Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji. - Interpretacja - 0114-KDIP1-2.4012.309.2023.1.GK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 21 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.309.2023.1.GK

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2023 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek z 11 lipiec 2023 r. w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji pn. (…). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: VAT) jako podatnik VAT czynny.

Gmina złożyła wniosek o przyznanie pomocy do Urzędu Marszałkowskiego za pośrednictwem (…) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020 w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” objętego programem w zakresie (…) dla projektu pn. (…). Inwestycja ma być współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Przedsięwzięcie polegało będzie na wyłożeniu placu z kostki polbrukowej, montażu kontenerowej świetlicy wiejskiej wraz z przyłączem sanitarnym i wodnym oraz energetycznym dzięki czemu pozyskane zostaną nowe brakujące miejsca dające możliwość spotkań mieszkańców wsi.

Inwestorem i beneficjentem projektu jest Gmina - zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT, a prace są udokumentowane przez wykonawców fakturami VAT wystawianymi na Gminę. Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego bezpośrednio i całkowicie odpowiedzialną za prawidłowy przebieg i realizację przedmiotowego projektu oraz przestrzegania procedur, harmonogramu i realizacji prac związanych z działaniami w zakresie przedsięwzięcia.

Gmina na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 40, dalej: „Ustawa o samorządzie gminnym”) zaspokaja zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej m.in. poprzez utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Po zakończeniu zadania Gmina pozostanie właścicielem inwestycji, która po oddaniu do użytkowania będzie służyć realizacji zadań własnych Gminy w postaci zaspokajania potrzeb społeczności lokalnej. Świetlica będzie udostępniana nieodpłatnie na potrzeby społeczności lokalnej między innymi będzie służyć do organizacji spotkań z mieszkańcami, zebrań wiejskich, spotkania w ramach działalności statutowej sołectw, organizacji społecznych, kluby seniora itp.

Gmina nie zamierza wynajmować jej odpłatnie na podstawie umów cywilnoprawnych. Gmina nie będzie wykorzystywała świetlicy do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji pn. (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących (…) wraz z niezbędnym zagospodarowaniem terenu i infrastrukturą techniczną.

UZASADNIENIE:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.t.u., podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 u.p.t.u., nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.t.u. należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT.

Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 u.p.t.u., w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione dwie przesłanki, tj.:

  • odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
  • gdy towary/usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina ponosząc wydatki na (…) nie będzie nabywała towarów/usług do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.t.u.

Utrzymanie świetlicy jest zadaniem własnym Gminy. Budowa świetlicy odbywa się w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując to zadanie działa jako organ administracji publicznej. W związku z tym nie może być uznana za podatnika.

Wydatki są/będą zatem ponoszone poza działalnością gospodarczą Gminy i nie zostanie spełniony warunek dający prawo do odliczenia VAT.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS).

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 10 marca 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.34.2023.2.AR, DKIS wskazał, iż: „(...) Wnioskodawca nie będzie miał - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją przedmiotowej inwestycji. Gmina realizując niniejszy projekt nie będzie działała jako podatnik podatku od towarów i usług, bowiem - jak wynika z opisu sprawy - Inwestycja odbywa się w ramach realizacji zadań własnych Gminy. Ponadto Gmina wykorzystuje towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 26 luty 2009 r., sygn. IPPP1-443-2163/08-2/BS DKIS wskazał, iż: „(...) Gminie nie przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją przyszłej inwestycji „...”. Gminie nie przysługuje również prawo do zwrotu podatku VAT poniesionego w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji.”

W konsekwencji, zdaniem Gminy nie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi

1)suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu

a)nabycia towarów i usług

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. 

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 15 tej ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

15) sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina złożyła wniosek o przyznanie pomocy do Urzędu Marszałkowskiego za pośrednictwem (…) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020 w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” objętego programem w zakresie (…) dla projektu pn. (…). Inwestycja ma być współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Przedsięwzięcie polegało będzie na wyłożeniu placu z kostki polbrukowej, montażu kontenerowej świetlicy wiejskiej wraz z przyłączem sanitarnym i wodnym oraz energetycznym dzięki czemu pozyskane zostaną nowe brakujące miejsca dające możliwość spotkań mieszkańców wsi. Inwestorem i beneficjentem projektu jest Gmina, a prace są udokumentowane przez wykonawców fakturami VAT wystawianymi na Gminę. Po zakończeniu zadania Gmina pozostanie właścicielem inwestycji, która po oddaniu do użytkowania będzie służyć realizacji zadań własnych Gminy w postaci zaspokajania potrzeb społeczności lokalnej. Świetlica będzie udostępniana nieodpłatnie na potrzeby społeczności lokalnej między innymi będzie służyć do organizacji spotkań z mieszkańcami, zebrań wiejskich, spotkania w ramach działalności statutowej sołectw, organizacji społecznych, kluby seniora itp. Gmina nie zamierza wynajmować jej odpłatnie na podstawie umów cywilnoprawnych. Gmina nie będzie wykorzystywała świetlicy do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji pn. (…).

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W niniejszej sprawie związek taki nie wystąpi. Z opisu sprawy wynika, że Gmina realizuje, w ramach zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, projekt polegający na (…). Świetlica będzie udostępniana nieodpłatnie na potrzeby społeczności lokalnej, między innymi będzie służyć do organizacji spotkań z mieszkańcami, zebrań wiejskich, spotkania w ramach działalności statutowej sołectw, organizacji społecznych, kluby seniora itp. Gmina nie zamierza wynajmować jej odpłatnie na podstawie umów cywilnoprawnych. Gmina nie będzie wykorzystywała świetlicy do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT. Oznacza to, że w odniesieniu do tych czynności Gmina będzie występować jako organ władzy publicznej i na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy nie będzie uznawana za podatnika. Zatem w niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją przedmiotowej inwestycji nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego  z tytułu wydatków poniesionych na realizacje Inwestycji pn. (…).

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe. 

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).