związaną z wyborem oferenta,

m)nadzorem nad realizacją zawartych umów,

n)sporządzaniem rocznych sprawozdań z przeprowadzonych postępowań do Urzędu Zamówień Publicznych,

o)występowaniem w imieniu Gminy do Miejskiego Konserwatora Zabytków w celu uzyskania decyzji zezwalającej na wykonanie robót budowlanych na budynkach objętych ochroną konserwatorską,

p)przygotowywaniem w imieniu Gminy dokumentacji, uzgodnień, zgłoszeń i wniosków o pozwolenie na budowę albo pozwolenie na rozbiórkę;

2) związane z windykacją, w tym:

a)analizę zadłużenia najemców oraz będzie podejmowała czynności mające na celu zapłatę należności na drodze postępowania przedsądowego,

b)przygotowywała dokumentację niezbędną do dochodzenia należności na drodze postępowania sądowego o zapłatę czynszów, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz eksmisję osób z zajmowanych lokali bez tytułu prawnego,

c)dochodzeniem roszczeń przed sądami powszechnymi wraz z reprezentacją Gminy w sądzie,

d)kierowaniem prawomocnych orzeczeń sądowych na drogę postępowania egzekucyjnego,

e)informowaniem Gminy o postępowaniach egzekucyjnych zakończonych postanowieniem o umorzeniu z powodu bezskuteczności egzekucji,

f)dokonywaniem analizy zasadności prowadzenia windykacji wobec osób w stosunku, do których dotychczas prowadzone postępowania sądowe i egzekucyjne były bezskuteczne i przedstawianiem wniosków Gminie,

g)przygotowaniem informacji dotyczących dłużników Gminy dla potrzeb Komisji Rady Miasta oraz przyjmowaniem interesantów,

h)reprezentowaniem Gminy na zebraniach wspólnot mieszkaniowych,

i)reprezentowaniem Gminy w sądowych postępowaniach karnych w związku z uszkodzeniem mienia,

j)prowadzeniem sprawozdawczości;

3)związane z obsługą najemców oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego, w tym:

a)wystawianiem miesięcznych faktur dla najemców z tytułu najmu oraz opłat niezależnych od właściciela,

b)naliczaniem najemcom, jak również osobom zajmującym lokale bez tytułu prawnego odsetek za opóźnienia w płatnościach,

c)pobieraniem od najemców oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego opłat niezależnych od właściciela,

d)rozliczaniem zaliczek najemców oraz osób korzystających z lokali w stosunku do faktycznie poniesionych kosztów dostarczonych mediów,

e)prowadzeniem indywidualnych rachunków rozliczeniowych najemców oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego oraz drukowaniem indywidualnych książeczek;

4)pełnieniem w imieniu Gminy funkcji inwestora zastępczego,

5)przekazywaniem na rachunek bankowy Gminy środków finansowych uzyskanych przez Spółkę tytułem pobranych należności czynszowych oraz odszkodowań za korzystanie z lokali bez tytułu prawnego stanowiących przychód Gminy.

Niniejsza Umowa nie obejmuje zarządzania przez Spółkę infrastrukturą techniczną posadowioną na terenach przyległych do zarządzanego zasobu, a wchodzącą w skład innych przedsiębiorstw lub zakładów, w tym nie dotyczy zarządzania drogami publicznymi oraz wewnętrznymi drogami dojazdowymi i osiedlowymi.

Spółce przysługuje status inwestora w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo budowlane w prowadzonych postępowaniach:

a)architektoniczno-budowlanych lub

b)nadzoru budowlanego

- dotyczących nieruchomości oraz budynków na nich posadowionych, należących do zasobu zarządzanego przez Spółkę na podstawie umowy.

Na podstawie Uchwały Rada Miasta (…) z dnia (…) r. Nr (…) zawarto umowę wykonawczą nr (…) z (…) r. W umowie tej wskazano zakres powierzonego zadania do realizacji przez Wnioskodawcę, zgodnie z którym jest on zobowiązany do:

1)zarządzania majątkiem Targowiska, w tym zawierania umów na dostawę energii elektrycznej i wody, odbiór ścieków i wywozu odpadów komunalnych, umów najmu, dzierżawy powierzchni handlowej Targowiska oraz innych umów cywilnoprawnych niezbędnych do prawidłowego jego funkcjonowania;

2)zaopatrzenia Targowiska w odpowiednie urządzenia niezbędne do jego właściwego funkcjonowania;

3)utrzymywania porządku i czystości na terenie Targowiska oraz odpowiedniego stanu sanitarnego Targowiska;

4)zimowego utrzymania terenu Targowiska oraz realizacji obowiązków określonych w Planie (…);

5)pobierania na terenie Targowiska oraz na terenie Terytorium opłaty targowej;

6)rozliczania się z Gminą z wpływów wynikających z pobranych opłat targowych;

7)pobierania na terenie Targowiska czynszu za najmem i dzierżawę powierzchni handlowej;

8)rozliczania się z Gminą z wpływów z pobranych czynszów za najem lub dzierżawę powierzchni handlowej;

9)pobierania i rozliczania z Gminą pobranych opłat za korzystanie z sanitariatów;

10)pobieranie od najemców, dzierżawców powierzchni Targowiska należności za zużycie energii elektrycznej, wody, odbiór odpadów komunalnych, ochrony mienia oraz innych należności niezbędnych do właściwego funkcjonowania Targowiska;

11)Oprowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej dotyczącej działalności wykonywanej na Targowisku;

12)prowadzenia czynności windykacyjnych wobec najemców, dzierżawców powierzchni handlowych na Targowisku w celu uzyskania należności wynikających z zawartych umów, w tym podejmowania czynności mających na celu zapłatę zaległych należności na drodze postępowania przedsądowego oraz sądowego wraz z reprezentacją w sądzie oraz kierowanie prawomocnych orzeczeń sądowych na drogę postępowania egzekucyjnego;

13)informowania Gminy o stanie technicznym Targowiska oraz opracowywania i przedstawiania do zatwierdzenia przez Prezydenta Miasta (…) wniosków w sprawach dotyczących:

a)rozbudowy lub przebudowy Targowiska,

b)rozwoju sieci stoisk, straganów, punków usługowych i gastronomicznych,

c)konieczności przeprowadzenia remontów i konserwacji urządzeń Targowiska lub inwestycji,

d)prowadzenia kontroli stanu technicznego urządzeń stanowiących wyposażenie Targowiska, w tym prowadzenia niezbędnej dokumentacji;

14)ponoszenia kosztów:

a)zatrudnienia personelu obsługującego Targowisko,

b)utrzymywania i konserwacji budynku administracyjno- gospodarczego znajdującego się na terenie Targowiska oraz dokonywania jego przeglądów technicznych,

c)poboru i odbioru mediów (energii elektrycznej, wody, kanalizacji, odbioru odpadów komunalnych),

d)sprzątania terenu Targowiska oraz sanitariatów,

e)zimowego utrzymania terenu Targowiska oraz realizacji obowiązków określonych w dokumencie (…),

f)przeprowadzania inwestycji, remontów i konserwacji budynków, urządzeń znajdujących się na terenie Targowiska;

15)posiadania przez okres obowiązywania niniejszej Umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie szkód mogących powstać w związku z niewykonaniem lub niezachowaniem należytej staranności przy wykonywaniu Zadania Publicznego;

16)przygotowywania w terminach uzgodnionych z Gminą rocznych planów rzeczowo- finansowych dotyczących planowanych remontów Targowiska;

17)wykonywania zatwierdzonych przez Gminę planów remontów;

18)przeprowadzania we własnym imieniu postępowań o udzielenie zamówień publicznych dotyczących realizowanego Zadania Publicznego;

19)zawierania z wykonawcami umów na wykonanie na Targowisku prac remontowo- budowlanych, konserwacyjnych, dostawczych oraz świadczenie innych usług, w tym nadzorowania prawidłowej ich realizacji;

20)współdziałania z Gminą we wszystkich sprawach, czynnościach związanych z realizacją Zadania Publicznego.

Należy przy tym podkreślić, że Gmina jest jedynym udziałowcem Spółki, powierzającym jej realizację zadań własnych w zakresie przedstawionym powyżej. Głównym obszarem działalności Wnioskodawcy jest obecnie, i będzie również w przyszłości, wykonywanie zadań powierzonych przez Gminę. Celem działania Spółki jest bowiem takie zarządzanie powierzonymi aktywami, które pozwoli na właściwe wykonywanie zleconych zadań w zakresie usług publicznych, świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. Nadto, Spółka nie może przenosić na inny podmiot lub osobę fizyczną, w całości lub w części obowiązków wynikających z powierzonych zadań. Środki finansowe, niezbędne do realizacji powierzonych zadań, są zapewniane przez Gminę, co gwarantuje prawidłowe i terminowe ich wykonanie przez Wnioskodawcę. Jednocześnie, należy zaznaczyć, że otrzymane środki finansowe dotyczące powierzonych zadań mogą zostać przeznaczone tylko i wyłącznie na realizację zleconych usług publicznych wyliczonych powyżej, które będą realizowane na terenie Miasta (…).

Z całą pewnością należy zauważyć, iż Wnioskodawca jako spółka ze stuprocentowym udziałem Miasta, na zewnątrz, w odniesieniu do mieszkańców JST wykonuje obowiązkowe zadania własne gminy w zakresie wyżej wskazanym. Adresatem usług świadczonych przez Wnioskodawcę nie jest więc Miasto jako związek publiczny, ale mieszkańcy, którzy z mocy prawa (z racji zamieszkiwania na określonym obszarze tworzą tę jednostkę samorządu terytorialnego.) I tak, w celu zapewnienia realizacji przez Wnioskodawcę świadczenia powierzonych mu usług publicznych stanowiących usługi w ogólnym interesie gospodarczym, Gmina będzie przekazywała Wnioskodawcy rekompensatę (dalej jako: rekompensata). Podstawę otrzymanej przez Wnioskodawcę rekompensaty stanowi Decyzja KE 21/2012. Celem rekompensaty jest pokrycie Wnioskodawcy deficytu z tytułu realizacji usług w zakresie realizowanych usług publicznych.

Rekompensata będzie wypłacana Wnioskodawcy w ratach miesięcznych. Ponadto, jej wysokość nie może przekraczać kwoty koniecznej do pokrycia kosztów netto wynikających z wywiązywania się ze zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych z uwzględnieniem rozsądnego zysku, o którym mowa w art. 5 ww. Decyzji KE. przy czym uznaje się, że rekompensata stanowi przysporzenie w wysokości nieprzekraczającej w skali roku kwoty określonej w art. 2 ust. 1 lit. A Decyzji KE, liczonej jako średnia roczna kwoty rekompensaty przewidywana w okresie powierzenia Wnioskodawcy świadczenia usług publicznych. We wszystkich wyżej wskazanych umowach wykonawczych wartość rekompensaty określono według tego samego wzoru. Kwota rekompensaty nie może przekraczać w skali roku kwoty określonej w art. 2 ust. 1 lit. a Decyzji, liczonej jako średnia roczna kwota Rekompensaty przewidywana w okresie powierzenia Zadania Publicznego.

Wobec powyższego, wartość Rekompensaty Rm Spółki w danym roku m wylicza się według poniższego wzoru:

Rm = Km – Pm – Pkasm + RZm

gdzie

m - oznacza kolejny rok,

Km - oznacza koszty realizacji zadania,

Pm - oznacza przychody Spółki z realizacji zadania,

PKasm - oznacza wszelkiego rodzaju przysporzenia nie związane z przychodami z działalności powierzonej liczone metodą kasową (np.: dotacje, zwolnienia z podatków i opłat, wkład pieniężny na kapitał zakładowy, zapasowy, rezerwowy, dopłaty do kapitału),

RZm - oznacza Rozsądny zysk.

Wyjaśnienia w tym miejscu wymaga definicja rozsądnego zysku. Zgodnie z art. 5 ust. 5 Decyzji „rozsądny zysk” oznacza stopę zwrotu z kapitału, której wymagałoby typowe przedsiębiorstwo podczas podejmowania decyzji, czy świadczyć usługi w ogólnym interesie gospodarczym przez cały okres powierzenia, przy uwzględnieniu poziomu ryzyka.

Ustalenie rozsądnego zysku podlega negocjacjom między Gminą i Spółką. Rozsądny zysk nie powinien przekroczyć odpowiedniej stopy SWAP powiększonej o premię w wysokości 100 punktów bazowych, a jego kwotowa wartość nie może być mniejsza niż wartość nadwyżki nad poziom odpisów amortyzacyjnych, rat kapitałowych spłaconych tytułem spłaty wierzytelności zaciągniętej na finansowanie infrastruktury, której odpisy te dotyczą, niezbędnej do wykonywania zadania publicznego.

Podsumowując tę część należy wskazać, że Rekompensata to kwota jaka pozostaje do zapłaty, jeśli przychody i przysporzenia nie pokryją kosztów działalności Spółki.

Zgodnie z przepisem art. 107 ust. 1 TFUE, wsparcie finansowe dla podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą stanowi pomoc publiczną, jeżeli jednocześnie spełnione są następujące warunki:

-udzielane jest ono z budżetu państwa lub z innych środków publicznych,

-przedsiębiorstwo uzyskuje przysporzenie na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku,

-ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwa albo produkcję określonych towarów),

-grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE.

Parametry, na których podstawie obliczona jest Rekompensata, są ustalone w obiektywny i przejrzysty sposób, tak aby nie powodowała ona powstania dodatkowej korzyści ekonomicznej, która mogłaby powodować uprzywilejowanie przedsiębiorstwa będącego beneficjentem względem przedsiębiorstw z nim konkurujących. Spółka prowadzi działalność powierzoną, w zakresie usług w ogólnym interesie gospodarczym, jak i działalność nie związaną z wykonywaniem powierzonych przez Gminę zadań własnych.

Celem zapewnienia należytego wykonania zobowiązania Wnioskodawca prowadzi odrębną ewidencję dla każdej działalności związanej ze świadczeniem usług publicznych oraz dla pozostałej działalności gospodarczej, w tym do prawidłowego przypisywania przychodów i kosztów. Dodatkowo, gdy w wyniku wpłaty rekompensaty rocznej w wysokości przekraczającej kwotę wskazanej w art. 5 Decyzji KE powstanie nadwyżka, wówczas kwota tej nadwyżki podlega obowiązkowemu zwrotowi, z zastrzeżeniem, że gdy jej wysokość nie przekroczy 10% kwoty średniej rocznej rekompensaty wówczas może ona zostać przeniesiona na kolejny okres.

Zgodnie z art. 5 ust. 9 Decyzji przedsiębiorstwa prowadzące działalność obejmującą usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym oraz inne rodzaje działalności muszą prowadzić oddzielną księgowość, wykazując osobno koszty i wpływy związane z usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym oraz koszty i wpływy związane z innymi usługami. Ewidencja ta jest materiałem analitycznym, na podstawie którego sprawdzane jest czy przyznana rekompensata nie przekracza kosztów netto danej usługi świadczonej w ogólnym interesie gospodarczym, i że nie miała miejsca nadwyżka rekompensaty. Równocześnie oddzielna księgowość działań prowadzonych w zakresie i poza zakresem usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym pozwala ocenić, czy kryteria określone w decyzji są rzeczywiście spełnione.

Prowadzona księgowość powinna umożliwiać zidentyfikowanie kosztów związanych z usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym, w przeciwnym razie nie będzie można określić kwoty Rekompensaty. Rachunkowość Spółki spełnia wymogi art. 5 ust. 9 Decyzji. W ewidencji wyodrębniono rachunkowość dotyczącą działalności powierzonej i, odrębnie, działalności komercyjnej.

Spółka prowadzi wyodrębnioną rachunkowość dla usług powierzonych. Zgodnie z umową spółki, Spółka prowadzi działalność zarówno w zakresie jak i poza zakresem zadania publicznego, dokumentując to w sposób wymagany przez obowiązujące prawo, w szczególności wykazując (ewidencjonując) odrębnie przychody i koszty świadczenia zadania publicznego oraz odrębnie przychody i koszty działalności wykraczającej poza zakres zadania publicznego, zgodnie z § 39.

W uzupełnieniu wniosku w piśmie z 5 lipca 2023 r. (data wpływu 5 lipca 2023 r.) wskazali Państwo, że:

1. Co rozumieją Państwo pod pojęciem: „sfinansowanie kapitału podstawowego”, którym posługują się Państwo w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 4?

Odp. Spółka X jest kapitałową spółką handlową posiadającą osobowość prawną. Tym samym pod pojęciem finansowanie z kapitału podstawowego należy rozumieć jako pokrycie kosztów z kapitału zakładowego spółki określonego w akcie założycielskim spółki. W związku z tym w zakresie pytania 4 wnioskodawca nie miał na myśli finansowania z rekompensaty związanej z realizowanym zadaniem publicznym.

a) Czy sfinansowanie wydatków z kapitału podstawowego nastąpi z wkładu/dopłat na podwyższenie kapitału zakładowego, czy z innego tytułu?

Odp. Wydatki (koszty) poniesione na wykonywanie zadań własnych Gminy Miasto (…) zostaną sfinansowane (zapłacone zobowiązania) ze środków pieniężnych otrzymywanych z wkładu na podwyższenie kapitału zakładowego spółki.

b) Jaki dokument stanowi podstawę prawną do sfinansowania wydatków z kapitału podstawowego?

Odp. Umowa spółki.

c) Jakie konkretnie wydatki zostaną sfinansowane z kapitału podstawowego?

Odp. Poniesione koszty na wykonywanie zadania własnego Gminy Miasto (…) w zakresie m. in.:

-mediów (zimna woda, ścieki, centralne ogrzewanie),

-eksploatacji (sprzątanie w budynkach i terenów, konserwacje ogólnobudowlane, elektryczne, ślusarskie, kominiarskie, wodno-kanalizacyjne, energia elektryczna na klatkach schodowych, ochrona, usługi bankowe, teleinformatyczne, artykuły biurowe, odzież ochronna, środki czystości, opłaty sądowe, komornicze, usługi pocztowe, narzut kosztów ogólnozakładowych,

-wynagrodzenia, koszty zarządu.

Z finansowego punktu widzenia nie można przypisać konkretnych koszty do źródeł finansowania – czy koszt pokryty jest z wpłat na kapitał czy z rekompensat czy z przychodów Spółki. Ogółem uzyskane środki pieniężne z różnych źródeł przeznaczane są na zakup usług, dostaw i pokrycie innych kosztów spółki. Koszty rozliczane są jako koszty ogółem związane z wykonywaniem zadań bez względu na rodzaj czy sposób ich finansowania.

Tym samym nie jest fizycznie możliwe wydzielenie kosztów ze względu na sfinansowanie ich z kapitału podstawowego, rekompensaty czy z innych źródeł.

d) Czy wydatki te związane będą z wykonywanymi zadaniami własnymi Gminy z tytułu realizacji zadań Gminy?

Odp. Wydatki związane będą z wykonywaniem zadań własnych Gminy Miasto (…) z tytułu ich realizacji stosownie do zawartych umów wykonawczych.

e) Czy środki sfinansowane z kapitału podstawowego będą podlegać zwrotowi; w jakiej sytuacji i na jakich warunkach?

Odp. Środki pieniężne uzyskane z tytułu wpłat na kapitał zakładowy co do zasady nie będą podlegały zwrotowi. Możliwy jest zwrot środków w trybie umorzenia jeżeli Rekompensata okazała by się nadmierna w rozumieniu Decyzji KE 21/2012.

2. Czy otrzymują/będą otrzymywali Państwo (oprócz rekompensaty) wynagrodzenie od Gminy za świadczenie usług w związku z zawartymi umowami?

Odp. Nie, Spółka nie otrzymuje i nie będzie otrzymywać wynagrodzenia od Gminy Miasto (…) za wykonywanie zadań własnych określonych w umowach wykonawczych nr (…) oprócz rekompensaty publicznoprawnej powiększonej o rozsądny zysk.

3. Czy z ekonomicznego punktu widzenia byliby Państwo w stanie świadczyć usługi na podstawie umów zawartych z Gminą Miastem (…) bez rekompensaty otrzymywanej od Gminy?

Odp. Spółka z ekonomicznego punktu widzenia nie może świadczyć usług bez otrzymywania rekompensat od Gminy. Środki pieniężne otrzymywane od Gminy pozwalają ponosić koszty związane z realizacją zadań. Brak rekompensaty i tym samym środków pieniężnych wiąże się z brakiem możliwości wykonywania zadań przez spółkę.

4. Gdyby Państwo nie otrzymali rekompensaty, to czy cena ww. usług byłaby kalkulowana w taki sposób, aby zrekompensować niedobory?

Odp. Tak, cena byłaby inaczej skalkulowana, albowiem bez rekompensaty spółka ze względów finansowych nie byłaby w stanie takiej usługi wykonać.

5. Czy towary i usługi, na zakup których zostaną przeznaczone środki pochodzące z rekompensaty, są/ będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych?

Odp. Tak.

6. Czy towary i usługi, na zakupy których zostaną przeznaczone środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego, są/będą wykorzystane wyłącznie do czynności opodatkowanych?

Odp. Tak.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytań jak we wniosku)

1.Czy Spółka jest obowiązana do naliczania podatku VAT do kwot rozliczających rekompensatę zgodnie z art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług, w tym od otrzymanych zaliczek rekompensaty udokumentowanych fakturą?

2.Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z rekompensaty?

3.Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Stanowisko do pytania 1 (ostatecznie sformułowane w piśmie z 5 lipca 2023 r.):

Spółka jest obowiązana do naliczania podatku VAT do kwot rozliczających rekompensatę zgodnie z art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług, w tym od otrzymanych zaliczek rekompensaty udokumentowanych faktur.

W ocenie Spółki wypłata rekompensaty związana z realizowanym zadaniem publicznym stanowi, w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu VAT. Rekompensata stanowi podstawę opodatkowania w zakresie, w jakim wnioskodawca będzie działał jako podatnik od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.; zwanej dalej ,,ustawą o VAT" lub ,,VATU'') opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o VAT: przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).W sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT: przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy: przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. (...). Jak wynika z ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, że dostawa towarów czy świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Czynność może być albo odpłatna, albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

- istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

- wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

- istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

- istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Ponadto, aby czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podmiot działający dla tej czynności w charakterze podatnika podatku VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT: podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Według art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy: nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) - tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 Ustawy o samorządzie gminnym Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym: do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy: w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Stosownie do art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. f ww. ustawy: do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich. W oparciu o art. 2 ustawy o gospodarce komunalnej: Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy: jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostki samorządu terytorialnego postanawiają o wyborze sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej. Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy o VAT: podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy o VAT odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi. Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. I tak, stosownie do treści ww. przepisu, podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Na mocy art. 29a ust. 7 ustawy: Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2:

Prawo do odliczenia jest zależne od umowy powierzenia, której będą dotyczyć zakupy:

1.  Spółka będzie miała prawo do obniżenia w całości podatku VAT należnego o podatek naliczony wynikający z faktur zakupowych dotyczących wykonania zadań powierzonych przez Gminę w umowie wykonawczej nr (…), która dotyczy zarządzania zasobem mieszkaniowym Gminy..

2.  Spółka będzie miała prawo do obniżenia w całości podatku VAT należnego o podatek naliczony wynikający z faktur zakupowych dotyczących wykonania zadań powierzonych przez Gminę w umowie wykonawczej nr (…).

3.  Spółka będzie miała prawo do obniżenia w całości podatku VAT należnego o podatek naliczony wynikający z faktur zakupowych dotyczących wykonania zadań powierzonych przez Gminę w umowie wykonawczej nr (…). Prawo do obniżenia podatku wynika z faktu, że są to wydatki służące w całości działalności opodatkowanej, a co za tym idzie, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podlegają odliczeniu w całości.

4.  Spółka będzie miała prawo do obniżenia w całości podatku VAT należnego o podatek naliczony wynikający z faktur zakupowych dotyczących wykonania zadań powierzonych przez Gminę w umowie wykonawczej nr (…).

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT: w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT: kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania, do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym: nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy o VAT: obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 Ustawy o VAT.

Stanowisko do pytania nr 3 (ostatecznie sformułowane w piśmie z 5 lipca 2023 r.):

Spółce będzie przysługiwało w całości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego. Uiszczenie przez wspólnika dopłaty do kapitału podstawowego nie ma żadnego wpływu na prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej dany zakup sfinansowany ze środków pochodzących z dopłat. Jeżeli będą spełnione warunki wynikające z art. 86 ust. 1 VATU uprawniające do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów sfinansowanych dopłatą do kapitału podstawowego, Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku VAT od zakupów sfinansowanych dopłatą.

Wyjaśniając stanowisko w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT, Wnioskodawca wskazuje w pierwszej kolejności, że dopłaty wnoszone będą na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (dalej jako ksh). Stosownie do treści art. 177-179 ksh umowa spółka może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału. Dopłaty powinny być nakładane i uiszczane przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziałów. Wysokość i terminy dopłat oznaczane są w miarę potrzeby uchwałą wspólników. Dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym. Jak wskazuje się w doktrynie oraz orzecznictwie dopłaty są jednym ze sposobów dofinansowania spółki z o.o., przede wszystkim na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym (por. art. 179 § 1 KSH a contrario). Uzyskane w wyniku dopłat środki finansowe są przeznaczane na zasilenie kapitału zapasowego i mogą być przez spółkę wykorzystane do realizacji planowanych inwestycji, sfinansowania bieżącej działalności, zwiększenia wiarygodności kredytowej lub na pokrycie strat (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2010 r., sygn. akt: III CZP 117/09, OSNC 2010, Nr 7-8, poz. 103).

W tym miejscu Wnioskodawca zwraca uwagę, że bezpośrednim celem dopłat nie będzie zapłata za świadczenie przez Spółkę usług, a tym samym nie można zakwalifikować jej jako odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopłaty pochodzące od Wspólnika nie mogą być również utożsamiane z Rekompensatą, o której mowa była w opisie stanu faktycznego, ale jako świadczenia, przysporzenia, które mają wpływ na należną Spółce od Gminy Rekompensatę. Dopłaty powodują mianowicie stosowne zmniejszenie należnej Rekompensaty. W przeciwieństwie jednak do Rekompensaty, która uiszczana ma być okresowo, i, zdaniem Wnioskodawcy, może być traktowana jako wynagrodzenie za świadczenie usług, dopłaty od wspólników nie posiadają istotnej cechy pozwalającej na objęcie jej podatkiem VAT - cechy odpłatności.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 VATU, Spółka na zasadach ogólnych może odliczać VAT od zakupów sfinansowanych dopłatą, gdyż prawo do odliczenia przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Nie ma tu znaczenia sposób finansowania dokonywanych zakupów, w tym prawo do odliczenia może podatnikom przysługiwać także w przypadkach, gdy zakupy towarów i usług służące wykonywaniu czynności opodatkowanych, zostały sfinansowane otrzymanymi dotacjami, czy też zostały zrefundowane, czy pochodzą ze środków otrzymywanych od wspólnika w ramach dopłaty. VAT można odliczać na zasadach ogólnych. Będą spełnione warunki wynikające z art. 86 ust. 1 VATU uprawniające do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów sfinansowanych dopłatą do kapitału podstawowego.

W konsekwencji, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, spółce będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, sfinansowanych dopłat do kapitału podstawowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług definiuje  ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwana dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7,  w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również jego zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

‒w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

‒świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W konsekwencji opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie, w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezbędne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:

‒czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

‒czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy,

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z  art. 15 ust. 6 ustawy,

nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z ww. regulacją Dyrektywy 2006/112/WE Rady,

„podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Unormowanie zawarte w art. 15 ust. 6 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, który stanowi, że

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

A zatem organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami VAT w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zakresie statusu podmiotu publicznego wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 29 października 2015 r. w sprawie C-174/14 Saudaçor – Sociedade Gestora de Recursos e Equipamentos da Saúde dos Açores SA przeciwko Fazenda Pública, w którym stwierdził:

„(…) ponieważ (…) art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy jako wyjątek interpretować w sposób ścisły, należy uznać, że wyliczenie znajdujące się w tym przepisie jest wyczerpujące, a pojęcie „innych podmiotów prawa publicznego” stanowi pozostałą kategorię podmiotów należących do władzy publicznej, innych niż te, które zostały konkretnie wymienione w tym przepisie. Jeżeli chodzi w szczególności o pierwszy z dwóch warunków ustanowionych w art. 13 ust. 1 wspomnianej dyrektywy, to znaczy o warunek dotyczący statusu podmiotu publicznego, to Trybunał orzekł już, że osoba, która wykonuje czynności należące do prerogatyw władztwa publicznego w sposób niezależny, nie pozostając częścią administracji publicznej, nie może zostać zaklasyfikowana jako podmiot prawa publicznego w rozumieniu tego przepisu (zob. podobnie w szczególności postanowienie Mihal, C 456/07, EU:C:2008:293, pkt 18 i przytoczone tam orzecznictwo). Trybunał wyjaśnił również, że status „podmiotu prawa publicznego” nie może wynikać jedynie z tego, że dana działalność polega na wykonywaniu czynności należących do prerogatyw władztwa publicznego (zob. podobnie w szczególności postanowienie Mihal, C‑456/07, EU:C:2008:293, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo)”.

Z kolei w wyroku z 22 lutego 2018 r. w sprawie C-182/17 Nagyszénás Településszolgáltatási Nonprofit Kft. przeciwko Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebviteli Igazgatósága, TSUE wskazał, że:

„Artykuł 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że, z zastrzeżeniem sprawdzenia przez sąd odsyłający istotnych okoliczności faktycznych, działalność taka jak będąca przedmiotem postępowania głównego, polegająca na wykonywaniu przez spółkę niektórych zadań publicznych gminy zgodnie z umową zawartą między tą spółką a gminą stanowi odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej na mocy tego przepisu. Art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że – z zastrzeżeniem sprawdzenia przez sąd odsyłający istotnych okoliczności faktycznych i prawa krajowego – działalność, taka jak omawiana w postępowaniu głównym, polegająca na wykonywaniu przez spółkę określonych publicznych zadań gminy na mocy umowy zawartej między tą spółką a gminą, nie jest objęta zasadą nieopodatkowania podatkiem od wartości dodanej przewidzianą w tym przepisie wówczas, gdy działalność ta stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy”.

Rolę gminy określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o samorządzie gminnym,

zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez nie zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, reguluje  ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 679 ze zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej,

gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Stosownie do art. 2 ww. ustawy o gospodarce komunalnej,

gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że zarówno Gmina, jak i utworzona przez nią spółka prawa handlowego, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działają w charakterze podatników podatku VAT.

Dla uzyskania statusu podatnika VAT nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Podatnikiem będzie podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na to, czy przynosi ona zyski. Podatnikami VAT są również podmioty, których cel działalności nie jest związany z prowadzeniem działalności komercyjnej nastawionej na osiąganie zysków lub też przeznaczające uzyskane zyski na cele społecznie użyteczne (charytatywne, kulturalne, naukowe, itd.).

Zatem, nawet gdyby podatnik nie osiągnął dochodu z tytułu prowadzonej działalności, to  wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT wykonując czynności będące przedmiotem działalności gospodarczej – bowiem będzie świadczył w tym zakresie usługi, które podlegają VAT. Oznacza to, że jeżeli podmiot uzyska za to świadczenie jakąkolwiek zapłatę w sensie ekonomicznym (nawet bilansując tylko poniesione w związku z nim wydatki), to otrzymane wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według właściwych reguł.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo spółką komunalną, której założycielem oraz jedynym udziałowcem jest Gmina (…).

Należy wyróżnić cztery wiodące przedmioty Państwa działalności:

1.Prowadzenie targowiska miejskiego „(…)”,

2.Utrzymanie miejskich placów zabaw,

3.Zarządzanie zasobem mieszkaniowym Gminy Miasto (…),

4.Zarządzanie gminnymi obiektami, lokalami przeznaczonymi na zaspokojenie potrzeb w zakresie administracji publicznej (budynek Urzędu Miasta), oświaty (oddział placówki oświatowej), nauki (oddział placówki oświatowej), wychowania (oddział placówki oświatowej), kultury (budynek biblioteki publicznej), społeczne (klub seniora), socjalne (lokal (…)) położonymi w (…).

Zawarli Państwo z Gminą umowy związane ze świadczeniem przez Spółkę usług publicznych:

1.Umowa o zarządzanie lokalami niemieszkalnymi z dnia (…) r.,

2.Umowa wykonawcza nr (…) zarządzanie gminnymi obiektami i urządzeniami użyteczności publicznej przeznaczonymi na potrzeby administracji publicznej, oświaty, nauki, wychowania, kultury, społeczne oraz socjalne z dnia (…) r.,

3.Umowa wykonawcza nr (…) utrzymanie placów zabaw z dnia (…) r.

4.Umowa wykonawcza nr (…) zarządzanie zasobem nieruchomości mieszkaniowych z dnia (…) r.,

5.Umowa wykonawcza nr (…) prowadzenie targowiska miejskiego „(…)” z dnia (…) r.

Do obowiązków Spółki należy zarządzanie gminnymi obiektami, lokalami przeznaczonymi na zaspokojenie potrzeb w zakresie administracji publicznej (budynek Urzędu Miasta), oświaty (oddział placówki oświatowej), nauki (oddział placówki oświatowej), wychowania (oddział placówki oświatowej), kultury (budynek biblioteki publicznej), społeczne (klub seniora), socjalne (lokal (…)) położonymi w (…).

Głównym obszarem Państwa działalności jest obecnie, i będzie również w przyszłości, wykonywanie zadań powierzonych przez Gminę. Celem działania Spółki jest bowiem takie zarządzanie powierzonymi aktywami, które pozwoli na właściwe wykonywanie zleconych zadań w zakresie usług publicznych, świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. Nadto, nie mogą Państwo przenosić na inny podmiot lub osobę fizyczną, w całości lub w części obowiązków wynikających z powierzonych zadań. Środki finansowe, niezbędne do realizacji powierzonych zadań, są zapewniane przez Gminę, co gwarantuje prawidłowe i terminowe ich wykonanie przez Państwa. Otrzymane środki finansowe dotyczące powierzonych zadań mogą zostać przeznaczone tylko i wyłącznie na realizację zleconych usług publicznych, które będą realizowane na terenie Miasta (…).

W celu zapewnienia realizacji przez Państwa świadczenia powierzonych Państwu usług publicznych stanowiących usługi w ogólnym interesie gospodarczym, Gmina będzie przekazywała Państwu rekompensatę. Rekompensata będzie wypłacana Państwu w ratach miesięcznych. Ponadto, jej wysokość nie może przekraczać kwoty koniecznej do pokrycia kosztów netto wynikających z wywiązywania się ze zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych z uwzględnieniem rozsądnego zysku. Innymi słowy, rekompensata to kwota jaka pozostaje do zapłaty, jeśli przychody i przysporzenia nie pokryją kosztów działalności Spółki.

Nie otrzymują Państwo i nie będą otrzymywać wynagrodzenia od Gminy Miasto (…) za wykonywanie zadań własnych określonych w umowach wykonawczych nr (…) oprócz rekompensaty publicznoprawnej powiększonej o rozsądny zysk.

Z ekonomicznego punktu widzenia nie mogą Państwo świadczyć usług bez otrzymywania rekompensat od Gminy. Środki pieniężne otrzymywane od Gminy pozwalają ponosić koszty związane z realizacją zadań. Brak rekompensaty i tym samym środków pieniężnych wiąże się z brakiem możliwości wykonywania zadań przez Państwa.

Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności kwestii obowiązku naliczania podatku VAT do kwot rozliczających rekompensatę zgodnie z art. 29a ustawy, w tym od otrzymanych zaliczek udokumentowanych fakturą.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy,

podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy,

podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Stosownie do art. 29a ust. 7 ustawy,

podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W myśl art. 19a ust. 1 ustawy,

obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Jak stanowi art. 19a ust. 8 ustawy,

jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Z powyższych przepisów wynika, że, co do zasady, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Z powyższych przepisów wynika więc, że otrzymane dotacje i inne dopłaty podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Jeżeli dotacja, subwencja lub inna dopłata o podobnym charakterze przekazywana jest w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług – istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a dostawą towarów lub świadczeniem usług i ich ceną – to stanowi ona podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie ma przy tym znaczenia, od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretną dostawę.

Zatem, aby dotacje i inne środki o podobnym charakterze stanowiły podstawę opodatkowania, muszą być wypłacane jako należność z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług i być bezpośrednio związane z ceną tego świadczenia. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności – nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Definicji terminu „bezpośredniego wpływu na cenę” nie zawiera zarówno ustawa, jak również Dyrektywa 2006/112/WE Rady, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do sposobu wykładni tego pojęcia wynikającego z orzecznictwa TSUE.

W wyroku z 15 lipca 2004 r. w sprawie C-144/02 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Federalnej Niemiec TSUE wyjaśnił:

26.     Przewidując, że do podstawy opodatkowania podatkiem VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 11 część A ust. 1 lit. a) szóstej dyrektywy, subwencje przyznane podatnikom, przepis ten zmierza do obciążenia podatkiem VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji.

27.     Zgodnie z brzmieniem tego przepisu stosuje się on, gdy subwencja jest bezpośrednio związana z ceną danej transakcji.

28.     Aby miała miejsce taka sytuacja, subwencja powinna przede wszystkim być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określonego towaru lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu. Należy stwierdzić w szczególności, że prawo do otrzymywania subwencji jest przyznawane beneficjentowi, skoro tylko ten ostatni dokona transakcji podlegającej opodatkowaniu (wyrok z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie C‑184/00 Office des produits wallons, Rec. str. I‑9115, pkt 12 i 13).

29.     Ponadto należy zbadać, czy nabywcy towarów lub usługobiorcy czerpią zysk z subwencji przyznanej jej beneficjentowi. Niezbędne jest bowiem, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda. Należy zatem zbadać, czy okoliczność, że subwencja jest przyznawana sprzedawcy lub świadczącemu usługi, pozwala mu obiektywnie na sprzedaż towarów lub świadczenie usług po cenie niższej od tej, której by żądał, gdyby nie otrzymał subwencji (ww. wyrok w sprawie Office des produits wallons, pkt 14).

30.     Powinno być w każdym razie możliwe zidentyfikowanie świadczenia wzajemnego, które stanowi subwencja. Nie ma konieczności, by kwota subwencji odpowiadała dokładnie zmniejszeniu ceny dostarczonego towaru lub wykonanej usługi. Wystarczy, by korelacja istniejąca między tym zmniejszeniem a wspomnianą wyżej subwencją, która może mieć charakter ryczałtowy, była istotna (ww. wyrok w sprawie Office des produits wallons, pkt 17).

31.     Wreszcie w pojęciu „subwencje związane bezpośrednio z ceną” w rozumieniu art. 11 część A ust. 1 lit. a) szóstej dyrektywy mieszczą się jedynie te subwencje, które stanowią całkowicie lub częściowo świadczenie uzyskiwane w zamian za dostawy towarów lub świadczenia usług oraz są przyznawane osobie trzeciej przez sprzedawcę lub świadczącego usługi (cytowany wyżej wyrok w sprawie Office des produits wallons, pkt 18).

Aby stwierdzić, czy otrzymywane przez beneficjenta środki wchodzą do podstawy opodatkowania świadczonych usług, niezbędne jest stwierdzenie, czy występują konkretne usługi, z którymi związane jest to dofinansowanie, wykonywane przez odbiorcę dofinansowania. Tylko bowiem w takim przypadku dotacja może wchodzić do podstawy opodatkowania. Następnie należy zbadać, zgodnie z przedstawionymi powyżej tezami wyroków TSUE, czy dofinansowanie stanowi element determinujący cenę tej usługi (świadczenia).

Analizując przedstawiony opis sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa należy zauważyć, że pomiędzy płatnością, którą otrzymują Państwo w ramach rekompensaty od Gminy a świadczeniem na rzecz Gminy, zachodzi związek bezpośredni, bowiem płatność następuje w zamian za to świadczenie.

We wniosku wskazali Państwo, że zapewniane przez Gminę środki finansowe, niezbędne do realizacji powierzonych zadań, mogą zostać przeznaczone tylko i wyłącznie na realizację zleconych usług, a wysokość rekompensaty obliczona jest jako różnica między kosztami realizacji zadania a określonymi przychodami i przysporzeniami, z uwzględnieniem rozsądnego zysku.

Otrzymując od Gminy rekompensatę, otrzymują Państwo zindywidualizowaną korzyść, a otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnościami, które Państwo wykonują na rzecz Gminy. Realizując powierzone zadania, czynią to Państwo za wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

Wprawdzie zobowiązali się Państwo wykonywać czynności związane z realizacją zadania własnego gminy, jednak czynią to Państwo jako odrębny podmiot posiadający status podatnika VAT. Nie wchodzą Państwo w skład administracji samorządowej, lecz prowadzą Państwo niezależną działalność gospodarczą. Stopień Państwa zależności od Gminy nie może automatycznie przesądzać o wyłączeniu powierzonego Państwu zadania własnego gminy z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług otrzymywane z tytułu realizacji opisanych we wniosku usług świadczenie pieniężne określane przez strony jako rekompensata, będzie stanowić dla Państwa zapłatę za świadczone przez Państwa usługi. Mimo, że będą Państwo wykonywać czynności z katalogu zadań własnych, wymienionych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w imieniu jednostki samorządu terytorialnego, to jednak – jak wyżej wskazano – nie wchodzą Państwo w skład administracji samorządowej, lecz prowadzą Państwo niezależną działalność gospodarczą. Zatem pomiędzy płatnością należną Państwu od Gminy jako rekompensata, a świadczeniem na jej rzecz, zachodzi związek bezpośredni, ponieważ płatność będzie następować w zamian za to świadczenie. Tym samym na gruncie rozpoznawanej sprawy nie można przyjąć, że między Gminą a Państwem nie nastąpi wymiana świadczeń.

Zatem czynności, które wykonują Państwo na rzecz Gminy, realizując powierzone zadania własne gminy w zamian za otrzymywaną Rekompensatę, będą stanowić określone w art. 8 ust. 1 ustawy odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednocześnie otrzymana rekompensata – także w postaci zaliczek udokumentowanych fakturą – będzie stanowić element podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku od towarów i usług naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z rekompensaty oraz środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy,

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki:

‒odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz

‒towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przy czym, z przepisu tego nie wynika ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego z uwagi na sposób finansowania dokonywanych przez podatnika zakupów. Przywołane przepisy dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego nie uzależniają tego prawa od tego, kto finansuje wydatki – odliczenie przysługuje więc niezależnie od tego, z jakich źródeł pochodzą środki finansowe.

Z wniosku wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. W analizowanej sprawie świadczą Państwo na rzecz Gminy odpłatne usługi, realizując powierzone zadania własne gminy w zamian za otrzymywaną Rekompensatę. Ponadto, jak wskazali Państwo w opisie sprawy, towary i usługi, na zakup których zostaną przeznaczone środki pochodzące z rekompensaty oraz środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego, są/będą wykorzystane wyłącznie do czynności opodatkowanych.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że – niezależnie od źródła finansowania nabywanych towarów i usług – przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur zakupowych dotyczących powierzonego zadania, na które zostaną przeznaczone środki pochodzące z rekompensaty oraz środki pochodzące z dopłat do kapitału podstawowego, o ile nie zachodzą negatywne przesłanki wymienione w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 2 i 3 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna dotyczy tylko sprawy z zakresu podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. 

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii, czy dopłaty do kapitału podstawowego uiszczanie przez wspólnika należy traktować jako wynagrodzenie za świadczenie usług stanowiące podstawę opodatkowania podatkiem VAT zgodnie z art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.