Interpretacja indywidualna z dnia 21 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.259.2023.3.PS
Temat interpretacji
Opodatkowanie otrzymywanych darowizn od zagranicznych (lub krajowych) organizacji na organizację konferencji naukowych oraz brak konieczności stosowania prewspółczynnika w związku z otrzymywanymi darowiznami.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania otrzymywanych darowizn od zagranicznych (lub krajowych) organizacji na organizację konferencji naukowych oraz konieczności stosowania prewspółczynnika w związku z otrzymywanymi darowiznami. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 czerwca 2023 r. (data wpływu 16 czerwca 2023 r.) oraz z 20 lipca 2023 r. (data wpływu 20 lipca 2023 r.) . Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
I.Dane techniczne
Wnioskodawca prowadzi działalność w postaci fundacji zarejestrowanej (…), prowadzoną pod adresem (…), zarejestrowana w KRS pod numerem: (…), NIP: (…) i numerem REGON: (…).
Celem Fundacji jest rozwój (…) w Polsce.
Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z pózn. zm.) – dalej: „ustawa o VAT”.
Na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U.2021.1540 t. j.) Wnioskodawca wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.
II.Stan faktyczny
Wnioskodawca prowadzi działalność pod nazwą (…) (dalej: „Wnioskodawca”, „Fundacja”).
Stosownie do treści Statutu Fundacji (dalej: „Statut”) Fundacja pod nazwą „(…)”, zwana dalej „Fundacja”, jest ustanowiona przez (….), zwanymi dalej łącznie „Fundatorami”, aktem notarialnym z (…) i działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 roku o fundacjach (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 40 z późn. zm.) oraz na podstawie postanowień Statutu. Fundacja posiada osobowość prawną. Siedzibą Fundacji jest (…). Terenem działania Fundacji jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej, ale dla właściwego realizowania celów społecznych i gospodarczych Fundacja może prowadzić działalność także poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Fundacja została ustanowiona na czas nieokreślony.
Celem Fundacji jest (…) w Polsce, rozumiane jako działanie na rzecz:
a.rozwoju studentów, młodych naukowców i młodych przedsiębiorców;
b.rozwoju badań naukowych i projektów badawczych;
c.rozwoju działalności badawczo-rozwojowej i rozwojowej, w szczególności wspieranie transferu osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej;
d.rozwoju techniki, wynalazczości, innowacyjności, przedsiębiorczości oraz rozpowszechniania i wdrażania nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
e.rozwoju organizacji studenckich i doktoranckich;
f.promowania osiągnięć polskiej nauki i techniki w kraju i za granicą;
g.integracji cudzoziemców (zagranicznych studentów oraz pracowników naukowych, administracyjnych technicznych) prowadzących lub wspierających działalność naukowo-badawczą w Polsce;
h.zapewnienia równości praw i przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, narodowość, przynależność kulturową, wyznanie, orientację i niepełnosprawność w polskich ośrodkach naukowych;
i.rozwoju lokalnych i międzynarodowych społeczności oraz wspólnot naukowych i zawodowych;
j.pogłębiania integracji europejskiej w nauce, działalności badawczo-rozwojowej i rozwojowej;
k.rozwoju kierunków studiów oraz szkół doktorskich prowadzonych przez polskie uniwersytety i ośrodki badawcze;
l.wspierania naukowców będących jednocześnie rodzicami;
m.inicjowania współpracy pomiędzy ośrodkami naukowymi i przemysłowymi;
n.wykorzystywania rozwiązań z zakresu optyki i fotoniki dla dobra społeczeństwa;
o.identyfikacji barier administracyjnych i podejmowania wysiłków mających na celu usuwanie tych ograniczeń w rozwoju optyki i fotoniki.
Fundacja realizuje swoje cele poprzez:
a.przyznawanie zwrotnych lub bezzwrotnych finansowań lub dofinansowań;
b.przyznawanie nagród, stypendiów i grantów;
c.udział w przedsięwzięciach zgodnych z celami statutowymi Fundacji;
d.prowadzenie działalności wydawniczej, w tym sprzedaży książek, wydawania czasopism naukowych lub innych publikacji w zakresie realizacji celów statutowych;
e.organizowanie i finansowanie konferencji, sympozjów, seminariów, szkół letnich, szkoleń, programów edukacyjnych i innych wydarzeń;
f.inicjowanie debat o kierunkach rozwoju badań naukowych;
g.prowadzenie działalności szkoleniowo-edukacyjnej, eksperckiej i konsultingowej;
h.prowadzenie działalności popularyzującej naukę;
i.prowadzenie działań na rzecz dopasowywania profili kształcenia na studiach do potrzeb rynku pracy;
j.organizowanie kampanii promocyjnych, wykonywanie planów marketingowych, budowanie wizerunku oraz tworzenie strategii komunikacji specjalistycznej;
k.oferowanie wsparcia logistycznego i administracyjnego dla zagranicznych studentów i młodych pracowników naukowych, administracyjnych lub technicznych zaangażowanych w działalność naukową w Polsce;
l.promowanie dobrych praktyk organizacyjnych;
m.wspieranie inicjatyw o szczególnej wadze dla społeczeństwa;
n.wspieranie i promocję proaktywnych postaw wśród lokalnej społeczności;
o.utrzymywanie i budowanie międzynarodowej współpracy z organizacjami o celach zbieżnych z celami Fundacji;
p.nawiązywanie współpracy z ośrodkami naukowymi i badawczo-rozwojowymi;
q.prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych;
r.udzielanie wsparcia eksperckiego dotyczącego przygotowania i ewaluacji programów kształcenia na studiach w zakresie optyki, fotoniki i nauk pokrewnych;
s.udzielanie wsparcia mentorskiego;
t.udzielanie wsparcia w procesie pozyskiwania finansowania projektów badawczych, a także pomoc w organizacji zaplecza badawczego i pozyskiwania partnerów zarówno z ośrodków naukowych, jak i z sektora prywatnego;
u.wykonywanie audytów technologicznych.
Fundacja może dla realizacji swoich celów statutowych:
a.wspierać działalność zbieżną z celami Fundacji podejmowaną przez inne osoby prawne lub fizyczne;
b.przyznawać określonym osobom tytuł Partnera Fundacji, przy czym zasady współpracy Fundacji z jej Partnerami będą określone w odrębnych umowach i porozumieniach;
c.zawierać porozumienia lub umowy w sprawie współdziałania z innymi fundacjami lub organizacjami krajowymi lub zagranicznymi, których doświadczenia mogą służyć realizacji celów statutowych Fundacji.
Majątek Fundacji stanowią: fundusz założycielski w wysokości (…) złotych oraz środki finansowe i przedmioty majątkowe nabyte w czasie działalności statutowej wymienione w (…).
Na realizację działalności statutowej Fundacji, przeznacza się część funduszu założycielskiego w kwocie (…) złotych. Na realizację działalności gospodarczej Fundacji przeznacza się pozostałą część funduszu założycielskiego w kwocie (…). Realizacja celów Fundacji finansowana jest z funduszu założycielskiego oraz z dochodów uzyskanych przez Fundacje na zasadach przewidzianych w Statucie. Za swoje zobowiązania Fundacja odpowiada całym swoim majątkiem.
Zgodnie z § 10 ust. 1 Statutu, środki finansowe i przedmioty majątkowe potrzebne do realizacji celów Fundacji i pokrycia kosztów jej działalności pochodzą z:
a.wpływów z operacji finansowych;
b.subwencji, darowizn, spadków, zapisów, grantów, dotacji i innego rodzaju przysporzeń majątkowych czynionych na rzecz Fundacji przez krajowe i zagraniczne osoby fizyczne i prawne;
c.wpływów ze zbiórek organizowanych przez Fundacje;
d.akcji crowdfundingowych;
e.dochodów ze swojej działalności gospodarczej;
f.dochodów z majątku Fundacji;
g.wpływów z umów sponsorskich, barterowych, marketingowych;
h.odsetek bankowych;
i.dochodów z pożytków cywilnych, majątku nieruchomego, ruchomego oraz praw majątkowych.
Całość dochodów uzyskiwanych przez Fundację, w tym dochód uzyskiwany z działalności gospodarczej, może być przeznaczana wyłącznie na działalność statutową i administracyjną związaną z funkcjonowaniem Fundacji.
Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w celu finansowania realizacji jej celów statutowych. Cały dochód uzyskiwany przez Fundację z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przeznaczony jest na finansowanie działalności statutowej i administracyjnej związanej z funkcjonowaniem Fundacji. Decyzje o rozpoczęciu, zawieszeniu, zakończeniu oraz formie prowadzenia działalności gospodarczej podejmuje Zarząd Fundacji. Działalność gospodarcza Fundacji może polegać także na udziale w spółkach prawa handlowego lub cywilnego.
Zakres działalności gospodarczej Fundacji obejmuje następujące punkty PKD:
(…).
Fundacja w ramach wydzielonej, odpłatnej działalności pożytku publicznego organizuje międzynarodowe, jak i krajowe konferencje naukowe. Konferencje finansowane są głównie z opłat konferencyjnych (podlegających 23% VAT lub zwolnionych z VAT w przypadku finansowania ze środków publicznych).
Zdarzają się sytuacje, gdy Fundacja w związku z organizowanymi konferencjami otrzymuje wsparcie finansowe w postaci darowizn od zagranicznych (lub krajowych) organizacji, ze wskazaniem przeznaczenia na jedno konkretne wydarzenie organizowane przez Fundacje.
Uzupełnienie stanu faktycznego z 16 czerwca 2023 r.
Pytania wskazane przez Wnioskodawcę w przedmiotowym wniosku dotyczą tylko konferencji naukowych.
Otrzymywane przez Wnioskodawcę darowizny od zagranicznych (lub krajowych) organizacji są w całości przeznaczane na określone wydarzenie.
Wnioskodawca w związku z otrzymaniem darowizn nie jest zobowiązany do świadczenia żadnych usług ani dostawy towarów.
Na pytanie Organu: „Czy są Państwo zobowiązani do rozliczania się z otrzymanych darowizn? Jeśli tak, to z kim i w jaki sposób?” udzielili Państwo odpowiedzi: „Czasami tak, czasami nie – rozliczenie polega na przedstawieniu poniesionych wydatków. Z każdym darczyńcą zasady ustalane są indywidualnie. Najczęstsze rozwiązanie to przedstawienie faktur pokazujących na co wydane zostały środki pozyskane w ramach darowizny”.
W konferencjach naukowych organizowanych przez Wnioskodawcę uczestnikami są Naukowcy z różnych krajów, w tym z Polski. Są to osoby spoza Fundacji. Uczestnictwo w konferencji jest odpłatne lub nieodpłatne. Otrzymywane darowizny wpływają do budżetu konferencyjnego, w związku z czym ich otrzymanie pozwala na zmniejszenie opłaty konferencyjnej co z kolei czyni konferencję bardziej dostępną dla uczestników. Większość uczestników konferencji to pracownicy naukowi, studenci, doktoranci, pracownicy działów (…). Co do zasady uczestnictwo w konferencji jest płatne. Wyjątkiem są zaproszeni prelegenci (VIP, np. znani naukowcy), którzy są zwalniani z opłat. Darowizna wpływa na obniżenie kosztów uczestnictwa, ale nie jest dopłatą do ceny, gdyż nie jest możliwe określenie końcowej liczby uczestników konferencji.
Wnioskodawca określa przewidywaną liczbę uczestników konferencji na podstawie prognozy i liczby sprzedanych biletów wstępu na konferencję.
Organizowanie przedmiotowych konferencji naukowych mieści się w działalności statutowej Fundacji, realizowanej w ramach odpłatnej działalności pożytku publicznego.
Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi związane z organizacją konferencji naukowych są wykorzystywane do różnych czynności w zależności od konkretnej konferencji. Raz są to czynności opodatkowane VAT, ale bywają też zwolnione i mieszane.
Wnioskodawca nie ma możliwości odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT oraz czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.
Organizowane przez Wnioskodawcę konferencje odbywają się na terenie Polski.
Darowizny od zagranicznych (lub krajowych) organizacji są wykorzystywane wyłącznie na organizowanie konferencji naukowych.
Zagraniczne lub krajowe organizacje, od których Wnioskodawca otrzymuje darowizny na organizację konferencji są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.
Uzupełnienie stanu faktycznego z 20 lipca 2023 r.
Wniosek dotyczy wydarzeń jakimi są konferencje naukowe organizowane przez Wnioskodawcę. Wszystkie konferencje, które organizuje Wnioskodawca są tego samego rodzaju i posiadają następujące cechy: są to konferencje naukowe; odpłatne; kierowane do naukowców, jednakże są to wydarzenia otwarte. Zatem po dokonaniu opłaty wstępnej może w nich uczestniczyć każdy; finansowane są z darowizn od zagranicznych i krajowych organizacji oraz opłat konferencyjnych za uczestnictwo. Wnioskodawca nie ma konieczności rozliczania się z otrzymanych darowizn.
Uczestnictwo w konferencjach naukowych organizowanych przez Wnioskodawcę jest co do zasady odpłatne. Jednakże zaproszeni naukowcy będący prelegentami VIP (uczestnictwo czynne) mogą brać udział w konferencji nieodpłatnie.
Otrzymywane darowizny wpływają do budżetu konferencyjnego, w związku z czym ich otrzymanie pozwala na zmniejszenie opłaty konferencyjnej, co z kolei czyni konferencję bardziej dostępną dla uczestników. Darowizna wpływa na obniżenie kosztów uczestnictwa, ale nie jest dopłatą do ceny, gdyż nie jest możliwe określenie finalnej liczby uczestników konferencji.
Udział w konferencjach naukowych organizowanych przez Wnioskodawcę jest ogólnodostępny pod warunkiem uiszczenia opłaty (z wyłączeniem prelegentów VIP - uczestników czynnych). W konferencjach naukowych organizowanych przez Wnioskodawcę nieodpłatnie mogą wziąć udział zaproszeni naukowcy będący czynnymi uczestnikami VIP, czyli prelegenci. Wnioskodawca informuje uczestników czynnych, czyli prelegentów VIP (najczęściej naukowców o międzynarodowej renomie) o konferencjach poprzez zaproszenie wysyłane drogą mailową. Zabieg taki ma charaktery marketingowy, gdyż zwiększa atrakcyjność konferencji oraz jej poziom naukowy.
Wnioskodawca nabywa towary i usługi w związku z organizowaniem konferencji naukowych. Organizowane konferencje są częściowo finansowane z danych darowizn. Wnioskodawca działa w ramach odpłatnej działalności pożytku publicznego, która na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług jest definiowana jako działalność gospodarcza. W związku z tym towary i usługi nabywane w związku z organizacją konferencji wykorzystywane są tylko i wyłącznie do celów działalności gospodarczej.
Towary i usługi nabywane przez Wnioskodawcę w związku z organizacją konferencji naukowych nie są wykorzystywane w żadnym innym celu, niż odpłatna działalność pożytku publicznego, która na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług jest definiowana, jako działalność gospodarcza. Towary i usługi nabywane przez Wnioskodawcę w związku z organizacją konferencji naukowych wykorzystywane są tylko do celów prowadzonej odpłatnej działalności pożytku publicznego, czyli działalności gospodarczej zdefiniowanej w ustawie o VAT.
Na pytanie Organu: „Z jakimi czynnościami: opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, zwolnionymi z tego podatku lub niepodlegającymi podatkowi od towarów i usług, związane są towary i usługi nabywane w związku z organizacją konferencji finansowanej / finansowanych z otrzymanej darowizny? Prosimy o konkretne wskazanie tych czynności (z podziałem na czynności niepodlegające VAT, opodatkowane VAT i zwolnione z VAT)?” udzielili Państwo odpowiedzi: „Towary i usługi nabywane przez Wnioskodawcę w związku z organizacją konferencji naukowych częściowo finansowanych z darowizn związane są z czynnościami mieszanymi, mianowicie opodatkowanymi podatkiem od towaru i usług oraz zwolnionymi z tego podatku”.
Pytania
1.Czy takie darowizny (tj. do wykorzystania przez Fundację do organizacji jednego konkretnego wydarzenia) otrzymywane od zagranicznych (lub krajowych) organizacji podlegają VAT?
2.Czy w związku z otrzymaniem darowizn od zagranicznych organizacji Fundacja musi stosować prewspółczynnik, czyli metodę odliczenia VAT, o której mowa w art. 86 ust.2a-2h ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
1.Darowizny do wykorzystania przez Fundację do organizacji jednego konkretnego wydarzenia otrzymywane od krajowych oraz zagranicznych organizacji nie podlegają VAT.
2.W związku z otrzymaniem darowizn od zagranicznych (lub krajowych) organizacji Fundacja nie musi stosować prewspółczynnika, czyli metody odliczenia VAT, o której mowa w art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT.
Uzasadnienie
AD. 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT, podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - na mocy art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
W zamian za otrzymaną darowiznę Fundacja nie wykonuje żadnych czynności na rzecz darczyńców.
Darowizna pieniężna nie jest wiec zapłatą ani za dostawę towarów ani za świadczenie usługi (Fundacja nie świadczy bowiem żadnej usługi na rzecz organizacji będących darczyńcami).
W efekcie, otrzymana darowizna pieniężna – niebędąca zapłatą ani dostawą towarów, ani świadczeniem usług – nie podlega VAT.
Podobne stanowisko zaprezentowano w interpretacji z dnia 5 sierpnia 2013 r. IPTPP2/443-462/13-4/AW: „Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina, będąca czynnym podatnikiem podatku VAT, może otrzymać darowiznę pieniężną. Darczyńca wskazuje cel, na jaki powinna być przeznaczona darowizna pieniężna. Otrzymanie darowizny pieniężnej przez Gminę nie będzie wiązało się z przekazaniem jakichkolwiek towarów bądź świadczenia usług na rzecz darczyńcy. Z powyższego wynika, że Wnioskodawca otrzymując darowiznę pieniężną nie będzie zobowiązany do wykonania na rzecz darczyńcy jakichkolwiek czynności. Tym samym, otrzymana darowizna pieniężna nie będzie związana w żaden sposób z uzyskaniem świadczenia wzajemnego. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że otrzymana przez Wnioskodawcę darowizna pieniężna nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem w przedmiotowym przypadku nie dojdzie ani do dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, ani do świadczenia usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, w konsekwencji czego Gmina nie będzie miała obowiązku odprowadzenia podatku z tytułu otrzymanych środków pieniężnych”.
AD. 2
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Przedmiotowy przepis nakazuje stosowanie tzw. prewspółczynnika VAT przy odliczaniu podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno:
- do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej,
- jak i do celów innych niż działalność gospodarcza.
W ocenie Wnioskodawcy, w związku z otrzymaniem darowizn od zagranicznych organizacji, Fundacja nie musi stosować prewspółczynnika, czyli metody odliczenia VAT, o której mowa w art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT.
Darowizny mają związek z organizacją odpłatnych konferencji. W ocenie Fundacji, pomimo iż darowizna pieniężna nie podlega VAT (uzasadnienie do pytania pierwszego) – to ma ona związek z organizacją konferencji, a więc czynnościami, które wchodzą w zakres działalności gospodarczej Fundacji (opodatkowanej albo zwolnionej z VAT).
Na marginesie, Wnioskodawca wskazuje, że stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Odpłatna działalność pożytku publicznego mieści się w zakresie działalności gospodarczej na gruncie VAT – np. interpretacja z dnia 6 lipca 2016 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP3/4512-229/16/MN: „Odnosząc wyżej przedstawione zdarzenie przyszłe do powołanych w sprawie przepisów prawa stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie pomiędzy Wnioskodawcą a odbiorcami usług występuje świadczenie wzajemne, gdyż Wnioskodawca wykonuje usługę: usługi wstępu na organizowane wydarzenia kulturalne, usług w związku organizacją konferencji i seminariów naukowych, za które to świadczenie Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie. Odnosząc się do powyższego wskazać należy zatem, że realizowane czynności w ww. zakresie (odpłatna działalność statutowa) noszą znamiona odpłatnego świadczenia usług, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z uwagi na powyższe należy uznać, że dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez Wnioskodawcę na rzecz usługobiorcy, podlegającego opodatkowaniu jako czynność wymieniona w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Zatem, z uwagi na powołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi w ramach odpłatnej działalności statutowej mieszczą się w zakresie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, więc nie powinny być zaliczone do działalności innej niż działalność gospodarcza”.
Innymi słowy – otrzymanie dotacji pieniężnej to czynność niepodlegająca VAT, ale jednocześnie wchodząca w zakres działalności gospodarczej Fundacji. W efekcie, nie generuje ona obowiązku odliczania VAT za pomocą prewspółczynnika.
Podobne stanowisko np. w interpretacji z dnia 3 czerwca 2020 r., 0114-KDIP4-1.4012.118.2020.3.AM: „Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku określania kwot podatku naliczonego do odliczenia zgodnie ze „sposobem określenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy w związku z otrzymanymi dywidendami, gdyż przychody te związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wypłata dywidendy jest związana z funkcjonowaniem spółki kapitałowej i występującym po stronie akcjonariuszy prawie do zysku. Zatem, Spółka (Wnioskodawca) może uzyskiwać również inne przychody niepodlegające opodatkowaniu VAT, ale będące rezultatem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca w związku z posiadaniem udziałów/akcji, Spółce przysługuje prawo do wykonywania uprawnień właścicielskich, w szczególności prawo do brania udziału oraz zabierania głosu na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy/wspólników. Spółka posiada zatem udziały oraz akcje podmiotów, z którymi współpracuje jako udziałowiec realizując jednocześnie swoją działalność inwestycyjną. Tym samym, opisane przez Wnioskodawcę przychody z dywidendy należy uznać za związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i Wnioskodawca nie jest obowiązany do stosowania art. 86 ust. 2a ustawy w związku z ich otrzymywaniem”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług definiuje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwana dalej „ustawą”.
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).
Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w dyrektywie 2006/112/WE/Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą”. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć TSUE.
W wyroku z 3 marca 1994 r. w sprawie C‑16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, Trybunał zauważył, że:
„czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.
W wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG, ECLI:EU:C:2011:700 Trybunał wskazał:
„(…) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.
W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG‑Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47).
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK (…) i przytoczone orzecznictwo)”. (pkt 17-19)
W wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że
„(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C-53/09 i C-55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W ramach wydzielonej, odpłatnej działalności pożytku publicznego organizują Państwo międzynarodowe i krajowe konferencje naukowe. Konferencje finansowane są głównie z opłat konferencyjnych (podlegających 23% VAT lub zwolnionych z VAT w przypadku finansowania ze środków publicznych). W związku z organizowanymi konferencjami otrzymują Państwo wsparcie finansowe w postaci darowizn od zagranicznych (lub krajowych) organizacji, ze wskazaniem przeznaczenia na jedno konkretne, organizowane przez Państwa, wydarzenie. W konferencjach naukowych organizowanych przez Państwa uczestnikami są Naukowcy z różnych krajów, w tym z Polski. Są to osoby spoza Fundacji. Uczestnictwo w konferencji jest co do zasady odpłatne. Wszystkie konferencje, które Państwo organizują są tego samego rodzaju i posiadają następujące cechy: są to konferencje naukowe; odpłatne; kierowane do naukowców, jednakże są to wydarzenia otwarte. Zatem po dokonaniu opłaty wstępnej może w nich uczestniczyć każdy. Otrzymywane darowizny wpływają do budżetu konferencyjnego, w związku z czym ich otrzymanie pozwala na zmniejszenie opłaty konferencyjnej, co z kolei czyni konferencję bardziej dostępną dla uczestników. Darowizna wpływa na obniżenie kosztów uczestnictwa, ale, Państwa zdaniem, nie jest dopłatą do ceny, gdyż nie jest możliwe określenie końcowej liczby uczestników konferencji. Określają Państwo przewidywaną liczbę uczestników konferencji na podstawie prognozy i liczby sprzedanych biletów wstępu na konferencję. Organizowane przez Państwa konferencje odbywają się na terenie Polski. Zagraniczne lub krajowe organizacje, od których otrzymują Państwo darowizny na organizację konferencji są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług darowizn otrzymywanych od zagranicznych (lub krajowych) organizacji.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi.
Dla określenia, czy dane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji i innych dopłat o podobnym charakterze za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja lub inna dopłata o podobnym charakterze dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje lub inne dopłaty o podobnym charakterze niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie (dopłatę), które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części lub całości ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje lub inne dopłaty o podobnym charakterze, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne (dopłata ogólna) – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym:
(…) podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (i innych dopłat o podobnym charakterze) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (i inne dopłaty o podobnym charakterze) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (i innymi dopłatami o podobnym charakterze) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje (i inne dopłaty o podobnym charakterze) bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (i inne dopłaty o podobnym charakterze) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT. Należy jednocześnie wskazać, że nie ma znaczenia status podmiotu wypłacającego dofinansowanie ani pochodzenie środków, z których dofinansowanie jest wypłacane.
Z treści powołanych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję, darowiznę), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.
Dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy niezbędne jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.
W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku z 22 listopada 2001 r. C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku z 13 czerwca 2002 r. C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.
Jeżeli otrzymywana dotacja (lub inna dopłata o podobnym charakterze) jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja (lub inna dopłata o podobnym charakterze) podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Zatem dotacja (lub inna dopłata o podobnym charakterze) podlega opodatkowaniu, jeżeli ma bezpośredni związek z ceną towaru/usługi sprzedawanego/świadczonej przez otrzymującego dotację. W takiej sytuacji przyjmuje się, że dotacja (lub inna dopłata o podobnym charakterze) stanowi składnik tej ceny. Innymi słowy dotacja (lub inna dopłata o podobnym charakterze) „uzupełnia” podstawę opodatkowania z tytułu dostawy towaru/świadczenia usługi i jest opodatkowana na takich samych zasadach jak czynność, której dotyczy.
Bezpośredni związek dotacji (lub innej dopłaty o podobnym charakterze) z ceną (a więc cenotwórczy charakter) występuje w przypadku, gdy w sposób precyzyjny można określić jej wpływ na poziom ceny konkretnego towaru/usługi. Jest to możliwe w przypadku, gdy dotację (lub inną dopłatę o podobnym charakterze) można uznać za „korelat” świadczonej usługi lub dostarczanego towaru, tzn. gdy wypłacana jest tylko w razie świadczenia konkretnych usług lub dostawy konkretnego towaru, kwotowo również zależy od ilości świadczonych usług lub dostarczonych towarów. Także wtedy gdy dopłata ustalana jest jako określony procent poniesionych wydatków (określonej kategorii poniesionych wydatków), ma ona proste przełożenie na cenę świadczenia/dostawy, gdy powoduje redukcję kwoty należnej od świadczeniobiorcy/nabywcy. W przypadku bowiem nieotrzymania dopłaty, odbiorca usług/towarów musiałby zapłacić cenę wyższą od oferowanej przez dostawcę/świadczeniodawcę, której część finansowana jest z zewnętrznego źródła.
W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi bowiem do stwierdzenia, że przekazywane Państwu darowizny na organizowanie konferencji naukowych stanowią rodzaj dotacji (dopłaty), która ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Konferencje naukowe (wydarzenia) są konkretnym zadaniem, wyodrębnionym z Państwa ogólnej działalności.
Zatem, otrzymywane przez Państwa darowizny należy uznać za mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług polegających na organizacji konferencji naukowych. Dzięki darowiznom zostaje zmniejszona opłata konferencyjna dla uczestników konferencji naukowych.
Otrzymywane darowizny przeznaczone są w całości na pokrycie wydatków ponoszonych przez Państwa na organizację konkretnego wydarzenia dla wybranej grupy podmiotów (Naukowcy).
Otrzymywane darowizny w sposób zindywidualizowany i policzalny związane są z wartością danego świadczenia – uczestnictwem w konferencji naukowej, a więc jego ceną, która dzięki otrzymanej przez Państwa darowiźnie jest niższa. Zatem możliwe jest zidentyfikowanie ekonomicznej i bezpośredniej zależności pomiędzy darowizną a wykonanymi usługami.
Należy zauważyć, że w konferencjach naukowych organizowanych przez Państwa uczestnikami są Naukowcy z różnych krajów, w tym z Polski. Uczestnictwo w konferencji jest co do zasady odpłatne. Darowizna wpływa na obniżenie kosztów uczestnictwa. Otrzymywane darowizny wpływają do budżetu konferencyjnego, w związku z czym ich otrzymanie pozwala na zmniejszenie opłaty konferencyjnej, co z kolei czyni konferencję bardziej dostępną dla uczestników. Większość uczestników konferencji to pracownicy naukowi, studenci, doktoranci, pracownicy działów (…). W konferencjach naukowych organizowanych przez Państwa nieodpłatnie mogą wziąć udział tylko zaproszeni naukowcy będący czynnymi uczestnikami VIP, czyli prelegenci. Informują Państwo uczestników czynnych, czyli prelegentów VIP (najczęściej naukowców o międzynarodowej renomie) o konferencjach poprzez zaproszenie wysyłane drogą mailową. Zabieg taki ma charaktery marketingowy, gdyż zwiększa atrakcyjność konferencji oraz jej poziom naukowy.
Nie ulega zatem wątpliwości, że darowizny dotyczą konkretnych świadczeń (organizacji konferencji naukowych) realizowanych przez Państwa na rzecz konkretnych uczestników, którzy nie ponoszą odpłatności za udział w konferencji lub ponoszą niższy koszt udziału w konferencji.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że otrzymywane przez Państwa darowizny pokrywają w całości lub w części wartość świadczonych przez Państwa usług na rzecz uczestników konferencji. Jak Państwo wskazali, otrzymane darowizny przeznaczone są wyłącznie na organizację konferencji naukowych.
W konsekwencji, z otrzymanych przez Państwa darowizn są finansowane usługi świadczone dla uczestników konferencji naukowych. Tym samym, w przedmiotowej sprawie, otrzymywane przez Państwa darowizny, stanowią wynagrodzenie za świadczenie przez Państwa, na rzecz uczestników konferencji naukowych, określonych usług.
Organizacja konferencji naukowych jest Państwa konkretnym zadaniem, wyodrębnionym z ogólnej działalności. Darowizny nie są przekazywane na ogólne koszty funkcjonowania Fundacji, lecz są przeznaczone na realizację konkretnego wydarzenia – organizacji konferencji naukowych, a więc są przeznaczone na dofinansowanie kosztów nabycia usługi przez konkretnego uczestnika tych konferencji.
Otrzymywane darowizny mają związek z ceną świadczonych usług i bezpośrednio wpływają na wartość tych świadczeń, zatem zwiększają podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym należy uiścić podatek VAT w związku z ich otrzymaniem.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.
Kolejne Państwa wątpliwości dotyczą obowiązku stosowania prewspółczynnika w związku z otrzymywaniem darowizn.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ww. ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.
Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy.
Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).
Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.
Przepis art. 86 ust. 2a ustawy będzie miał zastosowanie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. Wówczas kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej – „sposób określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Oznacza to, że podatnik zobowiązany jest do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak wynika z okoliczności sprawy otrzymywane darowizny od zagranicznych (lub krajowych) organizacji stanowią dopłatę do ceny usług świadczonych przez Państwa na rzecz uczestników konferencji, a w związku z tym stanowią podstawę opodatkowania, zgodnie z cyt. art. 29a ust. 1 ustawy. Ponadto, wskazali Państwo, że towary i usługi nabywane w związku z organizacją konferencji naukowych wykorzystywane są tylko i wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Towary i usługi nabywane przez Państwa w związku z organizacją konferencji naukowych nie są wykorzystywane w żadnym innym celu, niż odpłatna działalność pożytku publicznego, która na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług jest definiowana jako działalność gospodarcza.
Jak wynika więc z okoliczności sprawy, otrzymywana przez Państwa darowizna przeznaczona jest wyłącznie na organizację określonych wydarzeń – konferencji naukowych. Natomiast nabywane towary i usługi, w związku z organizacją konferencji naukowych, częściowo finansowane z otrzymanych darowizn, wykorzystywane są tylko i wyłącznie do celów działalności gospodarczej (jak Państwo wskazali: związane są z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionymi z tego podatku). Nie są więc Państwo zobowiązani do stosowania prewspółczynnika, czyli metody odliczenia VAT, o której mowa w art. 86 ust 2a-2h ustawy, w związku z otrzymywaniem darowizn przeznaczonych na organizację konkretnych wydarzeń – organizację konferencji naukowych, ponieważ, jak wynika z okoliczności sprawy, towary i usługi nabywane przez Państwa w związku z organizacją konferencji naukowych są wykorzystywane do celów wykonywanej przez Państwa działalności gospodarczej nie są jednocześnie wykorzystywane do celów innych niż działalność gospodarcza.
Zatem oceniając Państwa stanowisko całościowo w zakresie pytania nr 2 należy uznać je za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jesteśmy ściśle związani przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).